ကမာၻ ့စီးပြားေရး တိမ္​ညႇိုမွိုင္​းျပျပ

ကမာၻ့စီးပြားေရး တိမ္​ညႇိုမွိုင္​းျပျပ

အခုရက္​ပိုင္​း သတင္​းမီဒီယာအမ်ားစု တို႔၏ ေခါငး္​စီးပိုင္​းကို ေနရာယူထားတာကေတာ့ ကမာၻ့စီးပြားေရး က်ဆင္​းသထက္​ က်ဆင္​းေနၿပီဆိုသည္​့ သတင္​းပင္​ ျဖစ္​သည္​။ ကမာၻ့အႀကီးဆံုးစီးပြားေရးအင္​အားႀကီးနိုင္​ငံႀကီးျဖစ္​သည္​့အေမရိကန္​ နိုင္​ငံလည္​း အေျခအေနဆိုး႐ြားေနၿပီ ျဖစ္​သလုိ၊ ကမာၻ့ဒုတိယ စီးပြားေရး အင္​အားႀကီးနိုင္​ငံႀကီးျဖစ္​သည္​့ တရုတ္​လည္​း ထိုနည္​း၎ အေနအထား၌ ရွိေနသည္​။ 

တရုတ္​ရဲ႕ စက္​မႈ့လုပ္​ငန္​းက႑ အက်ိဴးအျမတ္​ျဖစ္​ထြန္​းမႈ့ပိုင္​းကို နွစ္​ အလိုက္​ၾကည္​့မည္​ဆိုပါက ၁၄% အထိ အက်ရွိခဲ့ၿပီး ၂၀၁၁ေနာက္​ပိုင္​း အဆိုးဆံုးက်ဆင္​းမႈ့ အျဖစ္​  မွတ္​တမ္​း၀င္​သြားၿပီ ျဖစ္​သည္​။ ၎နွင္​့ တခ်ိန္​တည္​းမွာတင္​ ဥေရာပစီးပြားေရး လည္​း အက်ဘက္​ သို႔ ဦးတည္​ေနၿပီျဖစ္​ေၾကာင္​းကို ဥေရာပဗဟိုဘဏ္​ ဥကၠ႒ MarioDraghi ကိုယ္​တိုင္​က ၀န္​ခံေျပာၾကားခဲ့ၿပီးျဖစ္​သည္​။ Mr.Draghi ၏ ေလသံ အတိုင္​းလိုက္​ရမည္​ ဆိုပါက" weakness in world trade" ဟူေသာ အသုံးအနႈန္​းနွင္​့ "weakening growth picture"ဆိုသည္​့ စကားကို ဆက္​တိုက္​ဆိုသလို သုံးစြဲ ဖြင္​့ဟလာပါသည္​။ 

ဥေရာပဗဘိုဘဏ္​(ECB)ရဲ႕ ၂၀၁၉ ယူရုိဇုံဂ်ီဒီပီ ခန္​႔မွန္​းနႈန္​းကို ယခင္​က ၁.၇% ကေန ၁.၁% သို႔ ေလ်ွာ႔ခ်ခဲ့သည္​။၎ယူရိုဇုံ စီးပြားေရးတိုးတက္​မႈ့နႈန္​း ခန္​႔မွန္​းခ်က္​ ထြက္​သည္​့ေန႔၌ အေမရိကန္​ Dow Jones ၫႊန္းကိန္းဟာ၃၂ပိြဳင္​့ အက်၊ S&P 500ၫႊန္​းကိန္​းက ၁၃ပိြဳင္​့အက်၊Nasdaq ၫႊန္​းကိန္​းက ၄၈ပိြဳင္​့အက် ျဖင္​့ ပိတ္​ခဲ့ၾကသည္​။

