အာဏာရွင္ ဖန္တီးတဲ့ စားသံုးကုန္ေစ်းႏႈန္း

ျပဳျပင္ေရးလုပ္လုိ႔ ျမန္မာ့စီးပြားေရး တုိးတက္ လာတာနဲ႔အတူ ကုန္ေစ်းႏႈန္းလည္း ႀကီးျမင့္ လာဦးမွာမုိ႔ ျပည္သူလူထုအမ်ားစုရဲ ႔ ေနထုိင္စရိတ္ ႀကီးမားလာဦးမယ္လို႔ ကမာၻ႔ဘဏ္၊ အျပည္ျပည္ ဆုိင္ရာ ေငြေၾကးရန္ပံုေငြအဖြဲ႔နဲ႔ အာရွဖြံ႔ၿဖိဳးေရးဘဏ္ တို႔က မၾကာမီက ခန္႔မွန္းၾကပါတယ္။ စီးပြားေရး အေျခအေန ဘယ္လုိပဲျဖစ္ျဖစ္ ကုန္ေစ်းႏႈန္း တက္တာဟာ ဓေလ့ထံုးစံလို ျဖစ္ေနပါတယ္။ ၁၉၈၆ ခုႏွစ္မွာ ရန္ကုန္ေန မိသားစု ၅ ဦးရဲ ႔ လစဥ္အိမ္သံုးစရိတ္ဟာ က်ပ္ ၁,၀၀၀ ရွိရာက ၂၀၀၁ ေရာက္ေတာ့ က်ပ္ ၄၀,၀၀၀ နီးပါး ရွိလာတယ္လို႔ ၂၀၁၁ က ေနျပည္ေတာ္မွာ ဖတ္ၾကား တဲ့ ေဒါက္တာဦးျမင့္ရဲ ႔ စာတမ္းမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

ဗမာစစ္အစိုးရေခတ္ ပထမ ၁၅ ႏွစ္မွာ လစဥ္စားစရိတ္ ၃၇ ဆ ထိုးတက္သြား တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ေတာ့ ၂၀၀၁ ကစၿပီး အနည္းဆံုး ၅% က အမ်ားဆံုး ၅၀% အထိ ႏွစ္စဥ္ကုန္ေစ်းႏႈန္း ႀကီးမားလာတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ အၿမဲတမ္း ကုန္ေစ်းႏႈန္းျမင့္တက္ၿပီး ေငြေၾကးေဖာင္းပြရတဲ့ အေျခခံအေၾကာင္းရင္းက အစိုးရအသံုးစရိတ္မွာ ေငြလိုတိုင္း ေငြစကၠဴေတြကို ႐ိုက္ထုတ္သံုးစြဲေနလို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ အစိုးရအသံုးစရိတ္မွာ လိုေငြျပေနတာကလည္း ဒီႏွစ္အပါအဝင္ ၅၂ ႏွစ္ ရွိပါၿပီ။ ႏုိင္ငံရဲ ႔ ႏွစ္စဥ္အသားတင္ ထုတ္လုပ္မႈတန္းဖုိးရဲ ႔ ၅% ေက်ာ္ေလာက္ ႏွစ္စဥ္လိုေငြျပေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။

