အလုပ္မရွိသူမ်ား၊ ကၽြမ္းက်င္လုပ္သားရွား

ေအးျမတ္သူ

အတဲြ (၁၂)၊ အမွတ္(၃၃)

ကမၻာေပၚတြင္ ေနာက္ဆံုးေပၚ ထြက္လာေသာ ေစ်းကြက္သစ္ဟု တင္စားခံေနရသည့္ ျမန္မာ့ေစ်းကြက္သုိ႔ လာေရာက္ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမည့္ ကုမၸဏီမ်ားအတြက္ ျပည္တြင္း၌ ကၽြမ္းက်င္လုပ္သားရွားပါးမႈမွာ အဓိကစိန္ေခၚမႈတစ္ရပ္ ျဖစ္လာသည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ အေျခခံလုပ္သား လိုအပ္ခ်က္ျဖည့္ဆည္းရန္ လြယ္ကူေသာ္လည္း ထိပ္ပိုင္းစီမံခန္႔ခြဲမႈအရာရွိ ကၽြမ္းက်င္၀န္ထမ္းမ်ားကိုမူ လိုအပ္သေလာက္ရရွိရန္ ခက္ခဲေနသျဖင့္ ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာမ်ား၊ ႏုိင္ငံျခားသားမ်ားကိုပင္ ရွာေဖြေနရၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ကၽြမ္းက်င္၀န္ထမ္းမ်ား လိုအပ္ေနသည့္ ကုမၸဏီမ်ားကေျပာသည္။

ယင္းျပႆနာကိုေျဖရွင္းရန္ ျပည္တြင္းျပည္ပကုမၸဏီအမ်ားစုက ၂၀၁၂ ကတည္းက စတင္ကာ အလုပ္အကိုင္ျပပြဲမ်ားက်င္းပၿပီး ၀န္ထမ္းလိုအပ္သူႏွင့္ အလုပ္ရွာသူၾကား ေပါင္းကူးရန္ႀကိဳးပမ္းလာခဲ့သည္။ ထို႔အျပင္ ၂၀၁၃ ၾသဂုတ္၌ စင္ကာပူတြင္ပင္ အလုပ္အကိုင္ျပပြဲ သြားေရာက္က်င္းပ၍ ကၽြမ္းက်င္လုပ္သားမ်ားရရွိရန္ ႀကိဳးပမ္းေနၾကသည္။

လက္ရွိျပည္တြင္းလုပ္သားေစ်းကြက္တြင္ လုပ္ငန္းခြင္အတြင္း အေတြ႕အႀကံဳရွိေသာ ကၽြမ္းက်င္၀န္ထမ္းမ်ားရရွိရန္ထက္ ဘြဲ႕ရေက်ာင္းဆင္း အလုပ္သင္၀န္ထမ္းႏွင့္ ႐ံုးစာေရးအဆင့္ရွိ ေအာက္ေျခ၀န္ထမ္းမ်ားကိုသာ ရွာေဖြရရွိမႈလြယ္ကူေနသည္။ ကၽြမ္းက်င္၀န္ထမ္းလိုအပ္ခ်က္ေၾကာင့္ ယခုႏွစ္အတြင္းမွစ၍ အလုပ္သင္၀န္ထမ္းတစ္ဦးအား လစာေငြအနိမ့္ဆံုး က်ပ္ခုနစ္ေသာင္းႏွင့္အထက္ ေပးလာသကဲ့သို႔ ကၽြမ္းက်င္၀န္ထမ္းအဆင့္ရွိ မန္ေနဂ်ာရာထူးအတြက္ က်ပ္ေငြတစ္သိန္းခြဲ၀န္းက်င္မွ က်ပ္သိန္း ၃၀ ေက်ာ္အထိေပးကာ အလုပ္ေခၚဆိုမႈမ်ားရိွလာသည္ဟု ျပည္တြင္းအလုပ္အကိုင္ရွာေဖြေရးေအဂ်င္စီမ်ားကဆုိသည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ လူဦးေရ သန္း ၆၀ ေက်ာ္ရွိသည့္အနက္ အမွန္တကယ္ အလုပ္လုပ္ႏိုင္သည့္ဦးေရ ၃၂ သန္းခန္႔ရွိၿပီး အလုပ္လက္မဲ့ႏႈန္းထား ၁၀ သန္းနီးပါးရွိေနကာ ျပည္ပသို႔ သြားေရာက္လုပ္ကိုင္ေသာ ျမန္မာအလုပ္သမားဦးေရမွာ သံုးသန္းခန္႔ရွိေၾကာင္း အစိုးရ၏ကိန္းဂဏန္းမ်ားကဆုိသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံရွိ အလုပ္လုပ္ႏုိင္ေသာအရြယ္အုပ္စုတြင္ အလုပ္လက္မဲ့ျပႆနာ ႀကီးမားေနၿပီး အထူးသျဖင့္ ဘြဲ႕ရလုပ္ငန္းအေတြ႕အႀကံဳမရွိသူမ်ား အလုပ္ရရန္ ခက္ခဲေနခ်ိန္မွာပင္ အလုပ္ရွင္မ်ား၊ ႏုိင္ငံတကာကုမၸဏီမ်ားအတြက္ ကၽြမ္းက်င္၀န္ထမ္းရရွိရန္ ခက္ခဲေနျခင္းျဖစ္သည္။

