မ်ားစြာေနာက္က်ေနခဲ့သည့္ လုပ္ငန္း က်စ္လစ္ေစျခင္းက ျမန္မာနိုင္ငံ ေလေၾကာင္းက႑ အေျပာင္းအလဲကို ေမာင္းႏွင္ေနသည္။ ႏွိုင္းယွဥ္ၾကည့္လွ်င္ လြန္ခဲ့ေသာ ၁ ႏွစ္က ေလေၾကာင္းလိုင္း ၈ ခုရွိခဲ့ၿပီး လြန္ခဲ့ေသာ ၃ ႏွစ္က ၁၀ ခုရွိခဲ့သည့္ ျပည္တြင္းေဈးကြက္က လက္ရွိအခ်ိန္ ေလေၾကာင္းလိုင္း ၅ ခု သာ ရွိေတာ့သည္။
ျမန္မာနိုင္ငံအတြင္း ေလေၾကာင္းမွ ခရီးသြားလာသူ တႏွစ္လွ်င္ ၃ သန္းထက္ နည္းျခင္းေၾကာင့္ ေလေၾကာင္းလိုင္း ၅ ခု ဆိုသည္မွာ မ်ားေနေသးေသာ ပမာဏျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္လည္း လတ္တေလာ လိုေနသည့္ လုပ္ငန္း က်စ္လစ္ေစျခင္းက ေဈးကြက္ အေျခအေနမ်ားအတြက္ အဓိကက်ေသာ တိုးတက္မႈတခု ျဖစ္သင့္သည္။
ဆယ္စုႏွစ္အတြင္း ျမန္မာနိုင္ငံမွ ေလေၾကာင္းလိုင္း အားလုံးနီးပါးတြင္ မရရွိနိုင္ခဲ့ေသာ အျမတ္အစြန္းက ယခုအခါ ျဖစ္ နိုင္ေျခတခု ျဖစ္လာသည္။ က်န္ရွိေနေသာ ၿပိဳင္ဘက္ ေလေၾကာင္းလိုင္း အခ်ိဳ႕ အေနျဖင့္ တိုးခ်ဲ့မႈကို အရွိန္ျမႇင့္တင္နိုင္ပါသည္။
ျမန္မာနိုင္ငံ၏ အႀကီးဆုံး ပုဂၢလိကပိုင္ ေလေၾကာင္းလိုင္း ျဖစ္သည့္ Air KBZ က ယခုႏွစ္အတြင္းတြင္ ၎၏ ေလယာဥ္ အုပ္စု ကို ၅၀ ရာခိုင္ႏႈန္းတိုးခ်ဲ့ရန္ ျပင္ဆင္ေနသည္။ ျပည္တြင္းတြင္ အႀကီးဆုံးၿပိဳင္ဘက္ ျဖစ္သည့္ အစိုးရပိုင္ ျမန္မာ အမ်ိဳးသား ေလေၾကာင္း(MNA) ကို ေက်ာ္တက္ရန္ ဆႏၵျပင္းျပေနသည္။ Air KBZ ပူးေပါင္းထားေသာ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ျမန္မာ့ေလေၾကာင္း(MAI) ကလည္း ၾကာျမင့္စြာ တိုးတက္မႈမရွိခဲ့သည့္ ကာလတခုကို အဆုံးသတ္၍ ၎၏ ေလယာဥ္အုပ္စုကို ၂၀၁၉ ခုႏွစ္တြင္ ၂ ဆ တိုးခ်ဲ့ရန္ စီစဥ္ေနသည္။
ျမန္မာနိုင္ငံ၏ ေလေၾကာင္းပို႔ေဆာင္ေရး ေဈးကြက္က တႏွစ္လွ်င္ ခရီးသည္ ၈ သန္းပင္ မရွိပါ။ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္တြင္ ျပည္တြင္း ခရီးသည္ ၂.၇ သန္းႏွင့္ နိုင္ငံတကာ ခရီးသည္ ၄.၅သန္း ရွိခဲ့သည္။ (Myanmar CAA ၏ အခ်က္အလက္မ်ား အေပၚတြင္ အေျခခံသည္။)
နိုင္ငံျခားေလေၾကာင္းလိုင္းမ်ားက နိုင္ငံတကာေဈးကြက္ကို လႊမ္းမိုးထားသည့္အတြက္ ျမန္မာနိုင္ငံ အေျခစိုက္ေလေၾကာင္း လိုင္းမ်ားက တႏွစ္လွ်င္ ၄ သန္းထက္ နည္းသည့္ ခရီးသည္ေဈးကြက္၏ တစိတ္တေဒသအတြက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ေနၾကရသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ၃ ႏွစ္က ျပည္တြင္း ၿပိဳင္ဘက္ ေလေၾကာင္းလိုင္း ၁၀ ခုအပါအဝင္ ျမန္မာနိုင္ငံ အေျခစိုက္ ေလေၾကာင္းလိုင္း ၁၁ ခု ရွိခဲ့သည္။ ပ်မ္းမွ်အားျဖင့္ ေလေၾကာင္းလိုင္းတခုစီက တႏွစ္လွ်င္ ခရီးသည္ ၃၀၀၀၀၀ စီသာ ပို႔ေဆာင္ေပးနိုင္ခဲ့သည္။
ျမန္မာနိုင္ငံေဈးကြက္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ယခင္ေလ့လာသုံးသပ္မႈ အစီရင္ခံစာ အမ်ားအျပားတြင္ CAPA (Centre for Aviation) က ႀကိဳတင္ ေထာက္ျပခဲ့သည့္အတိုင္း ေရရွည္ရပ္တည္ေအာင္ျမင္ေရးအတြက္ မျဖစ္နိုင္ေၾကာင္း ထင္ထင္ရွားရွား ေဖာ္ျပေနပါသည္။
ေပါင္းစည္းျခင္းက ခက္ခဲေၾကာင္း ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာအတြင္း ေတြ႕ရွိခဲ့ၾကသည္။ ေပါင္းစည္းမႈအစား ေလေၾကာင္းလိုင္း အေရအတြက္က ႏွစ္စဥ္ တိုးလာခဲ့သည္။ ၂၀၁၀ ႏွစ္ကုန္ပိုင္းတြင္ ၄ ခုသာရွိရာမွ ၂၀၁၅ ႏွစ္ကုန္ပိုင္းတြင္ ၁၁ ခုအထိ ျဖစ္လာသည္။
အဆင့္တခုက Air Bagan လုပ္ငန္းမ်ား ရပ္ဆိုင္းခဲ့သည့္ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္တြင္ စတင္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ေနာက္ထပ္ ေလေၾကာင္းလိုင္း ၃ ခု ထြက္ခြာသြားခဲ့သည့္ ၿပီးခဲ့ေသာ ၁၅ လ အတြင္းအထိ သိသာ ထင္ရွားမႈ ျဖစ္မလာခဲ့ပါ။ APEX က ၎တို႔၏ လုပ္ငန္းမ်ားကို ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ေႏွာင္းပိုင္းတြင္ ရပ္ဆိုင္းခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ FMI ႏွင့္ Air Mandalay တို႔က လုပ္ငန္းမ်ားကို ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ ဒုတိယ ႏွစ္ဝက္ပိုင္းတြင္ ရပ္ဆိုင္းခဲ့ၾကသည္။
ယခုအခ်ိန္အထိ ထြက္ခြာသြားခဲ့ၿပီး ျဖစ္ေသာ ေလေၾကာင္းလိုင္း ၄ ခုလုံးက ပုဂၢလိကပိုင္ ျပည္တြင္း ၿပိဳင္ဘက္မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ APEX ႏွင့္ FMI တို႔က ေနာက္ဆုံးမွ ဝင္ေရာက္သူမ်ားျဖစ္ၾကၿပီး သူတို႔၏ လုပ္ငန္းမ်ားကို ၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္ စတင္ခဲ့ၾကသည္။ Air Bagan ႏွင့္ Air Mandalay တို႔က ၂၀၁၀ ခုႏွစ္တြင္ စတင္လုပ္ကိုင္ခဲ့သည့္ ေလေၾကာင္းလိုင္း ၄ ခုထဲတြင္ အပါအဝင္ျဖစ္သည္။
က်န္ရွိေနေသာေလေၾကာင္းလိုင္းမ်ားမွာ Air KBZ၊ Asian Wings၊ Golden Myanmar Airlines၊ Mann Yadanarpon Airways၊ ျမန္မာ အမ်ိဳးသား ေလေၾကာင္း(MNA) ၊ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ျမန္မာ့ေလေၾကာင္း(MAI) ႏွင့္ Yangon Airways တို႔ ျဖစ္ၾကသည္။
MAI က နိုင္ငံတကာ ေဈးကြက္တြင္သာ ယွဥ္ၿပိဳင္သည့္အတြက္ ျပည္တြင္းေဈးကြက္တြင္ ၿပိဳင္ဘက္ ၆ ခုသာ က်န္သည္။
သို႔ေသာ္လည္း Asian Wings က ၿပီးခဲ့သည့္ ရက္သတၱပတ္ အမ်ားအျပားအတြင္းတြင္ မည္သည့္ ေလယာဥ္ခရီးစဥ္မွ် ေျပးဆြဲခဲ့ျခင္း မရွိသည့္အတြက္ လႈပ္ရွားေနဆဲ ျပည္တြင္းၿပိဳင္ဘက္ ၅ ခုသာ က်န္ခဲ့သည္။ Asian Wings က ၎၏ ေအာ္ပေရတာ လက္မွတ္ကို ျပန္လည္ေပးအပ္ျခင္း မရွိေသးသည့္အတြက္ ရပ္တန႔္ျခင္းက ယာယီ အေျခအေနတခု ျဖစ္နိုင္ေသာ္လည္း ေဈးကြက္အတြင္းမွ အၿပီးအပိုင္ ထြက္ခြာလုဆဲဆဲ အသြင္ရွိေနသည္။
Asian Wings ခရီးစဥ္မ်ားက ၂၀၁၈ ခုႏွစ္တြင္ ထင္ထင္ရွားရွား ေလ်ာ့သြားခဲ့သည္။ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလတြင္ စတင္သည့္ ေဆာင္းရာသီအတြက္ ပ်ံသန္းေရးအစီအစဥ္မ်ားကို သိသိသာသာပင္ ေလွ်ာ့ခ်ခဲ့သည္။ တပတ္လွ်င္ ခရီးစဥ္ ၃၁ ခု သာ ေျပးဆြဲျခင္း အပါအဝင္ျဖစ္သည္။ အဆိုပါ ခရီးစဥ္မ်ားကို လုံးဝပ်ံသန္းျခင္း မျပဳေတာ့သည္မွာ ၂ လ နီးပါးရွိခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္။
Asian Wings ၏ ေလယာဥ္အုပ္စုက ၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္ ေလယာဥ္ ၅ စင္း (ATR72 ၄စင္းႏွင့္ A321 တစင္း) ျဖင့္ အျမင့္ဆုံး သို႔ ေရာက္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ စတုတၳ ၃ လပတ္အတြင္းတြင္ ေျပးဆြဲခဲ့သည့္ ၎၏ ခရီးစဥ္မ်ားအတြက္ ေလယာဥ္ တစင္းသာ လိုအပ္ခဲ့သည္။ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ ဒုတိယ ႏွစ္ဝက္တြင္ ေျပးဆြဲခဲ့သည့္ ခရီးစဥ္ အေရအတြက္က အလြန္ အကန႔္အသတ္ျဖင့္ ရွိေနခဲ့ျခင္းက ေလေၾကာင္းလိုင္းသည္ ႐ုန္းကန္ေနခဲ့ရေၾကာင္း ေဖာ္ျပေနၿပီး လတ္တေလာတြင္ လုပ္ ငန္းမ်ား ရပ္တန႔္ေနျခင္းက အၿပီးတိုင္ရပ္ဆိုင္းေတာ့မည္ ဆိုသည့္ ေကာလာဟလမ်ားကို ထြက္ေပၚေစခဲ့သည္။
Asian Wings၊ Air KBZ၊ Golden Myanmar၊ Mann Yadanarpon ႏွင့္ Yangon Airways တို႔ အားလုံးက ပုဂၢလိက ပိုင္မ်ားျဖစ္ၾကသည္။ အမ်ားစုသည္ ယခင္က နိုင္ငံတကာ ဝန္ေဆာင္မႈမ်ားကို အကန႔္အသတ္ျဖင့္ လုပ္ကိုင္ခဲ့ၾကေသာ္လည္း ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္မ်ားအတြင္းတြင္ ျပည္တြင္း ေဈးကြက္တြင္သာ ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့ၾကရသည္။
Yangon Airways က ၎တို႔ထဲတြင္ သက္တမ္းအရင့္ဆုံး ျဖစ္ၿပီး ၁၉၉၆ ခုႏွစ္တြင္ စတင္ေျပးဆြဲခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ၂၀၁၀ ခုႏွစ္တြင္ လုပ္ငန္းမ်ား ရပ္ဆိုင္းခဲ့ၿပီး ေနာက္ ၁ ႏွစ္အၾကာ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္တြင္မွ ျပန္လည္လုပ္ကိုင္ခဲ့သည္။
Air KBZ ႏွင့္ Asian Wings တို႔က ၂၀၁၁ ခုႏွစ္တြင္ စတင္လုပ္ကိုင္ခဲ့ၾကသည္။ ျမန္မာနိုင္ငံ၏ ေလေၾကာင္းလိုင္း က႑ တိုးခ်ဲ့လာသည့္ ပထမလွိုင္းအတြင္းတြင္ ျဖစ္သည္။ ထို႔ေနာက္ Golden Myanmar က ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ႏွင့္ Mann Yadanarpon က ၂၀၁၄ တြင္ စတင္လုပ္ကိုင္ခဲ့ၾကသည္။
Golden Myanmar၊ Mann Yadanarpon ႏွင့္ Yangon Airways တို႔သည္ အလြန္ေသးငယ္ေသာ ေလေၾကာင္းလိုင္းမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ ေလေၾကာင္းလိုင္း တခုစီတြင္ ATR 72 ေလယာဥ္ ၂ စင္း သို႔မဟုတ္ ၃ စင္းစီသာ ရွိၾကသည္။ Golden Myanmar ႏွင့္ Mann Yadanarpon တြင္ ATR 72-600 ေလယာဥ္သစ္မ်ားႏွင့္ Yangon Airway တြင္ ေမာ္ဒယ္ေဟာင္း ATR 72-500 ႏွင့္ ATR 72-200 ေလယာဥ္မ်ားရွိသည္။ (ယခုအခ်ိန္၌ လုပ္ငန္းရပ္တန႔္ထားေသာ Asian Wings တြင္လည္း ေမာ္ဒယ္ေဟာင္း ATR 72-500 ေလယာဥ္မ်ား ရွိသည္)
