စေတာ့ေစ်းကြက္ ေဒါက္တိုင္သံုးရပ္ႏွင့္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူတို႔၏ အခန္းက႑

အဓိကအက်ဆံုး ေဒါက္တိုင္တစ္ခုမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူ (investor) မ်ားပင္ ျဖစ္ပါသည္။ အရည္ အခ်င္းျပည့္ဝသည့ ္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူ . . .

စေတာ့ရွယ္ယာ ေစ်းကြက္ (သို႔) အရင္းအႏွီးေစ်းကြက္အတြင္းတြင္ အဓိကက်သည့္ ေဒါက္တိုင္ႀကီး သံုးခုရွိပါသည္။ ပထမ ေဒါက္တိုင္ မွာ ေငြေခ်းသက္ေသခံလက္မွတ္ လဲလွယ္ ေရာင္းဝယ္ေရး ဥပေဒ ျဖစ္ၿပီး ယင္းေဒါက္တိုင္က ေငြေခ်း သက္ေသခံလက္မွတ္လုပ္ငန္း ႀကီး ၾကပ္ေရးေကာ္မတီ (Securities Exchange Commission-SEC) ကို ေထာက္မေပးထားပါသည္။ ဒုတိယ ေဒါက္တိုင္တစ္ခုမွာ အမ်ား ႏွင့္ သက္ဆိုင္သည့္ စာရင္းဝင္ ကုမၸဏီမ်ား ျဖစ္ၿပီး ယင္းေဒါက္တိုင္ က စေတာ့အိတ္ခ်ိန္းကို အေထာက္ အကူျပဳထားပါသည္။ တတိယ ေဒါက္တိုင္မွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူ ျပည္သူမ်ား ျဖစ္ၿပီး ယင္းေဒါက္တိုင္ က ေငြေခ်းသက္ေသခံလက္မွတ္ ကုမၸဏီ (Securities Companies) မ်ားကို အေထာက္အကူျပဳထားပါ သည္။ယင္းေဒါက္တိုင္ႀကီး သံုးခု သည္ အျပန္အလွန္ မွီခိုေနရပါသည္။ ေဒါက္တိုင္သံုးခု ျပည့္စံု ညီၫြတ္မွသာ စေတာ့ရွယ္ယာေစ်းကြက္ ေအာင္ ျမင္ႏိုင္ပါသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္လည္း စေတာ့ ရွယ္ယာေစ်းကြက္ ေအာင္ျမင္စြာ အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္ေရးအတြက္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိရာတြင္ အထက္ေဖာ္ျပပါ ေဒါက္တိုင္ သံုးခု ဟန္ခ်က္ညီညီ ေပၚေပါက္လာရန္ လိုအပ္ပါသည္။ ေစ်းကြက္ေပၚေပါက္ ေရး၏ ကနဦး အဆင့္အေနျဖင့္ ၂ဝ၁၃ ခုႏွစ္၊ ဇူလိုင္လ ၃၁ ရက္တြင္ ေငြေခ်း သက္ေသခံလက္မွတ္မ်ား လဲလွယ္ ေရာင္းဝယ္ေရး ဥပေဒကို ျပည္ ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ ဥပေဒအမွတ္ ၂ဝ ျဖင့္ ျပ႒ာန္းေပးခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔ျပင္ ဥပေဒအရ ေစ်းကြက္ႀကီး တစ္ခုလံုးကို ထိန္းေက်ာင္းမည့္ ေငြ ေခ်းသက္ေသခံလက္မွတ္လုပ္ငန္း ႀကီးၾကပ္ေရး ေကာ္မရွင္ (SEC) ကို လည္း ဖြဲ႕စည္းခဲ့ၿပီးျဖစ္သျဖင့္ ပထမ ေဒါက္တိုင္တစ္ခု ျဖည့္ဆည္းၿပီးသြား ၿပီျဖစ္ပါသည္။