အလုပ္အကိုင္ရွာေဖြေနေသာ ႏုပ်ဳိသည့္အင္အားစုမွာ ၂၁ ရာစုေခတ္ လုပ္ငန္းခြင္၀င္ရန္ အေျခခံလုိအပ္ခ်က္ျဖစ္ေသာ ကမၻာသံုးအဂၤလိပ္ဘာသာစကားႏွင့္ ကြန္ပ်ဴတာကို ကၽြမ္းက်င္စြာ  အသံုးမျပဳႏိုင္ျခင္းေၾကာင့္ အလုပ္အကုိင္ရရန္ ခက္ခဲေနသည္။ ထို႔အျပင္ အလုပ္အကိုင္ရွာေဖြေနေသာ ဘြဲ႕ရလူငယ္မ်ားတြင္ သင္တန္းဆင္းလက္မွတ္မ်ား အေျမာက္အျမားရွိေသာ္လည္း လက္ေတြ႕တြင္ တတ္ကၽြမ္းျခင္းမႈမရွိျခင္းက အဓိကျပႆနာပင္။

“အဓိကကေတာ့ သူတုိ႔ဘက္မွာ အားနည္းတာက ဘာသာစကားနဲ႔ office ပိုင္းဆုိရင္ ကြန္ပ်ဴတာအသံုးျပဳမႈပိုင္း အားနည္းတယ္။ အင္တာနက္ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္မွာ စာ႐ိုက္ႏုိင္သေလာက္နဲ႔မရဘူး။ ကၽြမ္းက်င္ဖို႔လိုတယ္”ဟု CDC အလုပ္အကိုင္ရွာေဖြေရးေအဂ်င္စီမွ ဦးလင္းေက်ာ္ထြန္းကေျပာသည္။

ထုိ႔အျပင္ ျပည္တြင္းအလုပ္ေခၚေၾကာ္ျငာအမ်ားစုမွာ လုပ္ငန္းအေတြ႕အႀကံဳ၊ အသက္အရြယ္၊ ျပင္ပသင္တန္းလက္မွတ္မ်ားကို မၾကာခဏ ေတာင္းခံေလ့ရွိျခင္းေၾကာင့္ အလုပ္အကိုင္ရွာေဖြသူ အမ်ားစုအတြက္ အခက္အခဲတစ္ခုျဖစ္လာေၾကာင္း သိပၸံဘြဲ႕ရအမ်ဳိးသားတစ္ဦးကေျပာသည္။

“ဒီႏိုင္ငံက ဘြဲ႕ရေတြကို ဘြဲ႕လက္မွတ္ေပးမယ့္အစား လုပ္ငန္းအေတြ႕အႀကံဳလက္မွတ္ပဲေျပာင္းေပးရင္ ပိုေကာင္းမယ္”ဟု အသက္ (၂၆)ႏွစ္အရြယ္ရွိ အလုပ္ရွာေဖြေနသူ အမ်ဳိးသမီးတစ္ဦးက သူ၏အျမင္ကိုေျပာသည္။