၂၀၁၈/၂၀၁၉ ေဆာင္းရာသီအတြက္ Golden Myanmar က ထုတ္ျပန္ထားေသာ အစီအစဥ္တြင္ တပတ္လွ်င္ ခရီးစဥ္ ၁၂၆ ေၾကာင္းပါဝင္ၿပီး ေလယာဥ္ ၂ စင္း လိုအပ္သည္။ Mann Yadanarpon ၏ ေဆာင္းရာသီ အစီအစဥ္တြင္ တပတ္လွ်င္ ခရီးစဥ္ ၁၃၇ ေၾကာင္းပါဝင္ၿပီး ၎သည္လည္း ေလယာဥ္ ၂ စင္း လိုအပ္ပါသည္။
Yangon Airways ၏ ေဆာင္းရာသီ အစီအစဥ္တြင္ တပတ္လွ်င္ ခရီးစဥ္ ၁၃၉ ေၾကာင္းပါဝင္သည္။ သို႔ေသာ္လည္း အခ်ိဳ႕ ေသာ အခ်ိန္မ်ားတြင္ ေလယာဥ္ ၃ စင္းလိုအပ္မည္ ျဖစ္သည္။ ပုံမွန္အားျဖင့္ ျမန္မာနိုင္ငံမွ ေလေၾကာင္းလိုင္းမ်ားသည္ မုတ္သုန္ ရာသီအတြင္းတြင္ ဝယ္လိုအားနည္းျခင္းေၾကာင့္ ေဆာင္းရာသီတြင္ ေလေၾကာင္းခရီးစဥ္မ်ား ပိုမိုပ်ံသန္းေျပးဆြဲ ေလ့ ရွိၾကသည္။
Air KBZ က ပုဂၢလိကပိုင္ ျပည္တြင္းၿပိဳင္ဘက္မ်ားတြင္ အႀကီးမားဆုံးျဖစ္ေသာ္လည္း အစိုးရပိုင္ ျမန္မာ အမ်ိဳးသား ေလ ေၾကာင္း(MNA) ထက္ ေသးငယ္သည္။ လက္ရွိတြင္ Air KBZ က ATR 72 ၆ စင္း (ATR 72-600 ၅ စင္းႏွင့္ ATR 72-500 တစင္း) ျဖင့္ လုပ္ကိုင္ေနသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေလယာဥ္ အေရအတြက္တြင္ အျခား ပုဂၢလိကပိုင္ ေလေၾကာင္းလိုင္းမ်ားထက္ အနည္းဆုံး ၂ ဆ ပိုမို ပိုင္ဆိုင္ထားသည္။ လက္ရွိ ပ်ံသန္းေနသည့္ ခရီးစဥ္မ်ားအရ Air KBZ က ပုဂၢလိက ၿပိဳင္ဘက္ မ်ားထဲတြင္ ေျပးဆြဲေပးသည့္ေနရာ အမ်ားဆုံး (၁၃ ခု) ႏွင့္ တပတ္လွ်င္ ခရီးစဥ္ အမ်ားဆုံး(၁၇၀) လည္းျဖစ္သည္။
MNA က ျပည္တြင္းတြင္ ပ်ံသန္းသည့္ေနရာ ၂၇ ခုႏွင့္ ဦးေဆာင္ေနၿပီး တပတ္လွ်င္ ျပည္တြင္း ခရီးစဥ္ ၂၀၀ ေက်ာ္ရွိသည္။ MNA က ပုဂၢလိက ေလေၾကာင္းလိုင္းမ်ား ဝန္ေဆာင္မႈ မေပးနိုင္သည့္ ေဒသမ်ားသို႔ အကူအညီေပးသည့္ ဝန္ေဆာင္မႈတခု အေနျဖင့္ ေလဆိပ္ငယ္မ်ားသို႔ အင္ဂ်င္ ၁ လုံးတပ္ Cessna Caravans ေလယာဥ္မ်ားျဖင့္ ပ်ံသန္းေျပးဆြဲေပးသည္။ ျပည္တြင္းမွ လူစီးအမ်ားဆုံး လမ္းေၾကာင္းမ်ားတြင္လည္း MNA က အႀကီးဆုံးၿပိဳင္ဘက္ျဖစ္သည္။ အဓိကအား ျဖင့္ ATR 72-600 ေလယာဥ္မ်ားျဖင့္ ေျပးဆြဲေနျခင္းျဖစ္ေသာ္လည္း အခ်ိဳ႕ေသာ လူစီးမ်ားသည့္ ခရီးစဥ္မ်ားတြင္ E190 ႏွင့္ 737-800 ဂ်က္ေလယာဥ္မ်ားကို အသုံးျပဳသည္။
MNA က ၂၀၁၀ တြင္ လုပ္ကိုင္ေနခဲ့သည့္ မူလေလေၾကာင္းလိုင္းမ်ားထဲတြင္ ပါဝင္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ထိုစဥ္က MNA ကို Myanma Airways ဟု သိခဲ့ၾကသည္။ ျပည္တြင္းေဈးကြက္တြင္သာ လုပ္ငန္းေဆာင္႐ြက္ခဲ့သည္။ MNA က ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ တြင္ နိုင္ငံတကာ ေဈးကြက္သို႔ တိုးခ်ဲ့လာခဲ့သည္။ အမည္ေျပာင္းလဲခဲ့သည္။ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္တြင္ MNA က MAI ကို ေက်ာ္တက္၍ အႀကီးဆုံးေသာ ျမန္မာနိုင္ငံအေျခစိုက္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာေလေၾကာင္းလိုင္း ျဖစ္လာခဲ့သည္။
လက္ရွိတြင္ MNA က ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ နိုင္ငံတကာ ခရီးစဥ္မ်ား၏ ၈ ရာခိုင္ႏႈန္းနီးပါး ရရွိထားၿပီး MAI က ၅ ရာခိုင္ႏႈန္း ရရွိထားသည္။ က်န္သည့္ ၈၇ ရာခိုင္ႏႈန္း ရရွိထား၏။
ျပည္တြင္းေဈးကြက္တြင္ MNA က ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္၊ Air KBZ က ၂၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ႏွင့္ Golden Myanmar၊ Mann Yadanarpon ႏွင့္ Yangon Airways တို႔ ၁၅ ရာခိုင္ႏႈန္းခန႔္ စီ ရရွိထားၾကသည္။
ထုတ္ျပန္ထားသည့္ ခရီးစဥ္မ်ား အမ်ားအျပား ေျပာင္းလဲျခင္းႏွင့္ ပယ္ဖ်က္ျခင္းတို႔က ျဖစ္ရိုးျဖစ္စဥ္ ျဖစ္ေနသည့္အတြက္ ေဈးကြက္ေဝစုႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ကိန္းဂဏန္း အားလုံးတို႔က အၾကမ္းဖ်င္းမွ်သာ ျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာနိုင္ငံမွ ျပည္တြင္း ေလေၾကာင္းလိုင္းမ်ားသည္ ခရီးစဥ္မ်ား ပူးေပါင္းျခင္းကို ျပဳလုပ္ေလ့ရွိတတ္ပါသည္။ အထူးသျဖင့္ လူစီးနည္းသည့္ အခ်ိန္ မ်ားတြင္ ျဖစ္သည္။ ေလေၾကာင္းလိုင္းမ်ားက လူစီးမ်ားသည့္ လမ္းေၾကာင္းမ်ားတြင္ ခရီးစဥ္တူေနျခင္းက ခရီးသည္မ်ားကို အျခားေသာ ေလေၾကာင္းလိုင္းတခုထံသို လႊဲေျပာင္းေပးရန္ လြယ္ကူေစပါသည္။
က်န္ရွိေနေသးသည့္ ျပည္တြင္းၿပိဳင္ဘက္မ်ားထဲတြင္ Air KBZ က အတက္ႂကြဆုံး ျဖစ္သည္။ Air KBZ က ၎၏ ေလယာဥ္ အုပ္စုကို ၂၀၁၉ ခုႏွစ္တြင္ ေလယာဥ္ ၃ စင္း ထပ္ျဖည့္ရန္ စီစဥ္ထားသည္။ ၎၏ ၿပိဳင္ဘက္အခ်ိဳ႕က ေလွ်ာ့ခ်ေနၾကသည့္ အသြင္ ရွိေနခ်ိန္တြင္ ျဖစ္သည္။
Air KBZ ၏ ေလယာဥ္ အုပ္စုသစ္ အစီအစဥ္တြင္ ၂၀၁၉ ခုႏွစ္ ဧၿပီတြင္ ေရာက္လာမည့္ ATR 72-600 ၂ စင္းႏွင့္ ၂၀၁၉ ဇြန္/ဇူလိုင္ တြင္ ေရာက္ရန္ ရွိသည့္ ၂ စင္းတို႔ပါဝင္သည္။ တစင္းတည္းက်န္ေနသည့္ ATR 72-500 ကို ၂၀၁၉ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လတြင္ ျပန္ေပးရန္ စီစဥ္ထားသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ လက္ရွိတြင္ ၆ စင္း ရွိေသာ Air KBZ ၏ ေလယာဥ္အုပ္စုက ၉ စင္း ျဖစ္လာမည္ ျဖစ္သည္။
ယခုႏွစ္ေႏွာင္းပိုင္းတြင္ တေနရာမွ တေနရာသို႔ တိုက္ရိုက္ပ်ံသန္းသည့္ လမ္းေၾကာင္းသစ္အမ်ားအျပား ႏွင့္ ခရီးစဥ္ေနရာသစ္ ၄ ခ ု(ဟုမၼလင္း၊ ခႏၲီး၊ က်ိဳင္းတုံႏွင့္ ၿမိတ္) တို႔ပါဝင္သည့္ အစီအစဥ္သစ္တခုကို စတင္ရန္ Air KBZ က စီစဥ္ထားသည္။ အတိအက်ဆိဳရေသာ္ Air KBZ က ၎တို႔၏ ထပ္တိုးေလယာဥ္ အနည္းဆုံး ၁ စင္း အေျချပဳထားလိမ့္မည္ ျဖစ္ေသာ မႏၲေလးတြင္ တိုးခ်ဲ့ေရးအတြက္ စီစဥ္ေနသည္။
Air KBZ က ၂၀၁၁ ခုႏွစ္တြင္ စတင္လုပ္ကိုင္ခဲ့ၿပီးေနာက္ လွ်င္လွ်င္ျမန္ျမန္တိုးခ်ဲ့ရန္ ႀကိဳးစားခဲ့သည္။ ျမန္မာနိုင္ငံ၏ အႀကီးဆုံး ပုဂၢလိကပိုင္ေလေၾကာင္းလိုင္း ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ ျဖစ္လာခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ၂၀၁၆ ႏွစ္ ၁၇ ခုႏွစ္တို႔တြင္ ေလယာဥ္ ၈ စင္းႏွင့္ အျမင့္ဆုံးသို႔ ေရာက္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္တြင္ ၎တို႔၏ ေလယာဥ္ အုပ္စုကို ေလွ်ာ့ခ်ခဲ့သည္။
ထို႔ေၾကာင့္ Air KBZ က အက်ိဳးအျမတ္ မရရွိေသးပါ။ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္တြင္ ၿပိဳင္ဘက္ အေရ အတြက္ ေလ်ာ့က်သြားခဲ့ေသာ္လည္း အမွန္တကယ္တြင္ ၎၏ ေဈးကြက္ေဝစုက က်ဆင္းသြားခဲ့သည္။ ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ စုစုေပါင္း ျပည္တြင္းခရီးစဥ္က ၂၀၁၈ ခုႏွစ္တြင္ ၅ ရာခိုင္ႏႈန္း နီးပါး က်သြားခဲ့သည္။ အဓိကအားျဖင့္ ဝယ္လိုအား အားနည္းျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
Air KBZ ၏ လက္ရွိ ေဆာင္းရာသီ အစီအစဥ္က ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ ေဆာင္းရာသီထက္ နိမ့္က်ေနဆဲ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ၂၀၁၉ ေႏြရာသီႏွင့္ ၂၀၁၉/၂၀ ေဆာင္းရာသီတြင္ Air KBZ ၏ ပမာဏက ျမင့္မားသည့္ ေနရာသစ္တခုသို႔ ေရာက္ရွိမည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ရသည္။
ယခုႏွစ္ ဒုတိယ ႏွစ္ဝက္တြင္ သိသိသာသာ တိုးတက္လာျခင္းေၾကာင့္ ၂၀၁၉ ခုႏွစ္တြင္ ခရီးသည္အေရအတြက္ကို ၇၀၄၀၀၀ အထိ ၁၅ ရာခိုင္ႏႈန္း တိုးျမႇင့္ရန္ Air KBZ က ပစ္မွတ္ထားေနသည္။ ေလယာဥ္ အေရအတြက္ မ်ားျပားျခင္းက တႏွစ္ပတ္လုံး အေပၚတြင္ သက္ေရာက္နိုင္ျခင္းေၾကာင့္ အလားတူ တိုးတက္မႈက ၂၀၂၀ ခုႏွစ္တြင္လည္း ရနိုင္ဖြယ္ရာ ရွိသည္။
Air KBZ က MNA ကို ေက်ာ္တက္၍ အႀကီးဆုံးျပည္တြင္းေလေၾကာင္းလိုင္း ျဖစ္လာရန္ ရည္႐ြယ္ထားသည္။ ၂၀၂၀ ခုႏွစ္တြင္ ျဖစ္လာနိုင္ဖြယ္ရာ ရွိသည္။ ေလယာဥ္ အုပ္စုသစ္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ကျခင္းမွတဆင့္ ယူဆၾကည့္ျခင္း ျဖစ္သည္။ ေနာက္ထပ္ ATR 72-600 ေလယာဥ္ ၄ စင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ Air KBZ က ယခုခ်ိန္အထိ မေသခ်ာေသးေသာ္လည္း လက္ရွိ အခ်ိန္တြင္ ငွားရမ္း ရရွိနိုင္မည့္ ေလယာဥ္မ်ား အလြန္ေပါမ်ားေနသည့္အတြက္ ေလယာဥ္ ၄ စင္း ငွားရမ္းသည့္ လုပ္ငန္းမ်ားကို လာမည့္လမ်ားအတြင္းတြင္ ၿပီးျပတ္ေအာင္ျပဳလုပ္နိုင္လိမ့္မည္ဟု ယုံၾကည္ ေနသည္။
MNA က တိုးခ်ဲ့ျခင္းမ်ားကို သိသိသာသာပင္ ရပ္တန႔္ခဲ့သည္။ လတ္တေလာ လမ်ားအတြင္းတြင္ ၎၏ ေလယာဥ္အုပ္ကို ေလွ်ာ့ခ်ျခင္းက Air KBZ ကို ျပည္တြင္းတြင္ အႀကီးဆုံး ေလေၾကာင္းလိုင္းျဖစ္လာေရး ရည္မွန္းခ်က္ ၿပီးေျမာက္ေစရန္ အ ေထာက္အကူ ျဖစ္ေစနိုင္၏။
၂၀၁၅ မွ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္အတြင္းတြင္ MNA က ATR 72-600 ေလယာဥ္သစ္ ၈ စင္း ငွားရမ္းခဲ့သည္။ ATR ေမာ္ဒယ္ေဟာင္း မ်ား အသုံးျပဳျခင္းကို တျဖည္းျဖည္းရပ္ဆိုင္းခဲ့သည္။ ျပည္တြင္းပို႔ေဆာင္ေရးကို တိုးခ်ဲ့ခဲ့သည္။ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ တတိယ ၃ ပတ္ အတြင္း ပထမဆုံးေသာ ATR 72-600 ေလယာဥ္ကို မရရွိမီ MNA က ATR 42-320 တစင္း၊ ATR 72-200 ၂ စင္း ႏွင့္ ATR 72-500 တစင္းတို႔ ျဖင့္လုပ္ကိုင္ေနခဲ့သည္။
