Popular Posts!

Friday, February 24, 2017

တစ္ႏွစ္၀င္ေငြ သိန္း၂၀ အထက္ရွိသူ ၀င္ေငြခြန္ ေဆာင္ရမည္


တစ္ႏွစ္လွ်င္ ၀င္ေငြ သိန္း ၂၀ အထက္ရွိသူမ်ားသည္ လာမည့္ဧၿပီ ၁ ရက္မွစ၍ ၀င္ေငြခြန္ေဆာင္ရေတာ့ မည္ဟု မတ္လ ၁၁ ရက္က က်င္းပသည့္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္တြင္ ၀င္ေငြခြန္ဥပေဒကုိ ျပင္ဆင္ သည့္ဥပေဒၾကမ္းကုိ ေဆြးေႏြးရာတြင္ အတည္ျပဳလိုက္သည္။

ဒဂုံၿမိဳ႕သစ္ေျမာက္ပုိင္း၊ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ ေဒၚတင္ႏြယ္ဦးက “အခုက တစ္လလစာ တစ္သိန္းခြဲေက်ာ္မွ၊ တစ္ႏွစ္ကုိ ၀င္ေငြ သိန္း ၂၀ ေက်ာ္မွ ၀င္ေငြခြန္ေဆာင္ရေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္”ဟု ေျပာသည္။

ယခင္ဥပေဒၾကမ္းအရ လူတစ္ဦး၏ ၀င္ေငြ တစ္လလွ်င္ တစ္သိန္းေလးေသာင္းေက်ာ္လွ်င္ အခြန္ေဆာင္ ရမည္ဟု ျပ႒ာန္းထားျခင္းျဖစ္သည္။ 
၀င္ေငြခြန္ေပးေဆာင္ရာတြင္၂၀၁၄ ခုႏွစ္၊ ဧၿပီ ၁ ရက္မွ၂၀၁၅ ခုႏွစ္၊ မတ္လ ၃၁ ရက္ထိ ၀င္ေငြႏွစ္အျဖစ္ သတ္မွတ္၍ လာမည့္ ၂၀၁၄- ၂၀၁၅ ဘ႑ာႏွစ္ကုိ စည္းၾကပ္ႏွစ္ အျဖစ္သတ္မွတ္ကာ တစ္ႏွစ္၀င္ေငြ က်ပ္သိန္း ၂၀ အထက္ ရရိွသူမ်ားသာ ၀င္ေငြခြန္ ေဆာင္ရမည္ ျဖစ္ သည္။

ယခုသတ္မွတ္လိုက္ေသာ ၀င္ေငြခြန္တြင္ ...

တစ္ႏွစ္၀င္ေငြ ...
(၁) တစ္က်ပ္မွ က်ပ္သိန္း ၂၀ ထိ သုညရာခိုင္ႏႈန္း၊ 
(၂) က်ပ္သိန္း ၂,၀၀၀,၀၀၁ မွ က်ပ္သိန္း ၅၀ အထိ ငါးရာခိုင္ႏႈန္း၊ 
(၃) က်ပ္ ၅,၀၀၀,၀၀၁ က်ပ္မွ က်ပ္သိန္းတစ္ရာထိ ဆယ္ရာခိုင္ႏႈန္း၊ 
(၄) က်ပ္ ၁၀,၀၀၀,၀၀၁ မွ က်ပ္သိန္း ႏွစ္ရာအထိ ၁၅ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ 
(၅) က်ပ္ ၂၀,၀၀၀,၀၀၁ မွ က်ပ္သိန္းသုံးရာထိ ၂၀ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ 
(၆) က်ပ္ ၃၀,၀၀၀,၀၀၁ ႏွင့္အထက္ကို ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္း ေဆာင္ရန္ သတ္မွတ္ထားသည္။


မည္သူကိုမဆို လစာ၊ ၀င္ေငြ၊ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းပညာလုပ္ငန္း၊ ပစၥည္း၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ အျခားရလမ္းမ်ားမွ ၀င္ေငြမ်ားအေပၚ စည္းၾကပ္သည့္ အခြန္ႏႈန္းထားမ်ားကို အဆုိပါႏႈန္းထားျဖင့္ သတ္ မွတ္ထားျခင္းျဖစ္သည္ဟုလည္း ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ျပည္ေထာင္စု၏ အခြန္အေကာက္ဆိုင္ရာ ဥပေဒၾကမ္းတြင္ ဥပေဒၾကမ္းပူးေပါင္းေကာ္မတီ၏ ျပင္ဆင္ခ်က္ကို ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က အတည္ျပဳေပးခဲ့ျခင္းလည္းျဖစ္သည္။

၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ျပည္ေထာင္စု၏ အခြန္အေကာက္ဆိုင္ရာ ဥပေဒၾကမ္းပါ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ ဥပေဒ ၾကမ္းပူးေပါင္းေကာ္မတီ၏ ျပင္ဆင္ခ်က္ျဖစ္ေသာ ဘ႑ာေရး၀န္ႀကီးဌာန၏ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ျပည္ေထာင္စု ၏အခြန္အေကာက္ဆိုင္ရာ ဥပေဒၾကမ္းကို စတင္အသက္၀င္ႏိုင္ေရးအတြက္ သမၼတက ၁၄ ရက္အတြင္း လက္မွတ္ထုိး၍ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္သုိ႔ ျပန္လည္ေပးပုိ႔ရမည္ျဖစ္သည္။




Wednesday, February 22, 2017

ေျမယာဥေဒ( Land Law)



 ဂရန္ေျမ
ေျမငွားစာခ်ဳပ္ျဖင့္ ငွားရမ္းေနထုိင္ေသာ ေျမအမ်ဳိးအစားျဖစ္သည္။ ေျမငွားစာခ်ဳပ္ျပဳလုပ္၍ အသိအမွတ္ ျပဳထားျခင္းျဖစ္သည္။
၁၈၅၃- ခုႏွစ္ မွ စတင္ထုတ္ေပးခဲ့သည္။ ပထမပုိင္း ႏွစ္တုိ္ဂရန္ေျမမ်ားကုိသာ ထုတ္ေပးခဲ့ျပီး ေနာက္ပုိင္းဂရန္ကုိ ေကာ္မရွင္နာ မင္းၾကီးခ်ုပ္၏ သေဘာတူညီခ်က္ျဖင့္ ထုတ္ေပးသည္။
ေျမငွားစာခ်ဳပ္ထုတ္ေပးရာတြင္ ျပဳျပင္ျပီးေျမႏွင့္ မျပဳျပင္ရေသးေသာ ေျမဟူ၍ ႏွစ္မ်ဳိ္းရွိသည္။ ျပဳျပင္ျပီးေျမကုိ ႏွစ္တိုႏွစ္ရွည္ ဂရန္ ထုတ္ေပးနုိင္သည္။ မျပဳျပင္ရေသးသည့္ ေျမကုိ္ ဂရန္မေပးနုိင္။ သုိ႕ေသာ္ စနစ္တက် အကြက္ရုိက္ျပီး အဖြဲ႕မွ အတည္ျပဳလွ်င္ ဂရန္ထုတ္ေပးနုိင္သည္။
ျမဳိ႕ေျမမ်ားကုိ ဂရန္၊လုိင္စင္ခ်ထားေပးရာတြင္ လူေနထုိင္၇န္ စက္မႈလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ကုိင္ရန္ ၊ အမ်ားအတြက္ အသုံးျပဳရန္ ၊ သာသနာေျမအတြက္ အသုံးျပဳရန္ႏွင့္ ဂရန္ကုိ နုိင္ငံေတာ္ အစိုးရက အမိန္႕ေၾကာ္ျငာစာ ထုတ္၍သတ္မွတ္သည္။
ဂရန္၏ သေဘာမွာ လူူေနထုိင္ရန္ စက္မႈလုပ္ငန္း လုပ္ကုိင္ရန္ သက္တန္းကုိ တစ္ၾကိမ္လွ်င္ ႏွစ္(၃၀) ႏွဳန္းျဖင့္ ႏွစ္ (၉၀) အထိ အငွားစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆုိ္ေပးသည္။
အငွားဂရန္ သုိ႕မဟုတ္ ပတၱာဆုိေသာ စာခ်ဳပ္မွာ (၁၀) ႏွစ္ သက္တမ္းရွိျပီး ႏွစ္ကုန္ဆုံးလွ်င္ ဂရန္အသစ္လဲလွယ္ခြင့္မရွိ။ အသစ္ထပ္မံ ေလွ်ာက္ထားရသည္။
ဂရန္ေျမပုိင္သူသည္ ေရာင္းျခင္း၊ လႊဲေျပာင္းျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္နုိင္ျပီး ပုိင္ဆုိင္မႈကုိ ဆက္လက္ခံစားခြင့္ရွိေပသည္။

(၁) ဂရန္ေျမကုိ ခြဲစိတ္ေပးရန္ေလွ်ာက္ထားျခင္း
ဂရန္ေျမ ခြဲစိတ္လုိေသာ္ ဦးစြာပထမ (ရန္ကုန္ျမဳိ႕ေတာ္စည္ပင္သာယာေရး ေကာ္မတီ၊ ျမဳိ႕ျပေျမယာ စီမံခန္႕ခြဲမႈ စာရင္းႏွင့္ မွတ္တမ္း ထိန္းသိမ္းေရး႒ာန) ၊ ေျမတုိင္းဌာနခြဲသုိ႕ ေျမ၏ နယ္နိမိတ္သတ္ေလးရပ္ကုိ တုိင္းတာထားေသာ ေျမတုိင္းေျမပုံ (Demarcation Map) ရရွိရန္ေလွ်ာက္ထားရသည္။
အဆုိ္ပါေျမတုိင္းေျမပုံရရွိပါက ရန္ကုန္ျမဳိ႕ေတာ္ စည္ပင္သာယာေရး ေကာ္မတီ၏ အသိအမွတ္ျပဳ လုိင္စင္ရအင္ဂ်င္နီယာ အတည္ျပဳလက္မွတ္ ေရးထုိးေသာ ေျမကြက္ခြဲစိတ္ပုံစံ ျပဳလုပ္ရသည္။
ယင္းေျမကြက္ ခြဲစိတ္ပုံစံရရွိပါက ျမဳိ႕ရြာအုိးအိမ္ ဖြံံ႔ျဖဳိးေရးဦးစီးဌာန ေျမတုိင္းဌာနခြဲသုိ႕ ဦးပုိင္ေျမကြက္ ခြဲစိတ္ေျမပုံ ရရွိေရးအတြက္ သတ္မွတ္ထားေသာ ပုံစံအတုိင္း ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ရန္လုိသည္။
ထုိသုိ႕ေလွ်ာက္ထားရာတြင္ လုိင္စင္ရအင္ဂ်င္နီယာ၏ အတည္ျပဳလက္မွတ္ေရးထုိးထားေသာ ေျမကြက္ခြဲစိတ္ ပုံစံမူရင္းကုိ ပူးတြျတင္ျပရသည္။
ခြဲစိတ္ခြင့္ျပဳရန္ ေလွ်ာက္ထားေသာ ေျမသည္ ေျမဧရိယာ ၂၄၀၀ စတုရန္းေပရွိရမည္ျဖစ္သည္။သုိ႕ေသာ္ပတ္၀န္းက်င္အေျခအေနေပၚမူ တည္၍ အနည္းဆုံး ၁၂၀၀ စတုရန္းေပကုိသာ ခြင့္ျပဳသည္။ျခြင္းခ်က္အေနျဖင့္ ရန္ကုန္စည္ပင္သာယာ နယ္နိမိတ္အတြင္းရွိ ကန္႕သတ္ထားေသာ နယ္ေျမ ျဖစ္ပါက အနည္းဆုံး ၀.၂၀၀ ဧကကုိသာ ခြဲစိတ္ခြင့္ျပဳသည္။
ေနာက္ဆုံးအဆင့္ ခြဲစိတ္ျပီး ဂရန္ေျမမ်ားကုိ သီးျခားဂရန္ေျမ (ေျမငွားစာခ်ဳပ္) ထုတ္ေပးရန္ ေလွ်ာက္လႊာ ပုံစံႏွင့္အတူ ၊ရန္ကုန္ ျမဳိ႕ေတာ္စည္ပင္သာယာ ေရးေကာ္မတီ ျမဳိ႕ျပစီမံခန္႕ခြဲမႈ စာရင္းႏွင့္မွတ္တမ္း ထိန္းသိမ္းေရးဌာနသုိ႕ ေအာက္ေဖၚျပပါ လုိအပ္ခ်က္မ်ားျဖင့္ ပူးတြဲေလွ်ာက္ထားရသည္။

(က) ျမဳိ႕ရြာႏွင့္ အုိးအိမ္ဖြံျဖဳိးေရးဦးစီးဌာနမွ ထုတ္ေပးေသာ သက္ေသခံ ေျမကြက္ ခြဲစိတ္ပုံ ေျမပုံမိတၱဴ ။(ေျမတုိင္းဌာနခြဲမွ  
     ခြဲထုတ္ေပးေသာ ဦးပုိ္င္ေျမပုံ)
(ခ) အဆင့္ဆင့္လႊဲေျပာင္းသည့္ မွတ္ပုံတင္စာခ်ဳပ္မိတၱဴမ်ား၊
(ဂ) ေျမငွားေၾကြးက်န္ ကင္းရွင္းေၾကာင္း ေထာက္ခံစာ၊
(ဃ) ေလွ်ာက္ထားသူ၏ အမ်ဳိးသားမွတ္ပုံတင္ (သုိ႕) နုိင္ငံသားစီစစ္ေရးကဒ္ျပားဓာတ္ပုံမိတၱဴ၊
(င) ေျမငွားစာခ်ဳပ္မိတၱဴ၊
(စ) ၄င္းေျမကြက္အတြက္ ခြဲစိတ္ထားျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ အေထာက္အထားစာခ်ဳပ္စာတမ္း မိတၱဴမ်ား၊

ဂရန္ေျမ၏ ပုိင္ရွင္အမည္ေပါက္ ေျပာင္းလိုလွ်င္ လိုအပ္ေသာ အခ်က္မ်ားကို ေဖာ္ျပေပးလိုက္ပါတယ္.........
• ေျပာင္းလိုသူ၏အမည္ျဖင့္ ဝယ္ယူထားေသာမွတ္ပံုတင္စာခ်ုပ္လိုပါတယ္။
  • ဝယ္တာမဟုတ္လည္း အေမြရတာ၊ စြန္.လွြတ္ျကတာ၊ တရားရံုးကအနိုင္ေပးတာစတဲ့ ခို္င္မာတဲ့စာခ်ုပ္စာ  တမ္းတင္ျပဖို.လိုပါတယ္။
• ေလ ွ်ာက္ထားသူရဲ.မွတ္ပံုတင္မိတၱူ၊ ပိုင္ဆိုင္ေျကာင္းစာခ်ုပ္နွင့္ ေျမခြန္ျကြေးက်န္ကင္းရွင္းေျကာင္းတို. တြဲတင္ရမွာပါ။
  • အားလံုးျပည္စံုမွန္ကန္တယ္ဆိုရင္ စည္ပင္သာယာေရးေကာ္မတီကပဲ အမည္ေျပာင္းလဲခြင့္အမိန္.ခ်မွာပါ။ (မူရင္းဂရန္ေပၚမွာ မင္နီနဲ.အမည္ေျပာင္းေပးေလ့ ရွိပါတယ္)
  • ရန္ကုန္ျမို.ေတာ္စည္ပင္သာယာ၏ အမိန္. ၃/၂၀ဝ၁ - အပိုဒ္ ၄(င)၏ လုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ားအရ “ဂရန္ေျမပိုင္ဆိုင္ခြင့္အမည္” လြဲေျပာင္းေပးျခင္းသာ ျဖစ္ပါတယ္။
• ေလ ွ်ာက္ထားသူ၏ ID မိတၱူ ၊ ပိုင္ဆိုင္ေျကာင္း အေထာက္အထားစာခ်ုပ္မူရင္းမ်ား၊ ေျမခြန္ျကြေးက်န္ ကင္းရွင္းေျကာင္း
  • လိုတာက(၃)ခုထဲပါ။ သို.ေသာ္ပိုင္ဆိုင္ေျကာင္းစာခ်ုပ္မူရင္းေတြကေတာ့ စာခ်ုပ္စာတမ္းမွတ္ပံုတင္ရံုးမွာ စနစ္တက်ခ်ုပ္ဆိုထားတဲ့ အမည္ေပါက္စာခ်ုပ္ကလြဲလ ွ်င္ ဘာကိုမွလက္မခံဘူးလို.သာ မွတ္ထားျကပါ။
  • တရားဝင္ေရာင္းဝယ္၊ ေပးကမ္း ၊ လွြဲေျပာင္းတဲ့စာခ်ုပ္တစ္ေစာင္မွာ ကိုယ့္အမည္ေပါက္မွသာ “ဂရန္ပိုင္ဆိုင္ခြင့္အမည္” လွြဲေျပာင္းလို.ရမွာပါ။
  • ၁၉၈၇ မေရွြ.ပစၥည္းကန္.သတ္ ဥပေဒနွင့္ျငိစြန္းမႈရွိ/မရွိ စစ္ေဆးပါသည္။အားလံုးျပည့္စံုမွန္ကန္၍ သတင္းစာကန္.ကြက္သူမရွိမွသာခြင့္ျပုပါသည္။မူရင္းဂရန္တြင္သာ အမည္ေျပာင္းေပးသည္ကို ေတြ.ဖူးပါသည္

 ေျမငွားစာခ်ဳပ္ (ဂရန္) အေၾကာင္းသိေကာင္းစရာမ်ား
ၿမိဳ႕/ေျမမွေဆာင္ရြက္ေပးသည္
ေျမငွားစာခ်ဳပ္ (ဂရန္) အသစ္ထုတ္ေပးျခင္း၊ေျမငွားစာခ်ဳပ္ (ဂရန္) မိတၱဴထုတ္ေပးျခင္း၊ ေျမငွားစာခ်ဳပ္ (ဂရန္) သက္တမ္းတိုးေပးျခင္း ၊ေျမငွားစာခ်ဳပ္ (ဂရန္) ခြဲစိတ္ေပးျခင္း၊ေျမအမည္ေပါက္ေျပာင္းလဲေပးျခင္း၊ ဒီေျမေတြကို ဂရန္ေလွ်ာက္ႏုိင္သည္။

လိုင္စင္ေျမ၊ ပါမစ္ေျမ၊ စကြာတာေျမ ဂရန္သစ္ေလွ်ာက္လွ်င္ ဘာေတြလိုသလဲ?
# ႏိုုင္ငံသား စီစစ္ေရး ကတ္ျပား
# ပါမစ္ (သို႕) လိုင္စင္ မိတၱဴ
# မွတ္ပံုတင္ စာခ်ဳပ္စာတမ္း (စကြာတာေျမ)
# ေနာက္ဆံုးေပးေဆာင္ ထားသည့္ ေၿမခြန္ေျပစာ (မူရင္း) တို႕ႏွင့္အတူဌာနမွ သတ္မွတ္ပံုစံတြင္ ျဖည့္စြက္    
   ေလွ်ာက္ထား ရမည္။

စီစစ္/လက္ခံျခင္း
အေထာက္အထားမိတ္ၱဴမ်ားကို မူရင္းႏွင့္ တိုက္ဆိုင္စီစစ္ပါသည္။
တင္ျပသည့္ အေထာက္အထားမ်ားႏွင့္ ေျမစာရင္းရွိ အေထာက္အထားမ်ား တူညီမွန္ကန္မႈ ရွိပါက ၿမိဳ႕နယ္ေထြ/အုပ္ဦးစီး အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ႐ုံးႏွင့္ ရပ္ကြက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ႐ုံးမ်ားတြင္ (၁၄)ရက္အတြင္း ကန္႕ကြက္ရန္ ရွိ/မရွိ ေၾကာ္ျငာပါသည္။
အမည္ေပါက္ မဟုတ္ပါက သတင္းစာတြင္ (၁၄) ရက္အတြင္း ကန္႕ကြက္ရန္ ရွိ/မရွိ ေၾကာ္ျငာပါသည္။

ဂရန္သစ္ ထုတ္ေပးျခင္း
ကန္႔ကြက္မႈ တစ္စံုတစ္ရာ မရွိပါက ဌာနမွ ခြင့္ျပဳေပးၿပီး သတ္မွတ္၀န္ေဆာင္ခမ်ား ေပးသြင္းရပါမည္။
ပါမစ္ (သို႔) လိုင္စင္ မူရင္းကို ဌာနသို႔ အပ္ႏွံ ရပါမည္။
ဌာနမွဴးႏွင့္ ေလွ်ာက္္ထားသူတို႔သည္ ႏွစ္ဖက္သက္ေသ (၁)ဦးစီျဖင့္ ေျမဌား စာခ်ဳပ္ေပၚတြင္ လက္မွတ္ေရး ထိုး၍ ေျမငွားစာခ်ဳပ္ (ဂရန္) ထုတ္ေပးပါသည္။

ဒါေတြ သင္လုပ္ရမည္
ေလွ်ာက္ထားသူသည္ ရရွိသည့္ ေျမငွားစာခ်ဳပ္ (ဂရန္) တြင္ အခြန္႐ံုးမွ ျမန္မာႏိုင္ငံ တံဆိပ္ေခါင္းခြန္ ဥပေဒအရ သတ္မွတ္ႏႈန္းအတိုင္း အထူးကပ္ တံဆိပ္ေခါင္း ကပ္ရပါမည္။
ေျမငွားစာခ်ဳပ္ (ဂရန္) ထုတ္ေပး ခံရသူ အမည္ျဖင့္ (၃)လတစ္ႀကိမ္၊ (၁)ႏွစ္ေလးႀကိမ္ စည္းၾကပ္ ေသာ ေျမငွားရမ္းခ (ေျမခြန္) ေပးေဆာင္ရမည္။
သတ္မွတ္သက္တမ္းကာလ ကုန္ဆံုးေသာအခါ ဂရန္စာခ်ဳပ္ သက္တမ္းတိုး ေလွ်ာက္ထားရမည္။

ေျမငွား စာခ်ဳပ္ (ဂရန္) ေပ်ာက္ဆံုး/ပ်က္စီးလွ်င္
ေျမငွားဂရန္ စာခ်ဳပ္မူရင္း ေပ်ာက္ဆံုးလွ်င္ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ပ်က္စီးလွ်င္ ေသာ္လည္းေကာင္း ေျမဌားဂရန္ စာခ်ဳပ္မိတၲဴ ေလွ်ာက္ထားႏိုင္ ပါသည္။
ထိုသို႔ေလွ်ာက္ထား လာပါက မူလ အမည္ေပါက္ျဖင့္ပင္ ေျမငွားစာခ်ဳပ္ (ဂရန္) မိတၱဴမွန္ ထုတ္ေပးပါမည္။

ေျမငွားစာခ်ဳပ္ (ဂရန္) ေပ်ာက္ဆံုး/ပ်က္စီးလွ်င္
 #ႏိုင္ငံသားစိစစ္ေရးကတ္ျပား
# ေျမငွားဂရန္ စာခ်ဳပ္ အမွန္တကယ္ ေပ်ာက္ဆံုးပ်က္စီးေၾကာင္း တရား႐ံုး က်မ္းက်ိန္လႊာေပ်ာက္ဆံုးျခင္းေၾကာင့္ 
   ၿဖစ္ပါက ၿမိဳ႕နယ္ေထြ/အုပ္ဦးစီးဌာန အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး႐ံုး ေထာက္ခံခ်က္၊ ရဲစ ခန္းသို႔ တိုင္ၾကားခ်က္မွတ္ပံုတင္   
  စာခ်ဳပ္စာတမ္း (သို႔) တရား႐ံုး စီရင္ခ်က္ႏွင့္ ဒီဂရီအရ ေလွ်ာက္ထားျခင္းျဖစ္လွ်င္ ယင္း အေထာက္အထားမ်ား 
  ေနာက္ဆံုးေပးေဆာင္ ထားသည့္ ေျမခြန္ေျပစာ (မူရင္း) တို႔ႏွင့္အတူ ဌာနမွ သတ္မွတ္ပံုစံတြင္ ျဖည့္စြက္၍ 
  ေလွ်ာက္ထားရမည္။


စီစစ္ထုတ္ေပးျခင္း
ၿမိဳ႕နယ္ ေထြ/အုပ္ဦးစီးဌာန အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး႐ံုးႏွင့္ ရပ္ကြက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ႐ံုးမ်ားတြင္ (၁၄) ရက္ အတြင္း ကန္႔ကြက္ႏိုင္ေၾကာင္း ေၾကာ္ျငာျခင္းႏွင့္ သတင္းစာမ်ားတြင္ သီးျခားေၾကာ္ျငာျခင္းတို႔ကို ျပဳလုပ္ပါသည္။
ကန္႔ကြက္သူ မရွိ၊ တရား႐ံုး အမႈအခင္းမ်ား ကင္းရွင္းၿပီး ေျမျပင္တြင္ ျပႆနာ တစ္စံုတစ္ရာ မရွိပါက ဂရန္သစ္ ထုတ္ေပးစဥ္ သကဲ့သို႔ပင္ သတ္မွတ္၀န္ေဆာင္ခ ေပးသြင္းေစၿပီး ေျမငွားဂရန္ မိတၱဴ ထုတ္ ေပးပါသည္။ ဂရန္ မိတၱဴတြင္ အခြန္တံဆိပ္ေခါင္း ကပ္ရန္ မလိုပါ။

ေျမငွားစာခ်ဳပ္(ဂရန္)သက္တမ္းတိုးျခင္း
သတ္မွတ္ထားေသာ သက္တမ္းကာလ ကုန္ဆံုးေသာအခါ သက္တမ္းတိုး ေလွ်ာက္ထားရမည္။
အမည္ေပါက္သူ၊ မွတ္ပံုတင္ စာခ်ဳပ္ အဆင့္ဆင့္ျဖင့္ ေနာက္ဆံုး ပိုင္ဆိုင္သူ၊ ပိုင္ဆိုင္မႈႏွင့္ ပတ္သတ္၍ တရား႐ုံး စီရင္ခ်က္ႏွင့္ ဒီဂရီ ရထားသူကသာ ေလွ်ာက္ထားႏုိင္သည္။
ဌာနမွ သတ္မွတ္ပံုစံ ႏွင့္အတူ ႏုိင္ငံသား စီစစ္ေရး ကတ္ျပား၊ သက္တမ္းကုန္ ဂရန္ႏွင့္ အမည္ေပါက္ ပိုင္သူ မဟုတ္ပါက ပိုင္ဆိုင္မႈ စာခ်ဳပ္စာတမ္း (သို႕) တရား႐ုံး စီရင္ခ်က္ ဒီဂရီႏွင့္ ေနာက္ဆံုးေပး ေဆာင္ထားသည့္ ေျမခြန္ေျပစာ မူရင္းတို႕ျဖင့္ ေလွ်ာက္ထား ရမည္။
ဂရန္သစ္ ေလွ်ာက္ထားစဥ္ ကကဲ့သို႕ပင္ စီစစ္ၿပီး သတ္မွတ္၀န္ေဆာင္ခ ေပးသြင္းေစ၍ ေျမငွားဂရန္ စာခ်ဳပ္အား ထုတ္ေပးပါသည္။
သက္တမ္းကုန္ဆံုးေသာ ဂရန္အား ၿပန္လည္အပ္ႏွံ ရမည္ျဖစ္ၿပီး ဂရန္ေပ်ာက္ဆံုး ေနပါက သတ္မွတ္ ဒဏ္ေၾကးေငြ ေပးေဆာင္ရမည္။

