စာေရးသူသည္ သစ္ေမႊးႏွင့္ မစိမ္းပါ။ ၁၉၆၉-၇ဝ က စာေရးသူတုိ႔၏ ဇာတိ အိႏၵိယ-ျမန္မာ နယ္စပ္ တမူးၿမဳိ႕တြင္ တစ္ဘက္ႏုိင္ငံသုိ႔ ေမွာင္ခုိ သစ္ေမႊးေရာင္းဝယ္မႈ အလြန္ႀကီး ထြားခဲ့ပါသည္။ သစ္ေမႊးႏွင့္ ႀကီးပြား သြားၾကသူမ်ားလည္း ရွိသလုိ သစ္ေမႊးျဖင့္ ဘဝပ်က္သြားၾကသူမ်ားလည္း ေတြ႕ျမင္ခဲ့ရပါသည္။
ျမန္မာ့သစ္ေမႊးသည္ ယေန႔ ကာလတြင္လည္း ရတနာတစ္မ်ဳိး ျဖစ္ေနပါသည္။ ျမန္မာ့သစ္ေမႊးသည္ ကမၻာ့ ေစ်းကြက္သုိ႔ ေျခဆန္႔ေနပါသည္။ သစ္ေမႊးပင္ကုိ သုံးမ်ဳိးသုံးစား ခြဲျခားႏုိင္ပါသည္။ သစ္ပင္တစ္ပင္တည္းမွ ပင္ခြဲလုိက္လွ်င္ သစ္ေၾကာလုိက္ အကန္႔၊ အကန္႔လုပ္ၿပီး ထြင္းယူရသည့္ အသားပုိင္းက တစ္မ်ဳိး၊ အဆီခဲကတစ္မ်ဳိးႏွင့္ က်န္တစ္ပင္လုံးက တစ္မ်ဳိးဟူ၍ ကြဲျပားသြားပါသည္။
ျမန္မာ့ သစ္ေမႊးရတနာဟု ဆုိရသည္မွာ ကာလေပါက္ေစ်းက သက္ေသခံေနပါသည္။ ထြင္းယူေသာ သစ္ေၾကာပုိင္းက တစ္ပိႆာလွ်င္ တစ္သိန္းမွ ဆယ္သိန္း။ အဆီခဲမွာ တစ္ပိႆာလွ်င္ ဆယ္သိန္းမွ ၁၅ သိန္း။ သစ္ပင္တစ္ပင္လုံးကုိ တစ္ပိႆာလွ်င္ တစ္ေသာင္းမွ တစ္သိန္းအထိ ျဖစ္ေနပါသည္။ ကမၻာ့ေပါက္ေစ်းမွာ အေကာင္းဆုံး သစ္ေမႊးအမ်ဳိးအစားသည္ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၂ဝဝဝဝ ခန္႔အထိရွိပါသည္။ အဆီဆုိလွ်င္ တစ္ကီလုိကုိ ေဒၚလာ ၄ဝဝဝဝ အထိရွိသည္ဟု ဆုိပါသည္။
သစ္ေမႊးဟူသည္
သစ္ေမႊးကို ယခင္က အေက်ာ္ဟုလည္း ေခၚေဝၚခဲ့ၾကပါသည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း စီးပြားေရး ေလာကတြင္ သစ္ေမႊးဟူ၍သာ ေက်ာ္ၾကားထင္ ရွားခဲ့ပါသည္။ သစ္ေမႊးသည္ ဒက္ဖနီ ေရေမႊးပန္းမ်ဳိးရင္းဝင္ Thymelae-aleae မ်ဳိးရင္းတစ္ခုျဖစ္ၿပီး လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း ၃ဝဝဝ ေက်ာ္ကတည္းကပင္ အိႏၵိယႏုိင္ငံရွိ ေရွးေဟာင္း အာရိယန္ လူမ်ဳိးမ်ားက စတင္အသုံး ျပဳခဲ့ေၾကာင္း ခုိင္လုံေသာ အာယုေဗဒ ေဆးက်မ္း အေထာက္အထားမ်ား ရွိသည္။ သစ္ေမႊးကုိ အာရိယန္လူမ်ဳိးမ်ားက အာဂါ သုိ႔မဟုတ္ မဟာဂါဟု ေခၚၿပီး ဟိႏၵဴဘာသာအရ Agal ဟုေခၚ၍ သကၠဋဘာသာအရ Agarn ဟုေခၚကာ ပါဠိဘာသာအရ Timiza ဟုေခၚပါသည္။ ႐ုကၡေဗဒ အမည္အားျဖင့္ Agnilaria Agalocha Roxb, Aquilariva Malaceensis, အဂၤလိပ္ အမည္အားျဖင့္ ဗါေမတသသိယ Agarwood, Egel-wood or Aloewood ဟုေခၚ၍ ေရွးေဟာင္း ဟီးဘ႐ူးတုိ႔၏ သမၼာက်မ္းစာတြင္ Aohra ဟု ေခၚခဲ့ၾကပါသည္။ တီးတိန္ ခ်င္းတုိင္းရင္းသားမ်ားက Houon Noyai ကရင္တုိင္းရင္းသားမ်ားက Halow, ကခ်င္တုိင္းရင္းသားမ်ားက Hpum Sou Pum ဟူ၍လည္း ေကာင္း၊ မူးရာ Mura ဟူ၍ လည္းေကာင္း၊ လီဆူးတုိ႔က Chit Poung ဟုလည္းေကာင္း အမ်ဳိးမ်ဳိး ေခၚေဝၚၾကေၾကာင္း ေလ့လာ ေတြ႕ရွိရပါသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ၌ ေဒသအမ်ဳိး မ်ဳိးကိုလုိက္၍ အမည္အမ်ဳိးမ်ဳိး ေခၚေဝၚခဲ့ၾကပါသည္။ သုိ႔ရာတြင္ အထက္၌ ေဖာ္ျပခဲ့သည့္အတုိင္း သစ္ေမႊးဟူ၍ ေက်ာ္ၾကားထင္ရွားပါသည္။
သစ္ေမႊးပင္သည္ အျမင့္ေပ ၄ဝ ခန္႔ရွိၿပီး လုံးပတ္ ၁ဝ ေပခန္႔ရွိတတ္ ပါသည္။ ပညာရွင္မ်ား ေလ့လာေတြ႕ ရွိခ်က္အရ သစ္ေမႊးပင္အမ်ဳိးအစား ၁၁ မ်ဳိးခန္႔ရွိေသာ္လည္း Aquilaria, Crossnar ႏွင့္ Aquilaria Malauenis အမ်ဳိးအစားႏွစ္မ်ဳိးမွာ အေကာင္းဆုံး ျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။ ယင္းတုိ႔ကုိ တနသၤာရီတုိင္းႏွင့္ ကခ်င္ ျပည္နယ္တုိ႔တြင္ ေတြ႕ရွိရပါသည္။
ေပါက္ေရာက္ရာ ေဒသမ်ား
သစ္ေမႊးပင္ေပါက္ေရာက္ရာ ေဒသမ်ားမွာ အေရွ႕ေတာင္အာရွႏွင့္ အာရွ ပစိဖိတ္ေဒသမ်ားျဖစ္ၾကသည္။ အိႏၵိယ၊ နီေပါ၊ ဘူတန္၊ ျမန္မာ၊ တ႐ုတ္၊ ထုိင္း၊ ကေမၻာဒီးယား၊ လာအုိ၊ ဗီယက္နမ္၊ မေလးရွား၊ အင္ဒုိနီးရွား၊ သီရိလကၤာ၊ ပါပူးဝါး နယူးဂီနီႏွင့္ ၾသစေၾတးလ်ကြၽန္းစု အခ်ဳိ႕တြင္ သဘာဝအတုိင္း ေပါက္ ေရာက္ၾကသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ Aquilaria Agalocha Roxb ႏွင့္ Aquilaria Malaccer Lam တုိ႔ကုိ မွတ္တမ္းတင္ထားပါသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ သစ္ေမႊးေပါက္ေရာက္ရာ ေဒသမ်ားမွာ ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ရွမ္းျပည္နယ္၊ ခ်င္းျပည္နယ္၊ ကယား ျပည္နယ္၊ စစ္ကုိင္းတုိင္း၊ ပဲခူးတုိင္း၊ တနသၤာရီတုိင္းတုိ႔ ျဖစ္ၾကပါသည္။