သို႔ေသာ္လည္း MNA ၏ ATR 72-600 ေလယာဥ္မ်ားထဲမွ တစင္းကို ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ေအာက္တိုဘာလတြင္ ပ်ံသန္းျခင္း ရပ္ဆိုင္းလိုက္သည္။ ထိုအခ်ိန္မွစ၍ မည့္သည့္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္မႈမွ် မရွိေတာ့ပါ။ အဆိုပါေလယာဥ္ကို ငွားရမ္းသည့္ ကုမၸဏီထံသို႔ ျပန္ေပးခဲ့သည့္ အသြင္ရွိပါသည္။ MNA ၏ ATR ေလယာဥ္အုပ္စုကို ၆ စင္းအထိေလွ်ာ့ခ်ရန္ ေနာက္ထပ္ ATR 72-600 ေလ ယာဥ္တစင္းကိုလည္း ျပန္အပ္ဖြယ္ရာ ရွိပါသည္။ ယခုအခါ MNA က မပ်ံသန္းသည္မွာ တႏွစ္ၾကာၿပီး ျဖစ္ေသာ ၎၏ ေနာက္ဆုံး ATR 72-500 ေလယာဥ္ တစီးကိုလည္း ေရာင္းခ်ရန္ ႀကိဳးစားေနသည္။
အပိုင္း – ၂ ကို ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္။
( CAPA – Centre for Aviation ၏ Myanmar airlines: consolidation arrives; MAI & Air KBZ to expand ကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္။)
ျမန္မာနိုင္ငံအတြင္း ေလေၾကာင္းမွ ခရီးသြားလာသူ တႏွစ္လွ်င္ ၃ သန္းထက္ နည္းျခင္းေၾကာင့္ ေလေၾကာင္းလိုင္း ၅ ခု ဆိုသည္မွာ မ်ားေနေသးေသာ ပမာဏျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္လည္း လတ္တေလာ လိုေနသည့္ လုပ္ငန္း က်စ္လစ္ေစျခင္းက ေဈးကြက္ အေျခအေနမ်ားအတြက္ အဓိကက်ေသာ တိုးတက္မႈတခု ျဖစ္သင့္သည္။
ဆယ္စုႏွစ္အတြင္း ျမန္မာနိုင္ငံမွ ေလေၾကာင္းလိုင္း အားလုံးနီးပါးတြင္ မရရွိနိုင္ခဲ့ေသာ အျမတ္အစြန္းက ယခုအခါ ျဖစ္ နိုင္ေျခတခု ျဖစ္လာသည္။ က်န္ရွိေနေသာ ၿပိဳင္ဘက္ ေလေၾကာင္းလိုင္း အခ်ိဳ႕ အေနျဖင့္ တိုးခ်ဲ့မႈကို အရွိန္ျမႇင့္တင္နိုင္ပါသည္။
ျမန္မာနိုင္ငံ၏ အႀကီးဆုံး ပုဂၢလိကပိုင္ ေလေၾကာင္းလိုင္း ျဖစ္သည့္ Air KBZ က ယခုႏွစ္အတြင္းတြင္ ၎၏ ေလယာဥ္ အုပ္စု ကို ၅၀ ရာခိုင္ႏႈန္းတိုးခ်ဲ့ရန္ ျပင္ဆင္ေနသည္။ ျပည္တြင္းတြင္ အႀကီးဆုံးၿပိဳင္ဘက္ ျဖစ္သည့္ အစိုးရပိုင္ ျမန္မာ အမ်ိဳးသား ေလေၾကာင္း(MNA) ကို ေက်ာ္တက္ရန္ ဆႏၵျပင္းျပေနသည္။ Air KBZ ပူးေပါင္းထားေသာ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ျမန္မာ့ေလေၾကာင္း(MAI) ကလည္း ၾကာျမင့္စြာ တိုးတက္မႈမရွိခဲ့သည့္ ကာလတခုကို အဆုံးသတ္၍ ၎၏ ေလယာဥ္အုပ္စုကို ၂၀၁၉ ခုႏွစ္တြင္ ၂ ဆ တိုးခ်ဲ့ရန္ စီစဥ္ေနသည္။
ျမန္မာနိုင္ငံ၏ ေလေၾကာင္းပို႔ေဆာင္ေရး ေဈးကြက္က တႏွစ္လွ်င္ ခရီးသည္ ၈ သန္းပင္ မရွိပါ။ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္တြင္ ျပည္တြင္း ခရီးသည္ ၂.၇ သန္းႏွင့္ နိုင္ငံတကာ ခရီးသည္ ၄.၅သန္း ရွိခဲ့သည္။ (Myanmar CAA ၏ အခ်က္အလက္မ်ား အေပၚတြင္ အေျခခံသည္။)
နိုင္ငံျခားေလေၾကာင္းလိုင္းမ်ားက နိုင္ငံတကာေဈးကြက္ကို လႊမ္းမိုးထားသည့္အတြက္ ျမန္မာနိုင္ငံ အေျခစိုက္ေလေၾကာင္း လိုင္းမ်ားက တႏွစ္လွ်င္ ၄ သန္းထက္ နည္းသည့္ ခရီးသည္ေဈးကြက္၏ တစိတ္တေဒသအတြက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ေနၾကရသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ၃ ႏွစ္က ျပည္တြင္း ၿပိဳင္ဘက္ ေလေၾကာင္းလိုင္း ၁၀ ခုအပါအဝင္ ျမန္မာနိုင္ငံ အေျခစိုက္ ေလေၾကာင္းလိုင္း ၁၁ ခု ရွိခဲ့သည္။ ပ်မ္းမွ်အားျဖင့္ ေလေၾကာင္းလိုင္းတခုစီက တႏွစ္လွ်င္ ခရီးသည္ ၃၀၀၀၀၀ စီသာ ပို႔ေဆာင္ေပးနိုင္ခဲ့သည္။
ျမန္မာနိုင္ငံေဈးကြက္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ယခင္ေလ့လာသုံးသပ္မႈ အစီရင္ခံစာ အမ်ားအျပားတြင္ CAPA (Centre for Aviation) က ႀကိဳတင္ ေထာက္ျပခဲ့သည့္အတိုင္း ေရရွည္ရပ္တည္ေအာင္ျမင္ေရးအတြက္ မျဖစ္နိုင္ေၾကာင္း ထင္ထင္ရွားရွား ေဖာ္ျပေနပါသည္။
ေပါင္းစည္းျခင္းက ခက္ခဲေၾကာင္း ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာအတြင္း ေတြ႕ရွိခဲ့ၾကသည္။ ေပါင္းစည္းမႈအစား ေလေၾကာင္းလိုင္း အေရအတြက္က ႏွစ္စဥ္ တိုးလာခဲ့သည္။ ၂၀၁၀ ႏွစ္ကုန္ပိုင္းတြင္ ၄ ခုသာရွိရာမွ ၂၀၁၅ ႏွစ္ကုန္ပိုင္းတြင္ ၁၁ ခုအထိ ျဖစ္လာသည္။
အဆင့္တခုက Air Bagan လုပ္ငန္းမ်ား ရပ္ဆိုင္းခဲ့သည့္ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္တြင္ စတင္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ေနာက္ထပ္ ေလေၾကာင္းလိုင္း ၃ ခု ထြက္ခြာသြားခဲ့သည့္ ၿပီးခဲ့ေသာ ၁၅ လ အတြင္းအထိ သိသာ ထင္ရွားမႈ ျဖစ္မလာခဲ့ပါ။ APEX က ၎တို႔၏ လုပ္ငန္းမ်ားကို ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ေႏွာင္းပိုင္းတြင္ ရပ္ဆိုင္းခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ FMI ႏွင့္ Air Mandalay တို႔က လုပ္ငန္းမ်ားကို ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ ဒုတိယ ႏွစ္ဝက္ပိုင္းတြင္ ရပ္ဆိုင္းခဲ့ၾကသည္။
ယခုအခ်ိန္အထိ ထြက္ခြာသြားခဲ့ၿပီး ျဖစ္ေသာ ေလေၾကာင္းလိုင္း ၄ ခုလုံးက ပုဂၢလိကပိုင္ ျပည္တြင္း ၿပိဳင္ဘက္မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ APEX ႏွင့္ FMI တို႔က ေနာက္ဆုံးမွ ဝင္ေရာက္သူမ်ားျဖစ္ၾကၿပီး သူတို႔၏ လုပ္ငန္းမ်ားကို ၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္ စတင္ခဲ့ၾကသည္။ Air Bagan ႏွင့္ Air Mandalay တို႔က ၂၀၁၀ ခုႏွစ္တြင္ စတင္လုပ္ကိုင္ခဲ့သည့္ ေလေၾကာင္းလိုင္း ၄ ခုထဲတြင္ အပါအဝင္ျဖစ္သည္။
က်န္ရွိေနေသာေလေၾကာင္းလိုင္းမ်ားမွာ Air KBZ၊ Asian Wings၊ Golden Myanmar Airlines၊ Mann Yadanarpon Airways၊ ျမန္မာ အမ်ိဳးသား ေလေၾကာင္း(MNA) ၊ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ျမန္မာ့ေလေၾကာင္း(MAI) ႏွင့္ Yangon Airways တို႔ ျဖစ္ၾကသည္။
MAI က နိုင္ငံတကာ ေဈးကြက္တြင္သာ ယွဥ္ၿပိဳင္သည့္အတြက္ ျပည္တြင္းေဈးကြက္တြင္ ၿပိဳင္ဘက္ ၆ ခုသာ က်န္သည္။
သို႔ေသာ္လည္း Asian Wings က ၿပီးခဲ့သည့္ ရက္သတၱပတ္ အမ်ားအျပားအတြင္းတြင္ မည္သည့္ ေလယာဥ္ခရီးစဥ္မွ် ေျပးဆြဲခဲ့ျခင္း မရွိသည့္အတြက္ လႈပ္ရွားေနဆဲ ျပည္တြင္းၿပိဳင္ဘက္ ၅ ခုသာ က်န္ခဲ့သည္။ Asian Wings က ၎၏ ေအာ္ပေရတာ လက္မွတ္ကို ျပန္လည္ေပးအပ္ျခင္း မရွိေသးသည့္အတြက္ ရပ္တန႔္ျခင္းက ယာယီ အေျခအေနတခု ျဖစ္နိုင္ေသာ္လည္း ေဈးကြက္အတြင္းမွ အၿပီးအပိုင္ ထြက္ခြာလုဆဲဆဲ အသြင္ရွိေနသည္။
Asian Wings ခရီးစဥ္မ်ားက ၂၀၁၈ ခုႏွစ္တြင္ ထင္ထင္ရွားရွား ေလ်ာ့သြားခဲ့သည္။ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလတြင္ စတင္သည့္ ေဆာင္းရာသီအတြက္ ပ်ံသန္းေရးအစီအစဥ္မ်ားကို သိသိသာသာပင္ ေလွ်ာ့ခ်ခဲ့သည္။ တပတ္လွ်င္ ခရီးစဥ္ ၃၁ ခု သာ ေျပးဆြဲျခင္း အပါအဝင္ျဖစ္သည္။ အဆိုပါ ခရီးစဥ္မ်ားကို လုံးဝပ်ံသန္းျခင္း မျပဳေတာ့သည္မွာ ၂ လ နီးပါးရွိခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္။
Asian Wings ၏ ေလယာဥ္အုပ္စုက ၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္ ေလယာဥ္ ၅ စင္း (ATR72 ၄စင္းႏွင့္ A321 တစင္း) ျဖင့္ အျမင့္ဆုံး သို႔ ေရာက္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ စတုတၳ ၃ လပတ္အတြင္းတြင္ ေျပးဆြဲခဲ့သည့္ ၎၏ ခရီးစဥ္မ်ားအတြက္ ေလယာဥ္ တစင္းသာ လိုအပ္ခဲ့သည္။ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ ဒုတိယ ႏွစ္ဝက္တြင္ ေျပးဆြဲခဲ့သည့္ ခရီးစဥ္ အေရအတြက္က အလြန္ အကန႔္အသတ္ျဖင့္ ရွိေနခဲ့ျခင္းက ေလေၾကာင္းလိုင္းသည္ ႐ုန္းကန္ေနခဲ့ရေၾကာင္း ေဖာ္ျပေနၿပီး လတ္တေလာတြင္ လုပ္ ငန္းမ်ား ရပ္တန႔္ေနျခင္းက အၿပီးတိုင္ရပ္ဆိုင္းေတာ့မည္ ဆိုသည့္ ေကာလာဟလမ်ားကို ထြက္ေပၚေစခဲ့သည္။
Asian Wings၊ Air KBZ၊ Golden Myanmar၊ Mann Yadanarpon ႏွင့္ Yangon Airways တို႔ အားလုံးက ပုဂၢလိက ပိုင္မ်ားျဖစ္ၾကသည္။ အမ်ားစုသည္ ယခင္က နိုင္ငံတကာ ဝန္ေဆာင္မႈမ်ားကို အကန႔္အသတ္ျဖင့္ လုပ္ကိုင္ခဲ့ၾကေသာ္လည္း ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္မ်ားအတြင္းတြင္ ျပည္တြင္း ေဈးကြက္တြင္သာ ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့ၾကရသည္။
Yangon Airways က ၎တို႔ထဲတြင္ သက္တမ္းအရင့္ဆုံး ျဖစ္ၿပီး ၁၉၉၆ ခုႏွစ္တြင္ စတင္ေျပးဆြဲခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ၂၀၁၀ ခုႏွစ္တြင္ လုပ္ငန္းမ်ား ရပ္ဆိုင္းခဲ့ၿပီး ေနာက္ ၁ ႏွစ္အၾကာ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္တြင္မွ ျပန္လည္လုပ္ကိုင္ခဲ့သည္။
