တိဗက္၏ က်င့္စဥ္တခုျဖစ္သည့္ "တူႏွစ္ကိုယ္ က်င့္စဥ္" ႏွင့္ပက္သက္ၿပီး "ဒလိုင္ လားမား" အေပၚ ဆန္႔က်င္ ကန္႔ကြက္မွဳမ်ား

တိဗက္၏ က်င့္စဥ္တခုျဖစ္သည့္ "တူႏွစ္ကိုယ္ က်င့္စဥ္" ႏွင့္ပက္သက္ၿပီး "ဒလိုင္ လားမား" အေပၚ ဆန္႔က်င္ ကန္႔ကြက္မွဳမ်ား

တူႏွစ္ကိုယ္က်င့္စဥ္

🌿🌿🌿🌿🌿🌿🌿

တိဗက္ ဗုဒၶဘာသာ၏ က်င့္စဥ္တခုျဖစ္သည္။ ေယာက္်ား ႏွင့္ မိန္းမ ( မိန္းမမ်ား ) ႏွင့္ ေမထုန္ဆက္ဆံၿပီးက်င့္ရေသာ က်င့္စဥ္တစ္ခုျဖစ္သည္။

☸️☸️☸️☸️☸️

ျမတ္စြာဘုရား ပရိနိဗၺာန္စံၿပီး ဗုဒၶဘာသာ သည္ အာရွတိုက္တခြင္ ပ်ံ႕ႏွံသြားခ့ဲ ရာ ေတာင္ပိုင္း ဗုဒၶဘာသာ Southern Buddhism ႏွင့္ ေျမာက္ပိုင္းဗုဒၶဘာသာ Northern Buddhism ဟု ႏွစ္ပိုင္းကြဲသြားပါသည္။ ေတာင္ပိုင္း ဗုဒၶဘာသာ 南傳佛教သည္ ေထရဝါဒ ဗုဒၶဘာသာ အျဖစ္ ျမန္မာ ၊ ထိုင္း ၊ သီရိလကၤာ ၊ လာအို ၊ ကေမာၻဒီးယား တို႔တြင္ အဓိက ထြန္းကားခ့ဲသည္။ ေျမာက္ပိုင္း ဗုဒၶဘာသာ北傳佛教သည္ မဟာယာန ဗုဒၶဘာသာ ႏွင့္ တိဗက္ ဗုဒၶဘာသာဟု ထပ္မံ ကြဲျပားသြားပါသည္။ မဟာယာန ဗုဒၶဘာသာ 大乘佛教သည္ တ႐ုတ္ ၊ ကိုရီးယား ၊ ဗီယက္နမ္ ၊ ဂ်ပန္ေဒသ မ်ားတြင္ ထြန္းကား ခ့ဲပါသည္။  တိဗက္ေဒသကို အစြဲျပဳၿပီး တိဗက္ ဗုဒၶဘာသာ 藏傳佛教ဟု ေခၚေသာ္လည္း တိဗက္ ၊ မြန္ဂိုလီးယား ၊ နီေပါ ေဒသ မ်ားတြင္ ထြန္းကားခ့ဲပါသည္။

✅✅✅

ေထရဝါဒ ဗုဒၶဘာသာ上座部佛教 သည္ ပါဠိ ပိဋကတ္ သုံးပုံကို အေျခခံၿပီး တရားေတာ္မ်ားအား ျပင္ဆင္ျခင္း ၊ ျဖည့္စြက္ျခင္း ၊ ႏႈတ္ပယ္ျခင္း ၊ အျခား အယူဝါဒမ်ားႏွင့္ ေရာေႏွာျခင္းမရွိေသာ စစ္မွန္ေသာ ဗုဒၶဘာသာ အျဖစ္ ရပ္တည္ႏိုင္ခ့ဲသည္ ။ 

🇨🇳🇨🇳🇨🇳

ဗုဒၶဘာသာသည္ တ႐ုတ္ျပည္သို႔ ေရာက္ေသာ အခါ မူရင္းရွိၿပီးသား ကြန္ျဖဴးရွပ္ အယူဝါဒ ႏွင့္ တာအိုဘာသာ 道教 Taoism တို႔ႏွင့္ ေရာေႏွာခံရကာ တ႐ုတ္ ဗုဒၶဘာသာ ( မဟာယာန大乘佛教) အျဖစ္ ထင္ရွားလာပါသည္ ။

⚜️⚜️⚜️

တိဗက္ ဗုဒၶဘာသာ藏傳佛教သည္ တိဗက္ေဒသ၏ မူရင္း အယူဝါဒ "ဘြန္" ဘာသာ၊ အိႏၵိယ၏ ျဗဟၼဏအယူဝါဒ ၊ ဟိႏၵဴဘာသာ တို႔ ေရာေႏွာပါဝင္ေနေသာ ဗုဒၶဘာသာ ျဖစ္ပါသည္။ လာမား ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ားက အုပ္ခ်ဳပ္သည့္ အတြက္ လာမားဘာသာ Lamanism 喇嘛教ဟုလည္း ေခၚၾကပါသည္။

🔅🔅🔅

မဟာယာန ႏွင့္ ေထရဝါဒ ဗုဒၶဘာသာကို ပြင့္လင္းျမင္သာသည့္ ဗုဒၶဘာသာ ဟု သတ္မွတ္ၿပီး တိဗက္ဗုဒၶဘာသာကို လ်ိဳ႕ဝွက္ဗုဒၶဘာသာ Esoteric Buddhism 秘密佛教ဟု ေခၚၾကပါသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ ဆိုေသာ္ တိဗက္ ဗုဒၶဘာသာ၏ အခ်ိဳ႕က်င့္စဥ္မ်ားကို လ်ိဳ႕ဝွက္ထားၿပီး တကယ္က်င့္မည့္ တပည့္အရင္းေတြကိုသာ သင္ၾကားေပးသည့္ အတြက္ျဖစ္ပါသည္။ ၂၀ ရာစုေႏွာင္းပိုင္း လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး ေကာင္းမြန္မႈ ၊ တယ္လီဖုန္း ၊ အင္တာနက္ ၊ သတင္း အခ်က္အလက္ နည္းပညာမ်ား တိုးတက္လာမႈေၾကာင္း ကမာၻတျခမ္းမွ သတင္း အခ်က္အလက္မ်ားသည္ ေနာက္တျခမ္းသို႔ စကၠန္႔မျခား ပ်ံနံွ႕သြားႏိုင္သည့္ ေခတ္သို႔ ေရာက္ရွိလာခ့ဲသည္။ ယခင္က လ်ိဳ႕ဝွက္ထားခ့ဲေသာ လာမား တို႔၏ က်င့္စဥ္တို႔မွာလည္း တျဖည္းျဖည္း လူသိလာခ့ဲၾကပါသည္။

🔱🔱🔱

တိဗက္ ဗုဒၶဘာသာေက်ာင္း မ်ားတြင္ ျမတ္စြာဘုရား ဆင္းတု အျပင္ အျခား နတ္႐ုပ္ ၊ ဆင္းတုမ်ားကိုလည္း ေတြ႕ျမင္ရပါသည္။ က်င့္စဥ္မ်ားအေနျဖင့္ ဘုရား ဝတ္ျပဳျခင္း ၊ ဆုေတာင္း အမွ်ေဝျခင္း ၊ ဂါထာ မႏၲယားမ်ား ရြတ္ဖတ္ျခင္း ၊ တရားေဟာ ၊ တရားနာျခင္း၊ ဓမၼစာေပမ်ားကို ေလ့လာ သင္ယူျခင္း ၊ တရားထိုင္ျခင္း ၊ ေယာဂ က်င့္စဥ္မ်ား၊ လွ်ိဳ႕ဝွက္က်င့္စဥ္မ်ား စသည္တို႔ ရွိပါသည္။

💕💕🔞🔞

ေဝဖန္မႈအမ်ားဆုံး ၊ အျငင္းပြားဖြယ္ အမ်ားဆုံးကေတာ့ တိဗက္ဗုဒၶဘာသာ၏ ဂိုဏ္းခြဲတခုျဖစ္သည့္ 密宗[ Vajrayana ဝဇီရယာနဂိုဏ္း ]၏  “တူႏွစ္ကိုယ္ က်င့္စဥ္” (雙身法union practice / sex union practice  又稱歡喜佛法（簡稱歡喜法）、演揲兒法、本尊雙運法（簡稱雙運法）、男女雙修法（簡稱雙修法）、男女和合大定、陰陽和合禪定、秘密大喜樂禪定  ) ျဖစ္ပါသည္။ ထိပ္တန္းေယာဂက်င့္စဥ္ တခုျဖစ္ၿပီး တိဗက္ ဗုဒၶဘာသာ ၏ လိ်ဳ႕ဝွက္က်င့္စဥ္တခုပါ။ အမ်ိဳးသား ႏွင့္ အမ်ိဳးသမီး ကာမ ဆက္ဆံျခင္းျဖင့္ သံသရာမွလြတ္ေျမာက္ ၍ နိဗၺာန္ကို မ်က္ေမွာက္ျပဳႏိုင္မည့္ က်င့္စဥ္ျဖစ္ပါသည္။ အိႏၵိယႏိုင္ငံ ဟိႏၵဴဘာသာခြဲ တခုျဖစ္သည့္ Shaktism ၏ က်င့္စဥ္မွ ဆင္းသက္လာၿပီး တိဗက္သို႔ ေရာက္လာသည္ဟု ယူဆၾကသည္။ ထိပ္တန္းေယာဂက်င့္စဥ္၏ အထူး လ်ိဳ႕ဝွက္က်င့္စဥ္ျဖစ္ၿပီး အႏၲရာယ္ႀကီးမားေသာ က်င့္စဥ္ျဖစ္သည္။ အလြန္ေတာ္ေသာ ၊ တရားထူးရႏိုင္ေသာ တပည့္ႀကီး အနည္းငယ္သာ သင္ၾကား က်င့္ၾကံေစပါသည္။ 

