April 2019 မွာ IMF ကထုတ္ျပန္ တဲ႕ျမန္မာ့ စီးပြားေရး သုံးသပ္ခ်က္-လက္ရွိမွာ စီးပြားေရးက်ဆင္းေနေၾကာင္း

April 2019 မွာ IMF ကထုတ္ျပန္ တဲ႕ျမန္မာ့ စီးပြားေရး သုံးသပ္ခ်က္ အျပည့္အစုံမွအခ်ိဳ႕စာမ်က္ႏွာမ်ားကို တင္ျပေပးလိုက္ပါတယ္။

ႏွစ္လတ္နဲ႕ႏွစ္ရွည္မွာ ျမန္မာ့စီးပြားေရးတိုးတက္မႈျမင့္မား ဖြယ္အေျခအေနရွိေပမဲ႕ လက္ရွိမွာ စီးပြားေရးက်ဆင္းေနေၾကာင္း ေရးသားေဖာ္ျပထားတဲ႕ထိုသုံးသပ္ခ်က္ အစီ ရင္ ခံစာမွာ IMF ကမီးေမာင္းထိုးျပတဲ႕ျမန္မာ့အဓိက စီးပြား ေရးျပႆနာမ်ားနဲ႕ ေရွ႕ဆက္လုပ္ေဆာင္ရန္အၾကံျပဳခ်က္ မ်ားဟာ စိတ္ဝင္စားဖြယ္ျဖစ္ပါတယ္။

IMF ရႈျမင္တဲ႕အဓိကျပႆနာမ်ားအနက္ ရခိုင္အေရးမွ အပ စီးပြားေရးနဲ႕ပတ္သက္တဲ႕ျပႆနာေတြအေပၚ တင္ျပ ရာမွာ ဘဏ္လုပ္ငန္း stability risks ကို အေတာ္အေလး ေပးေဖာ္ျပတာေတြ႕ရပါတယ္။

ျမန္မာနိုင္ငံေတာ္ဗဟိုဘဏ္က ဘဏ္မ်ားလိုက္နာရန္ regulations ၄ ခုထုတ္ျပန္ခဲ႕ရာမွ ျပည္တြင္းဘဏ္ေတြရဲ႕ ေခ်းေငြနဲ႕ profitability ထိခိုက္က်ဆင္းေၾကာင္း တိုင္းျပည္စီးပြားေရးပါေႏွးေကြးေၾကာင္း ျပည္တြင္းဘဏ္ ေတြအေနနဲ႕ non-performing loans ျပႆနာကို ရင္ ဆိုင္ေနရဆဲျဖစ္ျပီး ၄င္းတို႕မတည္ေငြရင္းခိုင္မာစြာတိုးျမွင့္ ရန္ အခက္အခဲမ်ားပိုရင္ဆိုင္ေနရေၾကာင္း နိုင္ငံျခားဘဏ္ မ်ားက exporters သို႕ေခ်းေငြထုတ္ေခ်းျခင္းေၾကာင့္ ျပည္တြင္းဘဏ္မ်ားကထုတ္ေခ်းေငြက်ဆင္းျခင္းကို ဆည္မိနိုင္ခဲ႕ေၾကာင္း သို႕ေသာ္ ျပည္တြင္းဘဏ္မ်ား ခိုင္မာေရးျပႆနာဟာ ဘဏ္စနစ္တစ္ရပ္လုံးရဲ႕ တည္ျငိမ္ မႈကိုထိခိုက္ေစမယ့္ စိန္ေခၚမႈျဖစ္မလာေစရန္ သတိျပဳ ရမွာျဖစ္ေၾကာင္း  financial stability နဲ႕ financial deepening အတြက္ ဦးတည္ေဆာင္ရြက္သင့္ျပီး exchange rate ကို market-determined rate ျဖစ္ေစရန္တက္လက္ေဆာင္ရြက္သင့္ေၾကာင္း ၂၀၁၈ တြင္ usd ျဖင့္လဲလွယ္ရာ၌ က်ပ္ေငြတန္ဖိုး 14% ေက်ာ္က် ဆင္းခဲ႕ကာ ျပည္တြင္း inflation မွာ 5% ခန္႕မွ 8% ေက်ာ္သို႕ျမင့္တက္လာေၾကာင္း အတိုးႏႈန္းကို ေျဖ ေလ်ွာ့ ေပးသင့္ေၾကာင္း အစိုးရဘတ္ဂ်က္လိုေငြကို ဗဟို ဘဏ္ ထံမွေခ်းေငြျဖင့္ျဖည့္ဆည္းျခင္းကို ဆက္လက္မလုပ္ ေဆာင္သင့္ေၾကာင္း သဘာဝဓါတ္ေငြ႕မွဝင္ေငြက်ဆင္း၍ အစိုးရရေငြ က်ဆင္းေနသည္ကိုေတြ႕ရျပီး အစိုးရဘတ္ ဂ်က္လိုေငြအခ်ိဳး ျပန္ျမင့္တက္လာရာ public finance management ပိုမိုဂရုတစိုက္ေဆာင္ရြက္ရန္လိုေၾကာင္း second wave reforms နဲ႕ capacity development ျမွင့္တင္လုပ္ေဆာင္ရနါအေရးၾကီးေၾကာင္း စသည္ျဖင့္ IMF Staff Report တြင္ေဖာ္ျပသည္ကိုေတြ႕ရပါတယ္။

သုံးသပ္ခ်က္ေတြစိတ္ဝင္စားစရာေကာင္းပါတယ္ ဒါေပမဲ႕ ဗဟိုဘဏ္က ဘဏ္မ်ားခိုင္မာမႈေကာင္းေစရန္အတြက္ ဟုဆိုကာ regulations ၄ ခုထုတ္ျပန္စဥ္က IMF Technical Assistance  ရယူေဆာင္ရြက္တယ္လို႕ လည္းဆိုထားျပီး ယခု staff report မွာ IMF က ထို regulations မ်ားကို ဗဟိုဘဏ္မွထုတ္ျပန္ခဲ႕ျပီး ေနာက္ ဘဏ္ေတြအားနည္းလာခဲ႕တယ္လို႕ဆိုတဲ႕အတြက္ ဒီျပႆနာအေပၚ IMF ရဲ႕ ထိုအျမင္ ၂ ရပ္ဟာ မရွင္းဘူး လို႕ခံစားမိပါတယ္။

တဖန္ financial stability and deepening အတြက္ လုပ္ပါလို႕ IMF ကေျပာျပန္ပါတယ္။

မွန္ပါတယါ စီးပြားေရးတိုးတက္မႈအတြက္ေတာ့ financial stability and deepening ဟာ essentials ပါ  but  it is easier said than done -given the constaints in the financial system how shall we build these two essentials?  

ဘယ္ကစမလဲ reforms ကစရပါမယ္ က်မတို႕ႏိုင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရးစနစ္ပုံစံကို ေစ်းကြက္စနစ္သို႕ေျပာင္းဖို႕ထိုစနစ္ နဲ႔ လိုက္ေလ်ာညီေထြျပီး နိုင္ငံရဲ႕စီးပြားေရးလိုအင္အ တြက္ မွန္ကန္တဲ႕ စီးပြားေရးဥပေဒသကို ဦးစြာခင္းက်င္း ရပါတယ္ ဒါေၾကာင့္ စီးပြားေရးဆိုင္ရာဥပေဒေတြျပင္ ဆင္ျပဌာန္းရာမွာ ဘဏ္ဥပေဒေတြပါျပဳျပင္ျပီး ဘဏ္ စနစ္ကိုလည္းျပဳျပင္တည္ေဆာက္လ်က္ရွိပါတယ္ ဒါေပမဲ႕ တည္ဆဲ Financial Institutions Law ဟာ အမွားေတြ အားနည္းခ်က္ေတြမ်ားေနျပီး financial reforms ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ရာမွာ အေထာက္ အကူေကာင္းမရ ႏိုင္ပါ financial stability အတြက္ ေငြေၾကးေစ်းကြက္မွာ ဗဟိုဘဏ္လုပ္ေဆာင္ရမယ့္ အေရးပါေသာအခန္းက႑ကို ထိေရာက္စြာေဖာ္ေဆာင္ရန္ အဆိုပါဥပေဒရဲ႕ေပးထားခ်က္ဟာ အလြဲၾကီးျဖစိေန ပါ တယ္ ဒါကိုျပင္ရပါမယ္ တခါ  financial deepening ဆိုတဲ႕အခ်က္ဟာလည္း ေငြေရးေၾကးေရးစနစ္ ခိုင္မာ အားေကာင္းေစရန္ မျဖစ္မေနလုပ္ေဆာင္ရမယ့္ကိစၥ့ ျဖစ္ ပါတယ္ ယခုလက္ရွိ အထက္ပါဥပေဒမွာ financial deepening အတြက္ ေဆာင္ရြက္ရန္ေပးထားခ်က္ မ်ား ဟာ အမွားေတြ မရွင္းမလင္းေဖာ္ျပခ်က္ေတြ မျပည့္ စုံတာေတြနဲဲ႕ မို႕ ဒီဥပေဒနဲဲ႕ခရီးဆက္လို႕ကေတာ့ stability ေရာ deepening ေရာ အေဝးၾကီးမွာသာရွိေနပါလိမ့္မယ္ ဒီ Law ဟာ professionally prescibed လုပ္ထားတာ မဟုတ္ပါဘူး ဒါကို က်မအား တရားဝင္ဖိတ္ၾကား အၾကံ ဥာဏ္ေတာင္းတဲ႕အစည္းမေဝးေတြမွာတင္ျပခဲ႕ေပမဲ႕ မျပင္ခဲ႕ၾကပါ ဥပေဒကစလြဲမွတာ့ ဘဏ္လုပ္ငန္းမူဝါဒ တို႕ regulations တို႕ အားနည္းပါေတာ့တယ္။

ဘဏ္နဲ႕ေငြေရးေၾကးေရးလုပ္ငန္းဟာ တိုင္းျပည္စီးပြား ေရးမွာ မ႑ိဳင္သဖြယ္ အေရးပါတာျဖစ္လို႕ ဒါေတြလြဲလို႕ ကေတာ့ က်န္တာလည္းမေအာင္ျမင္နိုင္ပါ။

exchange rate regime ကို ၂၀၁၂ မွစျပီး reform လုပ္စဥ္ကတည္းက လုပ္ရမယ့္ process ေတြရွိျပီးသား စတင္ခဲ႕ျပီးသားျဖစ္ပါတယ္ ဒါေပမဲ႕ government team ေတြေျပာင္းသြားျပီးေနာက္ reform process lost its steam  ၄င္းေနာက္ ကခ်ြတ္ကေခ်ာ္ေတြျဖစ္ခဲ႕ကာ exchange rate distorted ျဖစ္ခဲ႕ ပါတယ္  usd strong ျဖစ္လို႕ က်ပ္ေငြတန္ဖိုးက်ပါတယ္ ရယ္လို႕ ဆိုနိုင္ေပမဲ႕ တျခား currency ေတြထက္ပိုျပီး က်ပ္ေငြတန္ဖိုးကက်ခဲ႕ပါတယ္ exchange rate reform လုပ္သလို interest rate reform လည္း လုပ္ဖို႕လိုတယ္လို႕ IMF ကေျပာတာမွန္ပါတယ္ နိုင္ငံတစ္နိုင္ငံမွာ ေစ်းႏႈန္းေတြတက္က်ေျပာက္းလဲတာ ဟာ ကုန္စည္ေစ်းႏႈန္းကိုအဓိကရည္ညႊန္းၾကေပမဲ႕ ေငြလဲႏႈန္း(ေငြေၾကးေရာင္းဝယ္ေစ်းႏႈန္း) အတိုးႏႈန္း (ေခ်းေငြ ရဲ႕ေစ်းႏႈန္း) လုပ္ခလစာ(လုပ္အားေစ်းႏႈန္း)  ေျမ အိမ္ရာေစ်းႏႈန္း( Asset prices) တို႕ဟာ အျပန္အလွန္ဆက္ႏြယ္နိုင္တဲ႕ ေစ်းႏႈန္းေတြျဖစ္ပါတယ္ အိမ္ရာေစ်းကြက္က်ဆင္းရင္ တိုင္းျပည္စီးပြားေရးကို ပါထိခိုက္တဲ႕ႏိုင္ငံေတြမ်ားစြာေတြ႕ရပါတယ္ စီးပြားေရး ထိခိုက္ရင္ အတိုးႏႈန္း ေငြလဲႏႈန္း လုပ္ခလစာနဲ႕  ကုန္ ေစ်းႏႈန္းတို႕ကိုပ့ထိခိုက္နိုင္ပါတယ္ ဒါေၾကာင့္ ေစ်းႏႈန္း မ်ားတည္ျငိမ္ျပီး စီးပြားေရးတိုးတက္ေအာင္ ေမခရိုစီး ပြားေရးစီမံခန္႕ခြဲရာမွာ ဘ႑ာေရးမူဝါဒ ေငြေၾကး မူဝါဒနဲ႕ စီးပြားေရးမူဝါဒတို႕အားလုံး အျပန္အလွန္ ေပါင္း စပ္ ညိွႏ္ႈင္းမႈဟာ အေရးၾကီးတာျဖစ္ပါတယ္ မူဝါဒေတြဟာ logical and realistic ျဖစ္ဖို႕လိုသလို လုပ္သင့္တဲ႕ခ်ိန္ (right timing) ျဖစ္ဖို႕နဲ႕  မူဝါဒ အရည္အေသြးေကာင္းဖို႕ လည္းအထူးလိုအပ္ပါတယ္

fiscal policy front မွာ အစိုးရအသုံးစရိတ္နဲ႕ တိုင္းျပည္ စီးပြားေရးကို stimulate လုပ္ရမယ့္အခ်ိန္မွာ austerity ပုံစံနဲ႕သြားရတဲ႕အေျခအေနျဖစ္ေပၚတာ ႏိုင္ငံရဲ႕ ပကတိ အေျခအေနမ်ားအရ အစိုးရဘတ္ဂ်က္အသုံးစရိတ္ကို ယာယီသာ  ထိန္းနိုင္ျပီးရေငြပိုင္းက အသုံးစရိတ္ တိုးတက္ ႏႈန္းကို အလ်င္မမီနိုင္တာ  ဖြံ႕ျဖိဳးဆဲႏိုင္ငံရဲ႕သဘာဝပါပဲ ဝင္ေငြတိုးတက္ရ႐ွိဖို႕က  financial system ကို ေစ်းကြက္စနစ္ပုံစံအတိုင္းမတည္ေဆာက္ဘဲ မျဖစ္နိုင္ပါ ဒါေၾကာင့္ IMF က second wave reform သြားခိုင္း တာျဖစ္ပါတယ္ development financial institutions ေတြနဲ႕ capital market တို႕မရွိရင္ ဒီလိုပဲ limited fiscal space နဲ႕ အခက္အခဲေတြထဲမွ ရုန္းထြက္ ရခက္ေနဦးမွာပါ ဒီေနရာမွာလည္း အထက္မွာေျပာခဲ႕တဲ႕ ဥပေဒဟာ အတားအဆီးျဖစ္ေစတာေတြမ်ားစြာ ရွိေန ပါတယ္။

ဒါေတြအရင္ျပင္ရပါမယ္ အဲ႕ဒီလိုျပဳျပင္ျပီးေနာက္ financial stability နဲ႕ deepening ကို အစဥ္တစိုက္ တည္ေဆာက္မယ့္ mechanism ေတြ institutions ေတြ နဲ႕ financial system ေရာ economy ေရာ sustainable development ရႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။ 

ဒါေတြမျပင္ဘဲဆက္သြားရင္ ဘာ Master Plan ေတြလုပ္လုပ္ အခ်ီးႏွီးသာျဖစ္ပါမယ္လို႔ တင္ျပလိုက္ပါ တယ္။

Ref:https://www.imf.org/~/media/Files/Publications/CR/2019/1MMREA2019002.ashx

2018 ARTICLE IV CONSULTATION—MYANMAR by Let's Save Myanmar on Scribd

ဒီေန႕ေရးတာလည္းအမ်ားအက်ိဳးအတြက္ပါ 

Myanmar Investment Fund တစ္ခုသတင္းကို မေန႕က fb မွာက်မတင္ေပးခဲ႕ပါတယ္ သတိျပဳဆင္ျခင္ စရာ ေငြေၾကးမူဝါဒဆိုင္ ရာျပည္ပသတင္းအခ်ိဳ႕ ကို လည္း တင္ေပးခဲ႕ပါတယ္

 ထိုသတင္းမ်ားနဲ႕ဆက္စပ္စဥ္းစားသင့္တာေတြအက်ဥ္းမ်ွ မ်ွေဝလိုတဲ႕အတြက္ ဒီစာကိုေရးလိုက္ပါတယ္