ထို႔အျပင္ ဆယ္စုႏွစ္ငါးစုတုိင္ ညံ့ဖ်င္းလွေသာ ပညာေရးစနစ္ေအာက္တြင္ ပညာသင္ယူခဲ့ရသူမ်ားမွာ လုပ္ငန္းခြင္၀င္ရန္ ေက်ာင္းသင္ပညာေရးက အသံုးျပဳမရ၍ လုပ္ငန္းအေတြ႕အႀကံဳႏွင့္ ျပင္ပသင္တန္းမ်ားမွ သင္ယူတတ္ကၽြမ္းလာမႈမ်ားကို ဦးစားေပးေနရေၾကာင္း အလုပ္အကုိင္ေရးရာကၽြမ္းက်င္သူမ်ားကေျပာသည္။

“အလုပ္လာေလွ်ာက္သူေတြရဲ႕ အားနည္းခ်က္က သူတုိ႔ဘာလုပ္ရမွန္းမသိဘူး။ ဘြဲ႕ရမ်ဳိးစံုပါတာပဲ။ သူတို႔အမ်ားဆံုးရတဲ့အလုပ္က office staff ပိုင္းပဲ၊ ႐ံုးေအာက္ေျခပိုင္းပဲရၾကတာမ်ားတယ္”ဟု Device ျပည္တြင္းအလုပ္အကိုင္ရွာေဖြေရးေအဂ်င္စီမွ အေထြေထြမန္ေနဂ်ာ ဦးစိုးၫြန္႔ကေျပာသည္။

ကုမၸဏီမ်ားမွ လုပ္သားရွာေဖြပါက မန္ေနဂ်ာရာထူးေအာက္ရွိ အေျခခံ၀န္ထမ္းမ်ား ရရန္လြယ္ကူေသာ္လည္း ကၽြမ္းက်င္၀န္ထမ္းရွာေဖြပါက အခ်ိန္ၾကန္႔ၾကာမႈမ်ားရွိျခင္းေၾကာင့္ ျပည္ပေရာက္ ကၽြမ္းက်င္ျမန္မာအလုပ္သမားမ်ားကို ေခၚယူရန္ ႀကိဳးပမ္းလာျခင္းျဖစ္သည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ႏုိင္ငံတကာလုပ္ငန္းအေတြ႕အႀကံဳရွိေသာ ကၽြမ္းက်င္လုပ္သားအမ်ားစုရွိရာ စင္ကာပူႏုိင္ငံေရာက္ ျမန္မာအလုပ္သမားမ်ားကို ကၽြမ္းက်င္လုပ္သားမ်ားအျဖစ္ေခၚယူရန္ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားက စိတ္၀င္စားလာသည္။

ျပည္တြင္းႏွင့္ ႏုိင္ငံတကာကုမၸဏီမ်ားက ေငြကုန္ေၾကးက်ခံကာ ပထမဆံုး အလုပ္အကိုင္ျပပြဲကို စင္ကာပူႏိုင္ငံတြင္ ယခုႏွစ္ၾသဂုတ္လက သြားေရာက္က်င္းပခဲ့သည္။ ထပ္မံ၍ ႏို၀င္ဘာလတြင္ က်င္းပရန္လည္း စီစဥ္ေနသည္။ ပထမအႀကိမ္အျဖစ္ စင္ကာပူတြင္ အလုပ္အကိုင္ျပပြဲက်င္းပခဲ့ရာ အလုပ္ေလွ်ာက္သူဦးေရ ႏွစ္ေထာင္ေက်ာ္ရွိသည္။ သို႔ေသာ္ အလုပ္ခန္႔အပ္သည့္ လုပ္သားစာရင္းကို အတိအက်ထုတ္ျပန္ျခင္းမရွိေသးေသာ္လည္း ျပပြဲမွကုမၸဏီအခ်ဳိ႕ ကၽြမ္းက်င္၀န္ထမ္းမ်ားရခဲ့သည္။