Air KBZ ႏွင့္ Asian Wings တို႔က ၂၀၁၁ ခုႏွစ္တြင္ စတင္လုပ္ကိုင္ခဲ့ၾကသည္။ ျမန္မာနိုင္ငံ၏ ေလေၾကာင္းလိုင္း က႑ တိုးခ်ဲ့လာသည့္ ပထမလွိုင္းအတြင္းတြင္ ျဖစ္သည္။ ထို႔ေနာက္ Golden Myanmar က ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ႏွင့္ Mann Yadanarpon က ၂၀၁၄ တြင္ စတင္လုပ္ကိုင္ခဲ့ၾကသည္။
Golden Myanmar၊ Mann Yadanarpon ႏွင့္ Yangon Airways တို႔သည္ အလြန္ေသးငယ္ေသာ ေလေၾကာင္းလိုင္းမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ ေလေၾကာင္းလိုင္း တခုစီတြင္ ATR 72 ေလယာဥ္ ၂ စင္း သို႔မဟုတ္ ၃ စင္းစီသာ ရွိၾကသည္။ Golden Myanmar ႏွင့္ Mann Yadanarpon တြင္ ATR 72-600 ေလယာဥ္သစ္မ်ားႏွင့္ Yangon Airway တြင္ ေမာ္ဒယ္ေဟာင္း ATR 72-500 ႏွင့္ ATR 72-200 ေလယာဥ္မ်ားရွိသည္။ (ယခုအခ်ိန္၌ လုပ္ငန္းရပ္တန႔္ထားေသာ Asian Wings တြင္လည္း ေမာ္ဒယ္ေဟာင္း ATR 72-500 ေလယာဥ္မ်ား ရွိသည္)
၂၀၁၈/၂၀၁၉ ေဆာင္းရာသီအတြက္ Golden Myanmar က ထုတ္ျပန္ထားေသာ အစီအစဥ္တြင္ တပတ္လွ်င္ ခရီးစဥ္ ၁၂၆ ေၾကာင္းပါဝင္ၿပီး ေလယာဥ္ ၂ စင္း လိုအပ္သည္။ Mann Yadanarpon ၏ ေဆာင္းရာသီ အစီအစဥ္တြင္ တပတ္လွ်င္ ခရီးစဥ္ ၁၃၇ ေၾကာင္းပါဝင္ၿပီး ၎သည္လည္း ေလယာဥ္ ၂ စင္း လိုအပ္ပါသည္။
Yangon Airways ၏ ေဆာင္းရာသီ အစီအစဥ္တြင္ တပတ္လွ်င္ ခရီးစဥ္ ၁၃၉ ေၾကာင္းပါဝင္သည္။ သို႔ေသာ္လည္း အခ်ိဳ႕ ေသာ အခ်ိန္မ်ားတြင္ ေလယာဥ္ ၃ စင္းလိုအပ္မည္ ျဖစ္သည္။ ပုံမွန္အားျဖင့္ ျမန္မာနိုင္ငံမွ ေလေၾကာင္းလိုင္းမ်ားသည္ မုတ္သုန္ ရာသီအတြင္းတြင္ ဝယ္လိုအားနည္းျခင္းေၾကာင့္ ေဆာင္းရာသီတြင္ ေလေၾကာင္းခရီးစဥ္မ်ား ပိုမိုပ်ံသန္းေျပးဆြဲ ေလ့ ရွိၾကသည္။
Air KBZ က ပုဂၢလိကပိုင္ ျပည္တြင္းၿပိဳင္ဘက္မ်ားတြင္ အႀကီးမားဆုံးျဖစ္ေသာ္လည္း အစိုးရပိုင္ ျမန္မာ အမ်ိဳးသား ေလ ေၾကာင္း(MNA) ထက္ ေသးငယ္သည္။ လက္ရွိတြင္ Air KBZ က ATR 72 ၆ စင္း (ATR 72-600 ၅ စင္းႏွင့္ ATR 72-500 တစင္း) ျဖင့္ လုပ္ကိုင္ေနသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေလယာဥ္ အေရအတြက္တြင္ အျခား ပုဂၢလိကပိုင္ ေလေၾကာင္းလိုင္းမ်ားထက္ အနည္းဆုံး ၂ ဆ ပိုမို ပိုင္ဆိုင္ထားသည္။ လက္ရွိ ပ်ံသန္းေနသည့္ ခရီးစဥ္မ်ားအရ Air KBZ က ပုဂၢလိက ၿပိဳင္ဘက္ မ်ားထဲတြင္ ေျပးဆြဲေပးသည့္ေနရာ အမ်ားဆုံး (၁၃ ခု) ႏွင့္ တပတ္လွ်င္ ခရီးစဥ္ အမ်ားဆုံး(၁၇၀) လည္းျဖစ္သည္။
MNA က ျပည္တြင္းတြင္ ပ်ံသန္းသည့္ေနရာ ၂၇ ခုႏွင့္ ဦးေဆာင္ေနၿပီး တပတ္လွ်င္ ျပည္တြင္း ခရီးစဥ္ ၂၀၀ ေက်ာ္ရွိသည္။ MNA က ပုဂၢလိက ေလေၾကာင္းလိုင္းမ်ား ဝန္ေဆာင္မႈ မေပးနိုင္သည့္ ေဒသမ်ားသို႔ အကူအညီေပးသည့္ ဝန္ေဆာင္မႈတခု အေနျဖင့္ ေလဆိပ္ငယ္မ်ားသို႔ အင္ဂ်င္ ၁ လုံးတပ္ Cessna Caravans ေလယာဥ္မ်ားျဖင့္ ပ်ံသန္းေျပးဆြဲေပးသည္။ ျပည္တြင္းမွ လူစီးအမ်ားဆုံး လမ္းေၾကာင္းမ်ားတြင္လည္း MNA က အႀကီးဆုံးၿပိဳင္ဘက္ျဖစ္သည္။ အဓိကအား ျဖင့္ ATR 72-600 ေလယာဥ္မ်ားျဖင့္ ေျပးဆြဲေနျခင္းျဖစ္ေသာ္လည္း အခ်ိဳ႕ေသာ လူစီးမ်ားသည့္ ခရီးစဥ္မ်ားတြင္ E190 ႏွင့္ 737-800 ဂ်က္ေလယာဥ္မ်ားကို အသုံးျပဳသည္။
MNA က ၂၀၁၀ တြင္ လုပ္ကိုင္ေနခဲ့သည့္ မူလေလေၾကာင္းလိုင္းမ်ားထဲတြင္ ပါဝင္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ထိုစဥ္က MNA ကို Myanma Airways ဟု သိခဲ့ၾကသည္။ ျပည္တြင္းေဈးကြက္တြင္သာ လုပ္ငန္းေဆာင္႐ြက္ခဲ့သည္။ MNA က ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ တြင္ နိုင္ငံတကာ ေဈးကြက္သို႔ တိုးခ်ဲ့လာခဲ့သည္။ အမည္ေျပာင္းလဲခဲ့သည္။ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္တြင္ MNA က MAI ကို ေက်ာ္တက္၍ အႀကီးဆုံးေသာ ျမန္မာနိုင္ငံအေျခစိုက္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာေလေၾကာင္းလိုင္း ျဖစ္လာခဲ့သည္။
လက္ရွိတြင္ MNA က ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ နိုင္ငံတကာ ခရီးစဥ္မ်ား၏ ၈ ရာခိုင္ႏႈန္းနီးပါး ရရွိထားၿပီး MAI က ၅ ရာခိုင္ႏႈန္း ရရွိထားသည္။ က်န္သည့္ ၈၇ ရာခိုင္ႏႈန္း ရရွိထား၏။
ျပည္တြင္းေဈးကြက္တြင္ MNA က ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္၊ Air KBZ က ၂၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ႏွင့္ Golden Myanmar၊ Mann Yadanarpon ႏွင့္ Yangon Airways တို႔ ၁၅ ရာခိုင္ႏႈန္းခန႔္ စီ ရရွိထားၾကသည္။
ထုတ္ျပန္ထားသည့္ ခရီးစဥ္မ်ား အမ်ားအျပား ေျပာင္းလဲျခင္းႏွင့္ ပယ္ဖ်က္ျခင္းတို႔က ျဖစ္ရိုးျဖစ္စဥ္ ျဖစ္ေနသည့္အတြက္ ေဈးကြက္ေဝစုႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ကိန္းဂဏန္း အားလုံးတို႔က အၾကမ္းဖ်င္းမွ်သာ ျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာနိုင္ငံမွ ျပည္တြင္း ေလေၾကာင္းလိုင္းမ်ားသည္ ခရီးစဥ္မ်ား ပူးေပါင္းျခင္းကို ျပဳလုပ္ေလ့ရွိတတ္ပါသည္။ အထူးသျဖင့္ လူစီးနည္းသည့္ အခ်ိန္ မ်ားတြင္ ျဖစ္သည္။ ေလေၾကာင္းလိုင္းမ်ားက လူစီးမ်ားသည့္ လမ္းေၾကာင္းမ်ားတြင္ ခရီးစဥ္တူေနျခင္းက ခရီးသည္မ်ားကို အျခားေသာ ေလေၾကာင္းလိုင္းတခုထံသို လႊဲေျပာင္းေပးရန္ လြယ္ကူေစပါသည္။
က်န္ရွိေနေသးသည့္ ျပည္တြင္းၿပိဳင္ဘက္မ်ားထဲတြင္ Air KBZ က အတက္ႂကြဆုံး ျဖစ္သည္။ Air KBZ က ၎၏ ေလယာဥ္ အုပ္စုကို ၂၀၁၉ ခုႏွစ္တြင္ ေလယာဥ္ ၃ စင္း ထပ္ျဖည့္ရန္ စီစဥ္ထားသည္။ ၎၏ ၿပိဳင္ဘက္အခ်ိဳ႕က ေလွ်ာ့ခ်ေနၾကသည့္ အသြင္ ရွိေနခ်ိန္တြင္ ျဖစ္သည္။
Air KBZ ၏ ေလယာဥ္ အုပ္စုသစ္ အစီအစဥ္တြင္ ၂၀၁၉ ခုႏွစ္ ဧၿပီတြင္ ေရာက္လာမည့္ ATR 72-600 ၂ စင္းႏွင့္ ၂၀၁၉ ဇြန္/ဇူလိုင္ တြင္ ေရာက္ရန္ ရွိသည့္ ၂ စင္းတို႔ပါဝင္သည္။ တစင္းတည္းက်န္ေနသည့္ ATR 72-500 ကို ၂၀၁၉ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လတြင္ ျပန္ေပးရန္ စီစဥ္ထားသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ လက္ရွိတြင္ ၆ စင္း ရွိေသာ Air KBZ ၏ ေလယာဥ္အုပ္စုက ၉ စင္း ျဖစ္လာမည္ ျဖစ္သည္။
ယခုႏွစ္ေႏွာင္းပိုင္းတြင္ တေနရာမွ တေနရာသို႔ တိုက္ရိုက္ပ်ံသန္းသည့္ လမ္းေၾကာင္းသစ္အမ်ားအျပား ႏွင့္ ခရီးစဥ္ေနရာသစ္ ၄ ခ ု(ဟုမၼလင္း၊ ခႏၲီး၊ က်ိဳင္းတုံႏွင့္ ၿမိတ္) တို႔ပါဝင္သည့္ အစီအစဥ္သစ္တခုကို စတင္ရန္ Air KBZ က စီစဥ္ထားသည္။ အတိအက်ဆိဳရေသာ္ Air KBZ က ၎တို႔၏ ထပ္တိုးေလယာဥ္ အနည္းဆုံး ၁ စင္း အေျချပဳထားလိမ့္မည္ ျဖစ္ေသာ မႏၲေလးတြင္ တိုးခ်ဲ့ေရးအတြက္ စီစဥ္ေနသည္။
Air KBZ က ၂၀၁၁ ခုႏွစ္တြင္ စတင္လုပ္ကိုင္ခဲ့ၿပီးေနာက္ လွ်င္လွ်င္ျမန္ျမန္တိုးခ်ဲ့ရန္ ႀကိဳးစားခဲ့သည္။ ျမန္မာနိုင္ငံ၏ အႀကီးဆုံး ပုဂၢလိကပိုင္ေလေၾကာင္းလိုင္း ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ ျဖစ္လာခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ၂၀၁၆ ႏွစ္ ၁၇ ခုႏွစ္တို႔တြင္ ေလယာဥ္ ၈ စင္းႏွင့္ အျမင့္ဆုံးသို႔ ေရာက္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္တြင္ ၎တို႔၏ ေလယာဥ္ အုပ္စုကို ေလွ်ာ့ခ်ခဲ့သည္။
ထို႔ေၾကာင့္ Air KBZ က အက်ိဳးအျမတ္ မရရွိေသးပါ။ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္တြင္ ၿပိဳင္ဘက္ အေရ အတြက္ ေလ်ာ့က်သြားခဲ့ေသာ္လည္း အမွန္တကယ္တြင္ ၎၏ ေဈးကြက္ေဝစုက က်ဆင္းသြားခဲ့သည္။ ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ စုစုေပါင္း ျပည္တြင္းခရီးစဥ္က ၂၀၁၈ ခုႏွစ္တြင္ ၅ ရာခိုင္ႏႈန္း နီးပါး က်သြားခဲ့သည္။ အဓိကအားျဖင့္ ဝယ္လိုအား အားနည္းျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
Air KBZ ၏ လက္ရွိ ေဆာင္းရာသီ အစီအစဥ္က ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ ေဆာင္းရာသီထက္ နိမ့္က်ေနဆဲ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ၂၀၁၉ ေႏြရာသီႏွင့္ ၂၀၁၉/၂၀ ေဆာင္းရာသီတြင္ Air KBZ ၏ ပမာဏက ျမင့္မားသည့္ ေနရာသစ္တခုသို႔ ေရာက္ရွိမည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ရသည္။
ယခုႏွစ္ ဒုတိယ ႏွစ္ဝက္တြင္ သိသိသာသာ တိုးတက္လာျခင္းေၾကာင့္ ၂၀၁၉ ခုႏွစ္တြင္ ခရီးသည္အေရအတြက္ကို ၇၀၄၀၀၀ အထိ ၁၅ ရာခိုင္ႏႈန္း တိုးျမႇင့္ရန္ Air KBZ က ပစ္မွတ္ထားေနသည္။ ေလယာဥ္ အေရအတြက္ မ်ားျပားျခင္းက တႏွစ္ပတ္လုံး အေပၚတြင္ သက္ေရာက္နိုင္ျခင္းေၾကာင့္ အလားတူ တိုးတက္မႈက ၂၀၂၀ ခုႏွစ္တြင္လည္း ရနိုင္ဖြယ္ရာ ရွိသည္။
Air KBZ က MNA ကို ေက်ာ္တက္၍ အႀကီးဆုံးျပည္တြင္းေလေၾကာင္းလိုင္း ျဖစ္လာရန္ ရည္႐ြယ္ထားသည္။ ၂၀၂၀ ခုႏွစ္တြင္ ျဖစ္လာနိုင္ဖြယ္ရာ ရွိသည္။ ေလယာဥ္ အုပ္စုသစ္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ကျခင္းမွတဆင့္ ယူဆၾကည့္ျခင္း ျဖစ္သည္။ ေနာက္ထပ္ ATR 72-600 ေလယာဥ္ ၄ စင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ Air KBZ က ယခုခ်ိန္အထိ မေသခ်ာေသးေသာ္လည္း လက္ရွိ အခ်ိန္တြင္ ငွားရမ္း ရရွိနိုင္မည့္ ေလယာဥ္မ်ား အလြန္ေပါမ်ားေနသည့္အတြက္ ေလယာဥ္ ၄ စင္း ငွားရမ္းသည့္ လုပ္ငန္းမ်ားကို လာမည့္လမ်ားအတြင္းတြင္ ၿပီးျပတ္ေအာင္ျပဳလုပ္နိုင္လိမ့္မည္ဟု ယုံၾကည္ ေနသည္။
