Food combination အစားအစာ ဘယ္လို တြဲစားသင့္ပါသလဲ

 

အစားအစာ အမ်ိဳးအစားေတြျဖစ္တဲ့ Carbohydrate (ကာဗြန္ဟိုက္ဒရိတ္)၊ Protein (ပရိုတင္း) နဲ႔ Fats (အဆီ) ေတြဟာ အစာေခ်ဘို႔ရာ သူ႔လိုအပ္ခ်က္နဲ႔သူ မတူၾကဘူး။ ကိုယ္ခႏၶာက အစာအမ်ိဳးမ်ိဳးကို (အယ္လ္ကာလိုင္း) အေျခအေန နဲ႔ အက္စစ္ဓါတ္ အေျခအေနေတြမွာ ေက်ခ်က္ေပးရတယ္။

Digestion အစာေက်ခ်က္ျခင္းဆိုတာ အစာလမ္းေၾကာင္းကေန ထုတ္ေပးေနတဲ့ Juices စစ္ထုတ္ရည္ေတြနဲ႔ Enzymes (အင္ဇိုင္းမ္) ေတြကေန လုပ္ေပးတာျဖစ္တယ္။ စစ္ထုတ္ရည္ေတြက လုိအပ္တဲ့ (အင္ဇိုင္းမ္) ေတြအေပၚမူတည္ျပီး အက္စစ္ဓါတ္ ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မယ္၊ (အယ္လ္ကာလိုင္း) ဓါတ္ ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မယ္။ ဒီလို အေျခအေနမွန္အတိုင္း ရွိမွသာ အစာေက်ခ်က္လို႔ ေကာင္းတယ္။

အစာက ပါးစပ္ထဲကုိ အရင္ဆံုး ေရာက္လာတယ္။ ဆန္၊ ဂ်ံဳ၊ ေျပာင္း (ကာဗြန္ဟိုက္ဒရိတ္) စားလိုက္ရင္ တံေတြးထဲက Amylase (အမိုင္းေလ့စ္) ေခၚတဲ့ Salivary enzyme (ဆလိုက္ဘရီ-အင္ဇိုင္းမ္) ထြက္လာတယ္။ (အမိုင္းေလ့စ္) ဟာ (အယ္လ္ကာလိုင္း) အေျခအေန ျဖစ္ေနမွသာ အလုပ္လုပ္ႏိုင္တယ္။ Pepsin (ပက္ပ္ဆင္) ေခၚတဲ့ Gastric enzyme အစာအိမ္ (အင္ဇိုင္းမ္) ဟာ အသား၊ ငါး၊ ဥ၊ ပဲ၊ Protein (ပရိုတင္း) စားလိုက္ရင္ ထြက္လာတယ္။ သူက (အက္စစ္) ဓါတ္ အေျခအေနမွာသာ အလုပ္လုပ္ေပးႏိုင္တယ္။

ခက္တာက လူေတြဟာ အစားစားရင္ အစံုေရာစားၾကတာမို႔ ကိုယ္ခႏၶာကေန စစ္ထုတ္ရည္ေတြနဲ႔ (အင္ဇိုင္းမ္) ေတြကို မ်ိဳးစံု တျပိဳင္တည္း ထုတ္ေပးေနရတယ္။ အစာအမ်ိဳးအစား တူတာတြဲစားရင္ ေက်ခ်က္လို႔ လြယ္ျပီး၊ ေရာစားတဲ့အစာက အတြဲမမွန္ရင္ Digestive distress အစာမေက်တာ၊ Fermentation အစာေတြ ကေစာ္ေပါက္တာ ျဖစ္ေစမယ္။ ဒါဆို ဘယ္လို ေရာစားမလဲ -