ဒုတိယအႀကိမ္ က်င္းပျပဳလုပ္မည့္ျပပြဲကို စင္ကာပူႏုိင္ငံရွိ ပင္နီဆူလာပလာဇာတြင္ ႏုိ၀င္ဘာ၂ ရက္မွ ၃ ရက္ထိ က်င္းပမည္ျဖစ္ၿပီး ယခင္ပထမအႀကိမ္ ပါ၀င္ျပသခဲ့သည့္ ကုမၸဏီအေရအတြက္ထက္ ႏွစ္ဆတိုးလာသည္။ အင္ဂ်င္နီယာအလုပ္အကိုင္ႏွင့္ပတ္သက္ေသာ အလုပ္ေနရာအတြက္ ဦးစားေပးေခၚဆိုသြားရန္ ရွိသည္ဟုလည္း သိရသည္။ ထိုအခ်က္က ကၽြမ္းက်င္လုပ္သားရွားပါးမႈ ပိုႀကီးမားလာေၾကာင္း ထင္ရွားေသာသာဓကျဖစ္သည္။

“အဓိကကေတာ့ အရည္အခ်င္းေကာင္းေကာင္းရဖို႔၊ ပညာအရည္အခ်င္းေကာင္းေကာင္းရမယ့္သူ လိုခ်င္လို႔ပါ၀င္ခဲ့တာ”ဟု စင္ကာပူအလုပ္အကိုင္ျပပြဲတြင္ ပါ င္ျပသမည့္ Mega Lifesciences ကုမၸဏီမွ HR မန္ေနဂ်ာ ဦးထြန္းစည္သူကေျပာသည္။

ၾသဂုတ္လက က်င္းပခဲ့ေသာ စင္ကာပူျပပြဲတြင္ စင္ကာပူေရာက္ ျမန္မာအလုပ္သမားအမ်ားစုက ၎တုိ႔သည္ ျပည္တြင္းကုမၸဏီမ်ားထံ လုပ္ကိုင္မည္ဆုိပါက ၎တုိ႔ကို စင္ကာပူႏုိင္ငံတြင္ရရွိသည့္ လစာႏႈန္းထားနီးပါးေပးရန္ ေတာင္းခံမႈမ်ားရွိျခင္းေၾကာင့္ ကုမၸဏီအမ်ားစုမွာ လတ္တေလာအခ်ိန္ထိ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ညႇိႏႈိင္းေဆြးေႏြးလ်က္သာ ရွိေသးသည္။

“အစ္မ ဒီမွာ ဟိုမွာသြားေခၚမယ့္ ရာထူးမ်ဳိးကို ေခၚၾကည့္ၿပီးၿပီ။ အဲဒါ ဘယ္လုိေၾကာင့္လဲမသိဘူး။ အစ္မတို႔လုိခ်င္တဲ့ပံုကို ေဖာ္ႏုိင္မယ့္ ဂရပ္ဖစ္ေကာင္းေကာင္းလိုခ်င္တာ။ လူရွာတာ ႏွစ္လေက်ာ္ေလာက္ၾကာေနၿပီ။ ဒါေပမဲ့ သူတုိ႔ေၾကညာတာ ၾကည့္လုိက္ရင္ ျမန္မာပစၥည္း ျမန္မာကုမၸဏီမွန္း သိသာလြန္းတယ္။ အစ္မတို႔က ႏုိင္ငံတကာမမီရင္ေတာင္ ယိုးဒယားနဲ႔ စင္ကာပူေလာက္ေတာ့ အရည္အေသြးမီခ်င္တာ။ အဲဒါရဖို႔အတြက္ အခု Job Fair ကို ပါ၀င္ျဖစ္ခဲ့တာ”ဟု MMRD ကုမၸဏီမွ ဆက္ဆံေရးအရာရွိ ဂ်က္ဆီကာျမင့္သင္းကေျပာသည္။

