အာရွတလႊား စီးပြားေရးဟာ ေရွ႔လာမယ့္ႏွစ္ထဲ ဆက္လက္ေႏွးေကြး ေနဦးမယ္လုိ႔ ေဒသတြင္းနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ စီးပြားေရး ကၽြမ္းက်င္သူေတြ ခန္႔မွန္းထားပါတယ္။ စီးပြားေရး အင္အားႀကီး အေနာက္ႏုိင္ငံေတြက ဘ႑ာေရး ျပႆနာေတြ၊ ေဒသတြင္းက ကပ္ေဘး အႏာၱရာယ္ေတြေၾကာင့္ တုိးတက္မႈေတြ အားနည္္းေနဦးမယ္လုိ႔ သုံးသပ္ေနၾကတာပါ။ ဒီႏွစ္ထဲ အာရွတလႊား ႀကံဳခဲ့ရတဲ့ စီးပြားေရး ျပႆနာေတြနဲ႔ ေရွ႔ႏွစ္မွာ ရွိေနဦးမယ့္ စိမ္ေခၚမႈေတြကုိေတာ့ ဒီသီတင္းပတ္ရဲ႔ စီးပြားေရး က႑မွာ ကုိေအာင္လြင္ဦး က တင္ျပေပးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျပည္ပက ၀ယ္လုိအားေတြ က်ဆင္းတာ၊ ေငြေၾကး ေဖာင္းပြမႈကုိ ထိန္းခ်ဳပ္ႏုိင္ဖုိ႔ ဘ႑ာေရးဆုိင္ရာ မူ၀ါဒေတြ တင္းက်ပ္တာ စတဲ့ အစီအမံေတြနဲ႔အတူ စီးပြားေရး အားေကာင္းလာေနတဲ့ အေရွ႔အာရွ ေဒသရဲ႔ စီးပြားေရးဟာ ေရွ႔ႏွစ္ထဲအထိ ဆက္လက္ ေႏွးေကြး ေနမယ္လုိ႔ အာရွဖြ႔ံၿဖိဳးေရးဘဏ္ (ADB) ရဲ႔ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ အာရွစီးပြားေရးကုိ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာထားတဲ့ အစီရင္ခံစာက ေဖာ္ျပပါတယ္။ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈေတြ တက္လာတာ၊ ၀ယ္ယူစားသုံးမႈေတြ ခုိင္ခုိင္မာမာ ရွိေနတာလုိ အေပါင္းလကၡဏာေတြ ရွိေနေပမဲ့ စီးပြားေရး အင္အားႀကီး အေနာက္ႏုိင္ငံေတြက အက်ပ္အတည္းေတြနဲ႔ စိမ္ေခၚမႈေတြ ရွိေနတာေၾကာင့္ ေနာက္တႀကိမ္ စီးပြားေရး အက်ပ္အတည္းက အေရွ႔အာရွေဒသ လြတ္ေျမာက္ႏုိင္ပါ့မလားဆုိတာ ဆန္းစစ္ထားတဲ့ အစီရင္ခံစာက သတိေပး ထားတာပါ။
ဥေရာပ ယူ႐ုိေငြေၾကးသုံး ႏုိင္ငံေတြက အစုိးရ ေၾကြးၿမီထူေျပာေနတာ၊ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက စီးပြားေရး အေျခမခုိင္ပဲ ျဖစ္ေနရတာေတြလုိ ျပင္ပ႐ုိက္ခတ္မႈေတြက ေဒသတြင္း စီးပြားေရးအေပၚ ၿခိမ္းေျခာက္ေနေပမဲ့ ဒါေတြကုိ မူ၀ါဒေရးရာ ခ်မွတ္သူေတြ အခ်ိန္မီ တားဆီးမယ္ဆုိ တားဆီးႏုိင္တဲ့ အခြင့္အလန္းေတြလည္း ရွိေနတယ္လုိ႔ ADB ရဲ႔ အႀကီးတန္း စီးပြားေရး ပညာရွင္ ေလေလေဆာင္ဂ္ (Lei Lei Song) ကေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႔ သုံးသပ္ခ်က္ကေတာ့ ျဖစ္ႏုိင္ေခ်ရွိတာက ယူ႐ုိဇုန္နဲ႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုတုိ႔က