ေစ်းကြက္ဝင္လာပုံႏွင့္ သမုိင္းေၾကာင္း
သစ္ေမႊးကုိ အာရပ္လူမ်ဳိးမ်ားက ပုိမုိႀကဳိက္ႏွစ္သက္ၾကပါသည္။ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း ၂ဝဝဝ ေက်ာ္ခန္႔မွ စတင္အသုံးျပဳခဲ့ၿပီး အာရိယန္ လူမ်ဳိးမ်ားက စတင္အသုံးျပဳကာ အာဂါဟု ေခၚၾကသည္။ အီဂ်စ္လူမ်ဳိးမ်ား အေနျဖင့္ မံမီ႐ုပ္အေလာင္းမ်ား စီစဥ္သည့္အခါတြင္ သစ္ေမႊးအဆီခဲအား အဓိက ကုန္ၾကမ္းအျဖစ္ အသုံးျပဳေၾကာင္း မွတ္သားရဖူးပါသည္။ အာရပ္လူမ်ဳိးတုိ႔သည္ သစ္ေမႊးကို ဘာသာေရးပြဲေတာ္မွအစ မိသားစုပုိင္းအထိ မီးထြန္းညႇိၿပီး ေမႊးႀကဳိင္သည့္ရနံ႕ကို ႐ွဴ႐ႈိက္ရင္း အပန္းေျဖၾကၿပီး ေရေမႊးစသည့္ ပစၥည္းမ်ားကုိ အနံ႔ၾကာရွည္ ခံႏုိင္ေအာင္ အသုံးျပဳသည္ဟု ဆုိပါသည္။ သစ္ေမႊးကုိ ခရစ္ယာန္ သမၼာက်မ္းစာတြင္ ခရစ္ေတာ္ ေမြးဖြားစဥ္က အေရွ႕ဘက္ႏုိင္ငံမွ ပညာရွင္သုံးဦး ေရာက္ရွိလာၿပီး ခရစ္ေတာ္အား ပူေဇာ္ရာတြင္ လက္ေဆာင္ပစၥည္းသုံးမ်ဳိးပါ ရွိသည္။ လက္ေဆာင္တစ္မ်ဳိးမွာ မူးရာ - Mura ဟုေခၚသည့္ သစ္ေမႊး ျဖစ္ပါသည္။ သုိ႔ျဖစ္၍ သစ္ေမႊးကုိ အထြတ္အျမတ္ အျဖစ္ပူေဇာ္ရာတြင္ ခရစ္ေတာ္ လက္ထက္ကပင္ အသုံးျပဳခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ခရစ္ယာန္ ဘာသာဝင္ အမ်ားစုျဖစ္ေသာ ကခ်င္တုိင္းရင္းသားမ်ားက သမၼာက်မ္းစာအတုိင္းမူးရာဟုလည္း ေခၚေဝၚခဲ့ၾကပါသည္။
သစ္ေမႊးသည္ ၁၉၆၉ ခုႏွစ္ ေနာက္ပုိင္းတြင္ ေစ်းေကာင္းရရွိလာသည္။ ယင္းအခ်ိန္က ပထမတန္း စား တစ္ပိႆာလွ်င္ က်ပ္တစ္ ေသာင္းေစ်း၊ ဒုတိယတန္းစား တစ္ ပိႆာလွ်င္ ၂၅ဝ က်ပ္ႏႈန္းမွ ေနာက္ ပုိင္းတြင္ ပထမတန္းစား တစ္ပိႆာ က်ပ္ငါးေသာင္း၊ ဒုတိယတန္းစား တစ္ပိႆာက်ပ္ ႏွစ္ေသာင္းငါးေထာင္၊ ေရာေႏွာအတန္းအစား က်ပ္ငါးေထာင္အထိ ေမွာင္ခုိစီးပြားေရး ေလာကတြင္ ျမင့္တက္လာခဲ့သည္။ အထက္တြင္ တင္ျပခဲ့သည့္ အတုိင္း အိႏၵိယ-ျမန္မာ နယ္စပ္တမူးၿမဳိ႕တြင္ ယင္း အခ်ိန္ကာလက သစ္ေမႊးႏွင့္ ႀကီးပြားခ်မ္းသာသြားၾကသူမ်ားရွိ သလုိ သစ္ေမႊးႏွင့္ ဘဝပ်က္သြား ၾကသူမ်ားလည္းရွိခဲ့ပါသည္။
သစ္ေမႊးေစ်းကြက္ ခ်ဲ႕လာပုံမွာ ဤသုိ႔ျဖစ္သည္။ အိႏၵိယႏုိင္ငံ၊ အာသံျပည္နယ္၊ မဏိပူရျပည္နယ္ သစ္ေမႊးကုန္သည္၊ သစ္ေမႊးစုေဆာင္းခြင့္ရသူ အင္ဖာလံၿမဳိ႕မွ မစၥတာ အုိဘုိဒင္က အခြန္ေပးေဆာင္၍ ေပါက္ေစ်းႏွင့္ ဝယ္ယူစုေဆာင္းခဲ့သည္။ လမ္းပန္း ဆက္သြယ္မႈ အခက္အခဲမ်ားေၾကာင့္ တမူးၿမဳိ႕မွတစ္ဆင့္ မုိးေရးၿမဳိ႕တြင္ ျမန္မာျပည္မွ အၿပီးျပန္သူတုိ႔ထံ အေရာင္းအဝယ္လုပ္သည္။ ဝယ္ယူ သုိေလွာင္ျခင္း၊ ျပန္လည္ ေရာင္းခ်ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ အာသံ ျပည္နယ္က ကုန္သည္ႀကီးမ်ားက ယင္းကာလတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံအစုိးရ လယ္ယာစုိက္ပ်ဳိးေရးႏွင့္ သစ္ေတာ ဝန္ႀကီးဌာန၊ သစ္ေတာဦးစီးဌာန ၫႊန္ ၾကားေရးမႉးခ်ဳပ္ထံ သစ္ေမႊးဝယ္ယူ လုိေၾကာင္း ဆက္သြယ္ခဲ့သည္ဟု သိရပါသည္။ ဆက္သြယ္သူမ်ားထဲမွ အာသံျပည္နယ္၊ ဒူဟာဘီၿမဳိ႕ေန မစၥတာ ဒီလစ္ပဒပတာဆုိသူ ပါဝင္သည္။ သူက ျမန္မာျပည္က သတ္မွတ္ထားေသာ စည္းကမ္းမ်ားကုိ လုိက္နာၿပီး ျမန္မာေတာင္သူမ်ားကုိ သစ္ေမႊးပညာသင္ေပးပါမည္ဟု ဆုိ ၿပီး သစ္ေတာဦးစီးဌာနသို႔ တင္ျပ ေတာင္းဆုိခဲ့သည္ဟု သိရပါသည္။
ကသည္းလူမ်ဳိးတုိ႔သည္ သစ္ေမႊး စုေဆာင္းေရး အတတ္ပညာ၊ ထုတ္ယူနည္းအတတ္ပညာ ကြၽမ္းက်င္ပါသည္။ ျမန္မာ-အိႏၵိယ နယ္စပ္ေန တုိင္းရင္းသားမ်ားကုိကသည္း လူမ်ဳိးတုိ႔က သစ္ေမႊးထုတ္ယူေရး အတတ္ပညာသင္ၾကားေပးၿပီး ရွာေဖြ စုေဆာင္းၾကသည္။ သစ္ေမႊးမ်ားကုိ ျမန္မာျပည္ အရပ္ရပ္မွတစ္ဆင့္ အင္ဖာ၊ အာသံ၊ ကာလကတၱားအထိ သစ္ေမႊးအဆီ ထုတ္လုပ္ငန္းရွင္မ်ားထံ တင္ပုိ႔ခဲ့ၾကသည္။ ထုိမွတစ္ဆင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၊ ပါကစၥတန္၊ အာရပ္ ႏုိင္ငံမ်ားႏွင့္ အစၥေရးႏုိင္ငံမ်ားသုိ႔ ပုိ႔ၿပီး ေရာင္းခ်ခဲ့ၾကသည္။ အာရပ္ႏုိင္ငံမ်ားသည္ ေရနံေၾကာင့္ ခ်မ္းသာ ၾကြယ္ဝလ်က္ရွိၾကသျဖင့္ သစ္ေမႊးကုိ ေစ်းေကာင္းေပးၿပီး ဝယ္ယူခဲ့ၾကပါသည္။
အသုံးဝင္မႈ