1. Protein and carbohydrate concentrated foods (ပရိုတင္း) မ်ားတဲ့အစာ နဲ႔ (ကာဗြန္ဟိုက္ဒရိတ္) မ်ားတဲ့ အစာေတြ တြဲစားရင္
(ပရိုတင္း) က အက္စစ္ဓါတ္လုိတယ္။ အစာအိမ္ကေန Hydrochloric acid (ဟိုက္ဒရို-ကေလာရစ္-အက္စစ္) ထုတ္ေပးရတယ္။ (ကာဗြန္ဟိုက္ဒရိတ္) က (အယ္လ္ကာလိုင္း) ျဖစ္ဘို႔ လိုတယ္။ မဆင္မေျပရင္ (ကာဗြန္ဟိုက္ဒရိတ္) က Fermenting ကေစာ္ေပါက္တာ ျဖစ္မယ္၊ အစာမေက် ျဖစ္မယ္၊ ေလပြမယ္။ ဒါ့ျပင္ (ပရိုတင္း) ကို လိုသေလာက္ခ်က္ မေပးႏိုင္ျပန္လို႔ ေလပုိထမယ္၊ ပိုအေနရခက္မယ္။ (ပရိုတင္း) အမ်ားစုကို လတ္ဆတ္တဲ့ စိမ္းတဲ့ အသီးအရြက္ေတြနဲ႔ တြဲစားတာ ေကာင္းတယ္။ Nuts အေစ့အဆံေတြကိုလဲ Acid fruits အက္စစ္ဓါတ္ပါ အသီးေတြျဖစ္တဲ့ လိမ္ေမာ္သီး၊ နာနတ္သီး၊ ဘယ္ရီသီး၊ စေထာဘယ္ရီသီးေတြနဲ႔ တြဲစားသင့္တယ္။ Sub-acid fruits အက္စစ္ဓါတ္နဲနဲပါ အသီးေတြ ျဖစ္တဲ့ ပန္းသီး၊ ခ်ယ္ရီသီး၊ သရက္သီး၊ သစ္ေတာ့္သီးေတြနဲ႔လဲ အေတာ္အသင့္ ေကာင္းပါတယ္။ ဗီတာမင္ (စီ) လဲရမယ္။

2. Eating two concentrated proteins together (ပရိုတင္း) ၾကြယ္ဝတဲ့အစာ ၂ မ်ိဳးတြဲစားရင္
(ပရိုတင္း) အမ်ိဳးမ်ိဳးဟာ အစာေျခရည္ နဲ႔ အခ်ိန္လုိအပ္ခ်က္၊ သူ႔လိုအပ္ခ်က္နဲ႔သူ ရွိတယ္။ (ပရိုတင္း) ၂ မ်ိဳး တြဲစားလို႔ မတူရင္ ခက္မယ္။ အေစ့အဆံ၊ အသား၊ ဥ၊ ဒိန္ခဲ နဲ႔ တျခား (ပရိုတင္း) ေတြ တြဲမစားတာ ေကာင္းတယ္။ မတူတဲ့ အသားႏွစ္မ်ိဳးလဲ တြဲမစားသင့္ဘူး။

3. Protein and Fats (ပရိုတင္း) နဲ႔ အဆီ
အဆီကေန (ပရိုတင္း) အတြက္လိုအပ္တဲ့ Gastric juices အစာအိမ္အရည္ ထုတ္မွာကို ေႏွးေစတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အသား၊ ငါး၊ ႏို႔ထြက္အစားေတြ၊ အေစ့အဆံေတြ၊ ဥေတြနဲ႔ အဆီတြဲတာ မေကာင္းဘူး။ တြဲစားရင္ (ပရိုတင္း) ေတြေက်ခ်က္ျပီးမွ အဆီကို ခ်က္ရတယ္။ (ပရိုတင္း) ထဲပါေနတဲ့ အဆီကိုလဲ အဲလိုဘဲ။ ဒါေပမဲ့ Free fats အလြတ္ဆီ ေခၚတဲ့ စားသံုးဆီ၊ ေထာပတ္ နဲ႔ ႏို႔ကရတဲ့အဆီေတြက အစာအိမ္နံရံ အတြင္းဆံုးလႊာမွာ ဖံုးေနတာမို႔ အစာေခ်ရည္ထြက္တာကို ဟန္႔တားတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ၾကက္က်ာ္ဟာ ေတာ္ေတာ္နဲ႔ အစာမေက်ဘူး။