၁၉၆၂ ခုနွစ္မွာ စစ္အာဏာသိမ္းၿပီး ၁၉၇၄ ခုႏွစ္မွာ မဆလစစ္အစိုးရဖြဲ႔တဲ့အခါ တုိင္းျပည္မွာ လည္ပတ္ေနတဲ့ က်ပ္ေငြပမာဏဟာ သန္း ၃,၀၀၀ ေက်ာ္ ရွိပါ တယ္။ ေနာင္ ၁၀ ႏွစ္ၾကာေတာ့ ေလးဆတုိးၿပီး သန္း ၁၂,၀၀၀ ေက်ာ္ ျဖစ္လာပါတယ္။ ၁၉၈၇ ခုႏွစ္မွာ တတိယအႀကိမ္ ေငြစကၠဴေတြ ရုတ္သိမ္းလို႔ လည္ပတ္တဲ့ ေငြပမာဏ သန္း ၉,၀၀၀ ေက်ာ္အထိ က်ဆင္း သြားေပမယ့္ ေငြစကၠဴသစ္ေတြ မ်ားလာလုိ႔ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္မွာ လည္ပတ္ တဲ့ ေငြပမာဏဟာ သန္း ၂၀,၀၀၀ ေက်ာ္ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အစိုးရအမႈထမ္းေတြကို လစာ သံုးဆေက်ာ္ တုိးေပးတာမုိ႔ စစ္အစိုးရတက္လာၿပီး သံုးႏွစ္အတြင္း စားသံုး ကုန္ေစ်းႏႈန္း ေျခာက္ဆ တက္သြားပါတယ္။ စစ္အစိုးရ အႏွစ္ ၅၀ ေက်ာ္ အုပ္ခ်ဳပ္စဥ္ မွာ ႏွစ္စဥ္လိုေငြ ျပပါတယ္။ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈႏႈန္း ျမင့္မားတဲ့ ႏိုင္ငံမွာ အစိုးရ အသံုးစရိတ္ ဆက္တိုက္လိုေငြျပတာဟာ မေကာင္းတဲ့လကၡဏာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဗမာေငြစကၠဴကို အေရွ ႔ဂ်ာမဏီမွာ ရိုက္ထုတ္ခဲ့ရာက ၁၉၇၂ ခုႏွစ္ေရာက္ေတာ့ ျပည္တြင္းမွာ ရိုက္ႏိွပ္သံုးစြဲလာပါတယ္။ ၁၉၇၂ ခုႏွစ္ကေန ၁၉၈၇ ခုႏွစ္အထိ ရိုက္ထုတ္တဲ့ေငြစကၠဴေတြမွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ရုပ္ပံုပါတာ ေတြ႔ရပါ တယ္။ ဒါေပမဲ့ ၁၉၉၄ ခုႏွစ္ကစၿပီး ရိုက္ထုတ္တဲ့ ေငြစကၠဴေတြမွာေတာ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း မပါေတာ့ပါဘူး။ သမီးေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို မေထာက္ခံလို႔ ဦးေအာင္ဆန္းရဲ ႔ ရုပ္ပံုလႊာေငြစကၠဴမွာ မပါေတာ့ တာ ျဖစ္ပံုရပါ တယ္။ ေငြေၾကးအဆမတန္ ေဖာင္းႂကြလာတဲ့အတြက္ ၂၀၀ တန္ ၅၀၀ တန္၊ ၁,၀၀၀ တန္ေတြကိုလည္ ရိုက္ႏိွပ္သံုးစြဲလာပါတယ္။ ေငြစကၠဴေတြ တန္ဖိုး က်လာတဲ့အခါ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္မွာ ၅,၀၀၀ တန္ရိုက္ႏိွပ္ၿပီး ၂၀၁၂ မွာ ၁၀,၀၀၀ တန္ ရိုက္ထုတ္ပါတယ္။ ၁၀၀ တန္ ေငြစကၠဴဟာ အႏွစ္ ၅၀ ၾကာလာတဲ့အခါမွာ ၁၀,၀၀၀ တန္အျဖစ္ အသြင္ေျပာင္းသြားတဲ့ သေဘာမ်ဳိးပါပဲ။

၁၉၈၉ ခုႏွစ္မွာ လည္ပတ္တဲ့ က်ပ္ေငြသန္း ၂၀,၀၀၀ ရွိရာက အႏွစ္ ၂၀ ေက်ာ္ၾကာ တဲ့အခါ ၂၀၁၁ မွာ သန္းေပါင္း ၇,၀၀၀,၀၀၀ ရွိလာတာကို ဗဟိုဘဏ္ အစီရင္ခံစာ မွာ ေတြ႔ႏုိင္ပါတယ္။ စစ္အစိုးရေခတ္မွာ လည္ပတ္တဲ့ ေငြပမာဏ အဆေပါင္း ၃၀၀ ေက်ာ္ တုိးပြားသြားပါတယ္။ ေငြလိုတိုင္း ႐ိုက္ႏိွပ္သံုးစြဲတာေၾကာင့္ တုိင္းျပည္မွာ လည္ပတ္တဲ့ေငြေၾကးပမာဏ အဆမတန္ မ်ားလာပါတယ္။ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရ တက္လာေတာ့ ျပည္တြင္းေစ်းႏႈန္းနဲ႔ ေငြေၾကးစနစ္ တည္ၿငိမ္ေရးအတြက္ ရည္ရြယ္ၿပီး လုပ္ငန္းတာဝန္ေတြကို လြတ္လပ္စြာ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ေအာင္ ၂၀၁၃ ဇူလိုင္လ မွာ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ ဗဟိုဘဏ္ဥပေဒ ကို ျပဌာန္းပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဗဟိုဘဏ္ဟာ ဝန္ႀကီးဌာနရဲ ႔ လက္ေအာက္ခံဌာနခြဲ မဟုတ္ေတာ့ဘဲ လြတ္လပ္ၿပီး ဒါ႐ိုက္တာအဖြဲ႔က စီမံခန္႔ခြဲတဲ့ သီးျခား အဖြဲ႔အစည္း ျဖစ္လာပါတယ္။

