In a trade war, it's consumers who may lose
• A battle between the U.S. and the rest of the world over tariffs could mean higher prices for shoppers later this year.
• "American families are caught in the middle," says the National Retail Federation's Matthew Shay.
One estimate puts the effects of this trade conflict at 250,000 in lost jobs and $210 in higher costs for an average family.
Trade War
Trump 1 to 5
ကုန္သြယ္ေရးစစ္ပြဲဆိုတာ နိုင္ငံတစ္နိုင္ငံက မိမိနိုင္ငံထဲတင္သြင္းေသာ ျပည္ပနိုင္ငံမ်ား၏သြင္းကုန္အေပၚ အခြန္တိုးျမင့္ျခင္း သို႔မဟုတ္ သြင္းကုန္မ်ားကိုကန္႔သတ္လိုက္ခ်ိန္ ျပ္ိဳင္ဘက္နိုင္ငံကအလားတူပုံစံမ်ားျဖင့္ ျပန္လည္တုံ႔ျပန္ ခ်မွတ္တာကို ကုန္သြယ္ေရးစစ္ပြဲလို႔ေခၚပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ကုန္သြယ္ေရးစစ္ပြဲအရွိန္ရလာသည္ႏွင့္အမွ် နိုင္ငံတကာကုန္သြယ္မႈလည္းေလ်ာ့နည္းလာရစျမဲျဖစ္တယ္။
နိုင္ငံတစ္နိုင္ငံက မိမိျပည္တြင္းရွိ စက္မႈလုပ္ငန္းမ်ားကို ကာကြယ္ေပးရန္ႏွင့္ အလုပ္အကိုင္မ်ားဖန္တီးရန္ႀကိဳးစားသည့္အခါ ကုန္သြယ္ေရးစစ္ပြဲစတင္ေလ့ရွိတယ္။
ဒါဟာ ေရတို အလုပ္ျဖစ္ေပမယ့္ ေရရွည္မွာ ကုန္သြယ္ေရးစစ္ပြဲမွာ ပါဝင္သည့္နိုင္ငံမ်ားအေနျဖင့္ အလုပ္အကိုင္ဖန္တီးေပးရာမွာ ကုန္က်စရိတ္မ်ားျပားျခင္း နဲ႕ စီးပြါးဖြံ႕ၿဖိဳးမႈထိုင္းမိုင္းျခင္းကို ျဖစ္ေပၚေစပါတယ္။ သြင္းကုန္မ်ားအေပၚ အခြန္တိုးျမင့္ေကာက္ခံရတာေၾကာင့္ နိုင္ငံရဲ႕ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈကိုလည္း ျဖစ္ေစပါတယ္။
၂၀၁၈ မတ္လ ၈ မွာ သမၼတ Trump က သံမဏိသြင္းကုန္မ်ားအေပၚ အခြန္ ၁၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ႏွင့္ အလူမီနီယံသြင္းကုန္အေပၚ အခြန္ ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္း ေကာက္ခံဖို႔ ေၾကညာျခင္းျဖင့္ ကုန္သြယ္ေရးစစ္ပြဲကို စတင္လိုက္တယ္။
အေမရိကန္ဟာ ကမာၻ႔အႀကီးဆုံးသံမဏိတင္သြင္းသူျဖစ္တာေၾကာင့္ အဆိုပါအခြန္ေကာက္ခံမႈဟာ အေမရိကန္ရဲ႕ ၁၄၇၀၀၀ ေသာ သံမဏိႏွင့္လူမီနီယံစက္မႈ လုပ္သားေတြရဲ႕ အလုပ္အကိုင္ကိုကာကြယ္နိုင္မယ္လို႔ Trump က ယုံၾကည္ေနပါတယ္။
ဒီရက္ပိုင္း ကုန္သြယ္ေရးစစ္ပြဲကို သံုးသပ္ထားတဲ႔ !
ဆရာ M Kawn La ရဲ႕ သံုးသပ္မႈေတြကို အေတာ္ေလးသေဘာက်မိတယ္။
ဒါေၾကာင့္ အပိုင္း ၁ မွ ၅ အထိ copy ယူျပီးတင္ေပးလိုက္ပါတယ္။
အခ်ိန္ယူဖတ္ပါ၊အခ်ိန္မရွိေသးရင္ save ထားပါ၊ အက်ဳ္ိးရွိမွာပါ။
Jan Khone
Trump ( ၁ )?
နိုင္ငံေရးမွာ ေငြ ေျကးရံပံုေငြ ဟာ အမ်ားျကီး အေထာက္အကူျပုပါတယ္၊
ဒါေျကာင့္ ေငြ ရွိတဲ့သူေတြ နိုင္ငံေရးကို က်ြမ္းက်င္ခဲ့ ရင္စြမ္းအားျကီးပိုျကီး တတ္ပါတယ္..
အေမရိကန္သမၼတ Trump ဟာ နဂိုကတည္းက စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ျကီးပါ၊
နိုင္ငံေရးကို သမၼတ ၃ဆက္ခန့္ ေလ့လာလိုက္စားလိုက္တဲ့ အခါ ?
လစ္ဘရယ္ဆန္ျပီး နိုင္ငံေရး သိပ္မျပတ္သားခဲ့တဲ့ သမၼတ အိုဘားမားလက္ထက္ စတင္ယိမ္းယိုင္လာတဲ့ အေမရိကန္အတြက္ ျပတ္သားတဲ့Trump ကို အေမရိကန္ လူျဖဴ အမ်ားစုျကီးက ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္လိုက္ပါတယ္..
သူတို့အေရြးမွန္တယ္ေျပာရမယ္!
Power ျပန္တက္စျပုလာတဲ့ ရုရွားစီးပြားေရးမွာ အလြန္အမင္း ပိုမိုအားသာစျပုလာတဲ့တ ရုတ္တို့ဟာ အိုဘားမားလက္ထက္မွာ ယူကရိန္းရဲ့ ပင္လယ္နက္ထြက္ေပါက္ ကရိုင္းမီးယား ကို ရုရွားတို့ သိမ္းတာ ထိုင္ျကည့္ခဲ့ရသလို အာဖရိက နဲ့ အာရွ အတြင္း ပိုင္း ေတာင္ အာရွ တို့ကို တရုတ္ လက္ဝါးျကီး အုပ္တာကို မတားဆီးနိုင္ခဲ့ပါဘူး!
