ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈကြက္က်ားမိုး ဘာေၾကာင့္ရြာ

ေအာင္သူရ၊ ျပည္သိမ္း

သမၼတဦးသိန္းစိန္ ဦးေဆာင္ေသာ အစိုးရသက္တမ္းသံုးႏွစ္ေက်ာ္အခ်ိန္တြင္ ႏုိင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမွာ အေမရိကန္ေဒၚလာ ကုိးဘီလီယံေက်ာ္ တုိးလာခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ တိုးလာေသာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈအမ်ားစုမွာ ကုန္ထုတ္လုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ ခရီးသြားလုပ္ငန္းက႑တို႔တြင္ ျဖစ္သည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ လူဦးေရႏွင့္ အမ်ားဆံုး ဆက္စပ္ေနေသာ လယ္ယာစိုက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ငန္းတြင္မူ ႏုိင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ အနည္းငယ္သာ ဝင္ေရာက္ခဲ့ပါသည္။ အထူးသျဖင့္ စိုက္ပ်ိဳးေရးအေျခခံ စက္မႈလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ျပည္ပရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ အလြန္နည္းပါးေနသည္။

ထိုကဲ့သို႔ နည္းပါးေနျခင္းမွာ သက္ဆုိင္ရာ ဝန္ႀကီးဌာနမ်ားအေနျဖင့္ မူဝါဒမ်ားခ်မွတ္ရာတြင္ အမ်ားအက်ိဳးထက္ မိမိတို႔ႏွင့္ရင္းႏွီးေသာ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားအက်ိဳးကုိ ကာကြယ္ေပးေန၍ျဖစ္ေၾကာင္း သက္ဆုိင္ရာနယ္ပယ္မွ ကြၽမ္းက်င္သူမ်ားက ေဝဖန္ေထာက္ျပၾကသည္။

အထူးသျဖင့္ ကုန္သြယ္မႈႏွင့္ပတ္သက္၍ စီးပြားေရးႏွင့္ ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရးဝန္ႀကီးဌာန၏ ရပ္တည္မႈ မရွင္းမလင္းျဖစ္ေနမႈမ်ားကို ခုိင္မာေသာမူဝါဒတစ္ရပ္ ခ်မွတ္ေျဖရွင္းရန္ လုိေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ပညာရွင္အခ်ိဳ႕ကဆိုသည္။

‘‘ျပည္တြင္းက လုပ္ငန္းရွင္ေတြ ကာကြယ္ဖို႔ဆိုၿပီး လူနည္းစုမ်က္ႏွာၾကည့္ၿပီး ကုန္သြယ္ခြင့္ (Permit to Trade)ကို ခြင့္မျပဳရင္ ဘယ္ႏုိင္ငံျခားကုမၸဏီကမွ စက္႐ံုကထုတ္တာကို လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ကုန္သြယ္ေရာင္းဝယ္လို႔မရဘဲ ႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္ငံမွာ လာေရာက္မရင္းႏွီးဘူး’’ ဟု ျမန္မာႏုိင္ငံ ဆန္စပါးအသင္းခ်ဳပ္ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး ဦးရဲမင္းေအာင္ကေျပာသည္။

စိုက္ပ်ိဳးေရးကို အေျခခံေသာ စက္မႈထုတ္ကုန္မ်ားႏွင့္ ေမြးျမဴေရးႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ထုတ္ကုန္မ်ားတြင္ ႏုိင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူမ်ားအား ကုန္သြယ္ခြင့္အား ခြင့္မျပဳထားေပ။

ကုန္သည္စက္မႈအသင္းခ်ဳပ္ဥကၠ႒မွ စီးပြားေရးႏွင့္ ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရးဝန္ႀကီးဌာန ျဖစ္လာေသာေၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီးအေနျဖင့္ ကုန္သည္စက္မႈအသင္းလုပ္ငန္းရွင္မ်ားကုိ အားနာ၍ ကုန္သြယ္ခြင့္ျပဳရန္ ကန္႔သတ္ထားျခင္းျဖစ္ႏုိင္ေၾကာင္း ပညာရွင္အခ်ိဳ႕က ေဝဖန္ၾကသည္။

