့ျမန္မာျပည္ လ ွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားမ်ား ျပည့္မီရန္ ဘယ္လုုပ္ထုုတ္က် ရမလဲ?

မန္မာ့စြမ္းအင္ျဖည့္ဆည္းေရးႏွင့္ ေက်ာက္မီးေသြးျပႆနာ

By

ခင္ေမေဇာ္

အိျဖဴမြန္

အေမရိကန္ႏုိင္ငံရွိ ေက်ာက္မီးေသြးဓာတ္အားေပးစက္႐ုံတစ္႐ုံကုိေတြ႕ရစဥ္။ ကမၻာေပၚတြင္ ေက်ာက္မီးေသြးစက္႐ုံအမ်ားဆုံး
ရွိေသာႏုိင္ငံမ်ားမွာ တ႐ုတ္၊ အေမရိကန္၊ အိႏၵိယတုိ႔ျဖစ္ၿပီး အေမရိကန္တြင္မူ ၁၉၉၀ျပည့္ႏွစ္ ေနာက္ပုိင္းမွစ၍ ထုိစက္႐ုံမ်ားကုိေလွ်ာ့ခ်လာသည္။ (ဓာတ္ပုံ-i.huffpost.com)

ျမန္မာႏိုင္ငံဖြံ႕ၿဖိဳးမႈအတြက္ အေရးတႀကီးလိုအပ္ေနသည့္ အေျခခံအေဆာက္အအံုတြင္ စြမ္းအင္က အဓိကေနရာတြင္ပါဝင္ၿပီး အစိုးရ၏ အနာဂတ္စြမ္းအင္ဖူလုံေရးအတြက္ ေက်ာက္မီးေသြး၊ ေရအားသံုးစြမ္းအင္၊ သဘာဝဓာတ္ေငြ႕၊ ေနေရာင္ျခည္စြမ္းအင္ႏွင့္ ေလအားသံုးစြမ္းအင္တို႔မွ ထုတ္ယူရန္ စီမံခ်က္ခ်ထားေၾကာင္း သိရသည္။ စြမ္းအင္လိုအပ္ခ်က္မ်ားျပားေနေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ စြမ္းအင္ထုတ္လုပ္မႈကို ဦးစားေပးအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ေနျခင္းက ႀကိဳဆိုရမည့္ေျခလွမ္းတစ္ရပ္ ျဖစ္သည္။

 ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ တစ္ခုတည္းသာရွိေသးေသာ တီက်စ္ေက်ာက္မီးေသြးစက္႐ုံ (ဓာတ္ပုံ− chmc2003.com)

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ လူဦးေရ၏ေလးပံုတစ္ပံုက လွ်ပ္စစ္မီးမရရွိၾကဘဲ ရန္ကုန္လိုၿမိဳ႕ႀကီးတြင္ လူဦးေရထက္ဝက္ေလာက္ကသာ လွ်ပ္စစ္ျဖင့္သံုးသည့္ စက္မ်ားကို ပံုမွန္လည္ပတ္ႏုိင္ခ်ိန္တြင္ ဒုတိယအႀကီးဆံုး မႏၲေလးၿမိဳ႕တြင္ လူဦးေရ၏ ၇၅ ရာခုိင္ႏႈန္းက စက္လည္ပတ္ေရးအတြက္ လွ်ပ္စစ္မီးကို အားထား၍ မရေသးပါ။

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ စြမ္းအင္အရင္းအျမစ္မ်ား ေပါမ်ားလွေသာ္လည္း လည္ပတ္ေနေသာ ဓာတ္အားေပးစက္မ်ားကို မြမ္းမံျပင္ဆင္ရန္ လိုအပ္ေနၿပီး စြမ္းအင္က႑တြင္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ားစြာ လိုအပ္ေနခ်ိန္ လက္ရွိစြမ္းအင္လိုအပ္ခ်က္က တစ္ႏွစ္လွ်င္ ၁၂ ရာခုိင္ႏႈန္း တုိးလာေနေၾကာင္း အာရွဖြံ႕ၿဖိဳးေရးဘဏ္က တြက္ခ်က္ထားသည္။

လွ်ပ္စစ္စြမ္းအင္ဝန္ႀကီးဌာနက ေရာေထြးေသာ စြမ္းအင္ထုတ္လုပ္ျခင္းဟု အမည္ေပးထားသည့္ စြမ္းအင္စီမံခ်က္တြင္ ျပန္လည္အသံုးခ်ႏုိင္သည့္ သန္႔ရွင္းသည့္ စြမ္းအင္အရင္းအျမစ္ႏွင့္ ညစ္ညမ္းမႈကို ျဖစ္ေပၚေစသည့္ စြမ္းအင္ထုတ္လုပ္သည့္ နည္းႏွစ္မ်ိဳးစလံုး ပါဝင္ေနသည္ကို ေတြ႕ရသည္။

ျပည္ပတင္ပို႔ေနသည့္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႕မ်ား၊ ေရနံမ်ား အမ်ားအျပားရွိေနၿပီး သန္႔ရွင္းသည့္ စြမ္းအင္အရင္းအျမစ္မ်ားျဖစ္သည့္ ေနေရာင္ျခည္စြမ္းအင္၊ ေလအား၊ ေရအားသံုးစြမ္းအင္မ်ား ရယူႏုိင္ေသာ္လည္း လူႏွင့္ပတ္ဝန္းက်င္ကို ထိခုိက္မႈမ်ားလွသည့္ ေက်ာက္မီးေသြးသံုးဓာတ္အား ထုတ္စက္႐ံု ေဆာက္လုပ္ရန္ လတ္တေလာဆံုးျဖတ္ခ်က္အေပၚတြင္ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပေလ့လာသူမ်ား၏ ေဝဖန္မႈမ်ား ထြက္ေပၚလာသည္။

လာမည့္ ၂ ႏွစ္အတြင္း ႏုိင္ငံ၏လိုအပ္ေနေသာ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားကို ျဖည့္တင္းေရးအတြက္ ယခင္က တီက်စ္ေက်ာက္မီးေသြးစက္႐ံုတစ္႐ံုတည္းရွိရာမွ ယခုအခါ ေက်ာက္မီးေသြးသံုးလွ်ပ္စစ္ဓာတ္ အားေပးစက္႐ံုကိုး႐ံု တည္ေဆာက္ရန္ခြင့္ျပဳလိုက္ၿပီး ရန္ကုန္၊ တနသၤာရီ၊ စစ္ကိုင္း၊ ဧရာဝတီတုိင္းေဒသႀကီး၊ ရွမ္းႏွင့္ မြန္ျပည္နယ္တုိ႔တြင္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ စီစဥ္ေနသည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္ေရးေျခလွမ္းတြင္ အက်ပ္႐ိုက္ေနေသာ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားလိုအပ္ခ်က္ကို ေျဖရွင္းရန္ ဂ်ပန္အစိုးရက သမၼတဦးသိန္းစိန္ႏွင့္အဖြဲ႕၏ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံပထမဆံုးခရီးစဥ္အတြင္း clean coal နည္းပညာအသစ္ကို မိတ္ဆက္ၿပီးေနာက္တြင္ အဆုိပါစီမံကိန္းမ်ား ဆက္တုိက္ေပၚထြက္လာျခင္း     ျဖစ္ေၾကာင္း  စြမ္းအင္ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာသူအခ်ိဳ႕က သံုးသပ္သည္။

Clean Coal သန္႔ရွင္းေသာ ေက်ာက္မီးေသြးမဟုတ္

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ အေကာင္အထည္ေဖာ္မည့္ ေက်ာက္မီးေသြးသံုး လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားေပးစက္႐ံုမ်ားကို clean coal နည္းပညာျဖင့္ အေကာင္အထည္ေဖာ္မည္ဆုိေသာ္လည္း အဆုိပါနည္းပညာသည္ အမည္ကၫႊန္ျပေနသလို သန္႔ရွင္းေသာ ေက်ာက္မီးေသြးမဟုတ္ဟု သဘာဝဝန္းက်င္ဆုိင္ရာ ကြၽမ္းက်င္သူမ်ားက ေျပာဆုိသည္။

