ယဥ္ေက်းမႈေတာ္လွန္ေရး မ်ဳိးဆက္ႏွင္႔ အရင္းရွင္စီးပြားေရးပညာ

Written by တင္ေအးေက်ာ္

ယခုေဆာင္းပါးမွာ တ႐ုတ္ေခါင္းေဆာင္ႀကီး ေမာ္စီတုန္း ၁၉၆၆ခုႏွစ္တြင္ စတင္ခဲ့ေသာ ယဥ္ေက်းမႈေတာ္လွန္ေရး ကာလတြင္ ပညာေရးကို စေတးခဲ့ၾကရၿပီး ယခုအခါ လူႀကီးလူလတ္ပိုင္းအရြယ္ ရွိေနၿပီျဖစ္ေသာ တ႐ုတ္စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ား အေနႏွင့္ MBA သင္တန္းမ်ား တက္ေရာက္ေနၾကရသည့္ အေၾကာင္းကို နယူးေယာက္တိုင္းမ္ သတင္းစာတြင္ ေရးသားထားေသာ In China, Executives Flock Back to School for Unfinished Business -သတင္းေဆာင္းပါးကို ဘာသာျပန္ဆို ေဖာ္ျပျခင္းျဖစ္ပါသည္။

ရွန္ေဒါင္း ေရႊတူးေဖာ္ေရးကုမၸဏီ ဥကၠ႒ဝမ္ဂ်ီဟြာမွာ လက္ရွိ ေက်ာင္းျပန္တက္ေနၾကေသာ မ်ဳိးဆက္သစ္မ်ား ဟုဆိုၾကသည့္ တ႐ုတ္လူလတ္ပိုင္း စီးပြားေရး အမႈေဆာင္မ်ားထဲတြင္ ပါဝင္ေသာ လူတစ္ဦးျဖစ္သည္။ ဝမ္ဂ်ီဟြာသည္ တစ္လလွ်င္ တစ္ႀကိမ္ေလးနာရီခန္႔ ရထားစီး၍ ရွန္ေဒါင္းျပည္နယ္မွ ေဘဂ်င္းရွိ အမႈေဆာင္ MBAသင္တန္း တက္ေရာက္ေနသူ ျဖစ္သည္။
"ယဥ္ေက်းမႈေတာ္လွန္ေရး ၿပီးသြားတဲ့အခါမွာ လူအေတာ္မ်ားမ်ား စိတ္ထဲ ခံစားေနၾကတာက အရင္ကဆုံး႐ႈံး သြားခဲ့တဲ့အခ်ိန္ေတြကို အစားထိုးဖို႔ လိုတယ္ဆိုၿပီး ခံစားေနၾကတာေလ။ ဒီေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔အလုပ္ကို အျပင္းအထန္ ႀကဳိးစားပမ္းစား လုပ္ခဲ့ၾကတာေပါ့" ဟု တ႐ုတ္ဥေရာပ ႏိုင္ငံတကာစီးပြားေရးေက်ာင္း (China Europe International Business School - CEIBS) တြင္ ပညာသင္ၾကားေနေသာ အသက္ ၅၆ႏွစ္အရြယ္ မစၥတာဝမ္က ေျပာၾကားသည္။

ယဥ္ေက်းမႈ ေတာ္လွန္ေရး ကာလတြင္ မစၥတာဝမ္မွာ ဆင္းရဲေသာ ေတာင္တန္းေဒသသို႔ ပို႔ေဆာင္ခံခဲ့ရသည္။ တ႐ုတ္ ယဥ္ေက်းမႈ ေတာ္လွန္ေရးကာလမွာ အဆင့္ျမင့္ ပညာတတ္မ်ားကို သံသယ ထားေနခ်ိန္၊ လူမ်ားထက္ အစစ အသာရေနသူမ်ားကို လယ္သမားမ်ားႏွင့္ အတူ အလုပ္လုပ္ရန္ ပို႔ေဆာင္ေနခ်ိန္ လည္း ျဖစ္သည္။

