ျမန္မာ့လက္ဖက္ ကမာၻကိုေရာက္ႏိုင္မလား

ျမန္မာႏုိင္ငံလက္ဖက္အစုအဖြဲ႔ ဥကၠ႒ ေဒၚညိဳညိဳစိန္

 EMBED SHARE

ျမန္မာ့လက္ဖက္ ကမာၻကိုေရာက္ႏိုင္မလား

by ဗီြအိုေအ

 EMBED SHARE

The code has been copied to your clipboard.

The URL has been copied to your clipboard

 
 
 

---

No media source currently available

0:0012:100:00

 တိုက္႐ိုက္ လင့္ခ္ 

ဒီတပတ္ ျမန္မာ့အေရးေဆြးေႏြးခန္းမွာ ျမန္မာ့မူပိုင္းအစားအစာ လက္ဖက္ကို ႏိုင္ငံတကာဟင္းလ်ာေတြထဲေရာက္ေအာင္ လုပ္ႏုိင္မွသာ ႏုိင္ငံစီးပြားေရးကို အေထာက္အကူရမည့္အျပင္ လက္ဖက္စိုက္ေတာင္သူ၊ ကုန္သည္ေတြအတြက္လည္း ေရရွည္မွာ အက်ဳိးမ်ားေစမယ့္လို႔ လက္ဖက္ရညလုပ္ငန္းတာဝန္ခံတဦးက ေျပာပါတယ္။ တာဝန္ခံ ေဒၚညိဳညိဳစိန္ ကို ဦးေဇာ္ဝင္းလိႈင္က ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းထားပါတယ္။

ေမး ။ ။ က်ေနာ္တုိ႔ သိထားတာက ေဒၚညိဳညိဳစိန္က ျမန္မာႏိုင္ငံလက္ဖက္အသင္းမွာ တာဝန္ရွိသူတဦးအေနနဲ႔ လက္ရွိမွာ လုပ္ကိုင္ေပးေနတယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။ ေဒၚညိဳညိဳစိန္ လက္ရွိလုပ္ကိုင္ေနတဲ့ အေျခအေနေလးေတြကို အရင္ေျပာျပပါလား။

ေျဖ ။ ။ က်မက ျမန္မာႏုိင္ငံလက္ဖက္အစုအဖြဲ႔မွာ ဥကၠ႒ရာထူးတာဝန္ကို ထမ္းေဆာင္ေနပါတယ္။ က်မတို႔အသင္းက လက္ဖက္စိုက္ေတာင္သူေတြကအစ စိုက္ပ်ဳိးထုတ္လုပ္ေရာင္းခ်တဲ့လူေတြပါတဲ့ လက္ဖက္အသင္းႀကီးတခုလံုးပါတဲ့ အသင္းသားေပါင္း ႏွစ္ေသာင္းေက်ာ္ရွိတဲ့ အစုအဖြဲ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ က်မတို႔အဖြဲ႔ရဲ ႔ ရည္ရြယ္ခ်က္က စိုက္ပ်ဳိးထုတ္လုပ္တဲ့ ေတာင္သူေတြကအစ က်မတို႔ လက္ဖက္ေလာကႀကီးတခုလံုး ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ဖို႔အတြက္ လူေနမႈအဆင့္အတန္းေတြ ျမင့္မားလာၿပီး ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ဖို႔အတြက္ ဝိုင္းဝန္းၿပီးေတာ့၊ ပူးေပါင္းၿပီးေတာ့ ႀကိဳးစားတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေမး ။ ။ စိုက္ပ်ဳိးေရးက႑နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ လုပ္ငန္းေတြဆိုလို႔ရွိိရင္ စိုက္ပ်ဳိးတဲ့ ေတာင္သူေတြရဲ ႔အက်ဳိးျဖစ္ေအာင္ သူတုိ႔အတြက္ ဝင္ေငြတိုးေအာင္ လုပ္ၾကတာဆုိၿပီး က်ေနာ္တို႔ ၾကားသိရတယ္။ ဥပမာ ေကာ္ဖီဆိုရင္ ထို႔နည္းလည္းေကာင္းပဲ ေကာ္ဖီစိုက္တဲ့ ေတာင္သူေတြ အဆင္ေျပေအာင္။ ေစ်းကြက္တည္ၿငိမ္ေအာင္ ပံုမွန္ေလးဝင္ေငြတက္ေအာင္ လုပ္ေပးၾကတယ္။ ဆိုေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံ လက္ဖက္အသင္းကလည္း အဲဒီလိုသေဘာဆန္ဆန္ လုပ္ေနတာလား။ လက္ဖက္စိုက္ ေတာင္သူေတြအတြက္ အဆင္ေျပေအာင္ ဘယ္လိုပံ့ပိုးေပးတာေတြ ရွိပါလဲ။