ျမန္မာေစ်းကြက္ကေတာ့ ဒီလို ေငြေရးေၾကးေရးအဖြဲ႕အ စည္းမ်ိဳးရဲ႕လုပ္ငန္းေတြနဲ႕ထဲထဲဝင္ဝင္ အက်ြမ္းတဝင္ရွိ ဖို႕အခ်ိန္ယူရပါဦး မယ္ အဲဒီ gap က်ဥ္းလာျပီး financial market ဖြံ႕ျဖိဳးေအာင္ဦးစြာအပတ္တကုတ္ လုပ္ရမွာပါ ျမန္မာ့ေငြေရး ေၾကးေရးစနစ္ဟာ ကမၻာမွာ/အာဆီယံ ၅ နိုင္ငံမွာ အမ်ားလက္ခံက်င့္သုံးတဲ႕ စနစ္ မ်ား ကဲ႕သို႕ပုံစံတက် လုပ္ေဆာင္နိုင္ျခင္းမရွိေသးပါ 

စီးပြားေရးအတြက္ ေငြေၾကးအရင္းအျမစ္/ဘ႑ာအရင္း အျမစ္ေတြကို ထိေရာက္စြာ စုစည္းခြဲေဝအသုံးခ်နိုင္စြမ္း အားနည္းေန တယ္ဆိုတာကို မျငင္းနိုင္ပါ 

ျပည္တြင္းစုေဆာင္းမႈအခ်ိဳး ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈအခ်ိဳးမ်ားဟာ ေဒသတြင္းနိုင္ငံမ်ားတြင္ အနိမ့္ဆုံးျဖစ္ျခင္း ဘဏ္စနစ္ကို အသုံးျပဳသူ လူဦးေရဟာ စုစုေပါင္းလူဦးေရရဲ႕ ၁၀% ဝန္း က်င္ခန္႕သာရွိျခင္း တစ္ဆက္တည္းမွာ တရားဝင္ဖြဲ႕စည္း လုပ္ေဆာင္ေသာ ေငြေၾကးေစ်းကြက္ကို အားထားတဲ႕ ဦးေရထက္ တရားမဝင္ ေငြေၾကးေစ်းကြက္ကို အားထား သူဦးေရက မ်ားစြာပိုမိုၾကီးမားျခင္း ျပည္တြင္း ေငြေၾကး ေစ်းကြက္ နဲ႕ အရင္းအႏွီးေစ်းကြက္တို႕ဟာ ဥပေဒ  နည္းဥပေဒ  လုပ္ထုံးလုပ္နည္း  လုပ္ငန္းဆိုင္ရာလက္သုံး ကိရိယာမ်ား  နည္းစနစ္မ်ား  အလုပ္အကိုင္ခြဲျခား လုပ္ ကိုင္မႈအေျခအေနအဆင့္အတန္းမ်ား  ေငြေရးေၾကးေရး ေစ်းကြက္ဆိုင္ရာ အတတ္ပညာ နဲ႕ က်ြမ္းက်င္မႈ အေျခ အေနမ်ား ေစ်းကြက္အေျခခံအေဆာက္အအုံမ်ားကို ျပဳျပင္တည္ေဆာက္ေနသည့္တိုင္ တိုးတက္မႈေႏွးေကြး ေနျခင္း တို႕ဟာ ျမန္မာ့ေငြေရးေၾကးေရးစနစ္ ဖြံ႕ျဖိဳးမႈ ဆက္လက္အားနည္းေနေသးျခင္းကို အလြယ္တကူျမင္ သာေစတဲ႕ အခ်င္းအရာမ်ားျဖစ္ပါတယ္ 

ေငြေရးေၾကးေရးစနစ္တစ္ရပိကို ျပဳျပင္တည္ေဆာက္ ရာမွာ အဓိကက်တဲ႕ေငြေရး ေၾကးေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ား ဥပေဒ မွန္ကန္ ထိေရာက္ေရးကို မလုပ္ေဆာင္ေသးဘဲ အခ်ိန္ဆြဲေနသမ်ွကာလပတ္လုံး  ပုံစံတက် လုပ္ေဆာင္နိုင္ မယ့္  ေစ်းကြက္ျဖစ္ထြန္းလာေရးဟာ အလွမ္းေဝးေနဦး မွာျဖစ္ျပီး  ထိုအေျခအေနမွာ နိုင္ငံျခားဘဏ္ မ်ားပါဝင္ ေဆာင္ရြက္ေရး  ေခတ္မီနည္းပညာ အသုံးျပဳမႈ တိုးျမွင့္၍  ဘဏ္လုပ္ငန္းစနစ္  ပိုမိုၾကီးထြားေစေရး အတိုးႏႈန္းမူဝါဒ ျပဳျပင္ေရး  ဘဏ္လုပ္ငန္းၾကီးၾကပ္ထိန္းေက်ာင္းမႈ ပိုမို ေကာင္းမြန္ေရးစတဲ႕ ၾကိဳးပမ္းမႈေတြဟာ ခိုင္မာတဲ႕ ေအာင္ျမင္မႈရရွိဖို႕ အာမခံႏိုင္မယ့္အေနအထားမရွိပါ  ဥပမာ  ေငြေၾကး ေစ်းကြက္ပီပီျပင္ျပင္ လုပ္ေဆာင္ဖို႕ လိုအပ္တဲ႕ ေစ်းကြက္အစိတ္အပိုင္းေတြ ယႏၱယားစနစ္တြ မဖန္တီးနိုင္ဘဲ ေစ်းကြက္အတြင္း ပုံစံအမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ ရွိေနတဲ႕  ေငြေၾကးဝယ္လိုအားနဲ႕ ေရာင္းလိုအား အေျခ အေနမ်ား ယင္းတို႕ရဲ႕ ေျပာင္းလဲတက္က်မႈမ်ား ယင္းတို႕ အေပၚ  ျပည္တြင္းျပည္ပ စီးပြားေရးမူဝါဒေတြ အေၾကာင္း တရားေတြရဲ႕ ရိုက္ခတ္မႈအေျခအေနမ်ားနဲ႕ ယင္းတို႕ရဲ႕ တုန္႕ျပန္မႈမ်ား တို႕ကို  မွန္မွန္ကန္ကန္ ျမင္ေတြ႕ႏိုင္ေခ်  အခ်ိန္မီသိရွိျမင္ေတြ႕ႏိုင္ေခ်မ်ားလည္း လြန္စြာအားနည္း မွာ ျဖစ္ပါတယ္ ခရက္ဒစ္ျဗဴရို တစ္ခုထဲနဲ႕လည္း မစြမ္း ေဆာင္နိုင္ပါ ခရက္ဒစ္ျဗဴရိုေကာင္းစြာ အလုပ္လုပ္ နိုင္ဖို႕ ပင္ အခ်ိန္ယူရပါဦးမယ္ ေစ်းကြက္မွာ ရွိအပ္တဲ႕ ေငြေၾကး လုပ္ငန္းအမ်ိဳးမ်ိဳး ယင္းတို႕အတြက္ေခ်းေငြမ်ားနဲ႕ သက္ တမ္းအမ်ိဳးမ်ိဳး စူးစိုက္မႈရည္ရြယ္ခ်က္ အမ်ိဳးမ်ိဳ းျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ေသာ အတိုးႏႈန္းအမ်ိဳးမ်ိဳးကို မဖန္တီးနိုင္ ဘဲျဖင့္ မူဝါဒခ်မွတ္သူေတြက  ေစ်းကြက္အေျခအေနကို က်ယ္ျပန့္ လုံေလာက္တဲ႕ၾကိဳတင္ ေလ့လာသုေတသနျပဳ လုပ္မႈလည္းမရွိဘဲ  ေစတနာတစ္ခုျဖင့္  အတိုးႏႈန္းဆိုင္ရ ာျပဳျပင္မႈကိုေဆာင္ရြက္ျခင္းဟာ  အေဆာက္အအုံၾကီး ေနတဲ႕နာတာရွည္ ေရာဂါကို ေဆးျမီးတိုသုံး ကုသ သလို သာျဖစ္ပါလိမ့္မယ္ 

 financial inclusion 10% ေလာက္သာရွိတယ္ ဆိုတာ ဟာ ေငြေၾကးမူဝါဒလုပ္ေဆာင္ရင္ေတာင္ မူဝါဒရဲ႕ တိုက္ ရိုက္လႊမ္းမိုးမႈဟာ  စုစုေပါင္းေငြေၾကးေစ်းကြက္လုပ္ ငန္း မ်ားအေပၚ ၁၀ % ေအာက္အတိုင္းအတာသာ ရွိမယ္ဆိုတဲ႕ အဓိပၸါယ္ျဖစ္ပါတယ္  လက္ရွိအေနအထားျဖင့္  ေငြေၾကး မူဝါဒေတြ ဘ႑ာေရးမူဝါဒေတြ လုပ္ေဆာင္ရင္ ထိေရာက္ ေအာင္ျမင္နိုင္မယ့္ အလားအလာဟာနည္းပါး မယ္ဆိုတာ ကို ဒီအခ်က္က ေထာက္ျပေနပါတယ္

ဒါ့အျပင္ အတိုးႏႈန္းမူဝါဒ မွန္ကန္ထိေရာက္ဖို႕ဆိုရာမွာ လုပ္ငန္းသဘာဝနဲ႕ စီးပြားေရးလိုအင္ အမ်ိဳးမ်ိဳး ကြဲျပား တည္ရွိမႈအရ မတူကြဲျပားျဖစ္ေပၚ ေျပာင္းလဲေသာ ေငြေၾကးနဲ႕ေခ်းေငြ ဝယ္လိုအား ေရာင္းလိုအားတို႕အေပၚ မူဝါဒက ဆီေလ်ာ္စြာလႊမ္းမိုး ထိန္းေက်ာင္းနိုင္ရ မွာျဖစ္ ပါတယ္ ထိုအရာေတြမရွိပါဘဲနဲ႕  အဆိုပါ ဝယ္လိုအား ေရာင္းလိုအားကို ေစ်းကြက္အေျခခံတဲ႕နည္းနဲ႕ ဘယ္လို လုပ္ျပီးသိရွိနိုင္ပါ့မလဲ ဒါေတြကိုမွန္မွန္ကန္ကန္မသိဘဲ  ေစ်းကြက္မွာေရာ တိုင္းျပည္ေငြေၾကးစီမံခန္႕ခြဲမႈမွာေရာ အေတြ႕ အၾကဳံ နဲ႕အသိအတတ္ပညာ very limited ျဖစ္သူေတြခ်ည္းျဖင့္  ပုဂၢဆႏၵေရွ႕မွာထားျပီးလုပ္ေဆာင္ တာေတြဟာ အေမွာင္မွာ စမ္းတဝါးဝါး ခရီးသြားသည့္ ႏွယ္သာရွိမွာျဖစ္ပါတယ္

 မွားယြင္းမႈမ်ား ရွင္းလင္းတိက်ျခင္းမရွိမႈမ်ား အေျခခံ က်တာေတြပင္မျပည့္စုံမႈမ်ားျဖင့္ တည္ဆဲ FIM Law က ဒါကိုေဖာ္ေဆာင္ မေပးနိုင္ပါ ထို႕ျပင္  အကိုင္အတြယ္ မွားျပီး တိုင္းျပည္စီးပြားတိုးတက္ေရးမွာ အဟန္႕အတား ပင္ျဖစ္ေစနိုင္တဲ႕ဥပေဒျဖစ္ပါတယ္ ဒါကိုမွန္မွန္ ကန္ ကန္ျဖစ္ေစရန္ျပင္င္ဖို႕ လိုအပ္လွပါတယ္   

 ခုတေလာ ဘဏ္အတိုးႏႈန္းအေၾကာင္းအရာမွာ လုပ္ ေဆာင္တာ အရပ္သေဘာေဆြး ေႏြးၾကတာ ေတြ႕ျမင္ရလို႕  လက္ရွိကမၻာ့ စီးပြားေရးေျမျပင္မွာ ဘဏ္လုပ္ငန္းနဲ႕ ဘ႑ာေရးဆိုင္ရာျဖစ္ ေပၚမႈေတြမွာလည္း သင္ခန္းစာ ယူစရာေတြ ေတြ႕ေနရတာလည္းရွိ လို႕  ထိုအေၾကာင္းအ ရာေတြနဲ႕ပတ္သက္တဲ႕ သတင္းတခ်ိဳ႕ကုိ တင္ေပးခဲ႕ပါ တယ္  အထူးသျဖင့္ အတိုးႏႈန္းမူဝါဒဟာ ဆီေလ်ာ္ မွန္ကန္ စြာမက်င့္သုံးနိုင္ရင္ စီးပြားက်ကပ္ငယ္ ကိုျဖစ္ေစ တဲ႕ အေၾကာင္း ေနာက္ထပ္လည္းထပ္ျဖစ္ေစမယ့္ အေျခအ ေနေတြ ေပၚ ေပါက္ေနေၾကာင္း  အေမရိကန္ ဗဟိုဘဏ္ သတင္း  ေတာင္ကိုရီးယားနိုင္ငံအေတြ႕အၾကဳံသတင္း  ကမၻာ့စီးပြားေရးအလားအလာအေပၚ IMF ရဲ႕ ခန္းမွန္း ခ်က္အစီရင္ခံစာ စသည္တို႕မွတဆင့္ ျမင္ေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္ 

 ယခုဆက္စပ္ေရးသားတဲ႕ Myanmar Investment Fund သတင္းဟာ ျမန္မာ့ေငြေရးေၾကးေရး ေစ်းကြက္အ တြက္ အျပဳသေဘာ လကၡဏာ ရွိတာေၾကာင့္တင္ေပး လိုက္တာလည္း ျဖစ္ပါတယ္ သို႕ေသာ္ ဘယ္ေလာက္ ခိုင္ခိုင္မာမာ အႏၲရာယ္နည္းနည္းနဲ႕ ျမန္မာ့စီးပြားေရးအ တြက္ ဒီလို Fund ကို အသုံးျပဳႏိုင္မလဲ ေသခ်ာ နားလည္ ၾကပါသလား ဒါေတြနဲ႕ လက္တြဲကခုန္ဖို႕ ကခုန္ရာမွာ ဟန္ခ်က္မပ်က္သြက္လက္ မွန္ကန္ေစမယ့္ ေတးသြားနဲ႕ စည္းခ်က္ေတြကို ပိုင္ပိုင္နိုင္နိုင္ စဥ္းစားျပင္ဆင္ထားျပီးျပီ လားဆိုတာကို ရိုးရိုးသားသား ေတြးဆ သတိရွိၾကေစခ်င္ လို႕  ဒီစာတိုကိုေရးလိုက္ရပါတယ္။

Ref:Yin Mya FB

စင္ကာပူကုမၸဏီက ေနျပည္ေတာ္တြင္ တစ္ႏွစ္တန္ ငါးေသာင္းက် ဆန္စက္တည္

စင္ကာပူကုမၸဏီက ေနျပည္ေတာ္တြင္ တစ္ႏွစ္တန္ ငါးေသာင္းက် ဆန္စက္တည္

If you have our sakura pink 500g pack of brown rice, we are excited to drop a teaser of our incoming harvest! 

Brand new packaging in 2kg and 5kg. Join us over at The Little Rice Company, and get our rice directly from the website on the 17th April!

