ျမန္မာက်ပ္ေငြတန္ဖို္းက်ဆင္းျခင္း (A Crisis of Confidence)
လြန္ခဲ့ေသာ (၅)ႏွစ္ ၊ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ခန္႔က ျမန္မာက်ပ္ေငြသည္ အေမရိကန္ ေဒၚလာႏွင့္ ႏႈိင္းယွဥ္ပါက တန္ဖိုးက်ဆင္းလာျခင္း အေၾကာင္းကို “Is Myanmar’s currency in crisis?” ဟူေသာ ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ ၂၀၁၃ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ (၂၂)ရက္ေန႔ထုတ္ ျမန္မာတိုင္းမ္ သတင္းစာတြင္ ကၽြန္ုပ္ သည္ ေဆာင္းပါးတစ္ပုဒ္ေရးသား ခဲ့ဖူးပါသည္။
၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဧၿပီလက ကုန္သြယ္မႈလုပ္ငန္းတြင္ အေမရိကန္ ၁ ေဒၚလာသည္ က်ပ္(၈၂၀)ရွိေနရာမွ ၂၀၁၃ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လတြင္ က်ပ္(၁၀၀၀) သို႔ ေရာက္ရွိလာျခင္းမွာ က်ပ္ေငြတန္ဖိုး သိသိသာသာ က်ဆင္းလာျခင္းပင္ျဖစ္ပါသည္။ ေဖာ္ျပပါ ေဆာင္းပါးေရးၿပီးေနာက္ ႏိုင္ငံျခားေငြ လဲလွယ္မႈႏႈန္းမွာ အေမရိကန္ ၁ ေဒၚလာလွ်င္ က်ပ္ (၁၀၀၀)ခန္႔ႏွင့္ ၂၀၁၅ခုႏွစ္အထိ အမွန္ပင္ တည္ၿငိမ္လ်က္ရွိခဲ့ပါသည္။
၂၀၁၅ခုႏွစ္ မတ္လႏွင့္ ဧၿပီလ အတြင္း ျမန္မာက်ပ္ေငြ၏ အခိုင္အမာ က်ဆင္းလာသည့္ လကၡဏာမ်ား ျဖည္းျဖည္းခ်င္းေပၚထြက္လာၿပီး ၂၀၁၅ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လတြင္ ျမန္မာက်ပ္ေငြတန္ဖိုးမွာ ၁ ေဒၚလာလွ်င္ က်ပ္(၁၃၀၀)သို႔ သိသိသာသာက်ဆင္းသြား ခဲ့ပါသည္။ ၂၀၁၈ခုႏွစ္ ဇြန္လမတိုင္ခင္အထိ တစ္ေဒၚလာလွ်င္ က်ပ္(၁၃၀၀)ဝန္းက်င္ရွိခဲ့ရာမွ တဖန္ ၂၀၁၈ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လတြင္ က်ပ္(၁၅၀၀)ေက်ာ္သို႔ တဟုန္ထိုး က်ဆင္းခဲ့ပါသည္။
ေခတၱခဏရိုက္ခတ္မႈမ်ား
ျမန္မာက်ပ္ေငြႏွင့္ ႏိုင္ငံျခားေငြ လဲလွယ္မႈႏႈန္း မတည္မၿငိမ္ျဖစ္ရျခင္း အေၾကာင္းအရင္းကို ရွင္းလင္းေဖာ္ ျပရန္ ျဖစ္ႏိုင္ေခ် အေျမာက္အျမားရွိပါသည္။အခ်ိဳ႕က ျမန္မာက်ပ္ေငြ တန္ဖိုးက်ရျခင္းမွာ ျမန္မာက်ပ္ေငြ၏ အားနည္းခ်က္ထက္ ေဒၚလာတန္ဖိုးခိုင္မာမႈေၾကာင့္ဟု ေစာဒကတက္ၾကပါလိမ့္မည္။
လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္က ေဒၚလာ တန္ဖိုး၏ အညႊန္းကိန္းမွာ အမွန္ပင္ ၃% ပိုမိုအားေကာင္းလားေသာ္လည္း ျမန္မာက်ပ္ေငြ (၁၃၀၀) မွ (၁၅၀၀) သို႔ သိသိသာသာက်ဆင္းျခင္းကိုမူ အဆိုပါအခ်က္က ျပည့္ျပည့္စံုစံု ေျဖရွင္းေပးႏိုင္လိမ့္မည္ မဟုတ္ပါ။ သီးျခားမွတ္စုအေနႏွင့္ဆိုရလွ်င္ ဆက္လက္ျဖစ္ပြားလ်က္ရွိေသာ အေမရိကန္ႏွင့္တရုတ္ ကုန္သြယ္ေရး အျငင္း ပြား မႈေၾကာင့္ လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္က တရုတ္ယြမ္ေငြမွာ ၇% ခန္႔ က်ဆင္းခဲ့ပါသည္ (မွတ္ခ်က္- ထိုင္း ဘတ္ေငြ မွာ အဆိုပါ ကာလအတြင္း အနည္းငယ္သာ ေျပာင္းလဲခဲ့ပါသည္) တရုတ္ႏိုင္ငံအား ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အဓိက ကုန္သြယ္ဖက္ႏိုင္ငံတစ္ခုအျဖစ္ ထည့္သြင္းစဥ္းစားပါက အခ်ိန္တိုအတြင္း ျမန္မာက်ပ္ေငြတန္ဖိုး ရုတ္တရက္ သိသိသာသာ က်ဆင္းသြားရျခင္း ကို ရွင္းျပႏိုင္ေကာင္း ရွင္းျပႏိုင္ပါလိမ့္မည္။
အခ်ိဳ႕ကလည္း ေဒၚလာမ်ား ဝယ္ယူစုေဆာင္းျခင္း၊ ေစ်းကစားျခင္းႏွင့္ ေရႊေစ်းႏႈန္းမ်ားေၾကာင့္ က်ပ္ေငြတန္ဖိုးကို ထိခိုက္ရျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ေစာဒက တက္ႏိုင္ပါသည္။ ဤအခ်က္အလက္မ်ားမွာ အဓိကအားျဖင့္ ယာယီေခတၱခဏ ရိုက္ခတ္မႈမ်ားသာ ျဖစ္ၿပီး စီးပြားေရးဆိုင္ရာ အေျခခံဥပေဒမ်ားႏွင့္ ဆက္စပ္ပတ္သတ္ျခင္း မရွိပါ။
စီးပြားေရးတိုင္ရာ အေျခခံသေဘာတရား (ဥပေဒသ)မ်ား
ကၽြန္ုပ္တို႔ နားလည္ေသာ စီးပြားေရးဆိုင္ရာ အေျခခံသေဘာတရားမ်ားအရ က်ယ္ျပန္႔္ေသာ အႀကီးစား စီးပြားေရးလုပ္ငန္းအေျခအေနမ်ားကို ထိခိုက္္လာလွ်င္လည္း ေငြေၾကးတန္ဖိုးမ်ား က်ဆင္းလာတတ္ပါသည္။
အထူးသျဖင့္ ကုန္သြယ္ေရး လိုေငြျပခဲ့လွ်င္လည္း ထံုးစံအားျဖင့္ ေငြေၾကးတန္ဖိုးက်ျခင္း/ေလွ်ာ့ခ်ျခင္းမ်ားကို ဦးတည္ေစႏိုင္ပါသည္။ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ၏ခန္႔မွန္းေျခ ရသံုးေငြစာရင္းတြင္ လိုေငြျပျခင္းႏွင့္ ေငြေၾကးေဖာင္းပြျခင္း တို႔ေၾကာင့္လည္း ေငြတန္ဖိုးက်ႏိုင္ပါသည္။
ေငြေၾကးတန္ဖိုးေလ်ာ့က်ေနစဥ္ ကာလအတြင္း ျမန္မာက်ပ္ေငြတန္ဖိုး က်ရျခင္း အေၾကာင္းအရင္းကို အက်ိဳးသင့္ အေၾကာင္းသင့္ ရွင္းျပရန္ မခက္ခဲလွပါ။ ဥပမာအားျဖင့္ ၂၀၁၂-၂၀၁၃ ခုႏွစ္ကာလမ်ားအတြက္ က်ပ္ေငြတန္ဖိုး က်ဆင္းမႈအတြက္ ေဆြးေႏြးမႈမ်ားျပဳလုပ္ခဲ့ၾကၿပီး ထိုေဆြးေႏြးမႈ မ်ားထဲတြင္ ျပင္ပေၾကြးၿမီမ်ားျမင့္တက္ျခင္း (ျပည္သြင္းအသားတင္ကုန္ထုတ္လုပ္မႈ GDP တန္ဖိုး၏ ၂၃%)၊ သြင္း ကုန္မ်ားျမင့္မားျခင္း၊ ႏိုင္ငံေတာ္၏ ရသံုးေငြစာရင္းတြင္ လိုေငြမ်ားျမင့္မားေနျခင္းတို႔ ပါဝင္ခဲ့ပါသည္။
၂၀၁၄-၂၀၁၅ခုႏွစ္အတြင္း ကုန္သြယ္မႈလိုေငြ ၂.၈% ရွိခဲ့ရာမွ ၂၀၁၅-၂၀၁၆ ခုႏွစ္တြင္ ကုန္သြယ္လိုေငြ ၆.၈% သို႔ ခုန္တက္ခဲ့သျဖင့္ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈမွာလည္း ျမင့္တက္ခဲ့ပါသည္။ အဆိုပါ အခ်က္ (၂ )ခ်က္မွာ ၂၀၁၅ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာက်ပ္ေငြတန္ဖိုး (၁၀၀၀) က်ပ္မွ (၁၃၀၀)က်ပ္သိို႔ က်ဆင္းရျခင္း၏ ေနာက္သြယ္မွ တြန္းအားမ်ားပင္ ျဖစ္ပါ သည္။
၂၀၁၈ခုႏွစ္တြင္လည္း မည္သည့္အတြက္ေငြ တန္ဖိုးက်ဆင္းရျပန္သနည္း။ တဖန္ ကုန္သြယ္မႈလိုေငြျပျခင္း ပင္ အဓိကအခ်က္အျဖစ္ ညႊန္းရမည္ျဖစ္သည္။