☯️☯️☯️

တူႏွစ္ကိုယ္က်င့္စဥ္ ႏွစ္မ်ိဳးရွိပါသည္ ။ 

၁။စိတ္ကူးျဖင့္ က်င့္ျခင္း ႏွင့္ 

၂။လက္ေတြ႕ ကာမဆက္ဆံ၍က်င့္ျခင္း 

ဟူ၍ ျဖစ္သည္။ လိုအပ္သည့္ အရည္အခ်င္းမ်ားႏွင့္ျပည့္စုံသူမ်ားသာ လက္ေတြ႕ က်င့္ၾကံေစပါသည္။ အထူးလ်ိဳ႕ဝွက္ သင္ၾကားေပးၿပီး ပါးစပ္ျဖင့္ သင္ၾကားေပးျခင္းက အဓိကျဖစ္ပါသည္။ စာျဖင့္ မွတ္တမ္းတင္ျခင္းကား အလြန္ နည္းပါးပါသည္။ အျပင္လူမ်ားကို လုံးဝ ေပါက္ၾကားေစျခင္း မရွိရပါ။ 

ဤက်င့္စဥ္သည္ သာမန္ ကာမ ဆက္ဆံျခင္းႏွင့္ မတူပဲ လာမားမ်ား အေနျဖင့္ သုတ္လႊတ္ျခင္း မျပဳရပါ ။ ဤသို႔ ျပဳႏိုင္ရန္ ႀကိဳတင္၍ ေလ့က်င့္ထားရပါမည္။ ဤက်င့္စဥ္အတြက္လိုအပ္သည့္ ကာမအားတိုး အရက္မ်ားကိုလည္း မွီဝဲရပါသည္။ ကာမဆႏၵ၏ စြမ္းအားျဖင့္ ခႏၶာကိုယ္ရွိ ဓာတ္ႀကီးေလးပါးကို ေျပာင္းလဲေစကာ ထိုမွ တဆင့္ သုညတ စိုက္ေအာင္ ႐ွဳရပါမည္။ ထိုမွ တဆင့္ ဉာဏ္အလင္းရၿပီး ကိေလသာကို ဖယ္ခြာရပါမည္။ ကာမဆႏၵ ေၾကာင့္ သာမန္လိင္ဆက္ဆံျခင္း မဟုတ္ေသာ အထူး က်င့္စဥ္တရပ္ ျဖစ္ပါသည္။ တဏွာ ရာဂကို တဏွာရာဂ ျဖင့္ ဖယ္ရွားေသာ နည္း ျဖစ္ပါသည္။ 

ဤ က်င့္စဥ္ကို မက်င့္မီ စံခ်ိန္မီ သမာဓိရွိရပါမည္။ မ်က္စိ ျဖင့္ သစ္ပင္ေပၚက သစ္သီးကို စိုက္ၾကည့္ လိုက္လ်င္ သစ္သီးက ေႂကြက်လာရပါမည္ ။ သစ္သီးက ေျမေပၚသို႔ ေရာက္ၿပီး အပင္ ေပါက္လာရပါမည္ ။ အနည္းဆုံး ဤက့ဲသို႔ေသာ စြမ္းရည္ ရွိမွသာလ်င္ ဤ က်င့္စဥ္ကို က်င့္ခြင့္ျပဳပါသည္။

📝📝📝

ဝိဇၨာမိဖုရားမ်ားကိုေရြးခ်ယ္ျခင္း

👩‍⚖️👸👰

တူႏွစ္ကိုယ္က်င့္စဥ္အတြက္ လိုအပ္ေသာ မိန္းမ အေဖၚမွာ စိတ္ကူးက်င့္စဥ္အတြက္ မိန္းမတေယာက္ကို စိတ္ျဖင့္ ပုံေဖၚ၍ ၾကည့္ျခင္း ၊ လက္ေတြ႕က်င့္စဥ္အတြက္ ေခ်ာေမာလွပေသာ အသက္ ၂၀ ေအာက္ အပ်ိဳစင္ လူအမ်ိဳးသမီး  ျဖစ္ရပါမည္။ သူတို႔အေခၚ ဝိဇၨာမိဖုရား မ်ားျဖစ္ပါသည္။ 

🎉🎉🎉

ထိပ္တန္း ေယာဂက်င့္စဥ္တြင္ ပထမဆင့္ ဘိသိပ္သြန္းေလာင္းျခင္း ( အဘိေသက မဂၤလာ ) ၿပီးမွ ဒုတိယဆင့္ ဘိသိပ္သြန္းေလာင္း ရပါသည္ ။ ဤ အဆင့္တြင့္ စိတ္ကူးက်င့္စဥ္ ( ဉာဏ္က်င့္စဥ္ ) ကို စတင္က်င့္ရပါမည္။ မိမိကိုယ္ကို စိတ္ကူးျဖင့္ ပုံေဖာ္ၿပီး ဝိဇၨာမိဖုရားႏွင့္ တူႏွစ္ကိုယ္ က်င့္ရပါမည္ ။ စိတ္ကူးျဖင့္ လိင္ဆက္ဆံျခင္း ျဖစ္ၿပီး တဏွာရာဂစိတ္ မျဖစ္ေအာင္ ၊ သုတ္လႊတ္ျခင္း မျဖစ္ေအာင္ ထိန္းရပါမည္။

ဒုတိယ အဆင့္ ေအာင္ျမင္မွသာ တတိယ ဘိသိပ္သြန္းေလာင္းရပါသည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ အရည္အခ်င္း ျပည့္မီသူသာ ဆရာ၏ ၫႊန္ၾကားမႈျဖင့္ လက္ေတြ႕က်င့္စဥ္ကို က်င့္ရပါမည္။

👑👑👑

လ်ိဳ႕ဝွက္ဘိသိပ္မဂၤလာ

လာမားဘုန္းႀကီးသည္ အမ်ိဳးသမီး တဦး ( အသက္ ၁၂ ႏွစ္မွ ၂၀ ၾကား ၊ အပ်ိဳစင္ တဦး ( သို႔ ) တဦးထက္ပိုေသာ အမ်ိဳးသမီး ၊ မရပါက အသက္ ၂၀ ေက်ာ္ အပ်ိဳစင္ မဟုတ္ေသာ အမ်ိဳးသမီး ) ကို ရွာေဖြ၍ သူ၏ လာမားဆရာေတာ္အား ဆက္သ ရပါသည္။ ဆရာေတာ္ႏွင့္ ဝိဇၨာ မိဖုရား တို႔ လ်ိဳ႕ဝွက္ အခန္းတြင္ တူႏွစ္ကိုယ္က်င့္စဥ္ကို က်င့္ရပါသည္။ ဤသို႔ ေမထုန္ဆက္ဆံေနခ်ိန္တြင္ တပည့္ လာမားသည္ အခန္း အျပင္ဘက္တြင္ မ်က္စိကို အဝတ္စျဖင့္ ပိတ္၍ ဒူးေထာက္၍ ေစာင့္ေနရပါသည္။ ထို႔ေနာက္ အခန္း အျပင္သို႔ထြက္လာပါသည္။ တပည့္လာမားဘုန္းႀကီးက နီျဖဴရတနာ ကို မ်ိဳခ်ရပါသည္။ အနီ ဆိုသည္မွာ မိန္းမအပ်ိဳစင္ ေသြးျဖစ္ၿပီး အျဖဴမွာ ေယာက္်ားသုတ္ရည္ ျဖစ္ပါသည္။ ဤ ၂ မ်ိဳးကို ေရာ၍ လာမားဘုန္းႀကီးက မ်ိဳခ်ရ၍ ထိုအခ်ိန္တြင္ ဂါထာ မႏၲယားမ်ား ရြတ္ဖတ္ ေပး ရပါသည္။

💥💥💥

ဉာဏ္ပညာဘိသိပ္မဂၤလာ 

ထို႔ေနာက္ ဆရာေတာ္က သူ႔တပည့္ လာမားကို တူႏွစ္ကိုယ္က်င့္စဥ္ကို သင္ၾကားေပးပါသည္။ တပည့္ လာမားဘုန္းႀကီးႏွင့္ ဝိဇၨာ မိဖုရားတို႔ တူႏွစ္ကိုယ္ က်င့္စဥ္ကို လွ်ိဳ႕ဝွက္အခန္းထဲသို႔ ဝင္၍ လက္ေတြ႕ က်င့္ၾကပါသည္။ ဤက်င့္စဥ္တြင္ သုတ္လႊတ္ျခင္း မျပဳရပါ ။ ဤ နည္းျဖင့္ သမာဓိရေအာင္ က်င့္ရၿပီး ဤ အဆင့္တြင္ လာမား တဦးသည္ အမ်ိဳးသမီး ၉ ဦး အထိ အတူ က်င့္၍ ရပါသည္။

🌻🌼🌸

ေအာင္ျမင္ျခင္းဘိသိပ္မဂၤလာ

ကာမ ဆက္ဆံမႈ အထြတ္အထိပ္ေရာက္ခ်ိန္ ပိတ္ေန ထုံးေနေသာ အေၾကာမ်ား ယာယီ ပြင့္သြားၿပီး အဏုဝါေယာဓာတ္က ဗဟို အေၾကာဆီသို႔ စီးဝင္သြားပါသည္။ ခႏၶာကိုယ္မွာရွိ သည့္ နီျဖဴ အလင္းတန္းသည္ ဝါေယာဓာတ္ႏွင့္ ဗဟိုအေၾကာတြင္ ေပါင္းစုံသြားပါသည္။ ထိုအခါ မဟာသုခ ကိုရရွိ၍ ထိုမွ တဆင့္ သမာဓိကို အလြယ္တကူ ရရွိကာ သုညတ ဆိုက္ေအာင္ ႐ွဳႏိုင္ပါသည္။ ထိုမွ တဆင့္ တရားထူး ရရွိကာ ဘုရား အျဖစ္ ကူးေျပာင္း သြားပါသည္။

❄️❄️❄️❄️

တိဗက္ ဗုဒၶဘာသာ၏ ဂိုဏ္းခြဲ တခုျဖစ္သည့္ က်ံဴးခါပါဂိုဏ္း Tsongkhapa ဆရာေတာ္က ဤ က်င့္စဥ္ကို ဆန္႔က်င္ပါသည္။ လာမား ဘုန္းႀကီး မ်ားအား က်င့္ခြင့္မျပဳပါ။ အခ်ိဳ႕ေသာ လာမား မ်ားအား စိတ္ကူးက်င့္စဥ္ကိုသာ က်င့္ခြင့္ျပဳပါသည္။ 

