အေမရိကန္နုုိင္ငံ၏ သမိုင္းကို ေျပာင္းလဲေပးခဲ့တဲ့ ေရကာတာၾကီးတစ္ခု

ယေန႔ေခတ္ရဲ႕ အာဏာအရွိဆံုးႏိုင္ငံအျဖစ္ရပ္တည္ေနတဲ့ အေမရိကန္ႏိုင္ဟာ တစ္ခ်ိန္က အခက္အခဲေတြကို ေက်ာ္လႊားခဲ့ျပီးျဖစ္တာကို လူအမ်ားသိၾကမွာျဖစ္ပါတယ္။ အခုလိုအင္အားၾကီးမားတဲ့ ႏိုင္ငံ တစ္ခုျဖစ္လာဖို႔ အေမရိကန္အစိုးရအဆက္ဆက္ဟာ ၾကိဳးစားအားထုတ္ခဲ့ရပါတယ္။ ေထာက္ျပစရာအခ်က္ တစ္ခုအေနနဲ႔ အေမရိကန္အစိုးရဟာ (The Roosevelt New Deal) ကို အမွီျပဳခဲ့တာက ၁၉၃၁ မွ ၁၉၃၃ ခုႏွစ္အတြင္းျဖစ္ေပၚခဲ့တဲ့ စီးပြားေရးအၾကပ္အတည္းကို ေက်ာ္လႊားႏိုင္ေစခဲ့တာပဲျဖစ္ပါတယ္။

လူေတြသတိမထားမိတဲ့ အေမရိကန္ရဲ႕ အခ်က္တစ္ခ်က္ကေတာ့ ၾကီးမားတဲ့ ေရအားလွ်ပ္စစ္စခန္းေတြတည္ေဆာက္ခဲ့တာပဲျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီစခန္းေတြထဲမွာမွ Hoover ေရအားလွ်ပ္စစ္စခန္းဟာလည္း တစ္ခုအပါအဝင္ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ အေမရိကန္သမိုင္းပညာရွင္ေတြရဲ႕ ယူဆခ်က္အရ အေမရိကန္ရဲ႕ စီးပြားေရးယိုယြင္းဆုတ္ယုတ္လာမႈကို လြတ္ေျမာက္ေစခဲ့တာဟာ Hoover ေရအားလွ်ပ္စစ္စခန္းက အဓိကက်ခဲ့တယ္လို႔ ဆိုၾကပါတယ္။

ေရအားလွ်ပ္စစ္စခန္းေဆာက္လုပ္ျခင္းေတြဟာ ေျမၾကီးေပၚမွာပဲတည္ေဆာက္ထားတာျဖစ္တာေၾကာင့္ တိုးတက္မႈနႈန္းကိုလည္း အခ်ိန္မေရြးစစ္ေဆးႏုိင္တဲ့အေျခအေနမွာရွိေနပါတယ္။ ဒါအျပင္ ႏိုင္ငံတြင္းအေျခအေန တည္ျငိမ္ေရး၊ စီးပြားေရးတိုးတက္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ျခင္းနဲ႔ အေမရိကန္ရဲ႕ စီးပြားေရးအရွိန္ျမင့္တက္လာျခင္း ေတြဟာ အခ်ိန္အခါေကာင္းပဲျဖစ္ပါတယ္။