‘‘စီးပြားေရးက႑မွာ အခ်ိဳ႕ဟာေတြကို ခပ္မာမာပဲ တားထားတယ္။ ျပည္တြင္းက လုပ္ငန္းရွင္ေတြကုိ ကာကြယ္ေပးလုိတဲ့အတြက္ တားဆီးထားတာပါ’’ဟု ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ဦးဝင္းျမင့္ကလည္း ေျပာသည္။

ဦးဝင္းျမင့္ တာဝန္ယူသည့္ သံုးႏွစ္တာကာလအတြင္း ျပည္တြင္းလုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ ကုန္သြယ္ေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ အခက္အခဲမ်ားစြာကုိ ေျဖေလွ်ာ့မႈမ်ား ေဆာင္ရြက္ေပးခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ႏုိင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူမ်ား ဝင္ေရာက္ရန္အတြက္မူ အဓိကက်ေသာ ေျဖေလွ်ာ့မႈမ်ား မေပးေသးေပ။ ထုိအထဲတြင္ ကုန္သြယ္ခြင့္သည္ အဓိကအခ်က္ျဖစ္သည္။

စိုက္ပ်ိဳးေရးႏွင့္ ေမြးျမဴေရးလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ႏုိင္ငံျခားရင္းႏွီးသူမ်ားအား ကုန္သြယ္ခြင့္ျပဳျခင္းကုိ ျပည္တြင္းလုပ္ငန္းရွင္အခ်ိဳ႕က ကန္႔ကြက္သျဖင့္ တားျမစ္ထားရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း စီးပြားေရးႏွင့္ ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရးဝန္ႀကီးဌာန ကုန္သြယ္မႈၫႊန္ၾကားမႈဦးစီးဌာန ၫႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဦးတိုးေအာင္ျမင့္ကဆုိသည္။

သို႔ေသာ္ ဝန္ႀကီးဌာနအေနျဖင့္ ကုန္သြယ္ခြင့့္္ျပဳရန္ ေဆာင္ရြက္ေနၿပီး ယခုႏွစ္အတြင္း စိုက္ပ်ိဳးေရးကို အေျခခံသည့္ ထုတ္ကုန္မ်ားကုိ ခြင့္ျပဳရန္ စတင္ျပင္ဆင္ေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ဦးတိုးေအာင္ျမင့္ကေျပာပါသည္။

ကမၻာ့ကုန္သြယ္မႈဗဟိုဌာန (WTO)၏ မူဝါဒတြင္လည္း ကုန္သြယ္ခြင့္ကုိ ႏုိင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူမ်ားအား ခြင့္ျပဳေပးထားသည္။

ယခင္က ျမန္မာႏုိင္ငံအေနျဖင့္ ျပည္ပႏုိင္ငံမွ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူမ်ားအား ကုန္သြယ္ခြင့္ကုိ ခြင့္ျပဳခဲ့ေသာ္လည္း လြန္ခဲ့သည့္ ၁၀ ႏွစ္ခန္႔မွစ၍ ျပည္တြင္းလုပ္ငန္းရွင္မ်ားအက်ိဳးငွာ ကန္႔သတ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

သို႔ေသာ္ သမၼတဦးသိန္းစိန္ လက္ထက္တြင္ စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ရန္အတြက္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမ်ား လုပ္ခဲ့သည္။

အစိုးရအေနျဖင့္ ျပည္တြင္း ျပည္ပမွ အတတ္ပညာႏွင့္ အရင္းအႏွီးမ်ား ဖိတ္ေခၚၿပီး စီးပြားေရးတိုးတက္ေအာင္ လုပ္မည္ဟု ေျပာဆုိခဲ့သည္။ အရပ္သားမွ ဝန္ႀကီးျဖစ္လာေသာ စီးပြားကူးသန္းဝန္ႀကီး အေနျဖင့္လည္း ကုန္သြယ္မႈတုိးတက္ေစရန္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား လုပ္ခဲ့သည္။

သို႔ေသာ္ တုိင္းျပည္၏ ၆၀ ရာခုိင္ႏႈန္းေသာ ျပည္သူမ်ားႏွင့္ ဆက္စပ္ေနေသာ စိုက္ပ်ိဳးေမြးျမဴေရးလုပ္ငန္းတြင္ ႏုိင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ မဝင္ေရာက္ႏုိင္ရန္အတြက္ ကုန္သြယ္ခြင့္ ကန္႔သတ္ထားသျဖင့္ ျပည္ပရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ား မဝင္ေရာက္ႏုိင္ဘဲ ျဖစ္ေနသည္။