အိမ္ေထာင္ရွိေသာ လူပုဂၢိဳလ္မ်ား အေနျဖင့္ မိမိ၏ ဇနီးျဖင့္ က်င့္ႏိုင္ေသာ္လည္း တဏွာရာဂ စိတ္ မေပၚေအာင္ ၊ သုတ္မလႊတ္ေအာင္ ထိန္းရမွာ ျဖစ္ပါသည္။ သို႔မဟုတ္ပါက ဆရာေရာ တပည့္ပါ အေသဆိုးန႔ဲ ေသရမွာ ျဖစ္ၿပီး ေသၿပီးေနာက္ ငရဲက်မွာ ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ လူပုဂၢိဳလ္ ၊ ဘုန္းႀကီး မ်ားပါ လက္ေတြ႕က်င့္စဥ္ကို က်င့္ရန္ခြင့္မျပဳေတာ့ပါ။ ဤ က်င့္စဥ္သည္ လူနည္းစု အတြက္သာ သင့္ေလ်ာ္ၿပီး အမ်ားစု အတြက္ သင့္ေလ်ာ္ျခင္း မရွိသည့္ အတြက္ အခ်ိဳ႕ ဂိုဏ္းခြဲမ်ားက လက္ဆင့္ကမ္း သင္ျပျခင္း မရွိေတာ့ပါ ။

⛩⛩⛩

မဟာယာနဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ားသည္ တူႏွစ္ကိုယ္က်င့္စဥ္ကို ဆန္႔က်င္ခ့ဲၾကသည္။ ဤ က်င့္စဥ္သည္ သမာဓိ ရရွိေရး ၊ အဘိညာဥ္ ရရွိေရး ကို အတားအစီး အေႏွာက္အယွက္ ျဖစ္ေစ႐ုံမက ဝိနည္းႏွင့္ မညီဘဲ ဗုဒၶ သာသနာကို ကြယ္ေပ်ာက္သြားေစမည္ ဟု ယူဆၾကသည္။

📝📝📝

မဟာယာန က်မ္းစာအုပ္မ်ားတြင္ ဤ က်င့္စဥ္ႏွင့္ပက္သက္၍ ....

စစ္မွန္ေသာ ဓမၼကို ေႏွာက္ယွက္ ဖ်က္ဆီးေနသည္။ သရဲတေစၧတို႔ ၏ တပည့္မ်ားျဖစ္သည္ ။ ျမတ္ဗုဒၶ၏ တပည့္မ်ားမဟုတ္ ။ ကံ၊ ကံ၏အက်ိဳးကို လူေတြ နားလည္ေအာင္ သင္ၾကားေပးဖို႔က ပို အေရးႀကီးသည္ ။ အရက္ ေသာက္ျခင္း ၊ ေမထုန္မွီဝဲျခင္း သည္ ေဗာဓိဉာဏ္ ရရွိေရးကို အေႏွာက္ အယွက္ မျဖစ္  - စေသာ အဆိပ္အေတာက္ အယူအဆမ်ား ျပန္႔ႏွံ့ေနသည္။ ကိေလသာမီးကို ၿငိႇမ္းရမည့္ အစား ဆီျဖည့္ေပးေနၾကသည္ ။ အလြန္ ဝမ္းနည္းဖြယ္ ေကာင္းလွတကား ....

စသည္ျဖင့္ ေဖာ္ျပထားၾကသည္။

🔎🔎🔎

အိမ္ယာထူေထာင္လူတို႔ေဘာင္မွ စြန္႔ခြာလာၾကသည့္ ရဟန္း ၊ ရဟန္းမ မ်ားသည္ ေမထုန္အက်င့္ကို ေရွာင္ၾကဥ္ရမည္ ဆိုသည့္ အေျခခံ အက်ဆုံးေသာ ဝိနည္း သိကၡာပုဒ္ကို ဆန္႔က်င္ေနသည့္ ဤ က်င့္စဥ္ကို တ႐ုတ္ ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ားက ဆန္႔က်င္ခ့ဲၾကသည္။ ထိုင္ဝမ္ရွိ佛教正覺同修會The True Enlightenment Practioners Association  “စစ္မွန္ေသာတရားထူးရရွိေရးေယာဂီအဖဲြ႕” မွ တိဗက္ လာမားမ်ားကို အျပင္းအထန္ ေဝဖန္ တိုက္ခိုက္ခ့ဲၾကသည္။ တိဗက္ဗုဒၶဘာသာ သည္ ဗုဒၶဘာသာ မဟုတ္ ၊ ဗုဒၶဘာသာ အမည္ခံထားေသာ အဓမၼဝါဒ၊ မိစာၦဝါဒ  ျဖစ္သည္ .. စသည္ျဖင့္ ေဝဖန္ခ့ဲၾကသည္။ 

ထိုင္ဝမ္ဓမၼသုေတသီမ်ားေရးသားထားေသာ စာအုပ္တြင္လည္း … တိဗက္ ဗုဒၶဘာသာ၏ က်င့္စဥ္မ်ားသည္ ျမတ္ဗုဒၶ၏ လမ္းစဥ္ ႏွင့္ ကိုက္ညီမႈ မရွိ ။ ဗုဒၶဘာသာ ဟုပင္ သတ္မွတ္၍ မရ ။ သမိုင္းကို ေလ့လာၾကည့္လ်င္လည္း တိဗက္ ဗုဒၶဘာသာသည္ အိႏၵိယ၏ ဟိႏၵဴဘာသာ ၊ တိဗက္၏ ဘြန္ ဘာသာ တို႔ႏွင့္ ေရာေႏွာေနေသာ ကျပား ဗုဒၶဘာသာ ျဖစ္ၿပီး စစ္မွန္ေသာ ဗုဒၶဘာသာ လုံးဝ မဟုတ္ပါ … စသည္ျဖင့္ေဖာ္ျပခ့ဲၾကသည္။

📙📙📙📙

ဤ က်င့္စဥ္ႏွင့္ ပက္သက္၍ အေနာက္ႏိုင္ငံမွ အမ်ိဳးသမီးမ်ားက လိင္ အၾကမ္းဖက္မႈဟု ယူဆၾကသည္။ တိဗက္ရွိ ဝိဇၨာမိဖုရား မ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆုံ အင္တာဗ်ဴးသည့္ အခါ .... ဒီက်င့္စဥ္မွာ ပါဝင္ခြင့္ရတ့ဲ အတြက္ အလြန္ဂုဏ္ယူေၾကာင္း ၊ မိမိတို႔ ခႏၶာကိုယ္ကို ဗုဒၶ ဘာသာ အတြက္ေပးဆပ္ရတာ ကုသိုလ္ရေၾကာင္း စသည္ျဖင့္ ေျဖၾကားခ့ဲၾကပါသည္။

📚📚📚📚

တ႐ုတ္ျပည္မႀကီးတြင္လည္း ဤ က်င့္စဥ္ႏွင့္ပက္သက္၍ ျပႆနာမ်ား ေပၚေပါက္ခ့ဲသည္ ။ သုတ္မလႊတ္ရေသာ စည္းကမ္းခ်က္ကို မလိုက္နာႏိုင္ဘဲ သုတ္လႊတ္မိသျဖင့္ ကိုယ္ဝန္ ရရွိသြားျခင္း ၊ ကေလးဖ်က္ခ်ျခင္း ၊ ကေလးမ်ား ေမြးထြက္လာၿပီး တရားဝင္ လက္ထပ္ျခင္း မရွိျခင္း ၊ အိမ္ေထာင္ရွိ အမ်ိဳးသမီးမ်ားႏွင့္ က်င့္ျခင္း ၊ အိမ္ေထာင္ေရး ၊ လူမႈေရးျပႆနာမ်ား အမ်ားအျပား ေပၚေပါက္ခ့ဲသည္။

🔞🔞🔞

ထိုင္ဝမ္တြင္ တိဗက္ဗုဒၶဘာသာ နာမည္ကို အသုံးျပဳ၍ ေငြေၾကး လိမ္ညာျခင္း၊ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ ကာမကို လိမ္ညာရယူျခင္းမ်ား ရွိပါသည္။

၁၉၉၄ - ၂၀၁၁ ခုအတြင္း ထိုင္ဝမ္တြင္ျဖစ္ပြားခ့ဲေသာ တူႏွစ္ကိုယ္က်င့္စဥ္ႏွင့္ ပက္သက္၍ လိင္အၾကမ္းဖက္မႈ ၊ ကာမကို လိမ္လည္ရယူမႈ ေပါင္း ၃၆ ခု အထိရွိခ့ဲပါသည္။ Link တြင္ ၾကည့္ႏိုင္ပါသည္။

http://foundation.enlighten.org.tw/headline/13/2-1

လူမသိ သူမသိ ျဖစ္ပြားခ့ဲသည့္ ျဖစ္ရပ္မ်ား မည္မွ်ရွိသည္ မသိပါ။

💔💔💔💔

တူႏွစ္ကိုယ္က်င့္စဥ္ႏွင့္ ပက္သက္၍ ထိုင္ဝမ္ျပည္သူမ်ား လက္ခံႏိုင္ျခင္း မရွိပါ။ ၂၀၀၉ခု ဒလိုင္းလာမား ထိုင္ဝမ္သို႔ လာေရာက္စဥ္ ထိုင္ဝမ္၏ ဒုတိယ ၿမိဳ႕ေတာ္ ေကာင္း႐ွဳံၿမိဳ႕၌ တရားပြဲက်င္းပခ့ဲသည္။ တရားပြဲ အျပင္တြင္ လူေပါင္း ၄၀၀ ခန္႔ အဝါေရာင္ ဆိုင္းဘုတ္မ်ားကိုင္၍ ဆန္႔က်င္ဆႏၵျပခ့ဲၾကသည္။ ဆိုင္းဘုတ္ေပၚတြင္ ... 