စင္ကာပူႏိုင္ငံအေျခစိုက္ အရည္အေသြးျမင့္ ဆန္ထုတ္လုပ္လ်က္ရွိေသာ Golden Sunland, Food & Beverage ကုမၸဏီသည္ တစ္ႏွစ္လွ်င္ ဆန္တန္ခ်ိန္ ၅ဝ,ဝဝဝ အထိ ႀကိတ္ခြဲထုတ္လုပ္ႏိုင္ေသာ အႀကီးစားဆန္စက္ကို ေနျပည္ေတာ္တြင္ စတင္ တည္ေဆာက္လ်က္ရွိေၾကာင္း သိရသည္။

အဆိုပါ ဆန္စက္ကို ေနျပည္ေတာ္ လယ္ေဝးၿမိဳ႕နယ္၊ ပ်ံခ်ီေက်း႐ြာအနီးရွိ ျပည္ေထာင္စုလမ္းမႀကီးေဘးတြင္ တည္ေဆာက္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း စက္႐ုံတည္ေဆာက္ရန္ ပႏၷက္႐ိုက္အခမ္းအနားသို႔ တက္ေရာက္ခဲ့သည့္ လယ္ေဝးၿမိဳ႕နယ္မွ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးမ်ိဳးေဇာ္ဦးက ျမန္မာတိုင္း(မ္)ကို ေျပာသည္။ 

''တစ္ႏွစ္ကို ဆန္တန္ခ်ိန္ ၅ဝ,ဝဝဝ ႀကိတ္ခြဲထုတ္လုပ္ႏိုင္မယ္လို႔ ေျပာတယ္''ဟု ႏိုဝင္ဘာ ၁၃ ရက္တြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။ 

Golden Sunland သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ စပါးမ်ိဳးရင္းျဖစ္ေသာ ေ႐ႊဝါထြန္းစပါးမ်ိဳးႏွင့္ မ်ိဳးစပ္ေဖာ္ထုတ္ထားသည့္ ေ႐ႊဝါဝင္းစပါးမ်ိဳးသစ္ကို ေဒသခံေတာင္သူမ်ားႏွင့္ အက်ိဳးတူပူးေပါင္း စိုက္ပ်ိဳးသြားမည္ျဖစ္ၿပီး တစ္ႏွစ္လွ်င္ ဧက ၁၅,ဝဝဝ ေက်ာ္အထိ စိုက္ပ်ိဳးသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ၄င္းက ဆက္လက္ေျပာၾကားသည္။

 ''အဲဒီစက္႐ုံနဲ႔ လက္လွမ္းမီတဲ့ ႐ြာေတြေပါ့ဗ်ာ။ ၿပီးေတာ့ စစ္ေတာင္းျမစ္အေရွ႕ဘက္ကမ္းက ႐ြာေတြေတာင္ အက်ိဳးတူလယ္ယာ (Contract Farming) စနစ္နဲ႔ စိုက္ပ်ိဳးသြားမယ့္အထဲမွာ ပါဝင္လာႏိုင္ပါတယ္''ဟု ဦးမ်ိဳးေဇာ္ဦးက ေျပာသည္။ 

ထိုကဲ့သို႔ ေတာင္သူမ်ား အက်ိဳးတူ စိုက္ပ်ိဳးႏိုင္သည့္အခြင့္အလမ္း ရရွိလာျခင္းျဖင့္ ဝင္ေငြတိုးတက္လာမည္ျဖစ္ကာ ေတာင္သူေရာ၊ ႏိုင္ငံပါ အက်ိဳးရွိေစမည္ ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ၄င္းက ဆက္လက္ေျပာၾကားခဲ့သည္။ 

Golden Sunland ကလည္း ၄င္း၏ လူမႈကြန္ရက္စာမ်က္ႏွာတြင္ ပႏၷက္တင္မဂၤလာအခမ္းအနား က်င္းပသည့္ဓာတ္ပုံမ်ား တင္ထားသကဲ့သို႔ ႏိုဝင္ဘာ ၁၁ ရက္စြဲျဖင့္လည္း တစ္ႏွစ္လွ်င္ တန္ခ်ိန္ ၅ဝ,ဝဝဝ ထုတ္လုပ္ႏိုင္သြားမည္ဟု ေဖာ္ျပထားသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ပမာဏအေနျဖင့္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ငါးသန္းျမႇဳပ္ႏွံသြားမည္ဟု ကုမၸဏီဘက္က ဆိုထားသည္။ 

ေဒသခံလယ္သမားတစ္ဦးျဖစ္သူ ကိုမ်ိဳးဝင္းကလည္း contract farming စနစ္ကို ဂဃနဏ မသိေသးသည့္တိုင္ အရည္အေသြးေကာင္းေသာ မ်ိဳးေစ့၊ နည္းပညာႏွင့္ ခိုင္မာေသာေစ်းႏႈန္းတို႔ ရရွိမည္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အက်ိဳးတူလယ္ယာစနစ္ကို စိတ္ဝင္တစားရွိေနေၾကာင္း ေျပာသည္။ 

''အက်ိဳးတူဆိုလား ကန္ထ႐ိုက္ဆိုလား ေသခ်ာေတာ့ မသိဘူးဗ်။ ၾကားရသေလာက္ဆို ကုမၸဏီက မ်ိဳးေစ့နဲ႔ ေခ်းေငြေပးမယ္ ေျပာတယ္။ ၿပီးေတာ့ ေစ်းႏႈန္းကိုလည္း အာမခံမယ္လို႔ ၾကားတယ္။ တကယ္လို႔သာ အဲဒီလိုျဖစ္လာရင္ေတာ့ အရမ္းေကာင္းတာေပါ့ဗ်ာ''ဟု ၄င္း၏ အျမင္ကိုေျပာသည္။

ေတာင္သူမ်ားသည္ သီးႏွံအထြက္ႏႈန္း မေသခ်ာမႈအတြက္ စိုးရိမ္မူမ်ားရွိေနသကဲ့သို႔ ေစ်းႏႈန္းမတည္ၿငိမ္မႈအတြက္ကိုပါ စြန္႔စားေနရလ်က္ရွိရာ အက်ိဳးတူလယ္ယာ (contract farming) စနစ္သည္ ၄င္းတို႔အတြက္ အျပဳသေဘာ ေဆာင္လာႏိုင္ေၾကာင္း ေမွ်ာ္လင့္လ်က္ရွိသည္။

==========

The Myanmar Times Daily Newspaper - Myanmar Version

https://myanmar.mmtimes.com/news/117626.html

If you have our sakura pink 500g pack of brown rice, we are excited to drop a teaser of our incoming harvest! 

Brand new packaging in 2kg and 5kg. Join us over at The Little Rice Company, and get our rice directly from the website on the 17th April!

We sell 100% brown rice, which we developed using traditional hybrid technology.

You can purchase our rice at Khoo Teck Puat Hospital Retail Pharmacy or online at our website TheLittleRiceCompany.com/shop

https://www.thelittlericecompany.com/shop

In our fields of rice in Myanmar, a lone tree lies, watching over the land and greeting our farmer partners before they begin their toil each new day. 🌳🌾

ျမန္မာ ျပည္ကထြက္တဲ့ဆန္ဆို ေပမဲ့?ကိုယ္ေတြမပိုင္ပါ😥😥😥

*********************************

- စင္ကာပူႏိုင္ငံသား မိတ္ ေဆြတစ္ဦးက ေျပာလာတယ္

" မင္းတို႔တိုင္းျပည္ကထြက္တဲ့ Brown Rice ဆန္ အရည္အ ေသြးေကာင္းလိုက္တာတဲ့"

တ ေလာက အာဖရိက မွာ ျမန္မာဆန္ေတြဖ်က္ဆီးခံရတဲ့သတင္းကလည္းလိုင္းေပၚမွာ ေတြ႕လိုက္တာမၾကာ ေသးေတာ့...လာၿပီးေနာက္ ေနတာလား? လို႔ စိတ္ထဲ မွာျဖစ္ရပ္က အမွန္ ေပမဲ့ မခံခ်င္သလိုျသဖစ္မိ ေသး( ေနာက္ ေတာ့လႊဲမွားေသာ စိတ္ဓါတ္ကို ႏိုင္ငံခ်စ္တယ္၊အမ်ိဳးခ်စ္တယ္ဆို ၿပီးဖုံးကြယ္တတ္တဲ့ မ ေကာင္းေသာအက်င့္၊ေျပာင္းလဲျဖစ္ရမယ္ဆိုတဲ့အသိတရားရလိုက္တယ္။)

" ျမန္မာ ျပည္ကထြက္တာဆို ဘယ္မွာလဲ? ဘာတံဆိပ္ လဲ?" ေမးလိုက္ေတာ့

- " Golden Sunland” 

      Myanmar 

       Fragrant Brown Rice”ဆို ၿပီးဓါတ္ပုံ ေလးျပတယ္" 

- မင္းတို႔တိုင္းျပည္ကို စင္ကာပူ မိသားစုcompany က အစအဆံုး ပါကင္ထုတ္လုပ္အၿပီးသြားေရာက္စိုက္ပ်ိဳး ၿပီး ၊စင္ကာပူမွာ ေရာင္းတာပါတဲ့၊ ေဆး႐ုံ ေတြမွာလည္းဒီဆန္ နဲ႔ခ်က္ ၿပီး ေရာင္းခ် ေနတယ္" ေျပာသြား တယ္။ 

- ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုတာ လယ္ယာစိုက္ပ်ိဳး ေရးကအဓိက႑ဆိုတာ ႏွစ္ ေပါင္းမ်ားစြာစိုက္ပ်ိဳးခဲ့ၾကပါတယ္။

- ေျမ မရွိတဲ့ စင္ကာပူက လယ္ယာ ေျမမ်ားစြာရွိတဲ့ ကိုယ့္ႏိုင္ငံမွာလာ ေရာက္ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံစိုက္ပ်ိဳးေရးလာလုပ္ ၿပီး အရည္အ ေသြးအဆင္ျမင့္တဲ့ထုတ္ကုန္ ကို ဂုဏ္ယူစြာ ေရာင္းခ် ေနပါတယ္။

- ျမန္မာ ႏိုင္ငံက ထြက္ ကုန္ဆိုရင္ အရည္အ ေသြးမမွီလို႔၊ တိုင္းျပည္စီးပြားေရးမ ေကာင္းလို႔၊အစိုးရအခြန္ေကာက္တာမ်ားလို႔၊ဘိုးစဥ္ေဘာင္ဆက္ ဒီလိုပဲလုပ္ လာတာ၊ ေစ်းႏႈန္း မရလို႔၊ေစ်းႀကီးတာမစားလို႔စသျဖင့္တို႔ ေၾကာင့္မျဖစ္ႏိုင္ဘူးဆို ၿပီးၾကားေနရတာ ေတြရဲ႕ Gravity အျပင္ ဘက္ ခုန္ ထြက္ ၾကည့္လိုက္ရင္....

- ဒီစင္ကာပူကုမၸဏီ က..ျမန္မာ ေျမ၊ျမန္မာ ေရ၊ျမန္မာျပည္ လယ္သမား၊အလုပ္သမားမ်ားစြာအသုံးခ် ၿပီး..ျမန္မာ ျပည္အစိုးရရဲ႕မူဝါဒစည္းမ်ည္းေတြထဲက ေန အခုလို အရည္အ ေသြးအဆင့္မွီဆန္ ထုတ္ကုန္ကို ျမန္မာ ျပည္ေစ်းႏႈန္းထက္ ျမင့္မားေသာ ေစ်းႏႈန္းျဖင့္ ေရာင္းခ် ေနတာ လက္ ေတြ႕ ေတြ႕ျမင္ ေနရ ေတာ့....

- လူတစ္ဦးခ်င္းစီရဲ႕ အ ေတြးအေခၚစိတ္ဓါတ္၊ေျပာင္းလဲမႈ႕နဲ႔အတူ ကၽြန္မအ ေပၚမွာ ေရးထားခဲ့သလို အမွန္ ေပမဲ့ တလႊဲမာနငါတို႔ဟာေရွ႕ယခင္က ေရႊထီးေဆာင္းခဲ့ ေသာ ျမန္မာ့သမိုင္းထဲမွာ တဝဲလည္လည္ ေတြးေတာရင္း ၊စိတ္ႀကီးဝင္၍မသိ၊မတတ္ တာကိုဝန္ခံရမွာဖုံးကြယ္ရင္း..အမွန္ တရားနဲ႔ ေဝးကြာသြားေစ ေသာစိတ္ဓါတ္အက်င့္ မ်ားကို ျပဳ ျပင္ေျပာင္းလဲၾကပါစို႔....

ျမန္မာ့သမိုင္းထဲမွာကမ႓ာသိဂုဏ္ယူရတဲ့

- အ ေလာင္းမင္းတရားႀကီးဦးေအာင္ေဇယ်

-ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၊

-ဦးသန္႔စသျဖင့္

ယခု လက္ရွိျပည္သူ႕ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစု ၾကည္ အလြန္ 

ျမန္မာျပည္အတြက္ ေနာက္ထပ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားစြာထက္ အရည္အခ်င္း၊အရည္အ ေသြး၊ကိုယ္က်င့္တရားေကာင္းမြန္ ေသာ ျပည္သူမ်ားစြာ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ေပၚထြန္းလာပါ ေစရန္ ျပည္သူတစ္ဦးခ်င္းစီကိုယ္ပိုင္အသိျဖင့္ ႀကိဳးစားၾကပါစို႔🙏🙏🙏

https://www.thelittlericecompany.com/shop

https://goldensunland.com/how-we-got-here.html

https://goldensunland.com/our-team.html

အရည္အအတြက္ မွ အရည္အေသြး အရည္အခ်င္းသို႔

ျမန္မာနိုင္ငံကေန တစ္ႏွစ္ကို သရက္သီး US$ ၁၂သန္းဖို့ ေလာက္ ျပည္ပကို ပို့ ျပီး နိုင္ငံျခားေငြရတယ္လို့ဆိုတယ္ အဲဒီလိုပို့တာရဲ့ ၈၅% က မႏၱေလးတိုင္းက ျဖစ္ျပီး သရက္သီးေတြကို အရင္က ျပည္တြင္းစားၾက ရာက တရုပ္ျပည္ပို့ ျဖစ္တယ္ အခု စကၤာပုထိပို့ေနရာျပီး မၾကာခင္ ဥေရာပနဲ့ ဂ်ပန္ထိသြားမယ္လို့ သရက္သီး လုပ္ငန္းနဲ့ သမတ SME ဆုရခဲ့တဲ့ Than Than Swe က ေျပာဘူးတယ္။

အရင္က တရုပ္ျပည္ဖက္ ပို့ေတာ့ တစ္တန္ကို US$ ၁၅၀ေလာက္ရရာက စကၤာပူပို့ေတာ့ US$၈၀၀ ေက်ာ္ထိရတယ္လို့ ဆိုတယ္။ ဂ်ပန္နဲ့ ဥေရာပေဈးကြက္က ပိုရနိုင္လို့ ၾကိဳးစားေနၾကေၾကာင္းလဲေျပာတယ္။ အရင္က ျပည္တြင္းဘဲေရာင္းတုန္းက အဲဒီေလာက္မရဘူးဆိုတဲ့သေဘာေပါ့။

 ေတြးၾကည့္ရင္ ျပည္တြင္မွာလည္း ထြက္တဲ့ေနရာ အလိုက္ေဈးမတူသလို သရက္မ်ိဳးေတြ အရည္အေသြးေတြအရလည္း ေဈးတူမွာမဟုတ္ဘူး မႏၲေလးျမိဳ့ထဲေတာင္ တရုပ္တန္းေဈးမွာ ေဈးပိုၾကီးတယ္ အလံုးပိုလွတယ္ ေနာက္ေဈးခ်ိဳဖက္က်အဲဒီထက္နဲနဲေလ်ာ့ျပီး ရြာဟိုင္းေဈး(မန္းျမိဳ့ေဈး)လို့ ဘုရားၾကီးေဈးတို့ လိုမွာ ပိုသက္သာတာေတြ့ရတယ္။ 

သရက္ထြက္တဲ့ ရြာေတြကလည္း ျပည္ပပို့ တဲ့ ျပည္တြင္းျဖန့္တဲ့ ဒိုင္ေတြဆီကို ပို့ၾကေတာ့ သူတို့ ေကာက္ေဈး သယ္ယူခနဲ့ ေဒသေပၚ အသီးအေပၚမူတည္ျပီး မူရင္းထြက္တဲ့ ေဒသေဈးရၾကတယ္။သရက္သီး industry မွာေပါ့။

ေနာက္တစ္ခုက တရုပ္ျပည္ပို့တဲ့ ၁၅၀တန္အသီးကို စကၤာပူက၈၀၀ ေပးဝယ္တာမဟုတ္ဘူး ၈၀၀ နဲ့ေရာင္းလို့ ရတဲ့ အဆင့္ေရာက္ေအာင္ စိုက္တဲ့ သူေတြ က အပင္ေပၚကတည္းက အစြတ္စြတ္ၾကရတယ္ ပိုးသတ္ေဆးသတိထားသံုးရတယ္ စားရိတ္ပိုသံုးျပီး ေကာင္းေအာင္လုပ္ယူခဲ့ၾကရတယ္။ 

တရုပ္ပို့ေတာ့လည္း ၁၅၀ ရဖို့ လမ္းမွာ သယ္တာကအစ ျပည္တြင္းလို ပုိ့မရဘူး ျပင္ဆင္ရတယ္ အလံုးအုပ္စုခြဲရတယ္။ျပည္တြင္းထက္ ပိုရလို့ တရုပ္ျပည္ပို့ၾကတာေလ။  တကယ္လို့ ဂ်ပန္ ၾကိုက္ေအာင္ လုပ္ေပးနိုင္ရင္ ဂ်ပန္ေပးတဲ့ ပိုျမင့္တဲ့ေဈးရမယ္လို့ဆိုျပီးၾကိဳးစားၾကတယ္။

ဒါကေတာ့ အသီးေတြအမ်ားၾကီးထဲက ျပည္ပပို့တဲ့ ျပည္တြင္းစားတဲ့ ထဲက သရက္သီး ဆိုတာ ကို ဘဲ ေျပာတာပါ အျခား အသီးေတြလည္း ဒီလိုေနမွာပါဘဲ။