မၾကာေတာ့သည့္ ကာလအတြင္း နည္းဥပေဒမ်ား၊ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းမ်ား ထုတ္ျပန္ေတာ့မည္ျဖစ္ၿပီး စေတာ့ ေစ်းကြက္တြင္ ပါဝင္မည့္ ေဒါက္တိုင္ မ်ား ျဖစ္သည့္ စေတာ့အိတ္ခ်ိန္း၊ ေငြေခ်းသက္ေသခံလက္မွတ္ကုမၸဏီ (Securities Companies) မ်ား ဖြဲ႕စည္းခြင့္ျပဳျခင္း၊ အရည္အခ်င္း ျပည့္စံုသည့္ အမ်ားပိုင္ကုမၸဏီမ်ား အား စေတာ့အိတ္ခ်ိန္းတြင္ စာရင္း ဝင္ကုမၸဏီ (listed co.) အျဖစ္ ပါဝင္ ခြင့္ျပဳျခင္း စသည္ အဆင့္မ်ားကို ဆက္လက္ ေဆာင္ရြက္သြားမည္ဟု သိရပါသည္။

ဤေနရာတြင္ အဓိက အက်ဆံုး ေဒါက္တိုင္တစ္ခုမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံ သူ (investor) မ်ားပင္ ျဖစ္ပါသည္။ အရည္အခ်င္း ျပည့္ဝသည့္ ရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံသူမ်ား မရွိဘဲ၊ အသိပညာ ၾကြယ္ဝသည့္ ရင္းႏွီးျမ ႇဳပ္ႏွံသူမ်ား မရွိဘဲ စေတာ့ေစ်းကြက္တစ္ခုကို ေအာင္ျမင္စြာ လည္ပတ္ႏိုင္ဖို႔ မျဖစ္ ႏိုင္ပါ။ အဆိုပါ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူမ်ားက သာ ေစ်းကြက္အတြင္းတြင္ မည္ သည့္ ကုမၸဏီမ်ားမွ ထုတ္ေဝသည့္ စေတာ့မ်ားက ေအာင္ျမင္မႈ ရရွိႏိုင္ သည္၊ မည္သည့္ စေတာ့မ်ားက စြန္႔စားရမႈႏွင့္ ဆံုး႐ႈံးႏိုင္ေျခ (Risk) မ်ားသည္၊ မည္သည့္ကုမၸဏီ၏ လုပ္ငန္းမဟာဗ်ဴဟာမ်ားက ေရရွည္ တြင္ အက်ဳိးျဖစ္ထြန္းႏိုင္သည္၊ မည္ သည့္ ကုမၸဏီ၏ အုပ္ခ်ဳပ္စီမံမႈစနစ္ မ်ားက ေကာင္းမြန္သည္ စသည္ျဖင့္ ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာႏိုင္မည္ျဖစ္ပါသည္။

ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူမ်ားတြင္ တစ္ဦး ခ်င္း ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူမ်ား ရွိရန္ လိုအပ္ သလို အဖြဲ႔အစည္းအလိုက္ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံသူမ်ားလည္း ေပၚေပါက္ရန္ လိုအပ္ပါသည္။ အဖြဲ႕အစည္းအလိုက္ ရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံသူမ်ားဆိုရာတြင္ ပင္စင္ ရန္ပံု ေငြအဖြဲ႕မ်ား၊ အာမခံ ရန္ပံုေငြအဖြဲ႕ မ်ား၊ အက်ဳိးတူ ရန္ပံုေငြအဖြဲ႕မ်ား၊ ဘဏ္မ်ား၊ ဌာနဆိုင္ရာ သက္သာ ေခ်ာင္ခ်ိေရးအဖြဲ႕မ်ား၊ ဘာသာေရး ေဂါပကအဖြဲ႕မ်ားႏွင့္ လူမႈေရးအသင္း အဖြဲ႕မ်ား စသည္တို႔ျဖစ္ပါသည္။

