ရာသီဥတုပူျပင္းတဲ့အခ်ိန္မွာ သတိထားသင့္တဲ့ မ်က္စိနာေရာဂါ (သို႔) မ်က္ေျမႇးေရာင္ေရာဂါ
အခ်ိန္အခါမေ႐ြး ျဖစ္ပြားႏိုင္ေပမယ့္ ရာသီဥတုအေျပာင္းအလဲျဖစ္တဲ့အခ်ိန္နဲ႔ ရာသီဥတုပူျပင္းတဲ့ အခ်ိန္ေတြမွာဆိုရင္ေတာ့ ျဖစ္ပြားမႈပိုမ်ားတယ္လို႔ မ်က္စိအထူးကုဆရာဝန္ႀကီးေတြက ဆိုပါတယ္။မ်က္စိနာေရာဂါနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ျပည္သူေတြ သတိျပဳကာကြယ္ႏိုင္ဖို႔ရည္႐ြယ္ၿပီး ရန္ကုန္မ်က္စိအထူးကုေဆး႐ုံႀကီးနဲ႔ ေဆးတကၠသိုလ္(၁)၊မ်က္စိေရာဂါပညာဌာနက မ်က္စိအထူးကုဆရာဝန္ႀကီး ပါေမာကၡေဒါက္တာ ခင္ဥမၼာခိုင္ကို ျမန္မာတိုင္း(မ္)က ေတြ႕ဆုံေမးျမန္းျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။
မ်က္စိနာေရာဂါ(သို႔) မ်က္ေျမႇးေရာင္ေရာဂါ(Conjunctivitis) ဆိုတာ Adeno ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးေၾကာင့္ အျဖစ္မ်ားတယ္လို႔ မ်က္စိအထူးကု ဆရာဝန္ႀကီးေတြက မွတ္ခ်က္ေပးၾကပါတယ္။အၾကမ္းဖ်င္းအားျဖင့္ ဘက္တီးရီးယားနဲ႔ ဗိုင္းရပ္စ္ေၾကာင့္ဆိုၿပီး မ်က္စိနာျဖစ္တာ ႏွစ္မ်ိဳးရွိၿပီးဗိုင္းရပ္စ္ေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ မ်က္စိနာေရာဂါ (Viral Conjunctivitis)က ၈ဝ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိရွိတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
Q-မ်က္စိနာေရာဂါျဖစ္ပြားႏိုင္တဲ့ အေၾကာင္းရင္းေတြကို ပထမဦးစြာ သိရွိလိုပါတယ္?
A-ပူတဲ့ရာသီနဲ႔ရာသီဥတုအေျပာင္းအလဲဆိုရင္ ဗိုင္းရပ္စ္ေတြကႂကြတတ္တယ္။ အဲဒီအခါ မ်က္စိနာတာအျဖစ္မ်ားပါတယ္။ ေဆးပညာအေခၚဆိုရင္ေတာ့ မ်က္ ေျမႇး ေရာင္ တယ္ေပါ့။ မ်က္စိနာတာက ဘက္တီးရီးယားေၾကာင့္ျဖစ္တာက ခပ္နည္းနည္း၊ ဗိုင္းရပ္စ္ေၾကာင့္ျဖစ္တာက ပိုမ်ားပါတယ္။မ်ားေသာအားျဖင့္ ဗိုင္းရပ္စ္ေတြကေတာ့ ကိုယ့္အနီးအနားပတ္ဝန္းက်င္မွာရွိေနေပမဲ့ အဓိကကေတာ့ ကြၽန္မတို႔က အရာဝတၳဳေတြကို လက္နဲ႔ကိုင္တြယ္တဲ့အခါမွာမ်က္စိနာတဲ့သူေတြရဲ႕ေရာဂါပိုးေတြက အဲဒီကေနတစ္ဆင့္ကူးတတ္ပါတယ္။ မ်က္စိကေန မ်က္စိကို