‘‘ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ေျပာရမယ္ဆုိရင္ေတာ့ လုပ္ငန္းရွင္အေတာ္မ်ားမ်ားက ေက်ာက္မီးေသြးထုတ္တဲ့လုပ္ငန္းကို သန္႔ရွင္းတဲ့နည္းပညာဆုိတာနဲ႔ ဆြယ္ေနၾကေပမယ့္ သူတုိ႔ရဲ႕ စီမံကိန္းလုပ္ငန္းအစီအစဥ္ေတြမွာ တကယ့္ အေျခခံညစ္ညမ္းမႈထိန္းခ်ဳပ္တဲ့ နည္းပညာကိုေတာင္ ထည့္မထားတာ ေတြ႕ရလိမ့္မယ္။ ပိုဆုိးတာက အဲဒီစီမံကိန္းအေတာ္မ်ားမ်ားဟာ တကယ္တမ္းက်ေတာ့ တျခားႏုိင္ငံေတြက ညစ္ညမ္းတဲ့ စက္႐ံုေဟာင္းေတြကိုျဖဳတ္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ျပန္ဆင္ၾကတာျဖစ္တယ္။ ေက်ာက္မီးေသြးစက္႐ံုအသစ္စက္စက္ကို ေဆာက္မယ္ဆုိတဲ့လုပ္ငန္းရွင္ေတြက သူတို႔ဟာ ေခတ္မီတိုးတက္တဲ့ စီမံခ်က္ေတြ၊ နည္းပညာေတြနဲ႔ တည္ေဆာက္မယ္လုိ႔ ေျပာၾကလိမ့္မယ္။ ဒါေပမဲ့ အေမရိကန္က ၁၉၇၀ ျပည့္ႏွစ္ေတြတုန္းက တကယ့္ကို အေကာင္းစားနည္းပညာေတြနဲ႔ ေက်ာက္မီးေသြးသံုး လွ်ပ္စစ္႐ံုေတြ ေဆာက္ခဲ့တာပါ။ နည္းပညာအသစ္ဆုိတာ မရွိပါဘူး။ သန္႔ရွင္းတဲ့ ေက်ာက္မီးေသြးဆုိတာမ်ိဳးကလည္း မရွိပါဘူး။ ေက်ာက္မီးေသြးသံုး လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားထုတ္စက္႐ံုတုိင္းက ေသေစႏုိင္ေလာက္ေအာင္ အႏၲရာယ္ႀကီးတဲ့ ညစ္ညမ္းမႈေတြကို ထုတ္လႊတ္ေနတာပါ’’ဟု ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ေက်ာက္မီးေသြးစီမံခ်က္မ်ားအေပၚ သံသယရွိေနေၾကာင္း Sierra Club International မွ ကိုယ္စားလွယ္တစ္ဦးျဖစ္သူ မစၥနီေကာလ္ဂ်ီအိုက 7 Day News အား ေျပာသည္။

ႏုိင္ငံတကာတြင္ ေက်ာက္မီးေသြးသံုးစက္႐ံုမ်ားကို ေလွ်ာ့ခ်ေနၿပီး ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူ အမ်ားအျပားကလည္း ေက်ာက္မီးေသြးမွ ေသြဖည္ေနၾကၿပီျဖစ္သည္။ Clean coal နည္းပညာကို သံုးေနသည့္ စက္႐ံုမ်ားတြင္လည္း ညစ္ညမ္းမႈကထြက္ေနဆဲ၊ အႏၲရာယ္ႀကီးေနဆဲျဖစ္သည္။

‘‘အေမရိကန္ႏုိင္ငံမွာဆုိရင္ ေက်ာက္မီးေသြးသံုး လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားစက္႐ံုေတြကထြက္တဲ့ ညစ္ညမ္းမႈေတြေၾကာင့္ က်န္းမာေရးအတြက္ တစ္ႏွစ္ကို ေဒၚလာ ၁၀၀ ဘီလီယံဖိုးေလာက္ကို ကုန္က်ေနတယ္။ ဒီညစ္ညမ္းမႈေတြေၾကာင့္ မေသသင့္ဘဲ ေသဆံုးရတဲ့သူေတြကလည္း တစ္ႏွစ္ကို ၁၃,၀၀၀ ေလာက္ ရွိပါတယ္။ အိႏိၵယမွာဆုိရင္ ေက်ာက္မီးေသြးကထြက္တဲ့ ညစ္ညမ္းမႈေတြေၾကာင့္ ဒီလိုေသဆံုးသြားတဲ့သူဦးေရက တစ္ႏွစ္ကို တစ္သိန္းအထိ ရွိေနတယ္။ ဒါ့အျပင္ ေက်ာက္မီးေသြးထုတ္တာကလည္း မေပါေတာ့ပါဘူး။ အေမရိကန္မွာဆုိရင္ ေက်ာက္မီးေသြးထုတ္လုပ္မႈက ႏွစ္စဥ္က်ဆင္းလာေနၿပီး အခုဆုိရင္ ေက်ာက္မီးေသြးသံုး လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား႐ံု ၁၇၀ ကို ပိတ္ဖို႔ျပင္ေနၿပီ။ တခ်ိဳ႕ကလည္း ပိတ္သြားပါၿပီ’’ဟု မစၥနီေကာလ္ဂ်ီအိုက ေျပာသည္။

ေက်ာက္မီးေသြးမွ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားထုတ္္လုပ္ျခင္းသည္ အျခားလွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားထုတ္လုပ္ျခင္း နည္းပညာမ်ားထက္ လွ်ပ္စစ္အျမန္ရလြယ္ၿပီး တည္ေဆာက္ရလြယ္ကူေသာေၾကာင့္ သမၼတႏွင့္ အစိုးရအဖြဲ႕က လတ္တေလာအက်ပ္႐ိုက္ေနေသာ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားလိုအပ္ခ်က္ျပႆနာကို ေျဖရွင္းရန္ ခြင့္ျပဳလိုက္သည္ဟု ယူဆရေၾကာင္း သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးသမားမ်ားက ေျပာသည္။

ေက်ာက္မီးေသြးသံုးဓာတ္အားေပးစက္႐ံုသည္ သဘာဝပ်က္စီးမႈတြင္ နာမည္ဆုိးႏွင့္ေက်ာ္ၾကားၿပီး လူႏွင့္သဘာဝဝန္းက်င္ကို မ်ားစြာထိခုိက္ေစေၾကာင္း ႏုိင္ငံတကာေလ့လာမႈမ်ားက ေထာက္ျပထားသည္။

ကြမ္းျခံကုန္းေက်ာက္မီးေသြးစီမံကိန္းကုိ ျပည္သူအခ်ဳိ႕ကန္႔ကြက္စဥ္

Clean Coal ဆိုသည္မွာ

၂၀ ရာစုအစပိုင္းမွာ clean coal ဟူေသာ အသံုးသည္ မီးခိုးမထြက္သည့္ အေကာင္းစားမီးေသြးကို ဆိုလိုသည္။ ခ်က္ျပဳတ္ရာတြင္၊ အိမ္ကုိအပူေပးရာတြင္ အသံုးျပဳသည့္မီးေသြးျဖစ္သည္။ ယေန႔ေခတ္တြင္ clean coal ဟူေသာ စကားလံုးကို ေက်ာက္မီးေသြးကိုအသံုးျပဳရာက ထြက္ေပၚလာေသာ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆုိက္ႏွင့္ အျခားဖန္လံုအိမ္အက်ိဳးဆက္မ်ား ျဖစ္ေစသည့္ ဓာတ္ေငြ႕မ်ားကို ေလွ်ာ့ခ်ျခင္းနည္းတစ္နည္းအျဖစ္ သံုးသည္။

ေက်ာက္မီးေသြးအသံုးျပဳျခင္းျဖင့္ ဖန္လံုအိမ္ဓာတ္ေငြ႕ အထြက္မ်ားေစသည္

အေမရိကန္ႏုိင္ငံတြင္ သဘာဝဝန္းက်င္ကာကြယ္ေရးေအဂ်င္စီ၏ စည္းမ်ဥ္းမ်ားေအာက္တြင္ ထုတ္လုပ္ၾကရေသာေၾကာင့္ ကာဗြန္ပ်ံ႕ႏွံ႔မႈနည္းေစရန္ ကာဗြန္ကို ဖမ္းယူသိုေလွာင္ျခင္းနည္းမ်ားကို တီထြင္လာရျခင္းျဖစ္သည္။ လက္ရွိတြင္ အေမရိကန္ႏုိင္ငံ၏ ၄၁ ရာခိုင္ႏႈန္းေသာ ကာဗြန္္ဒုိင္ေအာက္ဆိုက္ဓာတ္ေငြ႕မ်ားသည္ လွ်ပ္စစ္စြမ္းအင္က႑မွ ထြက္ရွိေနၿပီး ယင္းအနက္မွ ထက္ဝက္ခန္႔သည္ ေက်ာက္မီးေသြးသံုး စြမ္းအင္ထုတ္လုပ္မႈမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။