အထက္တြင္ တင္ျပခဲ့သည့္အတုိင္း သစ္ေမႊးကုိ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း ၂ဝဝဝ ေက်ာ္ခန္႔မွ စတင္ အသုံးျပဳခဲ့ၾကၿပီး အာရိယန္ လူမ်ဳိးမ်ားက စတင္ အသုံးျပဳကာ အာဂါဟု ေခၚခဲ့ၾကသည္။ အီဂ်စ္လူမ်ဳိးမ်ား အေနျဖင့္ မံမီ႐ုပ္အေလာင္းမ်ား စီရင္သည့္အခါတြင္ သစ္ေမႊးအဆီခဲအား အဓိကအသုံးျပဳခဲ့ေၾကာင္းမွတ္သား ဖူးပါသည္။ သစ္ေမႊးကုိ တုိင္းရင္း ေဆးဝါးမ်ား ျပဳလုပ္ရာတြင္လည္း အသုံးျပဳေလ့ရွိသည္။ အသည္းေျခာက္ေရာဂါ၊ ေလျဖတ္ေရာဂါ၊ ေသြးကင္ဆာေရာဂါ၊ အသည္းေရာင္ အသားဝါ၊ ေအအုိင္ဒီအက္စ္ ေရာဂါမ်ားအတြက္ အထူးသင့္ေလ်ာ္သည္။ ေရေမႊးႏွင့္ အလွကုန္မ်ား ျပဳလုပ္ရာတြင္လည္း အဓိကကုန္ၾကမ္းအျဖစ္ အသုံးျပဳ သည္။ ကခ်င္ျပည္နယ္ေဒသခံ တုိင္း ရင္းသားမ်ားက ႐ုိးရာေဆးဝါးအျဖစ္ အသုံးျပဳေလ့ရွိသည္။
ေဆးက်မ္းအလုိအရ သစ္ေမႊးသည္ ေအး၏။ အပူကုိႏုိင္ေစ၏။ ေခ်ာင္းဆုိး ေရာဂါ၊ ႏူနာတုိ႔ကုိ ႏုိင္ေစ၏။ ခါးေသာအရသာရွိ၏။ ေၾကညက္ လြယ္၏။ ဝၿဖဳိးေစ၏။ အစာမေၾက ေရာဂါ၊ မ်က္စိေရာဂါ၊ နားေရာဂါတုိ႔ ကို ေပ်ာက္ကင္းေစ၏။ ဆီးရႊင္ေစ၏။ အသည္းႏွင့္ အူတြင္း၌ ျဖစ္ေသာ ေရာဂါမ်ားကုိ ေပ်ာက္ကင္းေစ၏။ ခံတြင္းအနံ႔မေကာင္းျခင္းကုိ ပယ္၏ ဟု ဆုိထားပါသည္။
ႏုိင္ငံတကာတြင္ တုိင္းရင္းေဆး အေမႊးနံ႔သာ၊ အလွကုန္ပစၥည္းမ်ား၊ အေမႊးတုိင္၊ အဓိက ကုန္ၾကမ္းမ်ားအျဖစ္ ဘာသာေရးဆုိင္ရာမ်ားတြင္ ပူေဇာ္ရန္ သုံးစြဲၾကၿပီး အာရပ္လူမ်ဳိးမ်ားရွိရာ ႏုိင္ငံတုိင္း၌ အိမ္တုိင္းတြင္ သုံးစြဲၾကသည္။ သစ္ေမႊးမ်ားကို အမႈန္႔ ျပဳလုပ္ၿပီး အေမႊးတုိင္မ်ား ျပဳလုပ္၍ ထြန္းညႇိပူေဇာ္ျခင္း၊ အမႈန႔္အား မီး႐ႈိ႕၍ အနံ႔ကို ႐ွဴ႐ႈိက္ျခင္းမ်ားျဖင့္ စိတ္ခ်မ္းေျမ႕ျခင္းႏွင့္ စိတ္ၾကည္လင္ မႈမ်ားျဖစ္ေစႏုိင္ေသာေၾကာင့္ အလြန္ တန္ဖုိးထားၾကျခင္းျဖစ္ပါသည္။
စြန္႔စားရွာေဖြခဲ့ၾကသည့္အတြက္ မ်ဳိးတုံးလုနီးပါးျဖစ္ခဲ့
သစ္ေမႊးေမွာင္ခုိေစ်းကြက္ က်ယ္ ျပန္႔လာသည့္ ၁၉၆၉-၇ဝ ေနာက္ပုိင္းတြင္ လူငယ္ လူရြယ္မ်ားသည္ စိတ္တူ သေဘာတူ ငါးေယာက္ႏွင့္ အထက္ အဖြဲ႕ဖြဲ႕၍ ခ်င္းတြင္းျမစ္တစ္ေလွ်ာက္ ေတာေတာင္မ်ား၊ မူးျမစ္႐ုိးတစ္ေလွ်ာက္ ေတာေတာင္မ်ား၊ နာဂေတာင္တန္း အေရာက္ေရာက္၊ ကခ်င္ျပည္နယ္ ေတာနက္ႀကီးမ်ား၊ တနသၤာရီတုိင္း ေတာေတာင္မ်ား၊ မဟာၿမဳိင္ ေတာလည္းမက်န္၊ ဆင္မေၾကာက္၊ က်ားမေၾကာက္၊ သူပုန္မေၾကာက္ ေနရာအႏွံ႕ ေက်ာပုိးအိတ္ တစ္လုံးစီျဖင့္ သစ္ေမႊးအရွာ ထြက္ခဲ့ၾကသည္။ အခ်ဳိ႕လည္း စြန္႔စားရက်ဳိး၊ အပင္ပန္းခံရ က်ဳိးနပ္ခဲ့ၾကသည္။ အခ်ဴိ႕လည္း ငွက္ဖ်ားဒဏ္၊ ပင္ပန္းမႈဒဏ္မ်ားသာ အဖတ္ တင္ခဲ့ၾကသည္။ ဤမွ်အထိ သစ္ေမႊးေလာဘ၊ သစ္ေမႊးရတနာက ဂုဏ္ႀကီးခဲ့သည္။ ဤမွ်တန္ဖုိးႀကီးေသာ၊ ဂုဏ္ႀကီးေသာ သစ္ေမႊးပင္မ်ားကုိ အလြန္အမင္း စည္းမဲ့ကမ္း မဲ့ ခုတ္ယူခဲ့ၾကေသာေၾကာင့္ မ်ဳိးတုံး လုနီးပါး အေျခအေနျဖစ္ေပၚခဲ့ရ သည္။
အပင္ေတြ႕ေသာ္လည္း အဆီေတြ႕ခ်င္မွ ေတြ႕သည္။ သဘာဝ သစ္ေမႊးပင္မ်ားတြင္ ပ်မ္းမွ်ျခင္းအားျဖင့္ ဆယ္ပင္မွာ တစ္ပင္ႏႈန္းေလာက္သာ အဆီေတြ႕ရသည္ဟု သိရွိရပါသည္။ သည္ေတာ့ ရတနာဟူသည္ ထုိက္တန္ေသာသူမွ ခံစားရသည္ဟူေသာ စကားလည္း မွန္ေနသည္။ အဖြဲ႕တစ္ဖြဲ႕က ဤေတာဤေတာင္တြင္ ႏွံ႕ႏွံ႕စပ္စပ္ ရွာေဖြခဲ့ေသာ္လည္း သစ္ေမႊးပင္ကုိ ေတြ႕ခ်င္မွေတြ႕သည္။ သို႔ေသာ္ ကံထုိက္ေသာ ေနာက္တစ္ဖြဲ႕က ဤ ေတာဤေတာင္ကို ထပ္မံေရာက္ရွိ ရွာေဖြေသာ္ အဆီျပည့္ေနေသာ တန္ဖုိးႀကီး သစ္ေမႊးပင္ကုိ ေတြ႕ရတတ္သည္။ ရတနာဟူသည္ နတ္ႀကီးလွသည္။ သစ္ေမႊးပင္ဟု ဆုိေသာ္လည္း သာမန္အားျဖင့္မေမႊးဘဲ အပင္မ်ားတြင္ မွဳိစြဲကပ္ေနမွသာလွ်င္ သစ္ေမႊး ရရွိပါသည္။ အဆုိပါ သစ္ေမႊးရရွိမွသာ တန္ဖုိးႀကီးမားသည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း သစ္ေမႊးရွာအဖြဲ႕တုိ႔သည္ ေတြ႕သမွ် သစ္ေမႊးပင္ဟူသေရြ႕ ခုတ္လွဲ ျဖတ္ေတာက္ အဆီရွာေဖြခဲ့ၾကသျဖင့္ သဘာဝ ေတာေတာင္မ်ားတြင္ သစ္ေမႊးပင္မ်ား ရွားပါးလာခဲ့သည္။ ဤုသုိ႔ စည္းမဲ့ကမ္းမဲ့ ခုတ္လွဲျဖတ္ေတာက္ ရွာေဖြခဲ့ၾကသျဖင့္ သစ္ေမႊးပင္မ်ားသည္ မ်ဳိးတုံးလုနီးပါး အေျခအေန သုိ႔ ေရာက္ရွိခဲ့ပါသည္။
သစ္ေမႊးဆီျဖစ္ေပၚေစေသာ ေဆးသြင္းနည္းေတြ႕ရွိ