မစၥတာဝမ္မွာ ယခုကဲ႔သို႔ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ားစြာျဖင့္ ေအာင္ျမင္မႈ မရွိေသးခင္ အခ်ိန္က ဓာတုကုန္ပစၥည္းမ်ား ထုတ္လုပ္ေသာ ကုမၸဏီ၏ အေထြေထြ မန္ေနဂ်ာအျဖစ္ ေနာက္ဆုံး အလုပ္လုပ္ ခဲ့သည္။
"ကြၽန္ေတာ္ အရမ္းေအာင္ျမင္ ခဲ့တယ္။ ကြၽန္ေတာ္ ယုံၾကည္ခဲ့တာက “ငါေအာင္ျမင္တယ္၊ ဒါေၾကာင့္ ငါမွန္တယ္” ဆိုၿပီးေတာ့ေပါ့။ ဒါေပမဲ့ ကြၽန္ေတာ္ သေဘာေပါက္လာတာ တစ္ခုက အတိတ္မွာ ေအာင္ျမင္ခဲ့တာေတြက အနာဂတ္မွာ ကြၽန္ေတာ္ရဲ႕ ဝန္ထုပ္ဝန္ပိုး ျဖစ္လာႏိုင္ပါလား ဆိုတာပါပဲ"ဟု မစၥတာဝမ္က ေျပာၾကားသည္။

တ႐ုတ္ႏိုင္ငံတြင္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ အမႈေဆာင္မ်ား ေက်ာင္းျပန္ တက္ၾကျခင္းသည္ အေနာက္ႏိုင္ငံက စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ား ေက်ာင္းျပန္ တက္ၾကျခင္းႏွင့္မတူေပ။ မတူသည့္ အခ်က္မွာ တ႐ုတ္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ အမႈေဆာင္မ်ားမွာ အေနာက္ႏိုင္ငံက MBAေက်ာင္းသားမ်ားကဲ႔သို႔ငယ္႐ြယ္ ႏုပ်ဳိစဥ္က စနစ္တက်ပညာ သင္ၾကားခြင့္ ရခဲ့ၾကသူမ်ား မဟုတ္ေပ။
"ကြၽန္ေတာ့္ေက်ာင္းမွာ အမႈေဆာင္ MBAသင္တန္း လာတက္ေနၾကသူေတြရဲ႕ ပ်မ္းမွ်အသက္က ၄၁ ႏွစ္၊ ၄၂ ႏွစ္ေလာက္ရွိမယ္။ ၿပီးရင္လုပ္ငန္း အေတြ႔အႀကံဳက အႏွစ္ ၂၀ ေလာက္ရွိတယ္။

သူတို႔အသက္က အေမရိကန္နဲ႔ ဥေရာပေက်ာင္းေတြမွာ အမႈေဆာင္ MBA တက္ေနၾကတဲ့သူေတြ ထက္ အသက္အမ်ားႀကီး ႀကီးပါတယ္" ဟု ေဘဂ်င္းၿမဳိ႕ေတာ္ ရွင္ဟြာတကၠသိုလ္၏ စီးပြားေရးစီမံခန္႔ခြဲေရး ေက်ာင္း၏ ဌာနမွဴးအႀကီးအကဲ ကြမ္ရင္ဂ်ီးက ေျပာၾကားသည္။ ထို႔ျပင္ "အမႈေဆာင္ MBA လာတက္တဲ့ တ႐ုတ္စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ေတြဟာ သူတို႔ အသက္၂၀ေက်ာ္ ကာလေတြတုန္းက စီးပြားေရး ပညာသင္ခြင့္ မရခဲ့ၾကတဲ့ သူေတြပါ" ဟု၄င္းက ထပ္ေလာင္းေျပာၾကားသည္။
အခ်ဳိ႕သူမ်ားဆိုလွ်င္ အေျခခံပညာ အထက္တန္းကိုပင္ ၿပီးဆုံးေအာင္ သင္ၾကားခဲ့ျခင္း မရွိ။ ၄င္းတို႔သည္ ယဥ္ေက်းမႈ ေတာ္လွန္းေရးဟူေသာ ဗ႐ုတ္ဗရက္ ကာလႀကီးတြင္ လူျဖစ္ႀကီးျပင္းလာခဲ့ ၾကရၿပီး ၁၉၈၀၊ ၁၉၉၀ကာလမ်ား၌ တ႐ုတ္အစိုးရပိုင္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ လုပ္ငန္းခြင္ စတင္ဝင္ခဲ့ၾကရသူမ်ား ျဖစ္သည္။