ဒါ့အျပင္ ပိုဆိုးလာတာက တရုတ္အေမရိကန္ကုန္သြယ္ေရးမွာတရုတ္ဘက္ကကုန္သြယ္ ေရးပို ေငြ အလြန္အမင္း တစ္ဖက္သတ္ျဖစ္လာျပီးအေမရိကန္ရဲ့ ေငြတိုက္စာခ်ဳပ္အမ်ားအျပား တရုတ္ေတြ ဝယ္ယူလာတဲ့အျပင္ အေမရိကန္ ရဲ့ Trade mark ခရိုင္စလာ GM Apple စတဲ့ လုပ္ငန္း ရွယ္ယာေတြ တစစ တရုတ္တို့ လက္ထဲမသိမသာ လက္လြဲ ေရာက္ ရွိလာရာမွာ စီးပြားေရးသမား Trump ဟာ အႏၱရယ္ကို ေျမြေျမြခ်င္း ေျချမင္ခဲ့ပါ ေတာ့တယ္။
တရုတ္တို့ဟာ ဥေရာပ ဘယ္လ္ဂ်ီယံကစတင္ျပီး နိုင္ငံေပါင္း ၆၅ နိုင္ငံ US$ ေပါင္း 900 billion ရင္းနီွးျမုပ္နွံ ထားတဲ့ OBOR ကို ေအာင္ျမင္ဖို့အတြက္ သူတို့ရဲ့သမၼတ ရွိိခ်င့္ဖ်င္ကို အာဏာ ဆြဲဆန့္ျပီး ျပင္ဆင္လာတဲ့အခါ ပိုဆိုးတာက တရုတ္တို့ရဲ့အစဥ္အလာရန္ဘက္ ေတြျဖစ္တဲ့ ရုရွား နဲ့ အိႏိၵယ တိုကို ပူးေပါင္း လာတဲ့အျပင္ ေငြေျကးအဖြဲ့ျကီးတစ္ခု BRICS ကို Brasil Russia India China SouthAfrica တို့နဲ့ US$ 50 billion နဲ့ထူေထာင္ျပီး အေမရိကန္ စီးပြားေရး အင္ပါယာကို ယွဥ္ျပိုင္ လာခဲ့ပါတယ္၊
Goepolitics အရ အေမရိကန္ရဲ့ ပိစိဖိတ္ အင္အားစု ကိုလြွမ္းမိုးဖို့ အေရွ့နဲ့ ေတာင္တရုတ္ပင္လယ္မွာ စပရက္စလီ က်ြန္းကိစၥေတြမွာ အတင္း အဓမၼ အင္အားျပ ေနရာယူလာ သလို အိႏိၵယ သမုဒၵရာ ကို လည္း တရုတ္တို့လက္ အျပည့္အဝထိန္းခ်ဳပ္နိုင္ေရးအတြက္ သီရိလကၤာ ဟမ္ဘန္တိုတာေရနက္ဆိပ္ကမ္း ဘဂၤလားေဒခ့်္ စစ္တေကာင္းေရနက္ ဆိပ္ကမ္းနဲ့ ျမန္မာ ေက်ာက္ျဖဴတို့ကို ဖိုခေနာက္ဆိုင္ ရယူထားသည့္အျပင္ မလကၠာာေရလက္ျကားထိပ္ အင္ဒိုနီးရွားရဲ့ ဆာဘန္းက်ြန္းကိုလည္း တရုတ္မဟာမိတ္ အိႏိၵယ မွ လက္ဦး ခဲ့ပါတယ္၊
အဲဒါကို အာဖရိက ကင္ညာ နိုင္ရိုဘီ ဆိပ္ကမ္း နဲ့ ခ်ိတ္ဆက္လိုက္တဲ့အခါ စီးပြားေရးအရ အိႏိၵယ သမုဒၵရာျကီး တစ္ခုလံုးကို စီးမိလာပါေတာ့တယ္!
စစ္ေရးအရ မထိန္းခ်ဳပ္နိုင္ခင္ အေမရိကန္က လက္ဦးဖို့ လိုလာတယ္မဟုတ္လား?
ဒီေတာ့ Trump ဘာလုပ္ခဲ့သလဲ?
ေျခရာေကာက္ျကည့္ရေအာင္လား?
အဲဒီရဲ့အက်ိဳးဆက္က က်ြန္ေတာ္တို့ျမန္မာကို ဘယ္လို ထိခိုက္ခဲ့သလဲ ?
Trump ( ၂ ) ?
ေခတ္သစ္ကမာ႓ မွာ ဦးေဆာင္နိုင္ငံျဖစ္ဖို့ဟာ မိမိေငြေျကးစနစ္ လြွမ္းမိုးထားဖို့လိုတယ္ဆိုတာ စီးပြားေရးသမား Trump ဟာ ေကာင္းေကာင္းသိပါတယ္ သူ့ကို ေရြးေပးလိုက္တဲ့ အေမရိကန္လူျဖူ ဆင္းရဲသားမ်ားအတြက္ ကံေကာင္းတယ္ေျပာရမလားပဲ!!
အေမရိကန္ရဲ့ ေငြေျကးစနစ္ Dolor ကို တရုတ္ဟာ တျဖည္းျဖည္း ဖဲ့ေခ်ြေနရာယူလာတာကို ဒီအတိုင္းျကည့္ေနရင္? ေနာင္အနွစ္၂၀ ဆိုရင္ အေမရိကန္ အင္ပါယာ က်ဆံုးေတာ့မွာပါ?
အဲဒီအတြက္ အရွိန္ယူစတရုတ္ရဲ့ OBOR နဲ့ ငယ္ရြယ္တဲ့ သမၼတ ရွိီတို့ဟာ အဓိက ေမာင္းနွင္အားပါ!
ေငြေျကးေစ်းကြက္ကို အေမရိကန္တို့ထိန္းထားတာဟာ သိပၸံ နဲ့ နည္းပညာျမွင့္ ထုတ္ကုန္ ေတြ ေရာင္းစားရင္ေငြ + နည္းပညာ အတြဲ အစပ္ စံနႈန္းနဲ့ ထိန္းထားျခင္း ျဖစ္ပါတယ္!
တရုတ္ဟာ အေမရိကန္ရဲ့ နည္းပညာေတြ မသိမသာခိုးေနရင္း သူ့ထုတ္ကုန္ေတြကို ကမာ႓ အနွံ ေအာက္ေစ်းနဲ့ ထုတ္လာတဲ့အခါ?
၁၉၈၀ ေလာက္က အရွိန္စခဲ့တာ နွစ္၃၀အတြင္း ဂ်ပန္ကို ေက်ာ္ျဖတ္ရင္း ကမာ႓ စီးပြားေရး ၂ ျဖစ္လာပါေတာ့တယ္..
Trump ဟာ သူ့နိုင္ငံကို Empire State အျဖစ္ဆက္ထိန္းဖို့ဆိုရင္?
တရုတ္ကို သူ့ရဲ့ အင္ဂ်င္ OBOR အရွိန္မရခင္ ထိန္းခ်ဳပ္ထားဖို့လိုေနပါတယ္,
ဒီအတြက္သူဟာ တရုတ္ရဲ့ အိမ္နီးခ်င္း သူ့ရဲ့ ပိစိဖိတ္အေရွ့ဖ်ား ဂ်ပန္နဲ့ ေတာင္ကိုးရီးယားကို ခ်ိတ္ဆက္အားယူထားဖို့ အရင္လိုအပ္ပါတယ္!
ဒါ့အျပင္ ကမာ႓ မွာ ျႏဴ လက္နက္နဲ့ ျခိမ္းေျခာက္ေနတဲ့ ေျမာက္ကိုးရီးယား ျပသနာပါ ပူးတြဲကိုင္တြယ္ဖို့ရာ ဆံုးျဖတ္ရပါေတာ့တယ္
တရုတ္ဟာ ေျမာက္ကိုရီးယားကတဆင့္ အေမရိကန္မဟာမိတ္ စီးပြားဖက္ ဂ်ပန္နဲ့ေတာင္ကိုရီးယားကို ဟန့္တားထိန္းခ်ဳပ္ေနတာျကာပါျပီ, Trump ဟာ ရန္သူ့ရဲ့ ေျခလွမ္းကပဲ တန္ျပန္ဝင္ဖို့ဆံုးျဖတ္ခဲ့တယ္..
Trump ဟာ စစ္ေရး နဲ့ စီးပြားေရး ၂ခုကို အဓိက ေရြးခ်ယ္ခဲ့ရာမွာ သူနည္းပညာအားသာတဲ့ စစ္ေရးကို အရင္ေရြးခ်ယ္ခဲ့တယ္၊
ဒီေတာ့ စစ္ေရးေရြးခ်ယ္ရာမွာ သူ့လက္နက္ေတြနဲ့ ပစ္ခြင္းနိုင္တဲ့ ေလာေလာဆယ္စစ္ျဖစ္ေနတဲ့ ေနရာကေန ေျမာက္ကိုရိီးယားကို ဖိအားေပး ျခိမ္းေျခာက္ဖို့ စျပင္ပါတယ္.