ေျဖ ။ ။ NGO ေတြကလည္း လက္ဖက္ကိုင္ျဖတ္နည္းတို႔၊ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေအာင္ နည္းပညာေတြ ေပးပါတယ္။ ေတာင္ေပၚစိုက္ပ်ဳိးတဲ့လူေတြအတြက္လည္း ေပးတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ ႔ ဧကေပါင္း ႏွစ္သိန္းေက်ာ္ေလာက္ ရွိိတဲ့အထဲမွာ Network ေတြ အကုန္လံုးခ်ိတ္ဆက္မိသြားတယ္။ ၿပီးေတာ့ TOT ဆရာေတြျဖစ္ သင္တန္းေတြေပးၿပီးေတာ့ ဆရာေတြနဲ႔ လက္ဖက္စိုက္ ဧကေတြအမ်ားႀကီးကို နည္းပညာေတြ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေအာင္ လုပ္လာႏုိင္တယ္။ က်မတုိ႔က ေစ်းကြက္ကို ထပ္ခ်ဲ ႔ဖို႔ လုိလာတယ္။ လက္ဖက္ေတြ ထြက္လာၿပီဆိုရင္လဲ က်မတို႔က ကိုယ့္ျပည္တြင္းေစ်းကြက္နဲ႔ဆိုရင္ မလံုေလာက္ေတာ့ဘူး။ ၿပီးရင္ ႏုိင္ငံတကာေစ်းကြက္ကိုရမွ က်မတို႔ ေတာင္သူေတြကလည္း ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္မယ္။ စိုက္ပ်ဳိးေရာင္းခ်သူေတြလည္း ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မယ္။ အဲဒီအခါၾကေတာ့ ေစ်းကြက္ခ်ဲ ႔ဖို႔ လိုလာတယ္။ ကုန္ၾကမ္းေတြက ပံုေနၿပီေတာ့ အဲဒီအခက္အခဲေတြ၊ အက်ပ္အတည္းေတြ အမ်ားႀကီးျဖစ္လာတယ္။ အဲဒီလို ပြဲရံုေတြကလဲ ေတာင္ေပၚကလူေတြက ကုန္ပို႔ခ်င္တယ္ဆိုရင္ အပို႔မခံဘူး။ ရပ္ထားဖို႔ ေျပာတဲ့အခါၾကေတာ့ ေတာင္ေပၚသူေတြလည္း ဒုကၡေရာက္တယ္။ ကုန္စည္လည္ပတ္မႈ အရမ္းအားနည္းေနတယ္။ အဲဒါနဲ႔ က်မတို႔က လက္ဖက္ေတြကို ႏုိင္ငံတကာကို ထိုးေဖာက္ႏို္င္ေအာင္ ေစ်းကြက္ေတြ ပိုက်ယ္လာေအာင္ ဘယ္လုိ႔လုပ္မလဲလို႔ စဥ္းစားတဲ့အခါၾကေတာ့ လက္ဖက္အစိုကေတာ့ တကမာၻလံုးမွာ ျမန္မာတႏိုင္ငံထဲပဲ စားၿပီးေတာ့ အရသာေကာင္းၿပီး၊ စားလို႔၊ စားသံုးသူမ်ားႏိုင္တယ္။ ၿပိဳင္ဘက္လည္းကင္းတယ္။ လက္ဖက္အစိုကေန ေစ်းကြက္ကို အက်ယ္ႀကီးခ်ဲ ႔ႏိုင္တယ္လို႔ ႏိုင္ငံတကာထြက္ႏုိင္တဲ့ Quality ေတြ ျဖစ္လာေအာင္ က်မတို႔လက္ဖက္အသင္းက အခုႀကိဳးစားၿပီးေတာ့ ျမွင့္ေနတယ္။ လက္ဖက္ရဲ ႔ Status ေတြ အဲဒါေတြ ထားႏိုင္ေအာင္လည္း ႀကိဳးစားေနၾကပါတယ္။