ကုလသမဂၢရာသီဥတုေျပာင္းလဲေရးဆုိင္ရာ အစိုးရမ်ား ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ေက်ာက္မီးေသြးေလာင္ကြၽမ္းမႈက ကမၻာႀကီးပူေႏြးမႈကို သိသိသာသာတုိးလာေစေၾကာင္း ဆံုးျဖတ္ခဲ့သည္။ ေက်ာက္မီးေသြးတစ္တန္ ေလာင္ကြၽမ္းတုိင္း ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုက္ ၂ ဒသမ ၈၆ တန္ ထြက္ေပၚလာသည္။ ကမၻာတစ္ဝန္း လွ်ပ္စစ္ထုတ္လုပ္မႈမ်ားတြင္ ေလးပံုတစ္ပံုက ေက်ာက္မီးေသြးကို အသံုးျပဳေနေသာေၾကာင့္ ဖန္လံုအိမ္အက်ိဳးဆက္ကို ေလွ်ာ့ခ်ႏုိင္ရန္ မည္သို႔လုပ္ေဆာင္ရမည္ဆိုသည္ကို ရွာေဖြေနၾကသည္။

လက္ရွိ clean coal နည္းပညာမ်ားက ေက်ာက္မီးေသြးထုတ္လုပ္မႈ၏ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးကို ေလွ်ာ့ခ်ႏုိင္ၿပီလား

မလုပ္ႏုိင္ေသးဟု ဆုိရမည္ျဖစ္သည္။ Clean coal နည္းပညာအရ ေျမေအာက္တြင္ ထြက္လာသည့္ ဓာတ္ေငြ႕ကို ဖမ္းယူသိုေလွာင္သည္ဆုိေသာ္လည္း ထုထည္ႀကီးမားစြာ ထုတ္လုပ္ရာတြင္ စမ္းသပ္ႏုိင္ျခင္းမရွိေသးသလို အႏၲရာယ္ကင္းစြာထုတ္ႏုိင္မည္ဆိုသည့္ အာမခံခ်က္မရွိေသးပါ။ ယင္းသည္ ေျမေအာက္တြင္ စိမ့္ထြက္ႏုိင္ၿပီး မလိုလားအပ္သည့္ ပထဝီဝင္အေနအထားမတည္ မၿငိမ္ျဖစ္မႈမ်ား ျဖစ္ေပၚေစႏုိင္သလို ေသာက္ေရသန္႔အရင္းအျမစ္ကို ထိခိုက္ႏုိင္သည္။

ေက်ာက္မီးေသြးထုတ္လုပ္မႈ ေဘးထြက္ပစၥည္းမ်ား အႏၲရာယ္ကလည္း မေသးလွပါ။ အေသအခ်ာ စနစ္တက်သိမ္းယူႏုိင္ျခင္းမရွိပါက သဘာဝဝန္းက်င္အတြက္ ဆိုးက်ိဳးမ်ားျပားလွသည္။ ေဘးထြက္ပစၥည္းမွ ဆာလဖာဒိုင္ေအာက္ဆုိက္၊ ႏုိက္ထ႐ိုေအာက္ဆိုက္ႏွင့္ ေက်ာက္မီးေသြးေလာင္ကြၽမ္းမႈမွထြက္လာသည့္ အမႈန္အမ်ားစုကို ဖယ္ရွားႏုိင္ေစကာမူ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုက္ထြက္ရွိမႈႏွင့္ ေရဒီယန္ႏူကလိုက္ကို ဖယ္ရွားရန္ခက္ခဲသည္။

ေနာက္ျပႆနာႀကီးတစ္ခုကေတာ့ ေက်ာက္မီးေသြးသံုး စြမ္းအင္စက္႐ံုႀကီးမ်ားသည္ ျပဒါးအမ်ားဆံုးထုတ္ေနေသာ ေနရာလည္းျဖစ္ေနျခင္းျဖစ္သည္။ တစ္ႏွစ္ကို ကမၻာႏွင့္အဝန္း ျပဒါးတန္ငါးေထာင္သည္ ေက်ာက္မီးေသြးသံုး စြမ္းအင္စက္႐ံုမ်ားမွ ထြက္ရွိေနသည္။ ယင္းတုိ႔သည္ ျပဒါးမ်ား ေလထု၊ ေရထုတြင္း စိမ့္ဝင္ပ်ံ႕ႏွံ႔ၿပီး ညစ္ညမ္းမႈအမ်ားဆံုးျဖစ္ေစသည့္ အဓိကတရားခံလည္းျဖစ္သည္။

Clean coal ေဈးမေပါပါ

ယင္းနည္းပညာကို အသံုးျပဳ၍ ေက်ာက္မီးေသြးထုတ္လွ်င္ သဘာဝဝန္းက်င္ကို ထိခုိက္မႈေလ်ာ့နည္းရန္ ရည္ရြယ္ေသာ္လည္း ယင္းနည္းပညာေဈးက မေပါပါ။ အလြန္တရာေဈးႀကီးပါသည္။

Clean coal နည္းပညာအတြက္ လာမည့္ ၁၀ ႏွစ္အတြင္း ေဒၚလာ ၂၀ မွ ၃၀ ဘီလီယံအထိ  ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံရန္လိုေနေၾကာင္း ႏုိင္ငံတကာစြမ္းအင္ေအဂ်င္စီႏွင့္ ကမၻာ့ရာသီဥတုေျပာင္းလဲမႈေ ေလ့လာေရးအဖြဲ႕က ဆုိသည္။

Clean coal တကယ္သန္႔မွာလား

အထင္ကရ သဘာဝဝန္းက်င္ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႕ႀကီးတစ္ခုျဖစ္သည့္ Sierra Club ၏ ကမၻာႀကီးပူေႏြးမႈႏွင့္ စြမ္းအင္ဆုိင္ရာ ဒါ႐ိုက္တာ Dan Becker က ‘‘သန္႔စင္တဲ့ေက်ာက္မီးေသြးဆုိတာမရွိပါဘူး။ ဘယ္ေတာ့မွလည္း ရွိလာမွာမဟုတ္ဘူး’’ဟု ေျပာဆိုသည္။ ယင္းသန္႔စင္သည့္ ေက်ာက္မီးေသြးဆုိသည့္အသံုးအႏႈန္းက လွည့္ျဖားမႈသက္သက္သာျဖစ္သည္ဟု ၎က ဆုိသည္။

ျမန္မာ့လွ်ပ္စစ္စြမ္းအင္လိုအပ္ခ်က္

ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားလုိအပ္ခ်က္သည္ ႏွစ္စဥ္ျမင့္တက္လ်က္ရွိၿပီး ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ေႏြရာသီတြင္ ၁,၆၈၈ မဂၢါဝပ္ထုတ္လုပ္ျဖန္႔ျဖဴးေပးခဲ့ေသာ္လည္း ဓာတ္အားလိုအပ္မႈ ၃၇၂ မဂၢါဝပ္ရွိခဲ့ၿပီး ႏွစ္စဥ္ျမင့္တက္လ်က္ရွိသည့္ လွ်ပ္စစ္လိုအပ္ခ်က္ကိုျဖည့္ဆည္းရန္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္တြင္ ၂,၂၁၂ မဂၢါဝပ္ တုိးထုတ္လုပ္ရန္ လ်ာထားသည္။

လွ်ပ္စစ္လိုအပ္ခ်က္ကိုျဖည့္ဆည္းရန္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္တြင္ တုိးထုတ္လုပ္ရန္လ်ာထားေသာ မဂၢါဝပ္ႏွစ္ေထာင္ေက်ာ္တြင္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႕မွ မဂၢါဝပ္ ၄၀၀ ေက်ာ္သာ တုိးထုတ္လုပ္မည္ျဖစ္ၿပီး က်န္လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားကို ေရအားလွ်ပ္စစ္ႏွင့္ ေက်ာက္မီးေသြးမွ ထုတ္လုပ္မည္ဟု လွ်ပ္စစ္စြမ္းအားဝန္ႀကီးဌာနက သတင္းထုတ္ျပန္ထားသည္။