သစ္ေမႊး၏ အဓိက ဇာတ္ေဆာင္မွာ သစ္ေမႊးပုိး သုိ႕မဟုတ္ ကပ္ပါးမႈိ Fungus ျဖစ္ၿပီး ေရာဂါ တစ္မ်ဳိးမ်ဳိး အပင္အား ထိခုိက္ခံရမႈေၾကာင့္ ယင္းေရာဂါပုိးကုိ အပင္က ျပန္လည္ခုခံ ႏုိင္ရန္အတြက္ လုိအပ္ေသာအရည္ကုိ ထုတ္ေပးလာၿပီး ထိုရည္အႏွစ္မွ သစ္ေမႊးဆီအျဖစ္ ေျပာင္းလဲျဖစ္ေပၚျခင္းျဖစ္ကာ သစ္ေမႊးပင္၏ သစ္သားေရာင္မွာ အျဖဴေရာင္မွ တျဖည္းျဖည္း အနက္ေရာင္သုိ႔ ေျပာင္းလဲျဖစ္ေပၚၿပီး အနံ႕မွာလည္း ေမႊးရနံ႔ထြက္ေပၚလာ ေၾကာင္းသိရပါသည္။ သဘာဝ သစ္ေမႊးပင္၏ သေဘာသဘာဝမ်ားကုိ ေလ့လာေဖာ္ထုတ္ရန္ သစ္ေမႊးဆီ ျဖစ္ေပၚမႈ အေျခခံ သုေတသန ျပဳခ်က္မ်ားအေပၚ အသုံးခ်လ်က္ လူတုိ႔ ဖန္တီးစုိက္ပ်ဳိးရရွိသည့္ သစ္ေမႊးပင္အား သစ္ေမႊးဆီ ျဖစ္ေပၚေစေသာ မႈိမ်ားေမြးျမဴကာ ေဆးထုိးသြင္းျခင္းျဖင့္ သစ္ေမႊးဆီ ထြက္ရွိသည့္ အပင္ရရွိႏုိင္ ေၾကာင္းသိရပါသည္။ အေကာင္းဆုံး သစ္ေမႊးမွာ အနက္ျဖစ္ၿပီး ေရတြင္ ထည့္ၾကည့္ပါက နစ္ျမဳပ္သြားေၾကာင္း။ ေဒသအလုိက္ သစ္ေမႊး အတန္းအစား ကြဲျပားႏုိင္ၿပီး သစ္ေမႊး ဆီပါဝင္မႈ ရနံ႔ႏွင့္ သိပ္သည္းဆတုိ႔ ကြဲျပားမႈအေပၚ တန္ဖုိးကြာျခားေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
အပင္သက္တမ္း ေလးႏွစ္မွ ေျခာက္ႏွစ္အရြယ္ ေမလေနာက္ဆုံးပတ္ႏွင့္ ဇြန္လအတြင္း မႈိမ်ဳိးထည့္ သြင္းရန္သင့္ေလ်ာ္သည္။ မႈိသြင္းၿပီး တစ္ႏွစ္ၾကာပါက သစ္ေမႊးထုတ္ ယူႏုိင္ၿပီ ျဖစ္ပါသည္။ သစ္ေမႊးတစ္ပင္လွ်င္ သစ္ေမႊးဆီ ကီလုိ ၂ဝ မွ ၄ဝ အထိ ရရွိႏုိင္ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။ သစ္ေမႊးကို မတ္လမွ ေမလအတြင္း ထုတ္ယူပါက အသင့္ေတာ္ဆုံး ျဖစ္သည္။ သစ္ေမႊးအတန္းအစား ခဲြျခားရာ၌ အထက္တြင္ တင္ျပခဲ့သည့္အတုိင္း သစ္ေမႊးတုံးသည္ အနက္ေရာင္ရွိၿပီး ေရတြင္နစ္ျမဳပ္ပါက ပထမတန္းစားဟု သတ္မွတ္ၿပီး ေရတြင္ေပၚပါက ဒုတိယတန္းစားဟု သတ္မွတ္ပါသည္။
သစ္ေမႊးပင္ေကာင္းျဖစ္ရန္ မႈိမ်ဳိးသန္႔သန္႔ သြင္းေပးရန္ လုိအပ္ပါသည္။ ထုိင္းႏုိင္ငံ၌ ပင္စည္အေခါက္ကုိ ငါးစင္တီမီတာ အက်ယ္၊ ၃၇ စင္တီမီ တာ အရွည္ခြာ၍ အေပါက္ေဖာက္ၿပီး မ်ဳိးသြင္းရသည္။ သစ္ေမႊးျဖစ္ရန္ လုိအပ္ေသာ Phaeoacrvmonium Parqsiaica မႈိမ်ဳိးသန္႔သန္႔ျဖစ္ရန္ လုိအပ္ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
ယခုအခါ ျပည္တြင္းရွိ ကုမၸဏီ မ်ားသည္လည္း ေဆးသြင္းနည္းကို ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ၿပီျဖစ္၍ စီးပြားျဖစ္ စုိက္ပ်ဳိးေရးကုိ ကုမၸဏီမ်ားေရာ တစ္ဦးခ်င္းပါ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေနၾကၿပီ ျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ သစ္ေမႊးပင္ စုိက္ပ်ဳိးေရးကုိ စီးပြားျဖစ္ စုိက္ပ်ဳိးရန္အတြက္ ျပည္ပ ကုမၸဏီ မ်ား စိတ္ဝင္စားမႈရွိလာၿပီး အက်ဳိး တူပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္ လာေရာက္ ၾကမည္ဟု သိရပါသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံသုိ႔ လာေရာက္ၾကမည့္ ျပည္ပ ကုမၸဏီမ်ားမွာ စင္ကာပူ၊ တ႐ုတ္၊ ထုိင္းႏွင့္ အင္ဒုိနီးရွား စသည့္ႏုိင္ငံမ်ားမွ အေျခစုိက္ ကုမၸဏီ မ်ားျဖစ္ၿပီး ျပည္တြင္း ယူနီဗာဆယ္ ဂ်နရယ္ထရိတ္ဒင္း ကုမၸဏီႏွင့္ အက်ဳိးတူ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မည္ဟု သိရပါသည္။
တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ၊ ဟုိင္နန္ကြၽန္း တြင္လည္း ျမန္မာႏုိင္ငံ၊ ကခ်င္ျပည္ နယ္မွ မ်ဳိးေစ့မ်ား ယူေဆာင္ စုိက္ပ်ဳိး ၍ ျဖစ္ထြန္းေအာင္ျမင္လ်က္ရွိ ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
တစ္ေခတ္ဆန္းသစ္လာေတာ့မည့္ ျမန္မာ့သစ္ေမႊး
ျမန္မာႏုိင္ငံရွိ မည္သည့္ေနရာ ေဒသမဆုိ သစ္ေမႊးကို စနစ္တက် ျပဳစုပ်ဳိးေထာင္စုိက္ပ်ဳိးပါက ျဖစ္ထြန္း ေအာင္ျမင္လ်က္ရွိၿပီး အက်ဳိးရလဒ္ ႀကီးမားလွပါသည္။ သဘာဝ ေတာမ်ားတြင္ ေပါက္ေရာက္ေသာ သစ္ေမႊး ပင္မ်ားသည္ ဆယ္ပင္လွ်င္ တစ္ပင္သာ သစ္ေမႊးဆီ ရွိသည္။ ယခုအခါ ေခတ္မီနည္းအရ အပင္တုိင္းကုိ ေဆးသြင္းအဆီ ထုတ္ယူႏုိင္သည္ျဖစ္၍ တုိင္းနယ္ျပည္နယ္အသီးသီး၊ ႏုိင္ငံအႏွံ႕ စုိက္ပ်ဳိးမႈမ်ား ရွိေနၾကၿပီ ျဖစ္ပါသည္။ အထူးသျဖင့္ ယခုအခါ ရန္ကုန္တုိင္း၊ ပဲခူးတုိင္း၊ တနသၤာရီတုိင္း၊ မႏၲေလးတုိင္း၊ မြန္ျပည္နယ္၊ ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ရွမ္းျပည္နယ္ႏွင့္ ေနျပည္ ေတာ္တုိ႔တြင္ စီးပြားျဖစ္ေရာ တစ္ႏုိင္တစ္ပုိင္ပါ စုိက္ပ်ဳိးေနၾကၿပီ ျဖစ္ပါသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ေနာင္တြင္ သစ္ေမႊး စုိက္ပ်ဳိးထုတ္လုပ္မႈ လုပ္ငန္းသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ ႏုိင္ငံျခားဝင္ေငြ ရွာေဖြေပးသည့္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းႀကီးတစ္ခု ျဖစ္လာေတာ့မည္ ျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာ့သစ္ေမႊး တစ္ေခတ္ ဆန္းသစ္လာေတာ့မည္ျဖစ္ပါသည္။