တ႐ုတ္စီးပြားေရးအမႈေဆာင္မ်ား ရွာေဖြေနသည့္ အရာမွာ ေနာက္သင္တန္းဆင္းလက္မွတ္ ထပ္ရဖို႔၊ လက္ေတြ႔စီမံခန္႔ခြဲ ေရးအႀကံဉာဏ္မ်ား ရရွိဖို႔ဆိုတာမ်ဳိး ထက္ပိုမိုေၾကာင္း ၄င္းကေျပာၾကားသည္။
"ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္၂၀အတြင္း တ႐ုတ္ စီးပြားေရး တကယ့္ကို စန္းပြင့္ခဲ့တာပါ" ဟု တ႐ုတ္ ဥေရာပႏိုင္ငံတကာ စီးပြားေရးေက်ာင္း Ceibs ၏ လက္ေထာက္ဌာနမွဴး ခ်ားစ္ခ်န္က ေျပာၾကားသည္။
"အခုအခ်ိန္ဟာ အနာဂတ္အတြက္ ေရွ႕ဆက္လွမ္းႏိုင္ဖို႔ အတိတ္က အေတြ႔အႀကံဳေတြကို ေပါင္းစုသုံးသပ္ရမယ့္ အခ်ိန္ပါ။ ဘယ္လိုျဖစ္တာလဲ ဆိုတာရယ္၊ ဘာေၾကာင့္လဲ ဆိုတာရယ္ကိုေပါ့" ဟု ၄င္းကေျပာၾကားသည္။
"တ႐ုတ္စီးပြားေရး အမႈေဆာင္ေတြဟာ အေတြ႔အႀကံဳပိုင္း၊ ထိုးထြင္း သိျမင္မႈ အပိုင္းမွာ အရမ္းေတာ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူတို႔လိုေနတာက က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ၾကည့္ျမင္သုံးသပ္ႏိုင္စြမ္းပါ" ဟု ရွင္ဟြာတကၠသိုလ္မွ ဌာနမွဴး ကြမ္က ေျပာၾကားသည္။

ကြယ္လြန္သူ တ႐ုတ္ေခါင္းေဆာင္ တိန္႔ေရွာင္ဖိန္၏ စကားျဖစ္သည့္ “ခ်မ္းသာ တာေကာင္းတယ္” ဟူေသာစကားကို မၾကာခဏ ကိုးကားေျပာဆိုေလ့ရွိသည့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံတြင္ အခ်ဳိ႕ေသာ စြန္႔ဦးတီထြင္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္မ်ားမွာ ၄င္းတို႔ ေအာင္ျမင္မႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ ပို၍က်ယ္ျပန္႔ ေသာ အဓိပၸာယ္ကို ရွာေဖြလ်က္ရွိ ၾကသည္။