တူႏွစ္ကိုယ္က်င့္စဥ္သည္ လာမားဘာသာ ၊ ဗုဒၶဘာသာ မဟုတ္ ။ ဒလိုင္းလာမားသည္ အဓမၼဝါဒီ ၊ ေသလ်င္ ငရဲက်ရမည္ ။ 

... စသည္တို႔ ေရးသားၾကသည္။ (ဓာတ္ပုံတြင္ၾကည့္ပါ)

📖📖📖📖

သဒၶါလြန္ၿပီး ပညာ မလိုက္ႏိုင္ပါက မယုံသင့္ မယုံထိုက္သည္မ်ားကို ယုံၾကည္တတ္ၾကသည္။ အမွား၊ အမွန္ ၊ ဓမၼ ၊ အဓမၼ ၊ သမၼာဒိ႒ိ ၊ မိစာၦဒိ႒ိ ခြဲျခား သိႏိုင္ရန္ ဗဟုသုတ အလို႔ငွာ အင္တာနက္မွ စုေဆာင္း ရွာေဖြ တင္ျပထားျခင္းျဖစ္ပါသည္ ။ မိမိတို႔ဖာသာလည္း အင္တာနက္တြင္ ရွာေဖြ ေလ့လာႏိုင္ပါသည္။ မည္သူ တစ္ဦးတစ္ေယာက္ကိုမွ် ထိခိုက္ နစ္နာေစလို႔သည့္ ရည္ရြယ္ခ်က္ အလ်ဥ္း မရွိပါ။

💡💡💡💡💡💡

သူေတာ္ေကာင္းဓာတ္ တရားျမတ္ လႊမ္းပတ္ ကမာၻတည္ေစေသာဝ္။

⚖️⚖️⚖️

ဦးမွန္ကန္ tw

26 March 2019

🎥📷🕯

ဓာတ္ပုံ၊ ဗီဒီယိုမ်ားကိုလည္း ေထာက္ၾကည့္ႏိုင္ပါသည္

https://www.facebook.com/820599578059065/posts/2137933232992353?sfns=mo

ၿမိဳ႕႐ိုး ၿမိဳ႕တံခါးမ်ားတြင္ လူအရွင္လတ္လတ္ကို ေျမတြင္းတူးျမႇဳပ္ႏွံကာ အေပၚမွ တံခါးတိုင္စိုက္ျခင္း

ၿမိဳ႕႐ိုး၊ ၿမိဳ႕တံခါးမ်ားတြင္ ဖုတ္ၿပိတၱာ အစိမ္းေသအျဖစ္အေစာင့္အေန ခ်ထားရာတြင္ လူအရွင္လတ္လတ္ကို ေျမတြင္းတူးျမႇဳပ္ႏွံကာ အေပၚမွ တံခါးတိုင္စိုက္ျခင္းကို “လူစေတး”ျခင္းဟု ဆိုလိုသည္။ ျမန္မာ့ မွတ္တမ္းမွတ္ရာ မေတြ႕ရွိရေသာ္လည္း ၁၉၂၅ခုႏွစ္ ၿဗိတိသွ်ကိုလိုနီေခတ္ ေက်ာက္စာ႒ာန(ယခုေရွးေဟာင္းသုေတသန) မွေက်ာက္ စာဝန္(ယခုေရွးေဟာင္းသုေတသနၫႊန္ၾကားေရးမႈး) တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့တဲ့ ခ်ားစ္ဒူ႐ြိဳင္ဆယ္ (Charles Duroi-selle)က “မႏၲေလးနန္းေတာ္လမ္းၫႊန္”(Guid to Man-dalay Palace, Govt, Printing, 1925 )စာအုပ္မွာ

က်ားမ ႀကီးငယ္ ၅၂ေယာက္ကို စေတး ခဲ့တယ္လို႔ စြပ္စြဲေရးသားခဲ့ပါသည္။ ထိုစာအုပ္ကိုပင္ ၁၉၆၃ခုႏွစ္က လမ္းၫႊန္ကိုျဖဳတ္ၿပီး မႏၲေလးနန္းေတာ္(Mandalay Palace)အမည္သစ္ျဖင့္ တကၠသိုလ္ပုံႏွိပ္တိုက္မွ ေတာ္လွန္ေရးအစိုးရ ယဥ္ေက်းမႈ႕ ႒ာနအတြက္ ထပ္မံထုတ္ေဝခဲ့ပါေသးသည္။ ယင္းတြင္လည္း “လူစေတးျခင္း”အေၾကာင္ဆက္လက္ပါရွိၿမဲ ျဖစ္သည္။

(စာမ်က္ႏွာ-၁၅မွ၁၇ထိ) အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ ထုတ္ေဝခဲ့ျခင္းျဖစ္သျဖင့္ ျမန္မာျပည္သို႔ လာေရာက္လည္ပတ္ၾကေသာ ႏိုင္ငံျခားသားတိုင္း ဝယ္ယူဖတ္ရႈ႕ၾကၿမဲျဖစ္ရာ ယင္းစြပ္စြဲခ်က္မွာ မွတ္တမ္းမွတ္ရာမရွိ အရပ္ေျပာစကားကိုအေျခခံမွတ္သားျခင္းေၾကာင့္ ဟုတ္မဟုတ္မွန္မမွန္ ဧကန္သိႏိုင္ရန္ ၿမိဳ႕တံခါးတိုင္ေအာက္ႏွင့္ ၿမိဳ႕႐ိုးေထာင့္မ်ားတြင္တူးေဖာ္ၾကည့္သင့္သည္။

ေအာက္တြင္ ယင္းစာအုပ္ပါစြပ္စြဲခ်က္ကို ဘာသာျပန္ေဖာ္ျပထားပါသည္။

-လူစေတးျခင္းအေလ့-

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အလြန္တရာ မႏွစ္ၿမိဳ႕ဖြဟ္ျဖစ္ေသာ အေလ့တစ္ခု ရွိပါသည္။ ၿမိဳ႕ေတာ္အသစ္ တည္ေသာအခါ ၿမိဳ႕အဝင္တံခါး တစ္ခုစီ၏အနီးတြင္လည္းေကာင္း ၿမိဳ႕႐ိုးေထာင့္ တစ္ခုစီ၏ အနီးတြင္ လည္းေကာင္း ကြၽန္းတိုင္ႀကီး တစ္တိုင္စိုက္ထူေသာအခါ အမ်ိဳးသားတစ္ဦး သို႔မဟုတ္ အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးကို တိုင္ေအာက္တြင္ ဖိသတ္လိုက္ရပါသည္။

စင္စစ္အားျဖင့္ ၿမိဳ႕ေတာ္ကိုရန္အေပါင္းမွ ကာကြယ္ စိမ့္ေသာငွာ ၿမိဳ႕တည္ခ်ိန္ကပင္ လူကိုသတ္၍ ပူေဇာ္ျခင္း အမႈ႕ျပဳသည္ကား ျမန္မာလူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးသာ ထူးထူးျခာျခားလုပ္သည္ဟု မဆိုသာေခ်။ေရွးအခါက ဥေရာပပါမက်န္ ယင္းသို႔ျပဳလုပ္ေလ့ရွိသည္ဟု ဆိုရမည္ jဖစ္ပါသည္။

ဤသို႔ျပဳမူျခင္းသည္ ဗုဒၶတရားေတာ္၏အဆုံးအမႏွင့္ အလြန္အမင္း ဆန႔္က်င္သည္ဟု တစ္ဘက္၌ ေျပာဖြယ္ရွိေသာ္လည္း ဗုဒၶသာသနာ မထြန္းကားမီက ေရွးေဟာင္းယုံၾကည္မႈ႕အေလ့အထတို႔ႏွင့္အညီ ျဖစ္သည္ဟု အျခားတစ္ဘက္၌ေျပာႏိုင္သည့္အျပင္ မိ႐ိုးဖလာ နတ္ကိုးျခင္းအမႈ႕သည္ ဗုဒၶအဆုံးအမေၾကာင့္ လူတို႔၏ စိတ္ႏူးညံ့ေပ်ာ့ေျပာင္းလာသည္ ဆိုေသာ္ျငား မျပတ္စြဲၿမဲလွ်က္ပင္ ရွိေနေသးေၾကာင္းလည္းေတြ႕ရသည္။

အျခား မြန္ဂိုလြိဳက္ အႏြယ္ဝင္မ်ားနည္းတူ ျမန္မာတို႔ယုံၾကည္သည္မွာ အသတ္ခံရေသာ အေသဆိုး ေသခဲ့ရသူတိုင္းသည္ နတ္စိမ္းျဖစ္၍ ေသသည့္အရပ္ကို စြဲလန္းကာ မျပတ္ရွိေနတတ္သည္။ အဆိုပါနတ္စိမ္းတို႔သည္ သူတို႔စြဲလမ္းရာအရပ္ကို မည္သူမွ် ထိပါးေႏွာင့္ယွက္ျခင္းကို သည္းမခံပဲ ေသေလာက္သည္အထိ အႀကီးအက်ယ္ဖမ္းစားတတ္သည္ဟူ၍ ယူဆသျဖင့္ တံခါးဝႏွင့္ ၿမိဳ႕ေထာင့္တြင္ ျမႇဳပ္ႏွံျခင္းအေလ့ စတင္ခဲ့ဟန္ရွိသည္။ ေနာင္တြင္ ခံၿမိဳ႕သာမက ႀကီးက်ယ္ေသာ အေဆာက္အဦးျပဳတိုင္း

ဥပမာနန္း ေတာ္ကဲ့သို႔ အေဆာက္အဦး အေျခခံအုတ္ျမစ္တြင္ လူ တစ္ဦး သို႔မဟုတ္ အမ်ားကိုပင္ ထည့္သြင္းျမႇဳပ္ႏွံခဲ့ၾကပုံရသည္။ ယင္းသို႔ျမႇဳပ္ႏွံရန္ အေကာင္းဆုံးေနရာမွာ ရန္သူကအႏၲရာယ္ျပဳမည္ဆိုလွ်င္ လြယ္ကူမည့္ အဝင္တံခါးေနရာႏွင့္ ၿမိဳ႕႐ိုးေထာင့္ေနရာမ်ားျဖစ္သည္။ ယဇ္ပူေဇာ္ျခင္းသေဘာ သက္ဝင္ေသာ အဆိုပါလူသတ္မႈ႕မ်ားတြင္ တစ္ခါတရံ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားကိုပါ စေတးခံရေလ့ရွိသည္။