ကခ်င္ျပည္နယ္ႏွင့္ ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းတို႔တြင္ တည္ေဆာက္မည္

ေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းငါးခု တည္ေဆာက္ရန္ႏွင့္ ေက်ာက္မီးေသြးသံုးလွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားေပးစက္႐ံု တည္ေဆာက္မႈကို ယခင္ ၃ ရာခိုင္ႏႈန္းမွ ၃၃ ရာခိုင္ႏႈန္း တိုးထုတ္လုပ္ရန္ အစိုးရကလ်ာထားသည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ တစ္ႏွစ္လွ်င္ ေက်ာက္မီးေသြးတန္ခ်ိန္ ၂၅၈ သန္းထြက္ရွိမည့္ သတၱဳသိုက္ ၁၆ ခုရွိသည္။ ယင္းတုိ႔အနက္ တတိယတန္းအမ်ိဳးအစား ေက်ာက္မီးေသြးကို ကေလးဝ၊ ဓားေသြးေက်ာက္၊ ပလူဇဝ-ေခ်ာင္းဆံု၊ ေက်းသီး-မန္ဆန္၊ ေမာေတာင္၊ သိေႏၶာ-ေခါမျပင္၊ တီက်စ္တုိ႔တြင္ ထုတ္ယူႏုိင္သည္။

ယင္းေက်ာက္မီးေသြးမ်ားသည္ ကာဗြန္ပါဝင္မႈ ၅၀ ရာခုိင္ႏႈန္းရွိေသာေၾကာင့္ အေရအတြက္ အမ်ားအျပားအသံုးျပဳရမည့္ ေက်ာက္မီးေသြးအမ်ိဳးအစားျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ clean coal နည္းပညာျဖင့္ ထုတ္လုပ္မည့္ ေက်ာက္မီးေသြးအမ်ိဳးအစား အဆင့္မီျခင္းမရွိေသးေခ်။ ထို႔ေၾကာင့္ clean coal နည္းပညာျဖင့္ ထုတ္လုပ္ႏုိင္သည့္ ေက်ာက္မီးေသြးမ်ားကို ျပည္ပမွာယူရမည္ ျဖစ္သည္။ Clean coal နည္းပညာျဖင့္ ထုတ္လုပ္မည့္ ေက်ာက္မီးေသြးအမ်ိဳးအစားတြင္ ဩစေၾတးလ်ေက်ာက္မီးေသြးမွာ အရည္အေသြးအေကာင္းဆံုးျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ေက်ာက္မီးေသြးစက္႐ံု တည္ေဆာက္ေရးအတြက္ ဖိလစ္ပိုင္မွ ဝယ္ယူမည္ဟု အစိုးရႏွင့္ နီးစပ္သည့္အသိုင္းအဝိုင္းမွ သိရေသာ္လည္း ယင္းဝယ္ယူမႈမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ တရားဝင္ ထုတ္ျပန္ေျပာဆုိျခင္း မရွိေသးေပ။

စြမ္းအင္အရင္းအျမစ္မ်ား ေပါမ်ားသည့္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ စြမ္းအင္ျဖည့္တင္းႏုိင္ေရးအတြက္ ေနာက္ဆက္တြဲျပႆနာမ်ားၿပီး စီးပြားေရးအရ ေရရွည္တြက္ေျခမကိုက္သည့္ ေက်ာက္မီးေသြးအစား အျခားနည္းလမ္းမ်ားကို သံုးႏုိင္ေၾကာင္း မစၥဂ်ီအိုက အႀကံျပဳသည္။

‘‘ေနရာအေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ျပန္လည္အသံုးျပဳလုိ႔ရတဲ့ စြမ္းအင္က ေက်ာက္မီးေသြးထက္ကို ပိုၿပီးေဈးေပါေနပါၿပီ။ ျပန္လည္သံုးလို႔ရတဲ့စြမ္းအင္က ဆက္ၿပီးေတာ့လည္း ေဈးက်လာေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ေက်ာက္မီးေသြးက ေဈးတက္လာေနတယ္။ ေက်ာက္မီးေသြးမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံတာက အနည္းဆံုးႏွစ္ ၄၀-၅၀ လုပ္ရတယ္။ အဲဒီမွာ လူထုက်န္းမာေရးနဲ႔ သဘာဝဝန္းက်င္ကိစၥကို ထည့္မတြက္ရင္ေတာင္မွ ဒါဟာေငြရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံဖို႔ စီးပြားေရးအရ အက်ိဳးမရွိတဲ့လုပ္ငန္းပဲ။ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ သန္႔ရွင္းတဲ့စြမ္းအင္ေတာ္လွန္ေရးအတြက္ အင္မတန္မွ အခြင့္ထူးတဲ့ေနရာကို ေရာက္ေနပါတယ္။ ဒီအေတာအတြင္းမွာ ျမန္မာရဲ႕ လက္ရွိစြမ္းအင္အေျခခံအေဆာက္အအံုေတြကို အေလအလြင့္ဆံုး႐ႈံးမႈနည္းပါးေအာင္ မြမ္းမံဖို႔ရွိေနၿပီး သဘာဝဓာတ္ေငြ႕စက္႐ံုေတြကို ျပင္ဆင္တာက လက္ရွိရင္ဆုိင္ေနရတဲ့ ျပႆနာကိုေျဖရွင္းႏုိင္တဲ့ ေဈးအသက္သာဆံုးနည္းလမ္းပါပဲ။ ေဈးႀကီးတဲ့ႀကိဳးေတြ မသြယ္တန္းႏုိင္ခင္မွာ သီးျခားလည္ပတ္တဲ့ စြမ္းအင္ထုတ္စက္႐ံုေတြ၊ စက္႐ံုအေသးေလးေတြက ေဝးလံေခါင္ဖ်ားတဲ့ေနရာေတြကို အခုဆုိရင္လွ်ပ္စစ္ေပးႏုိင္ေနပါ တယ္’’ဟု မစၥဂ်ီအိုက အႀကံျပဳသည္။

လာမည့္ႏွစ္တြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၌ ေက်ာက္မီးေသြးလွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားထုတ္စက္႐ံု တည္ေဆာက္ရန္ ဝန္ႀကီးဌာနထံ ကုမၸဏီရွစ္ခုခန္႔ ေလွ်ာက္ထားရာတြင္ နည္းပညာျမင့္မားၿပီး ဘ႑ာေရးေတာင့္တင္းေသာကုမၸဏီကို ေရြးခ်ယ္ရန္ လ်ာထားေၾကာင္း လွ်ပ္စစ္စြမ္းအင္ဝန္ႀကီးဌာနအရာရွိတစ္ဦးက ေျပာဆိုသည္။

‘‘၂၀၁၅ ခုႏွစ္ထဲမွာ တစ္ခု၊ ႏွစ္ခုေလာက္ပဲ ထပ္လက္ခံေတာ့မွာပါ။ အမ်ားႀကီးလက္မခံထားဘူး’’ဟု အမည္မေဖာ္လိုသူ လွ်ပ္စစ္စြမ္းအားဝန္ႀကီးဌာနမွ တာဝန္ရွိသူတစ္ဦးကေျပာသည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ေက်ာက္မီးေသြးစက္႐ံု ၁၆ ခု တည္ေဆာက္ရန္ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရက လႊတ္ေတာ္တြင္ တင္ျပထားၿပီး ယင္းအနက္မွ ကိုးခုမွာ ခြင့္ျပဳခ်က္ရၿပီး ျဖစ္သည္။ အခ်ိဳ႕ေသာ ေက်ာက္မီးေသြးသံုး လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားေပးစက္႐ံုမ်ားမွာ တည္ေဆာက္ေနဆဲ အဆင့္သို႔ ေရာက္ရွိေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရးႏွင့္ ဥပေဒေရးရာေကာ္မရွင္အဖြဲ႕ဝင္ ေဒါက္တာထြန္းႏုိင္က ျမန္မာရင္းႏီွးျမႇဳပ္ႏံွမႈ အလုပ္႐ံုေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ေက်ာက္မီးေသြးေၾကာင့္ ပတ္ဝန္းက်င္ထိခိုက္မႈ စိုးရိမ္စရာမရွိဟုဆုိ