ေျမငွားဂရန္ စာခ်ဳပ္ ခြဲစိတ္ေပးျခင္း
သက္တမ္းရွိ ေျမငွားဂရန္ စာခ်ဳပ္ကို ဂရန္ခြဲအျဖစ္ ထုတ္ေပးႏုိင္ ပါသည္။
ဌာနမွ သတ္မွတ္ပံုစံ ႏွင့္အတူ ႏုိင္ငံသား စီစစ္ေရး ကတ္ျပား၊ ပိုင္ဆိုင္မႈ အေထာက္အထားမ်ား ႏွင့္အတူ ဌာနမွ ခြင့္ျပဳထုတ္ေပး ထားသည့္ ေျမကြက္ခြဲ အတည္ျပဳ ပံုစံႏွင့္ ေျမကြက္ခြဲစိတ္ တိုင္းတာသည့္ ေျမပံုမ်ား တင္ျပရမည္။
အမည္ေပါက္ ကိုယ္တိုင္မွ ေလွ်ာက္ထားလွ်င္ သတင္းစာ ေၾကာ္ျငာျခင္း မျပဳလုပ္ဘဲ အမည္ေပါက္ သူမွ ေလွ်ာက္ထားျခင္း မဟုတ္ပါက သတင္းစာတြင္ (၁၄) ရက္ အခ်ိန္ေပး ေၾကာ္ျငာ ပါသည္။
ကန္႔ကြက္သူ မရွိပါက သတ္မွတ္ ၀န္ေဆာင္ခ ေပးသြင္းေစၿပီး ေၿမကြက္ အမွတ္သစ္ျဖင့္ ဂရန္ခြဲထုတ္ ေပးၿပီး မူလေျမငွားဂရန္ စာခ်ဳပ္အား ျပန္လည္သိမ္းယူ ပါသည္။
မူလေျမငွား စာခ်ဳပ္(ဂရန္)၏ အစိတ္အပိုင္းကိုသာ ဂရန္ခြဲထုတ္ျခင္း ၿဖစ္ပါက ထိုသို႕ဂရန္ခြဲထုတ္ ေၾကာင္းကို မူလေျမငွား စာခ်ဳပ္ေပၚတြင္ ေရးမွတ္ေပးပါသည္။
ဂရန္ခြဲ ထုတ္ေပးသူ အမည္ျဖင့္ ေျမခြန္စည္းၾကပ္ႏုိင္ေရး ေဆာင္ရြက္ပါသည္။

ေျမအမည္ေပါက္ ေၿပာင္းလဲေပးျခင္း
ၿမပိုင္ေၿမ၊ မစိုက္ပ်ိဳးေသာ ဘိုးဘြားပိုင္ေၿမ၊ ဂရန္ရွိ ေၿမပိုင္ေျမႏွင့္ သက္တမ္းရွိ ေၿမငွားဂရန္ ေၿမတို႔ကို ေၿမအမည္ေပါက္ ေျပာင္းလဲသတ္မွတ္ ေပးပါသည္။ 
ဌာနမွ သတ္မွတ္ပံုစံ ႏွင့္အတူ ႏုိင္ငံသား စီစစ္ေရးကတ္၊ ေၿမပိုင္ေျမျဖစ္ပါက အမည္ေပါက္ စာခ်ဳပ္ ဂရန္ေျမ ၿဖစ္ပါက ေၿမငွားဂရန္၊ ေနာက္ဆံုးေပးေဆာင္ ထားသည့္ ေၿမခြန္ေျပစာ၊ စာခ်ဳပ္ အဆက္ဆက္ျဖင့္ ပိုင္ဆိုင္သူ ၿဖစ္ပါက စာခ်ဳပ္စာတမ္း၊ တရား႐ုံး အမိန္႔ရရွိထားသူ ၿဖစ္ပါက ပိုင္ဆိုင္မႈႏွင့္ ပတ္သတ္၍ စီရင္ခ်က္ႏွင့္ အမိန္႕ဒီဂရီမ်ားႏွင့္ ေလွ်ာက္ထားရမည္။ 
ဂရန္သစ္ ေလွ်ာက္ထားစဥ္ သကဲ့သို႔ပင္ စီစစ္ၿပီး ကန္႕ကြက္သူ မရွိပါက သတ္မွတ္၀န္ေဆာင္ခ ေပးသြင္းေစၿပီး စာခ်ဳပ္မူရင္း (သို႕) ေၿမငွားဂရန္ မူရင္းတြင္ အမည္ေျပာင္းလဲျခင္း မွတ္တမ္းေရး ၿဖည့္၍ ျပန္လည္ထုတ္ေပး ပါမည္။ ဂရန္ေျမ ၿဖစ္ပါက အမည္ေျပာင္း၍ ေျမခြန္စည္းၾကပ္ႏုိင္ေရး ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ ပါသည္။
Posted by My Lashio Business 

ပါမစ္ေျမႏွင့္ ဂရန္ေျမ ဝယ္မယ္ဆိုရင္

ေျမကြက္ပိုင္ရွင္အခ်ိဳ႔က ကိုယ္ပိုင္ဆိုင္တဲ့ ပါမစ္ေျမကို ေရာင္းခ်ၿပီး ေနာက္ထပ္ဂရန္အသစ္ ျပန္ေလွ်ာက္ကာ ေနာက္ထပ္ဝယ္ယူသူေတြကို ထပ္မံေရာင္းခ်တာမ်ိဳးေတြရွိေနတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
‘ပိုင္ရွင္ေတြက ေလာဘတက္တာ၊ မ်ားေသာအားျဖင့္ ပိုင္ရွင္ကိုယ္တိုင္ပဲလုပ္တာ၊ ပါမစ္ဝယ္ထားတဲ့လူက ဒုကၡေရာက္တာေပါ့၊ ပါမစ္က အရမ္းခိုင္မာမႈရွိတယ္၊ စာရြက္စာတမ္း ျပည့္ျပည့္စံုစံုနဲ့ အကုန္မွတ္ထားတာ၊ ဂရန္က နာမည္ေတာင္မပါဘဲ ထြက္ထားတာ’လို႔  ျမင့္မိုရ္အိမ္ျခံေျမ အက်ိဳးေဆာင္မွ ေဒၚသိဂႌမာက ေျပာပါတယ္။
စာရြက္စာတမ္းသေဘာအရ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရက ခ်လန္ေပးထားၿပီးေတာ့မွ ေျမခ်ပါမစ္ထုတ္ေပးတာျဖစ္ပါတယ္။ ေျမခ်ပါမစ္က သံုးစံုရွိပါတယ္။ တစ္စံုကို ပိုင္ရွင္ကိုေပးၿပီး က်န္တဲ့ႏွစ္စံုကိုေတာ့ သက္ဆိုင္ရာဌာနက သိမ္းထားပါတယ္။ ပိုင္ရွင္ကိုေပးထားတဲ့ တစ္စံုမွာ ပိုင္ရွင္ရဲ႔ဓာတ္ပံုတစ္ပံု၊ ဝန္ခံကတိျပဳတဲ့စာရြက္ သံုးရြက္ပါရွိရမွာျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒါဆိုရင္ ပါမစ္ေျမကို အေရာင္းအဝယ္ျပဳလုပ္လို႔ရပါတယ္။ ဂရန္ေလွ်ာက္ေတာ့မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ပိုင္ရွင္ဆီမွာရွိတဲ့ ပါမစ္စာရြက္စာတမ္း အျပည့္အစံုကို ဌာနကို ျပန္အပ္ၿပီးမွ ဂရန္ေလွ်ာက္ထားလို႔ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
‘အမွန္ဆို ႏွစ္ခုျဖစ္လို႔ မရဘူးေလ၊ တခ်ိဳ႔က ပါမစ္ကုိ ျပန္အပ္ရာမွာ မအပ္ဘဲနဲ႔ တစ္ေယာက္ေယာက္ကို ေရာင္းတယ္၊ ဒါမ်ိဳးမျဖစ္ေအာင္ ေျမဝယ္ေတာ့မယ္ဆိုရင္ ေျမစာရင္းရံုးမွာ တရားဝင္စစ္လို႔ရတယ္၊ ဒါဆိုရင္ ပါမစ္စစ္လား မစစ္လား၊ ဂရန္ေလွ်ာက္ထားလား မထားလား တရားဝင္ စစ္ၿပီးရင္ ျပႆနာမရွိႏိုင္ပါဘူး’လို႔ ေကာင္းေကာင္း(၂) အိမ္ျခံေျမအက်ိဳးေဆာင္မွ ဦးေအာင္မိုးေက်ာ္က ေျပာပါတယ္။
တခ်ိဳ႔ေျမကြက္ပိုင္ရွင္ေတြက သူတို႔အရင္ေရာင္းထားၿပီးသား ပါမစ္ေျမကြက္ေတြကို ေနာက္လူကို ထပ္ေရာင္းခ်င္တာေၾကာင့္ သူတို႔ဆီမွာရွိေနေသးတဲ့ အေထာက္အထားအခ်ိဳ႔နဲ႔ ႏိုင္ငံပိုင္သတင္းစာမွာ ေၾကာ္ျငာေတြထည့္ပါတယ္။ ေျမကြက္ကို ပိုင္ဆိုင္ထားတဲ့ လက္ရွိပိုင္ရွင္က အဲသည္ ၎ေၾကာ္ျငာစာကို မေတြ႔ခဲ့ရင္ ဂရန္ရသြားႏိုင္ၿပီး အဲသည္အခါမွာ ဝယ္ယူထားတဲ့ေျမကြက္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အရႈပ္အရွင္းေတြ ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။
‘ဒီလိုေတြမျဖစ္ေအာင္ ပါမစ္နဲ႔ ဝယ္ထားတဲ့ စာခ်ဳပ္၊ ပါမစ္က အတုလုပ္လို႔ရတာေၾကာင့္ ပါမစ္မႈရင္း ဟုတ္မဟုတ္၊ အေရာင္းအဝယ္စာခ်ဳပ္ စစ္မစစ္ ဆိုတာကို သက္ဆိုင္ရာဌာနမွာ သြားစစ္ရပါမယ္၊ တခ်ိဳ႔ကေတာ့ ေျမကိစၥကို နားမလည္ေတာ့ ပါမစ္အစစ္မွန္း အတုမွန္း မသိရာက ျဖစ္လာၾကတာ’လို႔ ေကာင္းေကာင္း(၂) အိမ္ျခံေျမအက်ိဳးေဆာင္မွ ဦးေအာင္မိုးေက်ာ္က ေျပာပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ေျမကြက္ဝယ္ယူတဲ့အခါ ပါမစ္ေျမလား၊ ဂရန္ေျမလားဆိုတာကို ေသခ်ာသိဖို႔လိုအပ္သလို စရန္မရိုက္ခင္ရံုးမွာ သြားစစ္သင့္ပါတယ္။ မွန္တယ္ဆိုမွ စရန္ရိုက္ရမွာျဖစ္ၿပီး နာမည္ေပါက္ ေသခ်ာၿပီဆိုရင္ေတာ့ ေငြအေက်ေခ်သင့္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။

ပါမစ္ေျမကို ၀ယ္မည္ဆိုလွ်င္ 
----ထီယု (ဥပေဒအတုိင္ပင္ခံ) —

 ပါမစ္ေျမကို ၀ယ္မည္ဆိုလွ်င္
''ေျမကြက္ဝယ္ဖုိ႔ သြားၾကည့္ ၿပီး ျပန္လာတာ''ဟု မိတ္ေဆြတစ္ ဦးက စာေရးသူ၏ ႐ုံးခန္းသို႔ ဝင္ လာစဥ္ ေျပာလုိက္ျခင္းျဖစ္သည္။
''ဘာေတြျမင္ေတြ႔ခဲ့ၿပီး၊ ဘယ္ လုိ ျဖစ္လာလဲ''ဟု စာေရးသူက မိတ္ေဆြ၏ အမူအရာကိုၾကည့္၍ ေမးလုိက္ပါသည္။
''ေျမကြက္က ရွင္းထားေတာ့ ၾကည့္ရတာ အဆင္ေျပပါတယ္။ သူတုိ႔ ေျပာစကားအရေတာ့ ပါမစ္ ေျမကြက္လုိ႔ ေျပာတယ္''
''ပါမစ္ေျမကြက္ ျဖစ္ေၾကာင္း အေထာက္အထားခုိင္လုံရင္ေတာ့ ဝယ္သင့္ပါတယ္''
''စာရြက္စာတမ္းေတာ့ ျပတယ္''
 ''အဲဒီေတာ့ အခုေရာင္းမယ္ ဆုိတဲ့ သူအမည္နဲ႔ ပါမစ္ရထားတဲ့ ေျမကြက္လား''
''အဲဒါေတာ့ မဟုတ္ဘူး''
''မဟုတ္ဘူးဆုိေတာ့ ဘယ္လုိ ျဖစ္ေနလုိ႔လဲ''
''အခုေရာင္းမယ္ဆုိတဲ့ သူက ဝယ္ထားတဲ့ ကတိစာခ်ဳပ္ေတာ့ရွိ တယ္''
''အရပ္စာခ်ဳပ္ျဖစ္မွာေပါ့''
''ေအး အရပ္စာခ်ဳပ္ဆုိတဲ့ စကားမၾကာခဏၾကားေနရတယ္။ အဲဒီအရပ္စာခ်ဳပ္ဆုိတာက၊ ဘယ္လုိစာခ်ဳပ္မ်ဳိးကိုေခၚတာလဲ၊ ရွင္း ျပေပးပါဦး''
''ပစၥည္းလႊဲေျပာင္းျခင္း ဥပေဒ နဲ႔ စာခ်ဳပ္စာတမ္း မွတ္ပုံတင္ ဥပေဒတုိ႔အရ မေရႊ႕မေျပာင္းႏုိင္ ေသာ ပစၥည္းမ်ားျဖစ္တဲ့ အိမ္ ေျမ စသည္တုိ႔ကို ေရာင္းခ်သည့္အခါ မွတ္ပုံတင္ အေရာင္းအဝယ္စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆုိမွ တရားဝင္ပိုင္ဆုိင္ခြင့္ရမွာျဖစ္တယ္’'

 ''မွတ္ပုံတင္ အေရာင္း စာ ခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ရင္ အျမတ္ခြန္ေဆာင္ရ တယ္ဆုိ ဟုတ္လား’'

''ဥပေဒနဲ႔အညီ တရားဝင္ အေရာင္းအဝယ္ျပဳလုပ္မယ္ဆုိရင္ ေတာ့ ပထမဆုံး ဝယ္ယူမယ့္ေျမ၊ အေဆာက္အအုံတုိ႔ကို တန္ဖုိးျဖတ္ ဖုိ႔ ပစၥည္းတန္ဖုိးျဖတ္အဖြဲ႔ထံ တင္ ျပရတယ္။ တန္ဖုိးသတ္မွတ္ခ်က္အေပၚ မူတည္ၿပီး ဝင္ေငြရလမ္း ေပၚမွာ အေျခတည္လုိ႔ ဝယ္ခြန္ ေဆာင္ရတယ္။ ၿပီးမွ အေရာင္းအဝယ္ မွတ္ပုံတင္ စာခ်ဳပ္ကို စာခ်ဳပ္စာတမ္းမွတ္ပုံတင္႐ုံးမွာ ခ်ဳပ္ဆုိၾက ရတယ္။ အခ်ဳိ႕က လည္း ျပန္ ေရာင္းမယ္ဆုိတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ မွတ္ပုံတင္ အေရာင္းအဝယ္ စာခ်ဳပ္ မခ်ဳပ္ဆုိၾကတာလည္း ရွိ တယ္။ အခ်ဳိ႕လည္း သူငယ္ခ်င္းယူဆသလုိ ဝယ္ခြန္မေဆာင္ႏိုင္ေသးလုိ႔ဆုိၿပီး မွတ္ပုံတင္အေရာင္းအဝယ္စာခ်ဳပ္ မခ်ဳပ္ေသးတာလည္းရွိတယ္။ အဲဒီလုိ အေျခအေနမ်ဳိးမွာ ေရာင္းသူဝယ္သူတုိ႔ရဲ႕ တာဝန္မ်ားကို ေဖာ္ျပခ်ဳပ္ဆုိထားၾကတဲ့ အိမ္ ေျမ အေရာင္းအဝယ္ ကတိ စာခ်ဳပ္မ်ားကို ခ်ဳပ္ဆုိထားတတ္ ၾကတယ္’’

''ကတိစာခ်ဳပ္ဆုိရင္ေတာ့ မွတ္ ပုံတင္ဖုိ႔ မလုိဘူးေပါ့ ဟုတ္လား’’

''မွန္ပါတယ္။ ပစၥည္းလက္ ဝယ္ရရွိထားေပမယ့္ ဥပေဒနဲ႔အညီ တရားဝင္ပုိင္ဆုိင္ခြင့္အတြက္ ေဆာင္ရြက္ေပးရမယ့္တာဝန္၊ ဝယ္ယူသူဘက္ကလည္း ပစၥည္းတန္ဖုိးပးေခ်ရမည့္ အေျခအေန၊ ဝယ္ခြန္ကိစၥစသည္ျဖင့္ တာဝန္မ်ားကို ေဖာ္ျပၿပီး ကတိျပဳ စာခ်ဳပ္ အျဖစ္ ခ်ဳပ္ဆုိထားၾကတာပဲျဖစ္ တယ္။ ကတိစာခ်ဳပ္ကေတာ့ သူငယ္ခ်င္းေျပာသလုိ မွတ္ပုံတင္ဖုိ႔မလုိအပ္ေသးဘူး။ အဲဒီလုိ ေရာင္းသူ ဝယ္သူတုိ႔ရဲ႕ ကတိျပဳေဆာင္ ရြက္ခ်က္ေတြဖာ္ျပခ်ဳပ္ဆုိတဲ့ အေရာင္းအဝယ္ ကတိစာခ်ဳပ္မ်ဳိး ကို အရပ္စာခ်ဳပ္လုိ႔ ေခၚၾက တာ ျဖစ္တယ္။ လြတ္လြယ္မွတ္ထား မယ္ဆုိရင္ေတာ့ စာခ်ဳပ္စာတမ္း မွတ္ပုံတင္ ဥပေဒနဲ႔အညီ မွတ္ပုံ တင္ထားျခင္းမရွိဘဲ ခ်ဳပ္ဆုိထားတဲ့ ကတိစာခ်ဳပ္မ်ားသည္ အရပ္စာ ခ်ဳပ္မ်ားျဖစ္တယ္လုိ႔ မွတ္သားထား ရမွာျဖစ္တယ္’'

''ပါမစ္ေျမကြက္ဆုိရင္ စာ ခ်ဳပ္စာတမ္းမွတ္ပုံတင္႐ုံးမွာ မွတ္ပုံ တင္ခြင့္ မရဘူးဆုိတာ ဟုတ္သလား’'

''ဂရန္ေျမနဲ႔ဘုိးဘြားပိုင္ေျမ တုိ႔ကို ဝယ္မယ္ဆုိရင္ေတာ့ မျဖစ္မေန မွတ္ပုံတင္ အေရာင္းအဝယ္ စာခ်ဳပ္ျပဳလုပ္မွ တရားဝင္ အ ေရာင္း အဝယ္ေျမာက္ၿပီး ပုိင္ဆုိင္ခြင့္ကို ဥပေဒနဲ႔အညီရပိုင္ခြင့္ရွိမွာ ျဖစ္တယ္။ ပါမစ္ေျမကြက္ေတြကို ေတာ့ စာခ်ဳပ္စာတမ္း မွတ္ပုံတင္ဥပေဒအရ မွတ္ပုံတင္ရန္မလုိအပ္ပါဘူး။ အေရာင္းအဝယ္ကတိစာခ်ဳပ္နဲ႔ လႊဲေျပာင္းေရာင္းခ်ၾကၿပီး ဂရန္ေလွ်ာက္ထားၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္''
''ပါမစ္ အတုေတြလည္း ရွိ တယ္လုိ႔ ၾကားဖူးတယ္။ ဟုတ္ပါ သလား''
''အတုမရွိဘူးလုိ႔ေတာ့ မေျပာလုိဘူး။ အဓိကအခ်က္ကေတာ့ ဝယ္မယ္ဆုိတဲ့ သူအေနနဲ႔ စာရြက္စာတမ္းကို ေသခ်ာစုံစမ္းဖုိ႔ေတာ့ လုိတာေပါ့။ အခုသူငယ္ခ်င္းသြား ၾကည့္တယ္ဆုိတဲ့ ေျမကြက္ေဘး ပတ္ဝန္းက်င္က ဘယ္လုိအေျခအ ေနရွိသလဲ''
''အခ်ဳိ႕လည္း အိမ္ေဆာက္ ထားတာေတြ႔ရတယ္။ ေျမကြက္ လပ္ေတြလည္း အေတာ္မ်ားမ်ား ရွိေသးတယ္''
''အခု ေရာင္းမယ္ဆုိတဲ့ ေျမကြက္က ကာရံထားတာရွိလား''
''ယာယီသေဘာဝါးကပ္ေတြ နဲ႔ ကာထားတာေတာ့ ေတြ႔တယ္။ အုတ္တုိင္ေတြ စိုက္ထားတာလည္းတြ႔ခဲ့တယ္။ စာရြက္စာတမ္း မွန္မ မွန္ကို ဘယ္မွာသြားစစ္ေဆးရသလဲ’’
''ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ စည္ပင္ သာယာေရးေကာ္မတီက ထုတ္ေပးထားတဲ့ ေျမခ်ပါမစ္နဲ႔ ၿမိဳ႕ရြာႏွင့္ အိုးအိမ္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးဦးစီးဌာနက ထုတ္ ေပးတဲ့ ေျမခ်ပါမစ္ႏွစ္မ်ဳိးရွိတယ္’’
''ဒါဆုိရင္ သက္ဆုိင္ရာ ႐ုံး ဌာနေတြမွာ စုံစမ္းရမွာေပါ့''
''မွန္ပါတယ္။ သက္ဆုိင္ရာ ဌာနက ထုတ္ေပးထားတဲ့ ေျမခ်ပါ မစ္ဟာ စာရြက္စာတမ္းျပည့္စုံမႈရွိ မရွိ၊ ေရာင္းသူနဲ႔ အမည္ေပါက္ မည္သို႔ ဆက္စပ္မႈရွိ မရွိကေတာ့ ေသခ်ာေမးျမန္းဖုိ႔လုိတယ္''
''စုံစမ္းလုိ႔ရေအာင္ဆုိၿပီး ေျမခ်ပါမစ္ စာရြက္စာတမ္းကို ဓာတ္ပုံမိတၱဴကူးၿပီး ယူလာတယ္။ စုံမစုံၾကည့္ေပးပါဦး''
''မိသားစု ဓာတ္ပုံမ်ား လုိ အပ္ေနသလားလု႔ိ'' စာေရးသူက စာရြက္စာတမ္းဓာတ္ပုံ မိတၱဴမ်ားကို ၾကည့္၍ ေမးလုိက္ျခင္းျဖစ္သည္။
''သူတုိ႔ေပးလုိက္တာေတာ့ ဒီ စာရြက္ေတြအကုန္ပဲ''
(၁) ’’ေျမခ်ပါမစ္မွာ အိမ္ရာ ေဆာက္လုပ္ေနထုိင္ခြင့္ လက္မွတ္ (ေျမပါမစ္)
(၂) ေျမကြက္ ေဖာ္ျပထားတဲ့ ေျမကြက္အမွတ္နဲ႔ အက်ယ္အဝန္းျပေျမပုံ၊
(၃) ေရႊ႕ေျပာင္းေနထုိင္ မည့္ သူမ်ား၏ ရာဇဝင္အက်ဥ္း ခ်ဳပ္ စာရြက္နဲ႔ 
(၄) မိသားစုဓာတ္ပုံတုိ႔ ပါရွိရတယ္’'
''စာရြက္စာတမ္း ေလးမ်ဳိး ေပါ့’'

''ဟုတ္တယ္။ ဒီမွာက မိသားစုဓာတ္ပုံမပါလာေတာ့ စိစစ္ဖုိ႔လုိလိမ့္မယ္။ ဒီေျမကြက္ကို စြပ္စြဲ ေျပာတာေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ 
တစ္ခါ တစ္ရံမွာ ပါမစ္မူရင္းေပ်ာက္သြား လုိ႔ အသစ္ေလွ်ာက္ထားၾကတာလည္း ရွိတယ္။ မူရင္းေကာက္ရသူက သူဝယ္ထားတဲ့ ေျမကြက္ပါဆုိၿပီး ပါမစ္စာရြက္မွာပါတဲ့မိသားစုဓာတ္ပုံကို ျဖဳတ္ထားလုိ႔ လက္လႊဲ ေရာင္းခ်တာလည္းရွိတတ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ မွားယြင္းမဝယ္မိေစဖုိ႔ သက္ဆုိင္ရာ႐ုံးဌာနမွာ စုံစမ္းစိစစ္ ၿပီးမွ ဝယ္သင့္တယ္ သူငယ္ခ်င္း'' ဟု အႀကံျပဳေဆြးေႏြးလုိက္ပါသည္။

ေဖေဖာ္၀ါရီလ၂ ရက္ထုတ္၊ ေဈးကြက္ဂ်ာနယ္ အမွတ္ ၉၉၉ တြင္ ပါမစ္ေျမကို ၀ယ္မည္ဆုိလွ်င္ ပါမစ္ စာရြက္စာတမ္း၌ ပါရွိရမည့္ အခ်က္ အလက္မ်ားနွင့္ ပူးတြဲပါစာရြက္ စာတမ္းမ်ားအေျကာင္းကို ဗဟုသုတ အျဖစ္ ေရးသားေဖာ္ျပခဲ့ပါသည္။