မကူးတတ္ဘူး။ ကိုယ့္လက္ကေန မ်က္စိကိုသြားထိတဲ့ ကိစၥက အေရးႀကီး တယ္။ ဒါေၾကာင့္ လက္ကိုခဏခဏေဆးဖို႔လိုတယ္။ ကိုယ္က မ်က္စိမနာေပမဲ့ လက္နဲ႔မ်က္စိကိုထိခဲ့ရင္ ကိုယ့္လက္ကေန ေရာဂါပိုးကူးတတ္ပါတယ္။ မ်က္စိယားလို႔ လက္နဲ႔ပြတ္တာေတြက မေကာင္းပါဘူး။ မ်က္စိနာတဲ့အထဲမွာ Viral Conjunctivitis က အရမ္းကူးစက္လြယ္တယ္။ မ်က္လုံးတစ္ဖက္တည္း ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မယ္၊ ႏွစ္ဖက္စလုံးလည္းျဖစ္တတ္တယ္။ ဒီလိုျဖစ္လာၿပီဆိုလို႔ရွိရင္ ကိုယ့္ေဘးနာကလူေတြကို ကူးလြယ္တယ္။ ေနာက္တစ္ခုက အိမ္ေတြမွာ မ်က္ႏွာသုတ္ပဝါေတြကို မွ်ေဝသုံးစြဲတာေတြရွိပါတယ္။ အဲဒီလိုတူတူသုံး တယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ ေနာက္တစ္ေယာက္ကို ကူးမွာပဲ။ ဒါ့ျပင္ Eye makeup စတဲ့ အလွကုန္အသုံး အေဆာင္ေတြကိုအတူတူသုံးတာကေနလည္းတစ္ဆင့္ ကူးတာေတြရွိပါတယ္။ေနာက္တစ္ခုက ေရကူးကန္ေတြေပါ့။ ေႏြရာသီေက်ာင္းပိတ္ရက္ဆိုရင္ ေရကူးၾကတာေတြလည္းမ်ားတယ္။ ကလိုရင္းေသခ်ာခပ္ထားတဲ့ ေရကူးကန္ေတြကေတာ့ အေၾကာင္းမဟုတ္ဘူး။ အဲဒါေၾကာင့္ ကိုယ့္ကေလးမ်က္စိနာေနရင္ မလႊတ္ပါနဲ႔လို႔ ကြၽန္မတို႔ေျပာတာေတြရွိပါတယ္။ အမ်ားနဲ႔ထိေတြ႕ေတာ့ ဒီေရကူးကန္ေတြကလည္း ကူးစက္ႏိုင္ပါတယ္။
Q-မ်က္စိနာျဖစ္ရင္ေတြ႕ရမယ့္ ေရာဂါလကၡဏာေတြကို သိပါရေစ?
A-မ်က္စိနာတာက စစခ်င္းေတာ့ မ်က္လုံးထဲမွာ ခိုးလိုးခုလုျဖစ္သလိုရွိတယ္။ မ်က္စိကေအာင့္သလိုနဲ႔ ေနရထိုင္ရခက္ေတာ့ မ်က္လုံးကို ပြတ္တာေတြ ရွိတယ္။ ပြတ္တဲ့အခါမ်က္စိကနီရဲလာတယ္။မ်က္ခြံေလးေတြ နည္းနည္းေဖာင္းလာတယ္။ မ်က္ဝတ္ေလးေတြ ထြက္လာတယ္။ မ်က္ဝတ္က အေရာင္ဝါဝါႀကီးေတြ မထြက္ဘူး။ Viral Conjunctivitis က မ်က္ဝတ္မထြက္ဘဲ မ်က္ရည္က်တယ္။ မ်က္ဝတ္ထြက္တယ္ဆိုရင္လည္း အရမ္းဝါထိန္တာမ်ိဳးမဟုတ္ဘဲ ခပ္ၾကည္ၾကည္ပဲ။ မ်က္ဝတ္ဆိုတာက ခႏၶာကိုယ္မွာမ်က္စိက ေနရထိုင္ရခက္ရင္ ကိုယ္ခႏၶာကိုယ္တိုင္က မ်က္ဝတ္ကို ထုတ္ေပးရတာျဖစ္ပါတယ္။
Q-မ်က္စိနာေရာဂါရဲ႕ ေနာက္ဆက္တြဲအေနနဲ႔ အျမင္အာ႐ုံကို က်ေစလားဆိုတာ သိလိုပါတယ္?