လက္ရွိျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အေျခအေနဟာ ၁၉၃၁ ခုႏွစ္က အေမရိကန္ရင္ဆိုင္ခဲ့ရတဲ့အေျခအေနနဲ႔ အလံုးစံုမတူညီေသာ္လည္း မတိမ္းမယိမ္းတူညီေနပါတယ္။ ဥပမာ – ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ စီးပြားေရးဖြံ႕ျဖိဳး တိုးတက္ ေစရန္၊ ကုန္ထုတ္စြမ္းအားျမွင့္တင္ေစရန္တို႔အတြက္ အေျခခံအေဆာက္အအံု တစ္ခုျဖစ္တဲ့ စြမ္းအင္က႑ လိုအပ္ခ်က္အခက္အခဲကို ရင္ဆိုင္ေနရတာပဲျဖစ္ပါတယ္။ “အတိတ္ကအရာေတြကို ပစၥဳန္ပၸန္မွာအသံုးခ်ပါ” ဆိုတဲ့ ဆိုရိုးစကားအတိုင္းသမိုင္းထဲက အဖိုးတန္အေတြ႔အၾကံဳေတြကို သင္ယူသင့္ပါတယ္။ ထိုအခ်က္ကလည္း လူတိုင္းရဲ႕ စဥ္းစားေတြးေခၚမႈအပိုင္းနဲ႔ပတ္သက္ျပီး ျပႆနာတစ္ရပ္ျဖစ္ေနဦးမွာပါပဲ။

(Hoover) ေရအားလွ်ပ္စစ္စခန္းရဲ႕ သမိုင္း

အေမရိကန္ႏိုင္ငံဟာ ၁၉၃၁ ခုႏွစ္မွာ ဟူးဗား (Hoover) ေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းကို စတင္ခဲ့ျပီး ၁၉၃၅ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၃၀ ရက္ေန႔မွာ ျပီးစီးခဲ့ပါတယ္။ အဆိုပါ ေရအားလွ်ပ္စစ္စခန္းတည္ေဆာက္ေနစဥ္အခ်ိန္က အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားအဆိုးရြားဆံုးေသာ အၾကပ္အတည္းႏွင့္ ရင္ဆိုင္ေနရျခင္း၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား ရပ္ဆိုင္းေနရျခင္း၊ အလုပ္လက္မဲ့မ်ားျပားလာျခင္းနဲ႔ အေမရိကန္စီးပြားေရးလုပ္ငန္းစု အရပ္ရပ္တို႔ က်ဆင္းလာျခင္းစတဲ့ အေျခအေနေတြကို ရင္ဆိိုင္ေနရခ်ိန္ပဲျဖစ္ပါတယ္။

ထိုကဲ့သို႔ျဖစ္ေနခ်ိန္မွာ လူအမ်ားဟာ အေနာက္တိုင္းရိုးရာစီးပြားေရးပညာရွင္မ်ားနဲ႔ ေခတ္ေပၚစီးပြားေရးပညာရွင္တို႔ရဲ႕ သီအိုရီတို႔ကို အေျခခံျပီး “လြတ္လပ္ေသာ စီးပြားေရးသီအုိရီ” အရ ေမးခြန္းထုတ္လာခဲ့ၾကျပီး စီးပြားေရးတကၠသိုလ္သမိုင္း “Keynesian ေတာ္လွန္ေရး” ျဖစ္ေပၚလာခဲ့ပါတယ္။

Keynesian ဝါဒသမားေတြရဲ႕ ယူဆခ်က္အရ “ၾကီးမးေသာ စီးပြားေရးက်ဆင္းမႈ” မွ လြတ္ေျမာက္ႏိုင္ရန္အတြက္ အလုပ္လက္မဲ့ျပႆနာေျဖရွင္းျခင္းနဲ႔ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈျမင့္မားလာေရးတို႔က စီးပြားေရးတိုးတက္ေစေရးအတြက္ အဓိကအခ်က္ျဖစ္တယ္ဆိုတာကို ေထာက္ျပခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း အေမရိကန္သမၼတ Edgra Hoover က Keynesian ဝါဒကို သေဘာက်ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ Edgra Hoover တာဝန္ထမ္းေဆာင္ေနစဥ္အတြင္းမွာ အစိုးရက အေျခခံစက္ကိရိယာေထာက္ပံ့ရင္းႏွီးေပးခဲ့ျပီး ၾကိဳးစားခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ Hoover ေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းတည္ေဆာက္လိုက္ျခင္းကလည္း ျပည္သူေတြရဲ႕အခက္အခဲကို ေျဖရွင္းေပးႏိုင္ခဲ့တဲ့ အေရးပါတဲ့ ကိစၥရပ္တစ္ခုျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။