ေမး ။ ။ ေစ်းကြက္ကို ခ်ဲ ႔ထြင္ဖို႔ကိစၥမွာၾကေတာ့ လက္ဖက္အသင္းက အားလံုး ေဒၚညိဳညိဳစိန္က ဥကၠ႒ဆိုေတာ့ ဦးေဆာင္ၿပီးေတာ့ အားလံုးဝိုင္းစဥ္းစားၿပီးေတာ့ Plan ခ်ၿပီးေတာ့ လုပ္ၾကတာလား။ ဆိုလိုတာက ငါတုိ႔ေတာ့ လက္ဖက္အစိုကိုပဲ .. ဆိုၾကပါစို႔ ဥပမာထားၿပီးေတာ့ .. ဘယ္ႏုိင္ငံေတြကို သြင္းႏုိင္ေအာင္ ငါတုိ႔လုပ္ၾကမယ္ဆိုၿပီးေတာ့ ဝိုင္းစဥ္းစားၿပီး အဲဒီလို လုပ္ၾကတဲ့သေဘာလား။ ဘယ္လုိပံုစံနဲ႔ သြားၾကလဲ။

ေျဖ ။ ။ ေရွ ႔ဆက္ၿပီးထြက္ႏုိင္ဖို႔ကိုလဲ သြားေနတယ္။ အဲဒီၾကားထဲမွာလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ ႔ လက္ဖက္စားသံုးသူေတြ က်ယ္ျပန္႔လာေအာင္လဲ။ ကိုယ့္ရဲ ႔ လက္ဖက္စားသံုးတဲ့ Culture ႀကီး ပိုႀကီးလာေအာင္လုိ႔လဲ သြာတယ္။ အဲဒါၾကေတာ့ ခ်က္ခ်င္းလုပ္လို႔ရတဲ့ဟာ။ အဲဒါကို က်မတို႔အသင္းက စားသံုးနည္းေတြကို ထြင္ၾကတယ္။ Brand မ်ဳိးစံုကေန ထြင္ၾကတယ္။ ေကာက္ညွင္းေပါင္းနဲ႔ လက္ဖက္ကို ေပါင္းလိုက္တယ္။ ၿပီးေတာ့ ငါးေျခာက္ေႀကာ္တို႔ ဘာတို႔ထည့္လိုက္တယ္။ ေကာက္ညွင္းေပါင္း၊ လက္ဖက္ေပါင္း။ ဆူရွိလုပ္တဲ့ထဲမွာ လက္ဖက္ထည့္တယ္။ ၿပီးရင္ က်မတို႔မႏၱေလးမွာ ခႏုန္ထုပ္က ေကာင္းတယ္။ ဧည့္ခံတဲ့အခ်ိန္မွာလည္းေကာင္းတယ္။ ခႏုန္ထုပ္ထဲမွာလည္း လက္ဖက္ထည့္တယ္။ ၿပီးေတာ့ ရႈးရွဲဆာမူစာ၊ ၿပီးေတာ့ လက္ဖက္အာလူးေထာင္၊ လက္ဖက္နဲ႔ခ်က္တဲ့ ဟင္းမ်ဳိးစံုေတြလည္း လုပ္ၾကတယ္။ အဲဒီလို ထြင္ၾကတယ္။