ျပည္တြင္းကုမၸဏီအမ်ားစုအေနျဖင့္ လုပ္ခလစာေပးစနစ္ႏွင့္ပတ္သက္၍ ၎တို႔ကၽြမ္းက်င္မႈေပၚမူတည္၍ ေပးမည္ျဖစ္ေသာ္လည္း ျပည္တြင္းတြင္ ရရွိႏုိင္မည့္ႏႈန္းထားႏွင့္ ႏႈိင္းယွဥ္၍သာ ေပးသြားမည္ျဖစ္သည္။ စင္ကာပူေရာက္ ကၽြမ္းက်င္လုပ္သားမ်ားအေနျဖင့္ ပ်မ္းမွ်အားျဖင့္ လုပ္ခလစာေငြက်ပ္ ၁၂ သိန္းႏွင့္အထက္ ရရွိရန္ေတာင္းဆိုၾကသည္။

စင္ကာပူေရာက္ ျမန္မာ၀န္ထမ္းမ်ားမွာ အမိႏုိင္ငံသို႔ျပန္လာ၍ အလုပ္လုပ္ကိုင္လုိေသာ္လည္း လက္ရွိစင္ကာပူတြင္ရေသာ လုပ္ခလစာနီးပါးရရွိရန္ႏွင့္ လက္ရွိ၀င္ေရာက္လာေသာ ျပည္ပရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူမ်ား၏ လုပ္ငန္းခုိင္မာမႈ ရွိ၊ မရွိမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံေရးႏွင့္ ဆက္စပ္ေန၍ အေျခအေနကို ေစာင့္ၾကည့္ေနေၾကာင္း စင္ကာပူေရာက္ ျမန္မာအခ်ဳိ႕ကေျပာသည္။

“အစ္မတုိ႔ကေတာ့ လစာပိုင္းကိုေတာ့ သူတို႔ဟိုမွာရသေလာက္ႀကီးေတာ့ မေပးႏုိင္ဘူး။ သူတုိ႔ရတဲ့လစာက ဟိုမွာေနစရိတ္ဖယ္ရတယ္။ ဒီမွာလုပ္ရင္ ေနစရိတ္မဖယ္ရဘူး။ ကိုယ့္မိဘေဆြမ်ဳိးေတြနဲ႔လည္း အတူေနရမယ္။ လစာကိုလည္း ကၽြမ္းက်င္မႈအေပၚမူတည္ၿပီး ညႇိႏႈိင္းၿပီးေတာ့ေပးမွာေပါ့။ ကမၻာ့ကုမၸဏီေတြနဲ႔ ႏႈိင္းယွဥ္ေတာ့ အားနည္းခ်က္ရွိတာေပါ့”ဟု ဂ်က္ဆီကာျမင့္သန္းက ဆက္လက္၍ေျပာသည္။

ထုိ႔အျပင္ ျပည္တြင္းကုမၸဏီမ်ားမွာ ျပည္ပကုမၸဏီမ်ားႏွင့္အၿပိဳင္ လုပ္ငန္းမ်ားတုိးခ်ဲ႕လုပ္ကိုင္ရန္ႏွင့္ ကၽြမ္းက်င္လုပ္သားရရွိရန္ ျပည္ပသို႔ သြားေရာက္ေခၚယူရေသာ္လည္း ၀န္ထမ္းမ်ားကို ႏုိင္ငံတကာကုမၸဏီမ်ားႏွင့္အၿပိဳင္ လုပ္ခလစာႏႈန္းထား တုိးျမႇင့္ခန္႔အပ္ရန္မလြယ္ကူႏုိင္ေၾကာင္း အလုပ္အကိုင္ရွာေဖြေရးေအဂ်င္စီအခ်ဳိ႕မွ သံုးသပ္ေျပာၾကားသည္။

ျပည္တြင္းအလုပ္အကိုင္ရွာေဖြေရးေအဂ်င္စီမ်ားသို႔ လာေရာက္အလုပ္အပ္သူမ်ားတြင္ ၉၀ ရာခုိင္ႏႈန္းမွာ ကုမၸဏီမ်ားဘက္မွ ၀န္ထမ္းေခၚယူျခင္းျဖစ္ကာ က်န္ ၁၀ ရာခုိင္ႏႈန္းမွာ အလုပ္ရလိုသူမ်ားက ေလွ်ာက္လႊာလာတင္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း တာ၀န္ရွိသူမ်ားကေျပာသည္။