ထိုသို႔ ပြဲမ်ိဳးကိုစီစဥ္သူမ်ားမွာ အမ်ားအားျဖင့္ အႏၵိယမဏိပူရ ပုဏၰားမ်ားျဖစ္ေသာ နန္းတြင္းအခါေတာ္ေပးပညာရွိက ဤအမႈ႕ကို ေဆာင္႐ြက္ရန္ အေကာင္းဆုံးအခ်ိန္နာရီကို တြက္ခ်က္ေပးရသည္။မည္သို႔ေသာပုဂၢိဳလ္မ်ိဳးကို စေတးရမည္ဟုလည္း ၫႊန္းရသည္။ ဥပမာ မည္သည့္ေန႔၊ မည္သည့္ အခ်ိန္၊ မည္သည့္အရပ္မွ မည္သည့္အရာကို ကိုင္ေဆာင္၍ ေရွ႕ရႈ႕သြားေနသူ ေယာက်ၤားသို႔မဟုတ္ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္မိန္းမကို ဖမ္း၍ စေတးရမည္ စသျဖင့္ ၫႊန္ၾကား ေပးသည့္အတိုင္း လုပ္ေဆာင္ရ သည္။

ၿမိဳ႕သစ္၊ နန္းသစ္တည္တိုင္း ျမန္မာတို႔ထုံးစံ အထက္က ေဖာ္ျပခဲ့သလို မႏၲေလးကို တည္စဥ္အခါကလည္း ၿမိဳ႕သစ္လုံၿခဳံေရးအတြက္ ေရွးထုံးႏွင့္အညီ လိုက္နာက်င့္သုံးမည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ရသည္။ ဗုဒၶ ဘာသာကို အထူးအေလးထားသည့္ မင္း၏လက္ထက္ ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ား၊ ဝန္ႀကီးမႈးမတ္ ပညာရွိတို႔က ဗုဒၶ အဆုံးအမ ႏွင့္ အညီ ထိုသို႔မလုပ္ေစရန္ အျပင္းအထန္ ျငင္းဆိုလင့္ကစား ေရွးထုံးမပ်က္လုပ္ေဆာင္ ၾကမည္ ဟု ယူဆရသည္။

အဆိုပါပုဂၢိဳလ္ႀကီးမ်ား မသိလိုက္ဟုဆိုလွ်င္လည္း မွန္လွ်င္ဆိုႏိုင္ပါမည္။ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ အႏၵိယေရာ တ႐ုတ္ပါ လိုက္နာေနသည့္ဆိုးဝါးေသာ ဤယုံၾကည္မႈ႕ဓေလ့ကို လုပ္ေဆာင္ရန္ နန္းတြင္းအခါေပး ပုေရာဟိတ္ျဖစ္သည့္ မဏိပူရီ ပုဏၰားတို႔ ရွိေနပါသည္။

လက္ဖတင္နင္ဂ်င္နရယ္ ဖိုက္ခ်္သည္ “ယခင္ႏွင့္ယခု ျမန္မာႏိုင္ငံ”အမည္ရွိေသာ စာအုပ္ကို ေရးေသာအခါ ၿမိဳ႕တံခါး တစ္ဆယ့္ ႏွစ္ရပ္တြင္ လူတစ္ဆယ့ႏွစ္ေယာက္ကို ဖမ္း၍ ႀကိဳးခ်ည္ၿပီး ဖိသတ္ခဲ့သည္ဟု အေသအခ်ာ ေရးသားခဲ့ပါသည္။ သို႔ေသာ္ အရပ္စကား မွတ္သားခ်က္မ်ာအရ မႏၲေလးနန္းတည္စဥ္က ယဇ္ပူေဇာ္ စေတးခံရသည့္ အေရအတြက္မွာ ထိုမွ်မက မ်ားစြာပိုပါသည္။ အစုစု က်ား၊ မ၊ ႀကီးငယ္ ၅၂ေယာက္ရွိ၏။

ၿမိဳ႕တံခါး၁၂ရပ္၌ တံခါးတစ္ေပါက္တြင္ လူ ၃ေယာက္ႏႈန္း ၃၆ ေယာက္၊ ၿမိဳ႕႐ိုးေလးေထာင့္၌ တစ္ေထာင့္လွ်င္ လူတစ္ေယာက္ႏႈန္း ၄ ေယာက္၊ နန္းေတာ္သစ္ တပ္ေထာင့္ေလးေထာင့္၌ တစ္ေထာင့္ တစ္ေယာက္ႏႈန္း ၄ ေယာက္၊ နန္းေတာ္ အဝင္ေပါက္ ေလးေပါက္၌ တစ္ေပါက္တစ္ေယာက္ႏႈန္း ၄ ေယာက္၊ သီဟာသနပလႅင္ေတာ္ေအာက္၌ ၄ ေယာက္။ ေပါင္း ၅၂ ေယာက္။

ျမန္မာတို႔ေရးသားေသာ ရာဇဝင္က်မ္းမ်ားမွာ ဤမွ် ေၾကာက္လန႔္ဖြယ္ေကာင္းသည့္ ကိစၥကို ထည့္သြင္းေရးသားၾကျခင္း မျပဳေပ။ လူေတြႏွင့္အတူ ၿမိဳ႕ေထာင့္မ်ားတြင္ ဆီအျပည့္ ျဖည့္ထားသည့္ ဆီအိုးႀကီး မ်ားကိုလည္း သတိႀကီးစြာ ျမႇဳပ္ႏွံခဲ့ၾကပါေသးသည္။ အေၾကာင္းမွာ အေစာင့္နတ္စိမ္းမ်ား အၿမဲမျပတ္ ဆက္လက္ေစာင့္ေရွာက္ႏိုင္ေစရန္ ဆီအိုးႀကီးမ်ား ျမႇဳပ္ႏွံစီရင္ျခင္း ျဖစ္သည္။ ေစာင့္ေရွာက္မႈ႕ေလ်ာ့နည္းျခင္း (သို႔မဟုတ္) ေစာင့္ေရွာက္ျခင္း မျပဳဟု ေသခ်ာလွ်င္ လူသစ္အစားထိုး စေတးရန္လိုအပ္သည္။ ဆီမ်ား မခမ္းေျခာက္သေ႐ြ႕ ေစာင့္ေရွာက္မႈ မျပတ္ဟု ယုံၾကည္လက္ခံထားပါသည္။

(C.Duroiselle: Guide to Mandalay Palace.စာအုပ္ေဟာင္း စာမ်က္ႏွာ၂၅မွ ၂၈ထိ) (စာအုပ္သစ္ Mandalay Palace၌ စာမ်က္ႏွာ ၁၅မွ၁၇ထိ) ေအာက္ေျခမွတ္ခ်က္မွာ ဒီအခ်က္အလက္ေတြဟာ အမ်ားစကားျဖစ္လို႔ ဘယ္ေလာက္အထိ မွန္ကန္ေၾကာင္း ေျပာဖို႔ ခဲယဥ္းသည္ဟု ေရးသားေဖာ္ျပထားပါသည္။

လူစေတးျခင္း အေလ့သည္ အလြန္ေရွးက်လြန္းေသာ ေခတ္မ်ားကေတာ့ ပ်ံ႕ႏွံ႔ခဲ့ဖူးသည့္ ဓေလ့တစ္ခုဟု ဆိုႏိုင္သည္။ ငါးရာ့ငါးဆယ္ဇာတ္ေတာ္(တကၠာရိယဇာတ္၊နံပါတ္၄၈၁)တြင္ မင္းဆရာျဖစ္သည့္ ပုဏၰားသည္ လင္ငယ္ေနေသာ သူ၏မယားအား ဂလဲ့စားေျခရန္ အေကာက္ႀကံခဲ့၏။ ပုဏၰားသည္ မင္းႀကီးအား ၿမိဳ႕ေျမာက္ဘက္တံခါးေပါက္၌ အေစာင့္(နတ္စိမ္း)မရွိ ျဖစ္ေန၍ အသာမည္း သြားက်ိဳးေနသူ တစ္ေယာက္ကို စေတးရန္ ေန႔ရက္ အခ်ိန္အခါႏွင့္တကြ ေလွ်ာက္တင္ခဲ့သည္။

လင္ငယ္ျဖစ္သူမွာ အသားမည္းကာ သြားမ်ားက်ိဳးေနသည့္နည္းတူ ပုဏၰားကိုယ္တိုင္လည္း အသားမည္းကာ သြားမ်ား က်ိဳးေန သည္ကို သတိမမူမိပဲ လက္စားေခ်လိုေသာ ေဒါသစိတ္ျဖင့္ အလ်င္စလိုေလွ်ာက္တင္ခဲ့၏။ အိမ္ေရာက္ေသာအခါ မိန္းမျဖစ္သူအား သူ၏အႀကံေအာင္ျမ င္အထေျမာက္ေတာ့မည္ျဖစ္၍ ဝမ္းသာအားရျဖင့္ သူ႔လင္ငယ္ကို စေတးခံရေတာ့မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာျပလိုက္ရာ မယားက လင္ငယ္ကို အလွ်င္အျမန္လက္တို႔လိုက္သျဖင့္ ထြက္ေျပးေခ်၏။

သတင္းစကားပ်ံ႕ႏွံ႔သြားရာ ၿမိဳ႕တြင္းရွိ အျခား အသားမည္း သြားက်ိဳး မ်ားလည္း ထြက္ေျပးၾကကုန္သည္။ ေနာက္ဆုံး တံခါး၌ လူစေတးခ်ိန္ သတ္မွတ္ေသာ အခါေရာက္လွ်င္ တစ္စုံတစ္ေယာက္မွ ဖမ္းမိျခင္း မရွိေသာ မင္းခ်င္းမ်ားက အခါေကာင္းကို လက္မလႊတ္ေစပဲ တစ္ဦးတည္းသာ ေတြ႕ရသည့္ အသားမည္းသြားက်ိဳး မင္းဆရာ ပုဏၰားကိုသာ စေတးလိုက္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။