ျမန္မာ့သစ္ေမႊးသည္ ယေန႔ ကာလတြင္လည္း ရတနာတစ္မ်ဳိး ျဖစ္ေနပါသည္။ ျမန္မာ့သစ္ေမႊးသည္ ကမၻာ့ ေစ်းကြက္သုိ႔ ေျခဆန္႔ေနပါသည္။ သစ္ေမႊးပင္ကုိ သုံးမ်ဳိးသုံးစား ခြဲျခားႏုိင္ပါသည္။ သစ္ပင္တစ္ပင္တည္းမွ ပင္ခြဲလုိက္လွ်င္ သစ္ေၾကာလုိက္ အကန္႔၊ အကန္႔လုပ္ၿပီး ထြင္းယူရသည့္ အသားပုိင္းက တစ္မ်ဳိး၊ အဆီခဲကတစ္မ်ဳိးႏွင့္ က်န္တစ္ပင္လုံးက တစ္မ်ဳိးဟူ၍ ကြဲျပားသြားပါသည္။
ျမန္မာ့ သစ္ေမႊးရတနာဟု ဆုိရသည္မွာ ကာလေပါက္ေစ်းက သက္ေသခံေနပါသည္။ ထြင္းယူေသာ သစ္ေၾကာပုိင္းက တစ္ပိႆာလွ်င္ တစ္သိန္းမွ ဆယ္သိန္း။ အဆီခဲမွာ တစ္ပိႆာလွ်င္ ဆယ္သိန္းမွ ၁၅ သိန္း။ သစ္ပင္တစ္ပင္လုံးကုိ တစ္ပိႆာလွ်င္ တစ္ေသာင္းမွ တစ္သိန္းအထိ ျဖစ္ေနပါသည္။ ကမၻာ့ေပါက္ေစ်းမွာ အေကာင္းဆုံး သစ္ေမႊးအမ်ဳိးအစားသည္ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၂ဝဝဝဝ ခန္႔အထိရွိပါသည္။ အဆီဆုိလွ်င္ တစ္ကီလုိကုိ ေဒၚလာ ၄ဝဝဝဝ အထိရွိသည္ဟု ဆုိပါသည္။
သစ္ေမႊးဟူသည္
သစ္ေမႊးကို ယခင္က အေက်ာ္ဟုလည္း ေခၚေဝၚခဲ့ၾကပါသည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း စီးပြားေရး ေလာကတြင္ သစ္ေမႊးဟူ၍သာ ေက်ာ္ၾကားထင္ ရွားခဲ့ပါသည္။ သစ္ေမႊးသည္ ဒက္ဖနီ ေရေမႊးပန္းမ်ဳိးရင္းဝင္ Thymelae-aleae မ်ဳိးရင္းတစ္ခုျဖစ္ၿပီး လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း ၃ဝဝဝ ေက်ာ္ကတည္းကပင္ အိႏၵိယႏုိင္ငံရွိ ေရွးေဟာင္း အာရိယန္ လူမ်ဳိးမ်ားက စတင္အသုံး ျပဳခဲ့ေၾကာင္း ခုိင္လုံေသာ အာယုေဗဒ ေဆးက်မ္း အေထာက္အထားမ်ား ရွိသည္။ သစ္ေမႊးကုိ အာရိယန္လူမ်ဳိးမ်ားက အာဂါ သုိ႔မဟုတ္ မဟာဂါဟု ေခၚၿပီး ဟိႏၵဴဘာသာအရ Agal ဟုေခၚ၍ သကၠဋဘာသာအရ Agarn ဟုေခၚကာ ပါဠိဘာသာအရ Timiza ဟုေခၚပါသည္။ ႐ုကၡေဗဒ အမည္အားျဖင့္ Agnilaria Agalocha Roxb, Aquilariva Malaceensis, အဂၤလိပ္ အမည္အားျဖင့္ ဗါေမတသသိယ Agarwood, Egel-wood or Aloewood ဟုေခၚ၍ ေရွးေဟာင္း ဟီးဘ႐ူးတုိ႔၏ သမၼာက်မ္းစာတြင္ Aohra ဟု ေခၚခဲ့ၾကပါသည္။ တီးတိန္ ခ်င္းတုိင္းရင္းသားမ်ားက Houon Noyai ကရင္တုိင္းရင္းသားမ်ားက Halow, ကခ်င္တုိင္းရင္းသားမ်ားက Hpum Sou Pum ဟူ၍လည္း ေကာင္း၊ မူးရာ Mura ဟူ၍ လည္းေကာင္း၊ လီဆူးတုိ႔က Chit Poung ဟုလည္းေကာင္း အမ်ဳိးမ်ဳိး ေခၚေဝၚၾကေၾကာင္း ေလ့လာ ေတြ႕ရွိရပါသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ၌ ေဒသအမ်ဳိး မ်ဳိးကိုလုိက္၍ အမည္အမ်ဳိးမ်ဳိး ေခၚေဝၚခဲ့ၾကပါသည္။ သုိ႔ရာတြင္ အထက္၌ ေဖာ္ျပခဲ့သည့္အတုိင္း သစ္ေမႊးဟူ၍ ေက်ာ္ၾကားထင္ရွားပါသည္။
သစ္ေမႊးပင္သည္ အျမင့္ေပ ၄ဝ ခန္႔ရွိၿပီး လုံးပတ္ ၁ဝ ေပခန္႔ရွိတတ္ ပါသည္။ ပညာရွင္မ်ား ေလ့လာေတြ႕ ရွိခ်က္အရ သစ္ေမႊးပင္အမ်ဳိးအစား ၁၁ မ်ဳိးခန္႔ရွိေသာ္လည္း Aquilaria, Crossnar ႏွင့္ Aquilaria Malauenis အမ်ဳိးအစားႏွစ္မ်ဳိးမွာ အေကာင္းဆုံး ျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။ ယင္းတုိ႔ကုိ တနသၤာရီတုိင္းႏွင့္ ကခ်င္ ျပည္နယ္တုိ႔တြင္ ေတြ႕ရွိရပါသည္။
ေပါက္ေရာက္ရာ ေဒသမ်ား
သစ္ေမႊးပင္ေပါက္ေရာက္ရာ ေဒသမ်ားမွာ အေရွ႕ေတာင္အာရွႏွင့္ အာရွ ပစိဖိတ္ေဒသမ်ားျဖစ္ၾကသည္။ အိႏၵိယ၊ နီေပါ၊ ဘူတန္၊ ျမန္မာ၊ တ႐ုတ္၊ ထုိင္း၊ ကေမၻာဒီးယား၊ လာအုိ၊ ဗီယက္နမ္၊ မေလးရွား၊ အင္ဒုိနီးရွား၊ သီရိလကၤာ၊ ပါပူးဝါး နယူးဂီနီႏွင့္ ၾသစေၾတးလ်ကြၽန္းစု အခ်ဳိ႕တြင္ သဘာဝအတုိင္း ေပါက္ ေရာက္ၾကသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ Aquilaria Agalocha Roxb ႏွင့္ Aquilaria Malaccer Lam တုိ႔ကုိ မွတ္တမ္းတင္ထားပါသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ သစ္ေမႊးေပါက္ေရာက္ရာ ေဒသမ်ားမွာ ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ရွမ္းျပည္နယ္၊ ခ်င္းျပည္နယ္၊ ကယား ျပည္နယ္၊ စစ္ကုိင္းတုိင္း၊ ပဲခူးတုိင္း၊ တနသၤာရီတုိင္းတုိ႔ ျဖစ္ၾကပါသည္။
ေစ်းကြက္ဝင္လာပုံႏွင့္ သမုိင္းေၾကာင္း