ပတ္ဝန္းက်င္ညစ္ညမ္းမႈကို အနည္းဆံုးျဖစ္ေစသည့္ clean coal နည္းပညာျဖင့္ ထုတ္လုပ္မည္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ပတ္ဝန္းက်င္ထိခိုက္မႈကို စိုးရိမ္ဖြယ္မရွိပါေၾကာင္း ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ က်င္းပသည့္ စြမ္းအင္ဆုိင္ရာညီလာခံမ်ားႏွင့္ အလုပ္႐ံုေဆြးေႏြးပြဲမ်ားတြင္ ေက်ာက္မီးေသြးလုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ အစုိးရထိပ္ပိုင္းအႀကီးအကဲမ်ားက မၾကာခဏ ေျပာဆိုေလ့ရွိသည္။

‘‘ဟိုတစ္ေလာက ဂ်ပန္မွာ ေဆာက္ထားတဲ့ ေက်ာက္မီးေသြးစက္႐ံုကို ၫႊန္းထားတဲ့ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္အမတ္တစ္ေယာက္ရဲ႕ ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္စေတးတပ္တစ္ခုကို ဖတ္ရတယ္။ ေက်ာက္မီးေသြးစက္႐ံုက ၿမိဳ႕ထဲမွာတည္ေဆာက္ထားေပမယ့္ ၿမိဳ႕ထဲကလူေတြ ဘာမွမျဖစ္ဘူးဆိုတဲ့သေဘာကို ေတြ႕ရတယ္။ ေက်ာက္မီးေသြးေခါင္တုိင္က ထြက္လာတဲ့ ဓာတ္ေငြ႕ေတြက ထုတ္တဲ့ေနရာကိုမက်ဘူး။ သူနဲ႔ ခပ္ေဝးေဝးမွာက်တာ။ ေက်ာက္မီးေသြးေခါင္တုိင္ရဲ႕အျမင့္၊ ဆယ့္ႏွစ္ရာသီေလတိုက္ႏႈန္းကိုၾကည့္ၿပီး တြက္ခ်က္ရတာ’’ဟု ေက်ာက္မီးေသြးဓာတ္အားသံုးစက္႐ံုႏွင့္ ပတ္သက္၍ ကန္႔ကြက္ေနသူ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရး ေဆာင္ရြက္ေနသူ ဦးဝင္းမ်ိဳးသူက ေျပာသည္။

Clean coal နည္းပညာႏွင့္ ေက်ာက္မီးေသြးထုတ္လုပ္အသံုးျပဳပါက ေလထုထဲတြင္ အမႈန္အမႊားမ်ားပါဝင္မႈ PM ၉၉ ရာခုိင္ႏႈန္း၊ အက္စစ္မိုးရြာသြန္းမႈကို ျဖစ္ေပၚေစေသာ SO2 ၉၇ ရာခုိင္ႏႈန္း၊ ႏိုက္ထ႐ိုက္ေအာက္ဆုိက္ဓာတ္ ၇၀ ရာခုိင္ႏႈန္း သန္႔စင္ေပးႏုိင္မည္ဟု ဆုိေနေသာ္လည္း အိုဇုန္းႏွင့္ မာက်ဴရီထုတ္လႊင့္မႈႏွင့္အတူ ယေန႔အခ်ိန္ထိ သန္႔စင္ေအာင္ မလုပ္ေပးႏုိင္ေသာ ဓာတ္ေငြ႕မ်ားလည္း ထြက္ရွိသည္။

‘‘(SO2) အဲဒီ ၃ ရာခုိင္ႏႈန္းကေကာ ဘယ္ထဲေရာက္သြားမွာလဲ။ ေကာင္းကင္က ေလထဲေရာက္ၿပီး ေပ်ာက္သြားတာမဟုတ္ဘူး။ ေလထဲကိုပါသြားတဲ့ အဲဒီဆာလဖာဒိုင္ေအာက္ဆုိက္ေတြက ဘယ္ကိုၿပိဳက်မွာလဲ။ အဲဒါေတြကို သူတုိ႔စိစစ္ဖို႔လုိတာေပါ့’’ဟု ဦးဝင္းမ်ိဳးသူက ထပ္မံေျပာသည္။

၅၀၀ မဂၢါဝပ္ထြက္ရွိမည့္ ေက်ာက္မီးေသြးသံုးစက္႐ံုတြင္ အနည္းဆံုး ဆာလဖ်ဴရစ္အက္ဆစ္ တန္ခ်ိန္တစ္ေသာင္း ထြက္ရွိမည္ျဖစ္ၿပီး clean coal နည္းပညာျဖင့္ တည္ေဆာက္မည္ဆုိပါက ဆာလဖ်ဴရစ္အက္ဆစ္ ၉၇ ရာခိုင္ႏႈန္း ဖယ္ရွားႏုိင္သည့္တုိင္ ၃ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔ ထြက္ရွိေနဦးမည္ျဖစ္သည္။ ဥပမာ-မဂၢါဝပ္သံုးရာ ေက်ာက္မီးေသြးသံုးလွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားေပးစက္႐ံုတြင္ clean coal နည္းပညာသံုးၿပီး ထုတ္လုပ္ေသာ္လည္း တစ္ေန႔လွ်င္ ဆာလဖ်ဴရစ္အက္ဆစ္ တန္ ၁၈၀ ထြက္ရွိေနမည္ဟု ဦးဝင္းမ်ိဳးသူက တြက္ျပသည္။

ျပည္သူပိုင္ေငြျဖင့္ လည္ပတ္ေနသည့္ ႏုိင္ငံတကာရွိ ေက်ာက္မီးေသြးသံုးစြမ္းအင္ထုတ္လုပ္ငန္းမ်ားမွ ထြက္ရွိသည့္ ဓာတ္ေငြ႕မ်ားေၾကာင့္ ေသဆံုးမႈကို ေလ့လာထားသည့္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ကာကြယ္ေရးရန္ပံုေငြအဖြဲ႕မွ သိပၸံပညာရွင္ဆာရာပန္နီ၊ ေဂ်ေကာ့ပ္ဘဲလ္ႏွင့္ ဂြၽန္ဘာဘတ္စ္တုိ႔၏ စာတမ္းတြင္ ယင္းစက္႐ံုမ်ိဳး ၈၈ ႐ံုကို ေလ့လာေဖာ္ျပထားသည္။ တခ်ိဳ႕ဥပမာမ်ားကို ေဖာ္ျပထားရာတြင္ အိႏၵိယႏုိင္ငံရွိ ဘာရာေက်ာက္မီးေသြး႐ံုမွ တစ္ႏွစ္ကို လူ ၉၀၀၊ တ႐ုတ္ျပည္ Yangzhpu-2 စက္႐ံုေၾကာင့္ တစ္ႏွစ္ကို လူ ၈၀၀၊ အိႏိၵယ Kahalgaon ဓာတ္အားေပး႐ံုေၾကာင့္ လူ ၄၉၀၊ တ႐ုတ္ျပည္မွ Henan (Qinbei) စက္႐ံုေၾကာင့္ တစ္ႏွစ္ကို လူ ၁,၂၀၀၊ တ႐ုတ္ျပည္မွပင္ Ligang စက္႐ံုေၾကာင့္ လူ ၉၀၀ တုိ႔သည္ ေသြးတုိးေရာဂါႏွင့္ အဆုတ္ကင္ဆာေရာဂါမ်ားေၾကာင့္ ေသဆံုးရေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။ ယင္း စက္႐ံု ၈၈ ခုေၾကာင့္ ေသဆုံးသူ တစ္ႏွစ္လွ်င္ ၁၀,၇၀၀ ရွိေၾကာင္းလည္း ခန္႔မွန္းတြက္ခ်က္ထားသည္။