Yardeni research ရဲ႕ မဟာဗ်ဴဟာရွင္​ Ed Yardeni ဆိုသူကေတာ့ "ကမာၻ့စီးပြားေရး က်ဆင္​းမႈ့ ရွိလာတာက အခုမွ ျဖစ္​တာမ်ိဴးမဟုတ္​ ဘဲ ၂၀၁၈အေစာပိုင္​းကတည္​းက စတင္​ခဲ့ျခင္​းျဖစ္​သည္​။

ဗဟိုဘဏ္​တို႔ရဲ႕ အစြန္​းေရာက္​ ေငြေၾကးေပၚလစီ ေျဖေလ်ာ့မႈ့ လုပ္​ျခင္​းနွင္​့ အစိုးရမ်ားတို႔ရဲ႕ ေႂကြးၿမီ ျဖင္​့ ဘ႑ာေရး ေပၚလစီ ကိုတည္​ၿငိမ္​ေအာင္​ထိန္​းေက်ာင္​းသည္​့ တစ္​ပြဲထိုးေပၚလစီ တို႔က လက္​ရွိ ကမာၻ့စီးပြားေရး က်ဆင္​းမႈ့ ကို ေရနစ္​ရာ ဝါးကူထိုးေပးမည္​့ အေျခအေနမ်ိဴးသို႔ ေရာက္​ရွိေနၿပီ"ဟု သုံးသပ္​ေျပာၾကားခဲ့သည္​။

အေမရိကန္​ ကို ေခါင္​တည္​ၿပီး သုံးသပ္​ၾကည္​့မည္​ဆိုပါက လက္​ရွိစီးပြားေရး တိုးတက္​ခ်ဲ့ထြင္​မႈ့ လမ္​းေၾကာင္​းဟာ သမိုင္​းတေလ်ွာက္​ ဒုတိယ အရွည္​ၾကာဆံုးအျဖစ္​ရွိေနၿပီ ျဖစ္​သည္​။ လက္​ရွိနႈန္​ းအတိုင္​ း လာမည္​့ ဇူလွိုင္​ အထိ ခ်ဲ့ ဆန္​႔နိုင္​အံုးမည္​ ဆိုပါက သမိုင္​းတေလ်ွာက္​ အရွည္​ၾကာဆံုး စီးပြားေရးခ်ဲ့ထြင္​မႈ့ ကာလ အျဖစ္​ စံခ်ိန္​တင္​သြားမည္​ ျဖစ္​သည္​။ သို႔ေသာ္​ expansion ကာလ ဟာ မ်ားမၾကာမီ အဆံုးသတ္​ဖို႔ရန္​ ရွိေနပါသည္​။

စီးပြားေရးတိုးတက္​မႈ့ အေနအထားနွင္​့ ပတ္​သက္​လို႔အၿမဲလိုလို အေကာင္​းဘက္​ကသာ ရပ္​တည္​ ေျပာၾကားေလ့ ရွိသူ Atlanda Fed ဗဟိုဘဏ္ဥ ကၠ႒ Raphael.W.Bostic ဆိုသူကေတာင္​ အေမရိကန္​ ပထမသုံးလပတ္​ ဂ်ီဒီပီ ကို ၁.၅% ထက္​မပိုနိုင္​ဟုသုံးသပ္​ေျပာၾကားခဲ့သည္​။ JP Morgan Chase ကလည္​ း ၎အတိုင္​းဘဲထပ္​တူ ခန္​႔မွန္​းထားသည္​။ 

အေမရိကန္​ အိမ္​ယာေျမ ေဈးနႈန္​းမ်ားဟာ ၄နွစ္​အတြင္​းအနိမ္​့ဆံုးအထိ ထိုးက်ခဲ့သည္​။ ကုန္​ထုတ္​လုပ္​မႈ့ ့အေျခအေနျပ ေဒတာ ၫႊန္​းကိန္​းဟာ ၂၁လ အတြင္​းအနိမ္​့ဆံုးအဆင္​့အထိ ထိုးက်ခဲ့သည္​။ အရင္​ပို႔စ္​ တစ္​ခု၌ ေရးခဲ့သလို လက္​လီအေရာင္​းလုပ္​ငန္​းမ်ားၿပိဳလဲမႈ့ ႀကီးကလည္​း နိုင္​င့ံစီးပြားေရး က်ဆင္​းမႈ့ကို လွစ္​ဟျပေပးေနပါ သည္​။ ပို၍ ဆိုးလာသည္​့အပိုင္​း၌ ေဈးကြက္​နွင္​့ စီးပြားေရးပညာရွင္​တို႔ မ်က္​ေျခမျပတ္​ ေစာင္​့ၾကည္​့ေလ့ရွိသည္​့အေမရိကန္​ bond yield curve inversion ျဖစ္​မႈ့