စီးပြားေရးတည္ၿငိမ္ေအာင္ သီးျခားလြတ္လပ္ေတဲ့ ဗဟိုဘဏ္ရွိဖို႔ လိုတယ္လို႔ ကမာၻ႔ဘဏ္နဲ႔ IMF ႏိုင္ငံတကာေငြေၾကးရန္ပံုေငြအဖြဲ႔တုိ႔ကလည္း ယံုၾကည္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ တျခားအာဏာပိုင္အဖြဲ႔ေတြ လႊမ္းမုိးေနတဲ့ တိုင္းျပည္မွာ ဗဟိုဘဏ္ကို အာဏာပိုင္အဖြဲ႔ျဖစ္ေအာင္လုပ္ဖို႔ ခက္ခဲေၾကာင္း ဇင္ဘာေဘြႏုိင္ငံက သက္ေသျပေန ပါတယ္။ ဇင္ဘာေဘြ ဗဟုိဘဏ္ မလြတ္လပ္ခင္က ေငြေၾကးေဖာင္းႂကြႏႈန္းဟာ ၂၀% သာ ရွိခဲ့ေပမယ့္ ၁၉၉၅ ခုႏွစ္မွာ လြတ္လပ္သြားတဲ့အခါ အဆေပါင္း မ်ားစြာ ေငြေၾကးေဖာင္းႂကြလာပါတယ္။ ေငြစကၠဴ သန္းတစ္ရာတန္နဲ႔ သန္းတစ္သန္း တန္ ရိုက္ထုတ္ရတဲ့အထိ ပံုပ်က္ပန္းပ်က္ ျဖစ္လာပါတယ္။

ေငြစကၠဴကို အဆမတန္ ရိုက္ႏိွပ္သံုးစြဲတာဟာ ေငြေၾကးေဖာင္းႂကြၿပီး က်ပ္ေငြတန္းဖိုး က်ဆင္းရတဲ့ အေျခခံအေၾကာင္းရင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ကုန္ပစၥည္းေစ်းႏႈန္းႀကီးလို႔ အရင္းအႏီွးမ်ားလာတုန္းမွာ သက္ဆုိင္ရာကို လာဘ္ေပးရတဲ့အတြက္ ကုန္က်စရိတ္ ကာမိေအာင္ ေစ်းတင္ရတာဟာလည္း ေငြေၾကးေဖာင္းႂကြရတဲ့အေၾကာင္းရင္းတခု ျဖစ္ပါတယ္။ ေငြေၾကးေဖာင္းႂကြမႈႏႈန္း ျမင့္မားတဲ့ႏုိင္ငံဟာ ယွဥ္ၿပိဳင္ႏိုင္မႈစြမ္းရည္ က်ဆင္းပါတယ္။ ကုန္ေစ်းႏႈန္း မတည္ၿငိမ္တဲ့အတြက္ စီးပြားေရးမွာ မေရရာ၊ မေသခ်ာ မႈေတြ မ်ားလာပါတယ္။ ေငြေၾကးေဖာင္းႂကြတဲ့ဒဏ္ကို အခြင့္ထူး ခံေတြ၊ ေက်ာက္ေသေဌးနဲ႔ ေမွာင္ခုိလုပ္ငန္းရွင္ေတြကသာ ခံႏိုင္ရည္ရွိၾကၿပီး သာမန္ျပည္သူလူထုဟာ ၾကာေလ စားဝတ္ေနေရး က်ပ္တည္းေလ ျဖစ္ေနပါတယ္။

Ref:m.burmese.voanews.com/a/news-analysis-military-push-stagflation/2430616.html

Credit @ Ko Nge