သစ္ေမႊးကုိ အာရပ္လူမ်ဳိးမ်ားက ပုိမုိႀကဳိက္ႏွစ္သက္ၾကပါသည္။ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း ၂ဝဝဝ ေက်ာ္ခန္႔မွ စတင္အသုံးျပဳခဲ့ၿပီး အာရိယန္ လူမ်ဳိးမ်ားက စတင္အသုံးျပဳကာ အာဂါဟု ေခၚၾကသည္။ အီဂ်စ္လူမ်ဳိးမ်ား အေနျဖင့္ မံမီ႐ုပ္အေလာင္းမ်ား စီစဥ္သည့္အခါတြင္ သစ္ေမႊးအဆီခဲအား အဓိက ကုန္ၾကမ္းအျဖစ္ အသုံးျပဳေၾကာင္း မွတ္သားရဖူးပါသည္။ အာရပ္လူမ်ဳိးတုိ႔သည္ သစ္ေမႊးကို ဘာသာေရးပြဲေတာ္မွအစ မိသားစုပုိင္းအထိ မီးထြန္းညႇိၿပီး ေမႊးႀကဳိင္သည့္ရနံ႕ကို ႐ွဴ႐ႈိက္ရင္း အပန္းေျဖၾကၿပီး ေရေမႊးစသည့္ ပစၥည္းမ်ားကုိ အနံ႔ၾကာရွည္ ခံႏုိင္ေအာင္ အသုံးျပဳသည္ဟု ဆုိပါသည္။ သစ္ေမႊးကုိ ခရစ္ယာန္ သမၼာက်မ္းစာတြင္ ခရစ္ေတာ္ ေမြးဖြားစဥ္က အေရွ႕ဘက္ႏုိင္ငံမွ ပညာရွင္သုံးဦး ေရာက္ရွိလာၿပီး ခရစ္ေတာ္အား ပူေဇာ္ရာတြင္ လက္ေဆာင္ပစၥည္းသုံးမ်ဳိးပါ ရွိသည္။ လက္ေဆာင္တစ္မ်ဳိးမွာ မူးရာ - Mura ဟုေခၚသည့္ သစ္ေမႊး ျဖစ္ပါသည္။ သုိ႔ျဖစ္၍ သစ္ေမႊးကုိ အထြတ္အျမတ္ အျဖစ္ပူေဇာ္ရာတြင္ ခရစ္ေတာ္ လက္ထက္ကပင္ အသုံးျပဳခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ခရစ္ယာန္ ဘာသာဝင္ အမ်ားစုျဖစ္ေသာ ကခ်င္တုိင္းရင္းသားမ်ားက သမၼာက်မ္းစာအတုိင္းမူးရာဟုလည္း ေခၚေဝၚခဲ့ၾကပါသည္။
သစ္ေမႊးသည္ ၁၉၆၉ ခုႏွစ္ ေနာက္ပုိင္းတြင္ ေစ်းေကာင္းရရွိလာသည္။ ယင္းအခ်ိန္က ပထမတန္း စား တစ္ပိႆာလွ်င္ က်ပ္တစ္ ေသာင္းေစ်း၊ ဒုတိယတန္းစား တစ္ ပိႆာလွ်င္ ၂၅ဝ က်ပ္ႏႈန္းမွ ေနာက္ ပုိင္းတြင္ ပထမတန္းစား တစ္ပိႆာ က်ပ္ငါးေသာင္း၊ ဒုတိယတန္းစား တစ္ပိႆာက်ပ္ ႏွစ္ေသာင္းငါးေထာင္၊ ေရာေႏွာအတန္းအစား က်ပ္ငါးေထာင္အထိ ေမွာင္ခုိစီးပြားေရး ေလာကတြင္ ျမင့္တက္လာခဲ့သည္။ အထက္တြင္ တင္ျပခဲ့သည့္ အတုိင္း အိႏၵိယ-ျမန္မာ နယ္စပ္တမူးၿမဳိ႕တြင္ ယင္း အခ်ိန္ကာလက သစ္ေမႊးႏွင့္ ႀကီးပြားခ်မ္းသာသြားၾကသူမ်ားရွိ သလုိ သစ္ေမႊးႏွင့္ ဘဝပ်က္သြား ၾကသူမ်ားလည္းရွိခဲ့ပါသည္။
သစ္ေမႊးေစ်းကြက္ ခ်ဲ႕လာပုံမွာ ဤသုိ႔ျဖစ္သည္။ အိႏၵိယႏုိင္ငံ၊ အာသံျပည္နယ္၊ မဏိပူရျပည္နယ္ သစ္ေမႊးကုန္သည္၊ သစ္ေမႊးစုေဆာင္းခြင့္ရသူ အင္ဖာလံၿမဳိ႕မွ မစၥတာ အုိဘုိဒင္က အခြန္ေပးေဆာင္၍ ေပါက္ေစ်းႏွင့္ ဝယ္ယူစုေဆာင္းခဲ့သည္။ လမ္းပန္း ဆက္သြယ္မႈ အခက္အခဲမ်ားေၾကာင့္ တမူးၿမဳိ႕မွတစ္ဆင့္ မုိးေရးၿမဳိ႕တြင္ ျမန္မာျပည္မွ အၿပီးျပန္သူတုိ႔ထံ အေရာင္းအဝယ္လုပ္သည္။ ဝယ္ယူ သုိေလွာင္ျခင္း၊ ျပန္လည္ ေရာင္းခ်ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ အာသံ ျပည္နယ္က ကုန္သည္ႀကီးမ်ားက ယင္းကာလတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံအစုိးရ လယ္ယာစုိက္ပ်ဳိးေရးႏွင့္ သစ္ေတာ ဝန္ႀကီးဌာန၊ သစ္ေတာဦးစီးဌာန ၫႊန္ ၾကားေရးမႉးခ်ဳပ္ထံ သစ္ေမႊးဝယ္ယူ လုိေၾကာင္း ဆက္သြယ္ခဲ့သည္ဟု သိရပါသည္။ ဆက္သြယ္သူမ်ားထဲမွ အာသံျပည္နယ္၊ ဒူဟာဘီၿမဳိ႕ေန မစၥတာ ဒီလစ္ပဒပတာဆုိသူ ပါဝင္သည္။ သူက ျမန္မာျပည္က သတ္မွတ္ထားေသာ စည္းကမ္းမ်ားကုိ လုိက္နာၿပီး ျမန္မာေတာင္သူမ်ားကုိ သစ္ေမႊးပညာသင္ေပးပါမည္ဟု ဆုိ ၿပီး သစ္ေတာဦးစီးဌာနသို႔ တင္ျပ ေတာင္းဆုိခဲ့သည္ဟု သိရပါသည္။
ကသည္းလူမ်ဳိးတုိ႔သည္ သစ္ေမႊး စုေဆာင္းေရး အတတ္ပညာ၊ ထုတ္ယူနည္းအတတ္ပညာ ကြၽမ္းက်င္ပါသည္။ ျမန္မာ-အိႏၵိယ နယ္စပ္ေန တုိင္းရင္းသားမ်ားကုိကသည္း လူမ်ဳိးတုိ႔က သစ္ေမႊးထုတ္ယူေရး အတတ္ပညာသင္ၾကားေပးၿပီး ရွာေဖြ စုေဆာင္းၾကသည္။ သစ္ေမႊးမ်ားကုိ ျမန္မာျပည္ အရပ္ရပ္မွတစ္ဆင့္ အင္ဖာ၊ အာသံ၊ ကာလကတၱားအထိ သစ္ေမႊးအဆီ ထုတ္လုပ္ငန္းရွင္မ်ားထံ တင္ပုိ႔ခဲ့ၾကသည္။ ထုိမွတစ္ဆင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၊ ပါကစၥတန္၊ အာရပ္ ႏုိင္ငံမ်ားႏွင့္ အစၥေရးႏုိင္ငံမ်ားသုိ႔ ပုိ႔ၿပီး ေရာင္းခ်ခဲ့ၾကသည္။ အာရပ္ႏုိင္ငံမ်ားသည္ ေရနံေၾကာင့္ ခ်မ္းသာ ၾကြယ္ဝလ်က္ရွိၾကသျဖင့္ သစ္ေမႊးကုိ ေစ်းေကာင္းေပးၿပီး ဝယ္ယူခဲ့ၾကပါသည္။
အသုံးဝင္မႈ
အထက္တြင္ တင္ျပခဲ့သည့္အတုိင္း သစ္ေမႊးကုိ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း ၂ဝဝဝ ေက်ာ္ခန္႔မွ စတင္ အသုံးျပဳခဲ့ၾကၿပီး အာရိယန္ လူမ်ဳိးမ်ားက စတင္ အသုံးျပဳကာ အာဂါဟု ေခၚခဲ့ၾကသည္။ အီဂ်စ္လူမ်ဳိးမ်ား အေနျဖင့္ မံမီ႐ုပ္အေလာင္းမ်ား စီရင္သည့္အခါတြင္ သစ္ေမႊးအဆီခဲအား အဓိကအသုံးျပဳခဲ့ေၾကာင္းမွတ္သား ဖူးပါသည္။ သစ္ေမႊးကုိ တုိင္းရင္း ေဆးဝါးမ်ား ျပဳလုပ္ရာတြင္လည္း အသုံးျပဳေလ့ရွိသည္။ အသည္းေျခာက္ေရာဂါ၊ ေလျဖတ္ေရာဂါ၊ ေသြးကင္ဆာေရာဂါ၊ အသည္းေရာင္ အသားဝါ၊ ေအအုိင္ဒီအက္စ္ ေရာဂါမ်ားအတြက္ အထူးသင့္ေလ်ာ္သည္။ ေရေမႊးႏွင့္ အလွကုန္မ်ား ျပဳလုပ္ရာတြင္လည္း အဓိကကုန္ၾကမ္းအျဖစ္ အသုံးျပဳ သည္။ ကခ်င္ျပည္နယ္ေဒသခံ တုိင္း ရင္းသားမ်ားက ႐ုိးရာေဆးဝါးအျဖစ္ အသုံးျပဳေလ့ရွိသည္။