ေမး ။ ။ စားသံုးသူ မ်ားလာေအာင္ေပါ့။

ေျဖ ။ ။ စားသံုးသူေတြက လက္ဖက္ကို ရိုးရိုးသုတ္စားတာအျပင္ တျခားအမ်ားႀကီးထြင္ၿပီးေတာ့ စားလို႔ရတယ္ဆိုတဲ့ ေပ်ာ္စရာေကာင္းတဲ့ စားသံုးနည္းေတြ။ က်မတုိ႔ ဝိုင္းထြင္ၾကတဲ့အခ်ိန္မွာ ပထမဦးဆံုး (၃၅) မ်ဳိးေလာက္ ထြင္လာႏိုင္တယ္။ အခုဆိုရင္ ဒီထက္မကေတာင္ ထြင္လာႏိုင္တယ္။ ေတာ္ေတာ္မ်ားတယ္။

ေမး ။ ။ ထိုင္းသေဘၤာသီးေထာင္းဆိုရင္ အခု ကမာၻေက်ာ္ ျဖစ္ေနၿပီ။ အေမရိကားျဖစ္ျဖစ္ အေနာက္ႏုိင္ငံေတြမွာ သေဘၤာသီးေထာင္း ျဖစ္သြားတယ္ဆိုတာ ထိုင္းေတြက အရမ္းစားၾကတယ္။ ေရာက္ေလရာမွာ သေဘၤာသီးေထာင္း စားၾကေတာ့ သေဘၤာသီးေထာင္းဆုိၿပီး ႏုိင္ငံျခားသားေတြက ႀကိဳက္သြားၾကတယ္။ အခု ျမန္မာလက္ဖက္ကလည္း အဲဒီလို တျဖည္းျဖည္းျဖစ္လာဖုိ႔ ႀကိဳးစားၾကတယ္ ျမန္မာႏုိင္ငံလက္ဖက္အသင္းက။

ေျဖ ။ ။ က်မတို႔ အဲဒါကို အစပ်ဳိးတာေပါ့။ အခု အစပ်ဳိးၿပီး ႀကိဳးစားတယ္။ စားသံုးသူက မ်ားလာၿပီဆိုရင္ မ်ားေအာင္လည္း လုပ္ရမွာေပါ့။ အဲဒီအခါၾကရင္ အိမ္မွာတင္ မ်ဳိးစံုလုပ္စားလို႔ရေအာင္။ ေနာက္ ဆိုင္ေတြမွာ ခ်ိတ္ဆက္လို႔ရေအာင္ လုပ္ေနတယ္။ ဆိုင္ေတြမွာ လြယ္လြယ္ကူကူ စားႏုိင္ရင္လဲ အိမ္မွာလုပ္စရာ မလိုဘူး။ ဆိုင္ေတြမွာ သြားစားလို႔ရရင္ ဆိုင္ေတြလည္း အက်ဳိးရွိတယ္။ က်မတို႔ရဲ ႔ ေတာင္ေပၚလူေတြလဲ အက်ဳိးရွိတယ္။ ေစ်းကြက္သာ ႀကီးလာရင္ .. က်မတို႔က ေစ်းကြက္ႀကီးလာဖို႔ အရင္လုပ္ရမွာေပါ့။ ေစ်းကြက္ႀကီးလာတာနဲ႔ ေတာင္ေပၚလူေတြကို ကုန္ေတြကေန ေငြျဖစ္သြားရင္ ေတာင္ေပၚလူေတြဟာ

ေမး ။ ။ သူတို႔ရဲ ႔ လူေနမႈအဆင့္အတန္းလည္း ျမွင့္မားလာမယ္ေပါ့။ ဆုိေတာ့ အရည္အေသြးကေတာ့ အမ်ဳိးမ်ဳိးရွိတာေပါ့။ ကုန္ပစၥည္းတိုင္းမွာ ေကာ္ဖီလည္း ေကာ္ဖီအေလ်ာက္၊ လက္ဖက္ဆုိလည္း လက္ဖက္အေလ်ာက္ တျခားဟင္းလ်ာေတြလည္း ထိုနည္းလည္းေကာင္းေပါ့ သူ႔အရည္အေသြးနဲ႔သူ ေစ်းကလည္းကြာတာ ရွိတာေပါ့။ အရည္အေသြးကိစၥကို ေျပာလၿပီဆိုရင္ လက္ဖက္မွာလဲ ဟိုးႏွစ္ေတြတုန္းက ဆိုးေဆးေတြပါတယ္။ ဥပမာ မသန္႔တဲ့ဆီေတြ သံုးတယ္ဆိုတဲ့ နာမည္ဆိုးေတြ ထြက္ခဲ့ဖူးတာ ရွိတယ္။ ဆိုေတာ့ အစိုးရကိုယ္တုိင္ကလည္း ေၾကညာခ်က္ေတြ ဘာေတြ ထုတ္ခဲ့ေတာ့ အရည္အေသြး ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔၊ အရည္အေသြး ေကာင္းဖို႔အတြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံ လက္ဖက္အသင္းအေနနဲ႔ ကိုယ့္ႏုိင္ငံကထြက္တဲ့ ကုန္ပစၥည္းေတြကို ဘယ္လိုလံႈေဆာ္ေနသလဲဆိုတာကို ေပးသိပါရေစ။