ပင္​ ျဖစ္​သည္​။ ၃လ သက္​တမ္​းရွိbond yield က ၁၀နွစ္​သက္​တမ္​းရွိ bond yield ထက္​ ျမင္​့တက္​ေနျခင္​းအေနအထားဟာ သမိုင္​းေၾကာင္​းအရ ရီဆက္​ရွင္​းအႀကိဳအေျခအေနမ်ိဴး၌ သာ ျဖစ္​ေလ့ ျဖစ္​ထ ရွိတာမို႔  စီးပြားေရးစိုးရိမ္​ေရမွတ္​ကို ေရာက္​ရွိေနၿပီဟု တခ်ိဳ႕ေသာကြၽမ္​းက်င္​သုံးသပ္​သူမ်ားတို႔က သံုးသပ္​ထားၾကသည္​။

အေမရိကန္​ စီးပြားေရး အက် ဘက္​ေရာက္​ေနသည္​ကိုFed ဗဟိုဘဏ္​ရဲ႕ ေငြေၾကးေပၚလစီ ဆံုးျဖတ္​ခ်က္​ကအခ်က္​ျပေပးေနသည္​။ ၿပီးခဲ့တဲ့ဒီဇင္​ဘာ ဗဟိုဘဏ္​အစည္​းေ၀းမွာေတာင္​ ၂၀၁၉ထဲမွာ ဗဟိုဘဏ္​သည္​ အတ္​ိုးနႈန္​း ၂ႀကိမ္​ တိုးဖို႔ရန္​ လ်ာထားခဲ့သည္​။ သို႔ေသာ္​ဒီနွစ္​ထဲ အစည္​းေ၀းမ်ား၌ ေလသံျပန္​ေျပာင္​းၿပီး ဒီနွစ္​ထဲမွာ တစ္​ႀကိမ္​မွ တိုးရန္​ မသင္​့ေၾကာင္​းဆိုထားသည္​။ 

လက္​ရွိ ဗဟိုဘဏ္​ အတိုးနႈန္​း ဟာ 2.50% ျဖစ္​ၿပီး၎ နႈန္​းသည္​ အမွန္​အတိုးနႈန္​းမဟုတ္​ေပ။ အမွန္​အတိုးနႈန္​း(real fed funds rate) သည္​က nominal rate (အမည္​ခံအတိုးနႈန္​း)ထဲကေန inflation rate(ေငြေၾကးေဖာင္​းပြမႈ့နႈန္​း) ကို ႏုတ္​ရျခင္​းျဖစ္​သည္​။လက္​ရွိ အေမရိကန္​ ရဲ႕ အမွန္​အတိုးနႈန္​းဟာ 2.50%မဟုတ္​ဘဲ 0.25% သာ ရွိေနသည္​။

၂၀၀၆ခုထဲ၌ Fedဗဟ္​ိုဘဏ္​ဟာ ေငြေၾကးေပၚလစီတင္​းၾကပ္​မႈ့ စက္​၀န္​းအေၾကာ့ အဆံုးသတ္​သည္​့ အခ်ိန္​တုန္​းက အမွန္​အတိုးနႈန္​းဟာ 2.75% အထိ ရွိေနခဲ့သည္​။ 

၂၀၀၀ခုနွစ္​ထဲ ဗဟိုဘဏ္​ အတိုးနႈန္​းအဆံုးသတ္​ အေၾကာ့၌ အမွန္​အတိုးနႈန္​းဟာ ၄% အထိ ရွိခဲ့သည္​။