ပထမ ေျမာက္ကိုရီးယားရဲ့ ျႏဴ စမ္းသပ္မႈ မ်ား ဒံုးပ်ံစမ္းသပ္မႈ မ်ား ရပ္တန့္ဖို့ ဖိအားအရင္ေပးပါတယ္,တျပိုင္နက္ထဲမွာပဲ တရုတ္ကိုလည္း နိုင္ငံေရးအရ ေျဖာင္းဖ်ဖို့ အကူအညီ မေပးဖို့ ေတာင္းဆိုတယ္၊
ဒီအတြက္ ၂၀၁၈ ေဖေဖၚဝါရိီမွာ မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္ B1 နဲ့ B 52 ဗံုးက်ဲ ေလယာဥ္ေတြ ပိစိဖိတ္ ဂူအမ္က်ြန္းကိုပို့တယ္၊
ျပီးေတာ့ USS Carl Vinson ေလယာဥ္တင္သေဘၤာျကီးကိုလြွတ္တယ္..ေနာက္ထပ္ျပီး USS Wasp ကို ထပ္လြွတ္ျပီး စစ္ေရးျပင္တယ္, ေတာင္ကိုးရီးယားမွာ အဲဒါအေျကာင္းျပျပီး စစ္အေျခစိုက္စခန္း အခိုင္အမာ တည္ေဆာက္တယ္.. တရုတ္နဲ့အနီးစပ္ဆံုး ေနရာမွာ အေမရိကန္ရဲ့ နိုင္ငံျပင္ပ အျကီးဆံုးစစ္အေျခစိုက္စခန္းျကီး ေတာင္ကိုးရီးယားမွာ အေကာင္အထည္ေဖၚနိုင္ခဲ့တယ္.. ကမာ႓ ကို ဇြန္လ ၂၉ ရက္မွာ တရားဝင္ေျကညာခဲ့တယ္။
အဲလို တရုတ္အနီးမွာ ေျမာက္ကိုးရီးယားကို အေျကာင္းျပျပီး အေရွ့ပိစိဖိတ္ ေရျပင္မွာ စစ္ေရးတည္ေဆာက္ျပီးမွ လက္နက္နည္းပညာကို ေလာေလာဆယ္ျဖစ္ပြားေနတဲ့ စစ္ေျမျပင္ ဆီးရီးယားမွာ ပစ္ခတ္စမ္းသပ္ ျခိမ္းေျခာက္ခဲ့တယ္၊
ဆီးရိးယားသမၼတ အာဆတ္ရဲ့ ဓါတုအဆိပ္တိုက္ခိုက္မႈ ကို အေျခခံျပီးဓါတုဓါတ္ခြဲခန္းလို့ူဆရတဲ့ ဒမတ္စကတ္အနီးက Barzah နဲ့ Him Shinsha ဓါတုစခန္းေတြကို ခရုဇ္ဒံုးပ်ံ ၁၀၅လံုးနဲ့ ပစ္ခတ္ရင္း ရုရွားရဲ့ S300 ဒံုးပ်ံကာကြယ္ေရးစနစ္ကို ဖ်က္ျပခဲ့သလို ေျမာက္ကိုးရိီးယားနဲ့ တရုတ္ကို အေမရိကန္စစ္လက္နက္နည္းပညာနဲ့ ျခိမ္းေျခာက္ခဲ့ပါတယ္
Trump ရဲ့ ပိရိယယ္ ေအာင္ျမင္တယ္ေျပာရမယ္..
တရုတ္ျကီးလည္း ေတာင္တရုတ္ပင္လယ္မွာ ဗိုလ္က်ေနတာၿငိမ္သြားသလို ေတာင္ေျမာက္ကိုးရိီးယားေပါင္းစည္းမႈ အေမရိကန္ ေျမာက္ကိုးရီးယား ထိပ္သီးေဆြးေႏြးမႈမ်ား ဆက္တိုက္ျဖစ္လာျပီး ေျမာက္ကိုးရီးယားလည္း ျႏဴလက္နက္စြန့္ဖို့ ကတိေပးလာခဲ့ရျပီမဟုတ္လား?
ဒါဟာ Trump ရဲ့ တရုတ္ရဲ့ စစ္ေရးလက္တံ တစ္ခုကို ရိုက္ခ်ိဳးနိုင္ခဲ့ျခင္း နဲ့ နည္းပညာ အင္အားျပပြဲ တစ္ခုကို ကမာ႓ ကို ေအာင္ျမင္စြာ ခ်ျပနိုင္ခဲ့တဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ပါ။
Trump ဟာ ဒါေလာက္နဲ့ မရပ္ပါဘူး..
တရုတ္ကို အျပီးသတ္ ထိန္းခ်ဳပ္ဖို့က စီးပြားေရးပါ လုပ္မွ ေအာင္ျမင္မယ္ဆိုတာ သူသိပါတယ္၊
သူ့ကို ယွဥ္ျပိုင္လာတဲ့ တရုတ္ယြမ္ေငြေျကးကို ကမာ႓ သံုးယံုျကည္မႈ မရမီ တိုက္ခိုက္ရမယ္ဆိုတာသိပါတယ္၊
ဒါေျကာင့္ တရုတ္ယြမ္ေငြ ေစ်းကြက္ပ်က္ေအာင္ရယ္ ေဒၚလာေစ်းမာေအာင္ရယ္ လုပ္ဖို့ စဥ္းစားခဲ့တယ္၊
အဲဒါရဲ့အေျဖက ကုန္သြယ္ေရးပိုေငြ မတရားျဖစ္ေနတဲ့ တရုတ္ကုန္ပစၥည္းေတြကို $ 34 billionဖိုး ပထမအဆင့္ စတင္အခြန္တိုးေကာက္ခဲ့တယ္..ဒုတိယအဆင့္ $ 200billion
တတိယအဆင့္ $300 billion ဖိုး ေကာက္ဖို့ပါ စီမံခ်က္ေရးဆြဲခဲ့တယ္..
ဒီအရင္ သံနဲ့အလ်ဴမီနီယံ တင္သြင္းမႈ ေတြကို ေဖေဖၚဝါရီလကတည္းက အခြန္တိုးေကာက္ျပီး အကဲ စမ္းျကည့္ထားပါတယ္.. အဲဒါက ကမာ႓့အျကီးဆံုး တရုတ္ရဲ့ Solor Panel ထုတ္လုပ္မႈကို ထိခိုက္ေစခဲ့တယ္.. အဲဒီရဲ့အဆက္ $ 34billion ဖိုး ခရီးသည္ကားမ်ား ေလယာဥ္အစိတ္အပိုင္းမ်ား ကြန္ျပူတာ ဆက္စပ္ပစၥည္းမ်ား ကို အဓိက ထားေကာက္ခံခဲ့ပါတယ္..
ဒါေတြဟာ သံနဲ့အလ်ဴမိနီယံ လုပ္ငန္းအဆက္အစပ္ကို အရွိန္ျမင့္ တင္ ဖ်က္စီးတာပဲ ျဖစ္တယ္.. တရုတ္ရဲ့ ကမာ႓ ့အျကီးဆံုးေစ်းကြက္ပစၥည္းမ်ားကို အေျခယိုင္ေစခဲ့တယ္..
အဲဒီလုပ္ရပ္ဟာ?
လုပ္အားခသက္သာတဲ့ တရုတ္ ကုန္ပစၥည္းမ်ား ေစ်းျကီးျပီး ေရာင္းမရေအာင္ နဲ့ တရုတ္ယြမ္ေငြ ေဖါင္းပြမႈ ျဖစ္ျပီး တရုတ္ဘီလ်ံနာေတြရဲ့ေငြေတြကို အေငြ့ပ်ံေစတာျဖစ္တယ္..