A-မ်က္စိနာတာဟာ ပုံမွန္ဆိုရင္ေတာ့ အျမင္အားမက်ပါဘူး။ ေတာ္႐ုံတန္႐ုံ မ်က္စိနာတာအစပိုင္းဆိုလို႔ရွိရင္ မ်က္ဝတ္ေလးရွိလို႔ မ်က္ရည္ေလးက်လို႔ ၾကည့္ရခက္တာပဲ ရွိပါတယ္။ အျမင္အားကေတာ့ အျပည့္ေကာင္းတယ္။ တခ်ိဳ႕က်ေတာ့ ဗိုင္းရပ္စ္ေရာဂါေၾကာင့္ မ်က္ေျမႇးေရာင္တာတင္မကေတာ့ဘဲနဲ႔ တစ္ပတ္၊ ႏွစ္ပတ္ ေလာက္ၾကာတဲ့အခါ မ်က္ၾကည္လႊာေပၚမွာ အစက္ အေျပာက္ေလးေတြျဖစ္တတ္တယ္။ အဲဒီအခါက်ရင္ေတာ့ အျမင္အားက်ပါတယ္။ ၾကည့္ရတာ ဝါးတားတားျဖစ္ေနတယ္။ ေနေရာင္ထဲထြက္ရင္ မခံႏိုင္ဘူး။
Q-မ်က္စိနာရင္ ေပ်ာက္ကင္းဖို႔အခ်ိန္ဘယ္ေလာက္ထိ ၾကာတတ္ပါလဲ?
A-မ်က္စိနာတာကေတာ့ ဘက္တီးရီးယားေၾကာင့္နဲ႔ ဗိုင္းရပ္စ္ေၾကာင့္နာတာဆိုၿပီး အၾကမ္းဖ်င္းႏွစ္မ်ိဳးရွိတယ္။ ဘက္တီးရီးယားေၾကာင့္ မ်က္စိနာတာကေတာ့ ငါးရက္ကေန ခုနစ္ရက္ေလာက္ဆို ေကာင္းတာပဲ။ ဗိုင္းရပ္စ္ေၾကာင့္ျဖစ္ရင္ေတာ့ သူ႔ထက္ပိုၾကာႏိုင္ၿပိး ႏွစ္ပတ္ကေန သုံးပတ္အတြင္း ၾကာႏိုင္တယ္။မ်က္စိနာတာက အခ်ိန္မေ႐ြးျဖစ္တယ္။ ဒါေပမဲ့လူအမ်ားစုျဖစ္တတ္တဲ့ ကာလေလးေတြေတာ့ရွိတာေပါ့။ ရာသီဥတုအေျပာင္းအလဲနဲ႔ အခုလိုေႏြရာသီဆို ပိုျဖစ္တယ္။ ဒီေရာဂါက တစ္ႏွစ္မွာႏွစ္ႀကိမ္၊ သုံးႀကိမ္ေလာက္ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ရာသီဥတုပူျပင္းရင္ေတာ့ ပိုမ်ားတာေပါ့။
Q-ဘယ္လို အသက္အ႐ြယ္မ်ိဳးေတြမွာ ပိုျဖစ္တာေတြ႕ရလဲဆိုတာ သိရွိလိုပါတယ္?
A-မ်ားေသာအားျဖင့္ ဗိုင္းရပ္စ္ေၾကာင့္မ်က္စိနာတာ ကေတာ့ လူလတ္နဲ႔ လူငယ္ပိုင္းေတြမွာျဖစ္တာ မ်ားတယ္။ အိမ္ထဲမွာပဲေနတဲ့ သက္ႀကီးဘိုးဘြားေတြထက္ စာရင္ အျပင္နဲ႔အထိအေတြ႕မ်ားတဲ့သူေတြက ပိုျဖစ္တယ္။ကေလးနဲ႔လူႀကီးဆိုရင္ ကေလးေတြရဲ႕ကိုယ္ခံအားက လူႀကီးေလာက္မေကာင္းေတာ့ ကေလးေတြမ်က္စိနာရင္ ေတာ္ေတာ္ဆိုးတယ္။ မ်က္ခြံေတြကေဖာင္းေရာင္ၿပီး ေတာ့ ႏွစ္ဖက္စလုံးလည္းျဖစ္တတ္တယ္။ မ်က္စိကလည္း ရဲတြက္ေနတတ္ပါတယ္။
Q-မ်က္စိနာေရာဂါကို ဘယ္လိုကုသရပါသလဲဆိုတာ သိပါရေစ?