အေမရိကန္ႏိုင္ငံအတြက္ ဟူးဗား (Hoover) ေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းရဲ႕ အေရးပါမႈမ်ား

အလုပ္လက္မဲ့ျပႆနာေျဖရွင္းျခင္း

အေမရိကန္သမၼတ Edgra Hoover ဟာ ၁၉၃၁ ခုႏွစ္ ၁ လပိုင္းမွာ ေရကာတာတည္ေဆာက္ေရးလုပ္ငန္းခြင္ကို စတင္ဖြင့္လွစ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ေရကာတာတည္ေဆာက္ျပီးစီးမယ့္ ၁၉၃၁ ခုႏွစ္ကေန ၁၉၃၅ ခုႏွစ္ၾကားကလဟာ အေမရိကန္စီးပြားေရး က်ဆင္းေနခ်ိန္ျဖစ္ျပီး အလုပ္လက္မဲ့ေတြဟာလည္း အဆမတန္မ်ားျပားေနခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ဟူးဗားေရကာတာတည္ေဆာက္မယ္ဆိုတဲ့သတင္းဟာ အလုပ္လက္မဲ့ေတြဟာ Moha သဲကႏၱာရထဲမွာ တည္ေဆာက္သြားမယ့္ စီမံကိန္းမွာ ပါဝင္ခြင့္ရဖို႔ ေစာင့္ေမွ်ာ္တဲ့အထိျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။

စီမံကိန္းစတင္ခ်ိန္မွာေတာ့ အလုပ္လက္မဲ့လူဦးေရ ၅၀၀၀ ခန္႔ကို အလုပ္ေပးႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ တစ္ရက္ကို အလုပ္ခ်ိန္ သံုးခ်ိန္ခြဲအလုပ္လုပ္ခဲ့ၾကျပီး အားလပ္ရက္ပြဲေတာ္ေတြကိုေတာင္ မေရွာင္ခဲ့ၾကတဲ့အထိ အလုပ္ၾကိဳးစားခဲ့ၾကပါတယ္။ ကနဦးလုပ္ကိုင္ေနတဲ့ အလုပ္သမားေတြအပါအဝင္ ထပ္တိုးလာတဲ့ အလုပ္သမားေတြေၾကာင့္ အလုပ္သမားဦးေရဟာ ၃၀၀၀၀ ခန္႔အထိတိုးပြားလာခဲ့ျပီး အလုပ္လက္မဲ့ ဦးေရဟာလည္း ေလ်ာ့က်လာခဲ့ပါတယ္။ အဆိုပါ ေရကာတာတည္ေဆာက္ေရးလုပ္ငန္းကို အေျခခံျပီး ထပ္တိုးလာတဲ့ အလုပ္သမားဦးေရဟာ ၅၀၀၀၀ ခန္႔အထိ တိုးပြားလာခဲ့တာေၾကာင့္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံရဲ႕ အလုပ္လက္မဲ့ဦးေရဟာ အေတာ္ကေလးေလ်ာ့က်လာခဲ့ပါတယ္။

ျပည္တြင္းစီပြားေရး တိုးတက္လာျခင္းရဲ႕ အေျခခံ

အေမရိကန္စက္မႈလုပ္ငန္းတိုးတက္လာျခင္းရဲ႕ စြမ္းအားရင္းျမစ္

ဟူးဗားေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းျပီးစီးခဲ့ျခင္းက အေမရိကန္ႏိုင္ငံရဲ႕ စက္မႈလုပ္ငန္းအင္အားေတာင့္တင္းေစႏိုင္ေရးရဲ႕ အေျခခံအခ်က္ျဖစ္ေစခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၃၉ ခုႏွစ္မွာ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားကီလိုဝပ္ေပါင္း ၇၀၄၈၀၀ ကို ထုတ္လႊတ္ေပးႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါဟာ ယေန႔ေခတ္ တစ္ကမၻာလံုးမွာအသံုးျပဳေနတဲ့ ေရအားလွ်ပ္စစ္ထုတ္လုပ္မႈရဲ႕ အေျခခံလည္းျဖစ္ေစခဲ့ျပန္ပါတယ္။ ဟူးဗားေရကာတာကေန ထုတ္လႊတ္လိုက္တဲ့ လွ်ပ္စစ္စီးေၾကာင္းပမာဏရဲ႕ ၅၆ ရာခိုင္ႏႈန္းကို ေလာ့အိန္ဂ်လိစ္နဲ႔ ကယ္လီဖိုးနီးယားေတာင္ပိုင္းေတြကို စတင္တင္ပို႔ေပးႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။