ကမာ႓ အရပ္ရပ္က တရုတ္ stock share ေတြ ထိုးဆင္းက်ေစျပီး အရွိန္ရစ OBOR ကို ရပ္တန့္ေအာင္ ရည္ရြယ္တာ ျဖစ္ပါတယ္..
နိုင္ငံ့ေခါင္းေဆာင္တစ္ေယာက္ရဲ့ အရွည္ကို ေမ်ွာ္ျကည့္ပံုယွဥ္ျပိုင္တဲ့ နည္းဗ်ဴဟာ ေရြးခ်ယ္ပံု ရန္သူရဲ့အားနည္းခ်က္ အားသာခ်က္မ်ား တြက္ဆပံုမ်ားဟာ လက္ရွိ ျမန္မာနိုင္ငံေရးသမားမ်ား ေလ့လာသင့္လွပါတယ္..
ကခ်င္နိုင္ငံေရး ေလာကမွ သူမ်ားလည္း ကခ်င္ျပည္နယ္ေဘာင္ထဲက ေက်ာ္ထြက္ျပီး နိုင္ငံတကာ ဆက္စပ္သံုးသပ္မႈ မ်ား ျပင္ဆင္ထားသင့္လွပါတယ္..
အခု ဆိုTrump ရဲ့ trade war ေျကာင့္ပဲ ျမန္မာနိုင္ငံထဲမွာ စတင္ရိုက္ခတ္ေနျပီျဖစ္တယ္..ကခ်င္ျပည္နယ္သားမ်ားလည္း မလြတ္ကင္းပါ,
ဘယ္လို ခ်ိတ္ဆက္သလဲ?ဘယ္လိုျပင္ဆင္သင့္သလဲ? ဘယ္လို ေဆာင္ရြက္သင့္သလဲ ?
ဆက္လက္ ေဆြးေႏြးတင္ျပပါမယ္!
Trump ( ၃ ) ?
အခု အေမရိကန္ ကုန္သြယ္ေရး စစ္ပြဲကို အေမရိကန္နိုင္ငံျခားေရး ဝန္ျကီးေဟာင္း Hilary Clinton က ၂၀၁၆ တုန္းကတည္းက Trump အာဏာရခဲ့ရင္ ?
trade war လုပ္လိမ့္မယ္လို့ ျကိုတင္ေျပာခဲ့တယ္၊1930 ကမာ႓ ့ စီးပြားပ်က္ကပ္လို အျကာျကီး ျဖစ္ျပီး ဒုကၡေတြ ခံစားရနိုင္တယ္လို့ ခန့္မွန္းခဲ့တယ္!
သူေျပာတာမ်ား မွန္ေနမလား?
Trump အာဏာ ရျပီး ဘာလုပ္ခဲ့သလဲ?
ေဆာင္းပါး ၁ နဲ့ ၂ မွာ ေရးခဲ့သလို..အဓိက က Empire State ေတြကို ျပဌါန္းတဲ့ ေငြေျကးစနစ္ကို အလဲ ထိုးဖို့ လုပ္ခဲ့တာပါပဲ..
အခု Trump လုပ္တာက ?
ကမာ႓ ့ ေငြေျကးစနစ္မွာ တရုတ္ယြမ္ေငြ က ဦးေဆာင္လို့မဟုတ္ဘူး တရုတ္ျပည္တြင္းမွာ သူ့ရဲ ေငြေျကးစနစ္ ဖရိုဖရဲ ျဖစ္ဖို့ အဓိကလုပ္တာျဖစ္တယ္.
၂၀၁၇ က US က တရုတ္ကို သူ့့ ထုတ္ကုန္ေရာင္းရေငြ US:$ 174 billion ရွိျပီး တရုတ္က US ကိုေရာင္းတာ US$ 478 US $ billion ရွိတယ္.. အဲေလာက္ကြာတယ္,
အဲဒီေရာင္းရေငြ ေတြနဲ့ US ရဲ့ High Tech Firm ေတြမွာ ျပန္ရင္းနီွးျမုပ္နွံျပီး အေမရိကန္ရဲ့ နည္ပညာကို ခိုးပါတယ္..
တရုတ္ကလည္း ေငြ + နည္းပညာ = Empire ဆိုတဲ့ သီအိုရိီကို သိတယ္..လက္ဦးဖို့ တာစူေနတယ္.
ဒါကိုTrump က နားလည္ေတာ့ အိုဘားမားလက္ထက္ကတည္းက တရုတ္ကို နီွမ္နင္းဖို့ တာစူထားတယ္..
သူလည္း အာဏာရေရာ 1974အေမရိကန္ ကုန္သြယ္ေရး အက္ဥပေဒ ပုဒ္မ 301အရ နည္းပညာျမွင့္ထုတ္ကုန္ ကာကြယ္ေရး အေျကာင္းျပျပီး တရုတ္ရဲ့သြင္းကုန္ solar panel ေတြ လ်ွပ္ကာပစၥည္းေတြ ကြန္ျပူတာပစၥည္းေတြ အဝတ္ေလ်ွာ္စက္ေတြ smart phone ေတြရဲ့ အစိတ္အပိုင္းေတြ ထရပ္ကားေတြ july 6 ရက္ မွာ US$ 34 billion ဖို့းစျပီး အခြန္၂၅% တိုးျမွင့္ေကာက္ျပီး trade war ကို စပါတယ္၊
ေနာက္ ၂ပတ္အတြင္း US$ 16 billion ဖိုး ထပ္ျပီး ေကာက္ဖို့ရွိတယ္၊ ပထမ စစျခင္း billion 50 ဖိုးျဖစ္တယ္၊ ေနာက္ တရုတ္ဘက္က အေလ်ွာ့ေပးမႈ မရွိရင္ septemberမွာ 400 billion ဖိုး ထပ္ ေကာက္ဖို့ရွိတယ္၊ ဒါဆိုရင္ စုစုေပါင္း US $ 450 billion ဖိုး Trump က ေဆာင္ရြက္ဖို့ရွိတယ္၊ ဒါဟာ တရုတ္က အေမရိက ကို တင္ပို့တဲ့ တစ္နွစ္ ကုန္သြယ္ ေငြ ပမာဏ ပဲ လို့ အထင္းသားျမင္ရတယ္။
တရုတ္ကလည္း အေမရိကန္ရဲ့ထုတ္ကုန္ ေမာ္ေတာ္ကားေတြ soy bean ေတြ အသီးအႏွ ံ ေတြ စိုက္ပ်ိဳးထုတ္ကုန္ေတြ ဝက္သားေတြ Semi conductor ေတြ အဝတ္
အထည္ ေတြ သူ့အတိုင္း ျပန္လုပ္မယ္လို့ ေျကညာပါတယ္..
ဒီလိုနဲ့ US China Trade War ဟာ တကမာ႓ လံုး ကူးစက္ျပန့္ပြားျပီး တကမာ႓ လံုးရဲ့ GDP 2% ေလာက္ ထိခိုက္မယ္လည္း ပညာရွင္ေတြ တြက္ဆလာျပီ ျဖစ္တယ္..
က်ြန္ေတာ္ တင္ျပလိုတာက ?
Trump ရဲ့ trade war ဟာ အာရွ အေရွ့ေတာင္အာရွ နဲ့ ျမန္မာကို ဘယ္ေလာက္ရိုက္ ခတ္သလဲ နဲ့ ဘာေတြျပင္ဆင္သင့္သလဲ ဆိုတာ တင္ျပလိုရင္းနဲ့ စဥ္းစားေစလိုရင္းပါ..