MNA က တိုးခ်ဲ့ျခင္းမ်ားကို သိသိသာသာပင္ ရပ္တန႔္ခဲ့သည္။ လတ္တေလာ လမ်ားအတြင္းတြင္ ၎၏ ေလယာဥ္အုပ္ကို ေလွ်ာ့ခ်ျခင္းက Air KBZ ကို ျပည္တြင္းတြင္ အႀကီးဆုံး ေလေၾကာင္းလိုင္းျဖစ္လာေရး ရည္မွန္းခ်က္ ၿပီးေျမာက္ေစရန္ အ ေထာက္အကူ ျဖစ္ေစနိုင္၏။
၂၀၁၅ မွ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္အတြင္းတြင္ MNA က ATR 72-600 ေလယာဥ္သစ္ ၈ စင္း ငွားရမ္းခဲ့သည္။ ATR ေမာ္ဒယ္ေဟာင္း မ်ား အသုံးျပဳျခင္းကို တျဖည္းျဖည္းရပ္ဆိုင္းခဲ့သည္။ ျပည္တြင္းပို႔ေဆာင္ေရးကို တိုးခ်ဲ့ခဲ့သည္။ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ တတိယ ၃ ပတ္ အတြင္း ပထမဆုံးေသာ ATR 72-600 ေလယာဥ္ကို မရရွိမီ MNA က ATR 42-320 တစင္း၊ ATR 72-200 ၂ စင္း ႏွင့္ ATR 72-500 တစင္းတို႔ ျဖင့္လုပ္ကိုင္ေနခဲ့သည္။
သို႔ေသာ္လည္း MNA ၏ ATR 72-600 ေလယာဥ္မ်ားထဲမွ တစင္းကို ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ေအာက္တိုဘာလတြင္ ပ်ံသန္းျခင္း ရပ္ဆိုင္းလိုက္သည္။ ထိုအခ်ိန္မွစ၍ မည့္သည့္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္မႈမွ် မရွိေတာ့ပါ။ အဆိုပါေလယာဥ္ကို ငွားရမ္းသည့္ ကုမၸဏီထံသို႔ ျပန္ေပးခဲ့သည့္ အသြင္ရွိပါသည္။ MNA ၏ ATR ေလယာဥ္အုပ္စုကို ၆ စင္းအထိေလွ်ာ့ခ်ရန္ ေနာက္ထပ္ ATR 72-600 ေလ ယာဥ္တစင္းကိုလည္း ျပန္အပ္ဖြယ္ရာ ရွိပါသည္။ ယခုအခါ MNA က မပ်ံသန္းသည္မွာ တႏွစ္ၾကာၿပီး ျဖစ္ေသာ ၎၏ ေနာက္ဆုံး ATR 72-500 ေလယာဥ္ တစီးကိုလည္း ေရာင္းခ်ရန္ ႀကိဳးစားေနသည္။
အပိုင္း – ၂ ကို ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္။
( CAPA – Centre for Aviation ၏ Myanmar airlines: consolidation arrives; MAI & Air KBZ to expand ကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္။)
[Unicode]
များစွာနောက်ကျနေခဲ့သည့် လုပ်ငန်း ကျစ်လစ်စေခြင်းက မြန်မာနိုင်ငံ လေကြောင်းကဏ္ဍ အပြောင်းအလဲကို မောင်းနှင်နေသည်။ နှိုင်းယှဉ်ကြည့်လျှင် လွန်ခဲ့သော ၁ နှစ်က လေကြောင်းလိုင်း ၈ ခုရှိခဲ့ပြီး လွန်ခဲ့သော ၃ နှစ်က ၁၀ ခုရှိခဲ့သည့် ပြည်တွင်းဈေးကွက်က လက်ရှိအချိန် လေကြောင်းလိုင်း ၅ ခု သာ ရှိတော့သည်။
မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း လေကြောင်းမှ ခရီးသွားလာသူ တနှစ်လျှင် ၃ သန်းထက် နည်းခြင်းကြောင့် လေကြောင်းလိုင်း ၅ ခု ဆိုသည်မှာ များနေသေးသော ပမာဏဖြစ်သည်။ သို့သော်လည်း လတ်တလော လိုနေသည့် လုပ်ငန်း ကျစ်လစ်စေခြင်းက ဈေးကွက် အခြေအနေများအတွက် အဓိကကျသော တိုးတက်မှုတခု ဖြစ်သင့်သည်။
ဆယ်စုနှစ်အတွင်း မြန်မာနိုင်ငံမှ လေကြောင်းလိုင်း အားလုံးနီးပါးတွင် မရရှိနိုင်ခဲ့သော အမြတ်အစွန်းက ယခုအခါ ဖြစ် နိုင်ခြေတခု ဖြစ်လာသည်။ ကျန်ရှိနေသော ပြိုင်ဘက် လေကြောင်းလိုင်း အချို့ အနေဖြင့် တိုးချဲ့မှုကို အရှိန်မြှင့်တင်နိုင်ပါသည်။
မြန်မာနိုင်ငံ၏ အကြီးဆုံး ပုဂ္ဂလိကပိုင် လေကြောင်းလိုင်း ဖြစ်သည့် Air KBZ က ယခုနှစ်အတွင်းတွင် ၎င်း၏ လေယာဉ် အုပ်စု ကို ၅၀ ရာခိုင်နှုန်းတိုးချဲ့ရန် ပြင်ဆင်နေသည်။ ပြည်တွင်းတွင် အကြီးဆုံးပြိုင်ဘက် ဖြစ်သည့် အစိုးရပိုင် မြန်မာ အမျိုးသား လေကြောင်း(MNA) ကို ကျော်တက်ရန် ဆန္ဒပြင်းပြနေသည်။ Air KBZ ပူးပေါင်းထားသော အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ မြန်မာ့လေကြောင်း(MAI) ကလည်း ကြာမြင့်စွာ တိုးတက်မှုမရှိခဲ့သည့် ကာလတခုကို အဆုံးသတ်၍ ၎င်း၏ လေယာဉ်အုပ်စုကို ၂၀၁၉ ခုနှစ်တွင် ၂ ဆ တိုးချဲ့ရန် စီစဉ်နေသည်။
မြန်မာနိုင်ငံ၏ လေကြောင်းပို့ဆောင်ရေး ဈေးကွက်က တနှစ်လျှင် ခရီးသည် ၈ သန်းပင် မရှိပါ။ ၂၀၁၈ ခုနှစ်တွင် ပြည်တွင်း ခရီးသည် ၂.၇ သန်းနှင့် နိုင်ငံတကာ ခရီးသည် ၄.၅သန်း ရှိခဲ့သည်။ (Myanmar CAA ၏ အချက်အလက်များ အပေါ်တွင် အခြေခံသည်။)
နိုင်ငံခြားလေကြောင်းလိုင်းများက နိုင်ငံတကာဈေးကွက်ကို လွှမ်းမိုးထားသည့်အတွက် မြန်မာနိုင်ငံ အခြေစိုက်လေကြောင်း လိုင်းများက တနှစ်လျှင် ၄ သန်းထက် နည်းသည့် ခရီးသည်ဈေးကွက်၏ တစိတ်တဒေသအတွက် ယှဉ်ပြိုင်နေကြရသည်။
ပြီးခဲ့သည့် ၃ နှစ်က ပြည်တွင်း ပြိုင်ဘက် လေကြောင်းလိုင်း ၁၀ ခုအပါအဝင် မြန်မာနိုင်ငံ အခြေစိုက် လေကြောင်းလိုင်း ၁၁ ခု ရှိခဲ့သည်။ ပျမ်းမျှအားဖြင့် လေကြောင်းလိုင်းတခုစီက တနှစ်လျှင် ခရီးသည် ၃၀၀၀၀၀ စီသာ ပို့ဆောင်ပေးနိုင်ခဲ့သည်။
မြန်မာနိုင်ငံဈေးကွက်နှင့် ပတ်သက်၍ ယခင်လေ့လာသုံးသပ်မှု အစီရင်ခံစာ အများအပြားတွင် CAPA (Centre for Aviation) က ကြိုတင် ထောက်ပြခဲ့သည့်အတိုင်း ရေရှည်ရပ်တည်အောင်မြင်ရေးအတွက် မဖြစ်နိုင်ကြောင်း ထင်ထင်ရှားရှား ဖော်ပြနေပါသည်။
ပေါင်းစည်းခြင်းက ခက်ခဲကြောင်း နှစ်ပေါင်းများစွာအတွင်း တွေ့ရှိခဲ့ကြသည်။ ပေါင်းစည်းမှုအစား လေကြောင်းလိုင်း အရေအတွက်က နှစ်စဉ် တိုးလာခဲ့သည်။ ၂၀၁၀ နှစ်ကုန်ပိုင်းတွင် ၄ ခုသာရှိရာမှ ၂၀၁၅ နှစ်ကုန်ပိုင်းတွင် ၁၁ ခုအထိ ဖြစ်လာသည်။
အဆင့်တခုက Air Bagan လုပ်ငန်းများ ရပ်ဆိုင်းခဲ့သည့် ၂၀၁၆ ခုနှစ်တွင် စတင်ခဲ့သည်။ သို့သော်လည်း နောက်ထပ် လေကြောင်းလိုင်း ၃ ခု ထွက်ခွာသွားခဲ့သည့် ပြီးခဲ့သော ၁၅ လ အတွင်းအထိ သိသာ ထင်ရှားမှု ဖြစ်မလာခဲ့ပါ။ APEX က ၎င်းတို့၏ လုပ်ငန်းများကို ၂၀၁၇ ခုနှစ်နှောင်းပိုင်းတွင် ရပ်ဆိုင်းခဲ့သည်။ ထို့နောက် FMI နှင့် Air Mandalay တို့က လုပ်ငန်းများကို ၂၀၁၈ ခုနှစ် ဒုတိယ နှစ်ဝက်ပိုင်းတွင် ရပ်ဆိုင်းခဲ့ကြသည်။
ယခုအချိန်အထိ ထွက်ခွာသွားခဲ့ပြီး ဖြစ်သော လေကြောင်းလိုင်း ၄ ခုလုံးက ပုဂ္ဂလိကပိုင် ပြည်တွင်း ပြိုင်ဘက်များ ဖြစ်ကြသည်။ APEX နှင့် FMI တို့က နောက်ဆုံးမှ ဝင်ရောက်သူများဖြစ်ကြပြီး သူတို့၏ လုပ်ငန်းများကို ၂၀၁၅ ခုနှစ်တွင် စတင်ခဲ့ကြသည်။ Air Bagan နှင့် Air Mandalay တို့က ၂၀၁၀ ခုနှစ်တွင် စတင်လုပ်ကိုင်ခဲ့သည့် လေကြောင်းလိုင်း ၄ ခုထဲတွင် အပါအဝင်ဖြစ်သည်။
ကျန်ရှိနေသောလေကြောင်းလိုင်းများမှာ Air KBZ၊ Asian Wings၊ Golden Myanmar Airlines၊ Mann Yadanarpon Airways၊ မြန်မာ အမျိုးသား လေကြောင်း(MNA) ၊ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ မြန်မာ့လေကြောင်း(MAI) နှင့် Yangon Airways တို့ ဖြစ်ကြသည်။
MAI က နိုင်ငံတကာ ဈေးကွက်တွင်သာ ယှဉ်ပြိုင်သည့်အတွက် ပြည်တွင်းဈေးကွက်တွင် ပြိုင်ဘက် ၆ ခုသာ ကျန်သည်။
သို့သော်လည်း Asian Wings က ပြီးခဲ့သည့် ရက်သတ္တပတ် အများအပြားအတွင်းတွင် မည်သည့် လေယာဉ်ခရီးစဉ်မျှ ပြေးဆွဲခဲ့ခြင်း မရှိသည့်အတွက် လှုပ်ရှားနေဆဲ ပြည်တွင်းပြိုင်ဘက် ၅ ခုသာ ကျန်ခဲ့သည်။ Asian Wings က ၎င်း၏ အော်ပရေတာ လက်မှတ်ကို ပြန်လည်ပေးအပ်ခြင်း မရှိသေးသည့်အတွက် ရပ်တန့်ခြင်းက ယာယီ အခြေအနေတခု ဖြစ်နိုင်သော်လည်း ဈေးကွက်အတွင်းမှ အပြီးအပိုင် ထွက်ခွာလုဆဲဆဲ အသွင်ရှိနေသည်။
Asian Wings ခရီးစဉ်များက ၂၀၁၈ ခုနှစ်တွင် ထင်ထင်ရှားရှား လျော့သွားခဲ့သည်။ ၂၀၁၈ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလတွင် စတင်သည့် ဆောင်းရာသီအတွက် ပျံသန်းရေးအစီအစဉ်များကို သိသိသာသာပင် လျှော့ချခဲ့သည်။ တပတ်လျှင် ခရီးစဉ် ၃၁ ခု သာ ပြေးဆွဲခြင်း အပါအဝင်ဖြစ်သည်။ အဆိုပါ ခရီးစဉ်များကို လုံးဝပျံသန်းခြင်း မပြုတော့သည်မှာ ၂ လ နီးပါးရှိခဲ့ပြီ ဖြစ်သည်။
Asian Wings ၏ လေယာဉ်အုပ်စုက ၂၀၁၅ ခုနှစ်တွင် လေယာဉ် ၅ စင်း (ATR72 ၄စင်းနှင့် A321 တစင်း) ဖြင့် အမြင့်ဆုံး သို့ ရောက်ခဲ့သည်။ သို့သော်လည်း ၂၀၁၈ ခုနှစ် စတုတ္ထ ၃ လပတ်အတွင်းတွင် ပြေးဆွဲခဲ့သည့် ၎င်း၏ ခရီးစဉ်များအတွက် လေယာဉ် တစင်းသာ လိုအပ်ခဲ့သည်။ ၂၀၁၈ ခုနှစ် ဒုတိယ နှစ်ဝက်တွင် ပြေးဆွဲခဲ့သည့် ခရီးစဉ် အရေအတွက်က အလွန် အကန့်အသတ်ဖြင့် ရှိနေခဲ့ခြင်းက လေကြောင်းလိုင်းသည် ရုန်းကန်နေခဲ့ရကြောင်း ဖော်ပြနေပြီး လတ်တလောတွင် လုပ် ငန်းများ ရပ်တန့်နေခြင်းက အပြီးတိုင်ရပ်ဆိုင်းတော့မည် ဆိုသည့် ကောလာဟလများကို ထွက်ပေါ်စေခဲ့သည်။
Asian Wings၊ Air KBZ၊ Golden Myanmar၊ Mann Yadanarpon နှင့် Yangon Airways တို့ အားလုံးက ပုဂ္ဂလိက ပိုင်များဖြစ်ကြသည်။ အများစုသည် ယခင်က နိုင်ငံတကာ ဝန်ဆောင်မှုများကို အကန့်အသတ်ဖြင့် လုပ်ကိုင်ခဲ့ကြသော်လည်း ပြီးခဲ့သည့်နှစ်များအတွင်းတွင် ပြည်တွင်း ဈေးကွက်တွင်သာ ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့ကြရသည်။