ယခုအခါ ပါမစ္ေျမကိုပင္ ေျမခြဲ စိတ္ ၀ယ္ယူသည့္အခါ ေတြ့ျကံုရ သည့္ မိတ္ေဆြတစ္ဦး၏ ေဆြးေနြးမွု ကို ဗဟုသုတအျဖစ္ ေဖာ္ျပလုိက္ပါ သည္။
''ဟုိတေလာက ပါမစ္ေျမ၀ယ္ မယ္ဆုိတာ ၀ယ္ျဖစ္သြားသလား''
စာေရးသူကပင္ မိမိထံ ထပ္မံ ေရာက္ရွိလာေသာ မိတ္ေဆြအားေမး လုိက္ျခင္းျဖစ္သည္။
''စာရြက္စာတမ္း မျပည့္စုံတာနဲ့ မ၀ယ္ျဖစ္လုိက္ဘူး''
''အခု ကိစဿစက ဘယ္လုိျဖစ္လုိ့ လဲ''
''အခုလာရတဲ့ ကိစဿစက ပါမစ္ ေျမကြက္တစ္ကြက္ကို ၀ယ္ဖုိ့လာ ေဆြးေနြးတာပဲ။ ဒါေပမယ့္ တစ္ကြက္ လုံး မေရာင္းဘူး။ ေျမခြဲေရာင္းမွာမုိ့ ျဖစ္နုိင္ေျခရွိ မရွိ လာေဆြးေနြးတာ သူငယ္ခ်င္း''
''ေျမကြက္ကေတာ့ ခြဲေရာင္းလုိ့ ရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ပါမစ္ေျမျဖစ္ ေနေတာ့ တရား၀င္ခြဲစိတ္လုိ့ေတာ့ မရဘူး''
''ဒါဆုိ ေရာင္းသူ၀ယ္သူနွစ္ဖက္ သေဘာတူတုိင္းတာျပီး ခြဲ၀ယ္ရမယ့္ သေဘာေပါ့''
''ဒီသေဘာမ်ုိးဆုိေပမယ့္ ခြဲေ၀ ေရာင္းခ်၀ယ္ယူေျကာင္း အေရာင္း အ၀ယ္ကတိစာခ်ုပ္တစ္ခုေတာ့ ခ်ုပ္ ဖုိ့လုိတယ္''
''ေငြေပး၀ယ္တဲ့ ကိစဿစပဲ ေသေသ ခ်ာခ်ာကို အေရာင္းအ၀ယ္ စာခ်ုပ္ ခ်ုပ္ရမွာေပါ့ သူငယ္ခ်င္းရယ္''
''ကဲ ထားပါေတာ့၊ အခု၀ယ္မယ္ လုိ့ စိတ္ကူးထားတဲ့ ပါမစ္ေျမရဲ့ အေျခအေနကုိ ေျပာျပပါဦး''
''ေျမခ်ပါမစ္အမည္ေပါက္က ေတာ့ ဖခင္ရဲ့ အမည္ေပါက္ျဖစ္ တယ္။ ေျမကြက္က ေပ ၄၀ _ ေပ ၆၀ ေျမကြက္ျဖစ္တယ္။ ေျမခ်ပါမစ္ နဲ့အတူ ေျမပုံနဲ့ မိသားစုဓာတ္ပုံေတြ ပါရွိတာေတြ့ရတယ္''
''စာရြက္စာတမ္းကေတာ့ သူ ငယ္ခ်င္းရဲ့ ေျပာစကားအရဆုိရင္ ျပည့္စုံမွန္ကန္တဲ့ သေဘာမွာရွိတယ္''
''ေအး ခက္တာက အမည္ ေပါက္ ဖခင္နဲ့ မိခင္နွစ္ေယာက္လုံး ကြယ္လြန္သြားျကျပီ''
''က်န္တဲ့ သားသမီးက ေျမကြက္ ကို ခြဲေရာင္းမယ္ေပါ့''
''သားသမီးနွစ္ေယာက္ရွိတယ္။ တစ္ဦးစီက ေျမကြက္ကုိ ခြဲျပီး အိမ္ ေဆာက္ေနထုိင္ျကတယ္။ အခုေရာင္း မယ္ဆုိသူက သားျဖစ္သူေနတဲ့ အပုိင္းကို ေရာင္းမွာျဖစ္တယ္''
''ဒါဆုိရင္ ခက္ခက္ခဲခဲမရွိပါ ဘူး''
''ခက္တာက ပါမစ္မူရင္းက အ ျခားဘက္ျခမ္းမွာ ေနတဲ့ သူ့ညီမလက္ ထဲမွာရွိတယ္။ သူ့လက္ထဲမွာ မိတဿတူ ဓာတ္ပုံမိတဿတူပဲရွိတယ္လုိ့ ေျပာတယ္။ ဒါေျကာင့္ ၀ယ္ဖုိ့ အဆင္ေျပပါ့မလား သိခ်င္တာ''
''အခု ေဆာက္ထားတဲ့ အိမ္နွစ္ အိမ္က ျခံစည္းရုိးကာထားလား''
''အိမ္တစ္အိမ္နဲ့ တစ္အိမ္ျကား မွာေတာ့ ျခံစည္းရုိးကာထားတာ မရွိ ဘူး။ နွစ္ဦးနွစ္ဖက္သေဘာတူတုိင္း တာထားတဲ့ ေပ ၂၀ အကြာအေ၀း အတုိင္း နယ္ကုန္ အိမ္ေဆာက္ထား ေတာ့ အိမ္နွစ္အိမ္ျကားမွာ ျခံစည္းရုိး ကာထားတာ မရွိဘူးေပါ့''
''အင္းေလ ဒါကေတာ့ ေပ ၂၀ ျပည့္ မျပည့္ နွစ္ဖက္သေဘာတူတုိင္း တာျကျပီး ျခံစည္းရုိးကာလုိ့ရပါတယ္ ေလ''
''ပါမစ္ေျမကို ၀ယ္ရင္ အ ေရာင္းအ၀ယ္စာခ်ုပ္ကို မွတ္ပုံတင္ စာခ်ုပ္စာတမ္းရုံးမွာ မွတ္ပုံတင္လုိ့ မရဘူးဆုိေတာ့ ပါမစ္မူရင္းလည္း မရွိဘူးဆုိရင္ တရား၀င္ပိုင္ဆုိင္ခြင့္ ရနုိင္ပါ့မလား''
''အမွန္တကယ္ ၀ယ္မယ္ဆုိရင္ ေတာ့ အေရာင္းအ၀ယ္ ကတိစာခ်ုပ္ မွာ ေသခ်ာေရးသားေဖာ္ျပဖုိ့ေတာ့လုိ မယ္ သူငယ္ခ်င္း''
''ဂရန္ ေလွ်ာက္ရင္ေတာ့ တစ္ ဖက္ျခမ္းမွာေနတဲ့ ညီမနဲ့တြဲျပီး ေလွ်ာက္ရမယ္ေျပာတယ္''
''မွန္ပါတယ္။ တစ္ဖက္ျခမ္းမွာ ေနတဲ့ ညီမနဲ့ ေပါင္းျပီး ဂရန္သစ္ ေလွ်ာက္လုိ့ရတယ္။ အဲဒီလုိ ေဆာင္ ရြက္ေပးဖုိ့ ညီမျဖစ္သူက အေရာင္း အ၀ယ္ကတိစာခ်ုပ္မွာ အသိသက္ ေသအျဖစ္ လက္မွတ္ထုိးဖုိ့လုိတယ္။ ဒါမွ သူနဲ့အတူေပါင္းျပီး ဂရန္ ေလွ်ာက္လုိ့ရမွာျဖစ္တယ္''
''တကယ္လုိ့ ညီမျဖစ္သူက ဂရန္ေလွ်ာက္တဲ့အခါ ၀ယ္ထားသူကို အသိမေပးပဲ တစ္ျခံလုံးအတြက္ ဂရန္ေလွ်ာက္ထားခဲ့ရင္ ဘယ္လုိလုပ္ မလဲ''
''ဒါလည္း မျကာခဏျဖစ္တတ္ တဲ့ ကိစဿစပဲ။ ဂရန္ေလွ်ာက္ရင္ေတာ့ သက္ဆုိင္ရာ ျမို့ေတာ္စည္ပင္သာ ယာက ကန့္ကြက္သူရွိ မရွိ သတင္းစာ မွာ ေျကာ္ျငာေလ့ရွိတယ္''
''တကယ္လုိ့ မျကည့္မိဘဲ ေက်ာ္ သြားခဲ့ရင္ ဘယ္လုိျဖစ္နုိင္သလဲ၊ ကန့္ ကြက္သူမရွိဆုိျပီး သူတစ္ဦးတည္း အ မည္နဲ့ ဂရန္ ရသြားနုိင္တာေပါ့''
''ဒါမ်ုိးလည္း မျဖစ္ဘူးလုိ့ေတာ့ အတိအက်မေျပာနုိင္ဘူး။ တစ္ခုရွိ တာက ဂရန္ေလွ်ာက္ထားမယ္ဆုိရင္ ေတာ့ သက္ဆုိင္ရာ ရပ္ကြက္ေကာင္ စီမွာ ေနထုိင္ေျကာင္း ေထာက္ခံခ်က္ အပါအ၀င္ လက္ရွိ ပုိင္ဆုိင္ခြင့္ရွိသူ ျဖစ္ေျကာင္းစတဲ့ လုိအပ္သမွ် ေထာက္ခံခ်က္ရယူတယ္။ စာရြက္ စာတမ္း ျပည့္စုံမွ ဂရန္ေလွ်ာက္လုိ့ရ တာ ျဖစ္တယ္''
''ဒါဆုိရင္ အေရာင္းအ၀ယ္ ကတိစာခ်ုပ္မွာ သက္ဆုိင္ရာ ရပ္ ကြက္ အုပ္ခ်ုပ္ေရးမွူးနဲ့ ရာအိမ္မွူးတုိ့ က အသိသက္ေသအျဖစ္ လက္မွတ္ ေရးထုိးျကမယ္ဆုိရင္ အသိေပးျပီး သား ျဖစ္သြားနုိင္တာေပါ့''
''မွန္ပါတယ္၊ ရပ္ကြက္အုပ္ခ်ုပ္ ေရးမွူးထံမွာ ခ်ုပ္ဆုိရင္ အေကာင္း ဆုံးေပါ့။ အဓိကအခ်က္က အေရာင္း အ၀ယ္ကတိစာခ်ုပ္မွာ ဂရန္ေလွ်ာက္ ထားရင္ တစ္ဖက္ျခမ္းမွာ ေနသူနဲ့ ပူးတြဲဂရန္ေလွ်ာက္ခြင့္ရေအာင္ ေရာင္းသူက တာ၀န္ယူ ေဆာင္ရြက္ ေပးမည္ျဖစ္ေျကာင္းဆုိတဲ့ အခ်က္ ေဖာ္ျပပါရွိရမွာျဖစ္တယ္''
''ဒါဆုိရင္ တစ္ဖက္သတ္ ဂရန္ ေလွ်ာက္ထားလုိ့ မရနုိင္ဘူးေပါ့''
''တကယ္လုိ့ တစ္ဖက္သတ္ ဂရန္ေလွ်ာက္ထားလုိ့ ရသြားရင္ လည္း မိမိအေနနဲ့ ေရာင္းသူကို ကတိ ပဋိညာဥ္အတုိင္း ေဆာင္ရြက္ေပးေစ လုိမွုျဖင့္ တရားရုံးမွာ တရားစြဲျပီး အခြင့္အေရးေတာင္းဆုိခြင့္ ရွိမွာျဖစ္ တယ္’'
''သူငယ္ခ်င္းေျပာသလုိ ဂရန္ကို နွစ္ဦးေပါင္းေလွ်ာက္မယ္ဆုိရင္ ပူးတြဲ အမည္ေပါက္ျဖစ္ေနမွာလား’'
''ဒါကေတာ့ လြယ္ပါတယ္။ ပူးတြဲအမည္ေပါက္ထြက္လာရင္ မိမိ တုိ့မေနျကတဲ့ ေျမကြက္တစ္ျခမ္းစီကို အျပန္အလွန္ စြန့္လြွတ္ေျကာင္း စာခ်ုပ္ စာတမ္းရုံးမွာ မွတ္ပုံတင္ စာ ခ်ုပ္ ျပုလုပ္မယ္။ အဲဒီစြန့္လြွတ္စာခ်ုပ္ကို ျမို့ေတာ္ စည္ပင္သာယာေရး ေကာ္မတီရဲ့ သက္ဆုိင္ရာ ဌာနထံ တင္ျပျပီး ေျမကြက္ခြဲစိတ္ေပးရန္ (ဂရန္ခြဲ) ေလွ်ာက္ထားရင္ မိမိအမည္ ေပါက္ ဂရန္သစ္ ရရွိမွာျဖစ္တယ္ သူငယ္ခ်င္း''ဟု ရွင္းျပေဆြးေနြးလုိက္ ပါသည္။

ထီယု (ဥပေဒအတုိင္ပင္ခံ)

အိမ္ေျမ၀ယ္လွ်င္အထူး သတိျပဳရမည့္ စာရြက္စာတမ္း အတုမ်ား

တစ္ေန႔က ေန႔စဥ္ထုတ္ သတင္းစာတစ္ေစာင္ထဲမွာ တရားမဝင္ ေျမေရာင္း ေျမဝယ္ေတြ ေပၚ ေပါက္ေနတယ္လုိ႔ ဖတ္လုိက္ရ တယ္'' ဟု မိတ္ေဆြတစ္ဦးက စတင္ ေဆြးေႏြးလာပါသည္။

''ဟုတ္တယ္။ ရန္ကုန္၊ မႏၲေလးလုိ ၿမိဳ႕ႀကီးေတြမွာ ၿမိဳ႕ျပ လူဦးေရထူထပ္လာၾကေတာ့ ၿမိဳ႕ျပ ဆင္ေျခဖုံး ေနရာေတြကုိ တရား မဝင္ က်ဴးေက်ာ္ေနထုိင္သူေတြမ်ား လာၾကတယ္။ တခ်ဳိ႕ေနရာဆုိရင္ ရြာႀကီးတစ္ရြာအေျခအေနမ်ဳိး ေရာက္ေနၾကတယ္''

''ႏုိင္ငံေတာ္အစုိးရက ေတာ့ ၿမိဳ႕ျပစီမံကိန္းေတြ လုပ္ေပး ေနတယ္ မဟုတ္လား''

''အဲဒီၿမိဳ႕ျပစီမံကိန္းနဲ႔ နီးတယ္ဆုိၿပီး အေၾကာင္းျပခ်က္နဲ႔ အားနည္းခ်က္ကိုရယူၿပီး အ ေရာင္းအဝယ္တရားမဝင္လုပ္ေနၾက တာပဲ။ အခု ဆုိရင္ ႏုိင္ငံေတာ္က ေက်းလက္ေဒသ ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္ေရးနဲ႔ ဆင္းရဲႏြမ္းပါး ေလွ်ာ့ခ်ေရးကို အေလးထားတဲ့ အေနနဲ႔ ေက်းရြာ ေျမငွား ဂရန္ ထုတ္ေပးႏုိင္ေရးအထူး လုပ္ငန္းအဖြဲ႔ကို ဖြဲ႔စည္းလုိ႔ ေျမငွား ဂရန္ေတြ ထုတ္ေပးေနတယ္ေလ''

''ေျမခြန္ေျပစာအတုေတြ ေပၚေနဆုိလားပဲ''ဟု မိတ္ေဆြက ေျပာျပန္သည္။

 ''အတုကေတာ့ ေျမခြန္ေျပ စာတစ္ခုတည္း မဟုတ္ဘူး။ ေျမခ် ပါမစ္အတု၊ ေျမဂရန္အတုေတြ လည္းရွိတာပဲ''

 ''အဲဒါ ဘယ္လုိခြဲျခားမလဲ''

''အဲဒါ ဘယ္လုိခြဲျခားမလဲ ဆုိေတာ့ ေငြစကၠဴလုိ အတုအစစ္ ခြဲျခားလုိ႔ရတဲ့ စာရြက္နမူနာပုံစံ ေတာ့ မရွိဘူးေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ဒီေျမ ကြက္ေျပစာကုိ ထုတ္ေပးတယ္ဆုိ တဲ့ သက္ဆုိင္ရာ႐ုံးဌာနကုိ ေမး ျမန္းစုံစမ္းလုိ႔ရတယ္''

''ေျမကိုဝယ္မယ္ဆုိရင္ ေျမစာရင္း ဦးစီးဌာနကုိ စုံစမ္းရ မယ္ေပါ့ ဟုတ္လား''

''ေက်းရြာနဲ႔ၿမိဳ႕ျပဆင္ေျခ ဖုံးေနရာေတြမွာေတာ့ နီးစပ္ရာ ေျမ စာရင္းဦးစီးဌာနမွာ စုံစမ္းလုိ႔ရ တယ္။ ၿမိဳ႕ရြာႏွင့္ အုိးအိမ္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး ဦးစီးဌာန ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္စည္ပင္ သာယာေရး ေကာ္မတီစတဲ့ တရား ဝင္ဌာနဆုိင္ရာေတြမွာ သြား ေရာက္စုံစမ္းၿပီး ခုိင္မာတယ္ဆုိမွ ဝယ္သင့္တယ္''

 ''ဒါဆုိရင္ သက္ဆုိင္ရာ ဌာနက အတုအစစ္ခြဲျခားေပး တယ္ေပါ့''

''ဒီသေဘာေပါ့ေလ၊ တင္ ျပတဲ့ ေျမကြက္ေျပစာ၊ ေျမကြက္ရဲ႕ ေျမခ်ပါမစ္၊ ေျမဂရန္ေတြဟာ သက္ဆုိင္ရာဌာနက ထုတ္ေပးခဲ့ ျခင္းရွိ မရွိ၊ စိစစ္ေပးတယ္''

''သက္ဆိုင္ရာဌာနက ထုတ္ေပးတဲ့ စာရြက္စာတမ္း မ ဟုတ္ရင္ လက္ဝယ္ရွိသူမွာ အျပစ္ ရွိသလား''

''မွန္ကန္တဲ့ စာရြက္စာတမ္း မဟုတ္မွန္းသိလ်က္နဲ႔ ေျမကြက္ကို အေၾကာင္းျပေရာင္းမယ္ဆုိရင္ အျပစ္ရွိသြားမွာေပါ့။ လြန္ခဲ့တဲ့ ငါးႏွစ္ေလာက္က ျဖစ္မယ္ ထင္တယ္။ မိတ္ေဆြတစ္ဦးက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ျပ ဆင္ေျခဖုံးၿမိဳ႕နယ္တစ္ခု မွ ေျမဂရန္ရွိၿပီး ေျမကြက္တစ္ ကြက္ ကို ဝယ္လုိက္တယ္။ ေနာက္မွာ ေျမကြက္သြားၾကည့္ေတာ့ အ ျခားလူေတြေနၾကတာကို ေတြ႔ရတယ္။ ဒါနဲ႔ ၿမိဳ႕ရြာႏွင့္ အုိးအိမ္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး ဦးစီးဌာနသုိ႔ သြားၿပီးစုံစမ္း ေတာ့ ဒီေျမဂရန္ဟာ ၿမိဳ႕ရြာႏွင့္ အုိး အိမ္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး ဦးစီးဌာနက ထုတ္ ေပးထားတဲ့ ေျမဂရန္ စာခ်ဳပ္ မဟုတ္ ဘူးလုိ႔ ျပန္ၾကားစာရခဲ့ တယ္။ ဒီမွာပဲ သူ႔ကုိ လိမ္လည္ ေရာင္းခ်တယ္ဆုိၿပီး တရားစြဲလုိ႔  ေရာင္းခ်သူေတြ ေထာင္ဒဏ္က်ခံ ခဲ့ရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သိလ်က္နဲ႔ ေရာင္းရင္ေတာ့ အျပစ္ရွိမွာျဖစ္ တယ္''

''လိမ္လည္ေရာင္းသြားတဲ့ သူကို ရွာမေတြ႔ရင္ ဘယ္လိုလုပ္ မလဲ''

''လိမ္လည္ေရာင္းသြားတဲ့ သူကို ရွာမေတြ႔ရင္ေတာ့ ဝယ္သူ က အဆုံး႐ႈံးခံရမွာေပါ့''

 ''ေျမခ်ပါမစ္ ႏွစ္ခုထပ္ေန မယ္၊ ေျမဂရန္ႏွစ္ခုထပ္ေနရင္ သက္ဆုိင္ရာဌာနက ဘယ္သူ႔ကို တရားဝင္အသိအမွတ္ျပဳမလဲ''

''ဒါလည္းမၾကာခဏျဖစ္တတ္တဲ့ ကိစၥပဲ။ ေျမခ်ပါမစ္ႏွစ္ခု၊ ေျမဂရန္ႏွစ္ခုထပ္ေနမယ္ဆုိရင္ သက္ဆုိင္ရာ ဌာနက စိစစ္ၿပီး အမွန္ တကယ္ထုတ္ေပးထားတဲ့ စာရြက္စာတမ္းကို အတည္ျပဳ ေၾကာင္းနဲ႔ မမွန္မကန္ရယူထားတဲ့ စာရြက္စာတမ္းကုိ ပယ္ဖ်က္ ေၾကာင္း ေၾကညာ မွတ္တမ္းတင္ ေပးမွာျဖစ္တယ္''

 ''ဒီလုိဆုိေတာ့လည္း ေျမ မဝယ္မီမွာ ေသခ်ာစုံစမ္းသင့္ တယ္''

''ဟုတ္တယ္၊ ဒါနဲ႔ပတ္ သက္လုိ႔ ဗဟုသုတအျဖစ္ ေျပာရ ရင္ ေန႔စဥ္ထုတ္ သတင္းစာ တစ္ ေစာင္မွာ ၿမိဳ႕ျပစီမံကိန္းႏွင့္ ေျမစီ မံခန္႔ခြဲမႈဌာန ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ စည္ပင္သာယာေရး ေကာ္မတီက အမ်ားသိေစရန္ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ေပးတာမ်ဳိးရွိတယ္''

ၿမိဳ႕နယ္ ေျမတုိင္းရပ္ကြက္ အမွတ္ (x)၊ ေျမကြက္အမွတ္ (xx) အား ဦး...အမည္ေပါက္ေျမခ် ပါမစ္ တင္ျပၿပီး၊ ဦး...မွ အမႈတြဲ အမွတ္ (x)ျဖင့္ ဂရန္ ေလွ်ာက္ ထားရာ ေျမငွားစာခ်ဳပ္အမွတ္ ျဖင့္ (xxx)ေန႔တြင္ ¤င္းအမည္ေပါက္ ေျမငွား စာခ်ဳပ္ (ဂရန္) ထုတ္ယူ သြားၿပီးျဖစ္ပါသည္။

အဆုိပါ ေျမကြက္ကိုပင္ ပါမစ္အမည္ေပါက္ဦး ...ထဲမွ ဝယ္ယူထားသူ ေဒၚ... မွ ပါမစ္မူရင္း တင္ျပ၍ ဂရန္သစ္ ေလွ်ာက္ ထားလာ သည္။

 ေျမကြက္တစ္ကြက္တည္း ကိုေျမခ်ပါမစ္ ႏွစ္ေစာင္ထြက္ေန သျဖင့္ ၿမိဳ႕ျပႏွင့္ အိမ္ရာဖြံ႔ၿဖိဳးေရး ဦးစီးဌာနသို႔ အတည္ျပဳေမးျမန္းခဲ့ ရာ ၿမိဳ႕ျပႏွင့္ အိမ္ရာ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးဦးစီးဌာနမွ ပထမ ဦး...တင္ျပ ေသာ ေျမခ်ပါမစ္မွာ ၄င္းဦးစီးဌာနမွ ထုတ္ေပးထားေသာ ပါမစ္မ ဟုတ္ေၾကာင္း ျပန္ၾကားလာသျဖင့္ ဦး...ထံသုိ႔ ထုတ္ယူသြားေသာ ေျမငွား စာခ်ဳပ္မူရင္းအား ဌာနသို႔ ျပန္လည္အပ္ႏွံရန္ သုံးႀကိမ္တုိင္ တုိင္ အေၾကာင္းၾကားၿပီးျဖစ္ေသာ္ လည္း ဌာနသုိ႔ လာေရာက္အပ္ႏွံ ျခင္းမရွိပါသျဖင့္ ေျမဂရန္ ေလွ်ာက္ထား ရယူသြားေသာ ေျမ ငွားစာခ်ဳပ္အ မွတ္ (x) ဦး ... အမည္ေပါက္ေျမငွားစာခ်ဳပ္ ဂရန္စာအုပ္အား ၿမိဳ႕ေျမစာရင္းမွ ပယ္ဖ်က္ၿပီးေၾကာင္း အသိေပး ေၾကာ္ျငာ အပ္ပါသည္'' လုိ႔ ေဖာ္ ျပ ေၾကာ္ျငာေပးပါတယ္''

 ''ဒါဆုိ အဝယ္မမွားေအာင္ ေသခ်ာစိစစ္ဖုိ႔လုိၿပီေပါ့''

''မွန္တယ္ သူငယ္ခ်င္း၊ ခုိင္မာတဲ့ အေထာက္အထားဟုတ္ မဟုတ္ေသခ်ာစုံစမ္းစစ္ေဆးၿပီးမွ ဝယ္သင့္တယ္။ ဒါမွမဟုတ္ရင္ ဆုံး႐ႈံးမႈ မ်ားနဲ႔ ရင္ဆုိင္ႏုိင္ၿပီး မလုိ လားအပ္တဲ့ ျပႆနာေတြျဖစ္ေပၚ လာႏုိင္လုိ႔ ေျမနဲ႔ အိမ္ကိုဝယ္ရင္ အထူးသတိျပဳသင့္တယ္ သူငယ္ ခ်င္း''


ေရာင္းမွားဝယ္မွား မျဖစ္ရေအာင္ ေျမအမ်ိုးအစားအလိုက္စာရြက္စာတမ္း စစ္ေဆးသင့္
အိမ္ျခံေျမေဈး ကြက္အတြင္းမွာ ေျမ၊ တိုက္ခန္းေရာင္းဝယ္မႈေတြမွာ ေရာင္းမွား ဝယ္မွားမျဖစ္ေပၚေစဖို့ ေျမအမ်ိုးအစားအလိုက္  စစ္ေဆးရမယ့္ စာရြက္ စာတမ္းေတြကို ေဖာ္ျပေပးလိုက္ပါတယ္။ အိမ္ျခံေျမ၊တိုက္ခန္း ဝယ္ယူမယ္ဆို ရင္ အိမ္ျခံေျမ၊ တိုက္ခန္းအမ်ိုးအစား အ လိုက္ လိုအပ္တဲ့ စာရြက္စာတမ္းေတြက အျပည့္အဝ မတူညီနိုင္ပါဘူး။

ဒါေျကာင့္ အိမ္ျခံေျမ၊ တိုက္ခန္း ဝယ္ယူတဲ့အခါ ပိုင္ဆိုင္မႈအေထာက္အထား စာရြက္စာတမ္း အျပည့္အစံုကို တိုက္ဆိုင္စစ္ေဆးသင့္ပါတယ္။ ဒါေျကာင့္ အိမ္ျခံေျမဝယ္ယူသူေတြ အေနနဲ့ လိုအပ္တဲ့ စာရြက္စာတမ္းေတြကို သိရွိထားဖို့ လိုအပ္တယ္လို့ ဆိုပါတယ္။

"ဂရန္ေျမ"
----------
- ဂရန္ေျမဝယ္မယ္ဆိုရင္ ဂရန္အမည္ ေပါက္ "မွန္ မမွန္၊ စစ္ မစစ္" ကို သက္ဆိုင္ရာ ရံုးမွာ သြားေရာက္ စစ္ေဆးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဂရန္ေျမနဲ့ ပတ္သက္လို့ စစ္ေဆးရမယ့္ စာရြက္စာ တမ္းက နည္းပါတယ္။ ဂရန္အမည္ေပါက္ မွန္ မမွန္ကိုသာ ရံုးမွာ သြားေရာက္ စစ္ေဆးဖို့ပဲ လိုအပ္ပါတယ္။

"ပါမစ္ေျမ"
-----------
ပါမစ္ေျမဆိုတာကေတာ့ ျမို့သစ္ဘက္ေတြမွာ ခ်ထားေပးတဲ့ေျမ အမ်ိုးအစား ျဖစ္ပါတယ္။ ပါမစ္ေျမကို ဝယ္ယူမယ္ ဆိုရင္ 
ခ်ထားေပးတဲ့ပါမစ္ မွန္ မမွန္၊ အဆို ပါ ပါမစ္ကို အင္ထရီျပင္ထားဖို့ လိုအပ္ပါ တယ္။ အင္ထရီဆိုတာက ေျမေနရာ အ ကြက္ ခ် ျပီး ထုတ္ေပးလိုက္တဲ့ပါမစ္ကို ျပန္ လည္ စစ္ေဆးျပီး ေနထိုင္ခြင့္ျပုတဲ့အမွတ္ တံဆိပ္ ျဖစ္ပါတယ္။ အင္ထရီဝင္ျပီးသား ပါမစ္ဆိုရင္ ေနာက္ေက်ာဘက္မွာ ေလးေထာင့္ တံဆိပ္တံုးေလးနဲ့ ျပန္လည္စိစစ္ ျပီးျဖစ္ေျကာင္း ပါရွိရမွာ ျဖစ္ပါတယ္

အင္ ထရီ မဝင္ရေသးတဲ့ ေျမကြက္ေတြက ေဈး ကြက္အတြင္းမွာ ေဈးနႈန္းကြဲလြဲမႈရွိတယ္ လို့ သိရတယ္။ “ေဈးနႈန္းမကြာဘူးဆိုရင္ေတာင္ ရာ တန္အကြက္ေတြမွာ ေဈး ငါးသိန္း၊ ၁၀ သိန္း ကြာတယ္၊ ေထာင္တန္ အကြက္ေတြ မွာဆိုရင္ အင္ထရီမဝင္ရေသးလို့ ပြဲပ်က္ တာေတြေတာင္ ရွိတယ္”လို့ ျမန္မာ့ရတနာ ေျမ အိမ္ျခံေျမအက်ိုးေဆာင္မွ အမ္ဒီ ကို ဝင္းနိုင္ဦးက ဆိုပါတယ္။ ပါမစ္ေျမမွာ စာရြက္စာတမ္းလည္း မွန္ကန္မႈရွိျပီး အင္ထရီလည္း ဝင္ထားမယ္ဆိုရင္ အမည္ေပါက္ပိုင္ရွင္ရဲ့ မွတ္ပံု တင္ မိတၱူ၊ သန္းေခါင္စာရင္းမိတၱူ ပါရွိရပါမယ္။ အဆိုပါ မိတၱူေတြကိုလည္း မူရင္းနဲ့ တိုက္ဆိုင္ စစ္ေဆးသင့္ပါတယ္။