ေခါင္းေထာင္ ထလာေနတဲ့ အေရွ႔အာရွ ေဒသ အေပၚမွာ အႀကီးအက်ယ္ ႐ုိက္ခတ္မႈေတြ ရွိႏုိင္တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ဒီ႐ုိက္ခတ္မႈေတြကုိေတာ့ ေဒသတြင္းက မူ၀ါဒေရးရာ ခ်မွတ္သူေတြ တစုတစည္းတည္း ျပတ္ျပတ္သားသား တုန္႔ျပန္ႏုိင္သမွ်ေတာ့ စီမံခန္႔ခဲြသြားႏုိင္မွာပါ။”

ဓာတ္ပုံ - ႐ုိက္တာစ္
A man looks at a stock quotation board outside a brokerage in Tokyo, December 12, 2011.အာရွေဒသက ရာသီဥတု ေဖာက္ျပန္မႈေတြရဲ႔ အက်ဳိးဆက္ေတြဟာလည္း စီးပြားေရးအတြက္ အဓိက စိမ္ေခၚမႈ တခုအျဖစ္နဲ႔ သတိေပးေနၾကတာပါ။ စက္တင္ဘာလက စလုိ႔ မုန္တုိင္းနဲ႔ မုိးသည္းထန္ ေရႀကီးမႈေတြေၾကာင့္ အထူးသျဖင့္ အေရွ႔ေတာင္ အာရွေဒသမွာ ေဒၚလာသန္းေပါင္း ၆,၃၀၀ ေလာက္အထိ အဆုံးအ႐ႈံးေတြ ႀကံဳခဲ့ရသလုိ၊ စုိက္ပ်ဳိးေရးနဲ႔ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈ လုပ္ငန္းေတြမွာ ထိခုိက္မႈေတြ အႀကီးအက်ယ္ ႀကံဳခဲ့ရတယ္လုိ႔ ကုလသမဂၢ အာရွ-ပစိဖိတ္ စီးပြားေရးနဲ႔ လူမႈေရးရာေကာ္မရွင္ (UNESCAP) ကေျပာပါတယ္။ ကမာၻ႔ဆန္ထုတ္လုပ္မႈရဲ႔ ၂၀% နဲ႔ ကမာၻတလႊား ဆန္တင္ပုိ႔မႈေတြရဲ႔ ၆၀% ထြက္ရာ အေရွ႔ေတာင္အာရွ ေဒသမွာ အထြက္ေလ်ာ့မယ့္ အေျခအေနနဲ႔လည္း ႀကံဳခဲ့ရတာပါ။ ေရလႊမ္းမုိးမႈဒဏ္ အဓိက ခံခဲ့ရတဲ့ တုိင္းျပည္တခုျဖစ္တဲ့ ထုိင္းႏုိင္ငံရဲ႔ စက္မႈလုပ္ငန္းေတြမွာ ထိခုိက္မႈေတြေၾကာင့္ ကမာၻ႔ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈ တခုလုံးမွာပါ ႐ုိက္ခတ္ေလာက္တဲ့အထိ ၿခိမ္းေျခာက္မႈေတြလည္း ႀကံဳခဲ့ရပါတယ္။ ဒီအတြက္ ထုိင္းႏုိင္ငံ စီးပြားေရး ဖြ႔ံၿဖိဳးမႈႏႈန္းဟာ ဒီႏွစ္မွာ ၂% ေလာက္ပဲ ရွိမွာ ျဖစ္ေပမဲ့ ေရွ႔ႏွစ္ထဲက်ရင္ ၄.၅% ေလာက္အထိ ျပန္တက္လာမယ္လုိ႔ ADB က ခန္႔မွန္းထားတာပါ။
ထုိင္းႏုိင္ငံက Phatra Securities ကုမၸဏီက အႀကီးတန္း စီးပြားေရးပညာရွင္ ထႏြမ္ဆရီ ဖြန္ဂအန္ရန္ (Thanomsri Fongarunrung) ကေတာ့ ထုိင္းႏုိင္ငံရဲ႔ စီးပြားေရး ျပန္ၿပီး နာလန္ထူလာႏုိင္တဲ့ အလားအလာေတြ ရွိတဲ့အေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း အစုိးရက က်က်နန စီမံႏုိင္မွ ျပည္ပက ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံသူေတြရဲ႔ ယုံၾကည္မႈေတြ ျပန္ရႏုိင္လိမ့္မယ္လုိ႔လည္း သတိေပးခဲ့တာပါ။