"တ႐ုတ္မွာရွိတဲ့ စီးပြားေရးေက်ာင္း ေတြဟာႏိုင္ငံရဲ႕ လူမႈေရးျပႆနာေတြ ကို ေျဖရွင္းေပးႏိုင္ဖို႔ တာဝန္ရွိပါတယ္" ဟု ခ်န္ေကာင္း စီးပြားေရးပညာ ဘြဲ႕လြန္ေက်ာင္းကို တည္ေထာင္သူ ဌာနမွဴး ရွန္ဘင္းက ေျပာၾကားသည္။ အဆိုပါ တကၠသိုလ္သည္ ေဟာင္ေကာင္သူေဌးႀကီး လီကာရွင္း ၂၀၀၂ခုႏွစ္က ေဘဂ်င္းတြင္ တည္ေထာင္ခဲ့ေသာ ပထမဆုံးပုဂၢလိက စီးပြားေရးေက်ာင္း ျဖစ္သည္။
"ကြၽန္ေတာ္တို႔ဟာ ဥစၥာဓနနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ အေျခအေန တစ္ခုလုံးကို ၾကည့္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဘာလို႔ စီးပြားေရး လုပ္တာလဲ၊ ဘယ္လိုလုပ္တာလဲ၊ ရလာတဲ့ ေငြေတြကို ဘယ္လိုသုံးသလဲဆိုတာ ေတြကိုေပါ့" ဟု ခ်န္ေကာင္းစီးပြားေရး ပညာဘြဲ႕လြန္ေက်ာင္းကို တည္ေထာင္သူ ဌာနမွဴးရွန္က ေျပာၾကားသည္။

ခ်န္ေကာင္းစီးပြားေရး ဘြဲ႕လြန္ ေက်ာင္းတြင္ သင္ၾကားေသာ အမႈေဆာင္ MBA သင္႐ိုးတြင္ ဒႆနိကေဗဒ၊ အေရွ႕ တိုင္းႏွင့္အေနာက္တိုင္းဘာသာေရး၊ ကမၻာ့သမိုင္း၊ ကမၻာ့စာေပ ဘာသာရပ္ မ်ား ပါဝင္သည္။
"ကြၽန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ အမႈေဆာင္ MBA သင္တန္းသားေတြ အေနနဲ႔ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ျမင္ႏိုင္တဲ့၊ တစ္ပါးသူ အေပၚနားလည္ေပးတတ္တဲ့ ဘဝမ်ဳိးကို ရွာေဖြႏိုင္တာေပါ့။ ဒီလိုဘဝမ်ဳိး က တမင္ဖန္တီးယူလို႔ေတာ့ ရခ်င္မွရမယ္။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီလိုဘဝမ်ဳိးျဖစ္ ေအာင္ရေအာင္ေတာ့ ႀကဳိးစား ရွာေဖြသင့္တာေပါ့" ဟု ၄င္းကဆက္လက္ ေျပာၾကားသည္။

တ႐ုတ္ႏိုင္ငံတြင္ ၂ ႏွစ္မွ သုံးႏွစ္အထိ ၾကာေသာ အမႈေဆာင္MBA သင္တန္း အတြက္ တ႐ုတ္ယြမ္ေငြ ေျခာက္သိန္း (အေမရိကန္ေဒၚလာ ၉၆,၀၀၀) ခန္႔ ကုန္က်သည္။ ယင္းကုန္က်စရိတ္ကို သင္တန္းသားကိုယ္တိုင္ ကေသာ္လည္း ေကာင္း၊ ၄င္းတို႔၏ ကုမၸဏီကေသာ္ လည္းေကာင္းေပးသည္။
သင္တန္းသားမ်ားမွာ တစ္လလွ်င္ တစ္ႀကိမ္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံတစ္ဝန္း ေလယာဥ္ျဖင့္ ပ်ံသန္းသြားလာ၍ ေလးရက္ၾကာ သင္တန္းမ်ားကို တက္ေရာက္ေနၾကသည္။