"လယ္ေျမ"
-----------
လယ္ေျမ ဝယ္ယူမယ္ဆိုရင္ေတာ့ လယ္ေျမအတြက္ အစိုးရကို အခြန္ေပးထားတဲ့ စလစ္၊ လယ္ယာေျမမွတ္ပံုတင္ စာအုပ္၊ ပံုစံ(၇)၊ စလစ္ up to date ျဖစ္ မျဖစ္ စစ္ ေဆးရပါမယ္။ စလစ္ up to date ဆိုတာကေတာ့ အစိုးရကို အခြန္ေငြေပးသြင္းထား တဲ့နွစ္က အနီးဆံုးနွစ္ ျဖစ္ရပါမယ္။ လယ္ယာေျမမွာ ပိုင္ဆိုင္မႈ စာရြက္စာ တမ္းဆိုတာ "လယ္ယာေျမ လက္ဝယ္ရွိသူတိုင္း" ရဲ့လက္ထဲမွာ မရွိနိုင္ပါဘူး။ လယ္ယာေျမကို စိုက္ပ်ိုးလုပ္ကိုင္တဲ့အေပၚ အခြန္ စည္းျကပ္ခံထားရတဲ့ ေျမခြန္ ေျပစာ နွင့္ ပံုစံ(၇) သည္သာ ပိုင္ဆိုင္မႈ ျဖစ္ပါတယ္။
အမွန္ တကယ္ လယ္ယာေျမကို လုပ္ကိုင္ေနျပီး အခြန္စည္းျကပ္မႈကိုလည္း ထမ္းေဆာင္ထားမယ္ဆိုရင္ လယ္ယာေျမ လက္ရွိ ရွိသူအေနနဲ့ အဂၤ ါရပ္ညီညြတ္ျပီလို့ ဆိုနိုင္ပါ တယ္။ လယ္ယာေျမလုပ္ကိုင္သူေတြကို ေျမစာရင္းဌာနက အခြန္စည္းျကပ္မႈ မွတ္ပံုတင္စာရင္းနဲ့ ေျမပံုမွာ မွတ္သားထား ေလ့ရွိပါတယ္။
တခ်ို့လယ္ယာေျမေတြက အခြန္ေျပစာအျပင္ ေျမစာရင္းပံုစံ ၁၀၅ ကိုလည္း ေရးကူးရယူထားရွိနိုင္ပါတယ္။ ေျမစာရင္းပံုစံ ၁၀၅ ဆိုတာက ေျမစာရင္းဌာနက မွတ္ ပံုတင္စာရင္း၊ ေျမပံု စသည္တို့မွာ မွတ္သား ထားတဲ့အတိုင္း မွတ္တမ္းထိန္းသိမ္းတဲ့ ေျမစာရင္းဌာန က ပံုစံတူေရးကူးေပးတဲ့ ပံုစံ တစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။
ေျမစာရင္းပံုစံ ၁၀၅ မွာ ေျမကြက္နဲ့ ပတ္သက္တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြကို တစုတစည္း သိရွိနိုင္ပါတယ္။ ပံုစံ ၁၀၅ မွာ ေဖာ္ျပခ်က္အရ ေျမကြက္တည္ရွိ တဲ့ ျမို့၊ ရပ္ကြက္၊ ေက်းရြာ၊ ကြင္း၊ ဧရိယာ၊ ေျမအမ်ိုးအစား စတာေတြကို အလြယ္တကူ သိရွိနိုင္ပါတယ္။ “လယ္ယာေျမကို စလစ္တစ္ခုတည္းနဲ့ အေရာင္းအဝယ္လုပ္တာေတြ ရွိတယ္၊ အဲ ဒါေတြက ေရရွည္မွာ အဆင္မေျပပါဘူး”လို့ ကိုဝင္းနိုင္ဦးက ဆိုပါတယ္။ ပံုစံ(၇) က်ထားျပီးေသာလယ္ယာေျမေတြက ပိုင္ဆိုင္မူ ခိုင္မာတယ္လို.ဆိုပါတယ္။ အရႈပ္အရွင္းရွိတဲ့ လယ္ေျမ၊ လယ္ယာေျမ နဲ. ပိုင္ဆိုင္မႈအျငင္းပြားေနတဲ့ေနရာေတြကလယ္ေျမ၊ ယာေျမေတြကို ပံုစံ(၇) မခ်ေပးဘူးလို.သိရပါတယ္။ ဒါေျကာင့္ လယ္ေျမ၊ လယ္ယာေျမဝယ္မည္ဆိုပါက ပံုစံ(၇) ရွိမရွိကို အရင္စံုစမ္းသင့္ပါတယ္။
ယခုအခ်ိန္မွာ လယ္ယာေျမကို အရပ္ သေဘာေရာင္းဝယ္ေနျကျပီး စာခ်ုပ္စာ တမ္းမွတ္ပံုတင္ရံုးမွာ လယ္ယာေျမဥပေဒ သစ္အရ မွတ္ပံုတင္ျပီးမွသာ တရားဝင္ ေဆာင္ရြက္လို့ရမွာ ျဖစ္တယ္။


"လန ၃၉ ေျမ"
---------------
လန ၃၉ ဆိုတာက လယ္ယာေျမမွ တစ္ဆင့္ အျခားေျမအျဖစ္ ေျပာင္းလဲ အ သံုးျပုခြင့္ ျပုထားတဲ့ ေျမအမ်ိုးအစားျဖစ္ပါ တယ္။ လန ၃၉ ေျမ ဝယ္ယူမယ္ဆိုရင္ လယ္ယာေျမကေန အျခားေျမ ေျပာင္းလဲ အသံုးျပုခြင့္ျပုထားတဲ့ လန ၃၉ စာရြက္ ရွိ ရပါမယ္။ ဒါမွသာ လယ္ယာေျမကို အိမ္ ယာေျမ၊ စက္မႈထုတ္ကုန္ တစ္ခုခု ေျပာင္း လဲ အသံုးျပုမယ္ဆိုရင္ လန ၃၉ ခ်ထား ေပးတဲ့ စာရြက္ရွိမွ အဆင္ေျပမွာ ျဖစ္ပါ တယ္။

"တိုက္ခန္းဝယ္မယ္ဆိုရင္"
---------------------------
တိုက္ခန္း အေရာင္းအဝယ္ ျပုလုပ္တဲ့ အခါမွာ ဆက္စပ္စာခ်ုပ္တစ္ခုရွိရံု နဲ့ ပိုင္ ဆိုင္မႈ အေထာက္အထား ျပည့္စံုျပီလို့ မထင္မွတ္သင့္ပါဘူး။ တိုက္ခန္းအေရာင္း အဝယ္ျပုလုပ္တဲ့ေနရာ မွာ မရွိမျဖစ္လိုအပ္တဲ့ စာရြက္စာတမ္းေတြကေတာ့ ဆက္စပ္ စာခ်ုပ္၊ BCC (လူေနထိုင္ခြင့္) ၊ ေျမ ရွင္လက္မွတ္၊ ေရမီတာ၊ မီးမီတာ စာရြက္စာတမ္းေတြ လို အပ္ပါတယ္။ အဲသည္ စာရြက္စာတမ္းေတြ ပါရွိရင္ေတာ့ ပိုင္ဆိုင္မႈ ေသခ်ာနိုင္တယ္လို့ သိရပါတယ္။

"ဘိုးဘြားပိုင္ေျမ"
------------------
ဘိုးဘြားပိုင္ေျမ ျဖစ္ခဲ့မယ္ဆိုရင္ေတာ့ သက္ဆိုင္ရာ ေျမပိုင္ဆိုင္မႈမွတ္တမ္းမွာ ပိုင္ရွင္အျဖစ္ မွတ္တမ္းရွိျပီး ျဖစ္ရမွာ ျဖစ္ ပါတယ္။





ပါမစ္ေျမ ၀ယ္ယူထားသူမ်ား သိအပ္စရာ

ယခုေခတ္သည္ ေျမကြက္အေရာင္းအ၀ယ္တြင္က်ယ္ေသာ ကာလျဖစ္ၿပီး ေငြပိုေငြလွ်ံ ရွိသူမ်ားအဖုိ႔ ေျမကြက္ ၀ယ္ေရာင္းျခင္းမွာ စီးပြားေရးတစ္ရပ္သဖြယ္ ျဖစ္လာပါသည္။ အမ်ားဆံုး အေရာင္း အ၀ယ္ျဖစ္သည့္ ေျမကြက္မ်ားမွာ ပါမစ္ေျမ၊ ဂရန္ေျမမ်ား ျဖစ္ၾကပါသည္။ ဂရန္ေျမအား ၀ယ္ယူရာတြင္ မိမိ အမည္ေပါက္ျဖစ္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ျခင္း မျပဳသည့္တုိင္ စာခ်ဳပ္အား ခုိင္မာစြာ ခ်ဳပ္ဆုိ၍ အထူး ကုိယ္စားလွယ္လႊဲစာ (SP) အား ယူထားေလ့ ရွိပါသည္။
သို႔ရာတြင္ ပါမစ္ေျမအား ယင္းသုိ႔ အထူးကုိယ္စားလွယ္လႊဲစာ (SP) ရယူ၍ ၀ယ္ယူ၍ မရႏိုင္ပါ။ အမည္ေပါက္ျဖစ္သူထံ အေထြေထြကုိယ္စားလွယ္စာ (GP) အားလည္း ေတာ္႐ံုျဖင့္ လႊဲအပ္ေပး ေလ့မရွိၾကပါ။ ၀ယ္ေရာင္းျပဳသူမ်ားအေနျဖင့္ အဆုိပါေျမတြင္ အေဆာက္အဦ ေဆာက္လုပ္ေနထုိင္ရန္ အစီအစဥ္မရွိသူမ်ားျဖစ္၍ အဆုိပါေျမႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ျပႆနာေသာ္လည္းေကာင္း၊ အျခားနည္း ေဆာက္ရြက္ျခင္းမ်ားေသာ္လည္းေကာင္း တစ္ဦးတစ္ေယာက္မွ် ျပဳလုပ္ထားျခင္း ရွိမရွိအား အစဥ္တစိုက္ နားဖြင့္ရမည့္ အေနအထားျဖစ္ေပၚေနရပါသည္။
သုိ႔ျဖစ္၍ ပါမစ္ေျမအား ၀ယ္ယူပုိင္ဆုိင္ထားသူမ်ားအေနျဖင့္ သက္ဆုိင္ရာ ႐ံုးဌာနမ်ားတြင္ ႀကဳိတင္ကန္႔ကြက္တင္ျပမႈေလး ျပဳလုပ္ျခင္းျဖင့္ မလုိလားအပ္သည့္ ျပႆနာရပ္မ်ားအား သိရွိ၍ ကာကြယ္ခုခံမႈမ်ား ျပဳလုပ္ႏုိင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း အသိေပး လုိက္ပါရေစ။
ေနာက္၀ယ္လက္သို႔ ျပန္လည္ေရာင္းခ်သည့္အခါတြင္ ယင္းသို႔ ႀကဳိတင္ကန္႔ကြက္မႈအား ျပန္လည္႐ုတ္သိမ္းေပးဖုိ႔ လိုအပ္ပါတယ္လုိ႔ ထပ္မံအေၾကာင္းၾကားအပ္ပါသည္ရွင္။

Source : မသီတာဟန္

"ပါမစ္ေျမ ၀ယ္ယူျခင္းဆုိင္ရာ သိမွတ္ဖြယ္ရာ"
ပါမစ္ေျမကြက္ကုိ ဝယ္ လွ်င္ တရားဝင္ဆုိင္ခြင့္ရပါသ လား။ မွတ္ပုံတင္အေရာင္းအဝယ္ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆုိႏုိင္ပါသလားဟု ေမးလာသျဖင့္ ဤေဆာင္းပါးကုိဗဟုသုတအျဖစ္ ေရးသားလုိက္ပါ သည္။
ပါမစ္ေျမအေၾကာင္း မတင္ျပမီ ရန္ကုန္ၿမိဳ့ေတာ္စည္ပင္သာယာေရး ဥပေဒအရ သတ္မွတ္ ထားေသာေျမအမ်ဳိးအစားမ်ားကို သိထား ရန္ လုိအပ္ပါသည္။

"ေျမအမ်ဳိးအစား"
=========
ဥပေဒႏွင့္အညီ သတ္မွတ္ ထားသည့္ ေျမအမ်ဳိးအစားမ်ားမွာ-
၁။ ဘုိးဘြားပုိင္ေျမ (ေျမပုိင္ေျမ)
၂။ ေျမငွားဂရန္ေျမ
၃။ စကြာတာေျမ
၄။ လုိင္စင္ေျမ
၅။ ပါမစ္ေျမ
၆။ ဂရန္ရွိေျမပုိင္ေျမ
၇။ အခြန္လြတ္သာသနာ့ ဂရန္ေျမ
၈။ သိမ္ဂရန္ေျမ
၉။ က်ဴးေက်ာ္ေျမႏွင့္
၁ဝ။ စနစ္တက် က်ဴးလြန္ျခင္းေျမ ဟု သတ္မွတ္ခြဲျခားထားေပသည္။

"ပါမစ္ေျမဆုိသည္မွာ"
===========
အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆုိခ်က္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ပါမစ္ေျမဆုိသည္မွာ စည္ပင္ျပန္႔ေျပာမႈမရွိေသးသည့္ ေနရာမ်ားတြင္စည္းကမ္းခ်က္ျဖင့္ သုံးစြဲခြင့္ျပဳထားသည့္ ''အိမ္ရာ ေဆာက္လုပ္ေနထုိင္ခြင့္''ခ်ေပး ထားေသာေျမအမ်ဳိးအစားျဖစ္သည္ဟု အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆုိထားပါသည္။

ထုိ႔ေၾကာင့္ ဘုိးဘြားပိုင္ေျမ၊ ေျမငွားဂရန္ေျမမ်ားကဲ့သုိ႔ေျမပုိင္ဆုိင္မႈကို အေျခမတည္ဘဲ အိမ္ရာေဆာက္လုပ္နထုိင္ခြင့္အတြက္ ခ်ေပးထားေသာ ေျမအမ်ဳိးအစားျဖစ္သည္။

"လႊဲေျပာင္း ေရာင္းခ်ျခင္း"
==============
  • ေျမခ်ပါမစ္ (အိမ္ရာ ေဆာက္လုပ္ေနထုိင္ခြင့္လက္မွတ္)တြင္အိမ္ရာေျမကြက္ရသူသည္ ေျမကြက္ကုိ ခြဲစိတ္ျခင္း၊တစ္ဆင့္ လႊဲေျပာင္း ေရာင္း ခ်၊ ေပါင္ႏွံ၊ ေပး ကမ္းျခင္းလုံးဝမျပဳရဟု ေဖာ္ျပ ထားပါသည္။
  • သုိ႔ရာတြင္ ေငြအရင္းအႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံလုိသူမ်ားအေနျဖင့္ဂရန္ ေျမအျဖစ္ အမည္ေပါက္သြားပါက ေျမတန္ဖုိးအဆမတန္ကြာျခား သြားသျဖင့္ ပါမစ္ေျမမ်ားကိုသာသင့္တင့္ေစ်းေပး၍အေရာင္းအဝယ္ ကတိစာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆုိကာ လႊဲ ေျပာင္းရယူထားၾကေပသည္။
- ထုိ႔ ေနာက္ မွ ေျမငွားဂရန္ကုိ ေလွ်ာက္ ထားရယူေလ့ရွိၾကသည္။

"ေျမငွားဂရန္ အသစ္ထုတ္ေပးျခင္း"
===================
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ စည္ပင္သာယာေရး ေကာ္မတီကေျမငွား စာခ်ဳပ္အသစ္ (ေျမငွားဂရန္) ထုတ္ေပးရန္ႏွင့္ပတ္သက္၍ ေအာက္ပါ အတုိင္း သတ္မွတ္ထား ေပသည္။
ေျမငွားဂရန္ထုတ္ေပး ေသာ ေျမအမ်ဳိးအစားမ်ားမွာလုိင္စင္ေျမ၊ စကြာတာေျမႏွင့္ ပါမစ္ ေျမတုိ႔ျဖစ္ေၾကာင္းသတ္မွတ္ထား ေပသည္။

ဂရန္ေျမထုတ္ေပးရန္အ တြက္ ေအာက္ပါအခ်က္မ်ားကုိပူး တြဲတင္ျပေလွ်ာက္ထားရေပသည္။
၁။    ေလွ်ာက္ထားသူသည္ ႏုိင္ငံသားျဖစ္ရပါမည္။
(ႏိုင္ငံသား ကတ္ျပားမိတၱဴတင္ျပရပါသည္)
၂။    ပါမစ္ေျမ (အိမ္ရာ ေဆာက္လုပ္ေနထုိင္ခြင့္လက္မွတ္)
၃။    ပါမစ္ေျမအမည္ေပါက္ သို႔မဟုတ္ ဥပေဒႏွင့္အညီဆက္ခံ သူမွ တရား႐ုံးတြင္ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ က်မ္းက်ိန္လႊာ
၄။    လႊဲေျပာင္းထားျခင္းျဖစ္ပါက ကတိစာခ်ဳပ္မ်ား(ဥပမာ-အ ေရာင္းအဝယ္၊ ေပးကမ္း၊ စြန္႔လႊတ္၊ လွဴဒါန္းစေသာ
      လႊဲေျပာင္းျခင္း မ်ား)
၅။    အမႈအခင္းျဖစ္ခဲ့ပါက ပိုင္ ဆုိင္ခြင့္ႏွင့္ ပတ္သက္သည့္တရား ႐ုံး၏ အမိန္႔ဒီကရီ။
၆။    အေဆာက္အအုံရွိေၾကာင္း အေထာက္အထားမ်ားပါရွိရေပသည္။

ထုိေၾကာင့္ ဤေနရာတြင္ ပါမစ္ေျမမ်ားကို ကတိစာခ်ဳပ္မ်ားျဖင့္အေရာင္းအဝယ္ လႊဲေျပာင္းျခင္းျပဳႏိုင္ေၾကာင္း ကို ေတြ႔ရွိရမည္
ျဖစ္ေပသည္။

"မွတ္ပုံတင္အေရာင္းအဝယ္စာခ်ဳပ္ ျပဳလုပ္ခ်ဳပ္ဆုိျခင္း"
============================
စာခ်ဳပ္စာတမ္းမွတ္ပုံတင္ အက္ဥပေဒပုဒ္မ ၁၇တြင္တန္ ဖုိး ေငြ ၁ဝဝ အထက္ရွိေသာ မေရႊ႕ မေျပာင္းႏုိင္သည့္ပစၥည္း အ ေရာင္း စာခ်ဳပ္သည္ မွတ္ပုံမတင္ကတရားမဝင္ေၾကာင္း ျပ႒ာန္း ထားေပသည္။

* ပါမစ္ေျမကြက္
(အိမ္ရာ ေဆာက္လုပ္ေနထိုင္ခြင့္ လက္မွတ္ ေျမကြက္) သည္လႊဲေျပာင္းေရာင္း ခ်ပိုင္ခြင့္မရွိသျဖင့္စာခ်ဳပ္စာတမ္း  မွတ္ပုံတင္႐ုံးက မွတ္ပုံတင္ အ ေရာင္းစာခ်ဳပ္ကုိခ်ဳပ္ဆုိေပးျခင္း မရွိေပ။
  • ထုိ႔ေၾကာင့္ႏွစ္ဘက္ သေဘာတူ အေရာင္းအဝယ္ကတိစာခ်ဳပ္အျဖစ္သာ ခ်ဳပ္ဆုိၾကၿပီး ေျမဂရန္သစ္မ်ားေလွ်ာက္ထား ေလ့ရွိေပသည္။
  • ေျမဂရန္ ေလွ်ာက္ထားရာတြင္ အဆုိပါ ေျမကြက္ေပၚတြင္အေဆာက္အဦး ေဆာက္လုပ္ထား ၿပီးျဖစ္ရန္ လုိအပ္သျဖင့္အ   ေဆာက္ အအုံ ေဆာက္လုပ္ထား ေလ့ရွိေပသည္။
* ထုိ႔ေၾကာင့္အ ေရာင္းအဝယ္ျပဳရာတြင္ ပါမစ္ေျမ ႏွင့္
အေဆာက္အအုံတြဲဖက္ ေရာင္းၾက သည္။
* ဤတြင္ အ ေဆာက္အအုံ ပိုင္ဆုိင္မႈအတြက္ ပါမစ္ေျမအမည္ေပါက္သူႏွင့္ ဝယ္သူတုိ႔ အေဆာက္အအုံ
   အ ေရာင္းအဝယ္ မွတ္ပုံတင္ စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆုိႏုိင္ေပသည္။

ဤသည္ႏွင့္ ပတ္သက္၍
''ဦးလွေရႊႏွင့္ ေဒၚအုံးျမင့္ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္၊ ျမန္မာႏုိင္ငံ တရားစီရင္ထုံးစာမ်က္ႏွာ ၁၃၇''တြင္ -ဦးလွေရႊ က ေဒၚအုံးျမင့္အေပၚ ေျမႏွင့္ အိမ္အေပၚပုိင္ဆုိင္ေၾကာင္းျမြက္ဟ ေၾကညာမႈစြဲဆုိရာ တုိင္းတရား႐ုံး ေတာ္က ပယ္ခ်ခဲ့သျဖင့္
တရား႐ုံး ခ်ဳပ္သုိ႔ အယူခံဝင္လာျခင္းျဖစ္သည္။

တရား႐ုံးခ်ဳပ္က သုံးသပ္ဆုံးျဖတ္သည္မွာ
  • အခ်င္းျဖစ္ေျမသည္ ႏုိင္ငံေတာ္ပိုင္ေျမျဖစ္ၿပီး ေနထုိင္ခြင့္ခ်ေပးထားခ်က္အရ ေန ထိုင္ခြင့္ရရွိေနၾကၿပီး   တရားဝင္ပုိင္ဆုိင္မႈအတြက္ လႊဲေျပာင္းခြင့္ မရွိေသာ ေျမျဖစ္ေၾကာင္းအျငင္း မထြက္ေပ။
  • ဦးလွေရႊက အခ်င္း ျဖစ္ေျမကို ပိုင္ဆုိင္ေၾကာင္းအား အေျချပဳ၍စြဲဆိုျခင္းျဖစ္ရာ မူလ႐ုံး၏ သုံးသပ္သည့္အတုိင္း အစုိး ရ ေျမကိုဦးလွေရႊက ပိုင္ဆုိင္ခြင့္မရ ႏုိင္ေပ။
- အိမ္ကုိေရာင္းခ်ေသာ အိမ္ အေရာင္းအဝယ္ စာခ်ဳပ္တြင္တန္ ဖုိးေငြ က်ပ္ ၃ဝဝဝ ျဖင့္ အေရာင္း အဝယ္ျပဳေၾကာင္း
   ေပၚေပါက္ သည္။
- တန္ဖုိးေငြက်ပ္ ၁ဝဝ ေက်ာ္သျဖင့္ ပစၥည္းလႊဲေျပာင္းေရးအက္ဥပေဒ ပုဒ္မ ၅၄ႏွင့္ စာခ်ဳပ္ စာတမ္းမွတ္ပုံတင္အက္ဥပေဒ
   ပုဒ္မ၁၇ တုိ႔ႏွင့္အညီ မွတ္ပုံတင္ျပဳလုပ္ခဲ့ျခင္းမရွိသျဖင့္အထေျမာက္ ေသာ အေရာင္းအဝယ္လည္းမ ဟုတ္ေပ။
   အဆုိပါ ဥပေဒမ်ားတြင္ ေနခြင့္ လက္မွတ္အရေနထုိင္ေသာေျမေပၚရွိ အေဆာက္အအုံႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ မွတ္ပုံတင္ရန္မလုိဟု     
   ျပ႒ာန္းခ်က္ျပဳထားျခင္းမရွိေပ။
  • ထုိေၾကာင့္မူလ႐ုံးက ဦးလွ ေရႊသည္ အစုိးရပိုင္ေျမကိုမိမိေျမ အျဖစ္လည္းေကာင္း၊ ဥပေဒ ျပ႒ာန္းခ်က္ႏွင့္ အညီခ်ဳပ္ဆုိ ထား   ျခင္း မရွိေသာ အရပ္စာခ်ဳပ္ေပၚတြင္အေျချပဳ၍လည္းေကာင္း၊ အခ်င္းျဖစ္ ေျမႏွင့္အိမ္ကုိမိမိပုိင္ဆုိင္ေၾကာင္းျမြက္ဟေ ၾကညာမႈ စြဲဆုိခြင့္ မရွိဟုဆုံးျဖတ္ခ်က္မွာ မွန္ ကန္၍ အတည္ျပဳေၾကာင္းဆုံးျဖတ္ခဲ့ေပသည္။

* သုိ႔ျဖစ္၍ အိမ္ရာေဆာက္ လုပ္ေနထုိင္ခြင့္လက္မွတ္ပါမစ္ေျမကုိဝယ္လွ်င္ ဥပေဒႏွင့္အညီပုိင္ဆုိင္ခြင့္မရေသးပါ။
* အေရာင္းအဝယ္ ကတိစာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆုိ၍ ဂရန္သစ္ေလွ်ာက္ထားခြင့္ရွိေပသည္။
  • သို႔ေသာ္ “ပါမစ္ေျမေပၚရွိ အေဆာက္အအုံအတြက္ပိုင္ဆုိင္မႈကို ဥပေဒႏွင့္အညီ  စာခ်ဳပ္စာတမ္း႐ုံး၌ မွတ္ပုံတင္အေရာင္း စာခ်ဳပ္ ျပဳလုပ္ႏုိင္”   ပါေၾကာင္းဗဟုသု တအျဖစ္ေရးသားလုိက္ပါသည္။

ထီယု (ဥပေဒ အတိုင္ပင္ခံ)





Tuesday, February 21, 2017

ရန္ကုန္စေတာ့အိပ္ခ်ိန္း Yangon Stock Exchange (YSX)

ရန္ကုန္စေတာ့အိပ္ခ်ိန္း (YSX) ကို နိုင္ငံျခားရင္းနီွးျမဳပ္နံွသူေတြ ဝင္လာေတာ့မလား

မၾကာေသးခင္အထိ အာရွမွာ ျမန္မာဟာ စေတာ့အိပ္ခ်ိန္းမရိွေသးတဲ့ အၾကီးဆံုး စီးပြားေရးနိုင္ငံတခု ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီနွစ္အတြင္းမွာ ရန္ကုန္စေတာ့အိပ္ခ်ိန္း (YSX) ကို ဖြင့္လွစ္လိုက္တဲ့ အခ်ိန္က စျပီး ဒီအေနအထားဟာ ေျပာင္းသြားခဲ့ပါျပီ။ အခုဆိုရင္ ရန္ကုန္စေတာ့အိပ္ခ်ိန္းမွာ ရွယ္ယာအေရာင္းအဝယ္လုပ္တာ ၂ လတင္းတင္း ျပည့္သြားပါျပီ။ မၾကာခင္မွာ နိုင္ငံျခားရင္းနီွးျမဳပ္နံွသူေတြလည္း ရန္ကုန္စေတာ့အိပ္ခ်ိန္း (YSX) မွာ ပါဝင္ခြင့္ရၾကေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ရန္ကုန္စေတာ့အိပ္ခ်ိန္း (YSX) ကို ဖြင့္လွစ္နိုင္ဖို့ နွစ္ေပါင္း ၂၀ ေလာက္အခ်ိန္ယူခဲ့ရျပီး အခုခ်ိန္အထိေတာ့ ေျမစမ္းခရမ္းပ်ိဳးအဆင့္ပဲ ရိွပါေသးတယ္။ အရင္အစိုးရရဲ့ ေနာက္ဆံုးပေရာဂ်က္တခုအေနနဲ့ YSX ကို ၂၀၁၅ ဒီဇင္ဘာလမွာ စတင္ဖြင့္လွစ္ခဲ့ေပမယ့္ အဲဒီအခ်ိန္က အေရာင္းအဝယ္လုပ္စရာ စေတာ့မရိွေသးပါဘူး။

စီးပြားေရး ဘရမ္းဘဒါျဖစ္မႈနဲ့ အဂတိလိုက္စားမႈဒဏ္ကို ၁၀ စုနွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ခါးစည္းခံခဲ့ရတဲ့ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ စေတာ့အိပ္ခ်ိန္းတခု ရွင္သန္နိုင္ပါ့မလားလို့ သံသယရိွသူေတြ မနည္းမေနာ ရိွခဲ့ပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ အေျခအေနေတြဟာ အေကာင္းဖက္ကို ဦးတည္ေနဟန္ ရိွပါတယ္။

ေလာေလာဆယ္မွာ YSX မွာ တရားဝင္စာရင္းသြင္းထားတဲ့ ကုမၸဏီ ၂ ခု ရိွေနျပီး လာမယ့္လအနည္းငယ္အတြင္းမွာ ေနာက္ထပ္ ၄ ခု ထပ္တိုးလာဖို့ ရိွေနပါတယ္။ နိုင္ငံေတာ္ပိုင္ ျမန္မာ့စီးပြားေရးဘဏ္ (MEB) ရဲ့ အဓိကရွယ္ယာပိုင္ရွင္ေတြအေပၚမွာ ခ်မွတ္ထားတဲ့ အေမရိကန္ရဲ့ စီးပြားေရးပိတ္ဆို့အေရးယူမႈကို ေမ ၁၇ က ပယ္ဖ်က္ေပးလိုက္ပါျပီ။ ျမန္မာ့စီးပြားေရးဟာ နိုင္ငံျခားရင္းနီွးျမဳပ္နံွမႈ အေျမာက္အျမား ဝင္ေရာက္လာမႈေၾကာင့္ အားေကာင္းလာျပီး ေရွ့နွစ္ေတြမွာ သန္သန္ျမန္ျမန္ တိုးတက္လာမယ္လို့ ေမွ်ာ္လင့္ထားၾကပါတယ္။

နိုင္ငံျခားက ရင္းနီွးျမဳပ္နံွသူေတြကို YSX မွာ ရွယ္ယာအေရာင္းအဝယ္လုပ္ခြင့္ ေပးဖို့နဲ့ ျပည္တြင္းျပည္ပ ဖက္စပ္ကုမၸဏီေတြကို YSX မွာ စာရင္းသြင္းခြင့္ျပဳဖို့အတြက္ ျပင္ဆင္ေနတယ္လို့ ျမန္မာ့ Securities and Exchange Commission က ဇြန္ ၁ မွာ ေၾကညာခဲ့ပါတယ္။