ျမန္မာက်ပ္ေငြတန္ဖိုးေလ်ာ့က်ျခင္းအဓိက ကာလအပိုင္းအျခား (၃) ခုျဖစ္သည့္ ၂၀၁၃ခုႏွစ္၊ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ႏွင့္ ၂၀၁၈ခုႏွစ္တို႔ကို ၾကည့္လွ်င္ကုန္သြယ္ေရးလိုေငြျပမႈသည္ က်ပ္ေငြတန္ဖိုး က်ဆင္းရသည့္ အေၾကာင္း အရင္း အခ်က္အလက္အျဖစ္ အစဥ္အျမဲ ပါဝင္ေနသည္ကို ေတြ႔ရမည္ျဖစ္သည္။
၂၀၁၁ ခုႏွစ္မွစ၍ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ကုန္သြယ္ေရးလိုေငြျပမႈ (ပို႔ကုန္တန္ဖိုးႏွင့္ သြင္းကုန္တန္ဖိုးၾကား ျခားနားျခင္း) အစဥ္အၿမဲ ဆက္တိုက္ ျဖစ္ေပၚေနရျခင္းက ဤအခ်က္မွန္ကန္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပေနပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံဗဟိုစာရင္းအင္းအဖြဲ႔၏ အစီရင္ခံစာအရ လိုေငြျပမႈတန္ဖိုးမွာ ၂၀၁၇-၂၀၁၈ခူႏွစ္တြင္ ၃.၈၄ဘီလီယမ္ ရွိခဲ့ၿပီး ၂၀၁၆-၂၀၁၇ခုႏွစ္တြင္ ၅.၂၆ ဘီလီယမ္ရွိခဲ့ပါသည္။
၂၀၁၂ခုႏွစ္မွစတင္၍ က်ပ္ေငြတန္ဖိုး ေရရွည္က်ဆင္းေနျခင္း။ ႀကီးမားေသာ ျပႆနာတစ္ခု
ျမန္မာက်ပ္ေငြတန္းဖိုးက်ဆင္းရျခင္းကို တစ္ကန္႔ျခင္း တစ္ကန္႔ျခင္း ဆန္းစစ္သံုးသပ္မည့္အစား ျမန္မာက်ပ္ေငြ၏ ေရရွည္ကာလ တန္ဖိုးကို စဥ္းစားသံုးသပ္ရပါမည္။
၂၀၁၂ခုႏွစ္မွစတင္လွ်င္ ၂၀၁၈ခုႏွစ္ ၏က်ပ္ေငြမွာ ရာခိုင္ႏႈန္းနီးပါး(၅၀)နီးပါးက်ဆင္းခဲ့ပါသည္။ (၂၀၁၂ခုႏွစ္တြင္ ၁ ေဒၚလာ လွ်င္ ျမန္မာက်ပ္ေငြ ၈၂၀မွ ၂၀၁၈ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လတြင္ က်ပ္ေငြ (၁၅၅၀)အထိ က်ဆင္းခဲ့ပါသည္) ။ ဤကဲ့သို႔ေသာ ေရရ်ည္ေငြတန္ဖိုးက်ဆင္းမႈအား အထက္ပါ ေဆြးေႏြးခဲ့ေသာ အေၾကာင္းျပခ်က္မ်ားျဖင့္ ရွင္းျပႏိုင္မည္လား? ေဒၚလာေငြတန္ဖိုး ခိုင္မာလာျခင္း ၊ ေဒၚလာမ်ားကိုဝယ္ယူစုေဆာင္းျခင္း၊ ေစ်းကစားျခင္စသည့္ အခ်က္မ်ားသည္ ယာယီသာျဖစ္ၿပီး က်ပ္ေငြတန္ဖိုးကို ၾကာရွည္က်ဆင္းေစႏိုင္မည္မဟုတ္ပါ။ (ျပည္သူမ်ားအေနႏွင့္ ရံဖန္ရံခါ ေဒၚလာေငြ ဝယ္ယူစုေဆာင္းျခင္း၊ ေစ်းကစားျခင္းမ်ားကို ျပဳလုပ္ႏိုင္ေသာ္လည္း အစဥ္အျမဲျပဳလုပ္ေနမည္ ဆိုပါက ျမန္မာက်ပ္ေငြတြင္ အမွန္တကယ္ပင္ တစ္စံုတရာခ်ိဳ႕ယြင္းမႈရွိေန၍ ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။) ေငြတန္ဖိုး၏ ၅၀% ခန္႔ ဆံုးရံႈးရျခင္းမွာ အထူးဂရုျပဳရမည့္ စိုးရိမ္စရာ အခ်က္တစ္ခုပင္ျဖစ္ပါသည္။
၂၀၁၂ခုႏွစ္မွ စတင္၍ျမန္မာႏိုင္ငံ၏စီးပြားေရး အေျခအေန ပို၍သိသာစြာဆိုးရြားျခင္းက ယခုကဲ့သို႔က်ပ္ေငြတန္ဖိုးက်ဆင္းျခင္း ၏ အေၾကာင္းအခ်က္တစ္ရပ္ျဖစ္ႏိုင္မလား ? ကုန္သြယ္မႈလိုေငြ ျပျခင္းကဲ့သို႔ေသာ စီးပြားေရးအေျခခံ သေဘာတရားမ်ားက ေရရွည္ေငြတန္ဖိုး က်ျခင္းကို ရွင္းျပႏိုင္မည္လား?