လူစေတးျခင္းအေလ့ကို ေပ်ာက္ပ်က္ေစလိုေသာ သေဘာျဖင့္ သေရာ္ေသာ ရည္႐ြယ္ခ်က္ ရွိေသာ္လည္း ေနာက္ပိုင္း ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာေအာင္ ထိုအယူအဆ ရွိေနေသးသည္ဟု ယူဆပါသည္။ ရာဇဝင္ စာအုပ္မ်ား၌ ေဖာ္ျပခ်က္အရ သထုံျပည္ကို အေနာ္ရထာ ေအာင္ႏိုင္ခန္းတြင္ သထုံၿမိဳ႕႐ိုး၌ ဗ်တ္ဝိကို စေတးသတ္ျဖတ္ကာ သူ၏ေသြးတို႔ျဖင့္ ၿမိဳ႕႐ိုးကို ဝိုင္းပတ္ထားေၾကာင္း ေဖာ္ျပခဲ့သည္ကို ေတြ႕ရ၏။ ထို႔ျပင္ ေရွးေဟာင္း ဓမၼသတ္စီရင္ထုံးျဖစ္သည့္ “မႏုက်ယ္ ဓမၼသတ္”၌ ၿမိဳ႕စေတး ခံရမည့္သူထံမွ ေႂကြးျမည္ကိုမေတာင္းရ ေလွ်ာ္ပစ္ေစရန္ စီရင္ထုံး ပါရွိခဲ့သည္။

အဂၤလိပ္ လက္ထက္၌ ျမန္မာ့နန္းတြင္း အမႈ႕ထမ္းခဲ့ေသာ ဝန္ႀကီးမႈးမတ္မ်ားအား ထိုသို႔ လူစေတးခဲ့ျခင္းမ်ား ရွိခဲ့ပါသလားဟု ေမးျမန္းရာတြင္ ခါးခါးသီးသီးျဖင့္ မဟုတ္ရေၾကာင္းျငင္း ဆိုခဲ့ၾကပါသည္။ သို႔ေသာ္ အထက္ပါ ေက်ာက္စာဝန္ခ်ားစ္ဒူ႐ြိဳင္ဆယ္၏ စာအုပ္ပါအခ်က္မ်ားမွာ မမွန္ကန္ေၾကာင္း သက္ေသျပႏိုင္ရန္ ၿမိဳ႕တံခါးတိုင္မ်ားႏွင့္ ၿမိဳ႕႐ိုးေထာင့္မ်ားအနီးတြင္ တူးေဖာ္ၾကည့္ပါက ပို၍ ခိုင္လုံေသာ အေထာက္ အထား ျပစရာျဖစ္ပါသည္။

လႊတ္ေတာ္ မွတ္တမ္းမ်ားအရ ျပဳစုထားေသာ ၿမိဳ႕တည္ စာတမ္း၌ မႏၲေလးၿမိဳ႕နန္းတည္ခဲ့စဥ္က ေတာရွင္းျခင္း၊ မွတ္တိုင္စိုက္ျခင္း၊ ပႏၷတ္႐ိုက္ျခင္း၊ တြင္းတူးျခင္းမ်ားကို ရွင္ဘုရင္ႏွင့္ ေမြးနံတူ အဂၤါသားမ်ားက ဦးေဆာင္ လုပ္ကိုင္ရသည္။ တစ္ခ်ိန္တည္း၌ပင္ ဗလိနတ္စာ ေကြၽး၏။ အခါေပးပုဏၰား၊ မႏၲာန္တတ္ ပုဏၰားမ်ား၏ ေလာကီအစီအရင္မ်ား ျပဳခဲ့ေသာ္လည္း ေလာကုတၱရာႏွင့္ မကင္းေပ။ ဘြဲ႕တံဆိပ္ ေတာ္ရ ဆရာေတာ္ႀကီး ရွစ္ပါး ဦးေဆာင္ကာ ပရိတ္ ႐ြတ္ဖတ္၏။

နတ္တို႔ေစာင့္ေရွာက္ေစဖို႔ မဟာသမယသုတ္၊ မဂၤလာရွိေစရန္ မဂၤလသုတ္၊ ေဘးကင္းေစရန္ ရတနာ့သုတ္၊ အေႏွာင့္ အယွက္ကင္းေစရန္ ေမတၱာသုတ္၊ ေႁမြေဘးကင္းရန္ ခႏၶသုတ္ႏွင့္ မီးေဘးကင္းရန္ ဝဋၬသုတ္ေတာ္တို႔ ျဖစ္သည္။(တည္ ၇၁)ပြဲသဘင္လည္း အႀကီး အက်ယ္ခင္းေစသည္။ (တည္ ၉၂) ေျမညႇိေျမျပင္ရေသာ လုပ္သားအေရအတြက္မွာ ၃၀၀၀ျဖစ္၏။ (တည္ ၁၀၁) ယာယီနန္းကိုလည္း အျမန္ေဆာက္လုပ္ ေပးခဲ့ရသည္။

ငျဖဴ ႏွင့္ငဆန္းကို ဗိသုကာ ေခါင္းေဆာင္ေစသည္။ (တည္၁၆၇) ေဆာက္လုပ္ဆဲ နန္းေတာ္ရာအား လုံၿခဳံမႈ႕ရွိေစရန္ သစ္တပ္ ဝိုင္းရံေဆာက္လုပ္ ေစသည္။ ၁၈၅၇ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ၌ ၿမိဳ႕ကြက္႐ိုက္သည္။ ၿမိဳ႕႐ိုး ႏွင့္တံခါးမ်ား၌ အင္းျမႇဳပ္ျခင္း၊ နတ္႐ုပ္မ်ား ထုလုပ္ျခင္း ျပဳ၏။ အင္းမ်ားမွာ ေလာကီအစီအရင္ ဆိုေသာ္ျငား ေလာကုတၱရာ သေဘာမကင္းေၾကာင္းကိုလည္း ထိုအင္းအမည္မ်ားကို ၾကည့္လွ်င္ သိႏိုင္ပါသည္။ သမၺဳေဒၶအင္း၊ အ႒ေဇယ်မဂၤလာအင္း၊ သတၱရတနာအင္း၊ ဥလႅသီရိ အ႒မုက္အင္း၊ သီရိေဇယ် မဏိလ သက္ေတာ္ရွည္အင္း၊ စမၸာနဝေနာအင္း၊ သာသနာ၅၀၀၀အင္း၊သိရသၼႎ ေမဂါထာအင္း စသည္တို႔ျဖစ္သည္။

(တည္ ၁၃၉) အင္းေတြကို ၿမိဳ႕ေထာင့္မ်ားတြင္ ၁၉၅၈ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ၂၀ရက္ေန႔တြင္ ျမႇဳပ္ႏွံခဲ့ၿပီး။ ၿမိဳ႕ေထာင့္မ်ား၌ ၁၈၅၉ခုႏွစ္ ေမလ ၁၅ရက္ေန႔တြင္ အခ်ိန္တစ္ရာ့ ႏွစ္ဆယ္ဝင္ ဆီအိုးႀကီးမ်ားကို ဆီအျပည့္ျဖည့္ကာ ျမႇပ္ႏွံခဲ့ေၾကာင္း(တည္ ၁၇၉) ေဖာ္ျပထားပါသည္။စာကိုး။ ေဒါက္တာသန္းထြန္း “နယ္လွည့္ရာဇဝင္”(ဒုတိယတြဲ)မွေကာက္ႏႈတ္ေဖာ္ျပပါသည္။

Unicode

မြို့ရိုး၊ မြို့တံခါးများတွင် ဖုတ်ပြိတ္တာ အစိမ်းသေအဖြစ်အစောင့်အနေ ချထားရာတွင် လူအရှင်လတ်လတ်ကို မြေတွင်းတူးမြှုပ်နှံကာ အပေါ်မှ တံခါးတိုင်စိုက်ခြင်းကို “လူစတေး”ခြင်းဟု ဆိုလိုသည်။ မြန်မာ့ မှတ်တမ်းမှတ်ရာ မတွေ့ရှိရသော်လည်း ၁၉၂၅ခုနှစ် ဗြိတိသျှကိုလိုနီခေတ် ကျောက်စာဋ္ဌာန(ယခုရှေးဟောင်းသုတေသန) မှကျောက် စာဝန်(ယခုရှေးဟောင်းသုတေသနညွှန်ကြားရေးမှုး) တာဝန် ထမ်းဆောင်ခဲ့တဲ့ ချားစ်ဒူရွိုင်ဆယ် (Charles Duroi-selle)က “မန္တလေးနန်းတော်လမ်းညွှန်”(Guid to Man-dalay Palace, Govt, Printing, 1925 )စာအုပ်မှာ

ကျားမ ကြီးငယ် ၅၂ယောက်ကို စတေး ခဲ့တယ်လို့ စွပ်စွဲရေးသားခဲ့ပါသည်။ ထိုစာအုပ်ကိုပင် ၁၉၆၃ခုနှစ်က လမ်းညွှန်ကိုဖြုတ်ပြီး မန္တလေးနန်းတော်(Mandalay Palace)အမည်သစ်ဖြင့် တက္ကသိုလ်ပုံနှိပ်တိုက်မှ တော်လှန်ရေးအစိုးရ ယဉ်ကျေးမှု့ ဋ္ဌာနအတွက် ထပ်မံထုတ်ဝေခဲ့ပါသေးသည်။ ယင်းတွင်လည်း “လူစတေးခြင်း”အကြောင်ဆက်လက်ပါရှိမြဲ ဖြစ်သည်။

(စာမျက်နှာ-၁၅မှ၁၇ထိ) အင်္ဂလိပ်ဘာသာဖြင့် ထုတ်ဝေခဲ့ခြင်းဖြစ်သဖြင့် မြန်မာပြည်သို့ လာရောက်လည်ပတ်ကြသော နိုင်ငံခြားသားတိုင်း ဝယ်ယူဖတ်ရှု့ကြမြဲဖြစ်ရာ ယင်းစွပ်စွဲချက်မှာ မှတ်တမ်းမှတ်ရာမရှိ အရပ်ပြောစကားကိုအခြေခံမှတ်သားခြင်းကြောင့် ဟုတ်မဟုတ်မှန်မမှန် ဧကန်သိနိုင်ရန် မြို့တံခါးတိုင်အောက်နှင့် မြို့ရိုးထောင့်များတွင်တူးဖော်ကြည့်သင့်သည်။