တ႐ုတ္ ဥေရာပႏိုင္ငံတကာ စီးပြားေရးေက်ာင္း Ceibs ၏ က်ယ္ဝန္းက်ယ္ျပန္႔ေသာ နားေနေဆာင္ အလင္းေရာင္ ေအာက္တြင္ Gome အီလက္ထရြန္နစ္ ပစၥည္းထုတ္လုပ္ေရး ကုမၸဏီ၏ ဒု-ဥကၠ႒ ေဝက်ီလီက ၄င္းကဲ႔သို႔ တ႐ုတ္စြန္႔ဦးတီထြင္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္မ်ား အေနႏွင့္ ယခုသင္တန္းမ်ားကို အဘယ္ေၾကာင့္ တက္ေရာက္ေနၾကသနည္း ဆိုသည့္ကိစၥကို ေအာက္ပါအတိုင္း ရွင္းျပခဲ့သည္။
"ဒီမွာရတဲ့ ပတ္ဝန္းက်င္ အေျခအေနက ေအးေအးေဆးေဆး ရွိတယ္ေလ။ ဒီေတာ့ ကြၽန္မတို႔ အလုပ္မွာဘာေတြ လုပ္ခဲ့တယ္ဆိုတာကို စနစ္တက် စဥ္းစားႏိုင္တာေပါ့" ဟု အသက္ ၄၆ ႏွစ္အ႐ြယ္ မစၥေဝက ရွင္းျပသည္။
သူမအနီးရွိ အဆင့္ျမင့္စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္မ်ားမွာလည္း အိုင္ဖုန္းႏွိပ္ လ်က္ မက္ေဆ့ခ်္ပို႔သူကပို႔၊ အဖ်က္ မာကတ္တင္း (Disruptive Marketing) အတန္းအတြက္ ျပင္ဆင္သူမ်ားက ျပင္ဆင္လ်က္ရွိၾကသည္။

Ceibs ေက်ာင္းကို ေဘဂ်င္းႏွင့္ ရွန္ဟိုင္းကဲ႔သို႔ ၿမဳိ႕ႀကီးမ်ားတြင္ ဖြင့္လွစ္ထားသကဲ႔သို႔ ရွန္ဇန္ၿမဳိ႕တြင္လည္း ခပ္ေသးေသး ေက်ာင္းတစ္ေက်ာင္းဖြင့္ လွစ္ထားၿပီး အမႈေဆာင္ MBA သင္တန္း သား ၇၇၀ ေက်ာ္ တက္ေရာက္သင္ၾကားလ်က္ ရွိသည္။

ဆယ္စုႏွစ္ သုံးစုၾကာ စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖဳိးမႈ အရွိန္ျမန္လြန္းခဲ့ေသာ တ႐ုတ္စီးပြားေရးသည္ စီးပြားေရးသမားမ်ား အတြက္ အေလးအနက္ စဥ္းစားခ်ိန္မရ ျဖစ္ေစခဲ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ယခုအခါ တ႐ုတ္စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္မ်ားမွာ ကမၻာ႔စီးပြားေရးေလာကကို ပိုမိုနားလည္ေစရန္၊ ပိုမိုေကာင္းမြန္ေသာ စီးပြားေရးေခါင္းေဆာင္မ်ား ျဖစ္လာရန္၊ ေအာင္ျမင္ေသာစီးပြားေရး သမားျဖစ္လာၿပီးေနာက္ ဘာလုပ္ရမည္ စသည္တို႔ကို သိရွိ နားလည္လာေစရန္ အမႈေဆာင္ MBA သင္တန္းမ်ားကို တက္ေရာက္လ်က္ ရွိၾကသည္။

လြန္ခဲေသာ ႏွစ္၂၀ခန္႔က ဆိုလွ်င္ တ႐ုတ္တြင္ စီမံခန္႔ခြဲမႈ ပညာရပ္မ်ားမွာ ရွိသည္ဆိုကာမွ် ရွိခဲ့သည္။ ကမၻာ့ပထမ ဆုံးေသာ MBA သင္တန္းကို အေမရိကန္တြင္ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ ၁၀၀ ေက်ာ္ ၁၉၀၈ခုႏွစ္မွ စတင္၍ ဟားဗတ္ တကၠသိုလ္က စတင္ဖြင့္လွစ္ သင္ၾကားခဲ့ေသာ္လည္း တ႐ုတ္ႏိုင္ငံတြင္ ၁၉၉၁ ခုႏွစ္ မတိုင္မီအထိ MBA သင္တန္း ဟူ၍ မရွိေသးေပ။ ၁၉၉၁ ခုႏွစ္ေရာက္ မွသာ အနည္းငယ္ေသာ ေက်ာင္းမ်ား တြင္ MBA သင္တန္းကို စတင္သင္ၾကားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ထို႔ျပင္အမႈေဆာင္ MBA သင္တန္းဖြင့္လွစ္ရန္ အတြက္လည္း ႏွစ္အနည္းငယ္ၾကာ အခ်ိန္ထပ္မံ ယူခဲ့ရေသးသည္။