ေျဖ ။ ။ အဲဒီအတြက္ က်မတို႔က စံေတြ သတ္မွတ္ဖို႔ ႀကိဳးစားေနပါတယ္။ အဲဒါၾကေတာ့ ဂ်ပန္ျပည္မွာ ႏွစ္အၾကာႀကီးပဲ ႏွစ္ (၃၀) ေလာက္ သြားၿပီးေတာ့ အလုပ္လုပ္လာတဲ့ ဆရာမႀကီးေဒၚနန္းလွလွေဌး ရွိပါတယ္။ သူက အခု က်မတို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ လက္ဖက္အသင္းမွာ သူက Consultant ျဖစ္တယ္။ ဆရာမႀကီးက လက္ဖက္အေၾကာင္းနဲ႔ လက္ဖက္ထဲမွာပါတဲ့ ကတ္သရွင္းတို႔ဘာတို႔ကို ဒါေတြကို ဂ်ပန္မွာ … ေဆးေတြလုပ္ေရာင္းတယ္။ ဆရာမႀကီးက လက္ဖက္အေၾကာင္းေတြကို အရမ္း နားလည္တယ္။ ဆရာမႀကီးနဲ႔ ပညာရွင္ေတြ ေပါင္းမိတဲ့အခါၾကေတာ့ က်မတို႔က လက္ဖက္ကို စံခ်ိန္သတ္မွတ္မယ္။ ၿပီးရင္ တကယ့္ ျမန္မာ့လက္ဖက္ဟာ ဂုဏ္ယူရတဲ့ လက္ဖက္ျဖစ္ေအာင္ ႏုိင္ငံတကာမွာသြားဖို႔ မ်က္ႏွာပန္းလွလွနဲ႔ ဂုဏ္ယူရတဲ့ လက္ဖက္ျဖစ္ေအာင္လည္း။ က်မတို႔ လက္ဖက္အသင္းသားေတြကိုလည္း ေကာင္းလာေအာင္ အသင္းႀကီးက လုပ္သြားဖို႔ ရွိပါတယ္။

ေမး ။ ။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာရွိတဲ့ လက္ဖက္အမ်ဳိးအစားက လက္ဖက္ဆုိရင္ စားဖို႔အတြက္ပဲ သင့္ေတာ္တဲ့ အမ်ဳိးအစားလား။ ဒါမွမဟုတ္ တရုတ္တုိ႔၊ ဂ်ပန္တုိ႔လိုမ်ဳိး လက္ဖက္ေျခာက္ထုပ္ၿပီးေတာ့ ႏုိင္ငံတကာေစ်းကြက္ကို ထိုးေဖာက္ရင္ေကာ ရႏုိင္တဲ့ အရည္အေသြးမ်ဳိးရွိသလား။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာရွိတဲ့ လက္ဖက္အမ်ဳိးအစားေတြကိုလဲ ေျပာျပပါ။