A-တကယ္တမ္းေျပာရရင္ မ်က္စိနာတာဟာ ေဆးကုကု၊မကုကု သူ႔ဘာသာသူ ေကာင္းပါတယ္။ သူ႔အလိုလိုျပန္ေကာင္းတဲ့ေရာဂါထဲမွာပါတယ္။ ေဆးခပ္ခပ္၊ မခပ္ခပ္ ေကာင္းတယ္။ ဒါေပမဲ့ တခ်ိဳ႕မ်က္စိနာတာက ဘက္တီးရီးယားေၾကာင့္နာၿပီး သုံးရက္ထက္ပိုလာမယ္၊ မ်က္ဝတ္ေတြလည္း အမ်ားႀကီးထြက္လာၿပီး မ်က္စိနာတာလည္း ဆိုးလာဆိုရင္ေတာ့ ေဆးခတ္္ဖို႔လိုပါတယ္။ဗိုင္းရပ္စ္ေၾကာင့္ဆိုလို႔ရွိရင္လည္း သူ႔ဘာသာသူ ေကာင္းေလ့ရွိတယ္ ။ မ်က္စိနာတဲ့ ကာလအတြင္းမွာဗိုင္းရပ္စ္ကိုကုႏိုင္တဲ့ေဆးဆိုတာလည္း မရွိဘူး။ ဘက္တီးရီးယားမွာေတာ့ ရွိတယ္။ ပဋိဇီဝေဆး ( antibiotic) ေတြနဲ႔ ဘက္တီးရီးယားေတြကိုကုတယ္။ symptomatic treatment လို႔ေခၚတဲ့ သက္သာေအာင္၊ ေနသာေအာင္ ကုတဲ့ကုထုံးေတြနဲ႔လည္း ကုတယ္။ဥပမာ မ်က္ခြံႀကီးေတြက ေရာင္ၿပီးေတာ့ရဲေနတယ္ဆိုရင္ ေရခဲအုပ္တာမ်ိဳးေပါ့။ အေအးဓာတ္ေပးတယ္။ ေရခဲအုပ္ျခင္းအားျဖင့္ ေသြးေၾကာေတြက က်ဳံ႔တဲ့အခါက်ေတာ့ ေရာင္တာလည္း သက္သာတယ္။ နီတာလည္း သက္သာတယ္။ နာတာလည္း သက္သာတယ္။ေနာက္တစ္ခုက မ်က္ရည္အတုေပါ့။ မ်က္စိက ေနရခက္တဲ့အခါက်ရင္ မ်က္စဥ္းေလးခတ္လိုက္ရင္ ေျဖသာတယ္။ မ်က္ရည္တုေတြက လူေတြကို အႏၲရာယ္ လည္းမရွိဘူး။ လူကိုေနသာေအာင္ ခတ္တာဆိုေတာ့ မ်က္ရည္တုေဆးေတြ သုံးလို႔ရပါတယ္။တကယ္လို႔မ်ား တခ်ိဳ႕ဗိုင္းရပ္စ္ေတြက သိပ္ျပင္းၿပီးေတာ့ မ်က္စိေရာင္လြန္းရင္ေတာ့ ကြၽန္မတို႔က အေရာင္က်တဲ့ေဆး (စတီး႐ြိဳက္)ေတြ ေပးရတယ္။ viral ေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ မ်က္စိနာတဲ့ဟာဆိုရင္ ဘက္တီးရီးယားပါ ကာကြယ္တဲ့အေနနဲ႔ စတီး႐ြိဳက္ သတ္သတ္မေပးဘဲ စတီး႐ြိဳက္နဲ႔ ပဋိဇီဝေဆးကိုပါတြဲၿပီးေပးတယ္။ မ်က္ၾကည္လႊာေပၚမွာ အစက္အေျပာက္ေလးေတြျဖစ္လာရင္ေတာ့ စတီး႐ြိဳက္ကိုသုံးဖို႔လိုအပ္ပါတယ္။ ဒီလိုေပးျခင္းအားျဖင့္ စတီး႐ြိဳက္ရဲ႕အာနိသင္ေၾကာင့္ ေရာင္ယမ္းတာေတြသက္သာတယ္။ ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ ဗိုင္းရပ္စ္က ႏွစ္ပတ္ကေန သုံးပတ္အထိၾကာႏိုင္ပါတယ္။
Q-မ်က္စိနာမျဖစ္ေအာင္ ဘယ္လိုျပဳမူေနထိုင္သင့္ပါသလဲ?