အောက်တွင် ယင်းစာအုပ်ပါစွပ်စွဲချက်ကို ဘာသာပြန်ဖော်ပြထားပါသည်။

-လူစတေးခြင်းအလေ့-

မြန်မာနိုင်ငံတွင် အလွန်တရာ မနှစ်မြို့ဖွဟ်ဖြစ်သော အလေ့တစ်ခု ရှိပါသည်။ မြို့တော်အသစ် တည်သောအခါ မြို့အဝင်တံခါး တစ်ခုစီ၏အနီးတွင်လည်းကောင်း မြို့ရိုးထောင့် တစ်ခုစီ၏ အနီးတွင် လည်းကောင်း ကျွန်းတိုင်ကြီး တစ်တိုင်စိုက်ထူသောအခါ အမျိုးသားတစ်ဦး သို့မဟုတ် အမျိုးသမီးတစ်ဦးကို တိုင်အောက်တွင် ဖိသတ်လိုက်ရပါသည်။

စင်စစ်အားဖြင့် မြို့တော်ကိုရန်အပေါင်းမှ ကာကွယ် စိမ့်သောငှာ မြို့တည်ချိန်ကပင် လူကိုသတ်၍ ပူဇော်ခြင်း အမှု့ပြုသည်ကား မြန်မာလူမျိုးတစ်မျိုးသာ ထူးထူးခြာခြားလုပ်သည်ဟု မဆိုသာချေ။ရှေးအခါက ဥရောပပါမကျန် ယင်းသို့ပြုလုပ်လေ့ရှိသည်ဟု ဆိုရမည် jဖစ်ပါသည်။

ဤသို့ပြုမူခြင်းသည် ဗုဒ္ဓတရားတော်၏အဆုံးအမနှင့် အလွန်အမင်း ဆန့်ကျင်သည်ဟု တစ်ဘက်၌ ပြောဖွယ်ရှိသော်လည်း ဗုဒ္ဓသာသနာ မထွန်းကားမီက ရှေးဟောင်းယုံကြည်မှု့အလေ့အထတို့နှင့်အညီ ဖြစ်သည်ဟု အခြားတစ်ဘက်၌ပြောနိုင်သည့်အပြင် မိရိုးဖလာ နတ်ကိုးခြင်းအမှု့သည် ဗုဒ္ဓအဆုံးအမကြောင့် လူတို့၏ စိတ်နူးညံ့ပျော့ပြောင်းလာသည် ဆိုသော်ငြား မပြတ်စွဲမြဲလျှက်ပင် ရှိနေသေးကြောင်းလည်းတွေ့ရသည်။

အခြား မွန်ဂိုလွိုက် အနွယ်ဝင်များနည်းတူ မြန်မာတို့ယုံကြည်သည်မှာ အသတ်ခံရသော အသေဆိုး သေခဲ့ရသူတိုင်းသည် နတ်စိမ်းဖြစ်၍ သေသည့်အရပ်ကို စွဲလန်းကာ မပြတ်ရှိနေတတ်သည်။ အဆိုပါနတ်စိမ်းတို့သည် သူတို့စွဲလမ်းရာအရပ်ကို မည်သူမျှ ထိပါးနှောင့်ယှက်ခြင်းကို သည်းမခံပဲ သေလောက်သည်အထိ အကြီးအကျယ်ဖမ်းစားတတ်သည်ဟူ၍ ယူဆသဖြင့် တံခါးဝနှင့် မြို့ထောင့်တွင် မြှုပ်နှံခြင်းအလေ့ စတင်ခဲ့ဟန်ရှိသည်။ နောင်တွင် ခံမြို့သာမက ကြီးကျယ်သော အဆောက်အဦးပြုတိုင်း

ဥပမာနန်း တော်ကဲ့သို့ အဆောက်အဦး အခြေခံအုတ်မြစ်တွင် လူ တစ်ဦး သို့မဟုတ် အများကိုပင် ထည့်သွင်းမြှုပ်နှံခဲ့ကြပုံရသည်။ ယင်းသို့မြှုပ်နှံရန် အကောင်းဆုံးနေရာမှာ ရန်သူကအန္တရာယ်ပြုမည်ဆိုလျှင် လွယ်ကူမည့် အဝင်တံခါးနေရာနှင့် မြို့ရိုးထောင့်နေရာများဖြစ်သည်။ ယဇ်ပူဇော်ခြင်းသဘော သက်ဝင်သော အဆိုပါလူသတ်မှု့များတွင် တစ်ခါတရံ ကိုယ်ဝန်ဆောင် အမျိုးသမီးများကိုပါ စတေးခံရလေ့ရှိသည်။

ထိုသို့ ပွဲမျိုးကိုစီစဉ်သူများမှာ အများအားဖြင့် အန္ဒိယမဏိပူရ ပုဏ္ဏားများဖြစ်သော နန်းတွင်းအခါတော်ပေးပညာရှိက ဤအမှု့ကို ဆောင်ရွက်ရန် အကောင်းဆုံးအချိန်နာရီကို တွက်ချက်ပေးရသည်။မည်သို့သောပုဂ္ဂိုလ်မျိုးကို စတေးရမည်ဟုလည်း ညွှန်းရသည်။ ဥပမာ မည်သည့်နေ့၊ မည်သည့် အချိန်၊ မည်သည့်အရပ်မှ မည်သည့်အရာကို ကိုင်ဆောင်၍ ရှေ့ရှု့သွားနေသူ ယောင်္ကျားသို့မဟုတ် ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိန်းမကို ဖမ်း၍ စတေးရမည် စသဖြင့် ညွှန်ကြား ပေးသည့်အတိုင်း လုပ်ဆောင်ရ သည်။

မြို့သစ်၊ နန်းသစ်တည်တိုင်း မြန်မာတို့ထုံးစံ အထက်က ဖော်ပြခဲ့သလို မန္တလေးကို တည်စဉ်အခါကလည်း မြို့သစ်လုံခြုံရေးအတွက် ရှေးထုံးနှင့်အညီ လိုက်နာကျင့်သုံးမည်ဟု မျှော်လင့်ရသည်။ ဗုဒ္ဓ ဘာသာကို အထူးအလေးထားသည့် မင်း၏လက်ထက် ဆရာတော်ကြီးများ၊ ဝန်ကြီးမှုးမတ် ပညာရှိတို့က ဗုဒ္ဓ အဆုံးအမ နှင့် အညီ ထိုသို့မလုပ်စေရန် အပြင်းအထန် ငြင်းဆိုလင့်ကစား ရှေးထုံးမပျက်လုပ်ဆောင် ကြမည် ဟု ယူဆရသည်။

အဆိုပါပုဂ္ဂိုလ်ကြီးများ မသိလိုက်ဟုဆိုလျှင်လည်း မှန်လျှင်ဆိုနိုင်ပါမည်။ အဘယ့်ကြောင့်ဆိုသော် အန္ဒိယရော တရုတ်ပါ လိုက်နာနေသည့်ဆိုးဝါးသော ဤယုံကြည်မှု့ဓလေ့ကို လုပ်ဆောင်ရန် နန်းတွင်းအခါပေး ပုရောဟိတ်ဖြစ်သည့် မဏိပူရီ ပုဏ္ဏားတို့ ရှိနေပါသည်။

လက်ဖတင်နင်ဂျင်နရယ် ဖိုက်ချ်သည် “ယခင်နှင့်ယခု မြန်မာနိုင်ငံ”အမည်ရှိသော စာအုပ်ကို ရေးသောအခါ မြို့တံခါး တစ်ဆယ့် နှစ်ရပ်တွင် လူတစ်ဆယ့နှစ်ယောက်ကို ဖမ်း၍ ကြိုးချည်ပြီး ဖိသတ်ခဲ့သည်ဟု အသေအချာ ရေးသားခဲ့ပါသည်။ သို့သော် အရပ်စကား မှတ်သားချက်မျာအရ မန္တလေးနန်းတည်စဉ်က ယဇ်ပူဇော် စတေးခံရသည့် အရေအတွက်မှာ ထိုမျှမက များစွာပိုပါသည်။ အစုစု ကျား၊ မ၊ ကြီးငယ် ၅၂ယောက်ရှိ၏။

မြို့တံခါး၁၂ရပ်၌ တံခါးတစ်ပေါက်တွင် လူ ၃ယောက်နှုန်း ၃၆ ယောက်၊ မြို့ရိုးလေးထောင့်၌ တစ်ထောင့်လျှင် လူတစ်ယောက်နှုန်း ၄ ယောက်၊ နန်းတော်သစ် တပ်ထောင့်လေးထောင့်၌ တစ်ထောင့် တစ်ယောက်နှုန်း ၄ ယောက်၊ နန်းတော် အဝင်ပေါက် လေးပေါက်၌ တစ်ပေါက်တစ်ယောက်နှုန်း ၄ ယောက်၊ သီဟာသနပလ္လင်တော်အောက်၌ ၄ ယောက်။ ပေါင်း ၅၂ ယောက်။

မြန်မာတို့ရေးသားသော ရာဇဝင်ကျမ်းများမှာ ဤမျှ ကြောက်လန့်ဖွယ်ကောင်းသည့် ကိစ္စကို ထည့်သွင်းရေးသားကြခြင်း မပြုပေ။ လူတွေနှင့်အတူ မြို့ထောင့်များတွင် ဆီအပြည့် ဖြည့်ထားသည့် ဆီအိုးကြီး များကိုလည်း သတိကြီးစွာ မြှုပ်နှံခဲ့ကြပါသေးသည်။ အကြောင်းမှာ အစောင့်နတ်စိမ်းများ အမြဲမပြတ် ဆက်လက်စောင့်ရှောက်နိုင်စေရန် ဆီအိုးကြီးများ မြှုပ်နှံစီရင်ခြင်း ဖြစ်သည်။ စောင့်ရှောက်မှု့လျော့နည်းခြင်း (သို့မဟုတ်) စောင့်ရှောက်ခြင်း မပြုဟု သေချာလျှင် လူသစ်အစားထိုး စတေးရန်လိုအပ်သည်။ ဆီများ မခမ်းခြောက်သရွေ့ စောင့်ရှောက်မှု မပြတ်ဟု ယုံကြည်လက်ခံထားပါသည်။