လာ့စ္ဗီးဂတ္ျမိဳ႕ေတာ္နဲ႔ ဖီးနစ္စ္ျမိဳ႕ေတာ္တိုကလည္း အေမရိကန္ႏိုင္ငံရဲ႕ တိုးတက္မႈကို လွ်င္ျမန္ေစခဲ့တဲ့ ျမိဳ႕ေတာ္ေတြျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ထိုအျပင္ အေမရိကန္အေနာက္ပိုင္းေဒသရဲ႕ ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ မဟာဗ်ဴဟာကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္ေရး၊ အက်ိဳးစီးပြားျဖစ္ထြန္းေရးနဲ႔ ဒုတိယကမၻာစစ္ကာလအတြင္း မဟာမိတ္တပ္ေတြအတြက္ လိုအပ္တဲ့ ကုန္စည္ထုတ္လုပ္ေပးႏိုင္ျခင္း စတာေတြဟာ အေမရိကန္ရဲ႕အၾကီးမားဆံုးေသာ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈေတြ ျဖစ္ေစခဲ့ပါတယ္။

စိုက္ပ်ိဳးေရးအတြက္ ဆည္ေရေပးသြင္းျခင္း

ဟူးဗားေရကာတာတည္ေဆာက္ျပီးစီးခ်ိန္မွာ ကယ္လီဖိုးနီးယားနဲ႔ အရီဇိုးနားသဲကႏၱာရထဲက လယ္ယာေျမ ၇၀၀၀၀၀ ဟတ္တာအတြက္ ဆည္ေရေပးသြင္းေပးႏိုင္ခဲ့တာေၾကာင့္ ဝါဂြမ္းနဲ႔ လိေမၼာ္ထုတ္ကုန္ေတြ ထုတ္လုပ္မႈကို ျမင့္မားလာေစခဲ့ပါတယ္။ တစ္ျပိဳင္တည္းဆိုသလို အဆိုပါေဒသရဲ႕ လယ္ယာထြက္ပစၥည္းေတြရဲ႕ တန္ဖိုးကို ႏွစ္စဥ္ အေမရိကန္ေဒၚလာ (၁၀၀၀, ၀၀၀, ၀၀၀) အထက္ရရွိေအာင္ ဖန္တီးေပးႏိုင္ခဲ့ျပန္ပါတယ္။

အေမရိကန္အေနာက္ပိုင္းေဒသအတြက္ ေအာင္ျမင္တဲ့ လုပ္ရပ္

၁၉၃၅ ခုႏွစ္မွာ ေရကာတာေဆာက္လုပ္ျပီးစီးခ်ိန္နဲ႔ မ်က္ေမွာက္ေခတ္စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြေအာင္ျမင္စျပဳရန္ အစပ်ိဳးေနခ်ိန္ျဖစ္တာေၾကာင့္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံအေနာက္ပိုင္းေဒသဟာ ေအာင္ျမင္တဲ့ေျခလွမ္းတစ္ရပ္ကို ပိုင္ဆိုင္လိုက္တာပဲျဖစ္ပါတယ္။