4. Acid fruits with carbohydrates (အက္စစ္) အစာေတြ နဲ႔ (ကာဗြန္ဟိုက္ဒရိတ္)
တံေတြးထဲမွာပါတဲ့ Enzyme (အင္ဇိုင္းမ္) ကေန Starch ေကာ္ဓါတ္ကုိ စျပီး အစာေခ်ေပးတယ္။ ေကာ္ဓါတ္ ဆိုတာ ဆန္၊ ဂ်ံဳ၊ ေျပာင္း၊ ေျပာင္းဖူး၊ သစ္ဥသစ္ဖု၊ အာလူး၊ အျမစ္ေတြထဲမွာပါတယ္။ ခ်က္တဲ့အခါ Complex starch molecules ရႈတ္ေထြးတဲ့ ေကာ္ဓါတ္ (ေမာ္လီက်ဴး) ေတြကေန Simple sugars ရိုးရွင္းတဲ့ သၾကားဓါတ္ေတြ ျဖစ္လာေစမယ္။ တံေတြးဟာ (အယ္လ္ကာလိုင္း) နဲနဲ၊ ဒါမွမဟုတ္ မွ်ေျခရွိေနသင့္တယ္။ မွ်ေျခဆိုတာ အက္စစ္လဲမဟုတ္ (အယ္လ္ကာလီ) လဲ မဟုတ္တာကို ေျပာတာ။ Acid foods (အက္စစ္) အစာေတြ စားတာဆိုရင္ ေကာ္ဓါတ္ကို ေက်ခ်က္တာ ေႏွးေစမယ္။ ဒါေၾကာင့္ Acid fruits အခ်ဥ္သီးေတြနဲ႔ တြဲမစားသင့္ဘူး။ အီတလီစာ Spaghetti (စပါဂတီ) နဲ႔ ခရမ္းခ်ဥ္းသီး တြဲထားလို႔ ဗိုက္ကယ္ေစတတ္တယ္။

5. Acid fruits with protein (အက္စစ္) အသီးေတြနဲ႔ (ပရိုတင္း)
လိမ္ေမာ္သီး၊ ခရမ္းခ်ဥ္းသီး၊ သံပရာသီး၊ နာနတ္သီး နဲ႔ တျခားအသီးေတြကို ေက်ခ်က္ရတာ သိပ္လြယ္တယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒါေတြကို ေကာ္ဓါတ္ နဲ႔ (ပရိုတင္း) ေတြနဲ႔ တြဲမစားမွသာ ျမန္ဆန္တယ္။ အေမရိကန္ မနက္စာျဖစ္တဲ့ (လိမ္ေမာ္ရည္ + ၾကက္ဥ + ဝက္ေပါင္ေျခာက္ + ေပါင္မံု႔ကင္) ေတြကေန အဲလိုျဖစ္ေစႏိုင္တယ္။

• Starches (စတာ့ခ်္) ေခၚ ေကာ္ဓါတ္ကို Sweet အခ်ိဳနဲ႔ အစားထိုးတာ မေကာင္းပါ။ တံေတြးေတာ့ မ်ားမ်ား ထြက္မယ္။ ဒါေပမဲ့ အခ်ိဳကေန အက္စစ္ဓါတ္ျဖစ္ေစလို႔ (စတာ့ခ်္) အတြက္ (အင္ဇိုင္းမ္) မပါဘူး။

• ဖရဲသီးကို တျခားအစာေတြနဲ႔ တြဲမစားသင့္ဘူး။ ထမင္းစားျပီး အခ်ိန္ျခာမွ စားသင့္တယ္။ သခြါးေမႊး၊ မက္မံုသီးေတြလဲ အတူဘဲ။ ဒီအသီမ်ိဳးေတြက ခ်က္တာ-ပ်က္တာ ျမန္လြန္းတယ္။
• ကေလးေတြအတြက္ တျခား ဘာအစာမွမပါဘဲ ႏို႔တိုက္တာထက္ ေကာင္းတာမရွိပါ။ Milk ႏို႔ကို Stomach အစာအိမ္ကေန ခ်က္လုပ္မေပးႏိုင္ပါ။ သူ႔ေအာက္မွာ ဆက္ေနတဲ့ Duodenum အူသိမ္အစပိုင္းေလးမွာ ခ်က္တယ္။ Acid fruits အက္စစ္ဓါတ္ပါ အသီးေတြနဲ႔ ႏို႔ေရာစားသံုးရင္ အစာေခ်ရာမွာ ဘာျပႆနာမွ မေပၚေစပါ။ ဒါေပမဲ့ အသီးေတြကေန ရခ်င္တဲ့ Antioxidant (အင္တီေအာက္စီဒင့္) သတၲိေတာ့ နည္းသြားေစမယ္။ (အင္တီေအာက္စီဒင့္) ဆိုတာ ကင္ဆာ ကာကြယ္ႏိုင္တယ္လို႔ ယူဆၾကတယ္။