ေျဖ ။ ။ ျမန္မာလက္ဖက္ၾကေတာ့ အခ်ဳိေျခာက္၊ လက္ဖက္အစို - ထူးျခားတာက လက္ဖက္အစိုက တျခားႏုိင္ငံမွာ မရွိဘဲ ျမန္မာမွာပဲ ရွိေနတယ္။ လက္ဖက္ေျခာက္ဆိုရင္လဲ ဖန္ၿပီးျပန္ခ်ဳိတဲ့ေနရာမွာ ျမန္မာ့လက္ဖက္ေျခာက္က ေတာ္ေတာ္ေလးကို ေကာင္းတာ။ အဲဒါၾကေတာ့ တျခားႏုိင္ငံေတြနဲ႔ ထူးျခားေနတာက ျပန္ခ်ဳိေနတာ။ ခ်ဳိတဲ့အရာက ျမန္မာမွာ ထူးျခားတဲ့လကၡဏာေတြ ရိွတယ္။ လက္ဖက္ေျခာက္ကို ႏုိင္ငံတကာ သြင္းဖုိ႔ဆုိရင္ Infrastructure ေတြက အရမ္းလိုသြားၿပီ။ စက္ရံုေတြ၊ ထုတ္လုပ္တဲ့ နည္းစနစ္ေတြ အဲဒါေတြ အဆင့္အတန္းမီေအာင္ လုပ္ဖို႔ၾကေတာ့ အရင္းအႏီွး၊ ကုန္ၾကစရိတ္ အမ်ားႀကီးလိုတယ္။ ၿပီးေတာ့ သူမ်ားႏုိင္ငံေတြနဲ႔ ၿပိဳင္ရမယ့္အခ်ိန္မွာ ကုန္က်စရိတ္က က်မတို႔အတြက္ ႀကီးသြားမွာေပါ့။ အဲဒါက နည္းနည္းခက္ေနေသးတယ္။ အားေကာင္းလာရင္ေတာ့ က်မတုိ႔ ၿပိဳင္ႏိုင္သြားမွာ။ အခုေလာေလာဆယ္ေတာ့ က်မတုိ႔က အာဆီယံကိုပဲ အားထားေနရတာ။ အဲဒီအတြက္ လက္ဖက္စိုကိုပဲ သြားတယ္။ လက္ဖက္စိုက ဘာျဖစ္လို႔ ျမန္မာတႏုိင္ငံထဲ ရွိေနတာလဲဆိုေတာ့ လက္ဖက္က .. မ်ဳိးရိုးျဖစ္ေနတယ္။ တျခားႏုိင္ငံေတြနဲ႔ မတူတဲ့ မ်ဳိးရိုးျဖစ္ေနတယ္။

ေမး ။ ။ အစိုအျဖစ္နဲ႔ စားလို႔ေကာင္းတဲ့ မ်ဳိးရင္း အမ်ဳိးအစားေပါ့။

ေျဖ ။ ။ ဟုတ္ပါတယ္။ အခု Swiss က ပညာရွင္ေတြက ေလ့လာၿပီးေတာ့ သုေတသီလုပ္လိုက္တာ ျမန္မာ့မ်ဳိးရင္းက ဆယ္မ်ဳိးေတြ႔တယ္လို႔ သူတုိ႔ ေျပာပါတယ္။ အဲဒီအထဲမွာမွ လက္ဖက္၊ သနပ္ခါး၊ ဇီး တုိ႔က ထင္ရွားတယ္။ အဲဒီအထဲမွာ က်မတို႔ လက္ဖက္က အားအေကာင္းဆံုး။ လက္ဖက္က သူမ်ားႏုိင္ငံကလာတဲ့ မ်ဳိး မဟုတ္ဘဲနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ ႔ မ်ဳိးရင္း ျဖစ္ေနတာ။ အဲဒီအတြက္ မတူညီတဲ့ တစ္ရွဴးေတြ ရွိေနတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္မို႔ လက္ဖက္ကလည္း အရသာနဲ႔ ၿပီျပည့္စံုၿပီးေတာ့ အခ်ဳိအငံေတြလည္း ဝင္တယ္။ ေပ်ာ့ေပ်ာင္းတယ္။ ႏုညံ့တယ္။