(C.Duroiselle: Guide to Mandalay Palace.စာအုပ်ဟောင်း စာမျက်နှာ၂၅မှ ၂၈ထိ) (စာအုပ်သစ် Mandalay Palace၌ စာမျက်နှာ ၁၅မှ၁၇ထိ) အောက်ခြေမှတ်ချက်မှာ ဒီအချက်အလက်တွေဟာ အများစကားဖြစ်လို့ ဘယ်လောက်အထိ မှန်ကန်ကြောင်း ပြောဖို့ ခဲယဉ်းသည်ဟု ရေးသားဖော်ပြထားပါသည်။

လူစတေးခြင်း အလေ့သည် အလွန်ရှေးကျလွန်းသော ခေတ်များကတော့ ပျံ့နှံ့ခဲ့ဖူးသည့် ဓလေ့တစ်ခုဟု ဆိုနိုင်သည်။ ငါးရာ့ငါးဆယ်ဇာတ်တော်(တက္ကာရိယဇာတ်၊နံပါတ်၄၈၁)တွင် မင်းဆရာဖြစ်သည့် ပုဏ္ဏားသည် လင်ငယ်နေသော သူ၏မယားအား ဂလဲ့စားခြေရန် အကောက်ကြံခဲ့၏။ ပုဏ္ဏားသည် မင်းကြီးအား မြို့မြောက်ဘက်တံခါးပေါက်၌ အစောင့်(နတ်စိမ်း)မရှိ ဖြစ်နေ၍ အသာမည်း သွားကျိုးနေသူ တစ်ယောက်ကို စတေးရန် နေ့ရက် အချိန်အခါနှင့်တကွ လျှောက်တင်ခဲ့သည်။

လင်ငယ်ဖြစ်သူမှာ အသားမည်းကာ သွားများကျိုးနေသည့်နည်းတူ ပုဏ္ဏားကိုယ်တိုင်လည်း အသားမည်းကာ သွားများ ကျိုးနေ သည်ကို သတိမမူမိပဲ လက်စားချေလိုသော ဒေါသစိတ်ဖြင့် အလျင်စလိုလျှောက်တင်ခဲ့၏။ အိမ်ရောက်သောအခါ မိန်းမဖြစ်သူအား သူ၏အကြံအောင်မြ င်အထမြောက်တော့မည်ဖြစ်၍ ဝမ်းသာအားရဖြင့် သူ့လင်ငယ်ကို စတေးခံရတော့မည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောပြလိုက်ရာ မယားက လင်ငယ်ကို အလျှင်အမြန်လက်တို့လိုက်သဖြင့် ထွက်ပြေးချေ၏။

သတင်းစကားပျံ့နှံ့သွားရာ မြို့တွင်းရှိ အခြား အသားမည်း သွားကျိုး များလည်း ထွက်ပြေးကြကုန်သည်။ နောက်ဆုံး တံခါး၌ လူစတေးချိန် သတ်မှတ်သော အခါရောက်လျှင် တစ်စုံတစ်ယောက်မှ ဖမ်းမိခြင်း မရှိသော မင်းချင်းများက အခါကောင်းကို လက်မလွှတ်စေပဲ တစ်ဦးတည်းသာ တွေ့ရသည့် အသားမည်းသွားကျိုး မင်းဆရာ ပုဏ္ဏားကိုသာ စတေးလိုက်ကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။

လူစတေးခြင်းအလေ့ကို ပျောက်ပျက်စေလိုသော သဘောဖြင့် သရော်သော ရည်ရွယ်ချက် ရှိသော်လည်း နောက်ပိုင်း နှစ်ပေါင်းများစွာ ကြာအောင် ထိုအယူအဆ ရှိနေသေးသည်ဟု ယူဆပါသည်။ ရာဇဝင် စာအုပ်များ၌ ဖော်ပြချက်အရ သထုံပြည်ကို အနော်ရထာ အောင်နိုင်ခန်းတွင် သထုံမြို့ရိုး၌ ဗျတ်ဝိကို စတေးသတ်ဖြတ်ကာ သူ၏သွေးတို့ဖြင့် မြို့ရိုးကို ဝိုင်းပတ်ထားကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်ကို တွေ့ရ၏။ ထို့ပြင် ရှေးဟောင်း ဓမ္မသတ်စီရင်ထုံးဖြစ်သည့် “မနုကျယ် ဓမ္မသတ်”၌ မြို့စတေး ခံရမည့်သူထံမှ ကြွေးမြည်ကိုမတောင်းရ လျှော်ပစ်စေရန် စီရင်ထုံး ပါရှိခဲ့သည်။

အင်္ဂလိပ် လက်ထက်၌ မြန်မာ့နန်းတွင်း အမှု့ထမ်းခဲ့သော ဝန်ကြီးမှုးမတ်များအား ထိုသို့ လူစတေးခဲ့ခြင်းများ ရှိခဲ့ပါသလားဟု မေးမြန်းရာတွင် ခါးခါးသီးသီးဖြင့် မဟုတ်ရကြောင်းငြင်း ဆိုခဲ့ကြပါသည်။ သို့သော် အထက်ပါ ကျောက်စာဝန်ချားစ်ဒူရွိုင်ဆယ်၏ စာအုပ်ပါအချက်များမှာ မမှန်ကန်ကြောင်း သက်သေပြနိုင်ရန် မြို့တံခါးတိုင်များနှင့် မြို့ရိုးထောင့်များအနီးတွင် တူးဖော်ကြည့်ပါက ပို၍ ခိုင်လုံသော အထောက် အထား ပြစရာဖြစ်ပါသည်။

လွှတ်တော် မှတ်တမ်းများအရ ပြုစုထားသော မြို့တည် စာတမ်း၌ မန္တလေးမြို့နန်းတည်ခဲ့စဉ်က တောရှင်းခြင်း၊ မှတ်တိုင်စိုက်ခြင်း၊ ပန္နတ်ရိုက်ခြင်း၊ တွင်းတူးခြင်းများကို ရှင်ဘုရင်နှင့် မွေးနံတူ အင်္ဂါသားများက ဦးဆောင် လုပ်ကိုင်ရသည်။ တစ်ချိန်တည်း၌ပင် ဗလိနတ်စာ ကျွေး၏။ အခါပေးပုဏ္ဏား၊ မန္တာန်တတ် ပုဏ္ဏားများ၏ လောကီအစီအရင်များ ပြုခဲ့သော်လည်း လောကုတ္တရာနှင့် မကင်းပေ။ ဘွဲ့တံဆိပ် တော်ရ ဆရာတော်ကြီး ရှစ်ပါး ဦးဆောင်ကာ ပရိတ် ရွတ်ဖတ်၏။

နတ်တို့စောင့်ရှောက်စေဖို့ မဟာသမယသုတ်၊ မင်္ဂလာရှိစေရန် မင်္ဂလသုတ်၊ ဘေးကင်းစေရန် ရတနာ့သုတ်၊ အနှောင့် အယှက်ကင်းစေရန် မေတ္တာသုတ်၊ မြွေဘေးကင်းရန် ခန္ဓသုတ်နှင့် မီးဘေးကင်းရန် ဝဋ္ဋသုတ်တော်တို့ ဖြစ်သည်။(တည် ၇၁)ပွဲသဘင်လည်း အကြီး အကျယ်ခင်းစေသည်။ (တည် ၉၂) မြေညှိမြေပြင်ရသော လုပ်သားအရေအတွက်မှာ ၃၀ဝ၀ဖြစ်၏။ (တည် ၁၀၁) ယာယီနန်းကိုလည်း အမြန်ဆောက်လုပ် ပေးခဲ့ရသည်။

ငဖြူ နှင့်ငဆန်းကို ဗိသုကာ ခေါင်းဆောင်စေသည်။ (တည်၁၆၇) ဆောက်လုပ်ဆဲ နန်းတော်ရာအား လုံခြုံမှု့ရှိစေရန် သစ်တပ် ဝိုင်းရံဆောက်လုပ် စေသည်။ ၁၈၅၇ခုနှစ် သြဂုတ်လ၌ မြို့ကွက်ရိုက်သည်။ မြို့ရိုး နှင့်တံခါးများ၌ အင်းမြှုပ်ခြင်း၊ နတ်ရုပ်များ ထုလုပ်ခြင်း ပြု၏။ အင်းများမှာ လောကီအစီအရင် ဆိုသော်ငြား လောကုတ္တရာ သဘောမကင်းကြောင်းကိုလည်း ထိုအင်းအမည်များကို ကြည့်လျှင် သိနိုင်ပါသည်။ သမ္ဗုဒ္ဓေအင်း၊ အဋ္ဌဇေယျမင်္ဂလာအင်း၊ သတ္တရတနာအင်း၊ ဥလ္လသီရိ အဋ္ဌမုက်အင်း၊ သီရိဇေယျ မဏိလ သက်တော်ရှည်အင်း၊ စမ္ပာနဝနောအင်း၊ သာသနာ၅၀ဝ၀အင်း၊သိရသ္မိံ မေဂါထာအင်း စသည်တို့ဖြစ်သည်။

(တည် ၁၃၉) အင်းတွေကို မြို့ထောင့်များတွင် ၁၉၅၈ခုနှစ် ဧပြီလ ၂၀ရက်နေ့တွင် မြှုပ်နှံခဲ့ပြီး။ မြို့ထောင့်များ၌ ၁၈၅၉ခုနှစ် မေလ ၁၅ရက်နေ့တွင် အချိန်တစ်ရာ့ နှစ်ဆယ်ဝင် ဆီအိုးကြီးများကို ဆီအပြည့်ဖြည့်ကာ မြှပ်နှံခဲ့ကြောင်း(တည် ၁၇၉) ဖော်ပြထားပါသည်။စာကိုး။ ဒေါက်တာသန်းထွန်း “နယ်လှည့်ရာဇဝင်”(ဒုတိယတွဲ)မှကောက်နှုတ်ဖော်ပြပါသည်။

Ref:https://bamakhit.com/2019/02/09/%e1%81%bf%e1%80%99%e1%80%ad%e1%80%b3%e1%82%95%e1%82%90%e1%80%ad%e1%80%af%e1%80%b8-%e1%81%bf%e1%80%99%e1%80%ad%e1%80%b3%e1%82%95%e1%80%90%e1%80%b6%e1%80%81%e1%80%ab%e1%80%b8%e1%80%99%e1%80%ba%e1%80%ac/