အမည္​ခံအတိုးနႈန္​း 4%ကေန 5% ၾကားေလာက္​မွာရွိေနမွသာ ရီဆက္​ရွင္​းလို အေျခအေနမ်ိဴး၌ ဗဟိုဘဏ္​အတြက္​ ေငြေၾကးေပၚလစီကို အေျပာင္​းအလဲ လုပ္​ရာတြင္​ တိုးသားလႈပ္​သာရွိေစမည္​။ 

လက္​ရွိ အေနအထားမ်ိဴး ၌ အမည္​ခံ အတိုးနႈန္​းက2.50% သာရွိေနခ်ိန္​ ဒီနွစ္​ထဲ(သို႔) ေနာက္​နွစ္ထဲ​၌ ရီဆက္​ရွင္​းႀကီးဟာ ရွိလာခဲ့မည္​ဆိုပါကအေမရိကန္​ ဗဟိုဘဏ္​အတြက္​ လက္​တစ္​ဖက္​တည္​းပါတဲ့ စစ္​သည္​ကို စစ္​ေျမျပင္​ လႊတ္​ၿပီး ရန္​သူအား ရင္​ဆိုင္​တိုက္​ခိုက္​ခိုင္​းမည္​့ အေနအထားမ်ိဴးလို ျဖစ္​ေနမည္​ ။ 

အေမရိကန္​ သမၼတေ႐ြးေကာက္​ပြဲသည္​လာမည္​့၂၀၂၀ နို၀င္​ဘာ၌ က်င္​းပျပဳလုပ္​မည္​ ျဖစ္​သည္​။လက္​ရွိအခ်ိန္​ကေန ေရတြက္​ၾကည္​့မည္​ ဆိုပါက ၁နွစ္​ခြဲသာ လိုေတာ့သည္​။ ၁၈၇၆၊၁၈၈၄၊၁၈၉၆၊၁၉၂၀၊ ၁၉၃၂၊၁၉၆၀၊ ၁၉၈၀နွင္​့ ၂၀၀၈ တို႔၌ ျဖစ္​ခဲ့တဲ့ ရီဆက္​ရွင္​း၈ခု ၌ အာဏာရ ပါတီထက္​ အတိုက္​ခံ ပါတီတို႔ဟာမဲ ရရွိမႈ့ ပိုလြန္​ သာကဲ ရွိၾကသည္​။ လက္​ရွိက်န္​ရွိေနေသးတဲ့ ေ႐ြးေကာက္​ပြဲ ရက္​ တစ္​နွစ္​ခြဲ ကာလအတြင္​းရီဆက္​ရွင္​းႀကီး မျဖစ္​မွသာ ရီပတ္​ဘလစ္​ကန္​ ပါတီအေျခအေန ေကာင္​းမည္​ျဖစ္​သည္​။ အကယ္​၍သာအဲဒီကာလအတြင္​း ရီဆက္​ရွင္​းႀကီး ျဖစ္​ခဲ့မည္​ဆိုပါက ဒီမိုကရက္​တစ္​ပါတီ အတြက္​ ကုသုိုလ္​ကံအေလးသာၿပီလို႔ဆိုရမည္​ ျဖစ္​သည္​။ ေဒၚနယ္​ထရမ္​့ အတြက္​ ဤိုကာလသည္​ အေရးႀကီးဆံုး ကာလျဖစ္​ေနၿပီမို႔ထိန္​းလို႔ရနိုင္​သမ်ွ အစြမ္​းကုန္​ထိန္​းဖို႔ရန္​ ရွိေနၿပီးအရင္​ကထက္​ ေလသံ ပိုၿပီးၾကမ္​းလာဖို႔ရန္​ ရွိေနပါသည္​။

#KoNayNay FB:https://www.facebook.com/100010270207381/posts/818905641795102?sfns=mo

Thu,Mar 28