Trump အဓိက လုပ္တာက တရုတ္ျပည္ထဲက စက္ရံုေတြကို ထုတ္လုပ္မႈ ( manufacturing ) နဲ့ ပံ့ပိုးမႈ ကြင္းဆက္ ( supplier chain ) မ်ား ရိုက္ခ်ိဳးပစ္ဖို့ပဲ..
အဲလိုနည္းနဲ့ တရုတ္ရဲ့ ထုတ္ကုန္မ်ား ေပါေပါ မထုတ္နိုင္ေတာ့ပဲ ရပ္ဆိုင္းသြားျပီး တရုတ္ ယြမ္ေငြ ဖရိုဖရဲ ျဖစ္ဖို့ ရည္ရြယ္ပါတယ္..
ဒါဆိုရင္ တ႐ုတ္အစိုးရက သူ့ယြမ္ေငြကို ျပန္ထိန္းဖို့ တရုတ္ဗဟိုဘဏ္က အရံေငြ ေဒၚလာနဲ့ ျပန္ထိန္းဖို့လိုလာတယ္.. ဒီလိုနည္းနဲ့ အေမရိက ဆီက ယူသြားတဲ့ ေဒၚလာေတြ သူ့ဆီ ျပန္လာေအာင္ Trump က တစ္ဖက္သတ္လွည့္နည္းနဲ့ လုပ္တယ္..
အခုေလာေလာဆယ္ကို US $ 108 billion တရုတ္ဗဟိုဘဏ္က ထုတ္နႈတ္သံုးစြဲ ျပီး သူ့ယြမ္ေငြ ကို ထိန္းရျပီ မဟုတ္လား?
ေတာ္ေတာ္လည္တဲ့ Trump..!
Trump ဟာ Manufaturing အတြက္ supply chain ကို အဓီက ဖ်က္ဖို့လုပ္ခဲ့တယ္.
အဲဒီအတြက္ သူ့မဟာမိတ္ေတြ လည္း ထိခိုက္ခဲ့ရပါတယ္၊
တရုတ္ရဲ့ စက္ရံုေတြ အတြက္ အဓိက supplier ေတြက ထိုင္ဝမ္ , S Korea , မေလးရွား
စကၤာပူ တို့ျဖစ္တယ္. India လည္းပါတယ္၊
ဘာလို့လဲ ဆိုေတာ့ ?
ကြန္ျပူတာ အစိတ္အပိုင္းေတြ smart phone အစိတ္အပိုင္းေတြ လ်ွပ္စစ္ပစၥည္း အစိတ္အပိုင္းေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကို လိုအပ္သေလာက္ တရုတ္စက္ရံုေတြအတြက္ ထုတ္လုပ္တင္ပို့ေနလို့ပဲ၊
ဒီေတာ့ တႏြယ္ငင္ တစင္ပါ အကုန္ ရိုက္ခတ္ကုန္ပါတယ္..
အဲဒီနိုင္ငံေတြရဲ့ ေငြေစ်းေတြ ထိုးက် စက္ရံု ေတြ မထုတ္နိုင္ stock share ေတြ က် ဆင္း ျဖစ္ကုန္တယ္၊
တရုတ္ရဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ 2025 made in china မွ 2050 made by china ဆိုတဲ့ အဓိက ရည္မွန္းခ်က္ျကီး ကိုဖ်က္ဖို့ လုပ္တာျဖစ္တယ္.
Trump တြက္ဆ တဲ့ အတိုင္း ကမာ႓ လံုး ဆိုင္ရာ တရုတ္ Trade mark ေတြ ျဖစ္တဲ့ Hwawei . Alibaba group .ေတြ အျကီးအက်ယ္ထိခိုက္ကုန္တယ္..
အဲဒီမွာ တရုတ္ဘက္က ရွင္းရွင္းျပတ္ျပတ္ စဥ္းစားခ်က္ ထြက္ေပၚလာတယ္..
၁။ နိုင္ငံျခားရင္းနီွးျမုပ္နံွမႈ ေတြ ခ်ံု့ ပစ္မယ္, နည္းနည္းနဲ့ က်ဲက်ဲ ဝိုင္းမယ္..
သူတို့ရဲ့ ပိုင္ဆိုင္မႈ ေဒၚလာကို အလဟသ မျဖစ္ေစခ်င္ဘူး!
၂။ စက္ရံုေတြ ေရြွ့မယ္ တရုတ္ျပည္ထဲ ထားတာထက္ အာဖရိကလည္း လုပ္အားခ
ေစ်းပါတယ္ သူလည္းအေျခစိုက္ျပီးသားေနရာ အဲဒီကို ေရြွ့မယ္ ၊
အဲလိုေတြ ေတြး လာတယ္၊ဒါ့အျပင္ အေရွ့ေတာင္အာရွဆိုရင္ ထိုင္းနဲ့ ဗီယက္
နမ္ကို ေရြးလာတယ္၊ အဲဒီမွာ ျမန္မာကို မေရြးဘူး၊ သိပ္နစ္နာတယ္။
Trump ( 4 ) ?
US China trade war ဟာ ေခတ္သစ္ အေကာင္းဆံုးေခါင္းေဆာင္မႈ မ်ားကို ျမင္ေတြ့ သင္ခန္းစာယူရမယ္ပဲ ေျပာရပါမယ္၊
ဘာလို့လဲဆိုေတာ့ ကမာ႓့ စီးပြားေရးအင္အားအျကီးဆံုး၂နိုင္ငံရဲ့ အေတာ္ဆံုးေခါင္းေဆာင္ ၂ေယာက္ ရဲ့ ယွဥ္ျပိုင္မႈကို မ်က္စိေမွာက္တြင္ တရိပ္ရိပ္ ျမင္ေတြ့ေနရလို့ပဲ !
သင္ခန္းစာယူတတ္ရင္ျဖင့္!
Trade war ဟာ july 6 မွာ စတာနဲ့ တရုတ္ေငြေျကးဟာ အလဲလဲ အကြဲကြဲ ျဖစ္တယ္၊
ကမာ႓ နဲ့ အဝွမ္း stock share ေတြ တရုတ္နဲ့ဆက္စပ္တာေတြ ထိုးက်ကုန္တယ္၊
တရုတ္ ဗဟိုဘဏ္က သူ့ျပည္တြင္းက ေငြကို $ 108billion ထုတ္ျပီး ဝင္ထိန္းရတယ္..
တရုတ္တို့ဟာ အလ်င္အျမန္ ဆံုးျဖတ္ရေတာ့တယ္၊
သူ့ျပည္တြင္းကထုတ္ကုန္ေတြ အေမရိကန္ေစ်းကြက္အစားထိုးဖို့ ေစ်းကြက္သစ္ရွာတယ္၊
ေစ်းေပါျပီး သူ့ျသဇာေညာင္းမဲ့ ေနရာအသစ္ကို ရွာတယ္၊
အဲဒီမွာ အာဖရိကဟာ အေကာင္းဆံုးလို့ ဆံုးျဖတ္တယ္..
ဒါေပမဲ့ တရုတ္တို့စဥ္းစားခ်က္ဟာ မဟာဗ်ဴဟာက်တယ္!
