အႏၲရာယ္ၾကားက သူရဲေကာင္းမ်ား

ၾကည္ေန၀င္းမင္း

အတဲြ (၁၂)၊ အမွတ္(၂၀)

ေအးရွားနားေလေၾကာင္း ခရီးစဥ္ (၂၁၄) ဆန္ဖရန္စစၥကိုၿမိဳ႕ ေလဆိပ္တြင္ ဆင္းသက္စဥ္ ပ်က္က်မႈမတုိင္မီ ယင္းကိုရီးယားေလေၾကာင္းလိုင္း ေလယာဥ္မယ္မ်ား သတင္းမ်ားဖန္တီးခဲ့ေသာ ေနာက္ဆံုးအႀကိမ္မွာ ယခုႏွစ္ ေစာေစာပိုင္းကျဖစ္ၿပီး ေလယာဥ္မယ္မ်ား ေဘာင္းဘီရွည္၀တ္ခြင့္ရေရး ၎တို႔သမဂၢ ေတာင္းဆိုခ်ိန္ျဖစ္သည္။

သို႔ေသာ္ ဆန္ဖရန္စစၥကို ေလယာဥ္ပ်က္က်မႈတြင္ ေလယာဥ္မယ္ ၁၂ ဦးအနက္ ထက္၀က္ခန္႔ ဒဏ္ရာမ်ား ရရွိေနခ်ိန္တြင္ က်န္ေလယာဥ္မယ္မ်ားက အေရးေပၚကယ္ဆယ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို သူရဲေကာင္းဆန္ဆန္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ျခင္းအတြက္ ခ်ီးက်ဴးခံရေသာအခါ အမ်ားျပည္သူအာ႐ံုစိုက္မႈမွာ သူတို႔၏ ယူနီေဖာင္းကိစၥမွ သူရဲေကာင္းလုပ္ရပ္မ်ားဆီသို႔ ေရာက္ရွိသြားသည္။

ဇူလိုင္ ၆ ရက္ ေလယာဥ္ပ်က္က်မႈတြင္ ေလယာဥ္မယ္အဖဲြ႕သား သံုးဦးမွာ ထိုင္ခံုတြင္ လံုၿခံဳေရးခါးပတ္တပ္ဆင္ထားရင္း ျပတ္ထြက္သြားေသာ ေလယာဥ္အၿမီးပိုင္းအတြင္း ပါသြားခဲ့သည္။ ထိုအေတာအတြင္း မက်ဳိးမပဲ့ က်န္ရွိသူမ်ားက ခရီးသည္ေပါင္း ၃၀၀ အေရးေပၚ ကယ္ဆယ္ေရးကို ႀကီးၾကပ္ခဲ့ရသည္။ ယင္းတြင္ ခရီးသည္လံုၿခံဳေရးခါးပတ္မ်ားကို ဓားမ်ားျဖင့္ ျဖတ္ျခင္း၊ ေလယာဥ္အတြင္း မွားယြင္းပြင့္ထြက္လာေသာ အေရးေပၚေလအိတ္ေလွ်ာမ်ားကို ပုဆိန္ျဖင့္ ခုတ္ထစ္၍ မြန္းက်ပ္ေနေသာ အေပါင္းပါေလယာဥ္မယ္မ်ားအား ကယ္ဆယ္ျခင္း၊ မီးသတ္ျခင္း၊ ေၾကာက္ရြံ႕ထိတ္လန္႔ေနေသာ ကေလးငယ္မ်ားကို သယ္ထုတ္ျခင္းမ်ား ပါ၀င္သည္။ ယင္းကို စကၠန္႔ပိုင္း၊ မိနစ္ပိုင္းအတြင္း လုပ္ေဆာင္ရျခင္းျဖစ္သည္။