စေတာ့ေစ်းကြက္ဟာ ျမန္မာျပည္အတြက္ အေရးၾကီးတဲ့ အရင္း (capital) စီးဝင္ရာေနရာတခု၊ ကုမၸဏီေတြအတြက္ ေငြေၾကးရွာေဖြနိုင္တဲ့ လမ္းသစ္တခု ျဖစ္လာမယ္လို့ ယံုၾကည္ေနၾကပါတယ္။ ေလေလဆယ္မွာ ျမန္မာ့ဘဏ္လုပ္ငန္းဟာ အားေပ်ာ့ေနျပီး ဒီထက္မက ဖြံ့ျဖိဳးဖို့ လိုေနဆဲပါ။ ျမန္မာ့စီးပြားေရး ဖြံ့ျဖိဳးမႈရဲ့ အဓိက အဟန့္အတားဟာ ေငြပင္ေငြရင္းကို လက္လွမ္းမမီတဲ့ကိစၥျဖစ္တယ္လို့ ကမ႓ာ့ဘဏ္က ဆိုပါတယ္။ လုပ္ငန္းစုစုေပါင္းရဲ့ ၃% ကပဲ ဘဏ္ေခ်းေငြကို ရယူနိုင္ၾကတယ္လို့ ကမ႓ာ့ဘဏ္က ခန့္မွန္းထားပါတယ္။ လုပ္ငန္းအမ်ားစုဟာ ကိုယ္ပိုင္ေငြကိုသာ အားျပဳရတဲ့ မိသားစုပိုင္လုပ္ငန္းေတြ ျဖစ္ပါတယ္။

ေအာင္ျမင္တဲ့ စေတာ့အိပ္ခ်ိန္းတခုဟာ ျမန္မာ့အရင္းေစ်းကြက္ (capital markets) ဖြံ့ျဖိဳးလာဖို့အေရးမွာ ပထမေျခလွမ္း ျဖစ္တဲ့အျပင္ ျမန္မာ့လူလတ္တန္းစားနဲ့ အေပၚယံလႊာကို အစဥ္အလာအားျဖင့္ အားသန္ခဲ့တဲ့ အိမ္ျခံေျမလို ျဒပ္ရိွပိုင္ဆိုင္မႈေတြထက္ သြက္လက္တဲ့ ရင္းနီွးျမဳပ္နံွမႈေတြကို ပိုစိတ္ပါလာေအာင္ ဆြဲေဆာင္ေပးမွာပါ။ YSX က စီစဥ္တဲ့ ရွယ္ယာအေရာင္းအဝယ္ဆိုင္ရာ အေျခခံသင္တန္းေတြကို လူၾကိဳက္မ်ားတာဟာ ေကာင္းတဲ့ လကၡဏာတခုပါ။

YSX ကို အဓိက အေထာက္အကူျပဳေနတဲ့ အခ်က္က အတတ္ပညာေရာ၊ ေငြရင္းေရာ သယ္ေဆာင္လာေပးတဲ့ ဂ်ပန္ေတြရဲ့ ေရရွည္ ပါဝင္ပတ္သက္မႈ ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ Daiwa Institute of Research ကသာ ဇြဲမရိွခဲ့ဘူးဆိုရင္ YSX ဆိုတာ ျဖစ္လာမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ အခုေလာေလာဆယ္မွာ စေတာ့ေစ်းကြက္ရဲ့ ရွယ္ယာရဲ့ ၃၀.၂၅% ကို Daiwa Institute of Research က ပိုင္ဆိုင္ထားျပီး၊ ၁၈.၇၅% ကို Japan Exchange Group က ပိုင္ဆိုင္ထားပါတယ္။

ျမန္မာ့စေတာ့ေစ်းကြက္မွာ Daiwa ရဲ့ ပါဝင္မႈဟာ ၁၉၉၅ ကတည္းက စတင္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္က Daiwa ဟာ ျမန္မာစီးပြားေရးဘဏ္နဲ့အတူ over the counter (OTC) ရွယ္ယာေစ်းကြက္ကို ထူေထာင္ခဲ့တာပါ။ ဒါေပမယ့္ OTC ေစ်းကြက္မွာ ရွယ္ယာေရာင္းခ်တဲ့ ကုမၸဏီက ၂ ခုထက္ မပိုခဲ့ပါဘူး။ "အဲဒီပေရာဂ်က္ရဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္က တျဖည္းျဖည္းနဲ့ စေတာ့အိပ္ခ်ိန္းအသြင္ကို ေျပာင္းယူသြားဖို့ပါ။ ဒါေပမယ့္ ဒီပေရာဂ်က္ဟာ ၁၉၉၇ အာရွဘ႑ာေရး အၾကပ္အတည္းနဲ့ ၂၀၀၃ ျမန္မာဘဏ္လုပ္ငန္း အၾကပ္အတည္းေတြေၾကာင့္ ၂ ၾကိမ္တိတိ တုန့္ဆိုင္းခဲ့ပါတယ္" လို့ တာကာဟီရိုမာဆူတိုမိုက ရွင္းျပပါတယ္။ သူက လီကြမ္ယု ျပည္သူ့မူဝါဒ တကၠသိုလ္ရိွ အာရွနဲ့ ဂလိုဘယ္လ္လိုက္ေဇးရွင္း စင္တာက သုေတသီတဦးျဖစ္ပါတယ္။ "ဦးသိန္းစိန္အာဏာရလာတဲ့ ၂၀၁၁ ေနာက္ပိုင္းမွာမွ YSX ထူေထာင္ေရးကိစၥကို စျပီး အေလးထား စဥ္းစားလာၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္" လို့ မတ္ဆူမိုတိုက ရွင္းျပပါတယ္။ အခုခ်ိန္အထိေတာ့ ျမန္မာျပည္မွာ ေျပာပေလာက္စရာ စေတာ့ေစ်းကြက္ အေျခခံအေဆာက္အဦးေတြ မရိွေသးပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္လည္း ဒိုင္ဝါဟာ ဂ်ပန္အိပ္ခ်ိန္းဂရုပ္ကို အက်ိဳးတူလုပ္ငန္းဖက္အေနနဲ့ ျမန္မာျပည္တြင္းကို ေခၚသြင္းလာတာပါ။ တျပိဳင္ထဲမွာ ဂ်ပန္ဘ႑ာေရး ဝန္ၾကီးဌာနက ျမန္မာဘ႑ာေရး ဝန္ၾကီးဌာနကို စေတာ့အိပ္ခ်ိန္းတခု ထူေထာင္ရာမွာ လိုအပ္မယ့္ ဥပေဒအသစ္တခု ကူညီေရးဆြဲေပးခဲ့ပါတယ္။ မတ္ဆူမိုတိုရဲ့ အေျပာအရဂ်ပန္အိပ္ခ်ိန္းအေနနဲ့ ျမန္မာနိုင္ငံထဲ ဝင္လာရတဲ့ အေၾကာင္းတခုဟာ အေရွ့ေတာင္အာရွေဒသမွာ ကိုးရီယားစေတာ့အိပ္ခ်ိန္းထက္ ေနာက္က်ေနတာကို မလိုလားလို့ပါ။ ကိုးရီယားစေတာ့အိပ္ခ်ိန္းဟာ လာအိုနဲ့ ကေမ႓ာဒီးယား စေတာ့အိပ္ခ်ိန္းေတြကို ကူညီထူေထာင္ေပးခဲ့တာပါ။

ဒါေပမယ့္ အခုခ်ိန္မွာ ရိွေနတဲ့ လာအိုနဲ့ ကေမ႓ာဒီးယား အိပ္ခ်ိန္းေတြရဲ့ အေနအထားဟာ YSX ရဲ့ေရွ့ေရးကို သတိေပးေနပါတယ္။ ဒီအိမ္နီးခ်င္း ၂ နိုင္ငံရဲ့ အိပ္ခ်ိန္းေတြဟာ ဖြင့္ခါစမွာ ခ်ိးမြမ္းမႈကိုရခဲ့ေပမယ့္ ထင္ထားသလို မဖြံ့ျဖိဳးခဲ့ပါဘူး။ ျမန္မာ့အိပ္ခ်ိန္းလည္း ဒီလိုျဖစ္သြားမွာပဲလို့ ထင္တဲ့သူေတြ ရိွေနပါတယ္။ အခုခ်ိန္အထိ လာအိုနဲ့ ကေမ႓ာဒီးယား အိပ္ခ်ိန္းေတြမွာ စာရင္းဝင္ထားတဲ့ ကုမၸဏီအေရအတြက္ဟာ ၄ ခုစီထက္ မပိုပါဘူး။

အလြတ္ သုေတသီတဦးျဖစ္သူ Northern Illinois University က PhD ေက်ာင္းသား T.F. Rhoden ကေတာ့ ျမန္မာ့လူဦးေရဟာ ၅၄ သန္းရိွတဲ့အတြက္ လာအိုနဲ့ ကေမ႓ာဒီးယားတို့နဲ့ နိႈင္းယွဥ္မယ့္အစား ဗီယက္နမ္နဲ့သာ နိႈင္းယွဥ္သင့္တယ္လို့ ေထာက္ျပပါတယ္။ တိုင္းျပည္လူဦးေရ မ်ားရင္ စေတာ့ခ္ေစ်းကြက္မွာ ရင္းနီွးျမဳပ္နံွသူလည္း ပိုမ်ားနိုင္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ေဒၚလာ ၆၄ ဘီလီယံခန့္ရိွတဲ့ ျမန္မားစီးပြားေရး အရြယ္အစားဟာ လာအို၊ ကေမ႓ာတို့ထက္ သံုးဆေလာက္ ၾကီးပါတယ္။

လာအိုနဲ့ ကေမ႓ာဒီးယား အိပ္ခ်ိန္းထံက ယူရမယ့္ တကယ့္သင္ခန္းစာက စာရင္းဝင္ ကုမၸဏီေတြကို သတင္းထုတ္ျပန္မႈ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတြနဲ့ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေတြကို တင္းတင္းက်ပ္က်ပ္ မလိုက္နာေစခဲ့တဲ့အတြက္ အိပ္ခ်ိန္းအေပၚမွာ ရင္းနိွးျမဳပ္နံွသူေတြရဲ့ ယံုၾကည္မႈ ပ်က္ျပားခဲ့တယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ပါ။ အာရွမွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ အျခားဘယ္ေနရာမွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ထြန္းသစ္စေစ်းကြက္ေတြအတြက္ စားရင္းကိုင္နဲ့ သတင္းထုတ္ျပန္ေရး နိုင္ငံတကာစံနႈန္းေတြဟာ အရင္ကထက္ ပိုအေရးပါလာပါတယ္။

ရန္ကုန္စေတာ့ခ္အိပ္ခ်ိန္း (YSX) ဟာ စာရင္းဝင္ဖို့ ေလွ်ာက္ထားတဲ့ ကုမၸဏီေတြကို စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းလိုက္နာေရး အရာရိွ (compliance officer) ခန့္ထားေစျခင္း၊ အတြင္းသတင္းေပၚ မူတည္ျပီး အတြင္းလူေတြ ရွယ္ယာအေရာင္းအဝယ္လုပ္တာကို တားျမစ္တဲ့စနစ္ တည္ေဆာက္ေစျခင္းေတြနဲ့ စာရင္းဝင္ကုမၸဏီေတြရဲ့ စံခ်ိန္စံနႈန္းကို ျမွင့္တင္ေနပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အရင္းေစ်းကြက္ (capital market) အတြက္ တင္းက်ပ္တဲ့ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေတြ မရိွေသးတဲ့အတြက္ ဒီေလာက္နဲ့ မလံုေလာက္ေသးပါဘူး။

"YSX မွာ စာရင္းဝင္ထားတဲ့ ကုမၸဏီ ၂ ခုကေတာ့ စနစ္က်တဲ့ စီမံခန့္ခြဲမႈရိွျပီး နာမည္ေကာင္းလည္း ရိွၾကပါတယ္" လို့ ရန္ကုန္အေျခစိုက္ စီးပြားေရးအၾကံေပးလုပ္ငန္းတခုျဖစ္တဲ့ Frontier Myanmar က သုေတသန မန္ေနဂ်ာ ဂ်ယ္ရမီမူလင္းစ္က ေျပာပါတယ္။ "အနာဂတ္ကို ေမွ်ာ္ၾကည့္ရင္၊ နာမည္ေကာင္း ပိုရိွတဲ့ ျမန္မာကုမၸဏီေတြကို YSX ကို လာေအာင္ ဆြဲေခၚဖို့ကိစၥက အမ်ားၾကီး ပိုခက္ခဲမွာပါ" လို့ သူက ဆက္ေျပာပါတယ္။

ေလေၾကာင္းလိုင္းကေန က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈအထိ လုပ္ငန္းမ်ိဳးစံု လုပ္ကိုင္တဲ့ FMI ကုမၸဏီဟာ မတ္လ ၂၅ မွာ YSX ရဲ့ ပထမဆံုး စာရင္းဝင္ကုမၸဏီျဖစ္လာပါတယ္။ FMI တည္ေထာင္သူ ျပည္တြင္းအေျခစိုက္ ဆာ့ရွ္ပန္းရဲ့ ဂုဏ္သတင္းေၾကာင့္ FMI ရွယ္ယာေတြကို လူၾကိဳက္မ်ားခဲ့ပါတယ္။ ဆာ့ရွ္ပန္းဟာ စကၤာပူ စေတာ့ခ္အိပ္ခ်ိန္းမွာလည္း သူ့ကုမၸဏီကို စာရင္းဝင္ထားပါတယ္။ YSX ရဲ့ ဒုတိယ စာရင္းဝင္ ကုမၸဏီျဖစ္တဲ့ သီလဝါအထူးစီးပြားေရးဇုန္ဟာ ေမလ ၂၀ မွာ ရွယ္ယာေတြကို အမ်ားျပည္သူထံ ပထမအၾကိမ္ စတင္ေရာင္းခ်ပါတယ္ (IPO) ။ ဒီကုမၸဏီဟာ ဂ်ပန္ဖက္စပ္လုပ္ငန္း ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီစေတာ့ခ္ ၂ ခုစလံုးဟာ YSX မွာ စာရင္းဝင္တဲ့အခ်ိန္က စျပီး အတက္အက် ၾကမ္းလွပါတယ္။ ေစ်းက ၂ ဆအထိ တက္သြားျပီးမွ ကနဦးေရာင္းေစ်း (IPO price) ေအာက္ကို ျပန္က်ပါတယ္။ ဒီလိုျဖစ္ရတဲ့ အေျကာင္းေတြထဲမွာ စေတာ့ခ္ေစ်းကြက္ အသစ္စက္စက္အေပၚမွာ စိတ္လႈပ္ရွားတာအျပင္ တမင္ကို ေစ်းတက္ေစခ်င္လို့ အိပ္ခ်ိန္းအျပင္က ေစ်းကြက္ (OTC) ေပါက္ေစ်းထက္ ခ်ေရာင္းထားလို့မ်ားလားလို့ စိုးရိမ္မႈေတြလည္း ရိွေနပါတယ္။

ဇူလိုင္လမွာ ျမန္မာနိုင္ငံသားမ်ားဘဏ္ကလည္း YSX မွာ စာရင္းဝင္ဖို့ အစီအစဥ္ ရိွပါတယ္။

သီအိုရီအရကေတာ့ ကုမၸဏီေတြ တခုျပီးတခု YSX ကို ေရာက္လာရမွာပါ။ မၾကာမီက ခန့္မွန္းခ်က္အရ အိပ္ခ်ိန္းအျပင္ဖက္က OTC ေစ်းကြက္မွာ ရွယ္ယာေရာင္းဝယ္ခြင့္ ရထားတဲ့ အမ်ားပိုင္ကုမၸဏီ ၂၀၀ ေက်ာ္ ရိွေနတာပါ။ ဒါေပမယ့္ Rhoden ရဲ့ အေျပာအရကေတာ့ ဒီကုမၸဏီအမ်ားစုဟာ အစိုးရ ကန္ထရိုက္ေတြကို ရခ်င္လို့သာ အမ်ားပိုင္ကုမၸဏီ အသြင္ေဆာင္ထားၾကတာပါ။ "ဒီကုမၸဏီေတြဟာ မတည္ေငြ သိန္း ၅၀၀၀ ရိွရမယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ကလြဲရင္ အမ်ားပိုင္ကုမၸဏီတခု ပီပီျပင္ျပင္ျဖစ္ဖို့ တျခားဘာေတြကို လိုပ္နာလုပ္ကိုင္ရမယ္ဆိုတာကို ဂဃနဏ မသိၾကပါဘူး" လို့ သူက ဆက္ေျပာပါတယ္။ ဒီလိုအမ်ားပိုင္ကုမၸဏီေတြထက္ စီးပြားေရးအရ ေအာင္ျမင္ေနတဲ့ ပုဂၢလိကပိုင္ကုမၸဏီေတြကသာ စေတာ့ခ္အိပ္ခ်ိန္းမွာ ပိုေအာင္ျမင္နိုင္လိမ့္မယ္လို ေလ့လာသံုးသပ္သူေတြက ဆိုၾကပါတယ္။ YSX အေနနဲ့ ေအာင္ျမင္ေနတဲ့ ပုဂၢလိကကုမၸဏီေတြကို ဆြဲေဆာင္နိုင္ဖို့ေတာ့ လိုပါတယ္။

နိုင္ငံျခားရင္းနီွးျမဳပ္နံွမႈေတြ YSX ကို ဘယ္ေတာ့ ဝင္လာမလဲဆိုတာကေတာ့ ၁၉၄၇ ျမန္မာကုမၸဏီ အက္ဥပေဒကို ဘယ္ေတာ့ျပင္နိုင္မလဲ ဆိုတဲ့အေပၚ မူတည္ပါတယ္။ ဒီဥပေဒအရ နိုင္ငံျခားသားေတြမွာ ရွယ္ယာပိုင္ခြင့္ မရိွပါဘူး။ ျမန္မာ့ အာမခံစာခ်ဳပ္မ်ားနဲ့ အိပ္ခ်ိန္းမ်ား ေကာ္မရွင္ (SEC) ကေတာ့ ဒီဥပေဒကို ၁ နွစ္အတြင္းမွာ ျပင္မယ္လို့ ဂတိေပးထားပါတယ္။

"နိုင္ငံျခားရင္းနီွးျမဳပ္နံွသူေတြကို ဝင္ခြင့္ေပးတာဟာ စေတာ့ခ္ေစ်းကြက္ ၾကီးထြားဖို့ အေထာက္အကူ ျဖစ္ေစပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီကိစၥကို မွန္မွန္ကန္ကန္ ကိုင္တြယ္မွေတာ့ ျဖစ္မယ္" လို့ မူလင္းစ္က ဆိုပါတယ္။ "အေကာင္းဆံုးအေနအထားကေတာ့ ျပည္တြင္းကုမၸဏီေတြအေနနဲ့ ျပည္ပက တတ္ကၽြမ္းမႈနဲ့ အရင္းအနီွးကို ရရမွာ ျဖစ္သလို ျပည္ပ ရင္းနီွးျမဳပ္နံွသူေတြအေနနဲ့ အာရွရဲ့ တိုးတက္မႈအျမန္ဆံုး စီးပြားေရးနယ္ပယ္တခုကို ဝင္ကစားနိုင္တဲ့ လမ္းေၾကာင္းတခု ရရမွာပါ" လို့ သူက ဆက္ေျပာပါတယ္။

စေတာ့ခ္ေစ်းကြက္ဟာ နိုင္ငံျခားတိုက္ရိုက္ရင္းနီွးျမဳပ္နံွမႈ (FDI) နည္းလမ္းထက္ ျပည္ပေငြရင္းေတြ ပိုမိုလြယ္ကူျမန္ဆန္စြာ စီးဝင္နိုင္တဲ့ လမ္းၾကာင္းတခုအျဖစ္နဲ့ အသံုးေတာ္ခံနိုင္ျပီး၊ အခုခ်ိန္အထိ တဦးခ်င္း အေသးစား ရွယ္ယာဝယ္သူေတြသာ ရိွေသးတဲ့ YSX ရင္းနီွးျမဳပ္နံွသူအသိုင္းအဝိုင္းကိုလည္း က်ယ္ျပန့္ေစနိုင္ပါတယ္။

"ေအာင္ျမင္မလား ဆိုတာကိုေတာ့ က်ိန္းေသမေျပာနိုင္ေသးဘူး။ YSX မွာ ပြင့္လင္းျမင္သာတဲ့ စာရင္းဝင္ ကုမၸဏီေတြ တိုးပြားလာရဦးမွာ ျဖစ္သလို YSX အေနနဲ့ ေကာင္းေကာင္းစီမံခန့္ခြဲနိုင္တယ္ဆိုတာ သက္ေသျပျပီးမွသာ ျပည္ပရင္းနီွးျမဳပ္နံွသူေတြဟာ စေတာ့ေစ်းကြက္မွာ သိသိသာသာ ပါဝင္လာၾကမွာပါ" လို့ မူလင္းစ္ (Mullins) က ေျပာပါတယ္။

Ref: Myanmar's Stock Exchange: Open For Business And Soon To Foreign Investors, by Fanny Potkin, Forbes website             Credit: WnABizFin~ Mahar Yangon Securitie

ရန္ကုန္စေတာ့အိတ္ခ်ိန္း စတင္လည္ပတ္မႈ

ကမၻာ့ႏုိင္ငံေတြထဲမွာ စေတာ့အိတ္ခ်ိန္း မရွိတဲ့ ႏုိင္ငံသံုးႏိုင္ငံသာ က်န္ရွိေတာ့တဲ့ အေျခအေနက ႐ုန္းထြက္လာခဲ့တဲ့ ရန္ကုန္စေတာ့အိတ္ခ်ိန္းဟာ စတင္ေရာင္းခ်တဲ့ေန႔မွာပဲ က်ပ္သံုးဘီလ်ံေက်ာ္အထိ ေရာင္းခ်ႏိုင္ခဲ့တဲ့ အေနအထားနဲ႔
ရန္ကုန္စေတာ့အိတ္ခ်ိန္းရဲ႕ သမိုင္း

၁၉၉၅- ၁၉၉၆ ခုႏွစ္ ဘ႑ာႏွစ္က အစျပဳခဲ့တဲ့ စီမံကိန္းတစ္ခုဟာ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ ခန္႔အၾကာ ၂၀၁၅ -၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ဘ႑ာႏွစ္မွာ အိပ္မက္စီမံကိန္း အျဖစ္ကေန လုပ္ငန္းလည္ပတ္မႈ မျပဳႏိုင္ေသးေသာ ရန္ကုန္စေတာ့အိတ္ခ်ိန္းအျဖစ္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာ ၉ ရက္မွာ ႏိုးထလာခဲ့ပါတယ္။

ရန္ကုန္စေတာ့ အိတ္ခ်ိန္းမွာဆိုရင္ ရွယ္ယာေရာင္းခ်မယ့္ ကုမၸဏီေတြအျဖစ္ First Myanmar Investment, First Private Bank၊ Myanmar Citizen Bank, Myanmar Thilawa SEZ Holdings public Co,Ltd၊ Great HOR KHAN Public Co.LtdeJY Myanmar Agribusiness Public Corporation (MAPCO) တို႔ ျဖစ္ပါတယ္။

ရန္ကုန္စေတာ့အိတ္ခ်ိန္းဟာ လြယ္လင့္တကူ ေပၚထြက္မလာႏိုင္ဘဲ အႏွစ္ ၂၀ ေက်ာ္ ၾကာခဲ့ေသာ္လည္း လက္ရွိဖြင့္လွစ္ခ်ိန္အထိ နည္းဥပေဒမ်ား အားနည္းမႈ၊ စေတာ့အိတ္ခ်ိန္းမွာ ပါ၀င္မယ့္ ကုမၸဏီေတြရဲ႕ ရွယ္ယာေတြ စတင္ေရာင္းခ်ရန္ အသင့္မျဖစ္ေသးမႈ၊ စေတာ့အိတ္ခ်ိန္းကို ႀကီးၾကပ္မယ့္ ျမန္မာ့ေငြေခ်း သက္ေသခံ လက္မွတ္မ်ား ေရာင္း၀ယ္ေရး ႀကီးၾကပ္မႈ ေကာ္မရွင္ဟာ အစိုးရက ခန္႔အပ္ထားသူေတြသာ ပါ၀င္ေနမႈ၊ အမ်ားပိုင္ ကုမၸဏီမ်ား၏ ဥပေဒႏွင့္မညီေသာ ရွယ္ယာေရာင္းခ်မႈမ်ားကို ထိန္းေက်ာင္းအေရးယူႏိုင္မႈ အားနည္းေနမႈစတဲ့ ေ၀ဖန္မႈေတြနဲ႔ ေငြမည္းခ၀ါခ်မႈေတြ ၾကံဳလာႏိုင္တဲ့ အေနအထား ျဖစ္ေနတယ္လို႔ ေ၀ဖန္မႈေတြ ၾကံဳခဲ့ရပါတယ္။

ရန္ကုန္စေတာ့အိတ္ခ်ိန္းကို ဂ်ပန္-ျမန္မာဖက္စပ္ တည္ေထာင္ခဲ့တာျဖစ္ၿပီး ခြင့္ျပဳမတည္ ရင္းႏွီးေငြဟာ က်ပ္ဘီလ်ံ ၁၀၀ ဆိုေပမယ့္ ထည့္၀င္ရင္းႏွီးေငြကက်ပ္ ၃၂ ဘီလ်ံသာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီ့အတြက္ ရန္ကုန္ စေတာ့အိတ္ခ်ိန္းကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံဘက္က ျမန္မာ့စီးပြားေရးဘဏ္က အစုရွယ္ယာ ၅၁ ရာခုိင္ႏႈန္း၊ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ Daiwa Institute of Research နဲ႔ Japan Exchange Group တုိ႔က ၄၉ ရာခုိင္ႏႈန္းနဲ႔ ပူးေပါင္းဖြဲ႕စည္းခဲ့တာပါ။ ဒီေနရာမွာလည္း ေ၀ဖန္မႈက ဆက္ရွိခဲ့ပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ ျမန္မာ့စီးပြားေရးဘဏ္ဟာ အေမရိကန္ႏုိင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မႈ ခံေနရတဲ့ ႏိုင္ငံပိုင္ဘဏ္ျဖစ္လို႔ ရန္ကုန္ စေတာ့အိတ္ခ်ိန္းဟာ အလိုအေလ်ာက္ကိုပဲ အေမရိကန္ႏုိင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မႈ ခံလိုက္ရလို႔ပါ။

ရွယ္ယာစေရာင္းတဲ့ FMI နဲ႔ ေစ်းအျမင့္နဲ႔ ၀ယ္ထားတဲ့ ရွယ္ယာရွင္ေတြ အ႐ံႈးေပၚမွာလား ?