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ကုန္သြယ္ေရးလိုေငြျပမႈအား ပိုင္းျခားစိတ္ျဖာ ေဝဖန္ျခင္း မျပဳမီ အျခားေသာဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံ မ်ားလည္း အလားတူ ကုန္သြယ္ေရလိုေငြျပမႈကို ႀကံဳေတြ႔ခဲ့ၾကၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း သတိျပဳရမည္ ျဖစ္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ အဆိုပါႏိုင္ငံမ်ားမွာ ယခုအခ်ိန္အထိ ေငြေၾကးတည္ျငိမ္မႈကို ေကာင္းစြာစီမံခန္႔ခြဲ ထိန္းသိမ္း ထားႏိုင္ေၾကာင္း ေတြ႔ရွိရမည္ျဖစ္သည္။
၂၀၀၅ခုႏွစ္မွ ၂၀၀၈ခုႏွစ္အတြင္း ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံသည္ ႀကီးမားေသာ ေငြေၾကးလိုေငြျပမႈကို ႀကံဳေတြ႔ခဲ့ရပါသည္။ သို႔ေသာ္ျငား လည္း ယင္း၏ျပည္ပေငြေပးေငြ ယူရွင္းတမ္း (Balance of Payment) ၏အေျခအေနမွာ သိသိသာသာပင္ အေကာင္းဘက္သို႔ ညႊန္ျပေနၿပီး ေငြလံုးေငြရင္း စီးဝင္မႈမွာ ကုန္သြယ္ေရးလိုေငြျပျခင္းကို ကာမိႏိုင္ခဲ့ပါသည္။
ဥပမာအားျဖင့္ ၂၀၀၈ခုႏွစ္တြင္ ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံ စာရင္းရွင္းလိုေငြမွာ ျပည္တြင္းအသားတင္ကုန္ထုတ္လုပ္မႈ (GDP) ၏ ၁၁.၉% ျဖစ္ခဲ့ေသာ္လည္း ဝင္ေရာက္လာသည့္ ေငြလံုးေငြရင္း (ဘ႑ာေရး ေငြစာရင္းလက္က်န္ဟု ဆိုေသာစာရင္းေဖာ္ျပခ်က္အရ) မွာ ကုန္သြယ္မႈလိုေငြထက္ပိုမိုမ်ားျပားသျဖင့္ ေငြေၾကးတည္ျငိမ္ မႈရွိရန္ ေကာင္းစြာစီမံခန္႔ခြဲႏိုင္ခဲ့ပါသည္။
အဆိုပါအခ်ိန္ကာလ အတြင္း ဗီယက္နမ္ေငြေၾကး ေဒါင္ (Dong) တန္ဖိုးမွာ အနည္းငယ္သာေျပာင္းလဲခဲ့ပါသည္။ ကေမၻာဒီယားႏိုင္ငံသည္ လည္း ၂၀၀၅ခုႏွစ္မွ ၂၀၁၁ အတြင္း လိုေငြျပမႈႏွင့္ ႀကံဳခဲ့ရပ္သည္။
သို႔ေသာ္ ထိုကာလတစ္ေလွ်ာက္လံုး ကေမၻာဒီးယား၏ ျပည္ပေငြးေပးေငြယူရွင္းတမ္း (Balance of Payment ) မွာ အေကာင္းဘက္သို႔သာ ဦးတည္ေနၿပီး သံုးေငြရီယယ္(Riel) ၏ ေငြလဲႏႈန္းမွာ အနည္းငယ္သာ အေျပာင္းအလဲရွိခဲ့ပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ျမင့္မားေသာသြင္းကုန္ေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာေသာ လိုေငြကို ေပးေခ်ႏိုင္ရန္ ႏိုင္ငံျခား တိုက္ရိုက္ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံမႈ (FDI) မွ လံုေလာက္ေသာရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံေငြမ်ား ဝင္ေရာက္လာပါၿပီလား?