ေျပာခ်င္တာက အသီးေဈးကြက္မဟုတ္ပါဘူး ကြ်န္ေတာ္တို့ ဆီက လုပ္သားေဈးကြက္ လုပ္အားေဈးကြက္ လူ့အရင္းအျမစ္ေဈးကြက္ပါ။ လူတစ္ေယာက္ အလုပ္တစ္ခုကို လုပ္မယ္ဆိုရင္ ဘယ္ေလာက္ရမလဲဆိုတာ က သူစားေသာက္ေနထိုင္တဲ့ အေပၚမူတည္ျပီးသူလုပ္နိုင္တယ္ဆိုေပမဲ့ သူကို ခန့္မည့္သူက သူဆီက ရတဲ့ အရာေပၚတြက္ျပီး ေပးပါတယ္။ သူလုပ္နိုင္တဲ့ အေပၚ သူကို အားကိုးနိုင္မဲ့ အေပၚ မူတည္ျပီး သူရပါတယ္။ သရက္သီးက ျမန္မာတစ္နိင္ငံထဲက ထြက္တာမဟုတ္လို့ သရက္သီးေဈးကြက္မွာ ျပည္ပနဲ့ျပိဳင္ျပီး အရည္အေသြးနဲ့ ေဈးႏွံဳးျဖစ္သလို အျခားအရာေတြမွာလည္းတူတူပါဘဲ ကိုယ္ဆီက သူေတြက ဘယ္ေလာက္စြမ္းသလဲက သူတို့ ရနိုင္တဲ့တန္ဘိုးပါ။ ဒီေတာ့ သရက္သီးကို ေဈးေကာင္းရဖို့ အပင္မွာ အသီးကို အအုပ္ စြတ္တာ အပင္နဲ့ အသီးကို ဂရုစိုက္ေမြးတာ ခူးျပီးတဲ့ေနာက္လည္း ေသခ်ာေဆးေၾကာထုတ္ပိုးတာ အပင္ကိုလည္းဂရုျပဳရတာေတြ လုပ္မွဘဲ ေဈးပိုရတဲ့ အသီးျဖစ္သလို လူသားအရင္းအျမစ္ေတြကို လည္း တန္းဘိုးေကာင္းေကာင္းရေစဖို့ ပညာသင္ေပးဖို့ စည္းကမ္းေလ့က်င့္ေပးဖို့ အသိပညာ ကြ်မ္းက်င္မွဳေတြထည့္ေပးဖို့ ေပါင္းသင္သလို မလိုတာေတြ စရိုက္ဆိုးေတြ ခိုးတတ္ ခိုတတ္ တာေတြ ကင္းေစဖို့ သင္ၾကားေလ့က်င့္တာေတြလိုပါတယ္။ လူသားအရင္းအျမစ္ကို ျဖစ္သလိုထားရင္ သရက္သီးလိုဘဲ ေဈးမရပါဘူး ဂရုစိုက္ဖို့ လိုပါတယ္။ 

ဒီေတာ့ တိုင္းျပည္ တကယ္ တက္လာဖို့ အတြက္ က လူတစ္ဦးခ်င္းေတြရဲ့ တန္ဘိုးတက္လာဖို့ လိုပါတယ္ ဒီအတြက္ ရင္းႏွီးျမဳတ္ႏွံရပါတယ္ တကယ္ေတာ့ ပညာေရးအသံုးစားရိတ္ က်မ္းမာေရးအသံုးစားရိတ္ဆိုတာ ရင္းႏွီးျမဳတ္ႏွံမွဳ့ေတြပါ။ လူၾကားေကာင္းေအာင္လုပ္ျပရတဲ့ အလုပ္ေတြမဟုတ္ပါဘူး။ အတတ္ပညာေတြ သင္ေပးတာ အသိပညာေတြ ထည့္ေပးတာ စနစ္ေတြ စည္းေတြနဲ့ေနတတ္ေအာင္ အဖြဲ့နဲ့လုပ္တတ္ေအာင္ လုပ္ေပးတာေတြမရွိဘဲနဲ့ေတာ့ ကိုယ္လူမ်ိဳးေတြ တန္ဘိုးမတက္ပါဘူး။ 

တန္ဘိုးနဲတဲ့သူေတြ မ်ားတဲ့ ေနရာမွာ တန္းတူရည္တူဒီမိုကေရစီေတြ တရားမွ်တတဲ့ စနစ္ေတြ ရွိေနရင္ေတာင္ ကိုယ္က အညံ့ဆံုးဆိုရင္ ေအာက္ဆံုးေရာက္ေနၾကမွာပါဘဲ။ အထက္ေရာက္နိုင္ဖို့ ေမြးျမဴယူၾကရပါတယ္ ။ ထြက္ခ်င္သလို ထြက္လာ ေကာင္းတာသံုး မေကာင္းတာလြတ္ပစ္ဆိုတဲ့ ေပါက္လြတ္ပဲစား ေတာရိုင္းက အပင္ေတြလို ပညာေရးနဲ့ ေတာ့ သရက္သီးေဈးမရသလို လူတန္ဘိုးေတြနဲျပီး ဆင္းရဲေနၾကဦးမွာပါဘဲ။ ဒီအတြက္ အသိပညာ ရွိဖို့ တကယ္ေတာက္ေျပာင္ေအာင္ ေမြးထုတ္ေပးနိုင္မဲ့ပညာသင္ၾကားမွဳ့စနစ္ရယ္ အရည္အခ်င္းကို တကယ္ခြဲထုတ္ေပးနိုင္တဲ့ စာေမးပြဲနဲ့ ဘြဲလက္မွတ္စနစ္ေတြရယ္ တကယ္ ငယ္ငယ္ကတည္းက အပတ္တကုတ္ မခိုမကပ္ၾကဳးိစားတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြရယ္ Professional ဆန္ျပီး ကိုယ္အလုပ္ကို သိတဲ့ တတ္တဲ့ ဂုဏ္သိကၡရွိတဲ့ ဆရာေတြ ရယ္လိုပါတယ္။ ဒီလိုျဖစ္ျပီး မွ ေဈးကြက္ဝင္ထုတ္ကုန္ေတြထြက္လာမွာပါ။

အရင္လူေတြလည္း ဒီလိုလုပ္တာဘဲ ငါလဲဒါဘဲလုပ္တတ္သူေတြကို ေနရာေပးေနၾကသ၍ေတာ့ အနာဂတ္ ဘာမွေမွ်ာ္လင္းစရာမရွိပါဘူး။ Vision နဲ့ Mission မရွိဘဲ မိုးခါးေရေသာက္ ေရစုန္ေမွ်ာတာကို ပေပ်ာက္ေအာင္ ဥပေဒစိုးမိုးမွဳ့နဲ့ ပန္းတိုင္ေရာက္ေအာင္ အရာရာ သတၱိရွိရွိကိုင္နိုင္မဲ့ အမုန္းခံ ေခါင္းေဆာင္တစ္ေယာက္ နဲ့ စြမ္ေးဆာင္ရည္တကယ္ရွိတဲ့ ရိုးသားတဲ့  အဖြဲ့  ေတြကေန မညွာမတာ ကိုင္တြယ္မွာကိုဘဲ ေမွ်ာ္လင့္ေတာင့္တမိေနပါေတာ့တယ္။ ဘာမွစကိုင္တာမေတြ့ေသးမခ်င္းေတာ့ အနာဂတ္ တစ္နိုင္ငံလံုးေကာင္းစရာ ဘာမွမရွိေသးဘူးလို့ ဘဲ ျမင္ပါတယ္။

Ref:https://www.facebook.com/720890720/posts/10161583719660721?sfns=mo

ျမန္မာဂ်ီပီ ကို သရက္သီး ေရာင္း ေတါ့မယ္ဆို ရင္ .....

ေရာင္းသူ ဝယ္သူ အား လံုး အဆင္ေျပေစ ဘို ့ ... သတ္မွတ္ ခ်က္ေလး ေတြ ကို ဖတ္ရႈ ့ နား လည္ ေပးေစခ်င္ပါတယ္ ...

၁/ ကုမၸဏီ ကို ဖံုးဆက္သြယ္ၿပီး မိမိသိခ်င္တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြ အရင္ေမးပါ ...ေစ်း ႏႈန္းမွ အစ / မိမိ သိခ်င္တာ ေသခ်ာ ရွင္းလင္းသည့္ ထိေမးပါ ...... 

၂/ မိမိ မွာ ရွိေနတဲ့ အသီးအေျခအေန ... အမ်ိဳးအစား ... အိတ္စြပ္လား အိတ္ လြတ္ လား ... ဘယ္အသီးက ဘယ္ ေလာက္ရွိ တယ္ ... ခန္႔ မွန္း ... ေျပာျပေပးပါ.......

၃/ မိမိ ခူး ၿပီး လာပို ့ မဲ့ ရက္ ကို ကုမၸဏီ က အသီး လက္ခံ သူ ထံ ႀကိဳတင္ အေၾကာင္း ၾကားေပးပါ ...( အိတ္ လြတ္/ပယ္သီး ေတြက ျပသနာမရွိ )

အိတ္စြပ္ သီးမ်ား ကို ေသခ်ာ စီစစ္ ေရြး လို ့အသီး ျပံဳ ၿပီး အဝင္မ်ား ရင္ ျပသနာ ရွိ ႏိုင္ပါတယ္ ........(အသီးစနစ္တက် ခူး ပံု လည္း တင္ ထား ပါ တယ္ ) ....

၄/ အိတ္စြပ္သီးမ်ား ကို  လံုးဝ အသန္ ့ -နည္းနည္း အစက္အေပ်ာက္ပါ - အစက္အေပ်ာက္မ်ား / အလံုး အရြယ္ အစား ႀကီး/ေသး တစ္ခါ ထည္း ခြဲ ၿပီး ျမန္မာဂ်ီ ပီ ျခင္းမ်ား နဲ ့ ထည့္ ယူ လာပါ ...(ျခင္းမ်ားကို ..ကုမၸဏီမွ 

ဆက္သြယ္ေမးျမန္းငွားပါ ) .......

၅/ အိတ္လြတ္ သီး / ပယ္ သီး မ်ား က ေတာ့ ျခင္း မလို ပါ ... အဆင္ေျပ သလို ယူ လာ ေပး ပါ ...ဒါေပမဲ့  ဆိုဒ္ ႀကီး -ဆိုဒ္ေသး ေတာ့ ခြဲ လာေပးပါ ...ဝယ္တဲ့ ေစ်း ႏႈန္း ကြာ လို ့ ပါ ......

၆/ အိတ္စြတ္သီး မ်ား ကို ၂၅၀ဂရမ္ အထက္က စဝယ္မွာ ျဖစ္လို ့ ..၂၅၀ဂရမ္ေအာက္ က ပယ္သီး ျဖစ္ပါ့ မယ္ ...ကုမၸဏီ က ေရြး ခ်ယ္ ပယ္သီး မ်ား ကို ...မိမိ စိတ္တိုင္းက်..ျမန္မာ ဂ်ီပီ မွာ ဘဲ ျဖစ္ ျဖစ္ ..အျခားကို ျပန္ယူ ေရာင္း လည္း ရပါ တယ္ ... ...ေရာင္း သူ ရဲ ့ ဆႏၵ

အတိုင္း ျဖစ္ ပါတယ္ ..........

၇/ျမန္မာဂ်ီပီ မွ စိန္တစ္လံုး /အိတ္စြတ္/အိတ္လြတ္ /ပယ္သီး အကုန္ဝယ္မွာပါ ...

ႏုေနတဲ့ အသီး နဲ ့ ေဆးတို ့ သီး ေတာ့ လံုးဝ မယူ ပါ ......😊😊😊၂၅၀ဂရမ္ ေအာက္အိတ္စြပ္ က ပယ္သီး အေန နဲ ့ ဝယ္ပါ့ မယ္ ... အရမ္းေသးတာေတာ့ .. တစ္ခါထည္း ျခံက ပယ္လာေပး ပါ 😍😍

၈/ Export သရက္သီး ျဖစ္ လို ့ သတ္မွတ္ခ်က္ေလး ေတြ ရွိ ပါ တယ္ ...

  (၁) အိတ္စြတ္သီး အရင့္မွန္ရပါ့ မယ္ ... ၂ထပ္အိတ္စြပ္ သီး ဆို ပို ေကာင္းပါ  တယ္ .....

  (၂ )အပင္က ပုတ္ခ် တာ မ်ိဳး မဟုတ္ဘဲ ခူးတံ နဲ ့ စနစ္ တက် ခူး ရပါ့ မယ္....

  (၃) အၫွာ ပါေအာင္ခူး ၿပီး .. အၫွာ လက္တဆစ္ ျဖတ္ ေပး ရပါ့ မယ္ ..,,,

  (၄) အၫွာ ျဖတ္ ၿပီး အေစး စစ္ ေပး ရပါ့ မယ္ ......

  ( ၅ ) အေစး စစ္ ၿပီး အသီး ေတြ ကို ကုမၸဏီက ျခင္း (သို ့ ) မိမိ ကိုယ္ ပိုင္ ျခင္း ေတြ မွာ ဂ်ာနယ္ စကၠဴ ခင္း ၿပီး စီ ထည့္ ေပး ရပါ့ မယ္ ...,,

  (၆) ျခင္းေတြ ထပ္ ၿပီး သယ္ယူ ပို ့ ေဆာင္ ရာ မွာ လည္း ...ေအာက္ျခင္း ကို အသီး လြတ္ ေအာင္ ထပ္ ေပး ရပါ့ မယ္ ....

  (၇) အသီးမွွာ အေစးေလာင္ / ပိုး ကိုက္ ရာ / အနာ အဆာ / ျခင္း ပြန္း ရာ / လက္သဲရာ ေတြပါရင္ အပယ္သီး ျဖစ္ သြား ႏိုင္ပါတယ္ ....

❤️❤️❤️အသီးေကာင္း ရဘို ့ အဆင့္ေတြ သတ္မွတ္ ခ်က္ေတြ မ်ား ေန လို ့ စိတ္ပူမသြား ၾက ပါနဲ ့ 💪💪💪 ဒီပံုစံထုတ္ လုပ္တဲ့ အသီး အၿမဲ ေစ်းေကာင္း ရမွာ ပါ ...တ႐ုပ္ေစ်းကြက္ေရာ အျခားျပည္ပေစ်းကြက္ေရာ ....

ခ်မ္းသာကုန္း , ပုလိပ္ ,စိတ္ပုတီးမယ္ေတာ္ ေက်ာင္းေဘး ယ္09799996793/ 09968300566 / 9798974513

အားလံုး ကိုေက်းဇူးတင္ပါတယ္ 

ကိုသဲေမာင္ ‭09973970160‬

ကိုသီဟ  ‭09 4320 4021‬

မခိုင္စု    ‭09798974513‬

ခရက္ဒစ္ - ဖိုတို &ေမာ္ဒယ္ ❤️❤️❤️

Ref:https://www.facebook.com/groups/984678904928141/permalink/1490502217679138?sfns=mo

အသက္ငင္ေနတဲ့ တပိုင္တႏိုင္ လုပ္ငန္းငယ္ေတြ

ကြ်န္ေတာ္တို႔ အိမ္ယာထဲမွာ တိုက္ခန္းငွားၿပီး ထမင္းဆိုင္ေလးေတြ ေကာ္ဖီဆိုင္ေလးေတြ လာလာဖြင့္တယ္၊တိုက္ခန္း ငွားတဲ့သက္တမ္းကုန္ရင္ ျပဳတ္တာပဲ။

တခ်ိဳ႕ဆိုင္ေလးေတြဆို လက္ရာလည္းမဆိုးဘူး ဆက္ဆံေရးေလးလည္းေကာင္းပါတယ္။

အၿမဲတမ္းဝယ္စားေနတဲ့ ကေလးေတြ ေမးျကည့္ေတာ့ တိုက္ခန္းနဲ႔ဆိုင္ေတြက ေစ်းေတာ့နည္းနည္းမ်ားတယ္တဲ့၊ေစ်းမ်ားတယ္ ဆိုေတာ့ ဘယ္သူက ေစ်းနည္းလဲဆိုေတာ့ တိုက္ခန္းမငွားဘဲ လြတ္ရာေနရာမွာ တြန္းလွည္းေလးေတြနဲ႔ လာေရာင္းတဲ့လူေတြက ေစ်း သက္သာတယ္တဲ့ ဟင္းစံုတယ္တဲ့ လမ္းေဘးဆိုင္ေပါ့၊သက္သာမွာေပါ့ သူတို႔ က rental fees မရွိေတာ့ ေစ်းခ်ိဳႏိုင္တယ္ ေရာင္းရေတာ့မ်ားမ်ားခ်က္ႏိုင္တာေပါ့။

စည္ပင္ ကအစ မီတာခ အဆံုး စီးပြာေရး လုပ္ငန္းေပးေဆာင္ခနဲ႔ မသြားရဘူးေလ။စားသာက္ဆိုင္ေတြကို အဓိကထားထားတဲ့ အခြန္ေကာက္ခံမႈ မွာလည္း  လမ္းေဘးဆိုင္ေတြက ပန္းပန္ လ်က္ပဲ။

.

အၿပိဳင္အဆိုင္မ်ားတဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြမွာ rule & regulation နဲ႔ဘယ္လို fair play ျဖစ္ေအာင္ ထိန္းေပးမလဲ က သိပ္လိုအပ္ပါတယ္။ 

လမ္းေဘးဆိုင္နဲ႔ တိုက္ခန္းငွား စည္ပင္လိုင္စင္လုပ္ လုပ္ငန္းခြန္ေပး စည္းနဲ႔ကမ္းနဲ႔ ဖြင့္တယ္ဆိုင္ ကုန္က်စရိတ္မွာ ဘယ္လိုမွ ယွဥ္လို႔ မရပါဘူး။

လမ္းေဘးမွာ ေစ်းေရာင္းခြင့္ရွိမယ္ဆိုရင္လည္း  (မေရာင္းရဘူး လိုက္ဖမ္းေနတာ မေအာင္ျမင္မယ့္ အတူတူ )

ဘယ္လိုစည္းကမ္းမ်ိဳးလိုက္နာသင့္လဲ ? 