ေဆးက်မ္းအလုိအရ သစ္ေမႊးသည္ ေအး၏။ အပူကုိႏုိင္ေစ၏။ ေခ်ာင္းဆုိး ေရာဂါ၊ ႏူနာတုိ႔ကုိ ႏုိင္ေစ၏။ ခါးေသာအရသာရွိ၏။ ေၾကညက္ လြယ္၏။ ဝၿဖဳိးေစ၏။ အစာမေၾက ေရာဂါ၊ မ်က္စိေရာဂါ၊ နားေရာဂါတုိ႔ ကို ေပ်ာက္ကင္းေစ၏။ ဆီးရႊင္ေစ၏။ အသည္းႏွင့္ အူတြင္း၌ ျဖစ္ေသာ ေရာဂါမ်ားကုိ ေပ်ာက္ကင္းေစ၏။ ခံတြင္းအနံ႔မေကာင္းျခင္းကုိ ပယ္၏ ဟု ဆုိထားပါသည္။
ႏုိင္ငံတကာတြင္ တုိင္းရင္းေဆး အေမႊးနံ႔သာ၊ အလွကုန္ပစၥည္းမ်ား၊ အေမႊးတုိင္၊ အဓိက ကုန္ၾကမ္းမ်ားအျဖစ္ ဘာသာေရးဆုိင္ရာမ်ားတြင္ ပူေဇာ္ရန္ သုံးစြဲၾကၿပီး အာရပ္လူမ်ဳိးမ်ားရွိရာ ႏုိင္ငံတုိင္း၌ အိမ္တုိင္းတြင္ သုံးစြဲၾကသည္။ သစ္ေမႊးမ်ားကို အမႈန္႔ ျပဳလုပ္ၿပီး အေမႊးတုိင္မ်ား ျပဳလုပ္၍ ထြန္းညႇိပူေဇာ္ျခင္း၊ အမႈန႔္အား မီး႐ႈိ႕၍ အနံ႔ကို ႐ွဴ႐ႈိက္ျခင္းမ်ားျဖင့္ စိတ္ခ်မ္းေျမ႕ျခင္းႏွင့္ စိတ္ၾကည္လင္ မႈမ်ားျဖစ္ေစႏုိင္ေသာေၾကာင့္ အလြန္ တန္ဖုိးထားၾကျခင္းျဖစ္ပါသည္။
စြန္႔စားရွာေဖြခဲ့ၾကသည့္အတြက္ မ်ဳိးတုံးလုနီးပါးျဖစ္ခဲ့
သစ္ေမႊးေမွာင္ခုိေစ်းကြက္ က်ယ္ ျပန္႔လာသည့္ ၁၉၆၉-၇ဝ ေနာက္ပုိင္းတြင္ လူငယ္ လူရြယ္မ်ားသည္ စိတ္တူ သေဘာတူ ငါးေယာက္ႏွင့္ အထက္ အဖြဲ႕ဖြဲ႕၍ ခ်င္းတြင္းျမစ္တစ္ေလွ်ာက္ ေတာေတာင္မ်ား၊ မူးျမစ္႐ုိးတစ္ေလွ်ာက္ ေတာေတာင္မ်ား၊ နာဂေတာင္တန္း အေရာက္ေရာက္၊ ကခ်င္ျပည္နယ္ ေတာနက္ႀကီးမ်ား၊ တနသၤာရီတုိင္း ေတာေတာင္မ်ား၊ မဟာၿမဳိင္ ေတာလည္းမက်န္၊ ဆင္မေၾကာက္၊ က်ားမေၾကာက္၊ သူပုန္မေၾကာက္ ေနရာအႏွံ႕ ေက်ာပုိးအိတ္ တစ္လုံးစီျဖင့္ သစ္ေမႊးအရွာ ထြက္ခဲ့ၾကသည္။ အခ်ဳိ႕လည္း စြန္႔စားရက်ဳိး၊ အပင္ပန္းခံရ က်ဳိးနပ္ခဲ့ၾကသည္။ အခ်ဴိ႕လည္း ငွက္ဖ်ားဒဏ္၊ ပင္ပန္းမႈဒဏ္မ်ားသာ အဖတ္ တင္ခဲ့ၾကသည္။ ဤမွ်အထိ သစ္ေမႊးေလာဘ၊ သစ္ေမႊးရတနာက ဂုဏ္ႀကီးခဲ့သည္။ ဤမွ်တန္ဖုိးႀကီးေသာ၊ ဂုဏ္ႀကီးေသာ သစ္ေမႊးပင္မ်ားကုိ အလြန္အမင္း စည္းမဲ့ကမ္း မဲ့ ခုတ္ယူခဲ့ၾကေသာေၾကာင့္ မ်ဳိးတုံး လုနီးပါး အေျခအေနျဖစ္ေပၚခဲ့ရ သည္။
အပင္ေတြ႕ေသာ္လည္း အဆီေတြ႕ခ်င္မွ ေတြ႕သည္။ သဘာဝ သစ္ေမႊးပင္မ်ားတြင္ ပ်မ္းမွ်ျခင္းအားျဖင့္ ဆယ္ပင္မွာ တစ္ပင္ႏႈန္းေလာက္သာ အဆီေတြ႕ရသည္ဟု သိရွိရပါသည္။ သည္ေတာ့ ရတနာဟူသည္ ထုိက္တန္ေသာသူမွ ခံစားရသည္ဟူေသာ စကားလည္း မွန္ေနသည္။ အဖြဲ႕တစ္ဖြဲ႕က ဤေတာဤေတာင္တြင္ ႏွံ႕ႏွံ႕စပ္စပ္ ရွာေဖြခဲ့ေသာ္လည္း သစ္ေမႊးပင္ကုိ ေတြ႕ခ်င္မွေတြ႕သည္။ သို႔ေသာ္ ကံထုိက္ေသာ ေနာက္တစ္ဖြဲ႕က ဤ ေတာဤေတာင္ကို ထပ္မံေရာက္ရွိ ရွာေဖြေသာ္ အဆီျပည့္ေနေသာ တန္ဖုိးႀကီး သစ္ေမႊးပင္ကုိ ေတြ႕ရတတ္သည္။ ရတနာဟူသည္ နတ္ႀကီးလွသည္။ သစ္ေမႊးပင္ဟု ဆုိေသာ္လည္း သာမန္အားျဖင့္မေမႊးဘဲ အပင္မ်ားတြင္ မွဳိစြဲကပ္ေနမွသာလွ်င္ သစ္ေမႊး ရရွိပါသည္။ အဆုိပါ သစ္ေမႊးရရွိမွသာ တန္ဖုိးႀကီးမားသည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း သစ္ေမႊးရွာအဖြဲ႕တုိ႔သည္ ေတြ႕သမွ် သစ္ေမႊးပင္ဟူသေရြ႕ ခုတ္လွဲ ျဖတ္ေတာက္ အဆီရွာေဖြခဲ့ၾကသျဖင့္ သဘာဝ ေတာေတာင္မ်ားတြင္ သစ္ေမႊးပင္မ်ား ရွားပါးလာခဲ့သည္။ ဤုသုိ႔ စည္းမဲ့ကမ္းမဲ့ ခုတ္လွဲျဖတ္ေတာက္ ရွာေဖြခဲ့ၾကသျဖင့္ သစ္ေမႊးပင္မ်ားသည္ မ်ဳိးတုံးလုနီးပါး အေျခအေန သုိ႔ ေရာက္ရွိခဲ့ပါသည္။
သစ္ေမႊးဆီျဖစ္ေပၚေစေသာ ေဆးသြင္းနည္းေတြ႕ရွိ
သစ္ေမႊး၏ အဓိက ဇာတ္ေဆာင္မွာ သစ္ေမႊးပုိး သုိ႕မဟုတ္ ကပ္ပါးမႈိ Fungus ျဖစ္ၿပီး ေရာဂါ တစ္မ်ဳိးမ်ဳိး အပင္အား ထိခုိက္ခံရမႈေၾကာင့္ ယင္းေရာဂါပုိးကုိ အပင္က ျပန္လည္ခုခံ ႏုိင္ရန္အတြက္ လုိအပ္ေသာအရည္ကုိ ထုတ္ေပးလာၿပီး ထိုရည္အႏွစ္မွ သစ္ေမႊးဆီအျဖစ္ ေျပာင္းလဲျဖစ္ေပၚျခင္းျဖစ္ကာ သစ္ေမႊးပင္၏ သစ္သားေရာင္မွာ အျဖဴေရာင္မွ တျဖည္းျဖည္း အနက္ေရာင္သုိ႔ ေျပာင္းလဲျဖစ္ေပၚၿပီး အနံ႕မွာလည္း ေမႊးရနံ႔ထြက္ေပၚလာ ေၾကာင္းသိရပါသည္။ သဘာဝ သစ္ေမႊးပင္၏ သေဘာသဘာဝမ်ားကုိ ေလ့လာေဖာ္ထုတ္ရန္ သစ္ေမႊးဆီ ျဖစ္ေပၚမႈ အေျခခံ သုေတသန ျပဳခ်က္မ်ားအေပၚ အသုံးခ်လ်က္ လူတုိ႔ ဖန္တီးစုိက္ပ်ဳိးရရွိသည့္ သစ္ေမႊးပင္အား သစ္ေမႊးဆီ ျဖစ္ေပၚေစေသာ မႈိမ်ားေမြးျမဴကာ ေဆးထုိးသြင္းျခင္းျဖင့္ သစ္ေမႊးဆီ ထြက္ရွိသည့္ အပင္ရရွိႏုိင္ ေၾကာင္းသိရပါသည္။ အေကာင္းဆုံး သစ္ေမႊးမွာ အနက္ျဖစ္ၿပီး ေရတြင္ ထည့္ၾကည့္ပါက နစ္ျမဳပ္သြားေၾကာင္း။ ေဒသအလုိက္ သစ္ေမႊး အတန္းအစား ကြဲျပားႏုိင္ၿပီး သစ္ေမႊး ဆီပါဝင္မႈ ရနံ႔ႏွင့္ သိပ္သည္းဆတုိ႔ ကြဲျပားမႈအေပၚ တန္ဖုိးကြာျခားေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