ကမၻာ့ဘဏ္က ၂၀၁၃ ခုႏွစ္တြင္ ထုတ္ျပန္သည့္ Doing Business အစီရင္ခံစာတြင္ ကမၻာေပၚရွိ စီးပြားေရးလုပ္ကုိင္ရန္ ခက္ခဲေသာ ႏုိင္ငံေပါင္း ၁၈၅ ႏုိင္ငံတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အဆင့္(၁၈၁)တြင္ ရွိသည္ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။

လယ္ယာစိုက္ပ်ိဳးေရးႏွင့္ ေမြးျမဴေရးကို အေျခခံေသာ ထုတ္ကုန္ပစၥည္းမ်ားမွ ျပည္ပႏုိင္ငံမ်ားသုိ႔ ကုန္ၾကမ္းအဆင့္သာ တင္ပို႔ေနၾကရသည္။ ထုိ႔အျပင္ ႏွစ္စဥ္ကုန္သြယ္မႈ ပမာဏတြင္လည္း ပို႔ကုန္ထက္ သြင္းကုန္ပမာဏမ်ားေနၿပီး ကုန္သြယ္မႈပမာဏတြင္ ကန္ေဒၚလာႏွစ္ဘီလီယံခန္႔ လုိေငြျပေနသည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ႏုိင္ငံျခားအရန္ေငြမွာ ခုနစ္ဘီလီယံသာရွိသည္ဟု အစုိးရက တရားဝင္ထုတ္ျပန္ထားသျဖင့္ ထုိကဲ့သို႔ ႏွစ္စဥ္လုိေငြျပေနပါက ထိုအရန္ေငြမွာ ေနာက္သံုးႏွစ္ခန္႔တြင္ ကုန္သြားမည္ျဖစ္သည္။

စိုက္ပ်ိဳးေရးႏုိင္ငံဟု ေႂကြးေၾကာ္ထားၿပီး စိုက္ပ်ိဳးေရးအတြက္ ေရေျမရာသီဥတု အေျခခံေကာင္းမ်ား ရွိေသာ္လည္း စိုက္ပ်ိဳးေရးႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ထုတ္ကုန္မ်ား မထုတ္လုပ္ႏုိင္သျဖင့္ ႏွစ္စဥ္ အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္းႏွင့္ခ်ီ တန္ဖိုးရွိေသာပစၥည္းမ်ား ျပည္ပမွ တင္သြင္းရသည္။

ျပည္တြင္းေစ်းကြက္တြင္ စားသံုးဆီႏွင့္ သၾကား မဖူလံုသျဖင့္ တစ္ႏွစ္လွ်င္ အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္း ၃၀၀ ေက်ာ္ တန္ဖိုးခန္႔ ျပည္ပမွ တင္သြင္းေနရသည္။

‘‘FDI မရွိရင္ မြန္၊ ကရင္ကေရာ ဘာလုပ္ငန္းေတြ ဘယ္လုိလုပ္တိုးတက္မွာလဲ။ ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ အေစ့ထုတ္ေျပာင္း စုိက္တာတုိ႔ ႀကံ၊ ေနၾကာ စတာေတြကို ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈဖိတ္ေခၚၿပီး ကုန္သြယ္ေရာင္းဝယ္ႏုိင္ရင္ အမ်ားႀကီးအက်ိဳးရွိမွာ’’ဟု ျပည္တြင္းလုပ္ငန္းရွင္တစ္ဦးက ဆုိသည္။

သို႔ေသာ္လည္း ထိုကဲ့သို႔ မလုပ္ေဆာင္ႏုိင္သျဖင့္ ျပည္နယ္မ်ားႏွင့္ စိုက္ပ်ိဳးေရးကို အေျခခံေသာ တုိင္းေဒသႀကီးမ်ားတြင္ အလုပ္အကုိင္ အခြင့္အလမ္းမ်ား မဖန္တီးႏုိင္ဘဲ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရ၏ သံုးႏွစ္ကာလ စီးပြားေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမွာ ျပည္နယ္မ်ားတြင္ တုိးတက္မႈနည္းပါးေနခဲ့သည္။