ယေန႔ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံတြင္ စီးပြားေရး ပညာသင္ၾကားသည့္ ေက်ာင္းေပါင္း ၆၂ ေက်ာင္းထိ ရွိလာခဲ့ၿပီး ႏွစ္စဥ္အမႈ ေဆာင္ MBA ရွစ္ေထာင္ေက်ာ္ကို သင္ၾကားေပးလ်က္ရွိသည္။
"တ႐ုတ္ရဲ႕ စီးပြားေရးတိုးတက္မႈ က ျမန္လြန္းေနေတာ့ အခုခ်ိန္မွာေတာ့ တ႐ုတ္အမႈေဆာင္ MBA ပညာေရး အေနနဲ႔ စီနီယာအဆင့္ စီးပြားေရး စီမံခန္႔ခြဲ မႈစြမ္းရည္ လိုအပ္ခ်က္ကို ျဖည့္ေပးႏိုင္ မွာ မဟုတ္ပါဘူး" ဟု ရွန္ဟိုင္းဖူဒန္ တကၠသိုလ္ရွိ စီမံခန္႔ခြဲေရးေက်ာင္းဌာနမွဴး လ်ဴေရွာင္ဝမ္းက ေျပာၾကားသည္။

ကမၻာေက်ာ္ Financial Times သတင္းစာတြင္ ေဖာ္ျပထားေသာ ကမၻာ့အေကာင္းဆုံး အမႈေဆာင္ MBA သင္တန္းေက်ာင္း ၁၀ေက်ာင္းတြင္ ေလးေက်ာင္းမွာ တ႐ုတ္ျပည္က ျဖစ္သည္။ အဆိုပါေက်ာင္းမ်ားမွာ အေနာက္ႏိုင္ငံတကၠသိုလ္ မ်ားႏွင့္ မိတ္ဖက္ျပဳလုပ္ ထားေသာေက်ာင္းမ်ား ျဖစ္သည္။

ကမၻာ့အေကာင္းဆုံး အမႈေဆာင္ MBA သင္တန္းေက်ာင္း ၁၀ေက်ာင္း တြင္ နံပါတ္ ၁ အျဖစ္ ပူးတြဲေဖာ္ျပခံရေသာ ေက်ာင္းမွာ အေမရိကန္ အီလီႏြိဳက္ျပည္နယ္ ရွိ Northwestern University ၏ Kellogg စီမံခန္႔ခြဲေရးေက်ာင္းႏွင့္ ပူးေပါင္းထားေသာ ေဟာင္ေကာင္ သိပၸံႏွင့္နည္းပညာ တကၠသိုလ္ ျဖစ္သည္။