FDA စည္းကမ္း 

အခြန္ စည္းကမ္း 

Penalty ႏႈန္းထား

စတာေတြ သတ္မွတ္ေပး သင့္တယ္။ ဒါဆိုတရားဝင္ျဖစ္သြားမယ္ဆိုၿပီးစိုးရိမ္ေနမယ့္ အစား စည္းကမ္းေလးနဲ႔ သြားဖို႔ ဦးစားေပးသင့္တယ္ လို႔ပဲ ထင္တယ္။

ဒီလိုမွ မလုပ္ႏိုင္ဘူးဆိုရင္ေတာ့ စီးပြားေရးလုပ္ခ်င္တဲ့လူေတြကို လမ္းေဘးဆိုင္ ရွိတဲ့ product မ်ိဳး ဆိုရင္ လမ္းေဘးဆိုင္ပဲ ဖြင့္ပါ အၾကံေပးရေတာ့မယ္။

.

Rules & regulation ေတြက နယ္ပယ္တိုင္းမွာ ေလ်ာ့ရဲရဲ ဆိုေတာ့ စီးပြားေရး လုပ္တဲ့လူေတြကလည္း ဒီကိစၥကိုသိပ္ အေလးအနက္ မထားၾကေတာ့တာ မ်ိဳးျဖစ္လာၿပီ။

ဒါဟာေကာင္းတဲ့ လကၡဏာေတာ့ မဟုတ္ဘူး အခု တစ္ခါ tour agency တစ္ခုက လိမ္သြားျပန္ၿပီ။

ပရိသတ္သည္းေျခႀကိဳက္ ေစ်းေတြေလ်ာ့ေရာင္းတယ္  မိမိရေနတဲ့ အျမတ္က ကိုယ့္လုပ္ငန္းရပ္တည္ဖို႔ မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ လိမ္ေျပးတယ္။

ေစ်းေတြ ေလ်ာ့ေရာင္းတယ္ တစ္ခုခု ျပသနာတက္ခဲ့ရင္ ဘာမွ တာဝန္ခံ မေပးႏိုင္ၾကေတာ့ဘူး။

ခရီးသည္ေတြ တစ္ေယာက္ တစ္သိန္းစီ ထပ္ေပးလို႔ ေျပလည္သြားတယ္ ဆိုေပမယ့္ ခရီးသည္အတြက္ ကာကြယ္မွဳ ဘယ္မွာလဲ?

ဒီအတြက္  ျပည္သူ(စားသုံးသူ)ကိုအကာအကြယ္ေပးႏိုင္မယ့္ rules & regulation လိုတယ္။

မလိုလားအပ္တဲ့ ေနရာေတြမွာ ခက္ခဲၿပီး တကယ္တင္းႀကပ္ရမယ့္ ေနရာေတြမွာ လြယ္ကူ ေနတာမ်ိဳး ဥပမာ အခြန္ကိစၥ ၊ အခြန္ေဆာင္ေနတဲ့ လူေတြအတြက္ တြန္းအားပဲရွိတယ္ appreciation မရွိဘူး၊ ကားကို အခြန္နဲ႔ ဝယ္စီးရင္ ေနာက္ကားဝယ္စီးရင္ အခြန္လြတ္ တယ္ အဲ့ဒီ အခြန္ေဆာင္ထားတဲ့ပမာဏ ကိုတျခားေနရာမွာ သံုးမရတာမ်ိဳး တကယ့္လက္ေတြ႕မွာ အံဝင္မယ့္ rules & regulation လိုမယ္။

အခုခ်ိန္ထိ စည္းနဲ႔ကမ္းနဲ႔ သြားတဲ့ လူက ပို ဒုကၡေရာက္ေနၾကတဲ့ rules & regulation ျဖစ္ေနေသးသလားလို႔?

Facebook မွာ page တစ္ခု ေဆာက္လိုက္ရင္ ပစၥည္းေရာင္းလို႔ ရၿပီလမ္းေဘးမွာ ၃ေသာင္းတန္ လွည္းေလးရွိရင္ ေစ်းေရာင္းလို႔ ရၿပီ ဆိုတာ  တဆိတ္သိပ္ လြယ္ လြန္းေနလားလို႔ဘာလို႔ လုပ္ငန္းလိုင္စင္ လုပ္မွာလဲ ? ဘာလို႔ ကုမၼဏီ ေထာင္မွာလဲ ေအးေဆးေပါ့!

စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြတိုးတက္မွ တိုင္းျပည္စီးပြားေရးတိုးတက္မယ္။ 

စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြတိုးတက္ဖို႔ အတြက္ သာမႈ နာမႈ ကို တန္ႏိုင္ သမွ် ေျဖေလ်ာ့ (fair play) နိင္တဲ့ . စည္းမ်ဥ္းဥပေဒ ေတြစားသုံးသူကို အကာအကြယ္ ေပးနိုင္မယ့္ စည္းမ်ဥ္းဥပေဒ ေတြနည္းမွန္ လမ္းမွန္ လုပ္သူကို ခ်ီးက်ဴး ဂုဏ္ျပဳရာေရာက္ျပီး နည္းမမွန္ လမ္းမွန္ သမားေတြ အတြက္ ျပင္းရွတဲ့ စည္းမ်ဥ္းဥပေဒေတြ  ေရးဆြဲ (rules & regulation ေတြေပါ့) အသံုးခ်ေပးဖို႔ အျမန္ဆံုးလိုအပ္တယ္။

.

ဒါေတြ မရွိသ၍ အမွန္အကန္ စီးပြားေရးလုပ္ခ်င္တဲ့သူေတြေကာ စားသုံးသူေတြေကာ တိုင္ပတ္ေနဦးမွာပါပဲ!

How Consumer Protection Laws Affect Businesses 

• 
  

•••

BY MARIANNE BONNER

Updated January 09, 2019

Businesses must comply with a myriad of federal and state consumer protection laws. These laws are designed to protect consumers from unfair, deceptive or fraudulent practices by businesses. Businesses that violate consumer protection laws may be subject to lawsuits, financial penalties, and negative publicity. Thus, business owners must understand which laws apply to their company and which agencies enforce them.

Federal Consumer Protection Laws 

Many federal consumer protection laws were created to promote fair trade or product safety. Federal fair trade laws are enforced by the Federal Trade Commission (FTC). Federal product safety laws are enforced by the Consumer Product Safety Commission (CPSC).

Fair Trade Laws

The Federal Trade Commission's mission is to promote competition and protect consumers from unfair, deceptive or fraudulent practices in the marketplace. The FTC develops policy, conducts investigations, and sues companies that violate the law.

Federal law prohibits the use of advertising that is untruthful or misleading to consumers. Here are some examples of acts by businesses that violate federal trade laws.

• A furniture manufacturer claims that all of its products are "made in America ." Actually, the company performs no manufacturing or assembly in the U.S. as all of its products are made in China.
• A company sells online courses, promising that students who complete its program will receive an "official" high school diploma. The diploma is worthless as it does not meet the requirements of any state. 
• A manufacturer of dietary supplements advertises a weight loss product, stating that the product has been proven effective by rigorous testing. In reality, the product has never been tested.

If the FTC receives a complaint that a company has violated a trade law, it will conduct an investigation. If it determines a law has been broken, it may issue a consent order asking the company to voluntarily stop the unlawful behavior. If the company refuses, the FTC may request a formal proceeding before an administrative law judge. If a judge agrees with the FTC that a law has been broken, he or she may issue a cease and desist order. A business that violates an FTC order may be subject to a penalty or served with an injunction.

Product Safety Laws

Businesses that manufacture products sold to the public must follow rules and regulations created by the Consumer Product Safety Commission (CPSC). The CPSC establishes product safety requirements, issues product recalls, assesses the safety of products, and bans products it deems hazardous. The agency regulates all consumer products except guns, drugs, and certain other items that are regulated by another agency.

If the CPSC determines that a particular product poses a danger to the public, it may issue an enforcement action. The product manufacturer will be required to notify the public of the danger and withdraw the product from the market. It may also be subject to a penalty.

CPSC safety requirements can be confusing to small business owners. Thus, the agency has created a Small Business Ombudsman to help small companies understand which safety regulations apply to them.

State Consumer Protection Laws 

Virtually all states have enacted laws that prohibit unfair and deceptive practices by businesses against consumers. These laws are often referred to as UDAP laws and are enforced by state attorneys general. An example of a UDAP law is an Unfair Claims Settlement Practices Act, which protects insurance buyers from unjust behavior by insurersin the claim settlement process.

Many UPAD laws allow consumers to sue a business if they have purchased, leased or rented goods or services from that business and been injured due to an unfair or deceptive practice. Claimants may sue the business for compensatory damages and attorneys fees. A state-by-state summary of UDAP laws is available at the National Consumer Law Center's website.

Examples of Acts That Violate UDAP Acts

Here are examples of acts committed by businesses that may violate state UDAP acts.

• A used car dealership tells a customer that a vehicle on its lot has never been in an accident and is in pristine condition. In reality, the auto is a salvage vehicle with a rusted frame.
• A contractor provides a homeowner his contractor's license number and policy information for his general liability and workers compensation insurance. All of the numbers are fake as the contractor has neither a license nor insurance.
• An employee of a computer repair business tells a customer that all of the files on his laptop are infected with a virus. He convinces the customer to pay $150 for "super" anti-viral software. The computer repair employee knows that the customer's laptop does not have a virus.

Product Warranties 

Most businesses that make products offer a warranty to buyers. The warranty is essentially a promise. It explains what the manufacturer will do if the product is faulty. Warranties may be express (written or oral) or implied. Federal law governs written warranties while state laws govern implied warranties.

Written Warranties

Federal law does not require manufacturers to provide a written warranty. However, if manufacturers choose to offer one, the warranty must meet federal requirements. First, the scope of the warranty (full or limited) must be explained clearly. In addition, the warranty must be easy to understand and readily available at the time the product is purchased. Businesses may be sued by consumers for issuing false or misleading warranties or for failing to fulfill their obligations under a warranty.

Implied Warranties

When a manufacturer sells a product to a consumer, it generally provides two implied warranties:

• Merchantability. The manufacturer warrants that product is not defective and that it will do what it's supposed to do. For example, a hair dryer will blow hot air.
• Fitness For Particular Purpose. The manufacturer warrants that the product is fit for the particular purpose for which it was sold. For example, a customer buys a Model X vacuum cleaner because the seller assures her that it will suck up dog hair.

A manufacturer may be sued by a product buyer for breach of an implied warranty. Many states impose a relatively short (four-year) statute of limitations on lawsuits based on breach of a warranty (whether express or impl

Lemon Law in Singapore:Cons... by on Scribd

Ref:https://www.facebook.com/199037473461517/posts/2403037839728125?sfns=mo

သင္တို႔သိပါသလား?

ဘယ္နယ္ခ်ဲ႕ကိုလိုနီမွ သူတို႔အတြက္ဘာမွ အက်ိဳးအျမတ္မရွိရင္ အလကားေတာ့ဘယ္သူမွကူညီက်ဖူးဆိုတာ သင္တို႔သိပါသလား?

သင္တို႔ လက္သန္းမွင္ခံ ေပးခဲ့တဲ့ အစိုးရသစ္ႀကီးဆီမွာ ပြေပါက္အၾကံေပးငျပဴးေတြရွိတယ္ဆိုတာကို? 

တကယ္ျဖစ္ရပ္မွန္တဲ့ဗ်!တ႐ုတ္ထက္ဆိုးတဲ့ အစၥလမ္အာရပ္အုပ္စုေတြ အၾကံပတ္စက္ခ်က္ေတြ ?

ျမစ္ဆုံကိစၥ ခုမွ ဝုိင္း'အာ'ေနလုိက္ၾကတာ!  ဒလကၽြန္းႀကီးတစ္ကၽြန္းလံုးကုိ အာရပ္သူေဌးဆီကုိ ေရာင္းစားမယ္လုပ္လုိ႔ စာ-၂၅ မ်က္ႏွာ ေဝဖန္ခ်က္

ေရး၊အစည္းအေဝးမွာ ႏုိင္ငံေတာ္အၾကံေပးေခြးသူခုိးနဲ႔ရန္ျဖစ္ၿပီး စာခ်ဳပ္ကုိ ငါ ကန္႔ကြက္ခဲ့လုိ႔ ျမစ္ဆုံမွာလုိ အာစရာမလုိေတာ့တာကုိေတာ့ ဘယ္သူမွ

မသိလုိက္ၾကဘူး?

အဲဒီစာခ်ဳပ္မွာ ဒလကၽြန္းႀကီးေပၚရွိ ဒလ၊ေကာ့မႉး၊တြံေတး၊ကြမ္းျခံကုန္းျမဳိ႕နယ္ေတြအတြင္းက အိမ္ေတြ၊လူေတြ၊ေစတီေတြ၊ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေတြ၊ သီလရွင္ေက်ာင္းေတြ၊အစုိးရစာသင္ေက်ာင္းေတြ၊ဗလီေတြ၊အျခားဘာသာေရးဘုရားေက်ာင္းေတြအားလုံးနဲ႔ သခ်ဳိင္းကုန္းေတြကုိပါ ကၽြန္းေပၚကေျပာင္းေရႊ႕ေပးရမတဲ့။အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာဆိပ္ကမ္းနဲ႔ေလဆိပ္ေတြေဆာက္ရာမွာလည္း ျမန္မာအစုိးရရဲ႕ခြင့္ျပဳခ်က္မလုိဘဲေဆာက္လုပ္ခြင့္ေပးရမတဲ့။သူတုိ႔ကုိ ငွားထားတဲ့ ဒလကၽြန္းႀကီးေပၚ ကုိျမန္မာေတြလာမယ္ဆုိရင္လည္းအခေၾကးေငြေပးၿပီးခြင္ျပဳခ်က္ယူရမတဲ့၊ေမာ္ေတာ္ကား၊ေမာ္ေတာ္ဆုိင္ကယ္စသည္ျဖတ္သန္းသြားလာရင္လည္း သူတုိ႔က အခြန္ေကာက္မတဲ့။အုိ စုံလုိ႔ပါပဲဗ်ာ၊အာရပ္သူေဌးဆုိေတာ့ ကမၻာမွာေက်ာ္ၾကားတဲ့ ေရွ႕ေနအဖြဲ႕ကုိငွားၿပီး ေရးထားတာျဖစ္လုိ႔(သူတုိ႔ဘက္ကၾကည့္ရင္)ဘာေကာင္းသလားမေမးနဲ႔ဆုိတာမ်ဳိး။

က်ဳပ္က အဲဒီအခ်ိန္က အမ်ဳိးသားညီလာခံတက္ေနတာ၊ဆုိင္ရာလူႀကီးကဒီစာခ်ဳပ္ကုိေရွ႕ေနခ်ဳပ္ရုံးပုိ႔ၿပီးအၾကံေတာင္းထားတာ ၾကာေနလုိ႔ဆုိၿပီးက်ဳပ္ဆရာ ေရွ႕ေနခ်ဳပ္ကုိတုိင္ေတာ့ ေရွ႕ေနခ်ဳပ္က "ညီလာခံက ၃ နာရီၿပီးရင္ ရုံးတက္ၿပီးကုိယ္တုိင္လုပ္ေပးလုိက္"လုိ႔အမိန္႔ခ်သဗ်။အဲဒါနဲ႔ ညေန၄ နာရီကေန ၈ နာရီအထိ ညစာမစားၾကရေသးဘဲ ဒု-ညႊန္မႉးေမာင္ေမဒင္က အဂၤလိပ္လုိ စာခ်ဳပ္အထူႀကီးကုိဖတ္ျပ၊လ/ထညႊန္မႉးမိေအးၾကည္က က်ဳပ္ႏႈတ္ကရြတ္ေပးတာကုိလုိက္ေရးနဲ႔ ၅ ရက္ၾကာေတာ့ လက္ႏွိပ္စက္နဲ႔ ၂၅ မ်ာက္ႏွာရွိတဲ့ က်ဳပ္ရဲ႕မဟာအၾကံေပးစာတမ္းႀကီးလည္းၿပီးသြားတာေပါ့ဗ်ာ။