ျမန္မာႏိုင္ငံ ဗစိုစာရင္းအင္းအဖြဲ႔၏ အစီရင္ခံဝါဒအဆိုအရ ၂၀၁၇-၂၀၁၈ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံ မႈေကာ္မရွင္မွ အတည္ျပဳထားေသာ ႏိုင္ငံျခားတိုက္ရိုက္ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံမႈ (FDI) ပမာဏမွာ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၆.၁၁ ဘီလီယံရွိေသာ္လည္း အမွန္တကယ္ပမာဏမွာ ၄.၃၄ ဘီလီယံသာရွိခဲ့ပါသည္။
(၂၀၁၈ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ၂၇ရက္ေန႔ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံမႈႏွင့္ ကုမၸဏီမ်ား ညႊန္ၾကားမႈဦးစီးဌာန (DICA) ၏ သတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္) ၂၀၁၆-၂၀၁၇ခုႏွစ္ႏွင့္ ၂၀၁၅-၂၀၁၆ခုႏွစ္တို႔အတြက္ အမွန္တကယ္ပမာဏကို ထုတ္ျပန္ခဲ့ျခင္းမရွိေသာ္လည္း အတည္ျပဳထားေသာပမာဏမ်ားမွာ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၆.၆၅ ဘီလီယမ္ႏွင့္ စအေမရိကန္ေဒၚလာ ၉.၅ဘီလီယမ္အသီးသီး ရွိၾကပါသည္။
ႏိုင္ငံျခားတိုက္ရိုက္ရင္းႏီးျမွပ္ႏွံမႈရရွိေသာ ေငြလံုးေငြရင္းမွာ အၾကမ္းအားျဖင့္ ကုန္သြယ္မႈလိုေငြကို ကာမိႏိုင္မည္ဟုယူဆရသည္။ ဤအခ်က္ကို အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ေငြေၾကး ရန္ပံုေငြအဖြဲ႔ (IMF) ၏ ၂၀၁၈ခုႏွစ္ မတ္လ အစီရင္ခံစာတြင္လည္း မွတ္ခ်က္ျပဳထားပါသည္။
၂၀၁၄ခုႏွစ္မွ စတင္၍ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ေငြေပးေငြယူရွင္းတမ္း (BOP) တစ္နည္းအားျဖင့္ သြင္းကုန္တန္ဖိုးႏွင့္ ထုတ္ကုန္တန္ဖိုး ယွဥ္ၾကည့္ျခင္း မဟုတ္ဘဲ စုစုေပါင္း ဝင္ေငြႏွင့္ ထြက္ေငြ ယွဥ္ၾကည့္ျခင္းသည္ နည္းပင္နည္းျငား ေသာ္လည္း အေကာင္းဘက္သို႔ ဦးတည္ေနေၾကာင္းကို လိုေငြအနည္းငယ္ျပခဲ့သည့္၂၀၁၅-၂၀၁၆ ဘ႑ာေရး ႏွစ္မွအပ ေတြ႔ရမည္ျဖစ္သည္။ ၂၀၁၅-၂၀၁၆ခႏွစ္လိုေငြျပမႈသည္လည္း ျမန္မာက်ပ္ေငြတန္ဖိုး ၁၀၀၀ မွ ၁၃၀၀ သို႔ က်ဆင္းသည္ႏွင့္ တိုက္ဆိုင္ေနေၾကာင္းေတြ႔ရမည္ျဖစ္ပါသည္။
မည္သည့္ကိစၥရပ္မ်ားမွားယြင္းခဲ့သနည္း
လြန္ခဲ့သည့္ (၆)ႏွစ္တာကာလအတြင္း ျဖစ္ထြန္းမႈမ်ားကို ျပန္လည္စမ္းစစ္ၾကည့္လွ်င္ အေပါင္းလကၡဏာ ေသာ ရလဒ္ႏွင့္ အႏုတ္လကၡဏာေဆာင္ေသာရလဒ္ ႏွစ္ခုစလံုးကို ေတြ႔ရမည္ျဖစ္သည္။
အႏုတ္လကၡဏာေဆာင္သည့္ဘက္တြင္
- ျပည္တြင္းအသားတင္ကုန္ထုတ္လုပ္မႈ (GDP) တိုးတက္မႈႏႈန္းႏွင့္ႏိုင္ငံျခားတိုက္ရိုက္ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံေငြ (FDI) ဝင္ေရာက္မႈ ေႏွးေကြးျခင္း
- ၂၀၁၆-၂၀၁၇ခုႏွစ္တြင္ စာရင္းရွင္အပ္ေငြက်ဆင္းျခင္း (သို႔ေသာ္၂၀၁၇-၂၀၁၈တြင္ တိုးတက္လာမည္ ဟု ေမွ်ာ္လင့္ရသည္)။
အေပါင္းလကၡဏာေဆာင္သည့္ဘက္တြင္
- ဘ႑ာေရးလိုေငြျပမႈႏွင့္ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈ ႏွစ္ခုစလံုး ေလ်ာ့က်ျခင္း
- ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ျပင္ပ ေၾကြးၿမီမ်ားကို ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္ျခင္း (၂၀၁၈ခုႏွစ္တြင္ ျပည္တြင္းအသားတင္ကုန္ ထုတ္လုပ္မႈ၏ ၁၄.၅%)
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းႏိုင္ငံျခားတိုက္ရိုက္ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံမႈဝင္ေရာက္ေလ်ာ့က်ျခင္းႏွင့္ လိုေငြျပမႈျမင့္တက္ ျခင္း တို႔ႀကံဳေတြ႔ေနစဥ္တြင္ ဘ႑ာေရးလိုေငြျပမႈႏွင့္ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈတို႔မွ လည္း ေလ်ာ့က်ခဲ့ပါသည္။
ျမန္မာ့ ကုန္သြယ္မႈလိုေငြကို အျခားေသာ အရင္းအျမစ္မ်ားမွ ဝင္လာေသာ ေၾကးေငြးမ်ားႏွင့္ အဓိကအားျဖင့္ က်ားကန္ ႏိုင္ပါသည္။ ေဒၚလာေငြေၾကး ခိုင္မာလာမႈ အခ်က္တစ္ခုတည္းျဖင့္ သိသာေသာ ေရရွည္ေငြေၾကး တန္ဖိုးက်ျခင္း အား ရွင္းလင္းျပႏိုင္မည္မဟုတ္ေပ။ လြန္ခဲ့ေသာ ၆ ႏွစ္တာ ကာလအတြင္း ျဖစ္ေပၚခဲ့ေသာ အေပါင္းလကၡဏာ ေဆာင္သည့္ ရလဒ္ႏွင့္ အႏုတ္လကၡဏာေဆာင္ေသာ ရလဒ္ ၂ခုစလံုးစဥ္းစားလွ်င္ ျမန္မာက်ပ္ေငြတန္ဖိုး တစ္ဝက္ခန္႔ က်သြားျခင္းကို နားလည္ရန္ အေတာ္အတန္ခက္ခဲပါလိမ့္မည္။ သို႔ျဖစ္လွ်င္ မည္သည့္အရာသည္ က်ပ္ေငြတန္ဖိုးကို သိသိသာသာ က်ဆင္းေစခဲ့ပါသနည္း။
အနာဂတ္ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္
ဘ႑ာေရးဆိုင္ရာ ပိုင္ဆိုင္မႈအားလံုး၏ တန္ဖိုးအား လက္ရွိအေျခခံသဘာတရားတစ္ခုတည္းျဖင့္ ဆံုးျဖတ္၍ မရႏိုင္ေပ။ ယင္းတို႕၏အနာဂတ္ ေမွ်ာ္မွန္းထားသည့္ စြမ္းေဆာင္မႈမ်ားကိုပါ ထည့္သြင္းစဥ္းစားရမည္ ျဖစ္သည္။
လြန္ခဲ့ေသာနွစ္အနည္းငယ္မွစ၍ ျမန္မာက်ပ္ေငြ ထိုးက်ရျခင္းမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ယခင္ႏွင့္ ယခု စီးပြားေရးေဆာင္ရြက္မႈ တစ္ခုတည္း၏ အက်ိဳးဆက္ေၾကာင့္မဟုတ္ေပ။
ျပည္သူမ်ား၏ အနာဂတ္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ားေၾကာင့္လည္းျဖစ္သည္။ ကၽြႏု္ပ္၏ အထက္ပါ ေဆြးေႏြးသံုးသပ္ခ်က္မ်ားကို ၾကည့္လွ်င္ လက္ရွိစီးပြားေရး အခင္းအက်င္းသည္ ေမွ်ာ္မွန္းထားသည့္ေအာက္သို႔ ေရာက္ရွိေနေသာ္လည္း လံုးဝ စိတ္ပ်က္ စရာေတာ့ မဟုတ္ေခ်။
သုိ႔ရာတြင္ ျပည္သူမ်ား၏ အနာဂတ္ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္မွာ ေမွ်ာ္လင့္ခ်င္ကင္းမဲ့သကဲ့သို႔ ျဖစ္ေန ၿပီး အက်ိဳးဆက္အားျဖင့္ အနာဂတ္တြင္ ျပည္သူမ်ားသည္ေငြေၾကးေပၚတြင္ ယံုၾကည္မႈ ကင္းမဲ့လာမည္ျဖစ္သည္။
အဘယ္ေၾကာင့္နည္း?
ႏိုင္ငံတကာေငြေၾကးရန္ပံုေငြအဖြဲ႔၏ ၂၀၁၈ခုႏွစ္ အစီရင္ခံစာအရ ျမန္မာႏိုင္ငေတာ္ဗဟိုဘဏ္သည္ ၂၀၁၃-၂၀၁၄ခုႏွစ္တြင္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၄.၄ ဘီလီယံ၊ ၂၀၁၄-၂၀၁၅ခုႏွစ္တြင္ ၅.၁၃ ဘီလီယံ၊ ၂၀၁၅-၂၀၁၆ခုႏွစ္တြင္ ၄.၇၆ ဘီလီယံ၊ ၂၀၁၆-၂၀၁၇ ခုႏွစ္တြင္ ၅.၁၃ ဘီလီယံ၊ ၂၀၁၇-၂၀၁၈ခုႏွစ္တြင္ ခန္႔မွန္း ၅.၃၇ ဘီလီယံ အသီးသီးကို အရန္ေငြအျဖစ္ ထားရွိခဲ့ပါသည္။