ဟူးဗားေရကာတာတည္ေဆာက္လိုက္ျခင္းက အေမရိကန္ႏိုင္ငံ အေနာက္ပိုင္းေဒသရဲ႕ ျမိဳ႕ေတာ္ လာ့စ္ဗီးဂတ္အတြက္ေတာ့ ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ရန္ အစပ်ိဳးလိုက္ျခင္းပဲျဖစ္ပါတယ္။ ယခင္က ေျမလြတ္၊ ေျမရိုင္းေတြနဲ႔ လူေနထိုင္မႈမရွိခဲ့တဲ့ ေဒသဟာ ဟူးဗားေရကာတာတည္ေဆာက္ျပီးစီးခ်ိန္မွာေတာ့ အလုပ္သမားအမ်ားစု ေနထိုင္ရာေဒသတစ္ခုျဖစ္လာခဲ့ျပီး လာ့စ္ဗီးဂတ္ျမိဳ႕ေတာ္တည္ေထာင္မႈရဲ႕ စြမ္းေဆာင္ရည္ျဖစ္ပါတယ္။ သဲကႏၱရနဲ႔ နီးကပ္ျပီး အလုပ္အကိုင္အတြက္ အေနာက္ပိုင္းေဒသကိုသြားလာခြင့္ ေတာင္းဆိုလာမႈေတြကလည္း အေနာက္ပိုင္းေဒသကို ေရအားလွ်ပ္စစ္သာမက လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး အဆင္ေျပေခ်ာေမြ႔ေစေရးကိုပါ ေကာင္းမြန္လာေစခဲ့တဲ့ အေျခခံအေဆာက္အအံု တစ္ရပ္လို႔ ဆိုရမွာျဖစ္ပါတယ္။

ေကာ္လိုရာဒိုျမစ္ (Colorado River) အရပ္မွာ ေရလႊမ္းမိုးမႈကို ေလ်ာ့ခ်ႏိုင္ျခင္း

ေရကာတာတည္ေဆာက္ျပီးခ်ိန္မွာ ေကာ္လိုရာဒိုျမစ္ရဲ႕ ေရလႊမ္းမိုးမႈေဘးအႏၱရာယ္ကို ေလ်ာ့ခ်လာ ႏိုင္ခဲ့တာနဲ႔အတူ ျပည္သူေတြရဲ႕ စိုးရိမ္စိတ္ဟာလည္း ေလ်ာ့နည္းလာခဲ့ပါတယ္။ ဟူးဗားေရ ေလွာင္ကန္ တည္ေဆာက္ထားတဲ့ (Meda Lake) ေလွာင္ကန္အတြင္းမွာ ဝင္ဆန္႔ႏိုင္တဲ့ ေရထုတည္ ပမာဏဟာ ၁၉.၆ ဘီလီယံကုဗမီတာျဖစ္ျပီး ေရလႊမ္းမိုးလာႏိုင္ေခ်ကို ကာကြယ္ေပးႏိုင္တဲ့ ဝင္ဆန္႔ပမာဏဟာ ၁၁.၇ ဘီလီယံ ကုဗမီတာျဖစ္ပါတယ္။

အဆိုပါထုထည္ပမာဏဟာ ေရစီးဆင္းႏိုင္မႈအေျခအေနကို အေကာင္းဆံုးထိန္းခ်ဳပ္ေပးထားႏိုင္ပါ တယ္။ ျမစ္တြင္းက ေရေတြဟာ ေရကာတာတြင္းကို စီးဆင္းလာမႈကလည္း ေရၾကီးေရလွ်ံမႈကို ၾကိဳတင္ကာကြယ္ရာေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ ေကာ္လိုရာဒိုျမစ္ရဲ႕ ေရစီးဆင္းမႈနႈန္းဟာ တစ္စကၠန္႔အတြင္းမွာ ၅၆၇၀ ကုဗမီတာအတြင္းမွာရွိေနျပီး ေရကာတာရဲ႕ ေလ်ာ့ခ်ႏိုင္မႈပမာဏဟာ တစ္စကၠန္႔အတြင္းမွာ ၁၁၃၀ ကုဗမီတာအထိ ေရာက္လာခဲ့ပါတယ္။