ေတာင္အာဖရိက၏ ေသမင္းတမန္ေက်ာက္မီးေသြး

ေတာင္အာဖရိကကဲ့သို႔ ေက်ာက္မီးေသြးကို စြမ္းအင္၏ ၈၅ ရာခိုင္ႏႈန္းအတြက္ အသံုးျပဳေနေသာ ႏုိင္ငံတြင္ ေလထုညစ္ညမ္းမႈေၾကာင့္ ႏွစ္စဥ္ႏွင့္အမွ် လူေပါင္းေထာင္ခ်ီေသဆံုးေနရေၾကာင္း သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္  ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖြဲ႕ ဂရင္းပိစ္အဖြဲ႕က ေၾကညာခ်က္ထုတ္ျပန္ထားသည္။

ေက်ာက္မီးေသြးတြင္းအနီးတြင္ ေနထိုင္သူမ်ားသာမက ေက်ာက္မီးေသြးကို ခ်က္ျပဳတ္ရာတြင္ႏွင့္ အပူေပးရာတြင္ အသံုးျပဳေနၾကသျဖင့္ ေလထုအဆိပ္သင့္မႈ ပိုမ်ားလာသည္။ Mpumalanga ရွိ ေက်ာက္မီးေသြးဓာတ္အားေပး႐ံုမွ ထြက္ရွိေသာ အဆိပ္ေငြ႕မွာ ေလထုတြင္းသိပ္သည္းစြာဝင္ေရာက္ေနသျဖင့္ ယင္းေဒသရွိ ျပင္ပေလထုညစ္ညမ္းမႈသည္ အိမ္တြင္းေက်ာက္မီးေသြးသံုးျခင္းထက္ပင္ သံုးဆပိုဆိုးရြားေနေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရသည္။ ယင္းေဒသတြင္ ေဆး႐ံုတက္သူႏွင့္ ေသဆံုးသူထက္ဝက္ေက်ာ္က ေက်ာက္မီးေသြးသံုးဓာတ္အားေပးစက္႐ံုေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ေတာင္အာဖရိကႏိုင္ငံ၏ သဘာဝဝန္းက်င္ဆိုင္ရာဌာနက စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းသစ္မ်ားခ်မွတ္ၿပီး ညစ္ညမ္းမႈကို ထိန္းခ်ဳပ္ရန္ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ကတည္းက ႀကိဳးစားခဲ့ေသာ္လည္း တိုးတက္မႈက ေႏွးေကြးလြန္းေနသည္။

ထြက္ရွိလာေသာ အဆိပ္ေငြ႕မ်ားကို ေလွ်ာ့ခ်ရန္အတြက္ နည္းပညာတပ္ဆင္ျခင္းကို ဆံုးျဖတ္ရာတြင္ သက္ဆုိင္ရာႏုိင္ငံမ်ား၏ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းသတ္မွတ္ခ်က္မ်ား၊ လုပ္ငန္းရွင္၏ ကုန္က်စရိတ္အေပၚ တြက္ခ်က္မႈမ်ားေပၚတြင္ မူတည္ေနသည္။ အထက္ေဖာ္ျပပါ ေက်ာက္မီးေသြးသံုးစက္႐ံုမ်ားတြင္ ယင္းနည္းပညာကို ကုန္က်စရိတ္ေၾကာင့္ မတပ္ဆင္ရန္ဆံုးျဖတ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ယင္းသို႔ေသာ ေက်ာက္မီးေသြးသံုးစက္႐ံုမ်ားစြာရွိေနၿပီး ယင္းစက္႐ံုအနီး ေနထုိင္လုပ္ကိုင္သူမ်ားသာမက အခိုးအေငြ႕မ်ားေရာက္ရွိရာ ေလထု၊ ေရထုမွတစ္ဆင့္ ညစ္ညမ္းမႈျဖစ္ၿပီး အဆုတ္ေရာဂါ၊ ႏွလံုးေရာဂါ၊ ကင္ဆာေရာဂါမ်ားျဖစ္ပြားမႈ တုိးမ်ားလာေနသည္။

ကုလသမဂၢသဘာဝဝန္းက်င္ဆိုင္ရာအဖြဲ႕ႀကီး UNEP ၏ ေဖာ္ျပထားခ်က္အရ ေက်ာက္မီးေသြးေလာင္ကြၽမ္းရာမွ ထြက္သည့္အမႈန္မ်ားက အသက္႐ွဴလမ္းေၾကာင္းတြင္း ဝင္ေရာက္ၿပီး ေလႁပြန္ေရာင္ရမ္းျခင္းႏွင့္ အထူးသျဖင့္ နာတာရွည္ေရာဂါျဖစ္ေစေၾကာင္း သိရသည္။

ယင္းမွထြက္ရွိသည့္ ျပဒါးက အစားအစာမ်ားမွတစ္ဆင့္ လူတုိ႔၏ အာ႐ံုေၾကာမ်ားစနစ္ကို ထိခုိက္ေစရာ ငယ္ရြယ္သည့္ အာ႐ံုေၾကာမ်ားက ဖြံ႕ၿဖိဳးေနဆဲကေလးမ်ားတြင္ ထိခုိက္မႈက ပိုမိုျပင္းထန္သည္။ ယင္းျပဒါးပါဝင္ေသာ ညစ္ညမ္းသည့္ေလထုသည္ မုိင္ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာအထိ ပ်ံ႕လြင့္ႏုိင္သည္။ ၎ျပင္ ႏွစ္စဥ္ႏွင့္အမွ် ေက်ာက္မီးေသြးတြင္း မေတာ္တဆမႈမ်ားေၾကာင့္ လူေပါင္းေထာင္ခ်ီ ေသဆံုးေနရသည္။ ေက်ာက္မီးေသြးတြင္းလုပ္သားမ်ား၊ တြင္းအနီးေနထုိင္သူမ်ားသည္ ေန႔စဥ္ႏွင့္အမွ် အဆိပ္ေငြ႕မ်ားႏွင့္ ေတြ႕ထိေနၾကရသည္။

ေက်ာက္မီးေသြးေလာင္ကြၽမ္းမႈေၾကာင့္ အဆိပ္သင့္ေစသည့္ သတၱဳမ်ားစြာပါဝင္သည့္ စြန္႔ပစ္ပစၥည္းမ်ားထြက္ရွိရာ ၎တုိ႔သည္ အမ်ားအားျဖင့္ သာမန္အမိႈက္ပံုတြင္ အဆံုးသတ္ေလ့ရွိၿပီး ပတ္ဝန္းက်င္တစ္ခုလံုးကို ညစ္ညမ္းေစကာ လူတုိ႔၏က်န္းမာေရးကို ၿခိမ္းေျခာက္ေနမည္ျဖစ္သည္။ ငါးမ်ားျပဒါးဆိပ္သင့္ၿပီး စားသံုးရန္မသင့္ေတာ့သည့္ အေနအထားသို႔ ေရာက္ျခင္းကလည္း အဓိကအားျဖင့္ ေက်ာက္မီးေသြးေလာင္ကြၽမ္းရာကထြက္သည့္ ျပဒါးမ်ားေၾကာင့္ျဖစ္သည္ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။

ေက်ာက္မီးေသြးသံုး လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားေပးစက္႐ံုမွ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆုိက္၊ ႏုိက္ထ႐ိုဂ်င္ေအာက္ဆုိက္၊ ဆာလဖာဒိုင္ေအာက္ဆိုက္၊ ကာဗြန္မိုေနာ့ဆိုက္၊ ဟိုက္ဒ႐ိုကာဗြန္၊ မီသိန္း၊ မီးခိုးျပာလြင့္အမႈန္အမႊားမ်ား၊ အာဆင္းနစ္၊ ကိုေဘာ့၊ ခ႐ိုမီယမ္၊ ခဲ၊ မဂၢနီးစ္ကတ္မီယံ၊ သြပ္၊ ျပဒါးႏွင့္ ေရဒီယိုဓာတ္ႂကြပစၥည္းမ်ား ထြက္သည္။