ရန္ကုန္စေတာ့အိတ္ခ်ိန္းရဲ႕ ရွယ္ယာ အေရာင္းအ၀ယ္ကို ႐ုံးဖြင့္ရက္ေတြမွာ ေန႔စဥ္နံနက္ ၁၁ နာရီ တစ္ႀကိမ္ ၊ မြန္းလြဲ ၁ နာရီတစ္ႀကိမ္နဲ႔ ႏွစ္ႀကိမ္သာ ေရာင္းခ်မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ရန္ကုန္စေတာ့အိတ္ခ်ိန္းမွာ ရွယ္ယာ စတင္ေရာင္းခ်တဲ့ FMI ကုမၸဏီဟာ လက္ရွိမွာ  အစုရွယ္ယာရွင္ေပါင္း ၆,၇၀၀ ေက်ာ္ရွိၿပီး ေစ်းကြက္မတည္ေငြဟာ က်ပ္သန္း ၇၂၇,၈၈၀ ရွိပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ စေတာ့ေစ်းကြက္မွာ ပထမဆုံး စေတာ့ရွယ္ယာ ေရာင္းခ်ခြင့္ရ FMI ကုမၸဏီဟာ စတင္ေရာင္းခ်တဲ့ေန႔မွာ ရွယ္ယာတစ္စုကို က်ပ္ ၂၆၀၀၀ နဲ႔ ေစ်းဖြင့္ခဲ့ၿပီး အမွန္တကယ္ ေရာင္းခ်ရာမွာေတာ့  က်ပ္ သံုးေသာင္း တစ္ေထာင္နဲ႔ ရွယ္ယာ အစုေပါင္း တစ္သိန္းတစ္ေသာင္းေက်ာ္ ေငြပမာဏအားျဖင့္ က်ပ္သံုး ဘီလ်ံေက်ာ္နဲ႔ မတ္ ၂၅ ရက္မွာ အေရာင္းအ၀ယ္ ျဖစ္ခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

တကယ္ဆို မတ္ ၂၅ ရက္ မတိုင္မီမွာ FMI ရဲ႕ ရွယ္ယာတစ္စုဟာ က်ပ္ေလးေသာင္း၀န္းက်င္ ေပါက္ေစ်းရွိခဲ့ၿပီး တကယ္အဖြင့္ ေစ်းမွာေတာ့ က်ပ္ ၂၆၀၀၀ ေက်ာ္ရွိၿပီး တကယ္ေရာင္းခ်ရမႈမွာေတာ့ က်ပ္ ၃၁၀၀၀ သာျဖစ္တဲ့အတြက္ စေတာ့အိတ္ခ်ိန္းမွာ အျမတ္မ်ားမ်ား ရမယ္ထင္ၿပီး ႀကိဳ၀ယ္ထားသူေတြ အတြက္ေတာ့ မွန္းခ်က္နဲ႔ ႏွမ္းထြက္ မကိုက္ခဲ့ပါဘူး။

တစ္ဆက္တည္းမွာပဲ FMI ကုမၸဏီရဲ႕ ရွယ္ယာေတြ ေရာင္းခ်အၿပီး ဧၿပီလမွာ စၿပီးေရာင္းခ်မွာကေတာ့ သီလ၀ါ ရွယ္ယာေတြပါ။ ဒီေနရာမွာ ျမတ္မယ္ထင္ၿပီး သီလ၀ါ ရွယ္ယာ၀ယ္ယူလိုသူေတြ အေနနဲ႔ သတိျပဳသင့္တာက က်ပ္တစ္ေသာင္းနဲ႔ ေရာင္းခဲ့တဲ့ သီလ၀ါ ရွယ္ယာေတြဟာ အခုဆို ရွယ္ယာတစ္စုကို က်ပ္ ၉၀၀၀၀ ၀န္းက်င္ ေပါက္ေစ်း ရွိေနတာပါ။ ဒီလို က်ပ္ ၉၀၀၀၀ ၀န္းက်င္ ေပါက္ေစ်းရွိေနေပမယ့္ ရန္ကုန္စေတာ့ အိတ္ခ်ိန္းမွာ သီလ၀ါရွယ္ယာေတြ တင္ေရာင္းရင္ေတာ့ က်ပ္ ၉၀၀၀၀ ၀န္းက်င္ရႏုိင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါ့ေၾကာင့္ ျမတ္မယ္အထင္နဲ႔ ရွယ္ယာေတြ ၀ယ္သူေတြကေတာ့ သတိျပဳဖို႔လိုမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ရန္ကုန္စေတာ့အိတ္ခ်ိန္းကို ႀကီးၾကပ္မယ့္ ျမန္မာ့ေငြေခ်း သက္ေသခံ လက္မွတ္မ်ား ေရာင္း၀ယ္ေရး ႀကီးၾကပ္မႈ ေကာ္မရွင္ အေနနဲ႔လည္း အစုရွယ္ယာေစ်း ဆြဲတင္ခ်င္လို႔ ကုမၸဏီ အခ်င္းခ်င္းအၾကား ၀ယ္ယူမႈေတြနဲ႔ ေငြမည္းခ၀ါခ်မႈ တိုက္ဖ်က္ေရး အစီအစဥ္ေတြကို စနစ္တက် လုပ္ေဆာင္ဖို႔ လိုမွာျဖစ္ပါတယ္။

Credit: Eleven Daily News




ရန္ကုုန္စေတာ့ အိတ္ခ်ိန္းတြင္ ၀န္ေဆာင္မႈေပးမည့္ ကုုမၸဏီမ်ားစတင္ေခၚ

ရန္ကုုန္စေတာ့ အိတ္ခ်ိန္းအတြက္ ရွယ္ယာ ေရာင္း၀ယ္မႈမ်ား လုုပ္ရာတြင္ ၾကားခံ ၀န္ေဆာင္မႈ လုုပ္ငန္းမ်ား လုုပ္ကုုိင္လုုိသည့္ ကုုမၸဏီမ်ားကုုိ ဇန္န၀ါရီ ၁၉ ရက္ေန႔မွ စတင္ကာ ေလွ်ာက္လႊာမ်ား ေရာင္းခ်သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ဘ႑ာေရး၀န္ႀကီးဌာန ဒုုတိယ၀န္ႀကီး ေဒါက္တာ ေမာင္ေမာင္ေလးက ေျပာသည္။

ဇန္န၀ါရီလ ၁၀ ရက္ေန႔က ျမန္မာႏုုိင္ငံကုုန္သည္ႀကီးမ်ားႏွင့္ စက္မႈလက္မႈ လုုပ္ငန္းရွင္မ်ား အသင္းခ်ဳပ္တြင္ ျပဳလုုပ္သည့္ ရန္ကုုန္ စေတာ့အိတ္ခ်ိန္းႏွင့္ အလုုပ္အကုုိင္ အခြင့္အလမ္းမ်ားအေၾကာင္း ေဟာေျပာပြဲတြင္ ၎က အထက္ပါအတုုိင္း ေျပာၾကားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

၎က “၀န္ေဆာင္မႈ ပံ့ပုုိးေပးရမယ့္ ကုုမဏီ အမိ်ဳးအစား ၄ မ်ိဳးအတြက္ လုုိင္စင္ စတင္ေခၚယူသြားပါမယ္” ဟုု ေျပာသည္။

စေတာ့အိတ္ခ်ိန္း စတင္လွ်င္ စတင္လုုပ္ကုုိင္ႏုုိ္င္မည္ ျဖစ္ေသာ အဆုုိပါ ၀န္ေဆာင္မႈလုုပ္ငန္း အမ်ိဳးအစား ၄ မ်ိဳးအတြက္ ေလွွ်ာက္လႊာကုုိ ဇန္န၀ါရီ ၁၉ ရက္ေန႔တြင္ စတင္ေရာင္းခ် ေခၚယူၿပီး ေဖေဖာ္၀ါရီ ၂၇ ရက္ေန႔တြင္ ေလွ်ာက္လႊာမ်ား ပိတ္မည္ျဖစ္သည္။

အဆုုိပါ ၀န္ေဆာင္မႈလုုပ္ငန္း ၄ မ်ိဳးမွာ Underwriter ဟုုေခၚသည့္ စေတာ့အိတ္ခ်ိန္းတြင္ ပါ၀င္ေသာ အမ်ားပုုိင္ ကုုမၸဏီႀကီးမ်ား၏ ေရာင္းခ်လုုိေသာ အစုုရွယ္ယာပမာဏကုုိ တာ၀န္ယူျဖန္႔ေပးသည့္ ကုုမဏီမ်ား၊ Dealer ဟုုေခၚသည့္ ၀ယ္ေရာင္း ၂ ခုု စလုုံးလုုပ္ကုုိင္သည့္ ကုုမၸဏီမ်ား၊ Broker ဟုုေခၚသည့္ ပြဲစား ကုုမၸဏီမ်ားႏွင့္ Consultant အႀကံေပးကုုမၸဏီမ်ားတုုိ႔ ျဖစ္သည္။

ရန္ကုုန္စေတာ့အိတ္ခ်ိန္းကုုိ ယခုုႏွစ္ ေအာက္တိုုဘာလ မတုုိင္ခင္ ဖြင့္လွစ္ရန္ ျပင္ဆင္ေနၿပီး စေတာ့အိတ္ခ်ိန္း စတင္သည္ႏွင့္ ၎ကုုမၸဏီမ်ားလည္း လုုပ္ငန္းမ်ား စတင္ လုုပ္ကုုိင္ႏုုိင္ၾကမည္ ျဖစ္သည္။

ယင္းကုုမၸဏီ အမ်ိဳးအစား ၄ မ်ိဳးအတြက္ ေလွ်ာက္လႊာ ေခၚယူရာတြင္ အနည္းဆုုံး ရင္းႏွီးမတည္ေငြ သတ္မွတ္ထားၿပီး Underwriter ကုုမၸဏီအျဖစ္ ေလွ်ာက္ပါက မတည္ေငြက်ပ္ ၁၅ ဘီလီယံ၊ Dealer ကုုမၸဏီဆုုိပါက ၁၀ ဘီလီယံက်ပ္၊ Broker ကုုမၸဏီဆုုိပါက ၇ ဘီလီယံက်ပ္ႏွင့္ အႀကံေပးကုုမၸဏီမ်ားအတြက္ က်ပ္သန္း ၃၀ သတ္မွတ္ထားေၾကာင္း သိရသည္။

ကုုမၸဏီလုုပ္လုုိသူမ်ားအတြက္ ေလွ်ာက္လႊာေဖာင္ကုုိ စီဒီျပားျဖင့္ ေရာင္းခ်သြားမည္ျဖစ္ၿပီး ကုုမၸဏီအသစ္ မွတ္ပုုံတင္ၿပီးမွသာ ေလွ်ာက္ထားႏုုိင္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ယခင္ ကုုမၸဏီအေဟာင္း အမည္မ်ားျဖင့္ ေလွ်ာက္ထား၍ ရမည္ မဟုုတ္ေၾကာင္း ေဒါက္တာ ေမာင္ေမာင္ေလးက ေျပာသည္။

၎က “ေလွ်ာက္မယ့္ ကုမၸဏီဟာ အရင္ကုမၸဏီ ရွိၿပီးသား ကုမၸဏီနဲ႔ ေလွ်ာက္လုိ႔မရဘူး။ Security exchange ဆုိတဲ့နာမည္နဲ႔ ကုမၸဏီေတြ သတ္သတ္ေထာင္ရမယ္။ DICA (ရင္းႏွီးျမွုုဳပ္ႏွံမႈႏွင့္ ကုုမၸဏီမ်ားညႊန္ၾကားမႈ ဦးစီးဌာန) မွာ မွတ္ပုံတင္၊ ဒါကုုိ က်ေနာ္တုိ႔က သတ္မွတ္ခ်က္ေတြနဲ႔ ကုိက္ညီတယ္ဆုိမွ လုုိင္စင္ခ်ေပးမွာ” ဟုု ေျပာသည္။

ေလွွ်ာက္ထားေသာ ကုုမၸဏီမ်ားအတြက္ လုုိင္စင္ကုုိ ဧၿပီလအတြင္း ခ်ေပးသြားရန္ လ်ာထားေၾကာင္း သိရသည္။

ယင္းလုုပ္ငန္းမ်ားကုုိ လုုပ္ကုုိင္ၾကမည့္ ကုုမၸဏီမ်ားအတြက္ ႏုုိင္ငံျခား ဖက္စပ္လုုပ္ပုုိင္ခြင့္ပါ ေပးသြားမည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း ျမန္မာဘက္မွ ရွယ္ယာအမ်ားဆုုံး ပုုိင္ဆုုိင္မႈ ျဖစ္ရမည္ဟုု သိရသည္။

ျမန္မာႏုုိင္ငံတြင္ စေတာ့အိတ္ခ်ိန္းမွာ ပထမဆုုံး စတင္ေပၚေပါက္မည္ ျဖစ္သည့္အတြက္ ၀န္ေဆာင္မႈ လုုပ္မည့္ ကုုမၸဏီမ်ားမွာ အေတြ႔အႀကဳံ လုုိအပ္ခ်က္ရွိေနၿပီး ႏုုိင္ငံျခားႏွင့္ ဖက္စပ္လုုပ္ကုုိင္မႈ လုုိအပ္ဦးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း Thura Swiss ကုုမဏီအမႈေဆာင္ အရာရွိခ်ဳပ္ ေဒါက္တာ ေအာင္သူရက ေျပာသည္။

၎က “ျမန္မာျပည္မွာက အဲဒီလုိ Business ကုုိ ကြ်မ္းက်င္တဲ့ ပုုဂိၢဳလ္ေတြက အရမ္းနည္းေနေတာ့ ဖက္စပ္လုုပ္ဖုုိ႔က လုုိအပ္လိပ္မယ္ ထင္တယ္။ JV ဖက္စပ္ မဟုုတ္ရင္ေတာင္ ျမန္မာကုုမၺဏီက ေထာင္ၿပီးေတာ့ ႏုုိင္ငံျခားအႀကံေပးေတြ ေခၚတာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ လုုိပါလိပ္မယ္။ လက္ရွိအခ်ိန္မွာေတာ့ ျမန္မာကုုမၸဏီေတြက အေတြ႔အႀကဳံ မရွိေသးဘူးလုုိ႔ ေျပာလုုိ႔ရတယ္” ဟုု ေျပာသည္။

ယခုုကဲ့သုုိ႔ ၀န္ေဆာင္မႈလုုပ္ငန္း လုုပ္ကုုိင္မည့္ ကုုမၸဏီမ်ား ေခၚယူမႈအၿပီးတြင္ ေနာက္တဆင့္အျဖစ္ Listed ကုုမၸဏီဟုုေခၚေသာ စေတာ့အိတ္ခ်ိန္းတြင္ စာရင္း၀င္၍ ရွယ္ယာမ်ား ေရာင္းခ်ႏုုိင္မည့္ အမ်ားပုုိင္ကုုမၸဏီမ်ားအတြက္ လုုိအပ္မည့္ စံႏႈန္းသတ္မွတ္ခ်က္မ်ား ထုုတ္ျပန္သြားမည္ဟုု သိရသည္။

လက္ရွိတြင္ အဆုုိပါ စေတာ့အိတ္ခ်ိန္း စာရင္း၀င္မည့္ အလားအလာရွိေသာ အမ်ားပုုိင္ကုုမၸဏီ အေရအတြက္မွာ ၁၀ ခုု ၀န္းက်င္သာရွိၿပီး အဆုုိပါ ကုုမၸဏီမ်ားအတြင္းမွ ထပ္မံ ေရြးခ်ယ္သြားမည္ျဖစ္သည္ဟုု ေဒါက္တာ ေမာင္ေမာင္ေလးက ေျပာသည္။

ရန္ကုုန္စေတာ့အိတ္ခ်ိန္းကုုိ ျမန္မာ-ဂ်ပန္ ဖက္စပ္တည္ေထာင္ထားၿပီး ျမန္မာ့စီးပြားေရးဘဏ္မွ ၅၁ ရာခိုုင္ႏႈန္း၊ ဂ်ပန္ ဒုုိင္၀ါ သုုေတသနအဖြဲ႔မွ ၃၀ ဒသမ ၂၅ ရာခုုိင္ႏႈန္းႏွင့္ တုုိက်ိဳစေတာ့အိတ္ခ်ိန္းမွ ၁၈ ဒသမ ၇၅ ရာခုုိင္ႏႈန္း ထည့္၀င္ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ေနျခင္းျဖစ္သည္။

Ref; သစ္ေနမိုး




List of 10 YSX underwriters revealed

Ten securities companies, named below, intend to operate as underwriters for the new Yangon Stock Exchange which is due to open on December 9, The Myanmar Times has learned.

Myanmar Securities Exchange Centre, the over-the-counter predecessor to the Yangon Stock Exchange, has two listed companies. Photo: StaffMyanmar Securities Exchange Centre, the over-the-counter predecessor to the Yangon Stock Exchange, has two listed companies. Photo: Staff

The exchange has not yet made an official announcement, but corporate sources and all but one of the companies involved have confirmed that provisional licences, dependent on registering a subsidiary with the Directorate of Investment and Company Administration and putting up K15 billion (US$11.5 million) in initial capital, will be granted to the following:

1. AYA Bank’s wholly owned subsidiary, AYA Trust Securities Company
2. Co-operative Bank’s wholly owned subsidiary CB Bank Securities
3. Daiwa Securities and state-owned Myanma Economic Bank’s joint venture subsidiary, Myanmar Securities Exchange Centre
4. Global World Securities, an Asia World affiliated company
5. Green Circle Company, known in Myanmar for its Ve Ve drinks brand, in a joint venture with Hong Kong-based Pins Capital, called Expert Investment Securities
6. Innwa Bank linked Aung Myint Mo Min Securities
7. KBZ Group and Singaporean firm Stirling Coleman Capital’s joint venture company KBZ Stirling Coleman Securities
8. Loi Hein Company and Thai firm KT ZMICO’s joint venture subsidiary KTZ Ruby Hill Securities
9. United Amara Bank’s wholly owned subsidiary Amara Securities
10. Young Investment Group’s wholly owned subsidiary, Union Trust Securities Company

Of these companies, only three – AYA Trust, KBZ Stirling Coleman and Union Trust – have so far registered with DICA, according to the regulator’s website.

Chair of the Securities and Exchange Commission of Myanmar U Maung Maung Thein has repeatedly declined requests to confirm the names of companies, and was unavailable for comment yesterday.

All the underwriters will be in Yangon next week for the launch of the exchange, when an announcement is expected to be made about the 10 underwriters, as well as brokers, dealers and advisors who will also play an important role.

Much remains to be done for companies involved, including installing the necessary IT systems, paying the required up-front capital, hiring and training staff and opening offices.

Director U Thet Tun Oo from the Myanmar Securities Exchange Centre said earlier this week that the first initial public offerings, or IPOs, will not be launched until the underwriters have been granted their licences, adding that this process has not yet started.

The exchange is 49 percent owned by two Japanese companies – Japan Exchange Group, the operator of Tokyo Stock Exchange and Daiwa Securities Group, which signed an agreement with majority owner state-owned Myanma Economic Bank (MEB) on December 23 last year.

Due to its ownership, the exchange risks opening under US sanctions, as previously reported by The Myanmar Times.

While the Yangon Stock Exchange itself is not designated specifically by the US Treasury department’s Office of Foreign Assets Control (OFAC), US officials have said that under US law it would be automatically sanctioned, as it is 51 percent owned by MEB, a state entity under US sanctions.

U Maung Maung Thein told state media on November 30 that around five companies would be ready to list when the exchange opens.

No names have yet been announced publically, though the MSEC chair told Eleven Myanmar that First Myanmar Investment, Myanmar Citizens Bank and Myanmar Thilawa SEZ Holdings would attempt an initial public offering.

Other companies to publicly state their intention to list include Asia Green Development Bank and Myanmar Agribusiness Public Company (MAPCO).

Listing criteria for companies were published on August 23. Firms must meet these standards to attempt an IPO.

Ref:    By Clare Hammond  


Trading procedure

YSX, as a stock exchange, is a venue to provide opportunities to investors to buy or sell listed company’s shares. Investors have to send their buying or selling orders to YSX through securities companies having securities license issued by SECM as well as trading qualification provided by YSX.



Getting ready
Choosing a securities company
  • Choosing a securities company, having securities license and trading qualification, for opening a securities account.
  • Investors to be able to open securities accounts with several securities companies.
Bank account
  • Openinga bank account with banks designated by a chosen securities company if an investor hasn’t opened the bank’s account.
  • Depositing or transferring cash to his/her bank account and customers bank account of a securities company.
Securities account
  • Entering into an agreement on a securities account opening with chosen securities company and opening an account.
Investment decision
  • To decide, sometimes with receiving investment advice from securities companies, which stocks, how match price, how many shares and what timing an investor places buy/sell order, through a securities company, on YSX.
  • The final investment decision should be done by an investor and the investor has responsibility for the decision of stock trading and order placement by himself/herself.
Stock trading rules
After opening bank and securities accounts, an investor is able to send buying/selling orders under following stock trading rules stipulated in the Trading Business Regulations:
Trading hours
Order acceptance time
9:30 am to 1:00 pm
Matching time
11:00 am and 1:00 pm
Order types
  • Market order
    • A market order is an order placed without specifying the buying or selling price.
    • Even though a market order has price priority than other limit orders and is likely to be executed, the orderhas risk which an investor may buy or sell shares at his/her unexpected higher or lower matching price.
  • Limit order
    • A limit order is an order placed by specifying the price at which the trader seeks to buy or sell shares.
    • Even though an investor placing a limit order can avoid risk of buying/selling shares at unexpected price, an investor cannot buy/sell shares if a matching price is superior than his/her limit order price.
Price limit
  • To prevent too much volatility of stock prices, YSX sets daily price limit for all stocks of listed companies.
  • An upper and a lower limit priceof the day is decided based on a level of a base price under the table stipulated in the Enforcement Regulations forTrading Business Regulations. A base price, in general, is the last matching price of a previous working day.
  • In case where a base price is MMK 35,000, an upper limit price becomes MMK 40,000 (MMK +5,000) and a lower limit price becomes MMK 30,000 (MMK -5,000)
(Excepted price limit table)
Base price (MMK)
Price limit (MMK)
 From (≧)
 Below (<)
 10,000
 20,000
 2,500
 20,000
 40,000
 5,000
 40,000
 100,000
 10,000
 100,000
 200,000
 25,000
Order unit and tick size
  • Order unit, which is a minimum amount of shares an investor is able to place on YSX’s order books of listed companies, is one (1) share.
  • A tick size is the minimum stock price movement of stocks of a listed companies and the tick size is decided based on tick size table stipulated in the Enforcement Regulations for Trading Business Regulations.
(Excepted tick size table)
Order price (MMK)
Tick size (MMK)
 Above (>)
 Up to (≦)
 10,000
 40,000
 500
 40,000
 100,000
 1,000
 100,000
 400,000
 5,000
Matching methods
  • Price priority: The order price that is superior than other orders gets filled first and a market order has the first price priority.
  • Time priority: If the price priority is same, earlier order has priority to get filled first.
  • Call auction methods:
    • For each limit price recorded in the order book, the system calculates the cumulative amounts in each buy and sell order book side.
    • For amarket order, each buy/sell market order is placed on the cumulative buy/sell order column of the upper limit price/lowest limit price with the superior price priority than the limit orders.
    • Comparing the totals of each order book side, a matching price is determinedin the price allowing the largest number of stocks to be traded. Then, all the stocks are filled at this matching price.
    • If there are two candidate prices to be a matching price, a closer price with the last matching price or a base price becomes a matching price

Placing orders and order matching
  • An investor is able to send his/her orders, through a securities company, to YSX anytime during trading hours and orders are filled if the orders satisfy matching requirement mentioned above.
Trading demonstration video



Confirming order execution
  • After a matching time at 11:00 am or 1:00 pm, an investor receives execution result of his/her orders through a securities company’s execution notice if his/her orders are executed.
  • Information of a matching price and volume of listed stocks is able to be seen on the YSX’s website.
Contact:
Market Department
Tel: 01-371167








1. Joining seminars & events
YSX holds many educational programs such as seminars and events and please make a registration of the activities via Seminar & Events page.



Experiences
To learn basics of a stock market, the best way is to see and feel the market with your own experiences. YSX has prepared followings to meet your interests and is happy to improve our educational activities to meet all of your expectations.

2. Visiting YSX
YSX opens the Ground floor for you during trading hours, from 9:30 am to 1:00 pm, and you can enjoy:
seeing stock trading situation with large LFD boards
making inquiries to staff of YSX and securities companies
reading books stored in YSX library
having great coffee in the Y’s cafe and shopping at the souvenir shop

3. Getting YSX’s information
You are able to see the basic information about our stock market via this website.
  Overview of a stock trading of the day         > Market summary
  Each company’s stock trading of the day     > Stock trading data
  Information about listed companies             > Company list
  Disclosure documents of listed companies  > Disclosure
  Stock trading procedure                               > Trading procedure
●  Company’s listing procedure                        > Listing procedure
You are also able to get many valuable and timely information via YSX’s official Facebook page.

Contact:
Administration Department
Tel: (+95)-1-371167


Trading participant

In accordance with section 42 (a) of the Securities and Exchange Law and section 4 of the Trading Participant Business Regulations,YSX gave trading qualification to following securities companies.

Company name
TP ID
Contact
Address
TP00001
T: 01-378647
F: 01-387031
21-25, Sule Pagoda Road,1st Floor of MEB (Yangon Region Office), Yangon
TP00002
T:01-2307300-02
F: 01-2307309
No.53, Strand Square, Strand Road, Pabedan Township, Yangon
TP00003
T: 01-8610331
F: 01-8610330
#03-04, Union Financial Center, Corner of Mahabandoola Road & Theinphyu Road, Botahtaung Township, Yangon
AYA Trust Securities Co., Ltd.
TP00004
T: 01-386255
F: 01-386254
No.416, Corner of Mahabandoola Road & Manabandoola Garden Street, Kyauktada Township, Yangon
TP00005
T: 01-8610480
F: 01-8610479
#7-6, Union Financial Center, Corner of Mahabandoola Road & Theinphyu Road, Botahtaung Township, Yangon
Amara Investment Securities Co., Ltd.
TP00006
T: 01-381140
F: 01-381142
Room -6E, No.(628-636), River View Condo, Corner of Merchant Road & 29th Street, Pabedan Township, Yangon

ပိုင္းျခားသုံးသပ္အခ်က္အလက္

FMI မွ အစုရွယ္ယာျဖင့္ အရင္းအႏွီး စုေဆာင္းခဲ့သမ်ွ ကိန္းဂဏန္းေတြ သိလိုလ်ွင္

ယခုတင္ဆက္သည့္ ပိုင္းျခားသုံးသပ္အခ်က္အလက္ က႑တြင္ နာမည္ႀကီး အမ်ားပိုင္ကုမၸဏီ FMI ၏ အစုရွယ္ယာထုတ္ေဝမႈ အေရအတြက္ႏွင့္ ပမာဏ စသည့္ အခ်က္အလက္ေတြကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ဂရပ္ပုံမ်ားျဖင့္ စုစည္းတင္ဆက္ထားပါသည္။ ၂၀၁၀-၁၁ ဘ႑ာႏွစ္မွ ၂၀၁၃-၁၄ ဘ႑ာႏွစ္ အထိ ၄ ႏွစ္ကာလ အတြင္း FMI ၏ အစုရွယ္ယာ အေျခအေနမ်ားကို သိရွိနားလည္ႏိုင္မည္ ျဖစ္ပါသည္။ ၂၀၁၄-၁၅ ဘ႑ာႏွစ္မွာ ကုမၸဏီမွ စာရင္းထုတ္ျပန္ခ်က္ မျပဳလုပ္ေသးသျဖင့္ ခ်န္လပ္ ထားခဲ့ပါသည္။ သို႔ေသာ္ ၂၀၁၄-၁၅ ဘ႑ာႏွစ္ ႏွင့္ သိရသမ်ွ အခ်က္ေတြကို ထည့္သြင္း တင္ျပထားပါသည္။

FMI ဘယ္ေလာက္ အျမတ္ေငြရခဲ့သလဲ အျမတ္ေဝစုမည္မ်ွ ခြဲေပးခဲ့သလဲ စာရင္းအရ FMI ရွယ္ယာ ဘယ္ေလာက္တန္သလဲ သိခ်င္လ်ွင္?