A-႐ိုး႐ိုး Viral Conjunctivitis ကေတာ့ စိတ္ပူစရာမရွိေပမဲ့ အျခားအျခားေသာ အေၾကာင္းေတြဆိုရင္ေတာ့ သတိထားရမွာေတြေတာ့ ရွိပါတယ္။ အဓိကကေတာ့ ကိုယ့္အနီးအနားမွာ မ်က္စိနာတဲ့သူရွိေနရင္ ကိုယ့္လက္နဲ႔မ်က္စိကိုမထိဖို႔ဘဲ။ သူ႔မ်က္စိကေန သူ႔လက္၊ သူ႔လက္ကေနအျခားလူကိုကူးႏိုင္ေတာ့ ကာယကံရွင္က လက္ကိုခဏခဏေဆးဖို႔လိုပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ လက္ေဆးတဲ့ကိစၥက အဓိကပါပဲ။ရာသီဥတုရဲ႕အပူဒဏ္က သိပ္မ်ားရင္က်န္းမာတဲ့သူျဖစ္ပေစ ကိုယ္ခံအားက က်သြားတတ္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္အပူဒဏ္ကို ကာကြယ္တဲ့ေနထိုင္တာေတြလည္း လုပ္သင့္တယ္။ ဒီလိုအခ်ိန္ေတြမွာဆိုရင္ ေရာဂါကအရမ္းကူးလြယ္လို႔ သတိထားရပါမယ္။
Q-ျဖည့္စြက္ေျပာစရာရွိရင္လည္း ေျပာေပးေစလိုပါတယ္?
A-အဓိကကေတာ့ ကိုယ့္အနီးအနားပတ္ဝန္းက်င္မွာ မ်က္စိနာတယ္ဆိုရင္ ဒါအျဖစ္မ်ားတဲ့ ကာလလို႔ပဲ သတ္မွတ္ရမွာေပါ့။ ကိုယ့္အနီးအနားမွာ မ်က္စိနာတယ္ ဆိုတာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားျဖစ္လို႔သာ နာတာေလ။ အကုန္လုံးမွာ ကာကြယ္ေရးက အဓိကပဲျဖစ္ေတာ့ လက္ေဆးမယ့္ကိစၥေတြကိုပဲ အဓိကေျပာခ်င္ပါတယ္။ေနာက္တစ္ခုက လူနာေတြကိုအဓိကနားလည္ေအာင္ေျပာရတာက မ်က္စိနာျဖစ္ရင္ သူသူကိုယ္ကိုယ္ ခ်က္ခ်င္းေကာင္းခ်င္တယ္။ အဲဒီေတာ့အရမ္းေမွ်ာ္လင့္ၾကပါတယ္။ေဆးခန္းတစ္ခု၊ ေဆး႐ုံတစ္ခုကိုသြားျပရင္ သူတို႔က ပုံမွန္ေဆးထည့္လိုက္ရင္ တစ္ရက္၊ ႏွစ္ရက္ဆို ေကာင္းမယ္လို႔ထင္ၾကတယ္။ သူတို႔ႀကိဳၿပီးေတာ့ ေမွ်ာ္လင့္တဲ့ ကိစၥေတြကိုကြၽန္မတို႔က သူရဲ႕သဘာဝအတိုင္းေမွ်ာ္လင့္ဖို႔ သတိေပးရတယ္။ဒါမ်ိဳးက ႏွစ္ပတ္(သို႔မဟုတ္)သုံးပတ္အထိၾကာတတ္တယ္။ မ်က္ၾကည္လႊာမထိရင္ အျမင္ကေတာ့မဝါးဘူး။ တကယ္လို႔မ်ား အျမင္ဝါးလာတယ္၊ ေနေရာင္စူးလာတယ္ဆိုရင္လည္း သက္ဆိုင္ရာမ်က္စိဆရာဝန္ႀကီးေတြဆီမွာ ျပသဖို႔ လိုပါတယ္။ေနာက္တစ္ခုက မ်က္စိအရမ္းနာရင္ မ်က္လုံးအတြင္းက ေသြးေၾကာေတြေရာင္ၿပီး မ်က္ရည္ေတြက ေသြးရည္ၾကည္လိုမ်ိဳး မ်က္ရည္ေတြက်တတ္ပါတယ္။ ေသြးေရာင္ေလးေတြ ထြက္တတ္တယ္။ ဒါကို လူေတြက အရမ္းေၾကာက္တတ္ပါတယ္။ ဒါလည္း အျမင္အားေကာင္းေနရင္ အရမ္းႀကီးမစိုးရိမ္ရပါဘူး။ ေနာက္တစ္ခုမွာ ခ်င္တာက မ်က္စိနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ေဆးေတြဆိုရင္ ကိုယ္ဘာသာကိုယ္ မဝယ္ဘဲ ဆရာဝန္ေတြရဲ႕ အႀကံျပဳခ်က္နဲ႔သာ ဝယ္သင့္၊သုံးသင့္ပါတယ္။
==========
The Myanmar Times :https://myanmar.mmtimes.com/news/122939.html