ႏိုင္ငံတကာလႈပ္ရွားမႈ

စက္တင္ဘာလ တတိယသီတင္းပတ္အကုန္တြင္ အေမရိကန္ နယူးေယာက္ၿမိဳ႕၏ လမ္းမ်ားေပၚ၌ ဆယ္စုႏွစ္အတြင္း အႀကီးမားဆံုးလူထုလႈပ္ရွားမႈႀကီးျဖစ္ေပၚခဲ့ၿပီး လူငါးသိန္းနီးပါးက ကမၻာ့ရာသီဥတုေျပာင္းလဲလာျခင္းအေပၚ ဆႏၵျပခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ကမၻာအရပ္ရပ္ရွိ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ႀကီးမ်ား၏ ေလာဘႏွင့္ အစိုးရမ်ား၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္လြဲမွားမႈမ်ားေၾကာင့္ ပတ္ဝန္းက်င္ညစ္ညမ္းမႈမ်ားျဖစ္ၿပီး ကမၻာ့ရာသီဥတုေျပာင္းလဲလာမႈက စိုးရိမ္ရသည့္ အေျခအေနသို႔   ေရာက္လာေနသည္။ စြမ္းအင္ဆုိင္ရာျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ျပဳလုပ္ၾကရန္ အေရးေပၚလိုအပ္ေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း သတင္းစကားပါးလုိက္ျခင္းလည္းျဖစ္သည္။

ၿပီးခဲ့သည့္ အဂၤါေန႔ စက္တင္ဘာ ၂၄ ရက္တြင္မူ ကုလသမဂၢက ဦးေဆာင္ေသာ ရာသီဥတုဆုိင္ရာ ထိပ္သီးညီလာခံကို နယူးေယာက္ၿမိဳ႕တြင္ တစ္ရက္တာက်င္းပခဲ့ရာ အိုဘားမားအပါအဝင္ ကမၻာ့ႏုိင္ငံ ၁၂၀ ေက်ာ္မွ ေခါင္းေဆာင္မ်ား တက္ေရာက္ခဲ့ၾကသည္။

သို႔ေသာ္ ႏုိင္ငံေခါင္းေဆာင္အခ်ိဳ႕ တက္ေရာက္ရန္ ပ်က္ကြက္ေနရာ ရာသီဥတုေျပာင္းလဲျခင္းတြင္ အေရးႀကီးလွသည့္ ႏုိင္ငံႀကီးႏွစ္ခု၏ ေခါင္းေဆာင္မ်ားလည္း ပါဝင္သည္။ ၎တုိ႔မွာ တ႐ုတ္သမၼတ စီက်င္းပင္ႏွင့္ အိႏၵိယဝန္ႀကီးခ်ဳပ္နာရန္ဒရာမိုဒီတုိ႔ပင္ျဖစ္သည္။ သူတုိ႔အစား ကိုယ္စားလွယ္မ်ားကိုသာ ေစလႊတ္ခဲ့သျဖင့္ ရာသီဥတုေျပာင္းလဲျခင္းဆုိင္ရာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမ်ားကို ဦးစားေပးအဆင့္တြင္ မထားရွိေၾကာင္း ျပသလိုက္ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ေဝဖန္ေနၾကသည္။

ႏွစ္ႏုိင္ငံေပါင္း လူဦးေရ ၂ ဒသမ ၅ ဘီလီယံရွိၿပီး ကမၻာ့လူဦးေရ၏သံုးပံုတစ္ပံုေက်ာ္ရွိသည့္ ယင္းႏုိင္ငံႀကီးႏွစ္ခုသည္ လူဦးေရအမ်ားဆံုးျဖစ္႐ံုမက ဖန္လံုအိမ္ဓာတ္ေငြ႕တစ္ခုျဖစ္သည့္ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုက္အမ်ားဆံုး ထုတ္လုပ္သည့္ နံပါတ္(၁)ႏွင့္ နံပါတ္ (၃)ႏုိင္ငံမ်ားလည္း ျဖစ္သည္။ အေမရိကန္က နံပါတ္(၂)ျဖစ္သည္။ ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ခန္႔ကစၿပီး အေမရိကန္၏ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆုိက္ ထြက္ႏႈန္းက်ဆင္းသြားခဲ့ေသာ္လည္း တ႐ုတ္ႏုိင္ငံက ဆက္တိုက္တုိးျမင့္လာေနၿပီး အိႏၵိယကလည္း ယင္းေနာက္မွ လုိက္ပါလာေနသည္။

လက္ရွိတြင္ ကမၻာ့ရာသီဥတုေဖာက္ျပန္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားေၾကာင့္ တစ္ႏွစ္လွ်င္ ေဒၚလာဘီလီယံ ၁၀၀ ဆံုး႐ံုးေနရေၾကာင္း စက္တင္ဘာ ၂၂ ရက္က က်င္းပသည့္ ကုလသမဂၢေဆြးေႏြးပြဲ၌ ကြၽမ္းက်င္သူပညာရွင္မ်ားက ေျပာဆုိသည္။ အပူခ်ိန္ ၂ ဒီဂရီစင္တီဂရိတ္ ျမင့္တက္လာမည္ဆုိလွ်င္ လာမည့္ ၂၀၅၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ ကမၻာ့ဝင္ေငြ၏ ၂ ရာခိုင္ႏႈန္းကို ဆုံုး႐ႈံးသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ေျပာဆိုလုိက္သည္။ အကယ္၍ အစိုးရမ်ားက ကမၻာ့အပူခ်ိန္ေျပာင္းလဲမႈကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းျခင္းမျပဳပါက ယင္းခန္႔မွန္းခ်က္ထက္ပင္ ဆံုး႐ႈံးမႈပိုမ်ားလာမည္ဟုလည္း ကြၽမ္းက်င္သူမ်ားက သတိေပးထားသည္။

ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ႀကီး WHO ကလည္း လာမည့္ ၂၀၃၀ ႏွင့္ ၂၀၅၀ ျပည့္ႏွစ္အၾကားတြင္ ရာသီဥတုေျပာင္းလဲမႈေၾကာင့္ တစ္ႏွစ္လွ်င္ လူေပါင္းႏွစ္သိန္းခြဲခန္႔သည္ အငတ္ေဘး၊ ငွက္ဖ်ား၊ ဝမ္းေရာဂါႏွင့္ အပူလြန္ကဲမႈမ်ားေၾကာင့္ အပိုေဆာင္းေသဆံုးရဖြယ္ရွိေၾကာင္း ခန္႔မွန္းထားသည္။

အမွန္ဆုိလွ်င္ ဤဆႏၵျပပြဲကို ေဘဂ်င္း၏ လမ္းမမ်ားေပၚတြင္ ျပဳလုပ္သင့္သည္ဟု ဆႏၵျပသူမ်ားက ဆုိသည္။ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ၏ ကာဗြန္ဓာတ္ေငြ႕ထုတ္လႊႊတ္မႈမ်ားေၾကာင့္ ရာသီဥတုေျပာင္းလဲေရး ပိုမိုဆုိးရြားလာသည္ဟုလည္း စြပ္စဲြထားသည္။ ကမၻာေပၚတြင္ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုက္ အမ်ားဆံုးထုတ္လႊတ္ေသာႏုိင္ငံမွာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံျဖစ္ၿပီး စုစုေပါင္းထုတ္လႊတ္မႈမ်ား၏ ၂၇ ရာခုိင္ႏႈန္းရွိသည္။ တစ္ကမၻာလံုးက အသံုးျပဳေသာ ေက်ာက္မီးေသြးစုစုေပါင္းပမာဏသည္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံတစ္ခုတည္းက အသံုးျပဳေနေသာ ပမာဏႏွင့္တူညီေနသည္။

ေက်ာက္မီးေသြးသံုး လွ်ပ္စစ္စက္႐ံုသည္ လူလုပ္ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုက္ အမ်ားဆံုးထုတ္လႊတ္ရာေနရာ ျဖစ္သည္။ ဤအခ်က္တစ္ခုတည္းကပင္ ကမၻာႀကီးအတြက္ အႏၲရာယ္ျဖစ္ေစေၾကာင္း ထင္ရွားေနသည္။ ကမၻာႀကီးပူေႏြးမႈ၊ ရာသီဥတုမ်ား ကေမာက္ကမျဖစ္မႈမ်ားကို ရပ္တန္႔ရန္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံသည္ သူ၏ ေက်ာက္မီးေသြးလွ်ပ္စစ္စက္႐ံုမွဖယ္ခြာၿပီး ျပန္လည္အသံုးခ်ႏုိင္သည့္ လွ်ပ္စစ္စြမ္းအင္ဆီသုိ႔ ကူးေျပာင္းရမည္ဟု ဂရင္းပိစ္က အႀကံျပဳထားသည္။