 စာတမ္းရဲ႕အဆုံးမွာေတာ့ က်ဳပ္က အပုိလက္ေဆာင္ေလးကုိလည္း ယခုလုိထည့္ေပးလုိက္ပါေသးတယ္ခင္ဗ်ာ "ဤစာခ်ဳပ္အရလြတ္လပ္ေသာႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္ငံအတြင္း ကုိလုိနီနယ္ေျမတစ္ခုကုိ လာေရာက္တည္ေထာင္ျခင္းဟုတ္ မဟုတ္၊တရုပ္ ဧကရာဇ္က ေငြလုိေနတာေၾကာင့္ေဟာင္ေကာင္ကၽြန္းကုိ အဂၤလိပ္အား အႏွစ္ ၁၀၀ အငွားခ်လုိက္တာနဲ႔တူ မတူ စဥ္းစားသင့္ၾကပါေၾကာင္း"ဟူသတတ္။ အဲဒီလက္ေဆာင္ စာေၾကာင္းကုိရြတ္ျပတဲ့အခါ တပည့္မ မေအးၾကည္က "ဆရာ အဲဒါကုိမထည့္လုိ႔ မရဘူးလား"လုိ႔ေမးေတာ့ ေမာင္ေမဒင္က "ဆရာ့အတြက္ စုိးရိမ္လုိ႔ေျပာတာပါဆရာ၊ အထက္မွာ ဆရာေထာက္ျပထားေတြနဲ႔တင္ လုံေလာက္ေနပါၿပီ"လုိ႔ေျပာျပန္ေရာ။ က်ဳပ္က ထမင္းလည္းဆာ၊တာဝန္ရွိသူေတြရဲ႕ေလာဘနဲ႔သစၥာမဲ့မႈျဖစ္ေၾကာင္းေတြ႕ေနရေတာ့"မင္းတုိ႔က ဆရာ့အတြက္ငဲ့ၿပီးေျပာတယ္ဆုိတာ ဆရာနားလည္ပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ မင္းတုိ႔ကုိလည္းထိခုိက္မွာမဟုတ္လုိ႔ ဆရာ့မွာပဲတာဝန္ရွိမွာပါ၊ ျဖစ္ခ်င္ရာျဖစ္ပါေစ။ အဲဒီစာေၾကာင္းကုိ မျဖဳတ္ၾကပါနဲ႔၊နက္ဖန္က်ရင္ စာေခ်ာရုိက္၊ေမာင္ေမဒင္လက္မွတ္ထုိးၿပီးရင္ စာလာယူဖုိ႔ အဲဒီဌာနကုိ အေၾကာင္းၾကားလုိက္ပါ။ေရွ႕ေနခ်ဳပ္ရုံးခန္းကုိ မိတၱဴတင္ျပလုိက္ပါ" လုိ႔မွာၾကား၊အိမ္မွာ ထမင္းနည္းနည္းဝင္စားၿပီးေတာ့ ညီလာခံအေဆာင္ကုိ ျပန္ရပါေတာ့တယ္။

အဲဒီစာတမ္းမၿပီးခင္မွာေတာ့ တပည့္တစ္ေယာက္က"အဲဒီသူေဌးရဲ႕ျမန္မာတုိင္းရင္းသားကုိယ္စားလွယ္ကဆရာ့ကုိဒင္နာေကၽြးခ်င္ပါတယ္လုိ႔ေျပာခုိင္းပါတယ္"ဆုိၿပီးလာေျပာေတာ့"အၾကံေပးစာျပန္ၾကားၿပီးမွ ေကၽြးခ်င္ရင္လည္းေကၽြးေပါ့ကြာ"လုိ႔ျပန္ေျပာခဲ့ရေသး။

 ေဒၚလာ ၂ သန္းေက်ာ္ကုန္ၿပီးေပမဲ့ ဘာမွခရီးမေပါက္ေသးဘူးလုိ႔လည္း ေျပာတယ္ဆုိပဲ။ပင္ပမ္းထားေတာ့ Blue labelေလးနဲ႔ အပမ္းေျဖမယ္လုိ႔ မွန္းထားေပမဲ့လည္း Red ကေလးေတာင္ ေပၚမလာေတာ့ "ငါ့ကံႏွယ္ဆုိးလုိက္တာ၊ေဒၚလာ ၂ သန္းထဲက  ၁၀ ေဒၚလာေလာက္တန္တဲ့ ဝီစကီတစ္ပုလင္းေတာင္ မရလုိက္ပါလား"လုိ႔ေတြးၿပီး ဝမ္းနည္းခဲ့မိပါေသးတယ္ခင္ဗ်ား။

မွတ္ခ်က္။  မိမိတာဝန္ကုိသာေက်ပြန္ေအာင္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါေသာေၾကာင့္ ဒလကၽြန္းသူကၽြန္းသားမ်ားအေနနဲ႔ေက်းဇူးတင္ရန္၊လက္ေဆာင္မ်ားေပးပုိ႔ရန္မလုိအပ္ပါေၾကာင္း။

Ref: U Kyaw Aye FB: https://www.facebook.com/100005247678032/posts/1026467714204808?sfns=mo

စီးပြားေရး လုပ္ကိုင္ လြယ္ကူမႈ ၫႊန္းကိန္းတြင္ ျမန္မာအဆင့္ မတက္

source: tradingeconomics.com

[Zawgyi]

စီးပြားေရး လုပ္ကိုင္ရ လြယ္မႈ အဆင့္ တက္ရန္ ေျပာင္းလဲမႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ေနဟု ဆို

ကမာၻ႔ဘဏ္က ႏွစ္စဥ္ ထုတ္ျပန္သည့္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ကိုင္ရ လြယ္ကူမႈ အေျခအေန (Ease of Doing Business Ranking) တြင္ အဆင့္ တက္လာေစေရး အတြက္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ေနေၾကာင္း စီးပြားေရး ႏွင့္ ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရး (စီးပြား/ကူးသန္း) ဒုဝန္ႀကီး ဦးေအာင္ထူးက ဧရာဝတီကို ေျပာသည္။

Ease of Doing Business Ranking Report ဆိုသည္မွာ နိုင္ငံ တနိုင္ငံရွိ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ား လုပ္သာကိုင္သာ ရွိမႈ အေျခအေနကို ကမာၻ႔ဘဏ္က ႏွစ္စဥ္ ထုတ္ျပန္ေလ့ ရွိၿပီး နိုင္ငံေပါင္း ၁၉၀ ရွိ စီးပြားေရး လုပ္ေဆာင္ရန္ အေျခ အေနမ်ားအား အၫႊန္းကိန္း ၁၀ ခုႏွင့္ တိုင္းတာ၍ အဆင့္ သတ္မွတ္ ထုတ္ျပန္ေပးျခင္း ျဖစ္သည္။

ယင္းသို႔ အဆင့္ တက္လွ်င္ တက္သည့္ အေလ်ာက္ အဆိုပါ နိုင္ငံ အတြင္း စီးပြားေရး လုပ္ကိုင္သည့္ အခါလြယ္ကူ အဆင္ေျပမႈကို ျပသေသာေၾကာင့္ နိုင္ငံတကာ ရင္းႏွီးျမႇုပ္ႏွံသူမ်ားႏွင့္ အစိုးရမ်ားက အၿမဲ ေစာင့္ၾကည့္ေသာ အစီရင္ ခံစာ တေစာင္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။

အဆင့္ သတ္မွတ္သည့္ အၫြန္းကိန္း ၁၀ ခုမွာ လုပ္ငန္း စတင္ျခင္း၊ ေဆာက္လုပ္ေရး လိုင္စင္ ေလွ်ာက္ထားျခင္း၊ လွ်ပ္စစ္ မီး ရရွိျခင္း၊ ပိုင္ဆိုင္မႈ မွတ္ပုံတင္ျခင္း၊ ေခ်းေငြ ရရွိျခင္း၊ အစုရွယ္ယာ အနည္းစု ရင္းႏွီးျမႇုပ္ႏွံသူမ်ားအား အကာ အကြယ္ေပးျခင္း၊ အခြန္ ထမ္းေဆာင္ျခင္း၊ နယ္စပ္ ျဖတ္ေက်ာ္ ကုန္သြယ္ျခင္း၊ စာခ်ဳပ္ပါ သေဘာ တူညီခ်က္ အတိုင္း စီရင္ခ်က္ ခ်မွတ္ျခင္း၊ ေႂကြးမဆပ္နိုင္ျခင္းကို ေျဖရွင္းျခင္း (လူမြဲခံယူမႈကို ေျဖရွင္းျခင္း) တို႔ႏွင့္ အေျခခံ တိုင္းတာ ျခင္း စသည္တို႔ ျဖစ္သည္။

စီးပြား/ကူးသန္း ဒုဝန္ႀကီး ဦးေအာင္ထူးက“ဒီႏွစ္မွာေတာ့ အမွတ္မ်ားမ်ား ရနိုင္မယ့္ လူမြဲခံတဲ့ ဥပေဒရယ္၊ ေငြေခ်းတဲ့ စာရင္းဇယား ေတြကို သတင္း အခ်က္အလက္ ေပးနိုင္တဲ့ ဥပေဒ ႏွစ္ခု ျပဌာန္းဖို႔ အပါအဝင္ Reform ၂၇ ခုလုပ္ဖို႔ ရွိ ပါတယ္။ အဲဒီထဲမွာေတာ့ တခ်ိဳ႕ဟာေတြက ဒီႏွစ္မွာ အမွတ္ရမယ္။ တခ်ိဳ႕က်လည္း ရခ်င္မွ ရဦးမယ္”ဟု ေျပာသည္။

အဆိုပါ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈ ၂၇ ခု အနက္ စိုက္ပ်ိဳး ထြက္ကုန္မ်ား တင္ပို႔ျခင္း၊ ကား အပိုပစၥည္း ေမာ္ဒယ္လ္ တခ်ိဳ႕ တင္ သြင္းျခင္း၊ ျမန္မာ့ ကုန္ပစၥည္းမ်ား အလိုအေလ်ာက္ ရွင္းလင္းေရးႏွင့္ ထိန္းခ်ဳပ္ေရး စနစ္(MACCS) မ်ားအား နယ္စပ္ ကုန္သြယ္ေရး စခန္းမ်ားတြင္ တိုးခ်ဲ့ျခင္း စသျဖင့္ အၫႊန္းကိန္း အလိုက္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ေဆာင္႐ြက္လ်က္ ရွိ သည္ဟု ၎က ဆိုသည္။

ယခုႏွစ္ အတြင္းက ထုတ္ျပန္ခဲ့သည့္ Ease of Doing Business တြင္ ျမန္မာနိုင္ငံ၏ အဆင့္သည္ နိုင္ငံေပါင္း ၁၉၀ အနက္ ၁၇၁ တြင္ ရွိၿပီး ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ ကလည္း အဆင့္ ၁၇၁ ျဖစ္ရာ အဆင့္ တက္ျခင္း၊ က်ျခင္း မရွိဘဲ တန႔္ေနသည္ကို အစီရင္ခံစာ အရ ေတြ႕ရသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ျမန္မာ နိုင္ငံ အေနျဖင့္ ယခုႏွစ္ အစီရင္ခံစာတြင္ အဆင့္ တက္နိုင္ေျခ ရွိ၊မရွိ အား ေမးျမန္းရာတြင္ ဒုဝန္ႀကီး ဦးေအာင္ထူး က“ေျပာရတာေတာ့ ခက္တယ္။ လူတိုင္းလူတိုင္း ကေတာ့ ႀကိဳးစားေနၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူမ်ား ေျပး တာထက္ ျမန္ေအာင္ ေျပးနိုင္ရင္ေတာ့ ကိုယ္က ေရွ႕ေရာက္သြားမွာေပါ့။ တကယ္လို႔ သူမ်ား ေျပးသေလာက္ ကိုယ္ က မေျပးရင္ေတာ့ ေနာက္က် က်န္သြားမွာေပါ့။ အဆင့္က်တာ တက္တာ ထက္ကို တကယ္ လုပ္ငန္းလုပ္ကိုင္မႈမွာ လြယ္ ကူမႈ ရွိဖို႔ကို ဦးတည္ၿပီး လုပ္သြားမွာပါ”ဟု ေျပာဆိုသည္။

ျမန္မာ့ စီးပြားေရး အေျခအေနႏွင့္ ပတ္သက္၍ အေမရိကန္သံ အမတ္ မစၥတာ စေကာ့မာစီရယ္က“ကမာၻ႔ဘဏ္ ရဲ႕ Ease of doing business index ျမန္မာရဲ႕အဆင့္က သိပ္ေကာင္း မေနဘူး။ အဲဒီကိစၥကိုလည္း ျမန္မာအစိုးရက သိတဲ့ အတြက္ အဲဒီအဆင့္ေလး ပိုေကာင္းေအာင္ ႀကိဳးစားေနပါတယ္။ က်ေနာ္ နားလည္ သေလာက္ အစိုးရသစ္က စီးပြား ေရး လုပ္ပုံကိုင္နည္းေလးေတြ တတ္နိုင္သမွ် ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖို႔ ႀကိဳးစားေနပါတယ္။ အေျပာင္းအလဲ လုပ္တာ ေကာင္း ေပမယ့္ တခါတေလေတာ့ စီးပြားေရး တိုးတက္မႈကို ေရတိုမွာ ေႏွးသြားေစတာမ်ိဳးေတာ့ သက္ေရာက္မႈ ရွိနိုင္ပါတယ္”ဟု ဧရာဝတီ သတင္းဌာနႏွင့္ အင္တာဗ်ဴး တခုတြင္ ေျဖၾကားထားသည္။

လက္ရွိတြင္ လာမည့္ႏွစ္ အစီရင္ခံစာ အတြက္ ကမာၻ႔ဘဏ္က ေမးခြန္းမ်ား ေပးပို႔ထားၿပီး ျဖစ္ရာ ျမန္မာနိုင္ငံ ကုန္သည္ မ်ားႏွင့္ စက္မႈလက္မႈ လုပ္ငန္းရွင္မ်ား အသင္းခ်ဳပ္က ဦးေဆာင္၍ ကုန္သည္မ်ား ေျဖဆိုရန္ အတြက္ ေပးပို႔ထားၿပီး ယခု လကုန္တြင္ ျပန္လည္ ေပးပို႔ရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။

မႏၲေလးတိုင္း ကုန္သည္မ်ားႏွင့္ စက္မႈလက္မႈ လုပ္ငန္းရွင္မ်ား အသင္းမွ ဗဟို အလုပ္ အမႈေဆာင္ ဦးဝင္းေဌးက “သိသာ ထင္ရွားတဲ့ ေျပာင္းလဲမႈ ဆိုရင္ေတာ့ ကုမၸဏီ ေထာင္ရတာ အရင္ကထက္ လြယ္လာတယ္၊ စာ႐ြက္စာတမ္း ေတြ သိပ္ျပစရာ မလိုေတာ့ဘူး။ ဒါေပမယ့္ အလုံးစုံ ျပည့္စုံမႈေတာ့ မရွိေသးဘူး။ လုပ္သာကိုင္သာ ရွိတဲ့ ဥပေဒမ်ိဳးေတာ့ ျပ႒ာန္း ေပးဖို႔ လိုသလို ေျမယာ အသုံးခ်မႈနဲ႕ ပတ္သတ္တဲ့ ေပၚလစီ ေကာင္းေကာင္းေတြ ခ်ဖိဳ႕ လိုေသးတယ္။ ဒါေတြကလည္း စီးပြားေရး လုပ္ငန္း လုပ္ရတာ လြယ္ကူျမန္ဆန္တာနဲ႕ ဆက္စပ္ေနတာ မို႔ေလ”ဟု ဧရာဝတီကို ေျပာသည္။

အဆိုပါ အစီရင္ခံစာကို ကမာၻ႔ဘဏ္က ၂၀၁၃ ခုႏွစ္မွ စတင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ၿပီး ျမန္မာနိုင္ငံ အေနျဖင့္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္က စတင္ ပါဝင္လာခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။

၂၀၁၄ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာနိုင္ငံ၏ အဆင့္မွာ ၁၈၂၊ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ အဆင့္ ၁၇၇၊ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ အဆင့္ ၁၆၇၊ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္က အဆင့္ ၁၇၀ ျဖစ္ေၾကာင္း အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

[Unicode]

စီးပွားရေး လုပ်ကိုင်ရ လွယ်မှု အဆင့် တက်ရန် ပြောင်းလဲမှုများ လုပ်ဆောင်နေဟု ဆို

ကမ္ဘာ့ဘဏ်က နှစ်စဉ် ထုတ်ပြန်သည့် စီးပွားရေး လုပ်ငန်းများ လုပ်ကိုင်ရ လွယ်ကူမှု အခြေအနေ (Ease of Doing Business Ranking) တွင် အဆင့် တက်လာစေရေး အတွက် ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုများ လုပ်ဆောင်နေကြောင်း စီးပွားရေး နှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေး (စီးပွား/ကူးသန်း) ဒုဝန်ကြီး ဦးအောင်ထူးက ဧရာဝတီကို ပြောသည်။

Ease of Doing Business Ranking Report ဆိုသည်မှာ နိုင်ငံ တနိုင်ငံရှိ စီးပွားရေး လုပ်ငန်းများ လုပ်သာကိုင်သာ ရှိမှု အခြေအနေကို ကမ္ဘာ့ဘဏ်က နှစ်စဉ် ထုတ်ပြန်လေ့ ရှိပြီး နိုင်ငံပေါင်း ၁၉၀ ရှိ စီးပွားရေး လုပ်ဆောင်ရန် အခြေ အနေများအား အညွှန်းကိန်း ၁၀ ခုနှင့် တိုင်းတာ၍ အဆင့် သတ်မှတ် ထုတ်ပြန်ပေးခြင်း ဖြစ်သည်။

ယင်းသို့ အဆင့် တက်လျှင် တက်သည့် အလျောက် အဆိုပါ နိုင်ငံ အတွင်း စီးပွားရေး လုပ်ကိုင်သည့် အခါလွယ်ကူ အဆင်ပြေမှုကို ပြသသောကြောင့် နိုင်ငံတကာ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများနှင့် အစိုးရများက အမြဲ စောင့်ကြည့်သော အစီရင် ခံစာ တစောင် ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