ေမး ။ ။ ေနာက္ဆံုး ျမန္မာႏုိင္ငံလက္ဖက္အသင္းအေနနဲ႔ အခု လက္ရွိ၊ လတ္တေလာ ျဖစ္ခ်င္တဲ့အရာေတြကို … လတ္တေလာ လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့အရာေတြက ေစာေစာက ေဒၚညိဳညိဳစိန္ ေျပာသြားတဲ့အထဲမွာ လက္ဖက္စားတဲ့ႏႈန္း ပိုၿပီးေတာ့ မ်ားလာေအာင္ လက္ဖက္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အစားအေသာက္ေတြ ထြင္တာ။ အမ်ဳိး (၃၀) အဲဒီလို ျဖစ္လာၿပီဆိုေတာ့ တျခားေကာ ျမန္မာႏုိင္ငံ လက္ဖက္အသင္းကေန ဦးစားေပးလုပ္ေနတာ ရွိေသးလား။ က်ေနာ္တို႔ကို ေျပာျပလို႔ရႏိုင္တဲ့ဟာေတြကို ေျပာျပပါ။

ေျဖ ။ ။ အခုႀကိဳးစားေနတာကေတာ့ တျခားပညာရွင္ေတြကပါ ဓါတ္ခြဲခန္းေတြ သံုးၿပီးေတာ့ လက္ဖက္ထဲမွာ ဘာဓါတ္ေတြက ပိုမ်ားေနလ။ ဘာဓါတ္ေတြက ပိုေကာင္းေနတာလဲ။ က်န္းမာေရးနဲ႔ ညီညႊတ္တယ္ဆိုတာ ဘာဓါတ္ေတြလဲ အဲဒါမ်ဳိးေတြ စစ္ဖို႔ေတြ အေျဖမရွိဘူး ျဖစ္ေနေသးတာေပါ့။ အဲဒါေတြကို စစ္ဖို႔ေတြ လိုတယ္။ ၿပီးရင္း Standard ေတြ သတ္မွတ္ဖို႔ အဲဒါေတြလည္း ပညာရွင္ေတြနဲ႔ ေပါင္းၿပီးေတာ့ တျခားပညာရွင္ေတြလည္း ခ်ိတ္ဆက္ၿပီးေတာ့ သူတိ႔က ကူညီမယ္လို႔လဲ ေျပာပါတယ္။ က်မတို႔က ေရွ ႔ဆက္ၿပီးသြားမယ္ဆိုရင္ ျမန္မာ့လက္ဖက္က အေျခအေန အရမ္းေကာင္းတဲ့ဘက္ကို ေရာက္လာမယ္လုိ႔ က်မတုိ႔ျမင္တယ္။ ႏုိင္ငံဝင္ေငြလည္း တုိးတက္ၿပီး အခြန္အရမ္းယူလို႔ေကာင္းတဲ့ေနရာလို႔ ထင္တယ္။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆိုေတာ့ အခု လက္ဖက္ခင္းေတြကို သြားၾကည့္လို႔ရွိရင္ က်ဳိးတိုးက်ဲတဲေတြပဲ ရွိတယ္။ ဂ်ပန္ လက္ဖက္ခင္းေတြလို အလံုးေလာက္ အလံုးေလာက္ဆိုရင္ က်မတုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံက အရမ္းကို စီးပြားျဖစ္မွာ။ က်မတို႔ကသာ ႏိုင္ငံတကာရဲ ႔ လက္ဖက္စားတဲ့ ေစ်းကြက္ႀကီးကို ခ်ဲ ႔ႏိုင္တယ္ဆိုရင္ လက္ဖက္စိုက္ခင္းေတြကိုလည္း စီးပြားျဖစ္လာတယ္။ ဝင္ေငြေကာင္းလာတယ္ ဆိုတာနဲ႔ ေတာင္ေပၚသူေတြကလည္း ဒါကိုအားထည့္ၿပီး လုပ္လာႏုိင္မယ္။ နည္းပညာေတြလည္း ထပ္ထည့္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ အားေကာင္းတဲ့ ေစ်းကြက္ႀကီးနဲ႔ အားေကာင္းတဲ့ လက္ဖက္ၿခံႀကီးေတြ ျဖစ္လာရင္ေတာ့ က်မတို႔ႏိုင္ငံကလည္း အဲဒီအတြက္ ဝင္ေငြအမ်ားႀကီး ရႏိုင္မယ္လို႔ က်မ ျမင္ပါတယ္။

Ref:https://burmese.voanews.com/a/burma-forum-tea-production-in-myanmar/4360037.html