Yangon Airways က ၎င်းတို့ထဲတွင် သက်တမ်းအရင့်ဆုံး ဖြစ်ပြီး ၁၉၉၆ ခုနှစ်တွင် စတင်ပြေးဆွဲခဲ့သည်။ သို့သော်လည်း ၂၀၁၀ ခုနှစ်တွင် လုပ်ငန်းများ ရပ်ဆိုင်းခဲ့ပြီး နောက် ၁ နှစ်အကြာ ၂၀၁၁ ခုနှစ်တွင်မှ ပြန်လည်လုပ်ကိုင်ခဲ့သည်။
Air KBZ နှင့် Asian Wings တို့က ၂၀၁၁ ခုနှစ်တွင် စတင်လုပ်ကိုင်ခဲ့ကြသည်။ မြန်မာနိုင်ငံ၏ လေကြောင်းလိုင်း ကဏ္ဍ တိုးချဲ့လာသည့် ပထမလှိုင်းအတွင်းတွင် ဖြစ်သည်။ ထို့နောက် Golden Myanmar က ၂၀၁၃ ခုနှစ် နှင့် Mann Yadanarpon က ၂၀၁၄ တွင် စတင်လုပ်ကိုင်ခဲ့ကြသည်။
Golden Myanmar၊ Mann Yadanarpon နှင့် Yangon Airways တို့သည် အလွန်သေးငယ်သော လေကြောင်းလိုင်းများ ဖြစ်ကြသည်။ လေကြောင်းလိုင်း တခုစီတွင် ATR 72 လေယာဉ် ၂ စင်း သို့မဟုတ် ၃ စင်းစီသာ ရှိကြသည်။ Golden Myanmar နှင့် Mann Yadanarpon တွင် ATR 72-600 လေယာဉ်သစ်များနှင့် Yangon Airway တွင် မော်ဒယ်ဟောင်း ATR 72-500 နှင့် ATR 72-200 လေယာဉ်များရှိသည်။ (ယခုအချိန်၌ လုပ်ငန်းရပ်တန့်ထားသော Asian Wings တွင်လည်း မော်ဒယ်ဟောင်း ATR 72-500 လေယာဉ်များ ရှိသည်)
၂၀၁၈/၂၀၁၉ ဆောင်းရာသီအတွက် Golden Myanmar က ထုတ်ပြန်ထားသော အစီအစဉ်တွင် တပတ်လျှင် ခရီးစဉ် ၁၂၆ ကြောင်းပါဝင်ပြီး လေယာဉ် ၂ စင်း လိုအပ်သည်။ Mann Yadanarpon ၏ ဆောင်းရာသီ အစီအစဉ်တွင် တပတ်လျှင် ခရီးစဉ် ၁၃၇ ကြောင်းပါဝင်ပြီး ၎င်းသည်လည်း လေယာဉ် ၂ စင်း လိုအပ်ပါသည်။
Yangon Airways ၏ ဆောင်းရာသီ အစီအစဉ်တွင် တပတ်လျှင် ခရီးစဉ် ၁၃၉ ကြောင်းပါဝင်သည်။ သို့သော်လည်း အချို့ သော အချိန်များတွင် လေယာဉ် ၃ စင်းလိုအပ်မည် ဖြစ်သည်။ ပုံမှန်အားဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံမှ လေကြောင်းလိုင်းများသည် မုတ်သုန် ရာသီအတွင်းတွင် ဝယ်လိုအားနည်းခြင်းကြောင့် ဆောင်းရာသီတွင် လေကြောင်းခရီးစဉ်များ ပိုမိုပျံသန်းပြေးဆွဲ လေ့ ရှိကြသည်။
Air KBZ က ပုဂ္ဂလိကပိုင် ပြည်တွင်းပြိုင်ဘက်များတွင် အကြီးမားဆုံးဖြစ်သော်လည်း အစိုးရပိုင် မြန်မာ အမျိုးသား လေ ကြောင်း(MNA) ထက် သေးငယ်သည်။ လက်ရှိတွင် Air KBZ က ATR 72 ၆ စင်း (ATR 72-600 ၅ စင်းနှင့် ATR 72-500 တစင်း) ဖြင့် လုပ်ကိုင်နေသည်။ ထို့ကြောင့် လေယာဉ် အရေအတွက်တွင် အခြား ပုဂ္ဂလိကပိုင် လေကြောင်းလိုင်းများထက် အနည်းဆုံး ၂ ဆ ပိုမို ပိုင်ဆိုင်ထားသည်။ လက်ရှိ ပျံသန်းနေသည့် ခရီးစဉ်များအရ Air KBZ က ပုဂ္ဂလိက ပြိုင်ဘက် များထဲတွင် ပြေးဆွဲပေးသည့်နေရာ အများဆုံး (၁၃ ခု) နှင့် တပတ်လျှင် ခရီးစဉ် အများဆုံး(၁၇၀) လည်းဖြစ်သည်။
MNA က ပြည်တွင်းတွင် ပျံသန်းသည့်နေရာ ၂၇ ခုနှင့် ဦးဆောင်နေပြီး တပတ်လျှင် ပြည်တွင်း ခရီးစဉ် ၂၀၀ ကျော်ရှိသည်။ MNA က ပုဂ္ဂလိက လေကြောင်းလိုင်းများ ဝန်ဆောင်မှု မပေးနိုင်သည့် ဒေသများသို့ အကူအညီပေးသည့် ဝန်ဆောင်မှုတခု အနေဖြင့် လေဆိပ်ငယ်များသို့ အင်ဂျင် ၁ လုံးတပ် Cessna Caravans လေယာဉ်များဖြင့် ပျံသန်းပြေးဆွဲပေးသည်။ ပြည်တွင်းမှ လူစီးအများဆုံး လမ်းကြောင်းများတွင်လည်း MNA က အကြီးဆုံးပြိုင်ဘက်ဖြစ်သည်။ အဓိကအား ဖြင့် ATR 72-600 လေယာဉ်များဖြင့် ပြေးဆွဲနေခြင်းဖြစ်သော်လည်း အချို့သော လူစီးများသည့် ခရီးစဉ်များတွင် E190 နှင့် 737-800 ဂျက်လေယာဉ်များကို အသုံးပြုသည်။
MNA က ၂၀၁၀ တွင် လုပ်ကိုင်နေခဲ့သည့် မူလလေကြောင်းလိုင်းများထဲတွင် ပါဝင်ခဲ့သည်။ သို့သော်လည်း ထိုစဉ်က MNA ကို Myanma Airways ဟု သိခဲ့ကြသည်။ ပြည်တွင်းဈေးကွက်တွင်သာ လုပ်ငန်းဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ MNA က ၂၀၁၅ ခုနှစ် တွင် နိုင်ငံတကာ ဈေးကွက်သို့ တိုးချဲ့လာခဲ့သည်။ အမည်ပြောင်းလဲခဲ့သည်။ ၂၀၁၇ ခုနှစ်တွင် MNA က MAI ကို ကျော်တက်၍ အကြီးဆုံးသော မြန်မာနိုင်ငံအခြေစိုက် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာလေကြောင်းလိုင်း ဖြစ်လာခဲ့သည်။
လက်ရှိတွင် MNA က မြန်မာနိုင်ငံတွင် နိုင်ငံတကာ ခရီးစဉ်များ၏ ၈ ရာခိုင်နှုန်းနီးပါး ရရှိထားပြီး MAI က ၅ ရာခိုင်နှုန်း ရရှိထားသည်။ ကျန်သည့် ၈၇ ရာခိုင်နှုန်း ရရှိထား၏။
ပြည်တွင်းဈေးကွက်တွင် MNA က ၃၀ ရာခိုင်နှုန်းကျော်၊ Air KBZ က ၂၀ ရာခိုင်နှုန်းကျော်နှင့် Golden Myanmar၊ Mann Yadanarpon နှင့် Yangon Airways တို့ ၁၅ ရာခိုင်နှုန်းခန့် စီ ရရှိထားကြသည်။
ထုတ်ပြန်ထားသည့် ခရီးစဉ်များ အများအပြား ပြောင်းလဲခြင်းနှင့် ပယ်ဖျက်ခြင်းတို့က ဖြစ်ရိုးဖြစ်စဉ် ဖြစ်နေသည့်အတွက် ဈေးကွက်ဝေစုနှင့် ပတ်သက်သည့် ကိန်းဂဏန်း အားလုံးတို့က အကြမ်းဖျင်းမျှသာ ဖြစ်ပါသည်။ မြန်မာနိုင်ငံမှ ပြည်တွင်း လေကြောင်းလိုင်းများသည် ခရီးစဉ်များ ပူးပေါင်းခြင်းကို ပြုလုပ်လေ့ရှိတတ်ပါသည်။ အထူးသဖြင့် လူစီးနည်းသည့် အချိန် များတွင် ဖြစ်သည်။ လေကြောင်းလိုင်းများက လူစီးများသည့် လမ်းကြောင်းများတွင် ခရီးစဉ်တူနေခြင်းက ခရီးသည်များကို အခြားသော လေကြောင်းလိုင်းတခုထံသို လွှဲပြောင်းပေးရန် လွယ်ကူစေပါသည်။
ကျန်ရှိနေသေးသည့် ပြည်တွင်းပြိုင်ဘက်များထဲတွင် Air KBZ က အတက်ကြွဆုံး ဖြစ်သည်။ Air KBZ က ၎င်း၏ လေယာဉ် အုပ်စုကို ၂၀၁၉ ခုနှစ်တွင် လေယာဉ် ၃ စင်း ထပ်ဖြည့်ရန် စီစဉ်ထားသည်။ ၎င်း၏ ပြိုင်ဘက်အချို့က လျှော့ချနေကြသည့် အသွင် ရှိနေချိန်တွင် ဖြစ်သည်။
Air KBZ ၏ လေယာဉ် အုပ်စုသစ် အစီအစဉ်တွင် ၂၀၁၉ ခုနှစ် ဧပြီတွင် ရောက်လာမည့် ATR 72-600 ၂ စင်းနှင့် ၂၀၁၉ ဇွန်/ဇူလိုင် တွင် ရောက်ရန် ရှိသည့် ၂ စင်းတို့ပါဝင်သည်။ တစင်းတည်းကျန်နေသည့် ATR 72-500 ကို ၂၀၁၉ ခုနှစ် သြဂုတ်လတွင် ပြန်ပေးရန် စီစဉ်ထားသည်။ ထို့ကြောင့် လက်ရှိတွင် ၆ စင်း ရှိသော Air KBZ ၏ လေယာဉ်အုပ်စုက ၉ စင်း ဖြစ်လာမည် ဖြစ်သည်။
ယခုနှစ်နှောင်းပိုင်းတွင် တနေရာမှ တနေရာသို့ တိုက်ရိုက်ပျံသန်းသည့် လမ်းကြောင်းသစ်အများအပြား နှင့် ခရီးစဉ်နေရာသစ် ၄ ခ ု(ဟုမ္မလင်း၊ ခန္တီး၊ ကျိုင်းတုံနှင့် မြိတ်) တို့ပါဝင်သည့် အစီအစဉ်သစ်တခုကို စတင်ရန် Air KBZ က စီစဉ်ထားသည်။ အတိအကျဆိုရသော် Air KBZ က ၎င်းတို့၏ ထပ်တိုးလေယာဉ် အနည်းဆုံး ၁ စင်း အခြေပြုထားလိမ့်မည် ဖြစ်သော မန္တလေးတွင် တိုးချဲ့ရေးအတွက် စီစဉ်နေသည်။
Air KBZ က ၂၀၁၁ ခုနှစ်တွင် စတင်လုပ်ကိုင်ခဲ့ပြီးနောက် လျှင်လျှင်မြန်မြန်တိုးချဲ့ရန် ကြိုးစားခဲ့သည်။ မြန်မာနိုင်ငံ၏ အကြီးဆုံး ပုဂ္ဂလိကပိုင်လေကြောင်းလိုင်း မြန်မြန်ဆန်ဆန် ဖြစ်လာခဲ့သည်။ သို့သော်လည်း ၂၀၁၆ နှစ် ၁၇ ခုနှစ်တို့တွင် လေယာဉ် ၈ စင်းနှင့် အမြင့်ဆုံးသို့ ရောက်ခဲ့ပြီးနောက် ၂၀၁၈ ခုနှစ်တွင် ၎င်းတို့၏ လေယာဉ် အုပ်စုကို လျှော့ချခဲ့သည်။
ထို့ကြောင့် Air KBZ က အကျိုးအမြတ် မရရှိသေးပါ။ ၂၀၁၈ ခုနှစ်တွင် ပြိုင်ဘက် အရေ အတွက် လျော့ကျသွားခဲ့သော်လည်း အမှန်တကယ်တွင် ၎င်း၏ ဈေးကွက်ဝေစုက ကျဆင်းသွားခဲ့သည်။ မြန်မာနိုင်ငံတွင် စုစုပေါင်း ပြည်တွင်းခရီးစဉ်က ၂၀၁၈ ခုနှစ်တွင် ၅ ရာခိုင်နှုန်း နီးပါး ကျသွားခဲ့သည်။ အဓိကအားဖြင့် ဝယ်လိုအား အားနည်းခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။
Air KBZ ၏ လက်ရှိ ဆောင်းရာသီ အစီအစဉ်က ၂၀၁၈ ခုနှစ် ဆောင်းရာသီထက် နိမ့်ကျနေဆဲ ဖြစ်သည်။ သို့သော်လည်း ၂၀၁၉ နွေရာသီနှင့် ၂၀၁၉/၂၀ ဆောင်းရာသီတွင် Air KBZ ၏ ပမာဏက မြင့်မားသည့် နေရာသစ်တခုသို့ ရောက်ရှိမည်ဟု မျှော်လင့်ရသည်။
ယခုနှစ် ဒုတိယ နှစ်ဝက်တွင် သိသိသာသာ တိုးတက်လာခြင်းကြောင့် ၂၀၁၉ ခုနှစ်တွင် ခရီးသည်အရေအတွက်ကို ၇၀၄၀၀၀ အထိ ၁၅ ရာခိုင်နှုန်း တိုးမြှင့်ရန် Air KBZ က ပစ်မှတ်ထားနေသည်။ လေယာဉ် အရေအတွက် များပြားခြင်းက တနှစ်ပတ်လုံး အပေါ်တွင် သက်ရောက်နိုင်ခြင်းကြောင့် အလားတူ တိုးတက်မှုက ၂၀၂၀ ခုနှစ်တွင်လည်း ရနိုင်ဖွယ်ရာ ရှိသည်။
Air KBZ က MNA ကို ကျော်တက်၍ အကြီးဆုံးပြည်တွင်းလေကြောင်းလိုင်း ဖြစ်လာရန် ရည်ရွယ်ထားသည်။ ၂၀၂၀ ခုနှစ်တွင် ဖြစ်လာနိုင်ဖွယ်ရာ ရှိသည်။ လေယာဉ် အုပ်စုသစ် အကောင်အထည်ဖော်ကခြင်းမှတဆင့် ယူဆကြည့်ခြင်း ဖြစ်သည်။ နောက်ထပ် ATR 72-600 လေယာဉ် ၄ စင်းနှင့် ပတ်သက်၍ Air KBZ က ယခုချိန်အထိ မသေချာသေးသော်လည်း လက်ရှိ အချိန်တွင် ငှားရမ်း ရရှိနိုင်မည့် လေယာဉ်များ အလွန်ပေါများနေသည့်အတွက် လေယာဉ် ၄ စင်း ငှားရမ်းသည့် လုပ်ငန်းများကို လာမည့်လများအတွင်းတွင် ပြီးပြတ်အောင်ပြုလုပ်နိုင်လိမ့်မည်ဟု ယုံကြည် နေသည်။
MNA က တိုးချဲ့ခြင်းများကို သိသိသာသာပင် ရပ်တန့်ခဲ့သည်။ လတ်တလော လများအတွင်းတွင် ၎င်း၏ လေယာဉ်အုပ်ကို လျှော့ချခြင်းက Air KBZ ကို ပြည်တွင်းတွင် အကြီးဆုံး လေကြောင်းလိုင်းဖြစ်လာရေး ရည်မှန်းချက် ပြီးမြောက်စေရန် အ ထောက်အကူ ဖြစ်စေနိုင်၏။