“တကယ္လည္း ကၽြန္မ ဘာမွေတြးမေနဘူး။ ကၽြန္မ ခႏၶာကုိယ္က ကယ္ဆယ္ေရးအလုပ္ေတြကို စတင္ၿပီးလုပ္သြားတာပဲ” ဟု အႀကီးအကဲ ေလယာဥ္မယ္ မစၥစ္လီယြန္ဟုိင္း (၄၀)ႏွစ္က သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတစ္ရပ္တြင္ ေျပာၾကားပါသည္။ “ေနာက္ခရီးသည္တစ္ေယာက္ ကယ္ဆယ္ေရးကုိပဲ ကၽြန္မ စဥ္းစားေနတယ္” ဟု ၎က ဆက္ေျပာပါသည္။ ေနာက္ပုိင္းတြင္ အေမရိကန္ဖက္ဒရယ္လံုၿခံဳေရး စံုစမ္းစစ္ေဆးသူမ်ားက ေလယာဥ္အဖြဲ႕သားမ်ားအား ယင္းမေတာ္တဆမႈအေၾကာင္း ေျပာခြင့္မျပဳေတာ့ေပ။

ယင္းသို႔ေသာ လုပ္ရပ္မွာ မၾကာခဏဆုိသလို ၎တုိ႔၏ ႐ုပ္ရည္႐ူပကာႏွင့္ ခရီးသည္၀န္ေဆာင္မႈ ကၽြမ္းက်င္မႈအတြက္သာ အသိအမွတ္ျပဳခံရေသာ ေလယာဥ္မယ္လုပ္ငန္းအတြက္ ဂုဏ္ယူစရာအတုိင္းအတာတစ္ခုျဖစ္ပါသည္။

“အခက္အခဲေပါင္းစံုနဲ႔ ႀကီးမားတဲ့ ဖိအားေတြရင္ဆုိင္ေနရခ်ိန္မွာ သူတို႔တစ္ေတြဟာ ကိုယ္ထည္က်ယ္ေလယာဥ္ႀကီးတစ္ခုလံုးက ခရီးသည္ေတြကို အခ်ိန္တိုအတြင္း ကယ္ဆယ္ေရးလုပ္ၿပီး သူတို႔အလုပ္ သူတို႔လုပ္ခဲ့ၾကပါတယ္” ဟု အလက္စကာေလေၾကာင္းလုိင္း ေလယာဥ္မယ္ႏွင့္ ႏုိင္ငံတကာ ေလယာဥ္ေမာင္/မယ္မ်ား အစည္းအ႐ံုးဥကၠ႒ မစၥစ္ဗီဒါရႊတ္က ေျပာသည္။ “ဒါဟာ တကယ့္ကို ေတာက္ပတဲ့ နမူနာပါပဲ။ ေလယာဥ္ေမာင္းတဲ့အဖြဲ႕သာမဟုတ္ဘဲ ေလယာဥ္ေမာင္/မယ္ေတြဟာလည္း အေရးေပၚတုံ႔ျပန္ေရးအတြက္ အေရးႀကီးတယ္ဆုိတာ ျပသေနပါတယ္” ဟု မစၥစ္ဗီဒါက ဆက္လက္ေျပာပါသည္။

ေရွးဦးသူနာျပဳစုျခင္းႏွင့္ မီးၿငိႇမ္းသတ္ေရး ေလ့က်င့္မႈမ်ားအျပင္ ေလယာဥ္ေနာက္ခန္းအဖြဲ႕သားမ်ားမွာ ေလယာဥ္ေပၚမွ ခရီးသည္မ်ားအား စကၠန္႔ကုိးဆယ္အတြင္း ကယ္ဆယ္ႏုိင္ေရး အစီအစဥ္မ်ားကို ႏွစ္စဥ္ေလ့က်င့္ၾကရေၾကာင္း မစၥစ္ဗီဒါကေျပာပါသည္။ အခ်ိန္မွတ္အစမ္းေလ့က်င့္မႈမ်ားအျပင္ ေလယာဥ္ေမာင္/မယ္မ်ားမွာ ၀႐ုန္းသုန္းကားအေျခအေနႏွင့္ ေလယာဥ္အင္ဂ်င္ဆူညံသံမ်ားအၾကား ေအာ္ဟစ္ေျပာဆုိျခင္း၊ အေၾကာက္တရားျဖင့္ ၾကက္ေသေသေနေသာ ခရီးသည္မ်ားကို ေျပာဆုိဆက္သြယ္ျခင္း၊ က်ပ္ေနေသာ တံခါးမ်ား၊ ျပတင္းေပါက္မ်ားကို ဖြင့္ျခင္းမ်ားကို ေလ့က်င့္ၾကရသည္ဟု ၎ကဆုိသည္။ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ ယင္းကိစၥမ်ားကို အလုိအေလ်ာက္တုံ႔ျပန္ႏုိင္ေရးျဖစ္သည္။ “ဒါေတြကို ကၽြန္မတို႔ မွတ္ဉာဏ္ထဲ ႐ိုက္သြင္းထားတာပါ”ဟု မစၥစ္ဗီဒါကေျပာသည္။