အဆင့် သတ်မှတ်သည့် အညွန်းကိန်း ၁၀ ခုမှာ လုပ်ငန်း စတင်ခြင်း၊ ဆောက်လုပ်ရေး လိုင်စင် လျှောက်ထားခြင်း၊ လျှပ်စစ် မီး ရရှိခြင်း၊ ပိုင်ဆိုင်မှု မှတ်ပုံတင်ခြင်း၊ ချေးငွေ ရရှိခြင်း၊ အစုရှယ်ယာ အနည်းစု ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများအား အကာ အကွယ်ပေးခြင်း၊ အခွန် ထမ်းဆောင်ခြင်း၊ နယ်စပ် ဖြတ်ကျော် ကုန်သွယ်ခြင်း၊ စာချုပ်ပါ သဘော တူညီချက် အတိုင်း စီရင်ချက် ချမှတ်ခြင်း၊ ကြွေးမဆပ်နိုင်ခြင်းကို ဖြေရှင်းခြင်း (လူမွဲခံယူမှုကို ဖြေရှင်းခြင်း) တို့နှင့် အခြေခံ တိုင်းတာ ခြင်း စသည်တို့ ဖြစ်သည်။

စီးပွား/ကူးသန်း ဒုဝန်ကြီး ဦးအောင်ထူးက“ဒီနှစ်မှာတော့ အမှတ်များများ ရနိုင်မယ့် လူမွဲခံတဲ့ ဥပဒေရယ်၊ ငွေချေးတဲ့ စာရင်းဇယား တွေကို သတင်း အချက်အလက် ပေးနိုင်တဲ့ ဥပဒေ နှစ်ခု ပြဌာန်းဖို့ အပါအဝင် Reform ၂၇ ခုလုပ်ဖို့ ရှိ ပါတယ်။ အဲဒီထဲမှာတော့ တချို့ဟာတွေက ဒီနှစ်မှာ အမှတ်ရမယ်။ တချို့ကျလည်း ရချင်မှ ရဦးမယ်”ဟု ပြောသည်။

အဆိုပါ ပြုပြင် ပြောင်းလဲမှု ၂၇ ခု အနက် စိုက်ပျိုး ထွက်ကုန်များ တင်ပို့ခြင်း၊ ကား အပိုပစ္စည်း မော်ဒယ်လ် တချို့ တင် သွင်းခြင်း၊ မြန်မာ့ ကုန်ပစ္စည်းများ အလိုအလျောက် ရှင်းလင်းရေးနှင့် ထိန်းချုပ်ရေး စနစ်(MACCS) များအား နယ်စပ် ကုန်သွယ်ရေး စခန်းများတွင် တိုးချဲ့ခြင်း စသဖြင့် အညွှန်းကိန်း အလိုက် ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုများ ဆောင်ရွက်လျက် ရှိ သည်ဟု ၎င်းက ဆိုသည်။

ယခုနှစ် အတွင်းက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည့် Ease of Doing Business တွင် မြန်မာနိုင်ငံ၏ အဆင့်သည် နိုင်ငံပေါင်း ၁၉၀ အနက် ၁၇၁ တွင် ရှိပြီး ၂၀၁၈ ခုနှစ် ကလည်း အဆင့် ၁၇၁ ဖြစ်ရာ အဆင့် တက်ခြင်း၊ ကျခြင်း မရှိဘဲ တန့်နေသည်ကို အစီရင်ခံစာ အရ တွေ့ရသည်။

ထို့ကြောင့် မြန်မာ နိုင်ငံ အနေဖြင့် ယခုနှစ် အစီရင်ခံစာတွင် အဆင့် တက်နိုင်ခြေ ရှိ၊မရှိ အား မေးမြန်းရာတွင် ဒုဝန်ကြီး ဦးအောင်ထူး က“ပြောရတာတော့ ခက်တယ်။ လူတိုင်းလူတိုင်း ကတော့ ကြိုးစားနေကြတယ်။ ဒါပေမယ့် သူများ ပြေး တာထက် မြန်အောင် ပြေးနိုင်ရင်တော့ ကိုယ်က ရှေ့ရောက်သွားမှာပေါ့။ တကယ်လို့ သူများ ပြေးသလောက် ကိုယ် က မပြေးရင်တော့ နောက်ကျ ကျန်သွားမှာပေါ့။ အဆင့်ကျတာ တက်တာ ထက်ကို တကယ် လုပ်ငန်းလုပ်ကိုင်မှုမှာ လွယ် ကူမှု ရှိဖို့ကို ဦးတည်ပြီး လုပ်သွားမှာပါ”ဟု ပြောဆိုသည်။

မြန်မာ့ စီးပွားရေး အခြေအနေနှင့် ပတ်သက်၍ အမေရိကန်သံ အမတ် မစ္စတာ စကော့မာစီရယ်က“ကမ္ဘာ့ဘဏ် ရဲ့ Ease of doing business index မြန်မာရဲ့အဆင့်က သိပ်ကောင်း မနေဘူး။ အဲဒီကိစ္စကိုလည်း မြန်မာအစိုးရက သိတဲ့ အတွက် အဲဒီအဆင့်လေး ပိုကောင်းအောင် ကြိုးစားနေပါတယ်။ ကျနော် နားလည် သလောက် အစိုးရသစ်က စီးပွား ရေး လုပ်ပုံကိုင်နည်းလေးတွေ တတ်နိုင်သမျှ ပြုပြင်ပြောင်းလဲဖို့ ကြိုးစားနေပါတယ်။ အပြောင်းအလဲ လုပ်တာ ကောင်း ပေမယ့် တခါတလေတော့ စီးပွားရေး တိုးတက်မှုကို ရေတိုမှာ နှေးသွားစေတာမျိုးတော့ သက်ရောက်မှု ရှိနိုင်ပါတယ်”ဟု ဧရာဝတီ သတင်းဌာနနှင့် အင်တာဗျူး တခုတွင် ဖြေကြားထားသည်။

လက်ရှိတွင် လာမည့်နှစ် အစီရင်ခံစာ အတွက် ကမ္ဘာ့ဘဏ်က မေးခွန်းများ ပေးပို့ထားပြီး ဖြစ်ရာ မြန်မာနိုင်ငံ ကုန်သည် များနှင့် စက်မှုလက်မှု လုပ်ငန်းရှင်များ အသင်းချုပ်က ဦးဆောင်၍ ကုန်သည်များ ဖြေဆိုရန် အတွက် ပေးပို့ထားပြီး ယခု လကုန်တွင် ပြန်လည် ပေးပို့ရမည် ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

မန္တလေးတိုင်း ကုန်သည်များနှင့် စက်မှုလက်မှု လုပ်ငန်းရှင်များ အသင်းမှ ဗဟို အလုပ် အမှုဆောင် ဦးဝင်းဌေးက “သိသာ ထင်ရှားတဲ့ ပြောင်းလဲမှု ဆိုရင်တော့ ကုမ္ပဏီ ထောင်ရတာ အရင်ကထက် လွယ်လာတယ်၊ စာရွက်စာတမ်း တွေ သိပ်ပြစရာ မလိုတော့ဘူး။ ဒါပေမယ့် အလုံးစုံ ပြည့်စုံမှုတော့ မရှိသေးဘူး။ လုပ်သာကိုင်သာ ရှိတဲ့ ဥပဒေမျိုးတော့ ပြဋ္ဌာန်း ပေးဖို့ လိုသလို မြေယာ အသုံးချမှုနဲ့ ပတ်သတ်တဲ့ ပေါ်လစီ ကောင်းကောင်းတွေ ချဖို့ လိုသေးတယ်။ ဒါတွေကလည်း စီးပွားရေး လုပ်ငန်း လုပ်ရတာ လွယ်ကူမြန်ဆန်တာနဲ့ ဆက်စပ်နေတာ မို့လေ”ဟု ဧရာဝတီကို ပြောသည်။

အဆိုပါ အစီရင်ခံစာကို ကမ္ဘာ့ဘဏ်က ၂၀၁၃ ခုနှစ်မှ စတင် ထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီး မြန်မာနိုင်ငံ အနေဖြင့် ၂၀၁၄ ခုနှစ်က စတင် ပါဝင်လာခဲ့ခြင်း ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

၂၀၁၄ ခုနှစ်တွင် မြန်မာနိုင်ငံ၏ အဆင့်မှာ ၁၈၂၊ ၂၀၁၅ ခုနှစ် အဆင့် ၁၇၇၊ ၂၀၁၆ ခုနှစ် အဆင့် ၁၆၇၊ ၂၀၁၇ ခုနှစ်က အဆင့် ၁၇၀ ဖြစ်ကြောင်း အစီရင်ခံစာတွင် ဖော်ပြထားသည်။

[Zawgyi]

စီးပြားေရး လုပ္ကိုင္ လြယ္ကူမႈ ၫႊန္းကိန္းတြင္ ျမန္မာအဆင့္ မတက္

ကမာၻ႔ဘဏ္က ေနာက္ဆုံးထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာ စီးပြားေရး လုပ္ကိုင္ရာတြင္ လြယ္ကူမႈ အေျခအေန ၫႊန္းကိန္းတြင္ ျမန္မာနိုင္ငံက တိုးတက္မႈ မျပနိုင္ခဲ့ဘဲ ယမန္ႏွစ္ကအတိုင္း အဆင့္ ၁၇၁ တြင္ ဆက္လက္ ရွိေနသည္။ စီးပြားေရးလုပ္ရန္ အေထာက္အပံ့ျဖစ္မႈ အနည္းဆုံး အာဆီယံ အဖြဲ႕ဝင္နိုင္ငံအျဖစ္လည္း ဆက္ရွိေနသည္။

အစိုးရ၏ ရည္မွန္းခ်က္ ျဖစ္သည့္ ၂၀၂၀ ခုႏွစ္ စာရင္းတြင္ ထိပ္ပိုင္း ၁၀၀ အတြင္းသို႔ ေရာက္ရွိေရး ရည္မွန္းခ်က္ ႀကီးလြန္းေသာ သေဘာသဘာဝကို ေဖာ္ျပရင္း ကမာၻ႔ဘဏ္၏ ၂၀၁၉ ခုႏွစ္ ၫႊန္းကိန္းတြင္ ျမန္မာနိုင္ငံက စီးပြားေရး(နိုင္ငံ) ၁၉၀ တြင္ (အီရတ္ႏွင့္ အဆင့္တူ) အဆင့္ ၁၇၁ ရရွိခဲ့သည္။ ျမန္မာနိုင္ငံ၏ စြမ္းေဆာင္ရည္ကို အိမ္နီးခ်င္း အာဆီယံနိုင္ငံမ်ားႏွင့္ ႏွိုင္းယွဥ္ၾကည့္မည္ဆိုလွ်င္ လာအိုက အဆင့္ ၁၅၄၊ ဖိလစ္ပိုင္က အဆင့္ ၁၂၄၊ ကေမာၻဒီးယားက အဆင့္ ၁၃၈၊ အင္ဒိုနီးရွားက အဆင့္ ၇၃၊ ထိုင္းက အဆင့္ ၂၇ ႏွင့္ မေလးရွားက အဆင့္ ၁၅ ရရွိခဲ့သည္။

ျမန္မာနိုင္ငံက အဆင့္တြင္ မေျပာင္းလဲခဲ့ေသာ္လည္း ေနာက္ဆုံးရမွတ္က ၂၀၁၈ ၫႊန္းကိန္းမွ ၄၄.၂၁ ထက္ ေက်ာ္လြန္၍ ၄၄.၇၂ သို႔ တိုးတက္လာခဲ့သည္။ အမွတ္တြက္ခ်က္ရာတြင္ သတ္မွတ္ခ်က္ ၁၀ ခုျဖစ္သည့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း တခု စတင္ ျခင္း၊ ေဆာက္လုပ္ေရးအတြက္ ခြင့္ျပဳခ်က္ရယူျခင္း၊ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား ရရွိနိုင္မႈ၊ ပိုင္ဆိုင္မႈ မွတ္ပုံတင္ျခင္း၊ ေခ်းေငြရရွိျခင္း၊ လူနည္းစု ရင္းႏွီးျမႇုပ္ႏွံသူမ်ားကို အကာအကြယ္ေပးျခင္း၊ အခြန္ေပးေဆာင္ျခင္း၊ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ ကုန္သြယ္ျခင္း၊ ကန္ထရိုက္စာခ်ဳပ္မ်ား ခိုင္မာေစျခင္းႏွင့္ အေႂကြးျပန္မဆပ္နိုင္ျခင္းကို ဆုံးျဖတ္ျခင္းမ်ားကို တြက္ခ်က္ျခင္း ျဖစ္သည္။

ကမာၻ႔ဘဏ္၏ ၁၆ ႀကိမ္ေျမာက္ ႏွစ္ပတ္လည္ အစီရင္ခံစာ ျဖစ္သည့္ “Doing Business 2019” က စီးပြားေရးလုပ္ငန္း လုပ္ကိုင္မႈကို ေထာက္ပံ့ေနေသာ စည္းကမ္း ဥပေဒမ်ားႏွင့္ အတားအဆီး ျဖစ္ေစေသာ စည္းကမ္း ဥပေဒမ်ားကို စူးစမ္း စစ္ေဆးခဲ့သည္။ အစီရင္ခံစာက စီးပြားေရးလုပ္ငန္းဆိုင္ရာ စည္းကမ္း ဥပေဒႏွင့္ နိုင္ငံ ၁၉၀ တြင္ ႏွိုင္းယွဥ္ထားေသာ ပိုင္ဆိုင္မႈ အခြင့္အေရး Property right ကို ကာကြယ္ျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ေရတြက္ ေဖာ္ျပနိုင္စြမ္းေသာ ၫႊန္းကိန္းမ်ား ျဖစ္သည္။

ၫႊန္းကိန္း တခုခ်င္းစီ အတြက္ ကမာၻ႔ဘဏ္က တိုင္းျပည္တခု၏ စည္းကမ္းဥပေဒ ထိန္းသိမ္းမႈ စြမ္းေဆာင္ရည္ႏွင့္ အားလုံးထဲ၌ စြမ္းေဆာင္ရည္ အေကာင္းဆုံးတို႔၏ ၾကားမွ ကြာျခားခ်က္ကို တိုင္းတာ သတ္မွတ္သည္။

ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာနိုင္ငံ ကုန္သည္ႀကီးမ်ားႏွင့္ စက္မႈလုပ္ငန္းရွင္မ်ား အသင္းခ်ဳပ္(UMFCCI) ၏ ဒုတိယ ဥကၠဌ ဦးေမာင္ ေမာင္ေလးက “တကယ္လို႔ အစိုးရက အဆင့္တိုးတက္ေအာင္ မလုပ္နိုင္ဘူးဆိုရင္ နိုင္ငံရင္းႏွီးျမႇုပ္ႏွံမႈက ဆက္ၿပီး က်ေန လိမ့္မယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ နိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇုပ္ႏွံသူေတြက ဆုံးျဖတ္ခ်က္ မခ်ခင္ ၫႊန္းကိန္းကို ၾကည့္ၾကတယ္” ဟု ေျပာသည္။

ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ နိုင္ငံျခား တိုက္ရိုက္ရင္းႏွီးျမႇုပ္ႏွံမႈ (FDI) က ၂၀၁၅-၁၆ ဘ႑ာေရးႏွစ္တြင္ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၉.၅ ဘီလီယံ ရွိခဲ့ရာမွ ၂၀၁၆-၁၇ တြင္ ၆.၆ ဘီလီယံသို႔ သိသိသာသာ က်ဆင္းသြားခဲ့သည္။

ေအာက္တိုဘာလ အေစာပိုင္းတြင္ ျမန္မာ အစိုးရက ၂၀၃၆ တြင္ FDI ၂၀၀ ဘီလီယံ ရရွိရန္ ဦးတည္ခ်က္ထားေသာ ၎၏ ႏွစ္၂၀ ျမန္မာ ရင္းႏွီးျမႇုပ္ႏွံမႈ ျမႇင့္တင္ေရး အစီအစဥ္(Myanmar Investment Promotion Plan – MIPP) ကို ထုတ္ျပန္ ေက်ညာခဲ့သည္။

အာဏာရ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္က FDI ကို စီးပြားေရး ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး အတြက္ အဓိကက် သည့္ ေမာင္းႏွင္အား အျဖစ္ ျမင္ထားသည္။

MIPP ၏ ဦးစားေပးခ်က္မ်ားထဲမွ တခုမွာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း ပတ္ဝန္းက်င္ကို တိုးတက္ေအာင္ ျပဳလုပ္ေရး ျဖစ္သည္။ သို႔မွသာ ၂၀၂၀ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာနိုင္ငံက စီးပြားေရးလုပ္ငန္း လုပ္ကိုင္မႈ အေျခအ ေန ၫႊန္းကိန္းတြင္ ျမန္မာနိုင္ငံ၏ အဆင့္က ထိပ္ပိုင္း ၁၀၀ အတြင္းသို႔ ေရာက္ရွိမည္ ျဖစ္ၿပီး ၂၀၃၅ ေရာက္သည့္အခါ ထိပ္ ပိုင္း ၄၀ အတြင္းသို႔ ေရာက္ရွိနိုင္မည္ ျဖစ္သည္။