ထုိ႔အျပင္ ယခုေနာက္ပိုင္းတြင္ ကုမၸဏီအသစ္မ်ား ၀င္ေရာက္လာမႈေၾကာင့္ လုပ္ငန္းအေတြ႕အႀကံဳရွိ လုပ္သားမ်ားကို ဦးစားေပးကာ ေခၚယူလာၾကသည့္အတြက္ အေတြ႕အႀကံဳမရွိေသးသည့္ လုပ္သားမ်ားအတြက္ အလုပ္အကိုင္ေရြးခ်ယ္မေနဘဲ ရရွိသည့္အလုပ္ေနရာမ်ားတြင္ ၀င္ေရာက္လုပ္ကုိင္ရန္ အလုပ္အကိုင္ရွာေဖြေရးေအဂ်င္စီမ်ားက အႀကံျပဳသည္။

“မ်ားေသာအားျဖင့္ အလုပ္ေခၚရင္ ကုမၸဏီေတြဘက္က ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြနဲ႔ ေခၚလာၾကတယ္။ အမ်ားစုက လုပ္ငန္းအေတြ႕အႀကံဳ ဦးစားေပးလာတယ္။ certificate ေတြ ပါလာေပမယ့္လည္း အလုပ္ေပၚမွာ ေရြးခ်ယ္မႈေတြမ်ားရင္ အလုပ္ရဖို႔လည္းမလြယ္ဘူး။ ကုမၸဏီေတြဘက္ကေတာ့ ကၽြမ္းက်င္လုပ္သားရၿပီဆုိရင္ ခန္႔တာအရင္ကထက္ျမန္လာတယ္။ အရင္လို အင္တာဗ်ဴးေတြ သိပ္မလုပ္ေတာ့ဘူး”ဟု Market Care မွ ဒါ႐ိုက္တာဦးေအာင္ျမင့္ကေျပာသည္။

“ကုမၸဏီေတြဘက္က ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေရြးခ်ယ္စရာသိပ္မရွိေတာ့ဘူး။ ကၽြမ္းက်င္၀န္ထမ္းေတြ႕ရင္ ခန္႔လိုက္ရတာပဲ။ အလုပ္ကေပါေပမယ့္ လုပ္သားဦးေရက ဒီေလာက္ပဲ။ အလုပ္သမားေပါတာ ေအာက္ေျခအဆင့္ေလာက္လုပ္သားပဲေပါတာ။ အျမင့္ပိုင္းက်ေတာ့ ဒီေလာက္ပဲျဖစ္ေနတယ္”ဟု Perfect Link မွ ဦးဒိသာျမင့္ကေျပာသည္။

လုပ္ငန္းအေတြ႕အႀကံဳမရွိေသးဘဲ အလုပ္ရွာေဖြသူ လုပ္သားအမ်ားစုမွာ အလုပ္ခ်ိန္မ်ားလွ်င္ မလုပ္လိုျခင္း၊ လုပ္ခလစာေငြ မ်ားမ်ားရလိုျခင္း၊ ရရာအလုပ္မလုပ္လိုဘဲ အလုပ္ေရြးလြန္းျခင္း၊ မိမိလုပ္ကိုင္လုိသည့္ လုပ္ငန္းအမ်ဳိးအစားကို ေသခ်ာသိရွိမႈမရွိျခင္းတုိ႔မွာ အဓိကျပႆနာဟု အလုပ္အကိုင္ေစ်းကြက္ ကၽြမ္းက်င္သူမ်ားကေျပာသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ လုပ္ငန္းအေတြ႕အႀကံဳ နည္းပါးခ်ိန္တြင္ ရရာအလုပ္ကိုလုပ္ကိုင္ၿပီး အေတြ႕အႀကံဳမ်ားလာရန္ သင္ယူသင့္ေၾကာင္း အထက္ပါပုဂိၢဳလ္မ်ားကအႀကံျပဳသည္။

Ref:7daynew