ယင္းမွာ ေလယာဥ္ေနာက္ခန္း အမႈထမ္းမ်ားအား အမ်ိဳးသမီးမ်ားခ်ည္းျဖစ္ခဲ့ၿပီး ေလယာဥ္မယ္မ်ား (သို႔မဟုတ္) ေလယာဥ္ေပၚတြင္လည္း တည္ခင္းဧည့္ခံသူမ်ားဟု သိျမင္ခဲ့ေသာ ေခတ္ႏွင့္မ်ားစြာေ၀းကြာသြားၿပီျဖစ္သည္။ ထိုစဥ္က ေလယာဥ္ေနာက္ခန္း၀န္ထမ္းမ်ားမွာ အေရးေပၚအေျခအေနမ်ားတြင္ ပါ၀င္ႏုိင္ေသာ အခန္းက႑အမ်ားအျပား မရွိလွေပ။

ယူႏုိက္တက္ ေလေၾကာင္းလုိင္းတြင္ ၃၁ ႏွစ္ၾကာ ေလယာဥ္မယ္အျဖစ္ လုပ္ကုိင္ခဲ့သူ မစၥစ္ေလာ္ရာဘရင္လင္ဂါက ၁၉၇၂ ခုႏွစ္က ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ၎၏ ပထမဆံုးေလယာဥ္အေရးေပၚ ဆင္းသက္မႈ အေတြ႕အႀကံဳကို ျပန္ေျပာင္းေျပာျပသည္။ အေရးေပၚအေျခအေနၿပီးဆံုးၿပီး ေလယာဥ္မွဴး၏ မ်က္ႏွာကုိ ျမင္ေတြ႕ခ်ိန္အထိ အေျခအေနမည္မွ် ဆိုးရြားေၾကာင္း ေလာ္ရာတစ္ေယာက္သေဘာမေပါက္ခဲ့။ “အဲဒီတုန္္းကဆုိရင္ ေခါင္းေလးကုိပုတ္ၿပီး သြားေနာက္ခန္းျပန္သြားၿပီး လူေတြကို ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ ၿပံဳးျပေနလိုက္ဆိုတာမ်ိဳး” ဟု ေလာ္ရာက ေျပာျပၿပီး ယခုအခါ မ်ားစြာတုိးတက္လာခဲ့ၿပီဟု ဆက္ေျပာပါသည္။