ျမန္မာနိုင္ငံ ရင္းႏွီးျမႇုပ္ႏွံမႈ ေကာ္မရွင္(MIC)ႏွင့္ သက္ဆိုင္ရာ အစိုးရ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွတဆင့္ လြယ္ကူ၍ လွ်င္ျမန္ ရွင္းလင္းတိက်ေသာ ရင္းႏွီးျမႇုပ္ႏွံမႈ လုပ္ငန္းစဥ္ မ်ားကို ထူေထာင္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း အစိုးရက ေျပာသည္။ ရင္းႏွီးျမႇုပ္ႏွံမႈ ပတ္ဝန္းက်င္ တိုးတက္ေရး၊ ျပည္တြင္းႏွင့္ ျပည္ပမွ ရင္းႏွီးျမႇုပ္ႏွံသူမ်ားကို မွ်တစြာ ဆက္ဆံမႈ ေသခ်ာေစေရး ႏွင့္ ရင္းႏွီး ျမႇုပ္ႏွံသူ အကာအကြယ္ေပးမႈမ်ား ေသခ်ာေစေရး တို႔ကိုလည္း သူတို႔က တာဝန္ယူသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း MIPP ၏ အဆိုအရ သိရသည္။

ဇြန္လ အတြင္းတြင္ ျမန္မာ ဒုတိယ သမၼတ ဦးျမင့္ေဆြက အစိုးဌာနမ်ားအားလုံးက ကမာၻ႔ဘဏ္၏ သတ္မွတ္ခ်က္ ၁၀ ခုတြင္ ၎တို႔၏ စြမ္းေဆာင္ရည္ တိုးတက္လာေရးအတြက္ ေဆာင္႐ြက္ေနၾကေၾကာင္း အခိုင္အမာ ေျပာၾကားခဲ့သည္။ အကယ္၍ အစိုးရက ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမ်ား အေကာင္အထည္ေဖာ္ခဲ့လွ်င္ ျမန္မာနိုင္ငံက ၂၀၂၀ ေရာက္သည့္ အခ်ိန္တြင္ ထိပ္တန္း ၁၀၀ အတြင္းသို႔ ေရာက္ရွိနိုင္လိမ့္မည္ဟု ယုံၾကည္ေၾကာင္းလည္း ေျပာသည္။

ဇူလိုင္လအတြင္းတြင္ MIC က စီမံကိန္း အဆိုျပဳလႊာမ်ားႏွင့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း ပါမစ္အသစ္မ်ား အတည္ျပဳေပးရန္ လိုအပ္ေသာ အခ်ိန္ကို တိုေတာင္းေအာင္ ျပဳလုပ္ျခင္းအားျဖင့္ ျမန္မာနိုင္ငံ၏ အဆင့္ လွ်င္ျမန္စြာ တိုးတက္ေရးကို ကတိျပဳခဲ့သည္။

၂၀၁၈ ခုႏွစ္ ဒုတိယ ၃ လပတ္အတြက္ UMFCCI ၏ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား၏ သေဘာထား စစ္တမ္းအရ ျမန္မာနိုင္ငံ၏ စီးပြားေရးသည္ ယခုႏွစ္အတြင္း က႑အားလုံးတြင္ သိသိသာသာ က်ဆင္းခဲ့သည္။ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း ယုံၾကည္စိတ္ခ်မႈက ၿပီးခဲ့သည့္ ႏွစ္ႏွင့္ ႏွိုင္းယွဥ္လွ်င္ ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္း က်ဆင္းသြားခဲ့သည္။

အဆိုပါစစ္တမ္းက တိုင္းျပည္စီးပြားေရးက်ဆင္းရျခင္း တြင္ အဓိက အေၾကာင္းရင္း ၁၀ ခုအျဖစ္ အခြန္အချမင့္မားျခင္း၊ ေငြေရးေၾကးေရးႏွင့္ ဘဏ္လုပ္ငန္း က႑မွ ကန႔္သတ္မႈမ်ား၊ က်ပ္ေငြတန္ဖိုး က်ဆင္းျခင္း၊ စီးပြားေရးဆိုင္ရာ ဥပေဒႏွင့္ စည္းကမ္းမ်ား မတည္ၿငိမ္ျခင္း၊ ေဈးကြက္ ဝယ္လိုအား မရွိျခင္း၊ ပို႔ကုန္/သြင္းကုန္ လုပ္ထုံးလုပ္နည္းမ်ားတြင္ ေႏွာင့္ေႏွးမႈရွိျခင္း၊ ျပည္တြင္းတြင္ စရိတ္စကႏွင့္ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈ တိုးလာျခင္း ၊ နိုင္ငံျခား ယွဥ္ၿပိဳင္မႈ၊ ကြၽမ္းက်င္ လူသားအရင္းအျမစ္ မရွိျခင္း ႏွင့္ အေျခခံ အေဆာက္အဦး အားနည္းျခင္း တို႔ကို ေဖာ္ျပခဲ့သည္။

(Myanmar Fails to Advance in World Bank’s Ease of Doing Business List ကို ဘာသာျပန္သည္။)

[Unicode]

စီးပွားရေး လုပ်ကိုင် လွယ်ကူမှု ညွှန်းကိန်းတွင် မြန်မာအဆင့် မတက်

ကမ္ဘာ့ဘဏ်က နောက်ဆုံးထုတ်ပြန်ခဲ့သော စီးပွားရေး လုပ်ကိုင်ရာတွင် လွယ်ကူမှု အခြေအနေ ညွှန်းကိန်းတွင် မြန်မာနိုင်ငံက တိုးတက်မှု မပြနိုင်ခဲ့ဘဲ ယမန်နှစ်ကအတိုင်း အဆင့် ၁၇၁ တွင် ဆက်လက် ရှိနေသည်။ စီးပွားရေးလုပ်ရန် အထောက်အပံ့ဖြစ်မှု အနည်းဆုံး အာဆီယံ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံအဖြစ်လည်း ဆက်ရှိနေသည်။

အစိုးရ၏ ရည်မှန်းချက် ဖြစ်သည့် ၂၀၂၀ ခုနှစ် စာရင်းတွင် ထိပ်ပိုင်း ၁၀၀ အတွင်းသို့ ရောက်ရှိရေး ရည်မှန်းချက် ကြီးလွန်းသော သဘောသဘာဝကို ဖော်ပြရင်း ကမ္ဘာ့ဘဏ်၏ ၂၀၁၉ ခုနှစ် ညွှန်းကိန်းတွင် မြန်မာနိုင်ငံက စီးပွားရေး(နိုင်ငံ) ၁၉၀ တွင် (အီရတ်နှင့် အဆင့်တူ) အဆင့် ၁၇၁ ရရှိခဲ့သည်။ မြန်မာနိုင်ငံ၏ စွမ်းဆောင်ရည်ကို အိမ်နီးချင်း အာဆီယံနိုင်ငံများနှင့် နှိုင်းယှဉ်ကြည့်မည်ဆိုလျှင် လာအိုက အဆင့် ၁၅၄၊ ဖိလစ်ပိုင်က အဆင့် ၁၂၄၊ ကမ္ဘောဒီးယားက အဆင့် ၁၃၈၊ အင်ဒိုနီးရှားက အဆင့် ၇၃၊ ထိုင်းက အဆင့် ၂၇ နှင့် မလေးရှားက အဆင့် ၁၅ ရရှိခဲ့သည်။

မြန်မာနိုင်ငံက အဆင့်တွင် မပြောင်းလဲခဲ့သော်လည်း နောက်ဆုံးရမှတ်က ၂၀၁၈ ညွှန်းကိန်းမှ ၄၄.၂၁ ထက် ကျော်လွန်၍ ၄၄.၇၂ သို့ တိုးတက်လာခဲ့သည်။ အမှတ်တွက်ချက်ရာတွင် သတ်မှတ်ချက် ၁၀ ခုဖြစ်သည့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်း တခု စတင် ခြင်း၊ ဆောက်လုပ်ရေးအတွက် ခွင့်ပြုချက်ရယူခြင်း၊ လျှပ်စစ်ဓာတ်အား ရရှိနိုင်မှု၊ ပိုင်ဆိုင်မှု မှတ်ပုံတင်ခြင်း၊ ချေးငွေရရှိခြင်း၊ လူနည်းစု ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများကို အကာအကွယ်ပေးခြင်း၊ အခွန်ပေးဆောင်ခြင်း၊ နယ်စပ်ဖြတ်ကျော် ကုန်သွယ်ခြင်း၊ ကန်ထရိုက်စာချုပ်များ ခိုင်မာစေခြင်းနှင့် အကြွေးပြန်မဆပ်နိုင်ခြင်းကို ဆုံးဖြတ်ခြင်းများကို တွက်ချက်ခြင်း ဖြစ်သည်။

ကမ္ဘာ့ဘဏ်၏ ၁၆ ကြိမ်မြောက် နှစ်ပတ်လည် အစီရင်ခံစာ ဖြစ်သည့် “Doing Business 2019” က စီးပွားရေးလုပ်ငန်း လုပ်ကိုင်မှုကို ထောက်ပံ့နေသော စည်းကမ်း ဥပဒေများနှင့် အတားအဆီး ဖြစ်စေသော စည်းကမ်း ဥပဒေများကို စူးစမ်း စစ်ဆေးခဲ့သည်။ အစီရင်ခံစာက စီးပွားရေးလုပ်ငန်းဆိုင်ရာ စည်းကမ်း ဥပဒေနှင့် နိုင်ငံ ၁၉၀ တွင် နှိုင်းယှဉ်ထားသော ပိုင်ဆိုင်မှု အခွင့်အရေး Property right ကို ကာကွယ်ခြင်းနှင့် ပတ်သက်သည့် ရေတွက် ဖော်ပြနိုင်စွမ်းသော ညွှန်းကိန်းများ ဖြစ်သည်။

ညွှန်းကိန်း တခုချင်းစီ အတွက် ကမ္ဘာ့ဘဏ်က တိုင်းပြည်တခု၏ စည်းကမ်းဥပဒေ ထိန်းသိမ်းမှု စွမ်းဆောင်ရည်နှင့် အားလုံးထဲ၌ စွမ်းဆောင်ရည် အကောင်းဆုံးတို့၏ ကြားမှ ကွာခြားချက်ကို တိုင်းတာ သတ်မှတ်သည်။

ပြည်ထောင်စု မြန်မာနိုင်ငံ ကုန်သည်ကြီးများနှင့် စက်မှုလုပ်ငန်းရှင်များ အသင်းချုပ်(UMFCCI) ၏ ဒုတိယ ဥက္ကဌ ဦးမောင် မောင်လေးက “တကယ်လို့ အစိုးရက အဆင့်တိုးတက်အောင် မလုပ်နိုင်ဘူးဆိုရင် နိုင်ငံရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုက ဆက်ပြီး ကျနေ လိမ့်မယ်။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ နိုင်ငံခြား ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူတွေက ဆုံးဖြတ်ချက် မချခင် ညွှန်းကိန်းကို ကြည့်ကြတယ်” ဟု ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် နိုင်ငံခြား တိုက်ရိုက်ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု (FDI) က ၂၀၁၅-၁၆ ဘဏ္ဍာရေးနှစ်တွင် အမေရိကန် ဒေါ်လာ ၉.၅ ဘီလီယံ ရှိခဲ့ရာမှ ၂၀၁၆-၁၇ တွင် ၆.၆ ဘီလီယံသို့ သိသိသာသာ ကျဆင်းသွားခဲ့သည်။

အောက်တိုဘာလ အစောပိုင်းတွင် မြန်မာ အစိုးရက ၂၀၃၆ တွင် FDI ၂၀၀ ဘီလီယံ ရရှိရန် ဦးတည်ချက်ထားသော ၎င်း၏ နှစ်၂၀ မြန်မာ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု မြှင့်တင်ရေး အစီအစဉ်(Myanmar Investment Promotion Plan – MIPP) ကို ထုတ်ပြန် ကျေညာခဲ့သည်။

အာဏာရ အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ်က FDI ကို စီးပွားရေး ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး အတွက် အဓိကကျ သည့် မောင်းနှင်အား အဖြစ် မြင်ထားသည်။

MIPP ၏ ဦးစားပေးချက်များထဲမှ တခုမှာ စီးပွားရေးလုပ်ငန်း ပတ်ဝန်းကျင်ကို တိုးတက်အောင် ပြုလုပ်ရေး ဖြစ်သည်။ သို့မှသာ ၂၀၂၀ ခုနှစ်တွင် မြန်မာနိုင်ငံက စီးပွားရေးလုပ်ငန်း လုပ်ကိုင်မှု အခြေအ နေ ညွှန်းကိန်းတွင် မြန်မာနိုင်ငံ၏ အဆင့်က ထိပ်ပိုင်း ၁၀၀ အတွင်းသို့ ရောက်ရှိမည် ဖြစ်ပြီး ၂၀၃၅ ရောက်သည့်အခါ ထိပ် ပိုင်း ၄၀ အတွင်းသို့ ရောက်ရှိနိုင်မည် ဖြစ်သည်။

မြန်မာနိုင်ငံ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ကော်မရှင်(MIC)နှင့် သက်ဆိုင်ရာ အစိုးရ အဖွဲ့အစည်းများမှတဆင့် လွယ်ကူ၍ လျှင်မြန် ရှင်းလင်းတိကျသော ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု လုပ်ငန်းစဉ် များကို ထူထောင်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း အစိုးရက ပြောသည်။ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ပတ်ဝန်းကျင် တိုးတက်ရေး၊ ပြည်တွင်းနှင့် ပြည်ပမှ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများကို မျှတစွာ ဆက်ဆံမှု သေချာစေရေး နှင့် ရင်းနှီး မြှုပ်နှံသူ အကာအကွယ်ပေးမှုများ သေချာစေရေး တို့ကိုလည်း သူတို့က တာဝန်ယူသွားမည် ဖြစ်ကြောင်း MIPP ၏ အဆိုအရ သိရသည်။

ဇွန်လ အတွင်းတွင် မြန်မာ ဒုတိယ သမ္မတ ဦးမြင့်ဆွေက အစိုးဌာနများအားလုံးက ကမ္ဘာ့ဘဏ်၏ သတ်မှတ်ချက် ၁၀ ခုတွင် ၎င်းတို့၏ စွမ်းဆောင်ရည် တိုးတက်လာရေးအတွက် ဆောင်ရွက်နေကြကြောင်း အခိုင်အမာ ပြောကြားခဲ့သည်။ အကယ်၍ အစိုးရက ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးများ အကောင်အထည်ဖော်ခဲ့လျှင် မြန်မာနိုင်ငံက ၂၀၂၀ ရောက်သည့် အချိန်တွင် ထိပ်တန်း ၁၀၀ အတွင်းသို့ ရောက်ရှိနိုင်လိမ့်မည်ဟု ယုံကြည်ကြောင်းလည်း ပြောသည်။

ဇူလိုင်လအတွင်းတွင် MIC က စီမံကိန်း အဆိုပြုလွှာများနှင့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်း ပါမစ်အသစ်များ အတည်ပြုပေးရန် လိုအပ်သော အချိန်ကို တိုတောင်းအောင် ပြုလုပ်ခြင်းအားဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံ၏ အဆင့် လျှင်မြန်စွာ တိုးတက်ရေးကို ကတိပြုခဲ့သည်။

၂၀၁၈ ခုနှစ် ဒုတိယ ၃ လပတ်အတွက် UMFCCI ၏ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ၏ သဘောထား စစ်တမ်းအရ မြန်မာနိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးသည် ယခုနှစ်အတွင်း ကဏ္ဍအားလုံးတွင် သိသိသာသာ ကျဆင်းခဲ့သည်။ စီးပွားရေးလုပ်ငန်း ယုံကြည်စိတ်ချမှုက ပြီးခဲ့သည့် နှစ်နှင့် နှိုင်းယှဉ်လျှင် ၂၅ ရာခိုင်နှုန်း ကျဆင်းသွားခဲ့သည်။

အဆိုပါစစ်တမ်းက တိုင်းပြည်စီးပွားရေးကျဆင်းရခြင်း တွင် အဓိက အကြောင်းရင်း ၁၀ ခုအဖြစ် အခွန်အခမြင့်မားခြင်း၊ ငွေရေးကြေးရေးနှင့် ဘဏ်လုပ်ငန်း ကဏ္ဍမှ ကန့်သတ်မှုများ၊ ကျပ်ငွေတန်ဖိုး ကျဆင်းခြင်း၊ စီးပွားရေးဆိုင်ရာ ဥပဒေနှင့် စည်းကမ်းများ မတည်ငြိမ်ခြင်း၊ ဈေးကွက် ဝယ်လိုအား မရှိခြင်း၊ ပို့ကုန်/သွင်းကုန် လုပ်ထုံးလုပ်နည်းများတွင် နှောင့်နှေးမှုရှိခြင်း၊ ပြည်တွင်းတွင် စရိတ်စကနှင့် ငွေကြေးဖောင်းပွမှု တိုးလာခြင်း ၊ နိုင်ငံခြား ယှဉ်ပြိုင်မှု၊ ကျွမ်းကျင် လူသားအရင်းအမြစ် မရှိခြင်း နှင့် အခြေခံ အဆောက်အဦး အားနည်းခြင်း တို့ကို ဖော်ပြခဲ့သည်။

(Myanmar Fails to Advance in World Bank’s Ease of Doing Business List ကို ဘာသာပြန်သည်။)