ဤကိ္န္းဂဏန္းမ်ားအရ ၂၀၁၈-၂၀၁၉ခုႏွစ္တြင္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၇ ဘီလီယံ သို႔ တိုးတက္လာမည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ရပါသည္။ ၂၀၁၄-၂၀၁၅ ဘ႑ာႏွစ္အတြင္း ႏိုင္ငံေတာ္ဘဏ္မ်ားတြင္ ေနာက္ထပ္ ၄ ဘီလီယံ (ႏီုင္ငံေတာ္ဗဟိုဘဏ္တြင္ အရန္ထားရွိေသာ ေငြေၾကးမပါ) ထားရွိခဲ့ပါသည္။
သို႔ရာတြင္ လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္အနည္းငယ္အတြင္ ဗဟိုဘဏ္သည္ အရန္ေငြေၾကးမ်ားကို သံုးစြဲၿပီး က်ပ္ေငြတန္ဖိုး တည္ျငိမ္ရန္ အနည္းငယ္သာ ကုညီေဆာင္ရြက္္ခဲ့ပါသည္။ ဥပမာ အားျဖင့္ ၂၀၁၇ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီလ ၁ ရက္ေန႔ တြင္ ဗဟိုဘဏ္သည္ ေဒၚလာ(၁၀၀)ကို ေလလံေစ်းကြက္တြင္ေရာင္းခ်ေပး ခဲ့ပါသည္။ ဝယ္လိုအားမွာ ေဒၚလာ ၃သန္းေက်ာ္ရွိေနခဲ့ပါသည္။
ဗဟိုဘဏ္အေနအထားမွာႏိုင္ငံတကာေငြေၾကး ရန္ပံုေငြအဖြဲ႔ (IMF) ၏ အၾကံျပဳခ်က္ျဖင့္ လုပ္ကုန္ေနရေသာ အေနအထားျဖစ္ပါသည္။ ႏိုင္ငံတကာေငြေၾကး ရန္ပံုေငြအဖြဲ႔၏ အႀကံျပဳေထာက္ခံခ်က္မွာ “ေငြလဲႏႈန္းကို ရွင္းထားရန္” ျဖစ္သည္။ ဆိုလိုသည္မွာ က်ပ္ေငြတန္ဖိုး က်ဆင္းပါက မည္သည့္အရာမွ ေဆာင္ရြက္ျခင္းမျပဳရန္ျဖစ္သည္။
ဤအေပၚ အေျခခံစဥ္းစားလွ်င္ ကၽြန္ုပ္ အေနျဖင့္ ျမန္မာက်ပ္ေငြတန္ဖိုး မၾကာမီအခ်ိန္တိုအတြင္း ျပန္လည္တိုးတက္လာလိမ့္မည္ဟု မထင္မိပါ။
ေငြလဲႏႈန္းအရွင္ထားျခင္း၏ ေနာက္ကြယ္မွရည္ရြယ္ခ်က္မွာ ေငြေၾကးတန္ဖိုးက်ဆင္းခြင့္ ျပဳျခင္းျဖင့္ သြင္းကုန္မ်ားကို ကန္႔သတ္ၿပီး ပို႔ကုန္မ်ားခ်ဲ႕လုပ္ကိုင္ျခင္းကို အားေပးရန္အတြက္ ျဖစ္ပါသည္။
ဤသည္မွာ အျခားႏို္င္ငံမ်ားအတြက္ မွန္ကန္ႏိုင္ေသာ္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံ အေရးကိစၥအတြက္မူ ထိုသို႔မဟုတ္ခဲ့ေပ။ ျမန္မာ့ စက္မႈလုပ္ငန္းမ်ားမွာ ေကာင္းစြာမဖြံ႔ၿဖိဳးေသးသျဖင့္ က်ပ္ေငြတန္ဖိုးက်ဆင္းျခင္းသည္ ပို႔ကုန္ကို အရွိန္ျမွင့္တင္ရန္ မစြမ္းေဆာင္ႏိုင္ခဲ့ပါ။
ျမန္မာႏို္င္ငံသည္ အျခားဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲႏို္င္ငံမ်ားကဲ့သို႔ မရွိမျဖစ္လိုအပ္ေသာ ကုန္ပစၥည္းမ်ားကို
တင္သြင္းေနရစဲျဖစ္ရာ ေငြလဲႏႈန္းေလ်ာ့က်ျခင္းဆိုသည့္ အေၾကာင္းေၾကာင့္ မည္သို႔မွ် သြင္းကုန္ေလွ်ာ့ခ်ျခင္း ကိုလည္း မျပဳလုပ္ႏိုင္ခဲ့ပါ။
ထို႔ေၾကာင့္ပင္ ကၽြန္ုပ္တို႔သည္ က်ပ္ေငြတန္ဖိုးက်ဆင္းေနေသာ္လည္း ကုန္သြယ္မႈလိုေငြမွာ ရံဖန္ရံခါ က်ယ္ျပန္႔လာသည္ကို ေတြ႔ၾကမည္ျဖစ္သည္။ ျမန္မာက်ပ္ေငြ တန္ဖိုးက်ျခင္းသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို မ်ားမ်ားစားစားအက်ိဳးမျပဳခဲ့ပါ။