စေတာ့ေစ်းကြက္တြင္ တစ္ဦးခ်င္းရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူမ်ားသည္ ေစ်း ကြက္လႈပ္ရွားတက္ၾကြေစေရး အတြက္ အဓိကက်သည့္ ေနရာမွ ပါဝင္ေဆာင္ရြက္သလို အဖြဲ႕အစည္း လိုက္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူမ်ားသည္လည္း စေတာ့ ထုတ္ေဝေရာင္းခ်သည့္ ကုမၸဏီမ်ားအတြက္ အားကိုး အား ထားျပဳရာ အဖြဲ႕မ်ားျဖစ္ပါသည္။ အဖြဲ႕ အစည္းလိုက္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူ အမ်ားစု သည္ စေတာ့ေစ်းကြက္၏ ဆင့္ပြား ေစ်းကြက္ (Secondary Market) ၌ ဝင္ေရာက္ ေရာင္းဝယ္ျခင္းမျပဳဘဲ အျမတ္ေဝစုရရွိေရး၊ အဖြဲ႕ဝင္မ်ား၏ ဝင္ေငြရရွိေရးအတြက္သာ အာ႐ံု စူးစိုက္ေလ့ရွိပါသည္။ ယင္းအဖြဲ႕မ်ား ကို Strategic Investor မ်ားဟု လည္း ေခၚဆိုပါသည္။ ၎တို႔သည္ ေစ်းကြက္အတြင္း ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမည့္ ေငြေခ်းသက္ေသခံလက္မွတ္မ်ား အတြက္ သုေတသနဌာနမ်ား ဖြဲ႕စည္း ျခင္း၊ ျပင္ပ သုေတသနအဖြဲ႕မ်ားကို ငွားရမ္းျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ၿပီး အေကာင္း ဆံုး ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ပံုသဏၭာန္ကို ဖြဲ႕စည္းေလ့ရွိပါသည္။ စေတာ့ေစ်း ကြက္ကို တည္ၿငိမ္ေစေရးအတြက္ အဖြဲ႕အစည္းလိုက္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူ မ်ားက အဓိကေနရာမွ ပါဝင္လ်က္ ရွိပါသည္။

သို႔ေသာ္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ႏွစ္ကာလမ်ားစြာ စေတာ့ေစ်းကြက္ ႏွင့္ ကင္းကြာခဲ့မႈေၾကာင့္ စေတာ့ေစ်း ကြက္ ကြၽမ္းက်င္သူ ပညာရွင္မ်ား နည္းပါးျခင္း၊ အဖြဲ႕အစည္းလိုက္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူမ်ား နည္းပါးျခင္း အျပင္ တစ္ဦးခ်င္း ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူ မ်ားအေနႏွင့္လည္း ေစ်းကြက္ဆိုင္ ရာ ဗဟုသုတမ်ား ျဖည့္ဆည္းေပးရန္ လိုအပ္လ်က္ရွိပါသည္။ သို႔အတြက္ စေတာ့ေစ်းကြက္ဆိုင္ရာ ပညာရပ္ မ်ား အမ်ားျပည္သူတို႔ သိရွိနားလည္ ေစေရးအတြက္ အမ်ားျပည္သူပညာ ေပးေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို အရွိန္အဟုန္ ျဖင့္ေဆာင္ရြက္ရန္ လိုအပ္လာသည္။

အမ်ားျပည္သူ ပညာေပးေရး လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ စေတာ့ရွယ္ယာ ထုတ္ေဝေရာင္းခ်မည့္ အမ်ားႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ ကုမၸဏီမ်ားအား ပညာေပးေရးလုပ္ငန္းမ်ား ေဆာင္ ရြက္ရမည့္အျပင္ High net-worth investor ဟု ေခၚသည့္ ေစ်းကြက္ တြင္ ေငြေၾကးအလံုးအရင္းႏွင့္ ပါဝင္ မည့္ တစ္ဦးခ်င္း ၾကြယ္ဝခ်မ္းသာ သူမ်ား ပါဝင္လာေစေရး၊ သာမန္ လူလတ္တန္းစား ျပည္သူမ်ားႏွင့္ အဖြဲ႕အစည္းလိုက္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမည့္ သူမ်ား ပါဝင္လာေစေရးတို႔အတြက္ ပညာေပးေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို လုပ္ ေဆာင္ရန္ လိုအပ္မည္ျဖစ္ပါသည္။

ပညာေပးေရးလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ကာလတိုသင္တန္းမ်ား ပို႔ခ်ျခင္း၊ ဆီမီနာမ်ား၊ ဝပ္ေရွာ့မ်ား ျပဳလုပ္ျခင္း၊ ဆင္ျမဴေလးရွင္းဟု ေခၚဆိုသည့္ စေတာ့ေစ်းကြက္ သဏၭာန္တူမ်ား ဖန္တီးကာ ျပည္သူလူထုကို ပါဝင္ စမ္းသပ္ေစျခင္း၊ ႐ုပ္ျမင္သံၾကား လိုင္းမ်ားမွတစ္ဆင့္ စေတာ့ေစ်း ကြက္ဆိုင္ရာ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား၊ သင္ခန္း စာမ်ား၊ ပညာေပးဇာတ္လမ္းမ်ား ႐ိုက္ကူးျပသျခင္း၊ စေတာ့ေစ်းကြက္ ဂိမ္းမ်ားကို မိုဘိုင္းလ္ဖုန္းမ်ားတြင္ ထည့္သြင္းေပးျခင္း၊ ပညာေပး အင္ တာနက္ ဝက္ဘ္ဆိုက္မ်ား ဖန္တီး ျခင္း၊ လက္ကမ္းစာေစာင္မ်ား ေဝငွ ျခင္းစသည္တို႔ကို တာဝန္ရွိ အဖြဲ႕ အစည္းမ်ားမွ ေဆာင္ရြက္ေပးရန္ လိုအပ္မည္ျဖစ္ပါသည္။ ေစ်းကြက္ အတြင္း ႏိုင္ငံတစ္ဝန္းမွ ျပည္သူအမ်ား ပါဝင္လာေစေရးအတြက္ အခ်က္ အခ်ာက်သည့္ စီးပြားေရးၿမိဳ႕ေတာ္ မ်ားအထိ ေျခဆန္႔ကာ ေဟာေျပာ ေဆြးေႏြးျခင္းမ်ားကိုလည္း ျပဳလုပ္ ေဆာင္ရြက္ရန္ လိုအပ္ပါသည္။

ထို႔ျပင္ စေတာ့ေစ်းကြက္ျဖင့္ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းျပဳလိုသူ မ်ားအတြက္လည္း စေတာ့ေစ်းကြက္ ဆိုင္ရာ ကာလရွည္၊ ကာလလတ္ သင္တန္းမ်ား ဖြင့္လွစ္ျခင္း၊ သင္႐ိုး ၫႊန္းတမ္းမ်ားေရးဆြဲျခင္း၊ လိုင္စင္ရ စာေမးပြဲမ်ား စစ္ေဆးျခင္း၊ လိုင္စင္ မ်ားထုတ္ေပးျခင္း၊ စေတာ့ေစ်းကြက္ အာဏာပိုင္တို႔၏ အသိအမွတ္ျပဳ သင္တန္းေက်ာင္းမ်ား တည္ေထာင္ ျခင္း၊ ျပည္ပႏိုင္ငံတို႔ရွိ စေတာ့ေစ်း ကြက္ဆုိင္ရာ သင္တန္းေက်ာင္းမ်ား ႏွင့္ ဆက္သြယ္ကာ ပညာေပးေရး လုပ္ငန္းမ်ား ေဆာင္ရြက္ျခင္းစသည္ တို႔ကိုလည္း အရွိန္ျမႇင့္လုပ္ေဆာင္ သြားရမည္ျဖစ္ပါသည္။

ပို၍ အေရးႀကီးသည့္ အခ်က္မွာ စေတာ့ေစ်းကြက္ဆိုင္ရာ ပညာရပ္ မ်ားကို ေက်ာင္းေနအရြယ္၊ ကေလး အရြယ္ မ်ဳိးဆက္သစ္မ်ားမွ စတင္၍ သိရွိနားလည္ေစရန္အတြက္ အလယ္ တန္း၊ အထက္တန္းဘာသာရပ္မ်ား တြင္ စေတာ့ေစ်းကြက္ဆိုင္ရာ ဗဟု သုတမ်ားကို ထည့္သြင္းေပးျခင္း၊ လူငယ္မ်ားအား စေတာ့ေစ်းကြက္ မ်ားသို႔ လက္ေတြ႕ ေလ့လာေစျခင္း မ်ားကို ျပဳလုပ္ေပးျခင္းျဖင့္ အနာဂတ္ ကာလတြင္ စေတာ့ေစ်းကြက္ ကြၽမ္း က်င္သည့္ လူငယ္မ်ဳိးဆက္သစ္မ်ားစြာ ကို ေမြးထုတ္ႏိုင္မည္ ျဖစ္ပါသည္။

ထြန္းသက္ထြန္း

Ref:thetrademedia