ေမလ ၁၀ရက္ေန႔ ပိုင္းျခားသုံးသပ္အခ်က္အလက္ က႑မွာ FMI ၏ ၄ ႏွစ္အတြင္း အစုရွယ္ယာ ထုတ္ေဝမႈ အေရအတြက္ႏွင့္ အရင္းအႏွီး စုေဆာင္းမႈ ပမာဏ မည္ေရြ႕မည္မွ်ရွိသည္ကုိ တင္ျပခဲ့ပါသည္။ ယခု တင္ဆက္မႈမွာ FMI ကုမၸဏီ၏ ႏွစ္စဥ္ ဝင္ေငြခြန္ေဆာင္အျပီး အျမတ္ေငြႏွင့္ ႏွစ္အလိုက္ အစုရွင္မ်ားအား အျမတ္ေဝစုခြဲေဝေပးခဲ့သည့္ ပမာဏမ်ားကို ဂရပ္ပုံမ်ားျဖင့္ ရွင္းလင္းစြာ တင္ျပထားပါသည္။ ၂၀၁၀-၁၁ ဘ႑ာႏွစ္မွ ၂၀၁၃-၁၄ ဘ႑ာႏွစ္အထိ ကုမၸဏီ၏ အျမတ္ရရွိမႈႏွင့္ အျမတ္ေဝစုခြဲေဝမႈ စသည့္ အေျခအေနမ်ားကို ေတြ႕ရမွာ ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔အျပင္ ၂၀၁၃-၁၄ ဘ႑ာႏွစ္ကုန္ အျပီးတြင္ FMI ကုမၸဏီ၏ ျဖစ္ေပၚႏိုင္မည့္ ပိုင္ဆိုင္မႈ အရင္းအႏွီး အေျခအေန အေပၚတြင္ အခ်က္အလက္ သုံးသပ္မႈမ်ားကိုလည္း တင္ျပထားပါသည္။ ၂၀၁၄-၁၅ ဘ႑ာႏွစ္မွာ ကုမၸဏီမွ စာရင္းမထုတ္ျပန္ေသးသျဖင့္ ၄င္းႏွစ္ရွိ အေျခအေနမ်ားကို ခ်န္လပ္ထားခဲ့ေသာ္လည္း သိရသမွ် အခ်က္အလက္ေတြျဖင့္ ထည့္သြင္း စဥ္းစား ေဖာ္ျပထားပါသည္။

ပုံ ၁။ ပုံ ၁ တြင္ ၂၀၁၀-၁၁ ဘ႑ာႏွစ္ မွ စ၍ ၂၀၁၃-၁၄ ဘ႑ာႏွစ္ ထိ FMI ကုမၸဏီ၏ အစုရွယ္ယာ အေရအတြက္မ်ားကို ေတြ႕ရပါမည္။ FMI သည္ ၂၀၁၁-၁၂ ခုႏွစ္မွစ၍ ႏွစ္စဥ္ အစုရွယ္ယာ အသစ္မ်ား ထပ္မံထုတ္ေဝခဲ့သည္။ ရွယ္ယာအသစ္မ်ား မထုတ္ခင္ ႏွစ္စတြင္ရွိသည့္ ရွယ္ယာအေရအတြက္ကို အျပာႏုေရာင္ အျဖစ္ ဂရပ္ဘား ေအာက္ဆုံးအဆင့္တြင္ ပုံေဖာ္ ထားသည္။ ဘ႑ာႏွစ္မ်ားတြင္ ထပ္မံ ထုတ္ေဝသည့္ ရွယ္ယာသစ္ အေရအတြက္ကို အျပာရင့္အေရာင့္ အျဖစ္ ဂရပ္ဘား၏ ဒုတိယ ေနရာတြင္ ေတြ႕ရပါမည္။ အစိမ္းႏုေရာင္မွာ FMI မွ အစုရွယ္ရွင္မ်ားအား Bonus အျဖစ္ အပိုေဆာင္း ထပ္ေပးသည့္ အစုရွယ္ယာအေရအတြက္ ျဖစ္သည္။ ၂၀၁၂-၁၃ ဘ႑ာႏွစ္တြင္ FMI သည္ ငါးစု တစ္စု One for Five အစီအစဥ္ျဖင့္ ၄င္း ဘ႑ာႏွစ္ကုန္တြင္ ရွိသည့္ အစုရွယ္ယာတိုင္းကို ၅ စုလ်ွင္ ၁ စု ထုတ္ေဝေပးရန္ ဆုံးျဖတ္ခဲ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ထို Bonus ရွယ္ယာမ်ားကို ၂၀၁၃-၁၄ ဘ႑ာႏွစ္တြင္ ထုတ္ေဝေပးခဲ့ရာ Bonus ရွယ္ယာ ၂၄၀၅၆၄၁ ကို အစိမ္းႏုေရာင္ပုံျဖင့္ ၂၀၁၃-၁၄ ဂရပ္ဘားတြင္ ေတြ႕ရပါမည္။ အစိမ္းရင့္ေရာင္ အစက္မ်ားမွာ ဘ႑ာႏွစ္ တစ္ခုခ်င္းစီတြင္ ကုမၸဏီ၌ရွိမည့္ စုစုေပါင္း ရွယ္ယာအေရအတြက္ ျဖစ္ပါသည္။
၂၀၁၃-၁၄ ဘ႑ာႏွစ္တြင္ FMI ကုမၸဏီသည္ One for Ten ဆယ္စု တစ္စု အစီအစဥ္ျဖင့္ အဆိုပါဘ႑ာႏွစ္ကုန္ရွိ အစုရွယ္ယာ ၁၀ စု တိုင္းကို ၁ စုစီ ထပ္မံထုတ္ေဝရန္ ဆုံးျဖတ္ ထားသည္။ သို႔ေသာ္ ၄င္း Bonus ရွယ္ယာမ်ားသည္ ၂၀၁၄-၁၅ ဘ႑ာႏွစ္တြင္သာ ထုတ္ေဝမည္ ျဖစ္၍ ယခု ဂရပ္ပုံတြင္မပါရွိပါ။ ၂၀၁၃-၁၄ ဘ႑ာႏွစ္ အတြက္ ထုတ္ေဝမည့္ Bonus ရွယ္ယာ အေရအတြက္မွာ ၁၈၄၁၈၄၇ စု ခန္႔ ရွိမည္ျဖစ္ျပီး ၄င္းတို႔ကို ၂၀၁၄-၁၅ ဘ႑ာႏွစ္ တြင္ ထုတ္ေဝခဲ့သည္။ 


ပုံ ၂။ ပုံ ၂ တြင္ FMI ကုမၸဏီမွ ႏွစ္စဥ္ ထပ္မံ ထုတ္ေဝသည့္ ရွယ္ယာသစ္မ်ားကို ေရာင္းခ် ခဲ့သည့္ ပွ်မ္းမ်ွႏႈန္းထားကို ႏွစ္အလိုက္ ေဖာ္ျပထားသည္။ ပ်ွမ္းမ်ွႏႈန္းထားသည္ FMI ကုမၸဏီမွ ရွယ္ယာတစ္စု ေရာင္းခ်တိုင္း အရင္းအႏွီး ပ်ွမ္းမ်ွအားျဖင့္ မည္မွ် လက္ခံ ရရွိခဲ့သည္ကို ေဖာ္ျပပါသည္။


ပုံ ၃။ အျပာေရာင္ျဖင့္ ေဖာ္ျပထားသည့္ ဂရပ္ပုံသည္ ဘ႑ာႏွစ္ တစ္ႏွစ္တြင္ ရွယ္ယာသစ္မ်ား ေရာင္းခ်မႈမွ ရရွိခဲ့သည္ အရင္းအႏွီးေငြ ပမာဏျဖစ္သည္။ ၂၀၁၀-၁၁ ဘ႑ာႏွစ္တြင္ ရွယ္ယာသစ္မ်ား မထုတ္ေဝခဲ့၍ အျပာေရာင္ ဂရပ္ဘားကို ေတြ႕ရမည္မဟုတ္ပါ။
အစိမ္းေရာင္ ဂရပ္ဘားပုံသည္ ဘ႑ာႏွစ္ တစ္ႏွစ္စီတြင္ အစုရွင္မ်ားမွ FMI ကုမၸဏီတြင္ ထည့္ဝင္ထားသည့္ စုစုေပါင္းအစုရွယ္ယာ ထည့္ဝင္မႈ အရင္းအႏွီး ပမာဏ ျဖစ္ပါသည္။ ရွယ္ယာေရာင္းခ်မႈမ်ားမွ စုစုေပါင္း ရရွိထားခဲ့သည့္ ကုမၸဏီတြင္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံထားသည့္ ပမာဏ ျဖစ္သည္။ ၂၀၁၃-၂၀၁၄ ဘ႑ာႏွစ္တြင္ FMI ကုမၸဏီတြင္ အစုရွယ္ယာထည့္ဝင္မႈ စုစုေပါင္း က်ပ္ ၆၈ ဒသမ ၂၁ ဘီလ်ံေက်ာ္ ရွိေနပါျပီ။
Disclaimer:
FMI တြင္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံရန္ သိသင့္သိထိုက္သည့္ အခ်က္အလက္မ်ားကို ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူမ်ား အတြက္ အေထာက္အကူျဖစ္ရန္ အလို႔ငွာ စုစည္း မွ်ေဝျခင္းသာ ျဖစ္ပါသည္။ အဆိုပါရွယ္ယာကို ဝယ္ယူသင့္မသင့္ ေထာက္ခံျခင္း ကန္႔ကြက္ျခင္း ျပဳလုပ္သည္ မဟုတ္ပဲ သုံးသပ္စမ္းစစ္ရာတြင္ လြယ္ကူေစရန္ တင္ျပမႈသာျဖစ္ပါသည္။ ဝယ္ယူရန္ အႀကံေပးျခင္းလည္း မဟုတ္ အခ်က္အလက္ သပ္သပ္ သုံးသပ္တင္ဆက္မႈ ျဖစ္ပါသည္။

ပုံ ၄။ ပုံ ၄ ရွိ ဂရပ္ပုံတြင္ FMI ကုမၸဏီ၏ ႏွစ္စဥ္ အသားတင္ အျမတ္ဝင္ေငြ Net Income ကို အစိမ္းႏုေရာင္ ဘားမ်ားမွာ ေတြ႕ရပါမယ္။ ဂရပ္ပုံအရ ၂၀၁၃-၁၄ ဘ႑ာႏွစ္မွာ ကုမၸဏီမွ အသားတင္အျမတ္ က်ပ္ ၃၀၁၁ သန္း ေက်ာ္ ရရွိခဲ့ပါတယ္။ အျမတ္ေဝစု ပမာဏ Dividends ႏွစ္စဥ္ ေပးေဝမႈကို အနီေဖ်ာ႔ေရာင္ ဘားမ်ားျဖင့္ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ၂၀၁၃-၁၄ ဘ႑ာႏွစ္မွာ ကုမၸဏီမွ စုစုေပါင္း အျမတ္ေဝစု က်ပ္ ၃၆၈၃ သန္း ေက်ာ္ အစုရွယ္ယာရွင္မ်ားထံ ခြဲေဝေပးအပ္ဖို႔ ဆုံးျဖတ္ထားပါတယ္။ ဒါဟာ ၂၀၁၃-၁၄ ဘ႑ာႏွစ္ကုန္မွာ ရရွိခဲ့သည့္ အျမတ္ဝင္ေငြထက္ က်ပ္ ၆၇၁ သန္းေက်ာ္ ပိုမိုေပးအပ္ခဲ့တာပါ။ ဒီလို အျမတ္ေဝစုကို အသားတင္အျမတ္ဝင္ေငြထက္ ပိုမိုခြဲေဝေပးျခင္းဟာ ကုမၸဏီအတြင္း အစုရွင္မ်ား စုေပါင္းပိုင္ဆိုင္သည့္ အရင္းအႏွီး Equity ကို ေလ်ာ့က်ေစပါတယ္။ ကုမၸဏီမွ ရသည့္ အျမတ္က က်ပ္ ၃၀၁၁ သန္း သာရွိေသာ္လည္း က်ပ္ ၃၆၈၃ သန္းေက်ာ္ အစုရွင္မ်ားအား ခြဲေဝေပးမည္ျဖစ္၍ ထိုႏွစ္မွာ ကုမၸဏီ၏ အရင္းအႏွီးထဲမွ က်ပ္ ၆၇၁ သန္းေက်ာ္ ေလ်ာ့နည္းသြားမည္ကို ဆိုလိုပါတယ္။ ကုမၸဏီက ရရွိသည့္ အသားတင္အျမတ္ဝင္ေငြကို အစုရွင္မ်ားအား အကုန္လုံးခြဲေဝမေပးပဲ အခ်ိဳ႕ကို ခ်န္လပ္ထားပါက ကုမၸဏီ၏ အရင္းအႏွီးပမာဏမွာ မ်ားျပားလာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ထိုအတိုင္းပဲ ၂၀၁၁-၁၂ ဘ႑ာႏွစ္တြင္ FMI မွ အျမတ္ေငြ က်ပ္ ၁၁၉၈ သန္းေက်ာ္ ရရွိခဲ့ေသာ္လည္း က်ပ္ ၇၇၄ သန္းေက်ာ္သာ အစုရွွင္မ်ားအား အျမတ္ေဝစု အျဖစ္ ခြဲေဝေပးအပ္ခဲ့ပါတယ္။ ထို႔ေၾကာင့္ ထိုႏွစ္တြင္ ခ်န္လပ္ထားခဲ့သည့္ အျမတ္ေငြ က်ပ္ ၄၂၄ သန္းေက်ာ္ဟာ ကုမၸဏီ၏ အရင္းအႏွီးကို ပိုမို မ်ားျပားလာေစပါတယ္။ ဒီလို အျမတ္ေဝစု ခြဲေဝမႈပမာဏ အနည္းအမ်ားေၾကာင့္ ကုမၸဏီ၏ အရင္းအႏွီး တိုးပြားမႈ ေလ်ာ့နည္းမႈမ်ားကို အစိမ္းရင့္ႏွင့္ အနီရင့္ အေရာင္ရွိ ဂရပ္ဘားမ်ားျဖင့္ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ အစိမ္းရင့္မွာ ကုမၸဏီ၏ ပိုင္ဆိုင္မႈ အရင္းအႏွီး မည္မွ်တိုးပြားလာသည္ကို ျပ၍ အနီရင့္မွာ မည္မ်ွ ေလ်ာ့နည္းသြားသည္ကို ျပပါတယ္။

ပုံ ၄ ပါ အခ်က္အလက္မ်ားကို သုံးသပ္ျခင္း
**************************
ဂရပ္ပုံ ၄ ကို ၾကည့္လ်ွင္ FMI ကုမၸဏီဟာ ေလးႏွစ္ကာလမွာ ၂ ႀကိမ္ခန္႔ အျမတ္ေဝစုမ်ားကို ကုမၸဏီက ရရွိသည့္ အျမတ္ဝင္ေငြထက္ ပိုမို ခြဲေဝေပးအပ္ခဲ့ပါတယ္။ ထို႔ေၾကာင့္ ၂၀၁၀-၁၁ ဘ႑ာႏွစ္ႏွင့္ ၂၀၁၃-၁၄ ဘ႑ာႏွစ္ေတြမွာ ကုမၸဏီမွ အသုံးခ်ႏိုင္သည့္ အရင္းအႏွီးမ်ား က်ပ္ ၁၇၄ သန္းေက်ာ္ ႏွင့္ က်ပ္ ၆၇၁ သန္းေက်ာ္ အသီးသီးစီ ေလ်ာ့က်ခဲ့ရပါတယ္။ က်န္သည့္ ႏွစ္ေတြမွာ အျမတ္ဝင္ေငြဟာ အျမတ္ေဝစုခြဲေဝမႈ ထက္ ပိုမိုမ်ားျပားခဲ့၍ ကုမၸဏီ၏ ပိုင္ဆုိင္မႈ အရင္းအႏွီး Equity တိုးတက္မႈမ်ား ရွိခဲ့ေသာ္လည္း ၄ ႏွစ္ကာလ အတြင္း စုစုေပါင္း က်ပ္သိန္း ၁၇၁၀ ေက်ာ္ ေလ်ာ့က်ခဲ့ရပါတယ္။ ဒီလို ပိုင္ဆိုင္မႈ အရင္းအႏွီး ေလ်ာ့က်မႈမ်ားဟာ အျမတ္ဝင္ေငြထက္ ပို၍ အျမတ္ေဝစုခြဲေဝမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့၍ ျဖစ္ပါတယ္။ ထိုကဲ့သို႔ အျမတ္ေဝစုခြဲေဝမႈေၾကာင့္ အရင္းအႏွီး တိုးပြားလာမႈ မရွိသျဖင့္ FMI ကုမၸဏီဟာ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈေတြ ထပ္မံလုပ္ရန္ရွိပါက ရွယ္ယာအသစ္မ်ား ေရာင္းခ်ျခင္းျဖင့္သာ လိုအပ္သည့္ အရင္းအႏွီးကို ျဖည့္တင္းသြား ရပါမယ္။ ၄ ႏွစ္ကာလအတြင္းမွာလည္း ထိုအတိုင္းပဲ FMI ကုမၸဏီဟာ ရွယ္ယာအသစ္ ေရာင္းခ်မႈမ်ားစြာျဖင့္ က်ပ္ ၅၃ ဘီလ်ံေက်ာ္ ခန္႔ အရင္းအႏွွီးစုေဆာင္းမႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။ ထို႔ေၾကာင့္ ပုံ ၄ အရ မ်ားျပားတဲ့ အျမတ္ေဝစု ခြဲေဝမႈမ်ားေၾကာင့္ FMI ၏ ပိုင္ဆိုင္မႈ အရင္းအႏီွး ေလ်ာ႔က်ခဲ့ရေၾကာင္း FMI ကုမၸဏီ၏ ပိုင္ဆိုင္မႈ အရင္းအႏွီးတိုးပြားလာျခင္းသည္ ကုမၸဏီ၏ အျမတ္ဝင္ေငြမွ စုေဆာင္းမႈမ်ား Retained Earnings ေၾကာင့္ မဟုတ္ပဲ ရွယ္ယာအသစ္မ်ား ထုတ္ေဝ၍ အရင္းအႏွီး စုေဆာင္းမႈမ်ားေၾကာင့္သာ ျဖစ္ေၾကာင္း မွတ္ခ်က္ျပဳႏိုင္ပါတယ္။
ပုံ ၅။ ပုံ ၅ မွာ ဂရပ္ပုံနည္းနည္းႏွင့္ အေရးႀကီးတဲ့ အခ်က္အလက္ ကိန္းဂဏန္းအခ်ိဳ႕ကို ေဖာ္ျပ ထားပါတယ္။ အခ်က္အလက္ေတြဟာ ၂၀၁၃-၁၄ ဘ႑ာႏွွစ္ကုန္ အျပီးရွိ အေျခအေနေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ပုံ ၅ ကို ၾကည့္တာနဲ႔ ၂၀၁၃-၁၄ ဘ႑ာႏွစ္ကုန္ အျပီး အေျခအေနမ်ားကို ရွင္းလင္းစြာ သိရွိႏိုင္ေသာ္လည္း ပိုမို ျပည့္စုံေစရန္ ပုံ ၅ ပါ အခ်က္အလက္မ်ားအေၾကာင္းကို သုံးသပ္စမ္းစစ္ခ်က္ ျပဳလုပ္ေပးထားပါတယ္။

ပုံ ၅ ပါ အခ်က္အလက္မ်ားကို သုံးသပ္ျခင္း 
**************************
ပုံ ၅ ထိပ္ဆုံးမွာ ေတြ႕ရမည့္ ေဘာနပ္စ္ ရွယ္ယာ အေရအတြက္ ဆိုတာဟာ FMI ကုမၸဏီမွ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ မတ္လကုန္ရွိ အစုရွယ္ယာ ၁၀ စု တိုင္းကို ၁ စု ေဘာနပ္စ္ရွယ္ယာ အျဖစ္ ထုတ္ေဝေပးမည့္ ရွယ္ယာ အေရအတြက္ စုစုေပါင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလို ၁၀ စု လ်ွင္ ရွယ္ယာ ၁ စု အပိုေဆာင္း ထုတ္ေဝေပးရန္ One for Ten အစီအစဥ္ကို ကုမၸဏီမွ ၂၀၁၃-၁၄ ဘ႑ာႏွစ္ ကုန္အျပီး ၾသဂုတ္လတြင္ ခ်မွတ္ခဲ့ရာ Bonus ရွယ္ယာ ၁၈၄၁၈၄၇ စု ခန္႔ အစုရွင္မ်ားအား ထုတ္ေဝ ေပးအပ္သြားမွာပဲျဖစ္ပါတယ္။ ထို႔ေၾကာင့္ ၂၀၁၃-၁၄ ဘ႑ာႏွစ္အကုန္တြင္ ရွယ္ယာ အစုေရ ၁၈ သန္းေက်ာ္သာ ရွိရာမွ Bonus ရွယ္ယာ ထုတ္ေဝအျပီးမွာ ပုံ ၅ အတုိင္း ၂၀၂၆၀၃၂၅ စုခန္႔ ရွိေနမည္ ျဖစ္ပါတယ္။
အစုရွင္မ်ား၏ ပိုင္ဆိုင္မႈအရင္း၊ ကုမၸဏီမွ အသုံးခ်ႏိုင္သည့္ အရင္းအႏွီး Equity ဟာ ၂၀၁၃-၁၄ ဘ႑ာႏွစ္ အတြက္ ေပးေဝရမည့္ အျမတ္ေဝစု က်ပ္ ၃ ဒသမ ၆၈၄ ဘီလ်ံေက်ာ္ ပုံ ၄ ပါအတိုင္း ေပးေခ် အျပီးမွာ က်ပ္ ၆၈ ဒသမ ၂၄ ဘီလ်ံေက်ာ္ က်န္ရွိပါမယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၄ ႏွစ္တာကာလမွာ ပိုင္ဆိုင္မႈအရင္းအႏွီးဟာ က်ပ္ ၁၄ ဘီလ်ံေက်ာ္သာ ရွိရာမွ က်ပ္ ၆၈ ဘီလ်ံေက်ာ္ အထိ တိုးပြားလာျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ သို႔ေသာ္ ဒီလို ပိုင္ဆိုင္မႈ အရင္း Equity တိုးပြားလာတာဟာ ပုံ ၄ မွာ ရွင္းျပခဲ့တဲ့အတိုင္း အသားတင္ အျမတ္ဝင္ေငြမွ စုေဆာင္းမႈမ်ား Retained Earnings ထားရွိျခင္း အျမတ္ဝင္ေငြ အဆမတန္ တိုးတက္လာျခင္း တို႔ေၾကာင့္ မဟုတ္ပဲ FMI ကုမၸဏီ၏ အစုရွယ္ယာသစ္မ်ား ထပ္မံေရာင္းခ်၍ အရင္းအႏွီး စုေဆာင္းမႈမ်ားေၾကာင့္သာ ျဖစ္ပါတယ္။ ထိုေၾကာင့္ ၂၀၁၁ မွ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ အတြင္း FMI ကုမၸဏီမွ က်ပ္ ၅၃ ဒသမ ၆၉ ဘီလ်ံေက်ာ္ဖိုးခန္႔ ရွယ္ယာ အသစ္မ်ား ထုတ္ေဝျပီး အရင္းအႏွီး စုေဆာင္းမႈ ျပဳလုပ္ခဲ့ပုံကို ပုံ ၅ မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

ထိုအေျခအေနေတြအရ FMI အစုရွယ္ယာတစ္ခု၏ စာရင္းဇယားအရ ရွိမည့္ တန္ဖိုး Book Value ကို တြက္ခ်က္ႏိုင္ပါျပီ။ အစုရွယ္ယာတစ္ခု၏ စာရင္းအရတန္ဖိုး Book Value ဆိုသည္မွာ ကုမၸဏီ၏ စာရင္းရွင္းတမ္း ထုတ္ျပန္ခ်က္ေတြ စာရင္းဇယားေတြမွာ ရွိတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြအရ တြက္ခ်က္လွ်င္ ရရွိမည့္ အစုရွယ္ယာတစ္ခု၏ တန္ဖိုးႏႈန္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ စာရင္းအရတန္ဖိုး Book Value ဟာ ရွယ္ယာရဲ႕ ျပင္ပ ေပါက္ေစ်းႏွင့္ ကြာျခားေနႏိုင္ပါတယ္။ စာရင္းဇယာအရဆိုလ်ွင္ စာရင္းတန္ဖိုး Book Value ဟာ ရွယ္ယာတစ္စု တစ္ကယ္ရွိသင့္တဲ့ ေစ်းႏႈန္းတန္ဖိုးပါ။ သို႔ေသာ္ ကုမၸဏီ၏ စြမ္းေဆာင္ရည္ ေကာင္းမႈ မေကာင္းမႈ အေပၚ မူတည္ျပီး ျပင္ပ ေပါက္ေစ်းႏွင့္ ကြာျခားေနတတ္ပါတယ္။ စာရင္းအရတန္ဖိုးႏွင့္ ျပင္ပေပါက္ေစ်း အဆမ်ားစြာ ကြာဟေနလ်ွင္ ရွယ္ယာတစ္ခု၏ ေစ်းေျမာက္လြန္းေနတယ္လို႔ ေယဘူယ်အားျဖင့္ သုံးသပ္ႏိုင္ပါတယ္။
အခုဆိုလ်ွင္ ၂၀၁၃-၁၄ ဘ႑ာႏွစ္ အျပီးတြင္ FMI အစုရွယ္ယာ၏ စာရင္းအရတန္ဖိုး Book Value မွာ တစ္စုလ်ွင္ ၃၃၆၈ က်ပ္သာ ရွိပါတယ္။ ျပင္ပ ယခုေပါက္ေစ်းမွာ က်ပ္ ၁၂၈၀၀ ရွယ္ယာ တစ္စုလ်ွင္ ရွိေနပါတယ္။ ထို႔ေၾကာင့္ FMI ၏ ရွယ္ယာေစ်းႏႈန္းဟာ ကုမၸဏီ စာရင္းဇယားအရ ရွိမည့္ တန္ဖိုးထက္ ၃ ဒသမ ၄၅ ဆ သို႔မဟုတ္ ၃ ဆခြဲ နည္းပါးခန္႔ ပိုမိုမ်ားေနပါတယ္။ တစ္နည္းဆိုေသာ္ ကုမၸဏီမွာ ထည့္ဝင္ျပီးသား ပမာဏ ၃၃၆၈က်ပ္ တိုင္းဟာ ျပင္ပ ေစ်းကြက္မွာ ရွယ္ယာအျဖစ္ ေပါက္ေနတဲ့ေစ်းႏႈန္းအရ က်ပ္ ၁၂၈၀၀ခန္႔တန္ေနျခင္းကို ဆိုလိုပါတယ္။ ထို႔ေၾကာင့္ ယခု အခ်ိန္တြင္ အျမတ္ဝင္ေငြမွ စုေဆာင္းမႈ Retained Earnings သိပ္မရွိပဲ ရွယ္ယာသစ္ထုတ္ေဝျခင္းျဖင့္သာ ပိုင္ဆိုင္မႈ အရင္းအႏွီးမ်ား Equity ရရွိထား၍ FMI ကုမၸဏီရွယ္ယာ ျပင္ပေစ်းႏႈန္းသည္္ စာရင္းအရ တန္ဖိုးႏႈန္းထက္ ပိုမ်ားေနတယ္ဟု ေယဘူယ်အားျဖင့္ အခ်က္အလက္ပိုင္းအရ သုံးသပ္ ႏိုင္ပါတယ္။

Disclaimer: 
အခုသုံးသပ္မႈမ်ားဟာ အခ်က္အလက္ စာရင္းဇယားမ်ားအရ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူမ်ား သိသင့္သိထိုက္သည့္ အေျခအေနတစ္ခ်ိဳ႕ကို တင္ျပထားျခင္းသာ ျဖစ္ပါသည္။ စာရင္းဇယား အခ်က္အလက္တို႔တြင္ မပါရွိသည့္ ကုမၸဏီ၏ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံထားသည့္ စီမံကိန္း စီးပြားေရးတို႔မွ ရရွိႏိုင္မည့္ အနာဂတ္ အက်ိဳးအျမတ္မ်ားကို မသိႏိုင္၍ ထည့္သြင္း စဥ္းစားထားျခင္းမပါပါ။ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူမ်ား ရင္းႏွီးရန္ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ခ်ရာတြင္ အခ်က္အလက္စုံလင္စြာ သိေစရန္ ရည္ရြယ္၍ တင္ျပထားျခင္းသာ ျဖစ္သည္။ ရွယ္ယာ ဝယ္ယူ သင့္မသင့္ ေထာက္ခံျခင္း ကန္႔ကြက္ျခင္း အႀကံျပဳသည္ မဟုတ္ပဲ သုံးသပ္စမ္းစစ္ရာတြင္ လြယ္ကူေစရန္ တင္ျပမႈသာျဖစ္ပါသည္။ အခ်က္အလက္ သပ္သပ္ သုံးသပ္တင္ဆက္မႈသာ ျဖစ္ပါသည္။