“ေရႀကီးတဲ့ အေျခအေနေတြေၾကာင့္ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈေတြ တုိးခ်ဲ႔ဖုိ႔ လုပ္ငန္းရွင္ေတြအေနနဲ႔ လက္တြန္႔တာမ်ဳိး ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ သူတုိ႔ အေနနဲ႔ ေသခ်ာစဥ္းစားဖုိ႔ လုိၾကပါလိမ့္မယ္။ ထုိင္းႏုိင္ငံမွာ တုိးခ်ဲ႔လုပ္ကုိင္သင့္ မသင့္ ဆုိတာ ဆုံးျဖတ္ဖုိ႔အတြက္လည္း အခ်ိန္ပုိယူႏုိင္တယ္လုိ႔ ထင္ပါတယ္။ အေရးအႀကီးဆုံး ကိစၥကေတာ့ အစုိးရက ကပ္ေဘးဒဏ္ကုိ တားဆီးတဲ့ အစီအမံေတြကုိ ေရရွည္အတြက္ ဘယ္လုိလုပ္ထားသလဲ ဆုိတာကုိ အနီးကပ္ ေစာင့္ၾကည့္ဖုိ႔ လုိပါလိမ့္မယ္။”
ကမာၻ႔ဘဏ္ကေတာ့ အာရွစီးပြားေရးအတြက္ က်ားကန္ေပးႏုိင္တာက ေဒသတြင္း စီးပြားေရး အရွိန္အဟုန္ အားေကာင္းေနတဲ့ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ ျဖစ္ေစမယ္လုိ႔ ခန္႔မွန္းပါတယ္။ ျပည္ပက ၀ယ္လုိအားေတြ က်ဆင္းေနေပမဲ့ ျပည္တြင္းမွာ အားေကာင္းတာမုိ႔ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ စီးပြားေရးဟာ ေဒသတြင္းမွာ အရွိန္အဟုန္ အေကာင္းဆုံးအျဖစ္ ဆက္လက္ ထိန္းထားႏုိင္လိမ့္ဦးမယ္လုိ႔ တြက္ဆထားတာပါ။ ဒါေပမဲ့လည္း စီးပြားေရး အရွိန္အဟုန္ အေကာင္းဆုံး တ႐ုတ္ႏုိင္ငံေတာင္မွ ဒီႏွစ္မွာ ဖြ႔ံၿဖိဳးမႈ ပမာဏဟာ ၉.၃% ပဲရွိမယ္လုိ႔ ခန္႔မွန္းထားတာမုိ႔ ဒါဟာ အရင္ကထက္ ေလ်ာ့က်လာတာျဖစ္ပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈနဲ႔ စီးပြားေရး အရွိန္အဟုန္ကုိ ထိန္းခ်ဳပ္ဖုိ႔ ႀကိဳးပမ္းမႈေတြနဲ႔အတူ၊ ေရွ႔ႏွစ္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ထဲမွာ ၈.၈% ေလာက္အထိ ျဖစ္လိမ့္မယ္လုိ႔လည္း ADB က ခန္႔မွန္းထားတာပါ။


ဓာတ္ပုံ - ႐ုိက္တာစ္
A Vietnamese woman counts money at a bank in Hanoiေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈဟာ အာရွစီးပြားေရးအတြက္ စိမ္ေခၚမႈတခု ျဖစ္ေနဆဲပါ။

ဒီလုိပဲ ေနာက္ထပ္ စီးပြားေရး အားေကာင္းတဲ့ အိႏၵိယႏုိင္ငံကေတာ့ ဖြ႔ံၿဖိဳးမႈ ပမာဏ ၇.၅% ေလာက္ ရွိေနရာက ေရွ႔ႏွစ္မွာ အနည္းငယ္ ပုိတုိးလာႏုိင္တယ္လုိ႔လည္း ေဟာကိန္းထုတ္ထားၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏွစ္ဆန္းပုိင္းမွာ ငလ်င္နဲ႔ ဆူနာမီ ေရလႈိင္းဒဏ္ ခံခဲ့ရတာေၾကာင့္ စီးပြားေရးမွာ ထိခုိက္မႈေတြ ႀကံဳခဲ့ရတဲ့ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံမွာေတာ့ ေရွ႔လာမယ့္ ဘ႑ာေရးႏွစ္ ၂၀၁၂-၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ကာလအတြင္း ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ ပမာဏဟာ ၂.