အေမရိကန္ႏုိင္ငံတြင္ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္ အုိကာရီယုိေလေၾကာင္းခရီးစဥ္ (၁၃၆၃)ေလထဲပ်ံတက္စဥ္ ပ်က္က်မႈျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီးေနာက္ ေလယာဥ္ေနာက္ခန္း၀န္ထမ္းမ်ား၏ အခန္းက႑ သိသိသာသာက်ယ္ျပန္႔လာခဲ့သည္။ ေနာက္ပုိင္းစံုစမ္းစစ္ေဆးမႈအရ ေလယာဥ္အေတာင္ပံတစ္ခုေပၚတြင္ ေရခဲမ်ားကို ေလယာဥ္မယ္တစ္ဦးက ျမင္ေတြ႕ခဲ့ေသာ္လည္း ေလယာဥ္မွဴးသိမွာပဲဟု ယူဆၿပီး ထုတ္ေျပာျခင္း မျပဳခဲ့။ ထိုအခ်ိန္မွစ၍ အေမရိကန္ ဖက္ဒရယ္ေလေၾကာင္းအာဏာပိုင္အဖြဲ႕က ေလယာဥ္အေနာက္ခန္း၀န္ထမ္း အရင္းအျမစ္ စီမံခန္႔ခြဲမႈ အစီအစဥ္ကုိ သတ္မွတ္က်င့္သံုး၍ ၎တို႔၏ စုိးရိမ္ပူပန္မႈမ်ားကို ေလယာဥ္မွဴးခန္းသို႔ အေၾကာင္းၾကားျခင္းႏွင့္ ၀ါရင့္ေလယာဥ္မွဴးမ်ားအား စိန္ေခၚခြင့္မ်ားပင္ ေပးခဲ့သည္။

ယင္းအေတြးအေခၚမွာ အေရးေပၚ အေျခအေနမ်ားတြင္ ကယ္ဆယ္ေရးလုပ္ခြင့္ကုိ ေလယာဥ္ေနာက္ခန္း၀န္ထမ္းမ်ားအား အပ္ႏွင္းထားသည္။ သို႔ေသာ္ ေအးရွားနားေလယာဥ္ခရီးစဥ္(၂၁၄) ဆန္ဖရန္စစၥကုိေလဆိပ္၌ ဆင္းသက္စဥ္ ပ်က္က်ရာတြင္ ေလယာဥ္မွဴးမ်ားက ကယ္ဆယ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို စကၠန္႔ ၉၀ ဆိုင္းငံ့ထားရန္ အမိန္႔ေပးျခင္းႏွင့္ မီးေလာင္ေနေၾကာင္း ေနာက္ခန္း၀န္ထမ္းမ်ားက ေျပာၾကားမွသာ ကယ္ဆယ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား စတင္ျခင္းအတြက္ ေအးရွားနားေလယာဥ္မယ္မ်ားတြင္ အထက္ပါလုပ္ပုိင္ခြင့္မ်ားရွိသည္လားဆုိသည္ကို မစၥစ္ဘရင္လင္ဂါကို ေတြးေတာမိေစသည္။

“သူတို႔မွာ ကြဲျပားတဲ့အထက္အမိန္႔ အဆင့္ဆင့္လုိက္နာမႈတစ္မ်ိဳးရွိတယ္။ ေလယာဥ္မွဴးခြင့္ျပဳခ်က္မရဘဲ ဘာမွလုပ္လို႔မရဘူးဆုိတာ ေသခ်ာပါတယ္” ဟု မစၥစ္ဘရင္လင္ဂါကဆိုၿပီး “ကၽြန္မရဲ႕ စိတ္ထဲမွာေတာ့ ေလယာဥ္ကုိ ကယ္ဆယ္ေရးခ်က္ခ်င္းလုပ္ရမယ္ဆိုတာ သံသယမရွိဘူး” ဟု ၎ကဆက္လက္ေျပာသည္။

မစၥစ္ဘရင္လင္ဂါမွာ ယခုအခ်ိန္တြင္ ကိုရီးယားေလေၾကာင္းမွ ေလယာဥ္မယ္မ်ား မည္သုိ႔ခံစားေနရႏုိင္သည္ကိုလည္း ခံစားႏုိင္ပါသည္။ ၎ကိုယ္တုိင္လည္း ၁၉၈၉ ခုႏွစ္က ပစိဖိတ္သမုဒရာေပၚတြင္ ပ်ံသန္းရင္းေလယာဥ္ ကုန္စည္ခန္းတံခါးပြင့္ထြက္၍ ခရီးသည္ကုိးဦးလြင့္စဥ္ေသဆံုးခဲ့ေသာ ဘုိးရင္း-၇၄၇ ေလယာဥ္ေပၚတြင္ ရွိေနခဲ့ဖူးသည္။