ေရတက္ေရက်ၾကီးမားေစႏိုင္တဲ့ တစ္စကၠန္႔ ေရစီးႏႈန္း ၈၅၀၀ ကုဗမီတာကေန တစ္စကၠန္႔ ၂၁၂၀ ကုဗမီတာအထိေလ်ာ့ခ်ႏိုင္ျပန္ပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ ၁၉၄၁၊ ၁၉၅၂၊ ၁၉၅၈ ခုႏွစ္ေတြမွာ ေရလႊမ္းမိိုးမႈအတြက္ ေရစီးဆင္းႏႈန္းဟာ တစ္စကၠန္႔ကို ၂၉၁၀ မွ ၃၄၅၀ ကုဗမီတာအထိရွိခဲ့ပါတယ္။ ေရလႊမ္းမိုးကို ျပန္လည္ထိန္းညွိေလ်ာ့ခ်ခဲ့ျပီးတဲ့ေနာက္မွာေတာ့ ျမစ္အတြင္း ေရစီးဆင္းမႈႏႈန္းဟာ တစ္စကၠန္႔ကို ၁၀၀၀ ကုဗမီတာေအာက္ကို ေရာက္လာခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၅၆ ခုႏွစ္မွာေတာ့ မိုးေခါင္တဲ့ႏွစ္ျဖစ္ခဲ့ျပီး ေရထုတ္လႊတ္မႈရဲ႕ အဓိကပင္ရင္းေနရာဟာ ဟူးဗားေရေလွာင္ကန္ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။

ျပည္သူလူထုကိုယ္တိုင္ ယံုၾကည္မႈရွိလာျခင္း

ဟူးဗားေရကာတာတည္ေဆာက္ျပီးခ်ိန္မွာေတာ့ အေမရိကန္လူမ်ိဳးေတြဟာ အားတက္သေရာျဖစ္ရပ္ေတြျဖစ္ေပၚလာခဲ့ျပီး ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ယံုၾကည္မႈဟာလည္း ျမင့္တက္လာခဲ့ပါတယ္။ အေမရိကန္လူမ်ိဳးေတြဟာ အဲဒီေနာက္ပိုင္းမွာ ပိုမိုစုစည္းလာႏိုင္တာဟာလည္း အင္အားတစ္ခုျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။ ေဆာက္လုပ္ျပီးစီးခဲ့တဲ့ ဟူးဗားေရကာတာရဲ႕ အျမင့္ဟာ ၂၂၁.၃ မီတာရွိျပီး ထိုစဥ္အခ်ိန္က အျမင့္ဆံုးေရကာတာပဲျဖစ္ပါတယ္။

၂၀ ရာစုဝန္းက်င္မွာ အေမရိကန္လူမ်ိဳးေတြရဲ႕ အေနာက္တိုင္းသိပၸံပညာနဲ႔ နည္းပညာသမိုင္းရဲ႕ ၾသဇာအရွိဆံုးေသာ လုပ္ရပ္အျဖစ္ ဒီေရကာတာတည္ေဆာက္မႈက သက္ေသျပခဲ့ရာေရာက္ပါတယ္။ ဒီေရကာတာဟာ စြမ္းေဆာင္ရည္အရွိဆံုးနဲ႔ လုပ္ရဲကိုင္ရဲသတၱိေတြကို ထုတ္ေဖာ္ရာေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ အေမရိကန္လူမ်ိဳးေတြဟာ စိတ္အားထက္သန္မႈနဲ႔ တက္ၾကြတဲ့ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္မႈေတြဒြန္တြဲလာခဲ့ျပီး စီးပြားေရာက႑ တည္ေဆာက္ေရးမွာပါဝင္ႏိုင္မယ္လို႔ စြဲထင္လာၾကပါတယ္။