ထို႔အျပင္ ဦးသိန္းစိန္အစုိးရလက္ထက္တြင္ ရာထူးတိုးျမႇင့္ျခင္းခံရေသာ အဆင့္ျမင့္ဝန္ထမ္းမ်ားမွာလည္း လုပ္ငန္းရွင္မ်ားအား မလြန္ဆန္ႏုိင္သည္မ်ား ရွိေၾကာင္းလည္း သတင္းရရွိသည္။

‘‘ဒီအစိုးရလက္ထက္မွာ ျဖစ္လာတဲ့ ၫႊန္ခ်ဳပ္တို႔၊ ဒုၫႊန္ခ်ဳပ္တို႔ဆုိတာ သူတုိ႔အရာရွိငယ္ဘဝတုန္းက စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြနဲ႔ မကင္းၾကဘူးေလ။ ဒါေၾကာင့္ တခ်ိဳ႕ကိစၥေတြမွာ သူတို႔အေနနဲ႔ လုပ္ဖုိ႔ကုိင္ဖုိ႔ ခက္ေနတာေတြရွိတယ္’’ဟုလည္း လုပ္ငန္းရွင္တစ္ဦးကဆုိသည္။

ထုိ႔ေၾကာင့္လည္း ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ လႊတ္ေတာ္မွ ျပ႒ာန္းလုိက္ေသာ ဥပေဒမ်ားအား နည္းဥပေဒျပ႒ာန္းရန္ လႊတ္ေတာ္မွ သတ္မွတ္ထားေသာ ရက္ေပါင္း ၉၀ ေက်ာ္လြန္၍ အခ်ိန္ဆိုင္းထားခဲ့သည္။ ေတာင္သူလယ္သမားအက်ိဳး ကာကြယ္ေရးႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ဥပေဒကုိ လႊႊတ္ေတာ္မွ ျပ႒ာန္းခဲ့သည္မွာ တစ္ႏွစ္ေက်ာ္ရွိၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း ယခုအခ်ိန္ထိ နည္းဥပေဒမထြက္လာဘဲ အလားတူ ျဖစ္ရပ္မ်ားစြာ ရွိေနသည္။

‘‘ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတႀကီးက အားႀကိဳးမာန္တက္ လုပ္ခ်င္ေပမယ့္ ဝန္ႀကီးဌာနရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ တာဝန္ယူထားတဲ့ လူေတြက မ်က္ကြယ္ျပဳထားတာ မေကာင္းဘူး’’ဟု စီးပြားေရးပညာရွင္ ဦးလွေမာင္ကဆိုသည္။

ထုိကဲ့သို႔ လူနည္းစုလုပ္ငန္းရွင္မ်ားအက်ိဳး အကာအကြယ္ေပးေနသည္မွာ အစုိးရအဖြဲ႕ဝန္ႀကီးမ်ားသာ မဟုတ္ေပ။ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္တစ္ပုိင္း လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ားကလည္း ျပည္တြင္းလုပ္ငန္းရွင္မ်ားအက်ိဳး ကာကြယ္ရန္ဟု ေႂကြးေၾကာ္ကာ မိမိတို႔လုပ္ငန္းမ်ားအား ကာကြယ္သည့္ဥပေဒမ်ား ျပ႒ာန္းခဲ့ၾကသည္။

ဆန္စပါး၊ ပဲမ်ိဳးစံုႏွင့္ ဆီထြက္သီးႏွံ၊ ႏွစ္ရွည္သီးႏွံ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ အပါအဝင္ လယ္ယာထြက္ကုန္မ်ားကုိ ျပည္တြင္းတြင္ မ်ားမ်ားထုတ္ၿပီး ျပည္ပသို႔ ေရာင္းခ်ႏုိင္မွသာ ေက်းလက္ေဒသ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား ေဒသအသီးသီးတြင္ ဖြံ႕ၿဖိဳးလာမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ဦးရဲမင္းေအာင္ကဆုိသည္။

‘‘စုိက္ပ်ိဳးေရးႏုိင္ငံလုိ႔ ေႂကြးေၾကာ္ၿပီး ျပည္ပကေန သၾကားလုိဟာမ်ိဳးေတာင္ တင္သြင္းေနရတာ အေတာ္ခံရခက္တယ္’’ဟု စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္တစ္ဦးက မွတ္ခ်က္ျပဳသည္။ ။

Ref:7daynewsjournal