အာရွ သူ့နိုင္ငံကေန အာဖရိက အေဝးဆံုးအထိ ကုန္သြယ္မႈလုပ္ဖို့ ျကားခံ အကြက္အကြင္းက်တဲ့ center point ကို ေရြးတယ္၊ UAE ရဲ့ Dubai ဟာ အသင့္ေတာ္ဆံုးဆိုတာ သမၼတ ရွီ ဆံုးျဖတ္နိုင္ခဲ့တယ္၊
ဘာလို့လဲ ဆိုေတာ့ နိုင္ငံေရးတည္ျငိမ္ျပီး စီးပြားေရးေကာင္းျပီးသား ကမာ႓ ့ ေလေျကာင္း ဆက္သြယ္ေရးမွာ အာရွ အေရွ့အလယ္ပိုင္း ဥေရာပ အာဖရိက တိုက္ျကီး ၃တိုက္နဲ့ ပင့္ကူမ်ွင္ ဆက္သြယ္ထားျပီးသား အေျခခံ အေဆာက္အအံု ျပည့္စံုျပီးသား သူတို့နဲ့ ဓန အင္အားျခင္း ပူးေပါင္းရင္ျဖင့္ ကမာ႓ ့ ကုန္သြယ္ေရးကို အလ်င္အျမန္ ထိန္းခ်ဳပ္ဖို့ ျဖတ္လမ္းနည္းပဲ လို့ ရွိီက တြက္ဆ တယ္၊
ဒါေျကာင့္ Dubai မွာ DMCC ( Dubai Multi Commodities Center) ျကီးကို July 11 ရက္မွာ MOU ထိုးခဲ့တယ္၊ကုပၼဏီေပါင္း ၁၅၀၀၀ အေျခစိုက္ျပီး စက္ရံုေပါင္းမ်ားစြာတည္မယ္၊ စြမး္အင္စက္ရံုေတြ အေျခခံ သတၱႈ ဳ စက္ရံုေတြ စိုက္ပ်ိဳးေရး ထုတ္ကုန္စက္ရံုေတြ ေငြေျကးဝန္ေဆာင္မႈေတ်ြ ေရြွ နဲ့စိန္ ကမာ႓ ့ အျကီးဆံုး ေရာင္းဝယ္မႈ ေတြ လုပ္ျပီး သူ့ရဲ့ ေငြေျကးေစ်းကြက္နဲ့ စက္ရံုမ်ားအတြက္ ျကိုးစားခဲ့တယ္၊
ဒါတြင္ပဲ လား?
သမၼတ ရွိီဟာ July 22 ကေန အာဖရိက ၄နိုင္ငံ ကို ထပ္ျပီးသြားတယ္၊ဒီ တစ္ခါ သူ့ရဲ့ ေရြးခ်ယ္မႈ က အံ့ျသစရာျဖစ္ခဲ့တယ္!
Senegal , Rwanda. , Moritius တို့ အာဖရိက နိုင္ငံငယ္ေလးေတြ ျဖစ္ခဲ့လို့ပဲ.!!
Dubai နဲ့ ေျပာင္းျပန္ ဘာဆိုဘာမ်ွ မရွိတဲ့ အာဖရိက အေနာက္ဘက္ ကမ္းရိုးတန္းက Senegal နဲ့ အေရွ့ဘက္ ကမ္းရိုးတန္း Rwandaတို့ကို ေရြးတယ္၊
ျပီးေတာ့ Indian Ocean ထဲက က်ြန္းနိုင္ငံ Moritius ကိုပါ သြားခဲ့တယ္၊
တရုတ္တို့ရဲ့စဥ္းစားခ်က္ဟာ?
အေျခခံ အေဆာက္အအံုေတြ အကုန္လံုးေဆာက္ေပးျပီး စီးပြားေရးအခြင့္အလမ္းေတြ စီးမိဖို့ရည္ရြယ္တယ္.. အလုပ္သမားခေစ်းေပါျပီး သူ့စက္ရံုအခ်ိဳ့ကို ျပုိုင္ဘက္ကင္းကင္း အလုပ္လုပ္နိုင္ဖို့ရယ္ အာဖရိက တတိုက္လံုးကို အေရွ့ဘက္ကေန အေနာက္ဘက္ကမ္းရိုးတန္း အထိ ပတ္လမ္း ခ်ိတ္ဆက္ဖို့ရည္ရြယ္တယ္, သူ့ထုတ္ကုန္ေတြ ေစ်းကြက္ ျကီးအတြက္ ေသခ်ာျပင္ဆင္တာေတြ့ရတယ္။
Senegal ဆိုရင္ အာဖရိက အေနာက္ဖက္ဆိပ္ကမ္ူကေန ဥေရာပ စပိန္မက္ဒရစ္ ဆိပ္ကမ္းအထိ ေရလမ္း OBOR ခ်ိတ္ဆက္နိုင္တယ္၊အေရွ့ဘက္ ကင္ညာ နိုင္ရိုဘီ ဆိပ္ကမ္းကေန Rwanda ျမို့မ်ား ဆက္သြယ္ျခင္းျဖင့္ အာဖရိက အတြင္းပိုင္း ကုန္သြယ္ေရးကို နိုင္ရိုဘီ ဆိပ္ကမ္းကေန Dubai ကို ျပန္ထုတ္ယူနိုင္တယ္။
တရုတ္တို့လုပ္ပံုျကည့္ရင္ ?
သူ့မွာ အရံေငြ $ trillion နဲ့ခ်ီျပီးရွိလို့ ေလာေလာဆယ္ဂယက္ကိုထိန္းျပီး ေနာင္အရွည္အတြက္ အေမရိကန္ကိုျဖိဳ ဖို့ ေသခ်ာျပင္ဆင္တာကို ေတြ့ရတယ္၊
Marintime OBOR ကို အျကီးက်ယ္ဆံုးေအာင္ျမင္မႈ ရေအာင္ target ထားေနတာ ေတြ့ရတယ္၊ ေျကာက္စရာေကာင္းတဲ့ျပိုင္ဘက္ပဲ!
အဲဒီေနာက္ သမၼ တရွီက ေတာင္အာဖရိက ဂ်ိဳဟန္နက္စ္ဘတ္ မွာက်င္းပတဲ့ ၁၀ ျကိမ္ေျမာက္ BRICS summit ကို ဇူလိုင္ ၂၅ကေန မေန့က ၂၇ ရက္အထိ က်င္းပတာ သြားတက္ တယ္၊
BRICS ဟာ trump 1 ေဆာင္းပါးက ေဖၚျပခဲ့သလို အေမရိကန္ေငြေျကးစနစ္ကို ယွဥ္ျပိုင္ဖို့ တရုတ္ အိႏၵိယ ရွရွားတို့ ျကီး၃ ျကီး စဖြဲ့ခဲ့ျပီး ေတာင္အာဖရိက နဲ့ ဘရာဇီးလ္ က ေနာက္မွ ပါခဲ့ကာ ကမာ႓ ့ လူဦးေရ ရဲ့ ၄၁% နဲ့ ကမာ႓ ့ GDP ရဲ့ 23% ရွိတယ္၊
သူတို့ရဲ့ ျကြယ္ဝမႈဟာ US$ 40.6 Trillion ရွိျပီး ကမာ႓့ ကုန္သြယ္မႈရဲ့ 18% ရွိေနတာဟာ တရုတ္တို့အတြက္ အခု trade warရဲ့ ထြကိေပါက္ ေနာက္ေစ်းကြက္ျကီး ျဖစ္လို့ေနတယ္၊
တရုတ္သမၼ တ ရွီခ်င္ဖ်င္ ရဲ့ အာဖရိက နဲ့ အေရွ့အလယ္ပိုင္း UAE ခရီးစဥ္ေတြ အေတာအတြင္းမွာပဲ Trump ဟာ 24.7.2918 မွာ EU commision Chairman Jean Cloud Jancker နဲ့ ကုန္သြယ္ေရးစစ္ပြဲကို US EU အဆံုးသတ္နိုင္ခဲ့တယ္။
ဒိီျဖစ္စဥ္မွာ ေငြေျကးေစ်းကြက္ နဲ့ နည္းပညာ အသာစီးရတဲ့ အေမရိကဟာ ခ်က္ခ်င္း အက်ိဳးေပးကာကြယ္နိုင္မဲ့ နည္းလမ္းကိုေရြးခဲ့ျပီး ေအာက္စီးက ရွိေနတဲ့ တရုတ္တို့ဟာ ေရရွည္အတြက္ ပိုဦးစားေပး ျပင္ေနတာ ေတြ့ရတယ္၊
Trump နဲ့ Xi တို့ ၂ဦးလံုး ေရြးခ်ယ္တဲ့ Technic ေတြ မွန္တယ္ေျပာရမယ္..