အေမရိကန္လူမ်ိဳးေတြဟာ ထက္ျမက္လာခဲ့ျပီး ႏိုင္ငံ့စီးပြားေရးတည္ေဆာက္မႈလုပ္ငန္းေတြမွာ ယံုယံုၾကည္ၾကည္ရင္းႏွီးျမွုပ္ႏွံလာၾကပါတယ္။ အဲဒီလို အေမရိကန္ႏိုင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရးျမင့္တက္လာမႈနဲ႔ အေနာက္ပိုင္းေဒသတိုးတက္ေျပာင္းလဲမႈေတြကလည္း အေမရိကန္လူမ်ိဳးေတြရဲ႕ ယံုၾကည္မႈကို ခိုင္မာေစခဲ့ပါတယ္။ တစ္ျပိဳင္တည္းမွာပဲ ၁၉၄၁ ခုႏွစ္ ၁၂ လပိုင္းမွာေတာ့ အေမရိကန္ဟာ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံကို သြယ္ဝိုင္တဲ့နည္းနဲ႔ စစ္ေၾကညာခဲ့တာေၾကာင့္ ဒုတိယကမၻာစစ္ၾကီးမွာ ပါဝင္လာခဲ့တာပဲျဖစ္ပါတယ္။

အစိုးရရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းကို တည္တံ့ခိုင္မာေစျခင္း

၁၉၃၅ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၃၀ ရက္ေန႔မွာ တာဝန္လႊဲေျပာင္းရယူခဲ့တဲ့ အေမရိကန္သမၼတ Theodore Roosevelt က ေရကာတာၾကီးကို အခမ္းအနားနဲ႔ ဖြင့္လွစ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ သူဟာ အေမရိကန္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွာ ၁၂ ႏွစ္တိတိ ၊ ေလးၾကိမ္ဆက္ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ခံခဲ့ရသူအျဖစ္ သမိုင္းတြင္ခဲ့ပါတယ္။ Theodore Roosevelt ဟာ အစိုးရသက္တမ္း ၁၂ ရရွိခဲ့တာေၾကာင့္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံရဲ႕ ျပည္ေထာင္စုစနစ္တရားစီရင္မႈနဲ႔ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြကို လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ခဲ့ျပီး ေအာင္ျမင္မႈလည္းရရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒါအျပင္ ဒုတိယကမၻာစစ္ၾကီးကို ေအာင္ျမင္ခဲ့ျခင္းကလည္း အေမရိကန္ကိုတစ္ကမၻာလံုးမွာ အင္အားအေတာင့္တင္းဆံုး ႏိုင္ငံတစ္ခုျဖစ္လာေစခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။

ဟူးဗားေရအားလွ်ပ္စစ္စခန္းတည္ေဆာက္ခဲ့ျခင္းက အေမရိကန္အေနာက္ပိုင္းေဒသက သတၱဳတူးေဖာ္ျခင္း လုပ္ငန္းစဥ္ေတြအတြက္ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားကို ေထာက္ပံ့ေပးႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ အဆိုပါေဒသမွာ သတၱဳေက်ာက္ တူးေဖာ္ျခင္း လုပ္ငန္း၊ က်ိဳခ်က္တဲ့ လုပ္ငန္း၊ ရထားလမ္းတည္ေဆာက္တဲ့ လုပ္ငန္း၊ ေၾကးနန္းသတင္းႏွင့္ စက္မႈလုပ္ငန္းစတဲ့က႑ရပ္ေတြကိုလည္း တိုးတက္လာေစခဲ့ပါတယ္။ ထို႔ေနာက္ အဆိုပါေဒသမွာပဲ အာကာသဆိုင္ရာ ေလေၾကာင္းသြားလာေရး၊ ေလယာဥ္ဖန္တီးထုတ္လုပ္ျခင္း၊ အီလက္ထရြန္နစ္စတဲ့အေျခခံအုပ္ျမစ္ေတြကို ခ်မွတ္ႏိုင္ခဲ့ျပီး စက္မႈလုပ္ငန္းေတြကို တိုးတက္ဖြံ႕ျဖိဳးေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ႏွစ္ ၇၀ အတြင္းမွာ အရီဇိုးနားျပည္နယ္ဟာ ကမၻာ့အျမန္ဆံုး အာကာသပ်ံသန္းမႈလုပ္ငန္းရဲ႕ အေရးပါတဲ့ အခ်က္အခ်ာျမိဳ႕ေတာ္ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။