ယူႏုိက္တက္ေလေၾကာင္း ေလယာဥ္ခရီးစဥ္ (၈၁၁) ၏ ေၾကကြဲစရာျဖစ္ရပ္အၿပီး မစၥစ္ဘရင္လင္ဂါမွာ ယင္းမေတာ္တဆမႈအၿပီး စိတ္ဒုကၡေ၀ဒနာေၾကာင့္ ေလယာဥ္ေပၚျပန္တက္ရန္ အခ်ိန္ေလးႏွစ္ေက်ာ္ ၾကာျမင့္ခဲ့သည္။

“အေရးေပၚအေျခအေနကို ကုိင္တြယ္ရတာက အလြယ္ကူဆံုးအစိတ္အပိုင္းပဲ။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆုိေတာ့ မင္းကို ဒီအတြက္ ေလ့က်င့္ထားတယ္ေလ။ ကယ္ဆယ္ေရး လုပ္႐ံုပဲ” ဟု ၎ကဆုိၿပီး ဘ၀ကုိ ေရွ႕ဆက္ရန္ပင္ ႐ုန္းကန္ခဲ့ရသည္ဟု မစၥစ္ဘရင္လင္ဂါကေျပာသည္။
Ref:7daynewsjournal

ေအးရွားနားေလယာဥ္ခရီးစဥ္ (၂၁၄)ေပၚတြင္ ေနာက္ခန္း၀န္ထမ္း ေလယာဥ္မယ္ ၁၁ ဦးႏွင့္ ေလယာဥ္ေမာင္တစ္ဦးပါ၀င္ၿပီး ၎တို႔၏ အသက္အရြယ္မွာ ၂၁ ႏွင့္ ၄၂ ႏွစ္ၾကား ရွိသည္။ မေတာ္တဆမႈကို စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ေနစဥ္အတြင္း မည္သည့္သတင္းအခ်က္အလက္မွ မွ်ေ၀ျခင္းမျပဳရန္ အမ်ိဳးသားသယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရး လံုၿခံဳမႈဘုတ္အဖြဲ႕က ၫႊန္ၾကားထား၍ ေအးရွားနားေလယာဥ္အမႈထမ္းမ်ား၏ အေရးေပၚ အေျခအေနေလ့က်င့္မႈ နာရီပမာဏကို ထုတ္မေျပာႏုိင္ပါဟု ေလေၾကာင္းမွ ေျပာခြင့္ရအမ်ိဳးသမီး လီဟုိမင္းကဆုိပါသည္။

သို႔ေသာ္လည္း လြန္ခဲ့ေသာ ရွစ္ႏွစ္က ေအးရွားနားေလယာဥ္တြင္ တစ္ႏွစ္ၾကာအလုပ္လုပ္ခဲ့ၿပီး ခရီးသြားအေတြ႕အႀကံဳမ်ားကို အြန္လုိင္းဘေလာ့ဂ္ေပၚတြင္ ဓာတ္ပံုမ်ားတင္ဆက္ထားေသာ ဆစ္ဒနီၿမိဳ႕အေျခစုိက္ ခရီးသြားလုပ္ငန္း အတိုင္ပင္ခံ ဂ်င္ကာမီလာလင္းက သူတုိ႔တက္ခဲ့ရေသာ သီတင္းတစ္ပတ္ၾကာ ေလ့က်င့္မႈမွာ ျပင္းထန္ေၾကာင္းေျပာျပသည္။

“ေရထဲမွာ အေသေကာင္လို မလႈပ္မယွက္ျဖစ္ေနတဲ့ လူတစ္ေယာက္ကုိ လက္တစ္ဖက္ကဆြဲ ေရကူးၿပီး ကၽြန္မတို႔ကုိယ္ ကၽြန္မေရာ၊အဲဒီမလႈပ္မယွက္ကုိေရာ ေလွေပၚဆြဲတင္တာမ်ိဳးေတြ ေလ့က်င့္ခဲ့ရတယ္” ဟု မစၥစ္လင္းက ေျပာသည္။