၂၀၁၅ မှ ၂၀၁၈ ခုနှစ်အတွင်းတွင် MNA က ATR 72-600 လေယာဉ်သစ် ၈ စင်း ငှားရမ်းခဲ့သည်။ ATR မော်ဒယ်ဟောင်း များ အသုံးပြုခြင်းကို တဖြည်းဖြည်းရပ်ဆိုင်းခဲ့သည်။ ပြည်တွင်းပို့ဆောင်ရေးကို တိုးချဲ့ခဲ့သည်။ ၂၀၁၅ ခုနှစ် တတိယ ၃ ပတ် အတွင်း ပထမဆုံးသော ATR 72-600 လေယာဉ်ကို မရရှိမီ MNA က ATR 42-320 တစင်း၊ ATR 72-200 ၂ စင်း နှင့် ATR 72-500 တစင်းတို့ ဖြင့်လုပ်ကိုင်နေခဲ့သည်။
သို့သော်လည်း MNA ၏ ATR 72-600 လေယာဉ်များထဲမှ တစင်းကို ၂၀၁၈ ခုနှစ်အောက်တိုဘာလတွင် ပျံသန်းခြင်း ရပ်ဆိုင်းလိုက်သည်။ ထိုအချိန်မှစ၍ မည့်သည့် တာဝန်ထမ်းဆောင်မှုမျှ မရှိတော့ပါ။ အဆိုပါလေယာဉ်ကို ငှားရမ်းသည့် ကုမ္ပဏီထံသို့ ပြန်ပေးခဲ့သည့် အသွင်ရှိပါသည်။ MNA ၏ ATR လေယာဉ်အုပ်စုကို ၆ စင်းအထိလျှော့ချရန် နောက်ထပ် ATR 72-600 လေ ယာဉ်တစင်းကိုလည်း ပြန်အပ်ဖွယ်ရာ ရှိပါသည်။ ယခုအခါ MNA က မပျံသန်းသည်မှာ တနှစ်ကြာပြီး ဖြစ်သော ၎င်း၏ နောက်ဆုံး ATR 72-500 လေယာဉ် တစီးကိုလည်း ရောင်းချရန် ကြိုးစားနေသည်။
အပိုင်း – ၂ ကို ဆက်လက်ဖော်ပြပါမည်။
( CAPA – Centre for Aviation ၏ Myanmar airlines: consolidation arrives; MAI & Air KBZ to expand ကို ဘာသာပြန်ဆိုသည်။)
မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း လေကြောင်းမှ ခရီးသွားလာသူ တနှစ်လျှင် ၃ သန်းထက် နည်းခြင်းကြောင့် လေကြောင်းလိုင်း ၅ ခု ဆိုသည်မှာ များနေသေးသော ပမာဏဖြစ်သည်။ သို့သော်လည်း လတ်တလော လိုနေသည့် လုပ်ငန်း ကျစ်လစ်စေခြင်းက ဈေးကွက် အခြေအနေများအတွက် အဓိကကျသော တိုးတက်မှုတခု ဖြစ်သင့်သည်။
ဆယ်စုနှစ်အတွင်း မြန်မာနိုင်ငံမှ လေကြောင်းလိုင်း အားလုံးနီးပါးတွင် မရရှိနိုင်ခဲ့သော အမြတ်အစွန်းက ယခုအခါ ဖြစ် နိုင်ခြေတခု ဖြစ်လာသည်။ ကျန်ရှိနေသော ပြိုင်ဘက် လေကြောင်းလိုင်း အချို့ အနေဖြင့် တိုးချဲ့မှုကို အရှိန်မြှင့်တင်နိုင်ပါသည်။
မြန်မာနိုင်ငံ၏ အကြီးဆုံး ပုဂ္ဂလိကပိုင် လေကြောင်းလိုင်း ဖြစ်သည့် Air KBZ က ယခုနှစ်အတွင်းတွင် ၎င်း၏ လေယာဉ် အုပ်စု ကို ၅၀ ရာခိုင်နှုန်းတိုးချဲ့ရန် ပြင်ဆင်နေသည်။ ပြည်တွင်းတွင် အကြီးဆုံးပြိုင်ဘက် ဖြစ်သည့် အစိုးရပိုင် မြန်မာ အမျိုးသား လေကြောင်း(MNA) ကို ကျော်တက်ရန် ဆန္ဒပြင်းပြနေသည်။ Air KBZ ပူးပေါင်းထားသော အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ မြန်မာ့လေကြောင်း(MAI) ကလည်း ကြာမြင့်စွာ တိုးတက်မှုမရှိခဲ့သည့် ကာလတခုကို အဆုံးသတ်၍ ၎င်း၏ လေယာဉ်အုပ်စုကို ၂၀၁၉ ခုနှစ်တွင် ၂ ဆ တိုးချဲ့ရန် စီစဉ်နေသည်။
မြန်မာနိုင်ငံ၏ လေကြောင်းပို့ဆောင်ရေး ဈေးကွက်က တနှစ်လျှင် ခရီးသည် ၈ သန်းပင် မရှိပါ။ ၂၀၁၈ ခုနှစ်တွင် ပြည်တွင်း ခရီးသည် ၂.၇ သန်းနှင့် နိုင်ငံတကာ ခရီးသည် ၄.၅သန်း ရှိခဲ့သည်။ (Myanmar CAA ၏ အချက်အလက်များ အပေါ်တွင် အခြေခံသည်။)
နိုင်ငံခြားလေကြောင်းလိုင်းများက နိုင်ငံတကာဈေးကွက်ကို လွှမ်းမိုးထားသည့်အတွက် မြန်မာနိုင်ငံ အခြေစိုက်လေကြောင်း လိုင်းများက တနှစ်လျှင် ၄ သန်းထက် နည်းသည့် ခရီးသည်ဈေးကွက်၏ တစိတ်တဒေသအတွက် ယှဉ်ပြိုင်နေကြရသည်။
ပြီးခဲ့သည့် ၃ နှစ်က ပြည်တွင်း ပြိုင်ဘက် လေကြောင်းလိုင်း ၁၀ ခုအပါအဝင် မြန်မာနိုင်ငံ အခြေစိုက် လေကြောင်းလိုင်း ၁၁ ခု ရှိခဲ့သည်။ ပျမ်းမျှအားဖြင့် လေကြောင်းလိုင်းတခုစီက တနှစ်လျှင် ခရီးသည် ၃၀၀၀၀၀ စီသာ ပို့ဆောင်ပေးနိုင်ခဲ့သည်။
မြန်မာနိုင်ငံဈေးကွက်နှင့် ပတ်သက်၍ ယခင်လေ့လာသုံးသပ်မှု အစီရင်ခံစာ အများအပြားတွင် CAPA (Centre for Aviation) က ကြိုတင် ထောက်ပြခဲ့သည့်အတိုင်း ရေရှည်ရပ်တည်အောင်မြင်ရေးအတွက် မဖြစ်နိုင်ကြောင်း ထင်ထင်ရှားရှား ဖော်ပြနေပါသည်။
ပေါင်းစည်းခြင်းက ခက်ခဲကြောင်း နှစ်ပေါင်းများစွာအတွင်း တွေ့ရှိခဲ့ကြသည်။ ပေါင်းစည်းမှုအစား လေကြောင်းလိုင်း အရေအတွက်က နှစ်စဉ် တိုးလာခဲ့သည်။ ၂၀၁၀ နှစ်ကုန်ပိုင်းတွင် ၄ ခုသာရှိရာမှ ၂၀၁၅ နှစ်ကုန်ပိုင်းတွင် ၁၁ ခုအထိ ဖြစ်လာသည်။
အဆင့်တခုက Air Bagan လုပ်ငန်းများ ရပ်ဆိုင်းခဲ့သည့် ၂၀၁၆ ခုနှစ်တွင် စတင်ခဲ့သည်။ သို့သော်လည်း နောက်ထပ် လေကြောင်းလိုင်း ၃ ခု ထွက်ခွာသွားခဲ့သည့် ပြီးခဲ့သော ၁၅ လ အတွင်းအထိ သိသာ ထင်ရှားမှု ဖြစ်မလာခဲ့ပါ။ APEX က ၎င်းတို့၏ လုပ်ငန်းများကို ၂၀၁၇ ခုနှစ်နှောင်းပိုင်းတွင် ရပ်ဆိုင်းခဲ့သည်။ ထို့နောက် FMI နှင့် Air Mandalay တို့က လုပ်ငန်းများကို ၂၀၁၈ ခုနှစ် ဒုတိယ နှစ်ဝက်ပိုင်းတွင် ရပ်ဆိုင်းခဲ့ကြသည်။
ယခုအချိန်အထိ ထွက်ခွာသွားခဲ့ပြီး ဖြစ်သော လေကြောင်းလိုင်း ၄ ခုလုံးက ပုဂ္ဂလိကပိုင် ပြည်တွင်း ပြိုင်ဘက်များ ဖြစ်ကြသည်။ APEX နှင့် FMI တို့က နောက်ဆုံးမှ ဝင်ရောက်သူများဖြစ်ကြပြီး သူတို့၏ လုပ်ငန်းများကို ၂၀၁၅ ခုနှစ်တွင် စတင်ခဲ့ကြသည်။ Air Bagan နှင့် Air Mandalay တို့က ၂၀၁၀ ခုနှစ်တွင် စတင်လုပ်ကိုင်ခဲ့သည့် လေကြောင်းလိုင်း ၄ ခုထဲတွင် အပါအဝင်ဖြစ်သည်။
ကျန်ရှိနေသောလေကြောင်းလိုင်းများမှာ Air KBZ၊ Asian Wings၊ Golden Myanmar Airlines၊ Mann Yadanarpon Airways၊ မြန်မာ အမျိုးသား လေကြောင်း(MNA) ၊ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ မြန်မာ့လေကြောင်း(MAI) နှင့် Yangon Airways တို့ ဖြစ်ကြသည်။
MAI က နိုင်ငံတကာ ဈေးကွက်တွင်သာ ယှဉ်ပြိုင်သည့်အတွက် ပြည်တွင်းဈေးကွက်တွင် ပြိုင်ဘက် ၆ ခုသာ ကျန်သည်။
သို့သော်လည်း Asian Wings က ပြီးခဲ့သည့် ရက်သတ္တပတ် အများအပြားအတွင်းတွင် မည်သည့် လေယာဉ်ခရီးစဉ်မျှ ပြေးဆွဲခဲ့ခြင်း မရှိသည့်အတွက် လှုပ်ရှားနေဆဲ ပြည်တွင်းပြိုင်ဘက် ၅ ခုသာ ကျန်ခဲ့သည်။ Asian Wings က ၎င်း၏ အော်ပရေတာ လက်မှတ်ကို ပြန်လည်ပေးအပ်ခြင်း မရှိသေးသည့်အတွက် ရပ်တန့်ခြင်းက ယာယီ အခြေအနေတခု ဖြစ်နိုင်သော်လည်း ဈေးကွက်အတွင်းမှ အပြီးအပိုင် ထွက်ခွာလုဆဲဆဲ အသွင်ရှိနေသည်။
Asian Wings ခရီးစဉ်များက ၂၀၁၈ ခုနှစ်တွင် ထင်ထင်ရှားရှား လျော့သွားခဲ့သည်။ ၂၀၁၈ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလတွင် စတင်သည့် ဆောင်းရာသီအတွက် ပျံသန်းရေးအစီအစဉ်များကို သိသိသာသာပင် လျှော့ချခဲ့သည်။ တပတ်လျှင် ခရီးစဉ် ၃၁ ခု သာ ပြေးဆွဲခြင်း အပါအဝင်ဖြစ်သည်။ အဆိုပါ ခရီးစဉ်များကို လုံးဝပျံသန်းခြင်း မပြုတော့သည်မှာ ၂ လ နီးပါးရှိခဲ့ပြီ ဖြစ်သည်။
Asian Wings ၏ လေယာဉ်အုပ်စုက ၂၀၁၅ ခုနှစ်တွင် လေယာဉ် ၅ စင်း (ATR72 ၄စင်းနှင့် A321 တစင်း) ဖြင့် အမြင့်ဆုံး သို့ ရောက်ခဲ့သည်။ သို့သော်လည်း ၂၀၁၈ ခုနှစ် စတုတ္ထ ၃ လပတ်အတွင်းတွင် ပြေးဆွဲခဲ့သည့် ၎င်း၏ ခရီးစဉ်များအတွက် လေယာဉ် တစင်းသာ လိုအပ်ခဲ့သည်။ ၂၀၁၈ ခုနှစ် ဒုတိယ နှစ်ဝက်တွင် ပြေးဆွဲခဲ့သည့် ခရီးစဉ် အရေအတွက်က အလွန် အကန့်အသတ်ဖြင့် ရှိနေခဲ့ခြင်းက လေကြောင်းလိုင်းသည် ရုန်းကန်နေခဲ့ရကြောင်း ဖော်ပြနေပြီး လတ်တလောတွင် လုပ် ငန်းများ ရပ်တန့်နေခြင်းက အပြီးတိုင်ရပ်ဆိုင်းတော့မည် ဆိုသည့် ကောလာဟလများကို ထွက်ပေါ်စေခဲ့သည်။
Asian Wings၊ Air KBZ၊ Golden Myanmar၊ Mann Yadanarpon နှင့် Yangon Airways တို့ အားလုံးက ပုဂ္ဂလိက ပိုင်များဖြစ်ကြသည်။ အများစုသည် ယခင်က နိုင်ငံတကာ ဝန်ဆောင်မှုများကို အကန့်အသတ်ဖြင့် လုပ်ကိုင်ခဲ့ကြသော်လည်း ပြီးခဲ့သည့်နှစ်များအတွင်းတွင် ပြည်တွင်း ဈေးကွက်တွင်သာ ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့ကြရသည်။
Yangon Airways က ၎င်းတို့ထဲတွင် သက်တမ်းအရင့်ဆုံး ဖြစ်ပြီး ၁၉၉၆ ခုနှစ်တွင် စတင်ပြေးဆွဲခဲ့သည်။ သို့သော်လည်း ၂၀၁၀ ခုနှစ်တွင် လုပ်ငန်းများ ရပ်ဆိုင်းခဲ့ပြီး နောက် ၁ နှစ်အကြာ ၂၀၁၁ ခုနှစ်တွင်မှ ပြန်လည်လုပ်ကိုင်ခဲ့သည်။
Air KBZ နှင့် Asian Wings တို့က ၂၀၁၁ ခုနှစ်တွင် စတင်လုပ်ကိုင်ခဲ့ကြသည်။ မြန်မာနိုင်ငံ၏ လေကြောင်းလိုင်း ကဏ္ဍ တိုးချဲ့လာသည့် ပထမလှိုင်းအတွင်းတွင် ဖြစ်သည်။ ထို့နောက် Golden Myanmar က ၂၀၁၃ ခုနှစ် နှင့် Mann Yadanarpon က ၂၀၁၄ တွင် စတင်လုပ်ကိုင်ခဲ့ကြသည်။
Golden Myanmar၊ Mann Yadanarpon နှင့် Yangon Airways တို့သည် အလွန်သေးငယ်သော လေကြောင်းလိုင်းများ ဖြစ်ကြသည်။ လေကြောင်းလိုင်း တခုစီတွင် ATR 72 လေယာဉ် ၂ စင်း သို့မဟုတ် ၃ စင်းစီသာ ရှိကြသည်။ Golden Myanmar နှင့် Mann Yadanarpon တွင် ATR 72-600 လေယာဉ်သစ်များနှင့် Yangon Airway တွင် မော်ဒယ်ဟောင်း ATR 72-500 နှင့် ATR 72-200 လေယာဉ်များရှိသည်။ (ယခုအချိန်၌ လုပ်ငန်းရပ်တန့်ထားသော Asian Wings တွင်လည်း မော်ဒယ်ဟောင်း ATR 72-500 လေယာဉ်များ ရှိသည်)