သတင္းေကာင္းအခ်ဳိ႕

ေကာင္းသတင္းမ်ားမွာ ကုလသမဂၢညီလာခံက်င္းပေနခ်ိန္မွာပင္ နာမည္ႀကီးေရာ့ကားဖဲလား မိသားစု၏ စတင္းဒတ္ေရနံကုမၸဏီက ေက်ာက္မီးေသြးလုပ္ငန္းတြင္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမွ ထြက္ခြာၿပီဟု ေၾကညာလိုက္ၿပီးေနာက္ ကုမၸဏီႀကီး ၁၂ ခုကလည္း ေက်ာက္မီးေသြးအသံုးျပဳမႈကို တျဖည္းျဖည္းေလွ်ာ့ခ်သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ၎တို႔အစီအစဥ္မ်ားကို ေဖာ္ထုတ္ေၾကညာလိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။ ကုမၸဏီေပါင္း ၁၈၀ ႏွင့္ျပည္နယ္အစိုးရမ်ား၊ တစ္သီးပုဂၢလ ၆၅၄ ဦးတို႔ကလည္း ေက်ာက္မီးေသြး၊ ေရနံႏွင့္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႕ထုတ္လုပ္မႈလုပ္ငန္း ၂၀၀ တြင္ ၎တို႔၏ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈကို ေလွ်ာ့ခ်မည္ဟု ဝန္ခံကတိျပဳခဲ့ၿပီး ယခုႏွစ္တြင္ ေဒၚလာသန္း ဘီလီယံ ၅၀ ဖိုးကို အျခားလုပ္ငန္းမ်ားသို႔ ေျပာင္းေရႊ႕ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံခဲ့သည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံက ကြမ္းၿခံကုန္းစက္႐ံု ဥပမာ

ကမၻာေပၚတြင္ ေက်ာက္မီးေသြးစက္႐ံုဆိုးက်ဳိး ပိုသိလာၿပီး ေလွ်ာ့ခ်ေနခ်ိန္မွ ျမန္မာ၌ စက္႐ံုမ်ား တိုးေဆာက္ရန္ စီစဥ္ျခင္းမွာ မွန္ကန္ပါရဲ႕လား။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ တစ္နာရီပ်မ္းမွ်ေလတိုက္ႏႈန္းသည္ ငါးမိုင္ေအာက္ရွိေသာ္လည္း မိုးတြင္းကာလ၌ တစ္နာရီငါးမိုင္အထက္ ေလတိုက္ႏႈန္းပိုျမင့္စြာ တိုက္ခတ္ေလ့ရွိေၾကာင္း ဦးဝင္းမ်ဳိးသူကေျပာဆိုသည္။

ေက်ာက္္မီးေသြးတြင္းႏွင့္ ေက်ာက္မီးေသြးသံုးစက္႐ံုမ်ားတြင္ အေကာင္းဆံုးနည္းလမ္းမ်ားကို ေငြကုန္ေၾကးက်ခံၿပီး အသံုးျပဳႏုိင္ျခင္း ရွိ၊ မရွိ ဆိုသည့္အခ်က္က ႏိုင္ငံတကာ၌ ျပႆနာတစ္ရပ္အျဖစ္ ရွိေနဆဲျဖစ္သည္။ ကုန္က်စရိတ္ႀကီးမားၿပီး အၿမဲမျပတ္ေစာင့္ၾကည့္စစ္ေဆးေနရသည့္ clean coal နည္းပညာကိုသံုးကာ ထုတ္လုပ္မည္ဆိုလွ်င္ ထြက္လာသည့္အဆိပ္ေငြ႕မ်ား ေလ်ာ့နည္းသြားမည္ျဖစ္ေသာ္လည္း အႏၲရာယ္က ႀကီးမားေနဆဲပင္။

‘‘ဆရာဦးထြန္းလြင္ကို ေလတိုက္ႏႈန္းကိုေမးၾကည့္တာေပါ့။ ရန္ကုန္မွာ မုိးတြင္းဆိုရင္ အေနာက္ေတာင္ေလက လာတာကိုး။ အဲဒီေတာ့ ကြမ္းၿခံကုန္းဘက္ကေလေတြက ရန္ကုန္ဘက္ကိုေရာက္မွာေပါ့။ တစ္ႏွစ္ကိုေလးလခြဲေလာက္က ရန္ကုန္ဘက္ကိုေရာက္မယ္။ တန္ခ်ိန္ ၁၈၀ နဲ႔ပဲ တြက္ထားတာက ဆာလဖ်ဴရစ္အက္စစ္တစ္ေန႔ကို တန္ဝက္ေလာက္ထြက္တယ္ဆိုဦး။ ေလးလခြဲဆိုေတာ့ ရက္ေပါင္း ၁၂၀ ေပါ့။ တန္ခ်ိန္ ၆၀ ကေတာ့ ဒီမုိးတြင္းကာလမွာ ရန္ကုန္ကိုေရာက္မယ္။ မိုးတြင္းမဟုတ္တဲ့ကာလဆိုရင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မဟုတ္ဘဲ ေနာက္ၿမိဳ႕ကိုတိုက္မွာကိုး။ အဲဒီကြမ္းၿခံကုန္းနားမွာတည္မယ့္ ေက်ာက္မီးေသြးေတြက ပင္လယ္ဘက္ကို ျပန္ထြက္သြားမွာကိုး။ ဒါေတာင္ေသခ်ာမသိဘူးေနာ္။ ေလရဲ႕သေဘာက ပံုစံမ်ဳိးစံုေျပာင္းလဲေနတာ။ ေဝ့လည္လည္ တိုက္ေနလည္း တိုက္ေနမွာ။ သို႔ေသာ္လည္း မုိးတြင္းဆိုရင္ အေနာက္ေတာင္ေလက တိုက္ေလ့ရွိတဲ့အတြက္ ကြမ္းၿခံကုန္းေက်ာက္မီးေသြးဓာတ္ေငြ႕ကထြက္တဲ့ ေလကေတာ့ ရန္ကုန္ကို လာမွာက်ိန္းေသတယ္’’

‘‘ဒီဆာလဖ်ဴရစ္အက္စစ္က အနည္းဆံုး ေလထဲမွာ သံုးရက္ေလာက္ေနႏိုင္တယ္။ ဆိုင္းေနလို႔ရတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ မိုးအံု႔ၿပီးရြာရင္ အက္စစ္မုိးေတြ ရြာႏိုင္တယ္။ ေက်ာက္မီးေသြးစက္႐ံုေခါင္းတိုင္က ထြက္တဲ့ေလက ဘယ္ေနရာကုိ က်ႏိုင္လဲဆုိတာ တြက္ခ်က္ရမယ္။ ေခါင္းတိုင္ျမင့္ေလ ေနရာေဝးေဝးကို ေရာက္ႏိုင္ေလပဲ။ သို႔ေသာ္လည္း အျမင့္က ကန္႔သတ္ခ်က္ရွိတယ္။ အဲဒီေလာက္ႀကီး အေပၚကို ျမင့္တက္လို႔မရဘူး။ မီးခိုးေခါင္းတိုင္က ထြက္လာတဲ့ေလက ရန္ကုန္ကိုမေရာက္ခင္ လမ္းတစ္ဝက္မွာ မုိးရြာခ်လိုက္တယ္ဆိုပါေတာ့၊ အဲေနရာတစ္ဝိုက္က လယ္ယာေတြ၊ ငါးကန္ေတြ ထိခိုက္ကုန္လိမ့္မယ္’’

ယင္းတြက္ခ်က္မႈမ်ားကိုလည္း အခ်ိန္တုိတုိအတြင္း လုပ္ေဆာင္၍မရႏိုင္ဘဲ ၂ႏွစ္၊ သံုးႏွစ္ၾကာ တိုင္းတာၿပီး ေျမျပင္တြက္ခ်က္မႈဟုေခၚသည့္ ေလထုက်ေရာက္မည့္ေနရာ အခ်ိန္ႏွင့္ပမာဏကို တိုင္းတာရသည္။

‘‘အဲဒါကို EIA, SIA တြက္ခ်က္ေပးရတယ္။ ေက်ာက္မီးေသြးစက္႐ံုက အေငြ႕ေတြက်မယ့္ေနရာမွာ ဘာေတြထိခိုက္ႏိုင္လဲ။ ဘာအေဆာက္အအံုေတြရွိလဲဆိုတာ အေသးစိတ္ေလ့လာစိစစ္ရတယ္’’

Ref:7daynewjournal