အပင္သက္တမ္း ေလးႏွစ္မွ ေျခာက္ႏွစ္အရြယ္ ေမလေနာက္ဆုံးပတ္ႏွင့္ ဇြန္လအတြင္း မႈိမ်ဳိးထည့္ သြင္းရန္သင့္ေလ်ာ္သည္။ မႈိသြင္းၿပီး တစ္ႏွစ္ၾကာပါက သစ္ေမႊးထုတ္ ယူႏုိင္ၿပီ ျဖစ္ပါသည္။ သစ္ေမႊးတစ္ပင္လွ်င္ သစ္ေမႊးဆီ ကီလုိ ၂ဝ မွ ၄ဝ အထိ ရရွိႏုိင္ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။ သစ္ေမႊးကို မတ္လမွ ေမလအတြင္း ထုတ္ယူပါက အသင့္ေတာ္ဆုံး ျဖစ္သည္။ သစ္ေမႊးအတန္းအစား ခဲြျခားရာ၌ အထက္တြင္ တင္ျပခဲ့သည့္အတုိင္း သစ္ေမႊးတုံးသည္ အနက္ေရာင္ရွိၿပီး ေရတြင္နစ္ျမဳပ္ပါက ပထမတန္းစားဟု သတ္မွတ္ၿပီး ေရတြင္ေပၚပါက ဒုတိယတန္းစားဟု သတ္မွတ္ပါသည္။
သစ္ေမႊးပင္ေကာင္းျဖစ္ရန္ မႈိမ်ဳိးသန္႔သန္႔ သြင္းေပးရန္ လုိအပ္ပါသည္။ ထုိင္းႏုိင္ငံ၌ ပင္စည္အေခါက္ကုိ ငါးစင္တီမီတာ အက်ယ္၊ ၃၇ စင္တီမီ တာ အရွည္ခြာ၍ အေပါက္ေဖာက္ၿပီး မ်ဳိးသြင္းရသည္။ သစ္ေမႊးျဖစ္ရန္ လုိအပ္ေသာ Phaeoacrvmonium Parqsiaica မႈိမ်ဳိးသန္႔သန္႔ျဖစ္ရန္ လုိအပ္ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
ယခုအခါ ျပည္တြင္းရွိ ကုမၸဏီ မ်ားသည္လည္း ေဆးသြင္းနည္းကို ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ၿပီျဖစ္၍ စီးပြားျဖစ္ စုိက္ပ်ဳိးေရးကုိ ကုမၸဏီမ်ားေရာ တစ္ဦးခ်င္းပါ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေနၾကၿပီ ျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ သစ္ေမႊးပင္ စုိက္ပ်ဳိးေရးကုိ စီးပြားျဖစ္ စုိက္ပ်ဳိးရန္အတြက္ ျပည္ပ ကုမၸဏီ မ်ား စိတ္ဝင္စားမႈရွိလာၿပီး အက်ဳိး တူပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္ လာေရာက္ ၾကမည္ဟု သိရပါသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံသုိ႔ လာေရာက္ၾကမည့္ ျပည္ပ ကုမၸဏီမ်ားမွာ စင္ကာပူ၊ တ႐ုတ္၊ ထုိင္းႏွင့္ အင္ဒုိနီးရွား စသည့္ႏုိင္ငံမ်ားမွ အေျခစုိက္ ကုမၸဏီ မ်ားျဖစ္ၿပီး ျပည္တြင္း ယူနီဗာဆယ္ ဂ်နရယ္ထရိတ္ဒင္း ကုမၸဏီႏွင့္ အက်ဳိးတူ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မည္ဟု သိရပါသည္။
တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ၊ ဟုိင္နန္ကြၽန္း တြင္လည္း ျမန္မာႏုိင္ငံ၊ ကခ်င္ျပည္ နယ္မွ မ်ဳိးေစ့မ်ား ယူေဆာင္ စုိက္ပ်ဳိး ၍ ျဖစ္ထြန္းေအာင္ျမင္လ်က္ရွိ ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
တစ္ေခတ္ဆန္းသစ္လာေတာ့မည့္ ျမန္မာ့သစ္ေမႊး
ျမန္မာႏုိင္ငံရွိ မည္သည့္ေနရာ ေဒသမဆုိ သစ္ေမႊးကို စနစ္တက် ျပဳစုပ်ဳိးေထာင္စုိက္ပ်ဳိးပါက ျဖစ္ထြန္း ေအာင္ျမင္လ်က္ရွိၿပီး အက်ဳိးရလဒ္ ႀကီးမားလွပါသည္။ သဘာဝ ေတာမ်ားတြင္ ေပါက္ေရာက္ေသာ သစ္ေမႊး ပင္မ်ားသည္ ဆယ္ပင္လွ်င္ တစ္ပင္သာ သစ္ေမႊးဆီ ရွိသည္။ ယခုအခါ ေခတ္မီနည္းအရ အပင္တုိင္းကုိ ေဆးသြင္းအဆီ ထုတ္ယူႏုိင္သည္ျဖစ္၍ တုိင္းနယ္ျပည္နယ္အသီးသီး၊ ႏုိင္ငံအႏွံ႕ စုိက္ပ်ဳိးမႈမ်ား ရွိေနၾကၿပီ ျဖစ္ပါသည္။ အထူးသျဖင့္ ယခုအခါ ရန္ကုန္တုိင္း၊ ပဲခူးတုိင္း၊ တနသၤာရီတုိင္း၊ မႏၲေလးတုိင္း၊ မြန္ျပည္နယ္၊ ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ရွမ္းျပည္နယ္ႏွင့္ ေနျပည္ ေတာ္တုိ႔တြင္ စီးပြားျဖစ္ေရာ တစ္ႏုိင္တစ္ပုိင္ပါ စုိက္ပ်ဳိးေနၾကၿပီ ျဖစ္ပါသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ေနာင္တြင္ သစ္ေမႊး စုိက္ပ်ဳိးထုတ္လုပ္မႈ လုပ္ငန္းသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ ႏုိင္ငံျခားဝင္ေငြ ရွာေဖြေပးသည့္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းႀကီးတစ္ခု ျဖစ္လာေတာ့မည္ ျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာ့သစ္ေမႊး တစ္ေခတ္ ဆန္းသစ္လာေတာ့မည္ျဖစ္ပါသည္။
ေမာင္ႏြယ္သန္း
|
No comments:
Post a Comment