Ref:MIW Analysis



*သီလဝါ စက္မႈဇံု Financial Statement အား ေလ့လာျခင္း

respectively credit # ဆရာ Nyi Nyi Sein 

သီလဝါ စက္မႈဇံုရဲ႕ Consolidated Income statement ကို ၾကည့္ျပီးေတာ့ အေတြးထဲ ဝင္လာတာကေတာ့ Interest income - 811,696, 403 ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
Note 19 မွာ ဘာေျပာထားသလဲ ဆုိေတာ့ အတိုးရတာေတြဟာ Local Bank က အတိုးေတြ ျဖစ္ပါသတဲ့။ သိန္း ၈ေထာင္ေက်ာ္ အတိုးက မ်ားလွခ်ီလား, လုပ္ငန္းမွာ မသံုးဘဲ ဘဏ္မွာပဲ ထားျပီး အိပ္ေနတဲ့ ေငြကို ၇% အတုိးနဲ႔ပဲ ျပန္တြက္ၾကည့္လိုက္ရင္ 1,275,522,919 (သိန္း ၁ေသာင္း၂ေထာင္ေက်ာ္) ျဖစ္ေနျပီ..
ဒါနဲ႕၂၀၁၅ မွာတုန္းက ရတဲ့ Interest income ကို ၾကည့္လိုက္ေတာ့ 1,933,429,789 (သိန္း ၁ေသာင္းေက်ာ္ အတိုးရပါတယ္) ။
မ်က္လံုးေတြ ျပဴးထြက္ကုန္ျပီး အဲ..အဲ.. ဒါဆုိရင္ေတာ့ ၂၀၁၆ က ေတာ္ေသးတယ္။ ၂၀၁၅ မွာ စုထားတဲ့ေငြေတြကို လုပ္ငန္းအတြက္ သံုးေနလုိ႔သာ အတုိးနည္းသြားတယ္လို႔ ပဲ စိတ္ေျဖသိမ့္လိုက္ရပါတယ္။
နည္းသြားတဲ့ အတိုးရတဲ့ေငြဟာ 1,121,733,386 - သိန္း ၁ ေသာင္း၁ေထာင္ေက်ာ္ နည္းသြားတယ္ဆုိေတာ့ Management ကပဲ YSX အတြက္ ထုတ္သံုးေနျပီလားေပါ့ ေနာ္..
.
Other income ကို မသြားခင္ Expense ပိုင္းမွာ Salary and benefit ေခါင္းစဥ္မွာ Key management person ေတြရဲ့ salary ေတြကို ဝန္ထမ္းေတြရဲ႕ salary နဲ႕ ေပါင္းျပထားတာပါပဲ။ Notes 21 မွာေတာ့ Key management person ေတြရဲ႕ salary ေတြကို ခြဲျခား ေဖာ္ျပထားေပမဲ့ SOCI မွာ သီးသန္႔ ေခါင္းစဥ္ ခြဲျပရင္ ပိုျပီး Transparency ျဖစ္တယ္, reporting standard ကိုလည္း ပိုျပီး compliance ျဖစ္ေစတယ္လို႔ ထင္ျမင္မိပါတယ္။
လစာဟာ မႏွစ္ကထက္ ၂ဆေက်ာ္ေက်ာ္ တက္သြားပါတယ္။ သာမန္စဥ္းစားရင္ေတာ့ လစာ ၂ ဆတက္ရင္ ဝင္ေငြ၂ ဆ တိုးရမွာပါ။ တစ္ကယ္ျဖစ္သင့္တာက ၃ ခ်ိဳး ၁ ခ်ိဳး - ၃း၁ ေပါ့။ လစာအတြက္ ၁ ခ်ိဳး, Cost အတြက္ ၁ ခ်ိဳး , Profit အတြက္ ၁ ခ်ိဳး ထည့္ဝင္ရမွာေပါ့။ မႏွစ္က ဝင္ေငြနဲ႕ ဒီႏွစ္ ဝင္ေငြ ျပန္ၾကည့္လိုက္ေတာ့ ၃း၁ သာသာေလးဆုိေတာ့ မဆုိးပါဘူးေပါ့။ 
လစာဟာ ၃း၁ ဆုိေပမဲ့ Target နဲ႔ လုပ္ေဆာင္ေပးရတဲ့ အေျခအေနေတြမွာ ကိုယ့္လစာရဲ႕ ၃ ဆထက္ ပုိျပီးရွာေပးရတဲ့ ကိစၥေတြရွိပါတယ္။ ၅ဆ, ၆ဆ အထိရွာေပးရေလ့ ရွိပါတယ္။ အဲသလို စဥ္းစားလိုက္ရင္ေတာ့ လစာေပးတာ ပမာဏ မ်ားေနတယ္လို႔ ထင္ျမင္မိတာေပါ့။
.
Key Management personnel ေတြရဲ႕လစာကို ၾကည့္လိုက္ေတာ့
Salary - 146,988,400 ( 2015 MMK 425,993,438)
Bonus - 324,200,000 (2015 MMK Nil)
Total - 471,198,400 (2015 MMK 425,993,438)
Key Mgt personnel ေတြရဲ႕ လစာဟာ မႏွစ္က နဲ႕ယွဥ္လုိက္ရင္ ေတာ္ေတာ္ နည္းသြားတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ management ေတြ အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္သလား, လူပဲထုတ္လုိက္သလား, လစာမ်ား 
ေလ်ာ့ ယူသလားလို႔ေတာင္ ထင္ျမင္မိပါတယ္။ အဲ.. ေဘာက္ဆူးမွာေတာ့ မႏွစ္က ဘာမွ မရွိေပမဲ့ ဒီႏွစ္မွာေတာ့ သိန္း ၃ေထာင္ေက်ာ္ ရွိပါတယ္။
Bonus က performance အေပၚမူတည္ျပီး ယူတယ္ဆုိေတာ့ performance ေကာင္းလာတယ္လို႔ ထင္ေယာင္ျမင္မွား ျဖစ္ေစတာေပါ့။
ဒါေပမဲ့ ဒါဟာ presentation ကို အေျပာင္းအလဲ ျပဳလုပ္ျခင္းသာ ျဖစ္တယ္လို႔ မွတ္ပါတယ္။
မႏွစ္က Bonus မယူဘူး .. လစာက သိန္း ၄ေထာင္ေက်ာ္, ဒီႏွစ္မွာ ေဘာနပ္က သိန္း ၃ေထာင္ေက်ာ္, လစာက သိန္း ၁ေထာင္ ေက်ာ္ဆုိေတာ့ လစာကိုိ ေလ်ာ့ျပ ေဘာနပ္စ္ကို တိုးျပတာ နဲ႕ အတူတူပါပဲ။ လွည့္စားလို႔ သိပ္ေကာင္းပါတယ္။ (ကုလားၾကီး နဲ႕ အရာၾကီးေပါ့ေနာ္)
.
Current year Directors' names
==============
Report မွာ Current year အတြက္ Director အေနနဲ႕ ဘယ္သူေတြက တာဝန္ယူ ေဆာင္ရြက္ေနတယ္ဆိုတာလည္း မေတြ႕ရပါဘူး။ ဒါရိုက္တာ အေရအတြက္ သိရင္ Key Management personnel ေတြ salary အရ တစ္ေယာက္ ဘယ္ေလာက္ယူသလဲ အၾကမ္းဖ်ဥ္း မွန္းၾကည့္ႏိုင္တာေပါ့။
Chair နဲ႕ MD လက္မွတ္ေလးေတြပဲ ေတြ႕ရပါတယ္။
.
Director Information
============
http://www.dica.gov.mm/…/myanmar-thilawa-sez-holdings-publi…
ဒါနဲ႔ပဲ information ရွာၾကည့္ေတာ့ ဒါရိုက္တာ ၇ ေယာက္ ရွိပါတယ္။ ဒါရုိက္တာ ၇ ေယာက္အတြက္ လစာ သိန္း ၄ေထာင္ ေက်ာ္ဆုိေတာ့ ....တစ္ေယာက္ကို သိန္း ၆၇၀ အၾကမ္းဖ်ဥ္း ရတယ္လို႔ မွန္းဆႏိုင္ပါတယ္။

Company Registration Number
==================
Report မွာ သီလဝါ ကုမၼဏီရဲ႕ registration number ကို ေဖာ္ျပထားတာ မရွိပါဘူး။ ျပစ္ခ်က္ ျဖစ္ေစပါတယ္။
www.dica.gov.mm မွာေတာ့ Registration နံပါတ္ဟာ 484/2013-2014 လို႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
.
Company expiry date
=============
ေနာက္ထပ္ ထူးျခားခ်က္တစ္ခုကေတာ့ ကုမၼဏီ expiry date ပါ။ ဇူလိုင္ (၄) ရက္ ေန႔စြဲနဲ႕ www.dica.gov.mm မွာ ေဖာ္ျပထားတာကေတာ့Expiry Date : 02/05/2016 ဆုိေတာ့ ကုမၼဏီက မရွိေတာ့တာလား? .. Dica ကပဲ update မလုပ္ေတာ့တာလား .. ျမန္မာ့နည္း ျမန္မာ့ဟန္ အဆင္ေျပသလိုေလးပဲလားေပါ့ေနာ္....
.
Entertainment - MMK 311,168 (2015 MMK 217,908,982)
အစားအေသာက္, ဧည့္ခံေကြ်းေမြး စရိတ္ ဟာ မႏွစ္ကထက္ မဟားတရားၾကီးကို ေလ်ာ့သြားပါတယ္။ သိန္း ၂ေထာင္၁ရာ ေက်ာ္ကေန၃သိန္းေက်ာ္ယံုေလးပဲ ဆုိေတာ့ သိန္း ၂ေထာင္၁ရာေက်ာ္ နည္းသြားပါတယ္။ စရိတ္တစ္ခုဟာ အဲေလာက္နည္းသြားရင္ေတာ့ ေသခ်ာစစ္ရေတာ့မွာေပါ့။
သီလဝါက လာသမွ် client ေတြကို ကိုယ့္စရိတ္နဲ႕ ကိုယ္စား လုပ္ခုိင္းမလား ဆုိေတာ့ ဒါေတာ့ မျဖစ္ႏုိင္ဘူး။
ဘာသြားေတြ႕လည္း ဆုိေတာ့ Meeting expenses - 160,349,612 ဆိုတာၾကီးကို ေတြ႕ပါတယ္။ မႏွစ္က မရွိဘူး။ ဒီႏွစ္က်မွမိုးက်ေရႊကိုယ္ ဆုိသလို ေရာက္လာတာဆုိေတာ့ ဒါဟာ Entertaining ကို Meeting expenses အေနနဲ႔ ျပလိုက္တာပဲလို႕ ထင္ပါတယ္။
Entertaining ကို ေလ်ာ့ျပခ်င္ရင္ ဒီစားရိတ္ဟာ Wholly & Exclusively ျဖစ္သလားဆုိတာနဲ႕ အရင္တုိင္းရပါမယ္။
- အလုပ္ကိစၥနဲ႕ ရံုးခန္းတည္ရာျမိဳ႕ရဲ႕ အျပင္ထြက္လို႔ စားေသာက္စရာဝယ္စားတာလား ? ဒါဆုိရင္ subsistence ထဲ ထည့္လို႔ရမယ္။
- အလုပ္ခ်ိန္ျပင္ပ-အိုဗာတုိင္ေၾကာင့္ ေနာက္က်သြားလို႔ အျပင္မွာ ဝယ္စားတာလား , ဒါဆုိရင္လည္း subsistence ထဲ ထည့္လို႔ရမယ္။
- Client Entertaining ဆုိရင္ေတာ့ အလုပ္အတြက္ပဲ ျဖစ္ျဖစ္ , personal ပဲျဖစ္ျဖစ္ Entertaining ပါပဲ။
Entertaining အစား Meeting expenses ဆုိျပီး account title ေျပာင္းထည့္လိုက္ေပမဲ့ မႏွစ္က မရွိတဲ့ စရိတ္ ဒီႏွစ္မွ လာရွိေနတာရယ္,
Entertaining မွာ ပမာဏ ေတာ္ေတာ္ ေလ်ာ့သြားျပီး ေလ်ာ့သြားတဲ့ ပမာဏဟာ Meeting မွာ လာေပၚေနတာေၾကာင့္ စာရင္းေခါင္းစဥ္ေျပာင္းျပတယ္လို႔ပဲ မွတ္ယူပါတယ္။
Entertaining + Meeting expenses total ဟာ 160,660,780 - သိန္း ၁၆၀၀ ေက်ာ္ရွိတာေၾကာင့္ ၂၅% နဲ႕ အခြန္တြက္ၾကည့္ရင္40.165,195 - သိန္း ၄၀၀ေက်ာ္ဟာ အခြန္အတြက္ အလဟာသ ျဖဳန္းတီးသလို ျဖစ္ေနပါတယ္။
Entertaining မွာ ပါေတြပါသလဲဆုိေတာ့ Client ကို ေအာက္ပါ အခ်က္ေတြနဲ႕ ျပဳစုတာ ေပးကမ္းတာေတြ ပါပဲ။
- စားေသာက္ဖြယ္ရာ
- ဟိုတယ္ အစရွိတဲ့ ေနရာထိုင္ခင္း
- ရုပ္ရွင္ရံု၊ ဇာတ္ပြဲ၊ ဂီတပြဲ လက္မွတ္
- ေဘာလံုးပြဲ ၾကည့္ရႈျခင္း ၊ ေဂါက္ရိုက္ျခင္း
- ကလပ္တက္ျခင္း
- အေပ်ာ္စီးေလွ၊ ရြက္တိုက္ေလွ၊ ေလယာဥ္ပ်ံ အသံုးျပဳျခင္း
- Entertainment organiser ေတြကို ေပးေခ်မႈ
- နမူနာ
- လက္ေဆာင္
- လုပ္ငန္းရဲ႕ ဒါရိုက္တာ - ပါတနာေတြကို အေပၚကအခ်က္ေတြ နဲ႕ ျပဳစုတာ
Meeting expenses မွာ ဒါေတြပါေနရင္ tax allowance ရမွာ မဟုတ္ပါဘူး။
.
Donation & CSR - MMK 30,970,920 (2015 Nil)
======================
ဒီႏွစ္မွာေတာ့ လွဴဒါန္းေငြနဲ႕ Corporate Social Responsibility ေတြကို စရိတ္အျဖစ္ ေတြ႕ရပါတယ္။
ဝင္ေငြခြန္မွာ လွဴဒါန္းေငြဟာ စုစုေပါင္းဝင္ေငြရဲ႕၂၅% ကို သက္သာခြင့္ျပဳထားတာေၾကာင့္ Donation ကို သတ္သတ္ , CSR ကို သတ္သတ္ စာရင္းေခါင္းစဥ္ တစ္ခုစီ ခြဲျခားျပီး တင္ျပတာဟာ Compliance ကို ပိုျပီး လိုက္နာေစတယ္လို႔ ျမင္မိပါတယ္။
CSR ကေတာ့ တစ္ကယ္ကိုပဲ ႏိုင္ငံနဲ႕ ပတ္ဝန္းက်င္အတြက္ responsible ရွိတဲ့ ကုမၸဏီၾကီး ျဖစ္ေနျပီလား??

Social Security Benefit စာရင္းေခါင္းစဥ္ မရွိျခင္း
==================
ဝန္ထမ္းေတြကို လုပ္ခ လစာ ေပးရာမွာ ဝန္ထမ္းေတြက SSB ေပးတယ္ဆုိရင္ အလုပ္ရွင္ကလည္း သူ႔ဖက္ကေန 3% ထပ္မံ ထည့္ဝင္ရပါတယ္။ SSB Employer cost ဟာ SOCI မွာ မရွိသလို Note(21) Other payable မွာလည္း မေတြ႕ပါဘူး။
အဲဒါအျပင္
- Commercial Tax, Withholding Tax , PAYE အစရွိတာေတြကိုလည္း Receivable, Payable မွာ မေတြ႕ရပါဘူး။
PAYE liability ေတာ့ အနည္းဆံုး က်န္ရမွာပါ။ မတ္လ ၃၁- လကုန္မွ လစာေပးတာကို အဲ့ဒီ လအတြက္ PAYE ကို ၾကိဳတင္ေပးေဆာင္ဖို႔ဆုိတာ အလြန္မတန္ ခက္ခဲတဲ့ ကိစၥပါ။
ႏုိင္ငံျခားရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ ဥပေဒေၾကာင့္ပဲ CT, WHT ကင္းလြတ္ခြင့္ ရထားသလားဆုိတာကေတာ့ Disclosure Note မွာ မေဖာ္ျပထားတာေၾကာင့္ မရဘူးလုိ႔ပဲ မွတ္ရမွာပါ။
Note-11 Deposit and prepayments မွာ Advance tax ဆုိျပီး လံုးခ်ထားေတာ့, ၂၀၁၅ မွာလည္း အဲဒီစရိတ္ မရွိတာေၾကာင့္ ကုမၼဏီဝင္ေငြခြန္အတြက္ ၾကိဳတင္ေပးတဲ့ အခြန္အျဖစ္နဲ႕ Advance tax ကို မွတ္ယူပါတယ္။
ဘာလို႔ Advance tax လို႔ ယူဆသလည္း ဆုိေတာ့ FS ကို ထုတ္ျပန္ေၾကျငာတဲ့ date ဟာ ဇြန္ ၂၈ ရက္ပါ။ Audit Report ကို Sign ထုိးတဲ့ ေန႔စြဲဟာလည္း ဇြန္ ၂၈ ရက္ပါ။ Audit report ကို Audit partner က လက္မွတ္ထိုးျပီးမွ ျပည္တြင္းခြန္ကုိ အခြန္စည္းၾကပ္ဖို႔ တင္ျပရတာဆုိေတာ့ ၂ ရက္အတြင္း အခြန္ဘယ္ေလာက္က်သင့္သလည္း ဆုိတာ မျဖစ္ႏုိင္ပါဘူး။ Tax figures အမွန္ မသိရေသးဘူးေပါ့။
Self-Assessment နဲ႕ ကိုယ္တုိင္ အခြန္စည္းၾကပ္ခြင့္ ရထားရင္လည္း Disclosure note မွာ ထည့္သြင္းသင့္ပါတယ္။ အခြန္တြက္ခ်က္မႈဟာ SA ျဖစ္ေၾကာင္း ဘာညာေပါ့။
**Note M - Income Taxes မွာေတာ့ current income tax for current period လို႔ ဆုိထားပါတယ္*** ဒါဆုိရင္ေတာ့ အေပၚက ေျပာထားတဲ့အတုိင္းပဲ income tax ဆုိတာ ေသခ်ာပါျပီ..။

Deferred Tax တြက္ခ်က္မႈမရွိျခင္း
=================
MFRS ကို လိုက္နာတယ္လို႔ Disclosure note မွာ ေဖာ္ျပထားေပမဲ့ လိုက္နာသင့္တဲ့ Deferred tax ကို ေဖာ္ျပထားျခင္း မရွိပါဘူး။
Subscription - Nil (2015 1,754,800)
======================
၂၀၁၆ မွာ subscription expense မရွိပါ။ ၂၀၁၅ မွာ ျပခဲ့တဲ့ subscription ကာလတုိင္းဟာ မတ္ (၃၁)မွာ ကုန္တာ မျဖစ္ႏုိင္ေတ့ာ prepaid / accrued ေတြ ရွိေနအံုးမွာပါပဲ။ ဒီႏွစ္မွာ မရွိေတာ့တာ ဘယ္လိုေၾကာင့္ပါလိမ့္..

Penalty & Fine - Nil (2015 MMK 74,412,604)
=======================
မႏွစ္က သိန္း ၇၀၀ ေက်ာ္ ဒဏ္ေၾကးထိထားတဲ့ သီလဝါဟာ ၂၀၁၆ မွာ ဘာဒဏ္ေၾကးမွမေဆာင္ရတာ ေတြ႕ရေတာ့ လုပ္ငန္းလုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ Manager ေတြ Compliance ေတာ္ေတာ္လိုက္နာေနၾကျပီလို႔ ယူဆႏိုင္ပါတယ္။ ဒါမွ မဟုတ္ တစ္ျခား expense ထဲမွာပဲ dissolve ျဖစ္သြားသလား??

Work in Progress - Nil
=============
Note 12 မွာ WIP ဟာ Cost of land and Land developing cost ဆုိျပီး ေဖာ္ျပထားေပမဲ့ ဝန္ေဆာင္မႈ လုပ္ရာမွာ တစ္ခ်ိဳ႕တစ္ဝက္ျပီးစီးေနတဲ့ (ဝန္ေဆာင္မႈ - WIP) ေတြကို လ်စ္လ်ဴရွဴထားပါတယ္။
.
Dividends paid to shareholders - MMK 7,785,830,000 (2015 Nil)
=================
Final dividend paid in respect of the previous financial year of 2,000 kyats per share ဆုိျပီး Note-14 ကို ညႊန္းပါတယ္။ (Statement of Changes in Equity မွာေတာ့ ၂၀၁၄ အတြက္ Dividend ေပးတာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။)
Note-14 ကို ၾကည့္လိုက္တဲ့အခါမွာ retained earning ထဲက ႏႈတ္ထားတာေတြ႕ရပါတယ္။ မႏွစ္က Dividends ကို ဒီႏွစ္ထဲမွာ လာေပးရင္ reference ရွိဖို႔လိုပါတယ္။ Dividends ဟာ မႏွစ္က proposed လုပ္ထားတာ မရွိဘဲနဲ႕ ဒီႏွစ္မွာမွ မႏွစ္ကအတြက္ ေပးတာပါဆုိရင္ေတာ့ Standard ကို follow မလုပ္ရာ ေရာက္ပါတယ္။ Dividends ေပးတာနဲ႕ Key management personnel ေတြကို Related party transactions အရ Dividends ဘယ္ေလာက္ေပးတယ္ဆုိတာလည္း ေဖာ္ျပရပါမယ္။
၂၀၁၄ အတြက္ dividend ေပးတာဆုိေတာ့ ၂၀၁၄ FS ကို ျပန္ၾကည့္ရပါမယ္။ ေျပာခဲ့တဲ့ အခ်က္ေတြ လိုက္နာသလားေပါ့ေနာ္..
Note-24 Significant events of the Company မွာ ၾကည့္မယ္ဆုိရင္ ဒီဇင္ဘာ - ၁၈-၂၀၁၅ မွာ ၂၀၁၄ အတြက္ dividends ေပးမဲ့အေၾကာင္းကို ေဖာ္ျပေပးထားပါတယ္။ တစ္ဆက္တည္းမွာပဲ ဇြန္လ-၂၈-၂၀၁၆ မွာပဲ ၂၀၁၆ အတြက္ ရွယ္ယာတစ္ေစာင္ကို ၂၅၀၀ က်ပ္ ေပးမယ္ဆုိျပီး proposed လုပ္ပါတယ္။
၂၀၁၅ အတြက္ ေပ်ာက္ေနပါတယ္။ ၂၀၁၅ အတြက္ Dividends မရေတာ့ဘူးေပါ့။ အေပၚမွာ ေျပာသလိုပါပဲ.. ၂၀၁၄ အတြက္ ၂၀၁၅ ဒီဇင္ဘာမွ dividends ေပးမယ္လို႔ ဆံုးျဖတ္ေပမ့ဲ ၂၀၁၆ အတြက္ကေတာ့ FS ျပီးတာနဲ႕ တစ္ခါတည္း proposed လုပ္ထားခဲ့တာ ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ Stock exchange မွာ investors ဆြယ္ဖုိ႔အတြက္ ေပးတယ္ လို႔ပဲ ျမင္မိပါတယ္။

Note-23 Related party transactions
=============
သီလဝါရဲ႕ related party ျဖစ္တဲ့ Chairman တစ္ေယာက္တည္းရဲ႕ transaction ဟာ ၂၀၁၆ မွာ သိန္း ၁ေသာင္း၁ေထာင္ေက်ာ္ရွိပါတယ္။
ဒီေလာက္ ပမာဏ မ်ားျပားတဲ့ေငြကို ယူထားတယ္ (transaction ျဖစ္ထားတယ္) ဆုိေတာ့ ကုမၼဏီကို အတုိးေပးရမွာပါ။ အတုိးေပးတာလည္း disclosure note မွာ မေတြ႕ပါဘူး။ As terms agreed between parties ဆုိျပီးေတာ့ ျပီးသြားပါတယ္။ ဒီေငြေတြကို တစ္ျခားဖက္မွာ လွည့္သံုးေနရင္ ??
Sales and Purchase of Goods and Service ဆုိထားျပီး Transaction ေတြဟာ related party ကေန ကုမၼဏီကို အေၾကြးတင္ေနတာလား, ကုမၼဏီကေန related party ကို အေၾကြးတင္ေနတာလား မကြဲျပားပါဘူး။
ဒီထက္ရွင္းရွင္းလင္းလင္း analysis ျပရင္ေတာ့ user friendly ပိုျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ စုစုေပါင္းကို ေပါင္းျပထားတာဆုိေတာ့ ကုမၼဏီက ရစရာ ရွိတယ္လို႔ပဲ ျမင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္းပဲ year end မွာ ဒီပမာဏေတြဟာ မရွိေတာ့ပါဘူး , တစ္နည္းအားျဖင့္Key Management personnel က ကုမၼဏီကို အေၾကြးတင္ျခင္း မရွိပါဘူးလို႔ disclose လုပ္ထားတာလည္း မရွိ, Other receivable, Other payable မွာ ရွာတာလည္း မေတြ႕ေတာ့ ဒီအေၾကြးဟာ မရွိေတာ့ဘူးလို႔ပဲ မွတ္ယူရမလား , ရွိေနေသးတယ္လို႔ပဲ မွတ္ယူရမလားဆုိတာကေတာ့ ဇေဝဇဝါျဖစ္ေနဆဲပါ။

Office Renovation - MMK 1,316,000
===========
သိန္း ၃၄၀ တန္တဲ့ office တစ္ခုကို Renovation လုပ္ရာမွာ ၁၃ သိန္းသာသာကုန္တာကို addition အေနနဲ႕ ျပတာကေတာ့ Management ရဲ႕ Decision ဆိုေပမဲ့ .. သာမန္ redecoration လုပ္တာေလာက္ကေတာ့ repairs & renewals ထဲ ထည့္သင့္ပါတယ္။ IAS-16 PPE recognition criteria ေတြ ျပည့္စံုလားဆုိတာ ေသခ်ာစစ္ရမွာေပါ့ေနာ္.

Deposit & Prepayments 
==========
Advances to Suppliers - MMK 1,811,061,446
Supplier ကို ၾကိဳတင္ေပးထားရတဲ့ေငြဟာ Group အေနနဲ႕ သိန္း ၁ေသာင္း ၈ေထာင္ေက်ာ္ ရွိပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ ၾကိဳတင္ေပးထားရတာလဲ? Working capital ကို waste ျဖစ္ေစပါတယ္။
.

ေနာက္ဆံုးပိတ္ အိတ္နဲ႕ လြယ္လိုက္ပါတယ္။ က်န္တဲ့ Ratio analysis, Gearing , Dividends yield ေတြကေတာ့ Financial Analyst ပိုင္းနဲ႕ဆုိင္တာဆုိေတာ့ Analyst ကြ်မ္းတဲ့သူေတြ ေျပာၾကပါလိမ့္မယ္။

Depreciation - 88,487,845
===================
အံ့ၾသစရာ ေကာင္းတာက Depreciation ဟာ figures မကိုက္ညီပါဘူး။ တစ္ေနရာမွာ တစ္မ်ိဳး - ေနာက္တစ္ေနရာမွာ ေနာက္တစ္မ်ိဳး ျဖစ္ေနပါတယ္။
ကြ်န္ေတာ္ပဲ မ်က္စိ မွားသလားမသိပါဘူး ... :P
Consolidate SCI မွာ 88,487,845 
SCI for company မွာ 86,271,262
Consolidate Cash flow မွာ 88,486,846 (တစ္က်ပ္ကြာေနတယ္ ၾကည့္ရ ရုပ္ဆုိးတာေပါ့ေနာ္ :D ) 
Cashflow for company မွာ 86,271,263 (တစ္က်ပ္ထပ္ကြာပါတယ္ :P)
Property & Equipment - net group အေနနဲ႕ Total ဟာ 87,051,229 (87,797,397- disposal 746,168) ပါ.. ဘယ္ကထြက္လာပါလိမ့္??
Property & Equipment - Company အေနနဲ႕ Total ဟာ 84,834,645 (85,580,813- disposal 746,168) ပါ.. သူလည္း ဘယ္ကေန ဘယ္လို ရလာလည္း မသိပါဘူး.. အေပၚမွာ ေျပာတာေတြနဲ႕ မတူပါဘူး။

Other income - Profit on Fx Gain MMK 6,082,588,771
==========================
Note 20 မွာ ပါတဲ့ Other income analysis မွာ Exchange difference ေၾကာင့္ ျမတ္လာတဲ့ အျမတ္ဟာ သိန္း ၆ေသာင္း ရွိပါတယ္။ ဒါဟာ Risk ရွိပါတယ္။ ၁၂၁၆ နဲ႕ Exchange သင့္ရာကေန ျမတ္ထားတဲ့ အျမတ္ပါ။ ဒီေန႔ လိုမ်ိဳး ၁၁၇၃ exchange rate ျဖစ္ေနရင္ ၄၃ က်ပ္ ရံႈးေနပါျပီ။ Auditor အေနနဲ႕ ဒီ Risk ကို ဘယ္လုိ response လုပ္သင့္သလဲ, Forward contract, hedging ေတြ လုပ္သင့္သလား အစရွိသျဖင့္ ကုမၼဏီကို Risk management အတြက္ အၾကံေပးရပါမယ္။
( Dividend ကို US$ နဲ႕ ရတဲ့အတြက္ functional currency ကို ေျပာင္းလဲရာကေန ျဖစ္လာတာပါလို႔ note မွာ ဆုိပါတယ္ )

*** လာလည္ေသာအေပါင္းအသင္းမ်ား မိမိ ASN GROUP ONLINE SHOP ကေန သင္တိုု႔အလိုုရွိေသာပစၥည္းမ်ားကိုု ရွာေဖြၿပီး ORDER မွာလိုု႔ရေနပါၿပီ ***

ASNGROUP WAREHOUSE DEALS DEEPS DISCOUNT!