ေနာက္ဆံးမွာ ဘယ္သူက ပိုျပီး အသာရမလဲ ? အလြန္စိတ္ဝင္စားစရာပါ!
ျမန္မာ့အေရးနဲ့ ျပင္ဆင္သင့္တာေတြ ေနာက္တစ္ပုဒ္မွ ေရးပါေတာ့မယ္..
အခုလည္း က်ြန္ေတာ့္ပါတီ ခရီးစဥ္ရွိေနလို့ ေရးခ်ိန္မရလို့ trump 3 နဲ့ 4 ရက္ကြာသြားတာ ေစာင့္ဖတ္ေနေသာသူမ်ားအတြက္ စိတ္အေနွာက္အယွက္ျဖစ္တာ ေတာင္းပန္လိုပါတယ္!
နိုင္ငံေရးစိတ္ဝင္စားသူမ်ားအားလံုး အက်ိဳးရွိရန္ ရည္ရြယ္လ်က္ !
Trump ( 5 ) ?
ဒီ အပိုင္းမွာေတာ့ ျမန္မာအစိုးရနဲ့ ကခ်င္ျပည္နယ္အစိုးရ ဘာေတြ ေဆာင္ရြက္သင့္သလဲ ဆိုတာေျပာျပေဆြးေႏြးလိုပါတယ္..
US China trade war ဟာ အခုဆိုရင္ US EU အုပ္စုနဲ့ China+ BRICS +Africa ဆိုျပီး သိသိသာသာကြဲထြက္လာပါတယ္၊
နည္းပညာေဇာင္းေပးအုပ္စုနဲ့ ကုန္ထုတ္ ေဇာင္းေပး အုပ္စု အားျပိုင္လာတယ္ေျပာရမယ္..
အလြယ္ေျပာရ ရင္ ?
Trump အုပ္စုဟာ ေဒၚလာေစ်းမာေအာင္ လုပ္ျပီး သူ့တို့တိုင္းျပည္ထဲမွာ Investment ေတြ လိွမ့္ဝင္ေစကာ High Tech Firm.ေတြ ပိုမိုဖြံ့ျဖိုးေစတယ္၊
အဲဒီကေန နည္းပညာအသစ္အသစ္ေတြ ထပ္ထုတ္ျပီး ကမာ႓ကိုတန္ဖို့ျမင့္ပစၥည္းေတြ အမ်ားအျပားေရာင္းစားဖို့ျကံတယ္၊အမ်ားစုဟာ စစ္လက္နက္ပစၥည္းနဲ့ IT ပစၥည္းေတြ ေရာင္းဖို့ျဖစ္တယ္။
တလက္စတည္း အျခားကမာ႓့ေငြေျကးေတြ တန္ဖိုးေလ်ွာ့က်ေစျပီး စည္းပြားပ်က္ကပ္ေရာက္ေအာင္ ျကံေဆာင္တာျဖစ္တယ္၊
အထူးသျဖင့္ တရုတ္ရဲ့ Ywan ကို Devalue ျဖစ္ေအာင္ အဓိက လုပ္တယ္၊တရုတ္ေငြ က်ဆင္းေလ ျပည္တြင္း ကေမာက္ကမ ျဖစ္ေလ !
ျပည္တြင္းက တရုတ္ကုပၼဏီ ျကီးေတြရဲ့ ပိုင္ဆိုင္မႈ အေငြ့ပ်ံေလ အာဖရိက မွာ ေျခကုပ္ ယူေနတဲ့ တရုတ္ရင္းနီွးျမုပ္နွံမႈ မလုပ္နိုင္ေအာင္ တားဆီးေလ မဟုတ္လား?
အေမရိကက သူ့ရဲ့မိတ္ဖက္ ဂ်ပန္ ေတာင္ကိုးရီးယား ထိုင္ဝမ္ တို့ကို ဘာလို့ သိပ္မစိုးရိမ္လဲဆိုတာ သူတို့မွာ နည္းပညာျမင့္ ထုတ္ကုန္ေတြ ကမာ႓ အႏွံ့ ေရာင္းဖို့ရွိတဲ့ တိုင္းျပည္ေတြ ျဖစ္လို့ပဲ၊
ေဒၚလာေစ်း တက္ခ်ိန္ မွာ နကိုသီအိုရီအရ ျပည္တြင္းေငြ ခ်ရပါတယ္, ျပီးရင္ ျပည္ပပို့ကုန္ export ျမွင့္ရတယ္၊
ဒီသီအိုရီ အရ ဆိုရင္ သူတို့နဲ့ အံကိုက္ပဲ၊ ဒါေပမဲ့ လိုတာထက္ပိုမက်ေအာင္ေတာ့ ထိန္းရတယ္၊
အဲဒီအခ်က္ကို ေက်ာ္လြွားနိုင္တာက EU နဲ့ အာရွ သူ့မိတ္ဖက္နိုင္ငံေတြမို့ သူမစိုးရိမ္တာျဖစ္တယ္။
ထိတာက တတိယနိုင္ငံေတြနဲ့ import သာရွိျပီး export မရွိတဲ့ ဆင္းရဲတဲ့နိုင္ငံေတြ ျဖစ္တယ္၊ တရုတ္နဲ့အတူ ပါသြားမွာ ျဖစ္တယ္.
ေလာေလာဆယ္ Xi ကေတာ့ မႈ ပံုမေပၚပါ သူ့ထုတ္ကုန္ေတြ ကို ျဖုန္းမဲ့ တတိယနိုင္ငံေတြ အမ်ားအျပားရွိေနတာကိုး!
ဒါေျကာင့္လဲ အာဖရိက ကို စီးမိေအာင္ အာဖရိက အေရွ့ဘက္ Rwanda အေနာက္ဘက္ Senegal လိုနိုင္ငံမ်ိးုေတြပတ္ျပီး ခ်ိတ္ဆက္မႈ ခိုင္မာေအာင္ျပင္ေနတာျဖစ္တယ္။
ဒါေပမဲ့ စိုးရိမ္ရတာက Xi ဟာ စြမ္းအင္လိုအပ္ခ်က္ သိပ္ျကီးမားျပီး သူ့့ နိုင္ငံ ရဲ့ power ဟာ စြမ္းအင္အေပၚ လံုးလံုးမွိခိုေနရတာပါပဲ၊
ဒါေျကာင့္ အီရန္ လို နိုင္ငံက ေရနံ ၂၅% ေလာက္ကို ေျပးဝယ္ထားရသလို UAEလို နိုင္ငံ ကိုလည္း ေပါင္းရေတာ့တယ္၊ အာဖရိက ေျခကုပ္ကလည္း ဒါအတြက္ပဲ..
လူလည္ Trump က ဒါကို မသိပဲ ေနမလား?
သူ့ရန္သူကို အျပီးတိုင္ ေျခမႈန္းခ်င္ရင္ အဲဒီ supply chain ျကီး တစ္ခုလံုးကို ဆက္တိုက္ခိုက္မွာ ျဖစ္တယ္၊ကမာ႓ လံုးဆိုင္ရာ တည္ျငိမ္မႈ ကို ပ်က္ဆီးသြားမွာ ပဲ ေျကာက္ရတယ္..