၂% ပဲရွိမယ္လုိ႔ အစုိးရက ခန္႔မွန္းထားတာပါ။ အေရွ႔အာရွ ေဒသတခုလုံး အေနနဲ႔ကေတာ့ စီးပြားေရး ဖြ႔ံၿဖိဳးမႈႏႈန္းဟာ ေရွ႔ႏွစ္ထဲမွာ ၇.၂% တ၀ုိက္မွာ ရွိမယ္လုိ႔ ADB ကတြက္ခ်က္ထားပါတယ္။ တကယ္လုိ႔သာ ဥေရာပနဲ႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုတုိ႔က စီးပြားေရး ျပႆနာေတြနဲ႔အတူ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္တုန္းကလုိ အက်ပ္အတည္းေတြ ေနာက္တႀကိမ္ အဆုိးရြားဆုံး အျဖစ္နဲ႔ ႀကံဳလာရမယ္ ဆုိရင္ေတာ့ ေရွ႔ႏွစ္မွာ ၅.၄% အထိေလာက္ေတာင္ က်ဆင္းႏုိင္တယ္လုိ႔လည္း သတိေပးထားတာပါ။
ဒီအတြက္ ေဒသတြင္း စီးပြားေရးဟာ အသင့္အတင့္သာ ရွိမယ္လုိ႔ ခန္႔မွန္းရတဲ့အေၾကာင္း ADB ရဲ႔ အႀကီးတန္း စီးပြားေရး ပညာရွင္ ေလေလေဆာင္ဂ္ ကေျပာပါတယ္။
“အေျခခံအားျဖင့္ က်ေနာ္တုိ႔ ေပးခ်င္တဲ့ အဓိက သတင္းစကားကေတာ့ ယူ႐ုိေငြေၾကးသုံး ႏုိင္ငံေတြက ေၾကြးၿမီျပႆနာေတြ၊ အေမရိကန္က အတိမ္းအေစာင္း မခံႏုိင္ေသးတဲ့ နာလန္ထစ အေျခအေနေတြနဲ႔အတူ မၾကာေသးခင္ ကာလေတြအတြင္း ျပင္ပက အေျခအေနေတြဟာ တုိးတက္လာစ အေရွ႔အာရွ အတြက္ ပုိဆုိးလာေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ဖြ႔ံၿဖိဳးစ အေရွ႔အာရွ ေဒသရဲ႔ စီးပြားေရး တုိးတက္မႈဟာ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ထဲမွာ အသင့္အတင့္ပဲ ရွိေနဦးမွာပါ။”
အေရွ႔အာရွ ေဒသက ဖြ႔ံၿဖိဳးဆဲတုိင္းျပည္ေတြမွာရွိတဲ့ လူေပါင္း ၃၈ သန္းေလာက္ဟာ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္မွာ ေနာက္ဆုံးထားၿပီး ဆင္းရဲတြင္းက ထြက္ႏုိင္ဖုိ႔ ရည္မွန္းထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း စီးပြားေရး ဖြ႔ံၿဖိဳးမႈေတြ ေႏွးေကြးေနတာ၊ ကုန္ေစ်းႏႈန္းေတြ ႀကီးျမင့္ေနၿပီး၊ ၀င္ေငြနိမ့္က်ေနတာေတြေၾကာင့္ ဆင္းရဲမဲြေတမႈ ေလ်ာ့ပါးေရး အစီအစဥ္ေတြအတြက္ အဟန္႔အတားေတြအျဖစ္ ဆက္လက္ ေတြ႔ျမင္ေနရဆဲလည္း ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း တင္ျပရင္းနဲ႔ပဲ ဒီသီတင္းပတ္ရဲ႔ စီးပြားေရး က႑ကုိ ရပ္နားပါရေစ။
Ref:voaburmese