ဥေရာပေကာ္မရွင္၏သေဘာတူညီ ခ်က္ျဖင့္ တည္ေထာင္ထားေသာ Ceibs ေက်ာင္းမွာလည္း ကမၻာ့အေကာင္းဆုံး ေက်ာင္း ၁ဝေက်ာင္းတြင္ ပါဝင္သည္။ ထို႔ျပင္ ျပင္သစ္ ISEAD စီးပြားေရး ေက်ာင္းႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္ထားေသာ တ႐ုတ္ရွင္ဟြာတကၠသိုလ္၊ ဝါရွင္တန္ တကၠသိုလ္ စီးပြားေရးေက်ာင္းႏွင့္ Online ခ်ိတ္ဆက္ထားေသာ ဖူဒန္ တကၠသိုလ္တို႔မွာလည္း ကမၻာ့အေကာင္းဆုံး အမႈေဆာင္ MBA သင္တန္းေက်ာင္း မ်ားတြင္ ပါဝင္ခဲ့သည္။
"မႏွစ္က ကြၽန္ေတာ္တို႔ ေက်ာင္းက အမႈေဆာင္ MBA ေက်ာင္းသား ၆၈ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္က ကုမၸဏီေတြရဲ႕ ထိပ္ပိုင္းက လူေတြပါ၊ ကုမၸဏီဥကၠ႒ေတြ၊ အေထြေထြမန္ေနဂ်ာေတြ၊ ဘုတ္အဖြဲ႕ဝင္ ဥကၠ႒ေတြ စသျဖင့္ေပါ့။ သူတို႔ထဲက တစ္ဝက္ေလာက္က ပုဂၢလိက ကုမၸဏီကလူေတြ၊ ေနာက္တစ္ဝက္ ေလာက္က တ႐ုတ္အစိုးရပိုင္ ကုမၸဏီနဲ႔ အစိုးရနဲ႔ ဖက္စပ္လုပ္ကိုင္ေနတဲ့ ကုမၸဏီက လူေတြပါ" ဟု Ceibs စီးပြားေရးပညာေက်ာင္း၏ ပူးတြဲဌာနမွဴး ခ်န္ က ေျပာၾကားသည္။

တ႐ုတ္ႏိုင္ငံတြင္ MBA သင္တန္းမ်ားမွာ မၾကာမီကာလအထိ ေလ်ာ့နည္းသြားဖြယ္ မရွိေပ။
"တ႐ုတ္စီးပြားေရးဟာ ေနာက္ ၁၀ ႏွစ္အတြင္း အေမရိကန္စီးပြားေရးကို အမီလိုက္ႏိုင္ဖြယ္ ရွိပါတယ္" ဟု ဖူဒန္ တကၠသိုလ္က စီးပြားေရး စီမံခန္႔ခြဲမႈသင္တန္း ေက်ာင္းဌာနမွဴးမစၥတာလ်ဴက ေျပာၾကား သည္။
"တ႐ုတ္မွာ MBA နဲ႔ အမႈေဆာင္ MBA ဘြဲ႕ရေတြက တစ္ႏွစ္ကို ငါးေထာင္ေလာက္ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ဒီဘြဲ႕ရ ဦးေရဟာ ကမၻာ့စီးပြားေရး ယွဥ္ျပဳိင္မႈရပ္ဝန္းမွာ တ႐ုတ္ကုမၸဏီ ေတြ အသက္ဆက္ႏိုင္ဖို႔နဲ႔ တ႐ုတ္ စီးပြားေရး ဖြ႔ံၿဖဳိးမႈကို ေထာက္ပံ့ေပးဖို႔ မလုံေလာက္ ပါဘူး" ဟု ၄င္းက ဆက္လက္ေျပာၾကား သည္။

"တ႐ုတ္မွာ စီးပြားေရးပညာရပ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေတာင္းဆိုမႈက အလြန္ျမင့္ပါတယ္။ တကယ္လို႔ လိုအပ္ရင္ အခုဖြင့္ေနတဲ့ အမႈေဆာင္ေတြသာ တက္ရတဲ့ MBA သင္တန္းကို ကုမၸဏီ ဒု-ဥကၠ႒ေတြ၊ နယ္လုပ္ငန္းခြဲ အႀကီးအကဲ ေတြ၊ စီနီယာသိပ္မက်တဲ့ စီမံခန္႔ခြဲမႈ နယ္ပယ္ကလူေတြ အတြက္လည္း တက္ခြင့္ ေပးႏိုင္ပါလိမ့္မယ္"ဟု ဖူဒန္တကၠသိုလ္ စီးပြားေရးစီမံခန္႔ခြဲမႈ သင္တန္းေက်ာင္း ဌာနမွဴး မစၥတာလ်ဴက ေျပာၾကားသည္။

Ref:thevoicemyanmar