• ေကာ္ဓါတ္၊ အဆီ နဲ႔ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ေတြကို တြဲစားႏိုင္ပါတယ္။ ဒီအစာေတြက ေက်ခ်က္ဘို႔ရာ (အယ္လ္ကာလိုင္း) ဒါမွမဟုတ္ မွ်ေျခလိုတာ တူၾကတယ္။
• (ပရိုတင္း)၊ ဟင္းသီးဟင္းရြက္၊ သၾကား နဲ႔ (အက္စစ္) ဓါတ္ပါအသီးေတြကိုလဲ တြဲစားႏိုင္တယ္။ ဒီအစာေတြက (အက္စစ္) ဒါမွမဟုတ္ မွ်ေျခလိုတာ တူၾကတယ္။
• (ပရိုတင္း) ၾကြယ္ဝလြန္းတဲ့အစာ နဲ႔ (ကာဗြန္ဟုိက္ဒရိတ္) မ်ားတဲ့အစာေတြ ေရာမစားပါနဲ႔။
• တခါစားရင္ အမ်ားၾကီးမစားတာက အစာေက်ခ်က္ဘို႔ ေကာင္းေစတယ္။
• တနပ္တည္းမွာ ဟင္းတမယ္ျပီးတမယ္ စားတာထက္ တခါတည္း၊ တထိုင္တည္းက ပိုေကာင္းတယ္။
• ရိုးရွင္းတဲ့အစာမ်ိဳးက ေက်ခ်က္မႈေကာင္းတယ္။

• အေမရိကန္ေတြ အမ်ားဆံုးစားသံုးေနၾကတဲ့ (ပရိုတင္း)၊ (ကာဗြန္ဟိုက္ဒရိတ္) နဲ႔ အဆီေတြ တြဲစားတာဟာ အစာအိမ္ထဲမွာ ၆ နာရီအထိေနမယ္။ အစာေက်ခ်က္ေနရတာ အခ်ိန္ေတြ ယူလြန္းတယ္။
• (ကာဗြန္ဟိုက္ဒရိတ္) ကို ခ်က္လုပ္ရတာ အခ်ိန္အၾကာဆံုးဘဲ။
• အရင္စားထားတာေတြ အကုန္မခ်က္ေသးခင္ ထပ္စားတဲ့အခါ (ပရိုတင္း) ပါလာရင္ (ပရိုတင္း) ကို အရင္ခ်က္ျပီး (ကာဗြန္ဟိုက္ဒရိတ္) ကို အဆီအေနနဲ႔ သိုေလွာင္ထားလိမ့္မယ္။
• (ပရိုတင္း) မပါဘဲ (ကာဗြန္ဟိုက္ဒရိတ္) တမ်ိဳးတည္းစားရင္ အစာအိမ္ထဲမွာ အမ်ားဆံုး ၁ နာရီသာ ၾကာမယ္။ အသီးေတြဆိုရင္ ဒိထက္ျမန္တယ္။

• အတူမစားသင့္တဲ့ စာတြဲေတြကေတာ့
- (ပရိုတင္း) နဲ႔ ေကာ္ဓါတ္၊
- (ပရိုတင္း) နဲ႔ အဆီ၊
- (ပရိုတင္း) နဲ႔ အခ်ဥ္သီး၊
- ေကာ္ဓါတ္ နဲ႔ အခ်ဥ္းသီး၊
- ေကာ္ဓါတ္ နဲ႔ သၾကားေတြ ျဖစ္တယ္။

• အေကာင္းဆံုး တေန႔တာ (မီႏူး) ကေတာ့ -
- မနက္စာ = အသီးအႏွံ၊
- ေန႔လည္စာ = ေကာ္ဓါတ္အစာ + ဟင္းသီးဟင္းရြက္ ဒါမွမဟုတ္ ေကာ္ဓါတ္နည္း ဟင္းသီးဟင္းရြက္၊
- ညစာ = (ပရိုတင္း) + ဟင္းသီးဟင္းရြက္ + ေကာ္ဓါတ္နည္း ဟင္းသီးဟင္းရြက္။

Dr. တင့္ေဆြ-dts-medicaleducation.blogs