႐ုပ္ရည္႐ူပကာႏွင့္ အျပင္အဆင္စံႏႈန္း သတ္မွတ္မႈမ်ားလည္း ျမင့္မားပါသည္။ အသက္ ၂၃ ႏွစ္တြင္ အလုပ္သြားေလွ်ာက္ေသာ မစၥစ္လင္းကုိ အစပထမတြင္ ေအးရွားနား႐ံုးက အသက္ႀကီးလြန္းသည္ဟု ဆိုခဲ့သည္။ လူေတြ႕စစ္ေဆးခ်ိန္တြင္ မစၥစ္လင္းမွာ စကတ္တုိတုိကုိ မည္သည့္ေျခအိတ္မွမပါဘဲ ၀တ္ျပရသည္။ ေလယာဥ္မယ္သင္တန္းေက်ာင္းတြင္ ဆံပင္၊ မိတ္ကပ္ႏွင့္ အေနအထိုင္ ပံုစံမ်ား ေလ့က်င့္သည္။ ေလယာဥ္ခရီးစဥ္အတြင္း ေလယာဥ္ေနာက္ခန္း မန္ေနဂ်ာက ေလယာဥ္မယ္မ်ား၀တ္စံုႏွင့္ လုိက္ဖက္ေသာ လက္သည္းဆုိးေဆး ဆုိးထားျခင္း ရွိ၊ မရွိႏွင့္ ခါးစည္းအ၀တ္မ်ားကို စနစ္တက်မီးပူတုိက္ထားျခင္း ရွိ၊ မရွိကအစ စစ္ေဆးသည္။

ေလယာဥ္မယ္မ်ားမွာ အျမင္ တင့္တယ္ဖုိ႔ လုိအပ္ပါသည္။ သုိ႔ ေသာ္ ဆန္ဖရန္စစၥကိုတြင္ ေလယာဥ္မေတာ္တဆမႈ၌ မီးေလာင္သြားေသာ ေလယာဥ္ျပင္ပတြင္ စကတ္မ်ားႏွင့္ေတြ႕ရေသာ ေလယာဥ္မယ္မ်ားကို ေတြ႕ရခ်ိန္ ေအးရွားနားသမဂၢက ေတာင္းဆိုေသာ

ေဘာင္းဘီရွည္ကိစၥ ေအာင္ျမင္ေစလုိေၾကာင္း မစၥစ္ကာမီလာလင္းက ေျပာပါသည္။

“တကယ္လုိ႔သာ စကတ္၀တ္ထားတာဟာ ေဘာင္းဘီ၀တ္တာထက္ပိုၿပီး လူေတြရဲ႕ အသက္ကို ကယ္တင္ႏုိင္မယ္ဆုိတဲ့ အေထာက္အထားရွိရင္ သူတို႔ကုိ မျဖစ္ျဖစ္တဲ့နည္းနဲ႔ စကတ္ပဲ၀တ္ခုိင္းထားရပါလိမ့္မယ္။ အကယ္၍မ်ား ကၽြန္မ မီးေလာင္ေနတဲ့ ေလယာဥ္ထဲမွာ ပိတ္မိေနတယ္ဆုိရင္ေတာ့ ကၽြန္မကုိ ကယ္ဆယ္ဖုိ႔ လုပ္ေနတဲ့ ေလယာဥ္မယ္ဟာ သူ႔ရဲ႕ သြားေတြမွာ ႏႈတ္ခမ္းနီေတြေပေနလား၊ ဆံပင္ေတြ မသပ္မရပ္ျဖစ္ေနလားဆုိတာကို ကၽြန္မ ၾကည့္ေနမွာ မဟုတ္ပါဘူး” ဟု မစၥစ္ကာမီလာလင္းက အဆံုးသတ္စကားဆုိသည္။

—Ref: Asiana flight attendents make news with bravery

Ref:7daymyanamr news