အဲလို trump ေရွ့ဆက္ရင္ ေဒၚလာေစ်း ပိုတက္မယ္၊တတိယကမာ႓့ ေငြေစ်း ပိုျပီးက်မယ္ ျမန္မာ ဘာလုပ္မလဲ?
ဦးသိန္းစိန္အစိုးရ လက္ထက္နဲ့ NLD အစိုးရ အေစာပိုင္းကာလ ေတြမွာ အမွားျကီး တစ္ခု က်ဴးလြန္ထားတယ္၊
ေဒၚလာေစ်း ေပ်ာ့ခ်ိန္မွာ Hot Investment လို့ေခၚတဲ့ ပိုေဆာင္းေဒၚလာေငြေတြ အမ်ားအျပား ရင္းနီွးျမုပ္နွံခြင့္ေပးခဲ့တယ္. အဲဒါေတြက ထုတ္ကုန္က႑ေတြ မဟုတ္ခဲ့ဘူး,
အခု ေဒၚလာေစ်းမာခ်ိန္ ကိုယ့္ဆီက မ်ားမ်ားပို့ဖို့ ဘာမွ မရွိဘူး.. စက္မႈ ထုတ္ကုန္ ထူေထာင္မႈ အားနည္းခဲ့တယ္။
ဒီေတာ့ အျကံျပုခ်က္အေနနဲ့က ...
၁။ တိုင္းျပည္ေဒၚလာအရံေငြ ကို ထိန္းရမယ္ , တစ္နွစ္လံုးပို့ကုန္ရဲ့ ၃ပံု၁ပံု ထိန္းထား
ရမယ္
၂။ ျပည္တြင္းက်ပ္ေငြ ဝယ္လိုအားကို ျမွင့္တင္ျပီး က်ပ္ေငြ ထပ္မံ ရိုက္နိွပ္ျခင္းမွ
ေရွာင္ရွားရမယ္, နိုင္ငံျခားပို့ကုန္ ေစ်းမကိုက္ရင္ ျပည္တြင္းကို မ်ားမ်ားျပန္ျဖန့္ခိုင္းဖို့လိုမယ္.
၃။ က်ပ္ေငြနဲ့ ရင္းနီွးျမုပ္နွံနိုင္မဲ့ လုပ္ငန္းေတြ လြယ္ကူေအာင္ ဖန္တည္းေပးရမယ္,
ေျမေစ်း အခန္းဌါးခေစ်း ေတြ ထိန္းေပးခ်ေပးရမယ္.
၄။ မလိုအပ္တဲ့ အပို သြင္းကုန္ ဇီမ္ခံ ပစၥည္းမ်ား ပိတ္ရမယ္..
ဇီမ္ခံကား အလွကုန္ မလိုအပ္ေသာ တန္ဖိုးျမင့္ လ်ွပ္စစ္ပစၥည္းမ်ား, ဓါတ္ဆီ ဒီဇယ္ အျကီးအက်ယ္ျဖုန္းေနတဲ့ ေက်ာက္တြင္းမ်ားမွာ အျကီးစားယႏၱာားသံုးစြဲမႈ
၅။ ေစ်းကြက္ယွဥ္ျပိုင္မႈ အားေကာင္းေစတဲ့ တန္ဖိုးျမွင့္ ထုတ္ကုန္ ထြက္နိုင္ေအာင္
နည္းအမ်ိဳးမ်ိဳး အားေပးရမယ္.
၆။ အိမ္သံုးပစၥည္း အားလံုး ကိုယ့္ဆီက ထုတ္နိုင္ေအာင္ ျကိုးစားရမယ္, ဆပ္ျပာ
သြားတိုက္ေဆး အိမ္ရိုက္သံ သဝတ္သုတ္သဘက္ အိုးခြက္ပန္းကန္ ..etc...
၇။ ဗဟိုဘဏ္ ကူးသန္းစီးပြား စီမံကိန္းနဲ့ ဘ႑ာေရး MIC စတဲ့ အေရးျကီးတဲ့
ဌာနေတြ အထူးပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရမယ္..
၈။ နယ္စပ္တိုက္ရိုက္ကုန္သြယ္ေရးကို ကမာ႓့ေရြွေပါက္ေစ်း ကို တန္းတူထား တိုက္
ရိုက္ေငြေျကးဖလွယ္စနစ္ က်င့္သံုးသင့္တယ္, တရုတ္ေငြေစ်းက်ေပမဲ့ ျမန္မာက်ပ္ေငြဟာသူ့ထက္က်တာမို့ အက်ျခင္း အျမတ္ထုတ္တာကို ထိန္းဖို့လိုတယ္.
၉။ လ်ွပ္စစ္ ထုတ္လုပ္ေရးကို ျပည္သူမထိခိုက္ေစပဲ ျမွင့္တင္ေတာင္ရြက္ဖို့ လိုမယ္.
ဒါေတြဟာ အေရးျကီးတဲ့အခ်က္မ်ားျဖစ္တယ္.. Failed State ကို ကာကြယ္ဖို့ ျဖစ္တယ္..
ကခ်င္ျပည္နယ္အတြက္ကေရာ...
၁။ ကုန္ျကမ္းထုတ္လုပ္ ေရာင္းစားတဲ့အဆင့္ကို ေက်ာ္ျဖတ္ဖို့ အထူးလိုအပ္တယ္..
စိုက္ပ်ိဳးေရးထုတ္ကုန္ေတြကို ေစ်းကြက္အသစ္ရွာဖို့လိုမယ္
၂။ ထုတ္ပိုးနည္းပညာျမင့္ေတြ တည္ေဆာက္ဖို့ ျကိုးစားရမယ္.. ဂရိတ္ဖရု ဝါရွင္တန္
ကဗၸလာသီးမ်ား ထုတ္ပိုးျမွင့္ ထုတ္ေစခ်င္တယ္..
၃။ လယ္ယာထြက္ကုန္မ်ားကို ကုန္ေခ်ာ ထုတ္လုပ္နိုင္ေအာင္ ျကံေဆာင္သင့္တယ္.
၄။ နိုင္ငံျခားရင္းနီွးျမုပ္နံွမႈမ်ား လက္ခံဖို့လိုျပီး စာခ်ဳပ္မ်ားမွတေရး ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ
ျပုေရး လုပ္ရမည္.
၅။ လ်ွပ္စစ္ ထုတ္လုပ္မႈ က႑ အထူးစဥ္းစားရန္လိုျပီး median နဲ့ Small hydrodam
မ်ား တည္ေဆာက္ရန္ စီမံကိန္းမ်ား ရွိသင့္ေနျပီ , cluster grid မ်ားတည္ေဆာက္ရန္လိုပါတယ္.. အားလံုးလက္ခံနိုင္ေအာင္ ျကိုးစားရန္ လိုပါတယ္။
US China trade war ဟာ ၂၀၁၆ က Hilary Clinton ေျပာျကားသလိုပဲ ၁၉၃၀ တုန္းကလို ကမာ႓့ စီးပြားပိက္ကပ္ လိုျကာေတာင္းျကာခဲ မျဖစ္ဖို့လိုပါတယ္..
Trump ရဲ့ Hot Strip Mill ရဲ့ မိန့္ခြန္းလို ပိုမိုေကာင္းမြန္ေသာ အေျခအေန မျကာခင္လာမွာ ပါ လို့ပဲ ေမ်ွာ္လင့္ ပါတယ္,
ဘာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ တတိယ ကမာ႓့ နိုင္ငံ ျဖစ္တဲ့ ျမန္မာနိုင္ငံဟာ အထူးျပင္ဆင္ရမွာပဲ မဟုတ္ လား?
ဖတ္မိသူတိုင္း အက်ိဳးမ်ား ဆင္ျခင္ နိုင္ပါေစ !
M Kawn La