အရီဇိုးနားျပည္နယ္ Tucson ျမိဳ႕အနီးမွာ ရွိတဲ့ “ အာကာသဆိုင္ရာေလေၾကာင္းသြားလာေရး ထိန္းသိမ္းကာကြယ္ေရးနဲ႔ ရွိရင္းစြဲအတိုင္းျပန္ျဖစ္လာျခင္းအခ်က္အခ်ာ” ေနရာဟာ ကမၻာ့အၾကီးဆံုး ပစ္ပယ္ထားတဲ့ ေလယာဥ္ေဟာင္းေတြကို ထပ္မံျပဳျပင္အသံုးျပဳတဲ့ အေျခခံေနရာျဖစ္လာပါတယ္။

ယခုလက္ရွိျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အေျခခံစက္မႈလုပ္ငန္းမွာလည္း အားနည္းလ်က္ရွိပါတယ္။ ေရအားလွ်ပ္စစ္တည္ေဆာက္ေရး လုပ္ငန္းရပ္ကေနျပီး ျပည္တြင္းမွာ အေျခခံစက္မႈလုပ္ငန္းကို ခိုင္မာေစတဲ့ “စြမ္းအားဇစ္ျမစ္” ေထာက္ပံ့ေပးရန္ လုပ္ေဆာင္သင့္ပါတယ္။ ထို႔အျပင္ သတၱဳတြင္းထြက္သယံဇာတမ်ားကို အမွီျပဳျပီး အေျခခံစက္မႈလုပ္ငန္း တိုးတက္ႏိုင္ေရးလုပ္ေဆာင္ႏိုင္မႈနဲ႔အတူ လုပ္ငန္းခြင္ဖန္တီးႏိုင္ျခင္း၊ အေခ်ာကိုင္လုပ္ငန္း၊ က်ိဳခ်က္ျခင္း လုပ္ငန္းဆိုတဲ့ အဆင့္ေတြကိုပါ တိုးခ်ဲ႕သြားႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။

အၾကီးစား ေရအားလွ်ပ္စစ္ထုတ္လုပ္မႈ တည္ေဆာက္ေရးလုပ္ငန္းခြင္အတြက္ လုပ္သားအမ်ားအျပားလိုအပ္ပါတယ္။ လိုအပ္ခ်က္ျမင့္မားတဲ့ လုပ္သားေတြရဲ႕ စြမ္းေဆာင္ရည္ဟာလည္း ျမင့္မားရန္ မလိုအပ္ေပ။ ဟူးဗားေရကာတာတည္ေဆာက္ျခင္းလုပ္ငန္းတြင္ လုပ္သားေပါင္း ၈၀၀၀၀ ခန္႔အလုပ္ရရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒါအျပင္ ေဒသအသီးသီးရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြားကိုလည္း တိုးခ်ဲ႕ေပးႏိုင္တာေၾကာင့္ အေနာက္ပိုင္းအရပ္မွာတဲ့ လာ့စ္ဗီးဂတ္ျမိဳ႕နဲ႔ ဖီးနစ္စ္ျမိဳ႕ေတြဟာ ေအာင္ျမင္တဲ့ ျမိဳ႕ေတာ္ေတြျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။ အေမရိကန္ဟာ အေနာက္ပိုင္းေဒသရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြားျဖစ္ထြန္းႏိုင္မႈကို မဟာဗ်ဴဟာတစ္ရပ္အျဖစ္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။

ကၽြန္ေတာ္တို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာလည္း အေမရိကန္လို သယံဇာတအရင္းအျမစ္ ေပါၾကြယ္တဲ့ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္လို ေရအားစြမ္းအင္ကို အသံုးခ်ႏိုင္ခဲ့မယ္ဆိုရင္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံကဲ့သို႔ စက္မႈႏိုင္ငံ၊ သိပၸံပညာဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေသာ ႏိုင္ငံျဖစ္လာႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ ယံုၾကည္မိပါတယ္။

CREDIT – MYANMARPLATFORM :https://www.xyznews.co/archives/6956