ကၽြန္ုပ္အေနႏွင့္ က်ပ္ေငြတန္ဖိုးက်ဆင္းျခင္း သည္ အခ်ည္းႏွီးဟု ေစာဒဂမတက္လိုပါ။ သို႕ရာတြင္ ေငြတန္ဖိုး၏ ၅၀% က်ဆင္းရျခင္းရျခင္းအတြက္မူ ကၽြန္ုပ္ တို႔သည္ ပိုမိုေကာင္းမြန္ေသာ အေနအထားရွိသည့္ ကုန္သြယ္မႈ တစ္ခုကို မေမွ်ာ္လင့္ႏို္င္ဘူးလား။
လြတ္လပ္ေသာ ေစ်းကြက္စီးပြားေရးသည္ ေစ်းကြက္၏ ေရာင္းလိုအားႏွင့္ ဝယ္လိုအားေပၚလိုက္၍ ေငြလဲႏႈန္း အတက္အက်ျဖစ္ျခင္းမွာ ပံုမွန္ျဖစ္သည္။ သို႔ရာတြင္ ရုတ္တရက္မေမွ်ာ္လင့္ဘဲ ေငြေၾကးတန္ဖိုး သိသိ သာသာ မတည္မျငိမ္ျဖစ္ျခင္းမွာမူ စိုးရိမ္စရာျဖစ္ခဲ့ပါသည္။
ဤကဲ့သုိ႔ က်ပ္ေငြျဖစ္ေနခဲ့ျခင္းမွာ လြန္ခဲ့ေသာ ၆ႏွစ္မွ စ၍ ၂၀၁၃ခုႏွစ္၊ ၂၀၁၅ခုႏွစ္ႏွင့္ ယခု ၂၀၁၈ခုႏွစ္တို႔တြင္ ျဖစ္ေပၚခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
က်ယ္ျပန္႔ေသာ ေငြလဲႏႈန္းအေျပာင္းအလဲ အတက္အက်ျဖစ္ျခင္းသည္ အမ်ားျပည္သူႏွင့္ ရင္းႏွီးျမွပ္နွံမည့္သာမ်ား၏ ယံုၾကည္မႈကို တစ္စ တစ္စ ဆုတ္ယုတ္ေလ်ာ့ပါးေစမည္ ျဖစ္သည္။
ထို႔အျပင္ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံမႈအတြက္ စီမံခ်က္မ်ားကိုလည္း ခက္ခဲေစၿပီး အလားအလာရွိေသာ ရင္းႏီွးျမွပ္ႏွံမႈမ်ားကိုလည္း ေလ်ာ့ပါးေစသည္။ ေငြလံုး ေငြရင္းျဖင့္ တင္သြင္းရမည့္ မ တည္ပစၥည္း (ဥပမာ-စက္ပစၥည္းမ်ား) မ်ားတင္သြင္းျခင္းကို ေလွ်ာ့ခ်သျဖင့္ စီးပြားေရး တိုးတက္မႈကို ထိုင္းမိႈင္းေစပါသည္။
ဤ အက်ိဳးဆက္ ရလဒ္ေၾကာင့္ပင္ ဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံမ်ားသည္ တည္ျငိမ္ေသာေငြလဲႏႈန္းကိုထိန္းထားလိုၾကျခင္းျဖစ္သည္။ထိုုင္းႏိုင္ငံသည္ ၁၉၉၇ခုႏွစ္ ေငြေၾကးအၾကပ္အတည္း ကာလမွလြဲလွ်င္ တည္ျငိမ္ေသာ ေငြလဲႏႈန္းကို ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ထိန္းထားႏို္င္ခဲ့သည္။
တရုတ္ျပည္သည္လည္း မ်ားစြာတည္ျငိမ္ေသာေငြလဲႏႈန္း ကိုထိန္းထားႏိုင္ခဲ့သည္။ႏိုင္ငံျခားေငြလဲသည့္ေစ်းကြက္တြင္ အျမဲတမ္းဝင္ေရာက္ စြက္ဖက္ရမည္ဟု ကၽြန္ုပ္ အႀကံမျပဳလိုပါ။
သို႔ေသာ္ ေငြလဲႏႈန္း လြန္ကဲစြာ မတည္မျငိမ္ျဖစ္ျခင္း၊ အလြန္အမင္း ထိုးက်ျခင္းမ်ားျဖစ္သည့္ ကာလတြင္ ဗဟိုဘဏ္၏မူဝါဒ ျဖစ္ေသာ ဝင္မစြက္ဖက္ေရး (လံုးဝဝင္မေျပာေရးႏွင့္ လံုးဝ ဝင္မလုပ္ေရး) ကို ျပန္လည္စဥ္းစား သံုးသပ္သင့္ပါသည္။
အေျခခံ စီးပြားေရး သေဘာတရားမ်ား အလြန္ အႏုတ္သေဘာအေဆာင္သည့္အခါ ျဖစ္ေပၚတတ္သည့္ အထူးကိစၥရပ္ပင္ျဖစ္သည္။ ျမန္မာက်ပ္ေငြကို လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ႏွစ္မ်ားစြာ အႀကီးအက်ယ္ က်ဆင္းေစျခင္း (၂) ႏွစ္ တစ္ႀကိမ္ ျဖစ္ေပၚေနပါက ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံသူမ်ား ေဒသခံစီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား၊ သာမန္ျပည္သူမ်ားအၾကားတြင္ ယံုၾကည္မႈ က်ဆင္းေစႏိုင္ပါသည္။
Translated from the original article "Decline of kyat: A crisis of confidence."
Min Thu Maung (Ph.D.)
No comments:
Post a Comment