၂၀၁၈/၂၀၁၉ ဆောင်းရာသီအတွက် Golden Myanmar က ထုတ်ပြန်ထားသော အစီအစဉ်တွင် တပတ်လျှင် ခရီးစဉ် ၁၂၆ ကြောင်းပါဝင်ပြီး လေယာဉ် ၂ စင်း လိုအပ်သည်။ Mann Yadanarpon ၏ ဆောင်းရာသီ အစီအစဉ်တွင် တပတ်လျှင် ခရီးစဉ် ၁၃၇ ကြောင်းပါဝင်ပြီး ၎င်းသည်လည်း လေယာဉ် ၂ စင်း လိုအပ်ပါသည်။
Yangon Airways ၏ ဆောင်းရာသီ အစီအစဉ်တွင် တပတ်လျှင် ခရီးစဉ် ၁၃၉ ကြောင်းပါဝင်သည်။ သို့သော်လည်း အချို့ သော အချိန်များတွင် လေယာဉ် ၃ စင်းလိုအပ်မည် ဖြစ်သည်။ ပုံမှန်အားဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံမှ လေကြောင်းလိုင်းများသည် မုတ်သုန် ရာသီအတွင်းတွင် ဝယ်လိုအားနည်းခြင်းကြောင့် ဆောင်းရာသီတွင် လေကြောင်းခရီးစဉ်များ ပိုမိုပျံသန်းပြေးဆွဲ လေ့ ရှိကြသည်။
Air KBZ က ပုဂ္ဂလိကပိုင် ပြည်တွင်းပြိုင်ဘက်များတွင် အကြီးမားဆုံးဖြစ်သော်လည်း အစိုးရပိုင် မြန်မာ အမျိုးသား လေ ကြောင်း(MNA) ထက် သေးငယ်သည်။ လက်ရှိတွင် Air KBZ က ATR 72 ၆ စင်း (ATR 72-600 ၅ စင်းနှင့် ATR 72-500 တစင်း) ဖြင့် လုပ်ကိုင်နေသည်။ ထို့ကြောင့် လေယာဉ် အရေအတွက်တွင် အခြား ပုဂ္ဂလိကပိုင် လေကြောင်းလိုင်းများထက် အနည်းဆုံး ၂ ဆ ပိုမို ပိုင်ဆိုင်ထားသည်။ လက်ရှိ ပျံသန်းနေသည့် ခရီးစဉ်များအရ Air KBZ က ပုဂ္ဂလိက ပြိုင်ဘက် များထဲတွင် ပြေးဆွဲပေးသည့်နေရာ အများဆုံး (၁၃ ခု) နှင့် တပတ်လျှင် ခရီးစဉ် အများဆုံး(၁၇၀) လည်းဖြစ်သည်။
MNA က ပြည်တွင်းတွင် ပျံသန်းသည့်နေရာ ၂၇ ခုနှင့် ဦးဆောင်နေပြီး တပတ်လျှင် ပြည်တွင်း ခရီးစဉ် ၂၀၀ ကျော်ရှိသည်။ MNA က ပုဂ္ဂလိက လေကြောင်းလိုင်းများ ဝန်ဆောင်မှု မပေးနိုင်သည့် ဒေသများသို့ အကူအညီပေးသည့် ဝန်ဆောင်မှုတခု အနေဖြင့် လေဆိပ်ငယ်များသို့ အင်ဂျင် ၁ လုံးတပ် Cessna Caravans လေယာဉ်များဖြင့် ပျံသန်းပြေးဆွဲပေးသည်။ ပြည်တွင်းမှ လူစီးအများဆုံး လမ်းကြောင်းများတွင်လည်း MNA က အကြီးဆုံးပြိုင်ဘက်ဖြစ်သည်။ အဓိကအား ဖြင့် ATR 72-600 လေယာဉ်များဖြင့် ပြေးဆွဲနေခြင်းဖြစ်သော်လည်း အချို့သော လူစီးများသည့် ခရီးစဉ်များတွင် E190 နှင့် 737-800 ဂျက်လေယာဉ်များကို အသုံးပြုသည်။
MNA က ၂၀၁၀ တွင် လုပ်ကိုင်နေခဲ့သည့် မူလလေကြောင်းလိုင်းများထဲတွင် ပါဝင်ခဲ့သည်။ သို့သော်လည်း ထိုစဉ်က MNA ကို Myanma Airways ဟု သိခဲ့ကြသည်။ ပြည်တွင်းဈေးကွက်တွင်သာ လုပ်ငန်းဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ MNA က ၂၀၁၅ ခုနှစ် တွင် နိုင်ငံတကာ ဈေးကွက်သို့ တိုးချဲ့လာခဲ့သည်။ အမည်ပြောင်းလဲခဲ့သည်။ ၂၀၁၇ ခုနှစ်တွင် MNA က MAI ကို ကျော်တက်၍ အကြီးဆုံးသော မြန်မာနိုင်ငံအခြေစိုက် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာလေကြောင်းလိုင်း ဖြစ်လာခဲ့သည်။
လက်ရှိတွင် MNA က မြန်မာနိုင်ငံတွင် နိုင်ငံတကာ ခရီးစဉ်များ၏ ၈ ရာခိုင်နှုန်းနီးပါး ရရှိထားပြီး MAI က ၅ ရာခိုင်နှုန်း ရရှိထားသည်။ ကျန်သည့် ၈၇ ရာခိုင်နှုန်း ရရှိထား၏။
ပြည်တွင်းဈေးကွက်တွင် MNA က ၃၀ ရာခိုင်နှုန်းကျော်၊ Air KBZ က ၂၀ ရာခိုင်နှုန်းကျော်နှင့် Golden Myanmar၊ Mann Yadanarpon နှင့် Yangon Airways တို့ ၁၅ ရာခိုင်နှုန်းခန့် စီ ရရှိထားကြသည်။
ထုတ်ပြန်ထားသည့် ခရီးစဉ်များ အများအပြား ပြောင်းလဲခြင်းနှင့် ပယ်ဖျက်ခြင်းတို့က ဖြစ်ရိုးဖြစ်စဉ် ဖြစ်နေသည့်အတွက် ဈေးကွက်ဝေစုနှင့် ပတ်သက်သည့် ကိန်းဂဏန်း အားလုံးတို့က အကြမ်းဖျင်းမျှသာ ဖြစ်ပါသည်။ မြန်မာနိုင်ငံမှ ပြည်တွင်း လေကြောင်းလိုင်းများသည် ခရီးစဉ်များ ပူးပေါင်းခြင်းကို ပြုလုပ်လေ့ရှိတတ်ပါသည်။ အထူးသဖြင့် လူစီးနည်းသည့် အချိန် များတွင် ဖြစ်သည်။ လေကြောင်းလိုင်းများက လူစီးများသည့် လမ်းကြောင်းများတွင် ခရီးစဉ်တူနေခြင်းက ခရီးသည်များကို အခြားသော လေကြောင်းလိုင်းတခုထံသို လွှဲပြောင်းပေးရန် လွယ်ကူစေပါသည်။
ကျန်ရှိနေသေးသည့် ပြည်တွင်းပြိုင်ဘက်များထဲတွင် Air KBZ က အတက်ကြွဆုံး ဖြစ်သည်။ Air KBZ က ၎င်း၏ လေယာဉ် အုပ်စုကို ၂၀၁၉ ခုနှစ်တွင် လေယာဉ် ၃ စင်း ထပ်ဖြည့်ရန် စီစဉ်ထားသည်။ ၎င်း၏ ပြိုင်ဘက်အချို့က လျှော့ချနေကြသည့် အသွင် ရှိနေချိန်တွင် ဖြစ်သည်။
Air KBZ ၏ လေယာဉ် အုပ်စုသစ် အစီအစဉ်တွင် ၂၀၁၉ ခုနှစ် ဧပြီတွင် ရောက်လာမည့် ATR 72-600 ၂ စင်းနှင့် ၂၀၁၉ ဇွန်/ဇူလိုင် တွင် ရောက်ရန် ရှိသည့် ၂ စင်းတို့ပါဝင်သည်။ တစင်းတည်းကျန်နေသည့် ATR 72-500 ကို ၂၀၁၉ ခုနှစ် သြဂုတ်လတွင် ပြန်ပေးရန် စီစဉ်ထားသည်။ ထို့ကြောင့် လက်ရှိတွင် ၆ စင်း ရှိသော Air KBZ ၏ လေယာဉ်အုပ်စုက ၉ စင်း ဖြစ်လာမည် ဖြစ်သည်။
ယခုနှစ်နှောင်းပိုင်းတွင် တနေရာမှ တနေရာသို့ တိုက်ရိုက်ပျံသန်းသည့် လမ်းကြောင်းသစ်အများအပြား နှင့် ခရီးစဉ်နေရာသစ် ၄ ခ ု(ဟုမ္မလင်း၊ ခန္တီး၊ ကျိုင်းတုံနှင့် မြိတ်) တို့ပါဝင်သည့် အစီအစဉ်သစ်တခုကို စတင်ရန် Air KBZ က စီစဉ်ထားသည်။ အတိအကျဆိုရသော် Air KBZ က ၎င်းတို့၏ ထပ်တိုးလေယာဉ် အနည်းဆုံး ၁ စင်း အခြေပြုထားလိမ့်မည် ဖြစ်သော မန္တလေးတွင် တိုးချဲ့ရေးအတွက် စီစဉ်နေသည်။
Air KBZ က ၂၀၁၁ ခုနှစ်တွင် စတင်လုပ်ကိုင်ခဲ့ပြီးနောက် လျှင်လျှင်မြန်မြန်တိုးချဲ့ရန် ကြိုးစားခဲ့သည်။ မြန်မာနိုင်ငံ၏ အကြီးဆုံး ပုဂ္ဂလိကပိုင်လေကြောင်းလိုင်း မြန်မြန်ဆန်ဆန် ဖြစ်လာခဲ့သည်။ သို့သော်လည်း ၂၀၁၆ နှစ် ၁၇ ခုနှစ်တို့တွင် လေယာဉ် ၈ စင်းနှင့် အမြင့်ဆုံးသို့ ရောက်ခဲ့ပြီးနောက် ၂၀၁၈ ခုနှစ်တွင် ၎င်းတို့၏ လေယာဉ် အုပ်စုကို လျှော့ချခဲ့သည်။
ထို့ကြောင့် Air KBZ က အကျိုးအမြတ် မရရှိသေးပါ။ ၂၀၁၈ ခုနှစ်တွင် ပြိုင်ဘက် အရေ အတွက် လျော့ကျသွားခဲ့သော်လည်း အမှန်တကယ်တွင် ၎င်း၏ ဈေးကွက်ဝေစုက ကျဆင်းသွားခဲ့သည်။ မြန်မာနိုင်ငံတွင် စုစုပေါင်း ပြည်တွင်းခရီးစဉ်က ၂၀၁၈ ခုနှစ်တွင် ၅ ရာခိုင်နှုန်း နီးပါး ကျသွားခဲ့သည်။ အဓိကအားဖြင့် ဝယ်လိုအား အားနည်းခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။
Air KBZ ၏ လက်ရှိ ဆောင်းရာသီ အစီအစဉ်က ၂၀၁၈ ခုနှစ် ဆောင်းရာသီထက် နိမ့်ကျနေဆဲ ဖြစ်သည်။ သို့သော်လည်း ၂၀၁၉ နွေရာသီနှင့် ၂၀၁၉/၂၀ ဆောင်းရာသီတွင် Air KBZ ၏ ပမာဏက မြင့်မားသည့် နေရာသစ်တခုသို့ ရောက်ရှိမည်ဟု မျှော်လင့်ရသည်။
ယခုနှစ် ဒုတိယ နှစ်ဝက်တွင် သိသိသာသာ တိုးတက်လာခြင်းကြောင့် ၂၀၁၉ ခုနှစ်တွင် ခရီးသည်အရေအတွက်ကို ၇၀၄၀၀၀ အထိ ၁၅ ရာခိုင်နှုန်း တိုးမြှင့်ရန် Air KBZ က ပစ်မှတ်ထားနေသည်။ လေယာဉ် အရေအတွက် များပြားခြင်းက တနှစ်ပတ်လုံး အပေါ်တွင် သက်ရောက်နိုင်ခြင်းကြောင့် အလားတူ တိုးတက်မှုက ၂၀၂၀ ခုနှစ်တွင်လည်း ရနိုင်ဖွယ်ရာ ရှိသည်။
Air KBZ က MNA ကို ကျော်တက်၍ အကြီးဆုံးပြည်တွင်းလေကြောင်းလိုင်း ဖြစ်လာရန် ရည်ရွယ်ထားသည်။ ၂၀၂၀ ခုနှစ်တွင် ဖြစ်လာနိုင်ဖွယ်ရာ ရှိသည်။ လေယာဉ် အုပ်စုသစ် အကောင်အထည်ဖော်ကခြင်းမှတဆင့် ယူဆကြည့်ခြင်း ဖြစ်သည်။ နောက်ထပ် ATR 72-600 လေယာဉ် ၄ စင်းနှင့် ပတ်သက်၍ Air KBZ က ယခုချိန်အထိ မသေချာသေးသော်လည်း လက်ရှိ အချိန်တွင် ငှားရမ်း ရရှိနိုင်မည့် လေယာဉ်များ အလွန်ပေါများနေသည့်အတွက် လေယာဉ် ၄ စင်း ငှားရမ်းသည့် လုပ်ငန်းများကို လာမည့်လများအတွင်းတွင် ပြီးပြတ်အောင်ပြုလုပ်နိုင်လိမ့်မည်ဟု ယုံကြည် နေသည်။
MNA က တိုးချဲ့ခြင်းများကို သိသိသာသာပင် ရပ်တန့်ခဲ့သည်။ လတ်တလော လများအတွင်းတွင် ၎င်း၏ လေယာဉ်အုပ်ကို လျှော့ချခြင်းက Air KBZ ကို ပြည်တွင်းတွင် အကြီးဆုံး လေကြောင်းလိုင်းဖြစ်လာရေး ရည်မှန်းချက် ပြီးမြောက်စေရန် အ ထောက်အကူ ဖြစ်စေနိုင်၏။
၂၀၁၅ မှ ၂၀၁၈ ခုနှစ်အတွင်းတွင် MNA က ATR 72-600 လေယာဉ်သစ် ၈ စင်း ငှားရမ်းခဲ့သည်။ ATR မော်ဒယ်ဟောင်း များ အသုံးပြုခြင်းကို တဖြည်းဖြည်းရပ်ဆိုင်းခဲ့သည်။ ပြည်တွင်းပို့ဆောင်ရေးကို တိုးချဲ့ခဲ့သည်။ ၂၀၁၅ ခုနှစ် တတိယ ၃ ပတ် အတွင်း ပထမဆုံးသော ATR 72-600 လေယာဉ်ကို မရရှိမီ MNA က ATR 42-320 တစင်း၊ ATR 72-200 ၂ စင်း နှင့် ATR 72-500 တစင်းတို့ ဖြင့်လုပ်ကိုင်နေခဲ့သည်။
သို့သော်လည်း MNA ၏ ATR 72-600 လေယာဉ်များထဲမှ တစင်းကို ၂၀၁၈ ခုနှစ်အောက်တိုဘာလတွင် ပျံသန်းခြင်း ရပ်ဆိုင်းလိုက်သည်။ ထိုအချိန်မှစ၍ မည့်သည့် တာဝန်ထမ်းဆောင်မှုမျှ မရှိတော့ပါ။ အဆိုပါလေယာဉ်ကို ငှားရမ်းသည့် ကုမ္ပဏီထံသို့ ပြန်ပေးခဲ့သည့် အသွင်ရှိပါသည်။ MNA ၏ ATR လေယာဉ်အုပ်စုကို ၆ စင်းအထိလျှော့ချရန် နောက်ထပ် ATR 72-600 လေ ယာဉ်တစင်းကိုလည်း ပြန်အပ်ဖွယ်ရာ ရှိပါသည်။ ယခုအခါ MNA က မပျံသန်းသည်မှာ တနှစ်ကြာပြီး ဖြစ်သော ၎င်း၏ နောက်ဆုံး ATR 72-500 လေယာဉ် တစီးကိုလည်း ရောင်းချရန် ကြိုးစားနေသည်။
အပိုင်း – ၂ ကို ဆက်လက်ဖော်ပြပါမည်။
( CAPA – Centre for Aviation ၏ Myanmar airlines: consolidation arrives; MAI & Air KBZ to expand ကို ဘာသာပြန်ဆိုသည်။)
No comments:
Post a Comment